EERSTE BLAD
DONDERDAG 21 JUNI 1934
DAGBLAD VOOR DE PROVINCIE ZEELAND
48e JAARGANG - No. 219
GRATIS
Buitenland
Binnenland
Belangrijkste Nieuws.
Uitg.: N.V. Uitgevers-Maatschappij „Luctor et
Ernergo" ter exploitatie van het blad „De Zeeuw".
Bureaux Lange Vorststraat 70, Goes.
Telefoonnummer 11.
Postcheque en Girorekening 44455.
Bijkantoor Middelburg, Larigc Burg. Teief. 259.
Directeur-Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA.
Abonnementsprijs f2.50 per kwartaal,
weekabonnementen voor Middelburg, Goes en
Vlissingcn fQ.20. Losse nummers 5 cent
Advcrtcntien 30 cent per regel. Ingezonden
mcdcdeclingcn 00 cent por regel. Kleine
AdvertentiOn Dinsdags en Vrijdags f 0.75, bij
vooruithetuling. Onder letter of motto f0.85.
Bij contract belangrijke korting.
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
ZIJ, DIE ZICH THANS ABONNEE-
REN ONTVANGEN DE NOG IN JUNI
VERSCHIJNENDE NUMMERS GRATIS.
Belasting van de doode hand.
Met de behandeling van het wetsont
werp inzake de belasting van goederen in
de doode hand, is het eigenaardig geloo-
pen.
Al dadelijk werd het ontwerp krachtig
bestreden van de zijde van hen. die het
hardst om deze belasting hebben geroepen,
daar ze' in de meening verkeerden, dat
door zulk een belasting in de eerste plaats
de Roomsche instellingen zouden worden
getroffen. Nu dit niet het geval bleek te
zijn en vooral ook de Ned. Herv. Kerk
van deze belasting bezwaren ondervindt,
was Leiden in last.
Intusschen, de bezwaren door den heer
Rutgers van Rozenburg en anderen ont
wikkeld, zijn van ernstigen aard.
Het ontwerp bevat n.l. een aantal vrij
stellingen, maar daarbij zijn niet opgeno
men de kerkelijke kapitalen en bezittingen
die moeten dienen tot instandhouding van
den openbaren eeredienst. Op deze wijze,
zoo werd niet ten onrechte betoogd, wor
den de kerkelijke goederen achtergesteld
bij verzamelingen van kunst en weten
schap enz. Van meer belang nog is echter
dat door deze belasting op de kerkelijke
instellingen een last wordt gelegd, die in
vele gevallen bezwaarlijk zal zijn te dra
gen.
Minister Oud heeft den ernst van deze
bedenkingen niet ontkend het ontwerp
draagt dan ook het karakter van een
noodmaatregel van t ij d e 1 ij k e n
aard maar hij maakte toch ook be
zwaar de kerkelijke kapitalen en bezittin
gen vrij te stellen, aangezien de gevolgen
daarvan niet zijn te overzien.
Tenslotte is de heer Schouten gekomen
met een voorstel om uit de moeilijkheden
te komen, door een amendement in te die
nen volgens hetwelk de kerkelijke goede
ren belast kunnen worden, maar ook de
kapitalen ten bate van en tot instand
houding van verzamelingen van kunst en
wetenschappen enz.
Op deze wijze zou de steen des aanstoots
die in het ontwerp ligt, worden weggeno
men, maar het e i g e n 1 ij k e bezwaar
voor de kerken is daardoor toch niet ver
vallen.
D'e behandeling is voorloopig geschorst
om den Minister gelegenheid te geven de
situatie nader te bezien.
Het 'beste zou misschien zijn. dat het
ontwerp werd ingetrokken.
Het is nu niet de tijd om de financieele
moeilijkheden waarmede ook vele kerken
hebben te worstelen, te vergrooten.
De neutraliteit van België en Nederland.
Generaal Weygand, de chef van den
Franschen generalen staf, is gistermid
dag te Londen aangekomen.
Uit Londen wordt naar aanleiding van
dit bezoek gemeld, dat de Fransche gene
raal zich met de Engelsche regeering ook
zal onuerhouden over een suggestie van
Fngeland, waarbij alle Europeesche na
ties, Duitschland inbegrepen, zich zouden
verplichten de neutraliteit van
België en Nederland te respec
teer e n.
Het ministerie van Oorlog deelt de op
vatting der Iransche militaire kringen,
dat de versterkingen aan de Oostgrens
een voortreffelijke verdedigingslinie vor
men, doch dat de inval uit het Noor
den zou kunnen komen.
Droogte in Engeland.
De Engelsche minister van Openbare
Gezondheid heeft bij de bespreking van
zijn begrooting mededeelingen gedaan
over de droogte. Het gebrek aan water in
verschillende districten was. zeide hij,
niet zoozeer een gevolg van den tegen-
woordigen drogen zomer, maar van te
weinig regen in den afgeloopen winter in
het voorjaar. De watervoorziening in de
steden is vrij goed. D'at was voor een
groot deel te danken aan de vrijwillige
medewerking van het publiek. Op het land
zijn er groote moeilijkheden en verwacht
wordt, dat die in Augustus en September
nog zullen toenemen.
Een alleraardigst denkbeeld om het pu
bliek van de noodzakelijkheid van inper
king van het watergebruik te overtuigen,
is gisteravond, onverwacht, door de B. B.
G. in practijk gebracht. Er bleek aanslui
ting te zijn verkregen met alle waterlei
dingdirecties in de groote steden en na
de aankondiging: hier Glasgow, hier Bis-
mingham, hier Brisol, enz., vertelde een
andere stem door de radio hoe ernstig de
toestand was, of binnenkort dreigde te
worden. Bristol en Gloucester, die hun
water uit de Severn krijgen, hadden nog
geen nood, evenmin als Newcastle en Bir
mingham. Edinburgh was nog goed voor
zien, zooals den zuinigen Schotten past,
maar in de overige steden was het al min
der en te Leicester en Londen het ergste.
Op het platteland is het heel erg. Te Ket
tering wordt 3 maal per dag 1uur
water gegeven, den overigen tijd zijn de
leidingen gesloten. Nuneaton, Evesham
en Northampton hebben nog 30 procent
van de zomerreserve, die dagelijks slinkt.
Botsingen te Lyon.
Gistei avond zijn te Lyon ernstige bot
singen ontstaan tusschen linksche de
monstranten en de politie. De politie werd
versterkt door gendarmerie te voet en te
paard. Intusschen kwamen kort tegen 8
uur in het centrum van de stad een 2000
demonstranten bijeen die trachtten door
de afzetting heen te dringen. Met straat-
steenen vielen zij de politie aan die zich
bediende van de geweerkolven. Tegen 10
uur hadden de demonstranten de meer
derheid. Barricades werden opgericht,
deze werden echter spoedig door de poli
tie bestormd en ingenomen.
Met vrachtauto's brachten de demon
stranten hun gewonden weg teneinde ze
niet in handen der politie te laten vallen.
Eerst laat in den nacht kon de orde
worden hersteld.
15 betoogers en 3 politie-agenten wer
den ernstig gewond.
De Duitsche gilden herleven.
De Duitsche staatscourant bevat de
verordening in zake den voorloopigen op
bouw van het Duitsche ambachtsleven.
De verordening zal volgens een bericht
in de „Wandelhalle" uit vijf deelen be
staan, t.w. algemeene bepalingen, am
bachtsgilden, districtshandwerksbonden,
eererechtbanken, bemiddelings- en over
gangsbepalingen. Wat de ambachtsgilden
betreft, deze zullen worden bestuurd vol
gens het leiders-principe en hebben tot
taak het gemeenschapsgevoel te bevorde
ren en de beroepseer te verdedigen.
Mussolini 1 Sept. naar Neurenberg?
United Press verneemt uit betrouwbare
bron, dat Mussolini in elk geval het be
zoek van Hitier zal beantwoorden.
Vermoedelijk zal de duce te dien einde
op 1 September te Neurenberg aanwezig
zijn, tijdens het dan aldaar te houden
congres der nationaal-socialistische par
tij, tot welks bijwoning Mussolini door
Hitler is uitgenoodigd.
De voorbereidende vlootbesprekingen.
De voorbereidende besprekingen in ver
band met de vlootconferentie van 1935,
zijn gistermorgen te Londen tusschen Mac
Donald en den Eersten Lord der Admira
liteit, Eyres Monsell, eenerzijds en den
Amorikaanschen ambassadeur te Londen
en Normen Davis anderzijds hervat.
Men verwacht, dat de Engelsch-Fran-
sche besprekingen in het begin van de
volgende maand gehouden zullen worden.
Men is in Amerikaansche kringen van
meening, dat het oogenblik gekomen is
voor de Engelschen, om hun standpunt
bekend te maken.
Reuter meldde gisteren uit Tokio:
Vandaag is een veelbeteekenende ver
klaring afgelegd door den woordvoerder
der Japansche admiraliteit, die betoogde,
dat het volstrekt noodzakelijk is het vloot-
verdrag van Washington te herzien.
De woordvoerder zeide, dat het de na
tionale overtuiging is, dat Japan een zee
macht'moet bezitten, welke voldoende is
om de nationale positie in den Stillen
Oceaan te verdedigen.
Dollfuss naar Farijs?
De Weensche correspondent van de
Agence Economique et Financière meldt,
dat de Oostenrijksche bondskanselier dr
D'ollfuss den Franschen minister van
Buitenlandsche Zaken tijdens hun onder
houd op het station in Weenen heeft uit
genoodigd op zijn terugreis uit Belgrado
Weenen te bezoeken. De Fransche minis
ter heeft deze uitnoodiging moeten afwij
zen. daar hij onmiddellijk naar Parijs
moest terugkeeren, doch hij zou den Oos-
tenrijkschen bondskanselier hebben voor
gesteld, zelf naar Parijs te komen, waar
hij door de Fransche regeering hartelijk
zou worden ontvangen.
Korte Berichten.
In het wekelijks verschijnend weer
bericht van de Amerikaansche regeering
wordt gezegd, dat de regenval, die den
laatsten tijd optrad, te laat is gekomen,
om voor de wintertarwe nog van eenig
nut te kunnen zijn, omdat de oogst reeds
wordt geoogst. Daarentegen heeft de re
genval voor mais voldoende resultaat ge
had, om dezen oogst met meer optimisme
tegemoet te zien.
De kinderverlamming, welke sedert
Mei in Los Angeles en omstreken op-
trredt. heeft reeds vijf personen het leven
gekost. De epidemie breidt zich uit.
Maandag zijn 35 nieuwe gevallen bekend
geworden.
De Japansche admiraliteit heeft al
len in de Ghineesche wateren gestation-
neerden oorlogsschepen opgedragen, zich
aan te sluiten bij de klopjacht op de Ghi
neesche zeeroovers, eventueel zonder
overleg met de Ghineesche autoriteiten.
Tengevolge van de aanhoudende
hitte en droogte breken in Tsjecho Slo-
vakije talrijke branden uit. In een dorp
van Slovakije werden 200 huizen door
een brand vernield. Men vreest, dat de
oogst voor een groot gedeelte verloren
zal gaan.
HET REIZIGERSVERKEER OP DE
NEDERLANDSCHE SPOORWEGEN.
Van 1932 op 1933 is volgens het tijd
schrift „Spoor- en Tramwegen" het ver
keer met 2 pCt. toegenomen. Het aantal
reizigerskilometers bedraagt:
1913
1926
1930
1931
1932
1933
2340 millioen
3101
3735
3516
3085
3156
Sinds 1913 tot heden zijn bevolking en
reizigersverkeer met 1/3 gestegen. Het ver
keer was het grootst in 1930; daarna vond
in 1933 voor de eerste maal wederom een
stijging plaats; de invloed van de in 1933
vergroote oeconomische inzinking op den
omvang van het verkeer wordt opgewo
gen door den invloed der tariefverlagin
gen.
Het aantal reizigers daalde van 91 op
90 millioen (245.000 per dag), de gemid
delde reislengte steeg van 34 op 35 K.M.
De abonné's leggen 40 pet. van het totale
aantal reizigerskilometers af.
Het verkeer van abonné's bleef nage
noeg ongewijzigd (daling van 1225 op 1223
millioen reizigerskm. Het verkeer van
de algem. abonnementen steeg van 711
millioen op 741 millioen reizigerskm.;
over 1932 zijn hierbij de thans vervallen
groepskaarten opgenomen; het verkeer
van deze abonnementen is in de Ie en
de Ille klasse gestegen, en wel van 39
op 40 millioen reizigerskm. Ie klasse en
van 414 op 545 millioen reizigerskm. Ille
klasse; in de He klasse ontstond een da
ling van 258 op 247 millioen reizigerskm.
De opbrengst daalde 10 pCt., zoodat het
verlies door de tariefsdaling ingaande 1
Januari 1933 in het eerste jaar nog niet
door de verkeersstijging is ingehaald.
Het aantal 8-daagsche algem. kaarten
steeg van 1932 (2% zomermaanden) tot
1933 (12 maanden) van 3400 op 111000.
Daarentegen is het verkeer met traject-
kaarten vrij sterk gedaald, en wel van
249 millioen op 234 millioen reizigerskm.
Het aantal weekkaarthouders is nog
sterker gedaald, en wel met 15 pet.; dit
wijst op verscherping van de crisis.
Ook van het goederenvervoer is de to
tale omvang tegenover 1932 weinig ver
anderd; hij bedraagt 18 millioen ton goe
deren, waarvan 12 millioen ton steen
kolen.
BESCHERMING VAN MONUMENTEN.
Minister Marchant vraagt hulp der
gemeenten.
De minister van Onderwijs, Kunsten en
Wetenschappen heeft een brief gezonden
aan de dageiijksche besturen van alle ge
meenten, waarin hij o.m. zegt:
„Het komt nog herhaaldelijk voor, dat
gebouwen met monumentale waarde wor-
uen gewijzigd of zelfs gesloopt, zonder
dat mij daaromtrent te voren mededeeling
wordt gedaan.
„Wanneer het voornemen bestaat eenig
oud gebouw, dat hetzij gedeeltelijk als mo
nument van geschiedenis en kunst kan
worden aangemerkt, te sloopen, te ver
bouwen of te herstellen, zie ik daarvan
zoo spoedig mogelijk bericht tegemoet.
Hetzelfde geldt voor alle gebeurtenissen,
die voor de toekomst van eenig oud ge
bouw gevaar kunnen medebrengen. Ik
noem bijv. verandering van eigenaar of
van bestemming, waardoor verwacht mag
worden, dat daarvan plannen tot sloo
ping of andere aantasting van de histo
rische of aesthetische waarde het gevolg
zullen zijn.
„Ook wanneer oude gebouwen alleen
van een besteigering voorzien worden,
zonder dat verandering qf andere aantas
ting in het voornemen ligt, zal ik steeds
op bericht daaromtrent prijs stellen, om
dat van de steigers gebruik kan worden
gemaakt om het bouwwerk van Rijkswege
op te meten en in teekening te brengen en
aldus de kennis en de documenteering er
van uit te breiden."
In geval van twijfel of een bouwwerk
historische waarde heeft, vraagt de mi
nister toch steeds bericht.
De nieuwe tarlefwet.
De Tweede Kamer heeft als gemeld be
sloten, het wetsontwerp tot vaststelling
van een nieuw tarief van invoerrechten te
verzenden naar een commissie van voor
bereiding.
Tot leden dezer commissie zijn benoemd
de heeren Ketelaar, Fleskens, Hermans,
Van der Waerden, Schouten, Bierema en
Lovink; tot plaatsvervangende leden reap,
de heeren Ebels, Kortenhorst, Suring,
IJzerman, Van den Heuvel, Boon en
Snoeck Henkemans.
De nieuwe weg van de Moerdijkbrug naar
het Zuiden.
Van goed ingelichte zijde wordt het vol
gende medegedeeld omtrent den nieuwen
verkeersweg, die van het Zuidelijk hoofd
van de nog te bouwen Moerdijkbrug, Zuid
waarts zal loopen:
De weg, welke 34 M. breed wordt, loopt
op een afstand van 600 M. parallel aan
den spoorweg, dus regelrecht naar het
Zuiden. Bij Beek buigt de spoorweg naar
het Oosten, naar Breda, terwijl de weg
rechtdoor gaat. Hij gaat dan langs het
Liesbosch en komt bij Café „De Roskam"
op den Antwerpschen straatweg uit.
De afstand van Dordrecht tot het Lies
bosch bedraagt via dezen weg slechts
27 K.M.
Revolutionairen in vertegenwoordigende
lichamen.
Naar men van welingelichte zijde ver
neemt, heeft de Staatscommissie, inge
steld bij Koninklijk Besluit van 12 Fe
bruari 1934, met de opdracht de noodza
kelijkheid en doelmatigheid te onderzoe
ken van wettelijke en andere voorzienin
gen met betrekking tot het bekleeden van
het lidmaatschap van de vertegenwoordi
gende lichamen door personen, wier
staatkundig streven kennelijk gericht is
op verandering der staatsinstellingen met
toepassing of bevordering van onwettige
middelen, haar Verslag aan de Regeering
uitgebracht.
De spelling-interpellatie.
De Tweede Kamer zal heden bij monde
van den heer Tilanus den Minister van
Onderwijs interpelleeren over de spelling
kwestie.
De heer Tilanus krijgt in eersten ter
mijn ten hoogste een uur; daarna spreekt
de Minister. In tweeden termijn zal de
interpellant en zullen andere sprekers ten
hoogste een half uur het woord mogen
voeren.
De surséance van betaling.
De Kamer van Koophandel en Fabrie
ken voor 's Gravenhage zegt in een adres
aan de Tweede Kamer, met groote in
stemming te hebben kennis genomen van
de nieuwe regeling van de surséance van
betaling.
Het thans voorgestelde surséance-ak
koord, meent de Kamer, komt op zeer be
vredigende wijze aan de wenschen, die
het bedrijfsleven koestert, tegemoet. De
Kamer dringt er dan ook op aan, dat het
voorgestelde wetsontwerp spoedig in be
handeling worde genomen.
Bescherming tegen aanvallen uit de
lucht.
Naar wij van bevoegde zijde vernemen
heeft dezer dagen de aanbieding aan den
minister van Binnenlandsche Zaken
plaats gehad van het verslag van de in
terdepartementale commissie, welke tot
taak had der regeering van advies te die
nen nopens het treffen van wettelijke
voorzieningen ter bescherming van de be
volking tegen de gevolgen van aanvallen
uit de lucht.
In dit verslag zijn o.m. opgenomen ont
werpen van algemeene maatregelen van
bestuur, koninklijke besluiten en ministe-
rieele beschikkingen, welke naar het oor
deel van de commissie worden gevorderd
tot uitvaardiging van het reeds eerder
aangeboden wetsontwerp, betreffende be
scherming tegen luchtaanvallen, alsmede
tot het treffen van maatregelen, welke ze
kerheid scheppen, dat hier te lande geen
minder deugdelijke gasmaskers, bestemd
voor de burgerbevolking in den handel
zullen worden gebracht.
Positie van wachtgelders.
Het Tweede Kamerlid mevrouw Bak
kerNort heeft aan den minister van
Binnenlandsche Zaken de volgende vra
gen gesteld:
In art. 6 van de Wachtgeldregeling
voor burgerlijke ambtenaren, zooals deze
laatstelijk is gewijzigd bij K. B. van 28
December 1933, wordt verschil gemaakt
in de vermindering van het wachtgeld,
naarmate de wachtgelder een nieuw in
komen geniet:
a. uit een herplaatsing in overheids
dienst, of
b. uit een vrij beroep.
Zoo kan van het wachtgeld, als dit 40
pet. bedraagt van het laatst genoten s&la-
Binnenland.
De landbouwtentoonstelling te Krui-
ningen.
De behandeling van het wetsontwerp be
treffende belasting op goederen in de
doode hand geschorst.
Interpellatie over het spellingvraagstuk.
Buitenland.
Conferentie tusschen Hitler en Von Papen
over de rede van laatstgenoemde.
De droogte in Engeland.
Frankrijk en de neutraliteit van Nedeir-
land en België.
Musso.ini naar Neurenberg?
ris, van iemand die inkomsten heeft uit
een vrij beroep 15 pet. meer gekort wor
den dan van een wachtgelder die in over
heidsdienst is herplaatst. Terwijl de eerst
genoemde toch reeds in een ongunstiger
positie is, omdat hij niet gelijk de her
plaatste wachtgelder zijn pensioen kan
verhoogen door zijn arbeid.
Acht de minister deze ongelijke behan
deling niet onbillijk voor den wachtgelder
in een vrij beroep en wil de minister wij
ziging van de wachtgeldregeling op dit
punt overwegen?
Tarwemaaien als handwerk.
De Commissie voor Werkverruiming,
die Woensdag te Roosendaal vergaderde,
besprak wederom de kwestie van het tar
wemaaien als handwerk bij den aanstaan
den oogst. In het bijzonder bekeek men de
financieele zijde van de zaak.
De vraag, of de boeren, na garantie dat
hun het verschil tusschen machinaal- en
handmaaien betaald zou worden, genegen
zouden zijn de werkloosheid op deze wijze
te helpen bestrijden, moet bevestigend be
antwoord. Men was het er eveneens mee
eens, dat een eventueele regeling van deze
kwestie verplicht gesteld diende te wor
den, echter met dien verstande, dat een
soepele toepassing mogelijk moet zijn,
zoodat ontheffingen gegeven kunnen wor
den.
In dit opzicht wilde men de zeggen
schap in handen leggen van de landbou
wersorganisaties. Ten slotte besloot de
vergadering eenige leden naar den mi
nister van Economische Zaken af te
vaardigen om te trachten nog voor den
komenden oogst tot een oplossing te ge
raken.
Reeds is van arbeiderszijde vastgesteld,
dat dit een belangrijk werkverruimings
object is. Het zou rijk en gemeenten niet
heel veel kosten en honderden mannen
eenigen tijd arbeid geven.
Vereeniging Nederlandsche Gemeenten.
De Vereeniging van Nederlandsche Ge
meenten houdt haar algemeene vergade
ring te Nijmegen. Voor den aanvang gis
termiddag heeft de voorzitter, Mr Droog-
leever Fortuyn, burgemeester van Rotter
dam, zooals reeds is gemeld, uit naam
der vereeniging op het graf van Prof. Mr
Dr J. H. P. M. v. d. Grinten, met wie de
overledene vele jaren nauwe betrekkingen
heeft onderhouden, een krans gelegd.
De vergadering toonde tzich beangst
voor de financieele gevolgen der spelling
Marchant.
In een rede over de financien der ge
meenten kwam de voorzitter, Mr Jonker,
op voor de zelfstandigheid der gemeenten.
Hij sprak de hoop uit, dat het rijk geen
maatregelen zal nemen, die de gemeente
lasten nog meer bezwaren.
Subsidiën aan werkverschaffingen.
Ingediend is een wetsontwerp tot wijzi
ging en verhooging van het tiende hoofd
stuk A der Rijksbegrooting voor 1933.
Hierbij wordt o.m. de post: „Bijdragen
in den vorm van subs, aan werkloozenkas-
sen, voorzooveel zij meer bedragen dan
10O pet. der bijdragen van de leden over
1933 en afgesloten dienstjaren verhoogd
met f 3.850.000, terwijl de post „Bijdragen
in den vorm van subsidiën aan werklo
zenkassen, voor zooveel zij meer bedragen
dan 100 pet. der bijdragen van de leden"
wordt verhoogd met f 6.930.000. Volgens
de Memorie van Toelichting, zijn de op
deze posten uitgetrokken bedragen de
gemiddelden van die, welke in de jaren
1929, 1930 en 1931 zijn noodig geweest.
Aan de hand van de thans bekende gege
vens kan worden geraamd, dat de aange
vraagde bedragen noodig zullen zijn. Com
pensatie behoeft niet te worden gevonden,
aangezien de bedragen waarmede de oor
spronkelijke moeten worden verhoogd, als
crisisuitgaven komen ten laste van het
Leeningsfonds. Van de wegens subsidie
uil te geven bedragen wordt de helft van
de gemeenten terug ontvangen.
Voorts wordt de post „Kosten werkver
schaffing en steunverleening over 1933
en afgesloten dienstjaren" verhoogd met
f 60 millioen en mitsdien gebracht op
f 63.754.580. Volgens de Memorie van
Toelichting is deze verhooging een nood-
