EERSTE BLAD DINsüAQ 19 JUNI 1934 DAGBLAD VOOR OE PROVINCIE ZEELAND 48e JAARGANG - No. 217 GRATIS Buitenland Belangrijkste Nieuws. Binnenland. Uitg.: N.V. Uitgevers-Maatschappij „Luctor et Emergo" ter exploitatie Van het blad „De Zeeuw". Bureaux Lange Vorststraat 70, Goes. Telefoonnummer 11. Postcheque en Girorekening 44405. Bijkantoor Middelburg, Lange Burg. Tclcf. 250. Directeur-Hoofdredacteur; R. ZUIDEMA. 7)e Zee Abonnementsprijs f2.50 per kwartaal, weekabonnementen voor Middelburg, Goes en Vlissingcn f0.20. Losse nummers 5 cent. Advcrtcntiön 30 cent per regel. Ingezonden nietledeelingen 00 cent per regel. Kleine Advertentiën Dinsdugs en Vrijdags f 0.75, bij vooruitbetaling. Onder letter of motto f0.85. Bij contract belangrijke korting. Dit nummer bestaat uit 2 bladen. ZIJ, DIE ZICH THANS ABONNEE- REN ONTVANGEN DE NOG IN JUNI VERSCHIJNENDE NUMMERS GRATIS. Een antwoord. Van den heer Baron van Lynden van Horstwaerde te Soestdijk, inspecteur van de N. S. B. voor Zeeland en JN oord-Bra bant, ontvingen wij een schrijven, waarin ons gevraagd werd een rec tificatie te willen aanbrengen op het hoofd artikel in „De Zeeuw" van 2 Juni, waar in betoogd werd, dat de N.S.B. het Woord van God als regel voor het staatkundige leven verwerpt, dat zij niet belijdt de souvereiniteit Gods, dat zij niet staat op het stantpunt, dat alle gezag van God af daalt. Deze voorstelling is naar de heer Van Lynden meent, niet juist. Hij verwijst daartoe naar een uitspraak in brochure IV „Actueele Vragen", waar gezegd wordt: „De N ederlandsche staat zal God belijden als de drijfkracht van het nationale zede lijke leven. Aan de onderdanen blijve vol ledige vrijheid van overtuiging, doch de Staat, zooals deze het Nederlandsciie ka rakter tot uitdrukking brengt, erkenne de souvereiniteit Gods". Het spijt ons, dat we aan het verzoek van den heer Van Lynden tot rectificatie niet kunnen voldoen. Om te weten wat de N. S. B. beoogt en welke staatsleer door haar verdedigd wordt, kunnen we toch niet volstaan met een losse uitspraak uit een of andere bro chure, maar hebben we het officieele pro- prom en de daarbij behoorende uiteenzet tingen in zijn geheel in oogenschouw te nemen. En dan blijkt al dadelijk, dat het pro gram over deze gewichtige aangelegen heid geheel zwijgt. Het eischt alleen be vordering van een krachtig in dienst van het algemeen staand staatsgezag, onaf hankelijk van kerkelijke overheden. En als taak van dat gezag wordt dan verder o.m. genoemd; onderdrukking van leerstellingen, die de eenheid van de natie aantasten. De hier bedoelde leerstellingen, die on derdrukt moeten worden zijn alle leerstel lingen, die met de leerstellingen van de N. S. B. in strijd komen, leerstellingen, welke volgens de „Nationaal Socialisti sche Staatsleer" (Brochure III) niet op Gods Woord gegrond zijn, waarin van den Souvereinen God geen sprake is, maar waarin de r e d e 1 ij k e m e n s c h in het middelpunt wordt geplaatst. Maar nu de uitspraak in Brochure IV, waarop de heer Van Lynden de aandacht vestigt. Wat wordt daar betoogd? Dat God de Heere, de Schepper van hemel en aarde heerscht als Opperheer; dat naar Zijn Woord en Wet alles heeft te luisteren; dat God als de eenige Souverein het alléén voor het zeggen heeft. Wordt hier teruggenomen wat in het programma der N. S. B. en de toelichting in Brochure III geleerd wordt? Heelemaal niet. Hier wordt geconstateerd, dat het ware Christelijke Nationaal-Socialisme door God gewild is en door de Kerk wordt goedgekeurd. Af. Wie dus met een beroep op Gods Woord iets anders zou willen leeren, valt onder de categorie, die de eenheid bedreigt en dus onderdrukt moet worden. En nu is er wel sprake van de erken ning van de souvereiniteit Gods, maar de aandachtige lezer zal reeds begrepen heb ben, dat we dit in zeer bijzonderen zin hebben te nemen. Immers, de N. S. B., zoo wordt daar gezegd, erkent God als de drijfkracht van het nationale leven. In den Bijbel staat het anders. Als daar over den Souvereinen God gesproken wordt dan is het niet als drijfkracht, maar als Opperheer, als Schepper en Onderhouder, als de Koning der koningen van wien alle gezag afdaalt. Het groote verschil springt ook in het oog bij wat verder gezegd wordt over den Godsdienst. De ware godsdienst is het gezag van God erkennen, God dienen, naar Zijn Woord en Wet luisteren. Maar de N. S. B. die trouwens openstaat voor personen van alle richtingen, geloovigen zoowel als Godloochenaars, brengt het niet verder, dan te spreken van de veredelende kracht van den godsdienst. Vergissing is hier niet mogelijk. God is de drijfkracht van het na tionale leven en de godsdienst heeft een veredelende strekking. Dat is niet anders dan een volstrekte ontkenning van de Souvereiniteit Gods. Het is een bevestiging van wat wij schreven. En voor een rectificatie is hier geen reden. In deze opvatting worden wij bevestigd door enkele uitspraken van den leider der N. S. B., Ir Mussert, in een interview, waarvan een verslag is opgenomen in „Volk en Vaderland" van 18 November 1933. De N. S. B., zoo verklaarde toen de lei der, propageert geen bepaald G o d s b e g r i p; het fascisme heeft geen theologie. Maar de N. S. B. heeft dan toch eer bied voor den God des Bijbels, Wiens sou vereiniteit zij heet te erkennen? Neen, zegt de heer Mussertzij heeft eerbied voor de universeele Macht, zij eerbiedigt de almenschelijke verhouding tot het bo venindividueel „verhevene" Leven. Nader wordt dan nog gezegd, dat deze verhou ding van geheel persoonlij- ken aard is. De heer Van Lynden zal het met ons eens zijn, dat bij een partij, die dergelijke on-Christelijke opvattingen propageert, van een erkenning van de Souvereinitoii Gods geen sprake kan zijn. Naast dit antwoord aan den heer van Lynden, hebben we ook een verzoek. Het is dit. Het zal den heer van Lynden niet ont gaan zijn op welke wijze „Volk en Vader land", het orgaan van de N. S. B., tegen het Kabinet Colijn en tegen den persoon van den Minister-President optreedt. In een hoofdartikel over het Hypo theekprobleem, werd enkele weken geleden o.m. geschreven: „Het is duidelijk, dat hier een probleem van de eerste orde ligt, dat niet opgelost wordt met aardigheden van den heer Colijn over „het oude paard, dat ook weer van stal gehaald wordt." De heer Colijn zal dit probleem moeten oplossen, of hij wil of niet. Tot nu toe heeft hij alleen aangegeven, welke oplossingen hij niet wenscht. Hij schijnt, blijkens zijn houding bij de winkelsluiting, daarin zijn „fort" te zien. Het wordt tijd, dat wij vernemen, wat hij nu wel wil. Ons volk wacht er op en verarmt inmiddels meer en meer. Wij geven gaarne toe, dat het voor den heer Colijn met zijn nauwe relaties tot eenige groote beleggingsin stellingen niet aangenaam is, dit pro bleem op te moeten lossen; maar wie den sterken man speelt, moet zijn stand op houden." Op bedekte, maar toch voor ieder ver staanbare wijze, wordt in het door ons ge- cursifeerde gedeelte geïnsinueerd, dat hier bij den heer Colijn, de persoonlijke belangen domineeren boven het nationale belang. Dat hij zijn nationale plicht ver zaakt terwille van het eigen belang. En in het nummer van 16 Juni wordt de arbeid van den heer Colijn ten opzichte van het Antirevolutionair program der mate in een bespottelijk daglicht gesteld, dat ieder fatsoenlijk man, die, hoe hij overigens ook over den heer Colijn moge denken toch zeker zijn groote bekwaam heden en zijn nationale verdiensten zal willen erkennen, zich daaraan zal erge ren. Wij nemen aan, dat de heer van Lyn den die bij de N. S. B. een vertrouwens positie bekleedt in allen ernst meent het landsbelang te dienen door den heer Mus sert te gehoorzamen. Maar wij vertrouwen, dat deze gehoor zaamheid niet zóó ver gaat, dat hij niet de begeerte en den moed zou hebben te gen een dergelijk schandelijk optreden van zijn partijorgaan te protesteeren. Wij verzoeken den heer van Lynden in het belang van de goede politieke ze den, dit niet na te laten. EEN OPZIENBARENDE REDE VAN VON PAPEN. Gaaf hef kraken in Dultschland? Verdere publicatie verboden. De Duitsche vice-kanselier Von Papen heeft Zondag ter gelegenheid van het feest der universiteit van Marburg een opzien barende rede gehouden over de „oogmer ken der Duitsche revolutie". De redevoering werd van zooveel belang geacht, dat ze over de radio werd uitge zonden en Maandag opnieuw uitgezonden zou worden. Dit laatste is echter niet doorgegaan. De vice-kanselier ging bij zijn redevoe ring van den door 'hem aan hemzelf ge stelden eiseh uit dat hij, als gevolg van zijn aandeel aan het begin van de Duit sche revolutie, de Duitsche ontwikkeling scherper moest gadeslaan dan de meeste andere Duitschers. Zijn moreele verplich ting aan Adolf Hitler en zijn werk is zoo groot, dat het van menschelijk en van staatsmansstandpun't uit een doodzonde zou zijn niet te zeggen wat in dit beslis sende stadium van de Duitsche revolutie gezegd behoorde 'te worden. Nu de geestdrift verbleekt en taaie ar beid aan het proces der revolutie zijn rechten opeischt, blijkt, dat bij he't loute ringsproces ook onreinheden zijn ontstaan, waarvan het gezuiverd moet worden. Dat vereischt een openhar tige discussie, die op het oogenblik in de Duitsche pers ontbreekt. Derhalve dient de staatsman zelf tusschenbeide te komen en de dingen bij hun waren naam te noemen. Dat bewijst, dat de regeering sterk genoeg is, om behoorlijke critiek te verdragen, doch slechts diegene heeft het recht critiek te oefenen, die zich in dienst van het nationaal-socialisme heeft gesteld en zich zijn rechten heeft verworven in den strijd. Na een historische uiteenzetting van de politieke ontwikkeling van de laatste jaren wees spreker er op, dat de kringen van de conservatieve vernieuwing zich alleen door hun tactiek onderscheiden hadden van het nationaal-socialisme, omdat zij het gevaar van een anti-democratische revolutie, welke zich bedient van een massa-partij, wellicht te hoog geschat hadden. In elk geval bestond bij het tot stand komen van het bondgenootschap tusschen de nationaal-socia'listen en de conservatieven volledige overeenstemming omtrent de vernieuwingsdoeleinden. Hierop dien't de aandacht te worden ge vestigd, aldus spreker, aangezien al te vurige jeugdige revolutionairen met hun leus „reactionair" ook willen richten over hen, die zich met vol bewustzijn hebben onderworpen aan de taak, die de tijd hun oplegt. De ware revolutie van de 20ste eeuw is die der heroie'ke en godverbonden persoon lijkheid tegen knechting, tegen onder drukking van de goddelijke vonk, tegen mechaniseering en collectieveering. Het gaat om de beslissing tusschen den geloo vigen en den ongeloovigen mensch. He't in de plaats van het veel-partijen- systeem getreden éénpartijensysteem heeft slechts zoo lang reden van bestaan als het de verzekering van de revolutie eischt en 'tot de nieuwe persoonlijke selectie func tioneert, want de logica der anti-liberale ontwikkeling eischt een op vrijheid geba seerde volksgemeenschap, welke berust op vrijwillig volgen van alle volksdeelen. De religieuse 'lijn, die steunt op god- vreezendheid, mag men niet verwisselen met een verwereldlijkte kerk. Wanneer eenige kringen een uniforme geloofs'basis eischen, moeten zij niet vergeten, dat de Christelijke leer de vorm is van denken van het avondland. Er zal gestreden worden om de quaestie of het nieuwe rijk der Duitschers Christe lijk zal zijn of zich verliezen zal in pseu- doreligieus materialisme. De Duitschers mogen zich niet uit de rij der Christelijke volken uitsluiten, aangezien anders een inwerken in het gebied van Europa on mogelijk is en daarmede de geweldige ge dachte van 'het Rijk in gevaar wordt ge bracht. „Voor het dualisme tusschen staat en partij dient een bevredigende oplossing te worden gevonden", verklaarde von Papen na een scherpe bestrijding van zuiver so ciale en collectieve 'tendenzen. Wanneer men dicht bij het volk wil komen en eenheid van het volk wenscht, mag men het verstand van het volk niet onderschatten. „Het volk weet, dat zware offers wor den gevraagd. Het zal ze dragen en den leider in onwrikbare trouw volgen, mits niet elk woord van critiek als kwaadwil ligheid wordt uitgelegd en mits wan hopende patriotten niet als staatsvijanden worden bestempeld". Von Papen vraagt openhartige critiek. Maar daartegen is het Nat.-Socialisti- sche systeem niet bestand. Vandaar dat de her-uitzending van de rede niet is doorgegaan en dat alle Duit sche dagbladen 'Zondagavond laat een dringende instructie van hoogerhand kre gen, waarin het hun verboden werd, de door vice-kanselier Von Papen gehouden rede over „de oogmerken der Duitsche revolutie" in de pers te publiceeren. De N. R. Crt. merkt hierbij1 op: Zoo sprak von Papen, die actief wordt als hij ommekeer ruikt, en die, bij al zijn zwakheden, een moedig man is. Slechts een klein gedeelte van hetgeen hij heeft durven zeggen, beteekent voor anderen reeds het concentratiekamp! Heeft hij' al vast beslag willen leggen op de leiding van het nieuwe, dat hij komende acht? Zijn rede brengt nieuwe spanning in een reeds dramatisch gespannen toe stand. Het is een veeg teeken voor het natio- naal-socialistisch bewind, dat Von Pa pen blijkbaar niet meer schroomt om partij te kiezen tegen geest en methoden van dat bewind, het op te nemen voor machten, wier toenemende beteekenis thans iedereen voelt. Von Papen is een man, die getoond heeft zich gemakkelijk te vergissen; in de keus van het geschikt ste oogenblik voor een politiek avontuur echter, heeft hij zich nog niet vergist. Het was alleen de nasleep, waarop hij geen kijk bleek te hebben. De Engelsche wspenuitvoer. De „Sunday Express" meldt, dat ruim drie kwart van den geheelen Engelschen wapen-export van de eerste maanden van 1934 naar Sovjet-Rusland is gegaan. De totale waarde van den Engelschen wapen export bedroeg 2.482.264 pond. Rusland betrok voornamelijk machinegeweren en munitie. Groote temperatuurverschillen In Oost-Duitschland. De laatste weken zijn in de Grensmark ten Zuid-Westen van Schneidemühl ster ke temperatuurverschillen geconstateerd. Terwijl overdag de temperatuur tot 30 gr. stijgt, daalt zij des nachts tot onder nul. In de laatste nachten is tot 3 gr. vorst geregistreerd, hetgeen vooral in de vel den met nieuwe aardappelen groote scha de heeft aangericht. Amerikaansch protest te Berlijn. Do Amerikaansehe gezaih te Berlijn heeft opdracht ontvangen om te protes teeren tegen het Duitsche transfermorato rium. De gezant heeft de Duitsche regee ring er zijn leedwezen over uitgedrukt, dat het moratorium ernstigu offers zal vragen van de Amerikaansehe schuldeischers en van de Amerikaansehe houders van Duit sche effecten. De gezant legde er den nadruk op, dat Düitschlands optreden door de regeering der Vereenigde Staten van ernstige betee kenis wordt geacht. De Amerikaansehe regeering betreurt het, diat op deze wijze opnieuw nadeel wordt berokkend aan de verhoudingen tusschen de Amerikaansehe crediteuren en de Duitsche debiteuren. De Amerikaansehe regeering protesteert er in het bijzonder tegen, dat crediteuren van andere landen een gunstiger behan deling deelachtig zouden worden dan de Amerikaansehe. Een waarschuwing van Beleren aan de Kerk. In een buitengewoon druk begQjhte ver gadering te Ingolstadt heeft de Beiersche minister van binnenlandsohe zaken, Adolf Wagner, een redevoering gehouden, waar in hij o.a. zeide: „De arbeiders staan tegenwoordig in het middelpunt van het geheele staatsbe leid. Het is weer een eer geworden arbei der te zijn. Er bestaat slechts één onder scheid, n.l. een onderscheid in den graad van verantwoordelijkheid. En recht op critiek heeft alleen degene, die het beste wat hij bezit heeft gegeven voor de over winning van de nationaal-socialistische wereldbeschouwing. Wat mij het meest spijt, is het feit, dat juist uit de rijen van de kerk een scherpe critiek op den nationaal-socialistischen staat wordt geoefend. Het kan gebeuren, dat ik nog eenmaal ingrijp, maar dan zóó, dat het voor altijd voldoende is. Wij denken er niet aan, de Godsgedachte aan te tasten. De jonge generatie is de waarborg voor de Duitsche toekomst. Wie de plichten jegens het volk niet vervult, heeft het recht verloren om in Duitsch- land te leven. Korte Berichten. In Koblenz is Zondag de eerste steen gelegd voor de gouw-„Thingstatt" (de oud- Germaansche verzamelplaats voor 't volk) met een rede van den Rijksjeugdleider Baldur von Schirach en een parade van 50.000 Hitlerjongens. Tengevolge van een ontploffing in een gieterij van de automobielfabrieken van Ford te Detroit zijn één doode en 12 gewonden te betreuren. Zeeroovers hebben in den mond van de Gele rivier het Ghineesche s.s. Sjang- toeng overvallen. Een vreemdeling werd gedood. De Engelschman Nicholl, de En- gelsche zeeofficieren Field en Luce, de tweede stuurman en de machinist, zijn met een 20-tal Ghineezen door .de roovers ontvoerd. President Roosevelt heeft het wets ontwerp geteekend, waarbij voor een pe riode van drie jaar 522 millioen dollar beschikbaar wordt gesteld voor wegenaan leg. In de nabijheid van Trambilleno in Zuid-Tirol is een boer bij het verrichten van graafwerk op een granaat uit den wereldoorlog gestooten. Het projectiel ont plofte, met het gevolg, dat twee personen in stukken werden gereten. Tengevolge van de hitte is in een café te Gent een koolzuurcylinder gespron gen. In het inwendige van het café werd een groote verwoesting aangericht, terwijl ook een muur werd ingedrukt. Vier bezoe- kers werden licht gewond. Binnenland. De landbouwdagen der Z.L.M. Crisiscredieten voor den Middenstand. Nieuw tarief van Invoerrechten. Prinses Juliana in Engeland. Verlovings geruchten. Buitenland. Een opzienbarende rede van Von Papen. Amerikaansch protest te Berlijn. In het plaatsje Peszowola bij Loeblin zijn de rijke landbouwer Bojarski, zijn vrouw en zijn vijf kinderen uit wraak met bijlslagen vermoord. De uitvoer van peulvruchten naar Frankrijk. Bij beschikking van den Minister van Economische Zaken a. i. is met intrek king van een beschikking van 4 Mei een commissie voor den uitvoer naar Frank rijk van peulvruchten ingesteld. Als commissie ter zake is aangewezon de commissie, ingesteld bij beschikking van 28 April, no. 17612, afd. II, directie van den landbouw. Belasting-instellingen van de doode hand. De heer Kortenhorst heeft op het wets ontwerp tot heffing van een belasting naar het vermogen van instellingen van de doode hand eenige amendementen in gediend. Ter toelichting zegt de voorstel ler o.m.: Met het oog Op de belangen van de verzekering tegen ziekte en ongevallen van kleine zelfstandigen en niet verplicht verzekerde arbeiders, die niet onder de verplichte verzekering, bedoeld in de Ziektewet en de Land- en Tuinbouwonge- vallenwet 1922 vallen, doch die zich wel bij die verplichte verzekeringen kunnen aansluiten, lijkt het gewenscht om de vrij stelling der belasting ook toe te staan wanneer het orgaan der verplichte verze kering iets meer dan „nagenoeg uitslui tend" „verplichte" risico's op zich heeft genomen. Een ander amendement heeft ten doel een meer juist en overzichtelijk onder scheid te maken tusschen bedrijfsschul den en andere schulden, die, ter bereke ning van het zuiver vermogen, mogen worden afgetrokken. Verder is het doel van den voorsteller, onder zekere voorwaarden een reserve voor koersverliezen bij' de spaar- en pen sioenverzekeringsinstellingen buiten de belasting te houden. Fransche tarwe op onze markt. Er zijn onderhandelingen gaande, om 10.000 ton Fransche tarwe op de Neder landsche markt te plaatsen. De mogelijk heid van invoer is afhankelijk van bewil liging van de Graancentrale. Frankrijk wil nog 50.000 ton tarwe- overschiot uitvoeren voor het grootste deel naar Engeland. Nu de uitvoer uit Duitschland en de Donaulanden gestaakt is, is de mogelijkheid om deze tarwe te plaatsen, toegenomen. Aan den invoer van Fransche tarwe in ons land is het bezwaar verbonden dat zij niet de variëteit is waaraan de meel fabrieken) sterk behoefte hebben. Door den prijs is zij ook voor andere doelein den wel te gebruiken. De overeenkomst met de inlandsche tarwe werkt echter de mogelijkheid van knoeierij in de hand. In de practijk is thans aan de Graan centrale al ettelijke malen gebleken, dat tarwe-variëteiten van vreemde herkomst die gelijkenis vertoonen met de Neder landsche, naar de boerderij verhuizen en, al of niet met Nederlandsche tarwe ver mengd, als Nederlandsche tarwe worden ingeleverd ter bekoming van de regee- ringspremies. De nieuwe Moerdijkbrug. De brugwerkzaamheden zijn thans in vollen gang. Het uitbaggeren aan de zijde Moerdijk geschiedt met de meeste voort varendheid. Naar wij vernomen hebben, heeft het laten zinken van het eerste zink- stuk Vrijdag plaats gehad. De eerste schui ten met steenen voor het bezinken zijn in middels reeds gearriveerd. Met het rijs werk is men in vollen gang. Van de zijde van het publiek ondervindt men veel be langstelling. Dagelijks kan men heele files van menschen gade slaan, die, mede met het oog op de werkzaamheden, komen in- formeeren of er soms plaats voor hen is. Nieuw tarief van invoerrechten. De Staatscourant van 18 Juni bevat een Kon. Besluit, waarbij het bij het bij Kon. Boodschap van 15 Juni aan de Tweede Kamer ter overweging aangeboden ont werp van wet tot vaststelling van een

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1934 | | pagina 1