DONDERDAG 12 JULI 1934
DAGBLAD VOOR DE PROVINCIE ZEELAND
48e JAARGANG - No. 237
Buitenland
Binnenland.
Belangrijkste Nieuws.
En m'n DUBBEL STER
kletsnat
da's ergerr
Uit de Provincie
Uitg.: N.V. Uitgevers-Maatschappij „Luctor et
Emergo" ter exploitatie van het blad „De Zeeuw".
Bureaux Lange Vorststraat 70, Goes.
Telefoonnummer 11.
Postchöque en Girorekening 41155.
Bijkantoor Middelburg, Lange Burg. Telef. 259.
Directeur-Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA.
De Zeeuw
Abonnementsprijs f2.50 per kwartaal,
weekabonnementen voor Middelburg, Goes en
Vlissingen f0.20. Losse nummers 5 cent
Advertcntiön 30 cent per regel. Ingezonden
mcdcdcclingcn 00 cent per regel. Kleine
Advertcntiën Dinsdags en Vrijdags f 0.75, bij
vooruitbetaling. Onder letter of motto 10.85.
Bij contract belangrijke korting.
Misdadige woelingen.
Het krachtig optreden van de politie en
de militairen en de snelle berechting van
een aantal oproermakers is naar het
schijnt niet zonder invloed gebleven.
Men krijgt althans den indruk, dat het
in de groote steden oplaaiende verzet is
gebroken en dat de rust in teruggekeerd.
Als gewoonlijk bij revolutionaire woe
lingen zijn ook nu weer onschuldige
slachtoffers gevallen. Onder de dooden en
gewonden zijn verschillende personen die
met de relletjes niets te maken hadden of
daarbij een zeer ondergeschikte rol speel
den.
En bij de berechting van een aantal
deelnemers aan de onlusten is wel geble
ken, dat daarbij! ook waren slachtoffers
van de misleiding der raddraaiers, die
weer veilig op den achtergrond bleven en
die toen het vuur van den opstand begon
uit te slaan, zich ijlings uit de voeten
maakten.
Het stemt tot voldoening, dat tegen de
schuldigen voorzoover ze reeds terecht
stonden, krachtig is opgetreden. Maar het
zou te betreuren zijn als de leiders en de
aanstokers van de misdadige woelingen,
den dans wisten te ontspringen. Te hopen
is dat de justitie middelen en wegen zal
weten te vinden om ook deze heeren te
geven wat ze zoo ruimschoots verdiend
hebben.
Met genoegen zagen we dat de Rotter-
damsche politie een der dames die een op
ruiend pamflet onderteekende en die
daarna naar Vaals trok om daar van de
vacantie te genieten, heeft ingerekend en
in een Rijkspension onderdak heeft ver
schaft.
Wanneer onlusten uitbreken zal met
krachtige hand moeten worden opgetre
den om het verzet neer te slaan.
Maar ook hier geldt dat voorkomen be
ter is dan genezen.
Wij vertrouwen dan ook dat de Regee
ring niets onbeproefd zal laten om aan de
stelselmatige volksvergiftiging, waarvan
we nu weer de droeve gevolgen hebben
gezien, een einde te maken.
Barthou weer thuis.
De Fransche bladen wijzen op den
uiterst gunstigen indruk, welke de bespre
kingen te Londen hebben gemaakt.
De besprekingen te Londen hebben op
vertrouwen gebaseerde betrekkingen der
beide regeeringen bevestigd en de zaak
van den Europeeschen vrede gediend.
In het Engelsche Lagerhuis heeft Sir
John Simon in antwoord op oen vraag
aangaande het resultaat der Britsch-
Fransche besprekingen, medegedeeld, dat
hij Vrijdag dienaangaande een verklaring
zal afleggen.
De besprekingen tusschen de Britsche
en Fransche ma.rinedeskundigen zijn gis
teren hervat.
Reuter meent, dat het voornaamste on
derwerp van bespreking was de afmeting
der slagschepen.
De Fransche deskundigen zouden heb
ben voorgesteld, en de Engelschen zouden
daarmee accoord gaan, de maximum ton-
nenmaat voor slagschepen voortaan te
bepalen op 2030.000 ton.
Van Engelsche zijde wordt het zeer
groote optimisme, van Fransche zijde uit
gedrukt, niet gedeeld. Men is van opvat
ting, dat onder het noodige voorbehoud
een afspraak ten opzichte van een Ooste
lijk Locarnopact tot stand is gekomen,
maar dat de voorspellingen, dat men het
eens zou worden over een verstrekkende
militaire samenwerking tusschen Enge
land en Frankrijk niet zijn uitgekomen.
Egyptenaren krijgen achternamen.
I)e Egyptische regeering heeft bevolen
dat alle Egyptenaren zich achternamen
moeten aanschaffen. Tot dusverre was 't
de gewoonte, dat men zich noemde „Ibn"
(zoon van) Zoo-en-zoo. In verband echter
met het veelvuldige voorkomen der ver
schillende voornamen was het zeer moei
lijk de menschen te onderscheiden en
groote verwarring was daarvan het ge
volg. Vooraanstaande Egyptenaren heb
ben reeds het voorbeeld gegeven, door een
achternaam te kiezen. Men meent echter,
dat de maatregel bij de Egyptische boe
ren, die veel aan traditie hechten, op ver
zet zal stuiten.
Overstromingsramp in Japan.
Volgens berichten, afkomstig van de
prefectuur van Isjikawa, zijn tengevolge
van de overstroomingen 250 menschen
verdronken en vierduizend dakloos. Drie
honderd huizen en een dertigtal bruggen
zijn weggespoeld.
De officieels verslagen maken melding
van 100 vermisten.
Ernstige botsingen te Antwerpen.
Gisteravond werd een optocht gehou
den, uitgaande van de Fronters ter vie
ring van den llden Juli (guldensporen
slag).
Bij1 dezen stoet wilde een groep Dinaso's
zich aansluiten, maar zij werden door de
Fronters geweerd, waarop de Dinaso's te
rugkeerden naar hun lokaal.
In de Lange Beeldekenstraat gekomen,
werden de Dinaso's door de socialisten
'overvallen. Er ontstond een gevecht,
waarbij niet alleen met steenen werd go-
worpen, doch waarbij ook tal van scheten
vielen. Enkele vechtenden werden tame
lijk ernstig gewand.
De doodende straal.
In sensationeelen vorm publiceeren
verschillende bladen een onderhoud met
dr Nikolaas Tesla, die in breeds kringen
bekend is geworden door de naar hem ge
noemde stralen en door zijn uitvindingen
tot beter exploitatie van den electrischen
stroom.
Dr Tesla beweert, dat het hem gelukt
is, z.g. doodende stralen met behulp van
een soort electrisch geschut zóó aan te
wenden, dat vliegtuigen en troepen op een
afstand van 250 mijl vernietigd kunnen
worden. Slechts de allersterkste stalen
pantsers zijn volgens Tesla in staat, weer
stand te bieden aan de stralen, waarmee
gericht kan worden >op ieder voorwerp,
dat in den verrekijker zichtbaar wordt.
Om deze doodende stralen voort te bren
gen, is een spanning van 50.000.000 volt
noodig.
Wervelstorm In Amerika.
De stad Johnsonville in den staat Illi
nois is in den nacht van Dinsdag op
Woensdag door een hevigen wervelstorm
geteisterd. Honderden daken werden van
de huizen gerukt en weggeslingerd.
Het telefoonverkeer is geheel ontred
derd. Daar ook het lichtnet door den
storm werd vernield, lag de stad in vol
slagen donker.
Volgens latere berichten bedraagt het
aantal gewonden bij den wervelstorm
honderd.
De aangerichte schade wordt op 750.000
dollars geschat.
Ongeveer 5000 menschen zijn dakloos
geworden.
Engelands luchtstrijdkrachten.
Naar de bladen melden, komen de plan
nen van de regeering tot uitbreiding van
ds luchtstrijdkrachten neer op een uit
gaaf van 60.000.000 p.st.
De luchtstrijdkrachten zullen met 600
vliegtuigen worden uitgebreid.
Naar de „Daily Herald" meldt, zullen
in het Zuiden en Zuid-Oosten van Enge
land 4 nieuwe vliegvelden worden aange
legd.
De aardappelschaarschte.
De voorraad op de aardappelmarkt in
Noord- en Noord-Westelijk Duitschland
is voldoende voor de behoefte van deze
districten. De uit Italië ingevoerde aard
appelen gaan naar de groote steden in
het noorden, waar de huismoeders lange
rijen vormen bij de aardappelwinkels,
evenals dit in den oorlog het geval was.
Het gebrek aan aardappelen heeft in
tal van plaatsen relletjes veroorzaakt
waarvan echter in de pers geen melding
gemaakt mocht worden.
De minister van economische zaken
heeft thans de invoei'bepalingen gewijzigd
zoodat thans grootere hoeveelheden aard
appelen uit Italië, België en Nederland
ingevoerd worden, waardoor in de eerste
behoefte kan worden voorzien.
Door verschillende handelaren werden
de aardappelen verkocht boven den maxi
mumprijs, die thans 6 cent per K.G. be
draagt. De overige levensmiddelen, waar
voor geen maximumprijzen zijn vastge
steld, zijn thans belangrijk duurder ge
worden.
Gandhi gaat weer vasten.
Gandhi heeft besloten van 7 Augustus
af een week te vasten, zulks als boete
doening voor de ruwe bejegening, den
leider van de orthodoxe Hindoes Vrijdag
te Ajmer aangedaan.
Een correspondent van Reuter heeft
met Gandhi gesproken, die hem vertelde,
dat zijn besluit onherroepelijk vast stond.
Men kan, zei hij, de menigte niet bekee-
ren met toespraken of geschriften, doch
alleen met iets wat zij kunnen begrijpen,
n.l. lijden. Voortaan zal ik mijn gedrag
alleen laten afhangen van wat de stem
van mijn binnenste mij zegt.
Men zal zich herinneren, dat nog maar
enkele dagen geleden Gandhi zijn rond
reis door Britsch-Indië heeft moeten sta
ken en zijn werk heeft moeten beperken
op grond van zijn zwakke gezondheid.
Korte Berichten.
De Fransche bladen komen met de
opzienbarende mededeeling, dat de Duit-
sche exkroonprins, opgeschrikt door de
bloedige gebeurtenissen van 30 Juni,
Duitschland zou hebben verlaten en zich
gedurende een vijftal dagen zou hebben
opgehouden te Saint-Maxime op de Cóte
d' Azur.
Het verloop van de rijksdagzitting
zal Vrijdagavond waarschijnlijk per radio
worden uitgezonden.
In sommige kringen verwacht men, dat
de Rijkskanselier den terugkeer van
Duitschland in den volkenbond zal aan
kondigen.
Naar thans verluidt, is bondskanse
lier Dr Dolifuss voornemens, in aanslui
ting op zijn bezoek aan Mussolini tegen
het einde van Juli, een bezoek te bren
gen aan de Fransche regeering.
Op de electrische centrale te Weenen
is een bomaanslag gepleegd, welke groote
schade aanrichtte. De daders waarschijn
lijk nat.-socialisten, heeft men niet kun
nen vinden.
DE UITVAART VAN PRINS HENDRIK.
Koningin en Prinses.
Tegen halfdrie zijn gisteren de verschil
lende vorstelijke personen, die den dienst
in de Nieuwe Kerk te Delft hebben bij
gewoond, in het Koninklijk paleis in het
Noordeinde teruggekeerd. Een groote me
nigte, welke zich inmiddels hier weer
had verzameld, sloeg de aankomst gade.
Ook verderop in het Noordeinde en in de
Heulstraat en op den Kneuterdijk stond
het publiek weer vele rijen dik.
Om half drie kwam de auto met H. M.
de Koningin en Prinses Juliana aan het
paleis aan. Eerbiedig groette het publiek
de beide Koninklijke personen.
De belangstelling voor het paleis duurde
inmiddels nog geruimen tijd voort.
Hare Majesteit de Koningin heeft na
afloop van de begrafenisplechtigheid in
het paleis Noordeinde afscheid genomen
van de verwanten en andere vorstelijke
personen, die voor de uitvaart van wijlen
Prins Hendrik uit het buitenland waren
overgekomen.
H. M. heeft zich daarna met Prinses
Juliana naar het Huis ten Bosch begeven.
Vorstelijke genoodigden vertrokken.
Gistermiddag heeft de vorstin van Er-
bach-Schönberg, die de bijzetting van
Prins Hendrik heeft bijgewoond, Den
Haag weer verlaten om naar Duitschland
terug te gaan. De vorstin werd aan het
Staatsspoorstation uitgeleide gedaan door
de Prinses. Voorts waren aanwezig de
burgemeester, de gouverneur der residen
tie generaal Röell. Met den trein van
kwart voor acht zijn voorts vertrokken
de groothertog van Mecklenburg met de
groot-hertogin, hertog Adolf Friedrich met
zijn gemalin en hertog Christiaan Lode-
wijk van Mecklenburg.
De hooge personen werden aan het sta
tion uitgeleide gedaan door den Duitschen
gezant, den burgemeester en den gouver
neur der residentie.
Prins Felix van Luxemburg en de graaf
van Athlone hebben geisteravond even
eens Den Haag verlaten,
Prins Karei van België.
Z.K.H. Prins Karei van België, graaf
van Vlaanderen, die als vertegenwoordi
ger van koning Leopold de begrafenis
plechtigheid van wijlen Prins Hendrik
bijwoonde, zal a.s. Vrijdagochtend weder
om per auto naar Brussel terugkeeren.
Prins Karei blijft tot zoolang de gast van
den Belgischen gezant, den heer Ch.
Maskens.
Velen onwel geworden.
Naar wij vernemen heeft de geneeskun
dige dienst alleen in Den Haag naar
schatting aan bijna 40 personen, die door
de warmte waren bevangen, bijstand moe
ten verleenen.
Ook in Delft zijn eenige honderden
personen, op verscheidene punten van de
stad, flauw gevallen. Enkele gevallen wa
ren ernstig, zoodat deze patiënten in het
ziekenhuis werden opgenomen.
Ook langs den weg van Den Haag naar
Delft zijn tal van menschen door de warm
te bevangen, aan wie geneeskundige hulp
moest worden verleend.
Hoo druk het was.
Ongetwijfeld is het aantal personen, dat
gisteren naar Delft was gekomen aan
zienlijk grooter dan in Maart j.l. het ge
val is geweest Behalve de militairen, die
voor de afzetting van den weg kwamen,
passeerden ruim 25.000 personen de con
trole aan het station der Ned. Spoor
wegen.
In de stad Delft parkeerden ruim 800
auto's van genoodigden en anderen, ter
wijl ongeveer 1000 wagens parkeerden op
particuliere terreinen. Het aantal fietsers
was enorm.
Bezoek aan de kerk.
De grafkelder en de rouwversiering in
de Nieuwe Kerk te Delft zijn gisteren
door ongeveer 6000 personen bezocht
De Witte Rouw.
Velen hebben zich wellicht over den
wensch van wijlen Z.K.H. Prins Hendrik
der Nederlanden verwonderd.
Waarom moest er in het wit gerouwd
worden?
De juiste reden, schrijft Dr Poortman in
het H d b 1., is mij niet bekend, doch wel
weet ik, dat in het oude woongebied van
de Saksers ook in ons eigen land
deze rouw voorkwam en nóg voorkomt
Met terzijde stelling van het vraagstuk
van den oorsprong der Staphorsters kun
nen we daar op dit oogenblik nog den
rouw in het wit vinden, zij het dan, dat
ze aangevuld is, met den zwarten rouw.
Nog altijd wordt voor bloedverwanten zes
weken, en somtijds nog wel langer in
het wit gerouwd, wat bij de vrouwen te
zien is aan den „doek", die over borst
en rug hangt, en die in normale omstan
digheden rood is. Nadat deze eerste pe
riode voorbij is, volgt een jaar, waarin
een zwarte doek gedragen wordt, en ver-
Binnenland.
Het eind van de relletjes.
De Tweede Kamer wees een interpellatie
over de ongeregeldheden af.
Buitenland.
De hittegolf in Frankrijk.
Aardappelrelletjes in Duitschland.
De besprekingen tusschen Engeland en
Frankrijk.
Ingezonden Mededeeling.
volgens draagt men voor vader of moe
der nog een jaar een blauwen doek, waar
mee de twee jaar uitgerouwd worden.
Dit is een overblijfsel uit oude tijden
hoe oud heb ik niet kunnen nagaan
toen ook verschillende andere gebrui
ken golden, waarvan men soms nog over
blijfsels terugvindt in gebruiken of in
de volkstaal.
Nationale Luchtvaartdag.
Naar men uit Soesterberg meldt zijn
de toegangskaarten voor den op 14 dezer
aldaar te houden Luchtvaartdag ten bate
van het Nationaal Luchtvaartfonds
ongeveer 70.000 suks 1 grootendeels uit
verkocht. Men is echter doende er plaat
sen bij te maken; er kunnen op het
enorme terrein nog heel veel toeschou
wers bij.
DE RECHTER SPREKE.
Niet voor de eerste maal heeft de mi
nister van Justitie opdracht gegeven een
inval te doen in de gebouwen van het
communistische dagblad „De Tribune".
Opnieuw is de politie de gebouwen bin
nengedrongen van 't blad, dat opruiende
lectuur verspreidt. Dezen keer is de pers
onklaar gemaakt en het verschijnen in
gewoon formaat belet.
Het „Volk", overigens walgend van het
Tribune-gedoe, acht dit een schending
van de persvrijheid; preventieve maatre
gelen tegen de verschijning van een pers
orgaan zouden niet geoorloofd zijn.
Wijl zien de zaak anders, zegt „D e
Maasbod e".
Natuurlijk kan de „Tribune" een be
zwaarschrift indienen bij de rechtbank.
Deze zal binnen een week over het al of
niet rechtmatig optreden der politie moe
ten beslissen. Zou de rechtbank wat
we moeilijk kunnen aannemen in de
laatste nummers geen opruiing zien, dan
moet de politie de heele in beslag geno
men zaak netjes terugbrengen.
Zoo is de wet en misschien begrijpt
men nu ook, dat de justitie met zulk op
treden haar prestige waagt en dus voor
zichtig moet zijn.
Beslist de Rechtbank wat wij ver
wachten dat het blad werkelijk heeft
opgeruid, dan volgt een dagvaarding ter
zake van opruiing en kunnen de midde
len, waarmee het misdrijf heeft plaats ge
had, verbeurd verklaard en de vernieti
ging ervan gelast worden.
Uiteraard kan men pogen de krant el
ders te laten drukken; waarop dan dezelf
de maatregelen van politiewege kunnen
volgen. Tenslotte moet het voor de justitie
mogelijk zijn 'opruiing onverbiddelijk en
blijvend te onderdrukken.
De luchtsohrijver. Maan
dag verscheen boven enkele plaatsen in
onze provincie een geheimzinnig groot
vraagteeken tegen den hemel, kunstig ge
formeerd door een vliegtuig, dat, na eeni
ge oogenblikken tegen het strakke zomer
blauw de reuzenletters Persil met groote
vaardigheid schreef.
Dinsdagavond herhaalde zich dezelfde
manoeuvre. Thans vroeg de hoogschrijver
de aandacht voor „Imi".
Vlissingen. Heden (Donderdag)morgen
kwam op de reede van Vlissingen het
groote Fransche passagierschip „La
Fayette" met een groot aantal toeristen.
Het overgroot© deel der passagiers is met
een sleepboot en met de motorboot „Prins
Willem I" van den Provincialen Stoom-
bootdienst van boord gehaald en voor een
klein deel te Breskens, maar voor het
overgroote deel te Vlissingen aan wal
gebracht.
Daar waren ook aangekomen enkele
touringcars uit Antwerpen en zij, die te
Vlissingen voet aan wal zetten, hebben
met die auto's een tocht door Walcheren
gemaakt, om door Zuid-Beveland en N.
Brabant naar Antwerpen te rijden. De
toeringcars hadden ook personen uit Ant
werpen mede gebracht en deze zijn te
Vlissingen aanboord van de „La Fayette"
gegaan, die later naar Antwerpen is op-
gestoomd, om allen daar weer aan boord
te nemen.
Domburg. Alhier werd door de afdee-
ling Domburg van den Bijz. Vrijw. Land
storm een onderlinge schietwedstrijd ge
houden, welke geopend werd door den
heer L. J. van Voorthuijsen, burgemeester.
De uitslag is als volgt: le prijs C. Pro
voost 5049 punten; 2e pr. A. Akkerdaas
4844 p.; 3e pr. A. Francke 4747 p.;
4e pr. M. Corré 4746 p.; 5e pr. P. Mal-
jaars 4743 p.; 6e pr. Joh. de Visser 47—
39 p.; 7e pr. Jb. de Visser 4646 p.; 8e
pr. Jb. van Rotten 4241 p.; 9e pr. J.
Vreke 43—30 p.
Een extra prijs won A. Akkerdaas met
49 punten.
Meliskerke. Zaterdag hield de Melis-
kerksche Burgerwacht haar jaarlijkschen
huishoudelijken schietwedstrijd m. K.S.O-.
geweer. Max. 100 punten. Uitslag:
1. L. Vlieger 96 punten; 2. J. Louws
96 p.; 3. A. J. Jacobsen 95 p.; 4. W. Mat-
thijsse 94 p.; 5. J. Wisse 94 p.; 6. A. de
Korte 94 p.; 7. L. W. Krijger 94 p.; 8. A.
Krijger 93 p.; 9. L. Matthijsse 90 p.; 10.
Job de Visser 89 p.; 11. Joh. van Keulen
89 p.; 12. P. Dekker Cz. 88 p.; 13. C. van
Sluijs 88 p.; 14. Iz. Dekker 88 p.; 15. W.
Flipse 87 p.; 16. L. A. Krijger 87 p.; 17.
B. Flipse 86 p.; 18. W. Wisse Jz. 86 p.;