Zij crème,
VRIJDAG 15 JUNI 1034
DAGBLAD VOOR DE PROVINCIE ZEELAND
48e JAARGANG - No. 214
Buitenland
Binnenland
Belangrijkste Nieuws.
Uitg.: N.V. Uitgevers-Maatschappij „Luctor et
Emergo" ter exploitatie van het blad „De Zeeuw".
Bureaux Lange Vorststraat 70, Goes.
Telefoonnummer 11.
Postcheque en Girorekening 41155.
Bijkantoor Middelburg, Lange Burg. Telcf. 259.
Directeur-Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA.
Se Zeeuw
Abonnementsprijs f2.50 per kwartaal,
weekabonnementen voor Middelburg, Goes en
Vlissingen f0.20. Losse nummers 5 cent.
Advortcntiön 30 cent per regel. Ingezonden
mcdcdcclingcn 00 cent per regel. Kleine
Advcrtcntiën Dinsdags en Vrijdags 0.75, hij
vooruitbetaling. Onder letter of motto f 0.85.
Bij contract belangrijke korting.
Het gaat met het schoolvraagstuk in
ons land als met de internationale ver
houdingen.
Er worden conferenties gehouden, reso
luties aangenomen en 'overeenkomsten ge
sloten, maar telkens weer blijkt dat de
innerlijke overeenstemming ontbreekt.
Zoo blijft er een toestand van gewapen-
den vrede, die elk oogenblik verstoord
dreigt te worden.
Op het gebied van het onderwijs in ons
land is het niet anders.
De na jarenlangen strijd verkregen be
vrediging wordt door velen als hoogst on
bevredigend beschouwd. En telkens weer
zijn er verschijnselen die er op wijzen dat
de schoolstrijd nog volstrekt niet uitge
streden is.
Wat er op dit gebied zooal in het klein
gebeurt, is onlangs te Kapelle gebleken.
En thans werd in de Standaard
op enkele bedenkelijke uitingen van den
laatsten tijd de aandacht gevestigd.
„Niet eens, aldus dit orgaan, uit den
meest vijandigen hoek, uit den kring van
den Bond van Nederlandsche Onderwij
zers, die bij de totstandbrenging der paci
ficatie verzekerde, dat geen middel on
beproefd zou worden gelaten om aan den
pacificatie-strik te ontkomen.
Neen, in de gelederen van het meer ge
matigde Nederlandsche Onderwijzersge
nootschap rommelt het.
In 1932 reeds diende de afdeeling Scha-
gen het voorstel in: „Het N.O.G. plaatse
zich op het standpunt, dat uit de open
bare kassen alleen bekostigd worde de
neutrale directe overheidsschool".
De stad wilde zich door het platteland
niet doen overtroeven, want de afd. Rot
terdam begeerde het Onderwijsgenoot-
schap kort en krachtig te doen verklaren:
„De Algemeene Vergadering spreke zich
uit tegen de pacificatie".
Resultaat van deze en andere beden
kingen was, dat op de vorige algemeene
vergadering werd aangenomen een motie
van Den Haag, aldus luidend: „De Alge
meene vergadering draagt het Hoofdbe
stuur op een kommissie te benoemen om
te overwegen, of de houding van het
N.O.G. tegenover de finansiële gelijkstel
ling gewijzigd dient te worden."
De motie werd aangenomen, de Com
missie werd benoemd en het rapport is
nu verschenen.
In dat rapport treft de zinsnede: „Van
het stelsel der Pacificatie moeten we zoo
spoedig mogelijk worden verlost".
Dit kan niet anders beteekenen dan dat
aan de financieele gelijkstelling van open
baar en bijzonder onderwijs zoo spoedig
mogelijk een einde dient te worden ge
maakt en dat de bijzondere scholen weer
als van ouds als minderwaardig worden
"behandeld.
Zoo spoedig mogelijk!
Wanneer dit zijn zal is moeilijk te zeg
gen.
Maar dit moment zal in niet geringe
mate worden verhaast, wanneer niet met
kracht gewerkt wordt aan de innerlijke
versterking van het Christelijk onderwijs,
wanneer bij het Christenvolk de liefde en
belangstelling voor de Christelijke school
verslapt en wanneer op staatkundig ge
bied de principieele politiek op den ach
tergrond raakt.
De ontmoeting van Hitler en Mussolini.
Omtrent de aankomst van Hitier te
Venetië wordt nog gemeld:
Reeds vroeg bood Venetië een feeste»
lijken aanblik.
Van de oude huizen wapperden de
Italiaansche en Duitsche vlaggen, terwijl
een groote menigte nieuwsgierigen zich
verzamelde op de trappen langs de ka
nalen.
Van het vliegveld tot het Grand Hotel
lagen torpedobooten, aan boord waarvan
de bemanning stond aangetreden in de
witte parade-uniform. Op het vliegveld
zelf was een eerewacht betrokken, samen
gesteld uit alle onderdeelen van het Ita
liaansche leger.
Mussolini kwam kort na negen uur op
het vliegveld aan.
Het vliegveld was hermetisch afgezet;
slechts uitgenoodigden hadden toegang.
Omstreeks 10 uur nam men het geronk
van de beide toestellen, waarmede het
Duitsche gezelschap reisde, waar.
Toen de deur van het toestel werd ge
opend en Hitier voor de opening ver
scheen, speelde de op het vliegveld opge
stelde militaire kapel het „Deutschland-
lied".
De „Fuehrer" trad onmiddellijk op Mus
solini toe. Beide Staatslieden drukten el
kaar vast de hand, waarna het „Horst
Wessellied" weerklonk.
Overal langs den weg werd Hitier luide
toegejuicht.
Omtrent het eerste onderhoud van Hit
ier met Mussolini te Stra wordt het vol
gende officiëele communiqué gepubli
ceerd:
„De chef der Italiaansche regeering
heeft den Duitsche Rijkskanselier giste
ren in de villa Pisani te Stra een noen
maal aangeboden. Na het noenmaal heb
ben de beide regeeringschefs een onder
houd gehad, dat meer dan twee uren
heeft geduurd. De bespreking zal heden
worden voortgezet."
Naar verder vernomen wordt heeft de
bespreking onder vier oogen plaats gehad.
Omtrent de besprekingen van Hitier
en Mussolini weet men alleen, dat zij
elkander wederzijds inlichtingen verschaf
ten over hun politieke houding.
Het. viermogendhedenverdrag is niet
aangeroerd. Oostenrijk is het punt, dat
op het oogenblik de besprekingen be-
heerscht.
Goebbels door Pilsudskl ontvangen.
De Duitsche minister van propaganda,
Dr Goebbels, is gisteren te Warschau in
tegenwoordigheid van den Poolschen mi
nister van Buitenlandsche Zaken en den
Duitschen gezant door maarschalk Pil-
sudski ontvangen.
Het bericht van de ontvangst verspreid
de zich in politieke kringen als een loo
pend vuurtje en verwekte groot opzien.
Donderdag heeft Goebbels om 11 uur
te Warschau op plechtige wijze een krans
gelegd op het graf van den onbekenden
soldaat.
's Middags had een noenmaal plaats bij
den Minister van Buitenlandsche Zaken,
Beek.
Nieuwe defensie-uitgaven in Frankrijk.
Het is toevallig, dat de Fransche Ka
mer gisteren de nieuwe militaire uitga
ven heeft besproken op hetzelfde oogen
blik, dat het bezoek van Hitier aan Italië
en dat van Goebbels aan Polen overal
wordt beschouwd als gericht tegen de
Fransche politiek.
De discussie was zeer levendig, de
sprekers spraken veel over het gevaar van
de Duitsche herbewapening.
De socialisten vielen Doumergue in de
rede, toen hij een verklaring aflegde, die
ook onder de radicalen opwinding veroor
zaakte hij verzekerde, dat hij
de maatregelen tot landsver
dediging in elk geval zal ne
men, óók indien het parlement
de voorstellen zou verwerpen.
D'aar hij parlementariër is, zou hij de
voorkeur geven aan samenwerking met
het parlement, maar hij heeft anderzijds
de verantwoordelijkheid en volmachten,
en is verplicht, zijn vaderland in veilig
heid te brengen, dat reeds tweemaal, in
1870 en 1914, door ditzelfde Duitschland
is aangevallen.
Ten slotte heeft de heele Kamer, met
uitzondering van de socialisten, het
hoofd der regeering toegejuicht.
Léon Blum, leider der socialisten, die
na Doumergue het woord nam, zeide zich
niet in een historisch debat met den pre
mier te willen begeven. „De herbewape
ning van Duitschland, zoo zeide hij, is
ongetwijfeld verontrustend. Maar mis
schien heeft zij een ander doel dan oor
log. Hoe dit ook zij, de socialistische
partij laat de gedachte aan oorlog niet
toe, maar is van oordeel, dat het parle
ment tot eiken prijs van zijn wil tot vrede
moet getuigen.
De zitting zou hedenmorgen worden
hervat.
Dollfuss te Budapest.
De Oostenrijksche bondskanselier, Dr
Dollfuss, is Donderdag per vliegtuig te
Boedapest aangekomen.
In bevoegde kringen neemt men aan,
dat bondskanselier Dollfuss van zijn ver
blijf te Boedapest gebruik zal maken, om
met de Hongaarsche regeering in nauw
contact te treden over de internationale
vragen. De bondskanselier zal een voor
dracht houden over de kwestie van land
bouwpolitiek op het landbouwcongres.
Het programma van de nieuwe Belgische
regeering.
In de Donderdagnamiddag gehouden
bijeenkomst van de nieuwe Belgische re
geering heeft de minister-president voor
lezing gedaan van de verschillende pun
ten, die in de verklaring van het kabinet
aan het parlement zullen worden behan
deld. Ten aanzien van het financieele
vraagstuk zal op ondubbelzinnige wijze
worden medegedeeld, dat de nieuwe regee
ring, evenals de vorige, van geen waarde
vermindering van den Belgischen frank
wil weten en een krachtige politiek van
consolidatie van dit betaalmiddel zal na
streven. Wat de internationale betrekkin
gen betreft, ook op dit gebied blijft de
koers ongewijzigd, evenals trouwens op
het gebied der defensie.
Het Duitsche moratorium.
Naar aanleiding van het bericht uit
Berlijn, dat de Duitsche regeering een vol
ledig moratorium heeft afgekondigd, kun
nen wij op grond van inlichtingen van de
meest gezaghebbende zijde mededeelen, dat
dit niet van invloed is op den voortgang
van de onderhandelingen tusschen Neder
land en Duitschland omtrent een trans
ferregeling; deze onderhandelingen wor
den voortgezet.
Volgens de indrukken in bevoegde bank-
kringen is de situatie, door het besluit
van de Duitsche Rijksbank, weinig veran
derd, tenminste wat Nederland aangaat.
Ons land heeft immers een speciale rege
ling wat het deviezenverkeer met Duitsch
land betreft, die vermoedelijk door het
nieuwe moratorium niet zal worden ge
troffen. Men mag aannemen, dat Duitsch
land bereid zal worden gevonden, om ook
met andere landen dergelijke overeenkom
sten te treffen.
Het Fransche blad: „Information Fi-
nancière" schrijft:
„Men behoeft zich niet de illusie te
maken, dat in December a.s. Duitschland
zijn betalingen zal hervatten, zonder eerst
nieuwe concessies te hebben gevraagd en
verkregen. In het financieele domein zoo
wel als in het politieke door het verlaten
van den Volkenbond, streeft Duitschland
hetzelfde doel na, dit is de troeven in de
hand te hebben, zoodat het de tegenpartij
is, die moet komen vragen, om tot een
accoord te komen".
De afkondiging van het Transferbesluit
heeft in officieele kringen te Washington
geen verrassing veroorzaakt en de regee
ring wenscht zich nog niet over één en
ander uit te laten, zulks in verband met
het feit, dat tot nu toe nog geen officieele
bevestiging werd ontvangen.
Uit Amerika wordt bericht, dat het con
gres een resolutie aangenomen heeft,
waarin verdere betalingen aan Duitsch
land voor het tijdens den oorlog in be
slag genomen eigendom zullen worden
gestaakt, totdat Duitschland de verzeke
ring geeft, dat de Duitsche schulden aan
de Vereen. Staten zullen worden betaald.
Te Londen werd druk gesproken over
de mogelijkheid van het instellen van een
deviezen-clearing tusschen Engeland en
Duitschland.
Met groote spanning wordt uitgezien
naar de verklaring, welke de kanselier
van de schatkist vandaag in het Lagerhuis
zal afleggen.
Korte Berichten.
In Oldenburg zullen R.-K. bladen
geen bijlagen van godsdienstigen aard
meer mogen brengen.
Bij een explosie in Estland op het
schietterrein van de officiersschool wer
den 7 militairen gedood en 22 gewond.
In de Russische gezantschapsgebou
wen te Helsingfors en te Tokio zijn aan
slagen gepleegd, welke tegen de respec
tievelijke gezanten gericht waren. Te Hel
singfors werden twee beambten gewond.
Op een onbewaakten overweg in de
buurt van Johannesburg in Transvaal is
een autobus, waarmede kinderen naar
school gebracht werden, door een trein
gegrepen. Een onderwijzer en 7 kinderen
werden gedood, 1-2 kinderen werden ge
wond.
Polen, Roemenië, Hongarije en Ita
lië hebben officiëel laten weten, dat zij
den oorlogsschuldtermijn vervallende op
15 Juni a.s., niet zullen betalen.
PRINSES JULIANA NAAR ENGELAND
Langer verblijf dan veertien dagen?
H. K. H. Prinses Juliana is gister
avond om zeven uur in gezelschap van
jkvr. Van Tets, jkvr. De Braun en Haar
kamerheer baron Baud met de „Batavier
V" voor haar reis naar Engeland ver
trokken. De Koningin heeft Prinses Ju
liana naar boord vergezeld en daar af
scheid genomen, waarna H. M. weer te
ruggereden is naar de residentie.
Het vertrek droeg geen officieel karak
ter. Tot op het laatste oogenblik waren
er geen bijzonderheden omtrent het uur
er van bekend. Bovendien konden ook ve
len, die wel wisten dat de „Batavier V"
om zeven uur de trossen zou losgooien
de aankomst van de Prinses op het ter
rein niet bijwonen, want onverwacht
vroeg, reeds om zes uur, reden de hof-
auto's, drie in getal, met de standaard
vlaggen opgerold, via de Parksluizen het
etablissement op.
In de voorste auto zaten H. M. de Ko
ningin en Prinses «Juliana. H. K. H.
droeg een beige mantelcostuum met grijs
bont.
Aan boord werden de vorstelijke gasten
verwelkomd door dr A. G. Kröller, direc
teur, en den heer Kuijk, procuratiehouder
van Müller Co., welke laatste aan boord
zou blijven. Het Koninklijk gezelschap
maakte een kleinen rondgang over het
schip. De speciale hutten, welke voor de
Prinses gereserveerd waren, werden be
zichtigd. De Koningin vertoefde slechts
korten tijd aan boord. Om tien minuten
voor half zeven nam H. M. hartelijk af
scheid van haar dochter. Toen zij het
schip verliet, werd zij door de Prinses
van het dek af nagewuifd.
Tot tegen zevenen onderhield H. K. H.
zich nu aan boord met haar gevolg en de
heeren Kröller en Kuijk. Toen het uur
van vertrek naderde kwam Zij nog even
aan den wal om afscheid te nemen van
eenige ingezetenen van Rotterdam en Den
Haag, die Haar uitgeleide deden. Korten
tijd, nadat de Prinses zich weer aan
boord begeven had, werd het sein van
vertrek gegeven. Precies om zeven uur
ging de „Batavier V" onder hoerageroep
van de kade.
Geruimen tijd wuifde de Prinses naar
personen aan den wal.
Evenals het vorige jaar zal H. K. H.
logeeren bij Hare familieleden, Prinses
Alice en Graaf Althone in Kensington
Palace, waar wederom dezelfde char
mante appartementen voor de Prinses
zijn ingericht.
Zaterdag vertrekt de Prinses naar
Windsor, waar H. K. H., ziuoals gemeld,
het weekend op het kasteel door zal bren
gen als gast der Koninklijke familie.
Het bezoek aan het vorstelijk echtpaar
draagt een intiem karakter.
H. K. H. zal minstens veertien dagen
blijven; het is intusschen niet uitgesloten
dat Haar verblijf met nog eenige dagen
verlengd zal worden.
Rijksambtenaren moeten In hun stand
plaats wenen.
Naar wij vernemen is van den minis
terraad een circulaire uitgegaan aan de
Departementsambtenaren, waarin er op
wordt gewezen, dat een strengere nale
ving zal worden geëischt van de bepaling
van het Ambtenarenreglement, dat de
Rijksambtenaren in hun standplaats moe
ten wonen. Alleen in bepaalde gevallen
kan vergunning worden verleend om zich
elders metterwoon te vestigen.
De Rijksambtenaren, die thans reeds in
een andere gemeente wonen, worden ge
acht daarvoor reeds toestemming te heb
ben verkregen. De toestemming voor ves
tiging elders geldt dus alleen voor nieuwe
gevallen.
Naar wij vernemen is deze circulaire
een gevolg van bij de regeering ingeko
men klachten, dat vele ambtenaren die
hun salaris in een bepaalde gemeente ver
dienen, het elders verteren.
Voor den Haag is deze circulaire van
groot belang, daar vele departements
ambtenaren zich in den laatsten tijd in
Voorburg en Wassenaar vestigen.
Loongeschillen in hei landbouwbedrijf.
De modern en christelijk georganiseer
de landarbeiders in de gemeente Het
Bildt hebben met bijna algemeene stem
men de loonvoorstellen van de afdeelin-
gen van de Friesche Maatschappij en den
Chr. Boeren- en Tuindersbond verworpen
en hun hoofdbesturen 'opdracht gegeven
tegen een nader te bepalen datum de sta
king af te kondigen, indien van werkge
verszijde geen aanmerkelijk betere voor
stellen inkomen en de afdeeling van den
Chr. Boeren- en Tuindersbond niet bereid
is met alle landarbeidersbonden overleg
te plegen.
Postzegelautomaten aan de postkantoren?
De waarschijnlijkheid is, naar „Het
Volk" verneemt, groot, dat binnenkort het
staatsbedrijf van de Posterijen, Telegrafie
en Telefonie zal overgaan to't de aanschaf
fing op groote schaal van postzegel-auto-
maten. Het ligt in de bedoeling deze auto
maten aan de buitenzijde van de postkan
toren aan te brengen, zoodat het publiek
tijdens de kantooruren het gebouw niet be-
heeft in te gaan en tijdens de sluitings
uren toc;h postzegels zal kunnen koopen.
De proeven met de verschillende syste
men hebben geruimen tijd in beslag ge
nomen. Dit is eenerzijds 'te wijten aan de
omstandigheid, dat de meest gangbare
munten hier te lande, het dubbeltje en het
stuivertje, weinig geschikt voor het con-
strueeren van deugdelijke automaten zijn.
terwijl anderzijds de sterk wisselende
weersomstandigheden, o.a. de hooge voch
tigheidsgraad, speciale eischen aan de
toestellen stellen.
'Op korten termijn zal thans worden be
slist, welk type automaat zal worden
aangeschaft.
Ned. Christelijke Kruldenlersbond.
Naar wij vernemen is een nieuwe lan
delijke kruideniersorganisatie (de vierde)
opgericht, n.l. de Nederlandsche Christe
lijke Kruideniersbond. In het voorloopig
bestuur zijn o.m. benoemd de heeren J.
van Ingen, Amsterdam, voorzitter; G. W.
Klein Obbink, Utrecht, secretaris; W. L.
Verburg, Amsterdam, penningmeester.
Loonsverlaging bl] de mijnen.
De mijndirecties hebben thans aan de
vertegenwoordigers der vakbonden mede
gedeeld, dat zij genoodzaakt waren de in
voering van een loonsverlaging van 5 pet.,
ingaande 1 Juli, op de mijnen bekend te
maken. Zij voegden daaraan toe, dat tege
lijkertijd zal worden overgegaan tot ver-
Binnenland.
Prinses Juliana naar Engeland.
Voorloopig Verslag der Eerste Kamer
over het landbouwcrisisfonds.
Dreigende landarbeidersstakingen.
Centralisatie landelijke crisisorganisaties.
Buitenland.
Het Duitsche moratorium.
De aardbeving in Argentinië.
Hitler en Mussolini confereeren.
laging van de daarvoor in aanmerking
komende 'huren der mijnwoningen en dat
op die mijnen, waar meer dan één dag in
de week niet gewerkt wordt, bij de toe
passing van de loonsverlaging daarmede
rekening zal worden gehouden.
Merkwaardige nationale hersteller.
Naar gemeld wordt, is de heer B. van
Burink gekozen to't voorzitter van de af
deeling Rotterdam der Nat. Werknemers-
vereeniging, die bij het Verbond voor Na
tionaal Herstel is aangesloten. Voortaan
'kan de politieke richting van den 'heer
van Burink dus als die van Nationaal
Herstel aangeduid worden.
De politieke loopbaan van dien heer is
achtereenvolgens geweest: communist
dissident communist revolutionair so
cialist partijloos pleitbezorger van de
'belangen der werkloozen en daarna ook
van de kleinen middenstand Nationaal
Herstel.
Belangrijke opdracht.
Aan de Rotterdamsche Droogdok Mij. is
opgedragen de bouw van twee motor
schepen voor de algemeene kustvaart. De
schepen hebben elk een laadvermogen van
500 t., de voortstuwingsmotoren van 408
pk. zullen geleverd worden door gebr.
Stork Co. te Hengelo.
20-35-60c*
[Beschermt fegen zon-en weersLrur6oeolen.\
DE BEGROOTINGEN VAN HET
LANDBOU W-CRISISFONDS.
Meeningen in de Eerste Kamer.
Het voorloopig verslag der Eerste Ka
mer is verschenen over de wetsontwerpen
tot vaststelling van de begrooting van het
Landbouw Crisis Fonds voor 1933 en '34.
Algemeen werden woorden van waar
deering gewijd aan den omvangrijken ar
beid, door den onlangs afgetreden minis
ter van Economische Zaken ten behoeve
van den landbouw verricht.
Verscheiden leden betoogden, dat het
van Overheidswege verleenen van steun
aan den in nood verkeerenden landbouw
een wel zeer zwaren last op ons
volk legt. Mitsdien behoort naar de
meening dezer leden te worden gestreefd
naar een verlaging van die som, en voorts
naar meer evenredigheid in de verdeeling
der bedoelde lasten.
Dat de huidige steunregeling niet bevre
digt, achtten zij wel verklaarbaar. Ten ge
volge van de overproductie toch zijn de
prijzen van onderscheidene, in den land
bouw gewonnen artikelen neergedrukt. Dit
heeft aanleiding gegeven tot het verstrek
ken van steun in den vorm van bijslag op
den prijs. Hiertegen bestaat geen bezwaar,
indien niet tot het genieten van steun ge
rechtigd zouden zijn alle produ
centen, geheel afgezien van de vraag,
of zij behoefte er aan hebben. Zoodanig
stelsel spoort indirect tot verhooging der
productie aan, en verergert aldus den cri
sistoestand, zeer ten nadeele van de ge
meenschap.
Erkennende, dat de overheid den land
bouw, waarin meer dan de helft van de
bevolking directelijk of indirectelijk een
bestaan vindt, niet onbeschermd mag la
ten, vroegen deze leden zich niettemin af,
of thans te dien aanzien niet de uiterste
grens was bereikt, juist met het oog op de
belangen van de consumenten.
Nog was bij die leden de vraag gerezen,
of de uitvoer niet te zeer wordt opge
dreven, aangezien de daarbij gemaakte
prijzen soms van dien aard zijn, dat de
eerste productiekosten niet worden ge
dekt, zoodat veeleer verdere inkrimping
van de productie aanbeveling verdient.
Enkele andere leden waren eveneens
van oordeel, dat de bevolking op den duur
niet in staat zal zijn de offers te brengen,
welke thans van haar worden gevorderd.
Nederland zal, zoo meenden zij, zijn vroe
ger uitvoerk wan turn niet herkrijgen. Des
wege achtten deze leden 'het noodzakelijk,
dat andere wegen dan de tot nog toe ge»