De N. S. B. en de Godsdienst. BERTELS JtUjtiUacdt's Poedew EERSTE BLAD ZATERDAG 9 JUNÏ 1934 DAGBLAD VOOR DE PROVINCIE ZEELAND 48e JAARGANG - No. 209 Buitenland. m Binnenland. Bertels' Kunstkorrel in de praktijk. De heer W. Hek te Mastwijk Gem. Montfoort deelt ons dd. 13 April 1934 medes Sedert eenige maanden voer ik Bertels' Kunst- korrel aan al myn kip pen en kan U verklaren nog nimmer zooveel eie ren geraapt te hebben als na het gebruik van dit voeder. Van een hok van 23 kippen kryg ik 18, 19 eieren per dag en van een hok van 73 kippen 6l 63 eieren per dag Belangrijkste Nieuws. Uitg.: N.V. Uitgevers-Maatschappij „Luctor et Emergo" ter exploitatie van het blad „De Zeeuw". Bureaux Lange Vorststraat 70, Goes. Telefoonnummer 11. Postchèque en Girorekening Wi55. Bijkantoor Middelburg, Lange Burg. Telef. 259. Directeur-Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA. De Zeeuw Abonnementsprijs f2.50 per kwartaal, weekabonnementen voor Middelburg, Goes en Vlissingen 10.20. Losse nummers 5 cent. Advertentiën 30 cent per regel. Ingezonden mcdcdeolingcn 00 cent per regel. Kleine Advcrtcntiën Dinsdags en Vrijdags f 0.75, bij vooruitbetaling. Onder letter of motto 10.85. Bij contract belangrijke korting. Dit nummer bestaat uit 2 bladen. In een vorig artikel hebben wij gezien, wat de N. S. B. leert omtrent het gezag. Een andere vraag van beteekenis is hoe deze beweging staat ten opzichte van godsdienst en kerk. In het Program van de N. S. B. heet het in artikel 15: Volledige godsdienst en gewetensvrijheid met bescherming van den Christelijken godsdienst voor het in Europa gelegen deel van het Rijk. Volledige godsdienstvrijheid wordt hier toegezegd, maar daaruit blijkt nog niet hoe deze beweging staat tegenover het Christendom en aen Christus. Iets wijzer worden we als we 't boekje „Nationaal Socialistische (Fascistische) Staatsleer", een officiëele uitgave van de N. S. B. opslaan. „Onze levens- en wereldbeschouwing zoo heet het daar is gekenmerkt door het alles overheerschende besef van saamhoorigheid, van nationale en geeste lijke eenheid en wij verwachten, dat een ieder, die tot onze beweging toetreedt, dit centrale beginsel van onze beweging aan vaardt." Maar„wij vragen niet, waarop onze leden deze ethische levenshouding gronden." „We zullen streven naar handhaving van volledige godsdienst- en gewetens vrijheid. We zijn overtuigd dat een staat, in welken de religie in een toestand van verval verkeert, zelf bezig is te gronde te gaan. Wij zullen de vrijheid van gods dienst hoog houden, maar niet toela ten, dat de godsdienst voor po litieke doeleinden wordt mis bruikt". Verder heet het dan nog „Daar ons leidend beginsel onmid dellijk in de rede ligt, is het voor het zijn van een goed staatsburger, van waarlijk zedelijk mensch, niet noodig zich in wetenschappelijke en philosophische verantwoording van ons ethisch staats- principe te verdiepen, zoomin als het voor het zijn van goed Christen noodig is, theologie of godsdienstphilosophie te be oefenen." De N. S. B. doet geen moeite, zich dui delijk uit te drukken. Maar dit is toch wel duidelijk, dat hier tegenover den godsdienst dezelfde hou ding wordt aangenomen, als van liberale zijde steeds is gedaan. De groote zedelijke beteekenis van den godsdienst voor het staatsleven wordt er kend, mits: men niet komt met de uni verseels beteekenis van het Christendom; mits: niet de eisch wordt gesteld, dat het Koningschap van Christus moet wor den erkend. De vrijheid van godsdienst zal worden hooggehouden, mits: de godsdienst niet voor politieke doeleinden wordt mis bruikt, wat in dit verband beteekent, dat de godsdienst niet mag worden gesteld boven of naast den staatsdienst.. Dit wordt nog duidelijker, wanneer we een volgende uitgave van de N. S. B. „Actueele vragen" opslaan. Daarin wordt betoogd, dat de gods godsdienst in engeren zin een aange legenheid der kerken is, maar dat daar tegenover de kerken verplicht zijn het staatsgezag te steunen. En dan volgt deze met instemming aangehaalde uitspraak van den Weenschen Kardinaal Innitzer ,»Het ware Christelijke Nationaal-So- cialisme is door God gewild en wordt door de Kerk goedgekeurd." Wanneer we deze gegevens samenvat ten, dan blijkt dat voor de N. S. B. niet de Heilige Schrift kenbron is voor de staatsleer, maar evenals dat van liberale zijde steeds is geleerd, de menschelijke rede. En voorts, dat de vrijheid van de kerken wordt geëerbiedigd, indien deze slechts verstaan dat het Nationaal Socia lisme als door God gewild, moet worden goedgekeurd. Men wil aan den godsdienst alle eer bewijzen, wanneer hij zich met een plaats op den achtergrond tevreden stelt; wanneer daaraan geen eischen voor het openbare leven worden ontleend, en als de godsdienst niet voor politieke doeleinden wordt misbruikt. Wij weten maar al te goed, wat dit in de praktijk beteekent. Hier werkt hetzelfde beginsel, dat vroeger van oud-liberale zijde aldus werd vertolktBederf met uw Bijbelteksten de staatkunde nietl Groen van Prinsterer, wij weten het, had dienaangaande een andere opvat ting, „De Bijbel, zoo schreef hij, is het boek der boeken ook en vooral in de A. R. boekerij. De nieuwere wijsheid ook waar zij de openbaring niet onbewimpeld ver werpt, meent dat hooger uitspraak in den kring van het staatsrecht niet te pas komt. Wij daarentegen beweren, dat de Heilige Schrift de grondslagen van recht en zedelijkheid, van gezag en vrijheid, ook voor Natiën en Regeeringen aan wijst. De Bijbel is de onbedriegelijke toets steen. Onvoorwaardelijke onderwerping aan Gods Woord was steeds de waarborg van plichtmatige gehoorzaamheid en van plichtmatig verzet. Met de uitspraken der openbaring kan geen leer van trotsche zelfvolmaking of van schromelijke losbandigheid bestaan. „Er is geschreven". Ziedaar de bijl die eiken wortel van revolutionair misgewas afsnijdt." Maar dit wordt door de N. S. B. niet erkend. De Bijbel en de godsdienst zijn goed, maar niet voor het staatkundige leven. 't Is precies hetzelfde standpunt dat werd ingenomen tegenover de discipelen toen van hen geëischt werd, dat zij niet meer zouden spreken in den naam van Jezus. D'e discipelen hebben toen het fiere ant woord gegevenwij kunnen niet laten van deze dingen te spreken. Toen was er het conflict. Zoo is er nu ook 't conflict in Düitsch- land. En zoo zal er ook hier het conflict zijn wanneer de Christenen weigeren te zwijgen van hunne beginselen voor het staatkundige leven. Het ontwapeningswerk te Genève. De algemeene commissie der ontwape ningsconferentie heeft het op grond van de tusschen Engeland en Frankrijk ver kregen overeenstemming opgestelde werk plan aangenomen. Alleen Italië stemde tegen en Perzië onthield zich van stem ming. De inhoud der resolutie luidt als volgt: 1. Erkenning van de noodzakelijkheid van Duitschlands deelneming aan de ver dere werkzaamheden der conferentie. 2. Onderhandelingen langs diplomatie- ken weg om Duitschlands terugkeer te bewerkstelligen. 3. Erkenning der noodzakelijkheid, een commissie te vormen, ter bestudeering van de controle en veiligheid in den vorm van waarborgen voor de uitvoering van een toekomstige overeenkomst. 4. Instelling van een commissie ter be studeering van concrete ontwapenings voorstellen. 5. Verdaging der conferentie, totdat de voorzitter en het bureau der conferentie van meening zijn, dat in de hierboven ge noemde vier punten voldoende vorderin gen zijn gemaakt, om de conferentie weer bijeen te kunnen roepen. De commissie voor de 40 urenweek. De internationale arbeidsconferentie te Genève heeft gisteren een korte vergade ring gehouden ter bespreking van de sa menstelling van de commissie voor de 40-urige werkweek. De eenige sensatie verwekte de werkge- versgroep door de mededeeling, dat zij niet aan het werk der commissie over dit onderwerp wil deelnemen, aangezien de werkgevers principieel te sterk tegen de gedachte eener 40-urige arbeidsweek-con ventie gekant zijn. Alleen de Italiaansche werkgever zal in de commissie zitting ne men. De Nederlandsche regeering is in deze commissie vertegenwoordigd door Prof. Aalberse, terwijl de heer Kupers daarin zitting heeft als vertegenwoordiger der arbeidersgroep. Sociale hulp in de Vereen. Staten. Een groot plan van sociale verzekering ten voordeele van de Amerikaansche bur gers en hun gezinnen wordt door Roose velt in een boodschap aan het congres uiteengezet. Het plan beoogt: beveiliging van den huiselijken haard, van de broodwinning en van de sociale verzekering. Roosevelt hoopt aan het a.s. congres een nationaal plan aan te bieden inzake de ontwikkeling en het gebruik der na tionale hulpbronnen te land en te water gedurende een lange periode. De sociale verzekering is betrekkelijk nog weinig ontwikkeld in de Ver. Staten, waar geen enkel plan van nationale ver zekering bestaat tegen werkloosheid. Orkaan in San Salvador. San Salvador is door een vreeselijken orkaan, gepaard met wolkbreuk, geteis terd. Talrijke groote gebouwen in de hoofd stad zijn ten deele vernield. In de woon wijken werden talrijke huizen volkomen verwoest. Tengevolge van de stopzetting der ver keersmiddelen en van het licht- en kracht- bedrijf, heeft de regeering zich gedwon gen gezien, den staat van beleg af te kondigen. Voor zoover tot nu toe bekend, zijn bij den orkaan acht menschen omgekomen. Het aantal dakloozen bedraagt 500. De schade wordt op IV2 millioen dollar ge raamd. Ex-rijkskanselier Brüning in Engeland. Naar men weet, is oud-rijkskanselier Brüning tamelijk onverwacht naar En geland vertrokken. Het gerucht, dat Brüning is vertrokken om een op handen zijnde arrestatie te ontgaan, wordt niet bevestigd. Kort voor zijn vertrek heeft hij mede gedeeld, dat zijn gezondheid geschokt was ook door dingen van onaangenamen aard in zijn particuliere loven. Op raad van een vriend is Brüning thans naar Enge land vertrokken. Dit is de eerste maal dat Brüning zich na zijn rijkskanselierschap buiten de grenzen begeeft. Nieuwe verkeersregelen In België. De Belgische minister van Openbare Werken heeft een besluit geteekend, waar bij de nieuwe verkeerscode canaf 1 Octo ber a.s. wordt toegepast. De nieuwe wegcode bepaalt dat in Bel gië den voorrang moet worden gegeven aan de hoofdwegen. Deze hoofdwegen zijn herkenbaar aan de kilometerpalen waarvan het bovengedeelte rood wordt geschilderd. Korte Berichten. Uit Amerika wordt gemeld, dat 10 millioen personen, verdeeld over 15 sta ten, onder de hittegolf hebben te lijden. Aan 300.000 gezinnen in de geteisterde glebieden wordt steun verleend. Intus- schen is in de staten Noord-Dakota, Zuid- Dakota, Minnesota, Iowa en Nebraska eindelijk regen gevallen. MacDionald heeft Barthou doen we ten,, dat hij' gaarne te Londen 'n bespre king met hem zou hebben. Begin Juli zal de Fransche minister zich naar Londen begeven. Gisteren zijn er in verschillende deelen van Oostenrijk weer tal van bom en dynamietaanslagen gepleegd. In ver band hiermede zijn er vele nationaal-so- cialisten gearresteerd, en naar het con centratiekamp Woellersdorf overge bracht. Slechts in één enkel geval slaagde men erin, den dader op heeterdaad te betrappen. Op 1 Mei bedroeg het aantal inge schreven werkloozen in Duitschland 2.525.ÜOO, tegen 5.039.000 op hetzelfde tijdstip van 1933. Sedert 1 April j.l. is 't cijfer wederom met 80.000 gedaald. Na wekenlange droogte is thans te Belgrado een regenperiode begonnen, waardoor de oogst opnieuw wordt be dreigd, aangezien de rivieren een zeer hoogen stand hebben bereikt. VERZWEGEN BELASTING. Totaal na te vorderen bedrag voor het geheele land f 10.5 millioen. Naar gemeld wordt, bedraagt het to taal na te vorderen bedrag, voortvloeiende uit de verzwegen vermogensbelasting, ver dedigingsbelasting I, inkomstenbelasting en gemeentefondsbelasting met inbegrip van alle opcenten voor het geheele land ongeveer f 10.5 millioen. Het bedrag aan verzwegen vermogens, waarover is nagevorderd, bedraagt over 1931'32 circa f 434 millioen, over 1932 —'33 f 398 millioen, over 1933—34 f 351 millioen. Aan inkomstenbelasting werd over 1931 '32 een bedrag van f 26 millioen ver zwegen, over 1932'33 f 25 millioen en over 1933'34 f 20 millioen. Minister de Graeff. Minister de Graeff, begeleid door Prof. Frangois, is gisteravond uit Genève weer naar Nederland vertrokken. De Neder landsche delegatie ter Ontwapeningscon ferentie zal de volgende week dus bestaan uit Prof. Mr V. H. Rutgers en Prof. Dr E. Moreco. N. S. B. concentratie-kampen. In een vergadering van de N. S. B. te IJmuiden heeft een der sprekers in ant woord op een gestelde vraag verklaard, van verlangen te branden om aan de stichting van concentratiekampen te kun nen beginnen. Het is zeer de vraag of de leiding van de N. S. B. het met de uitspraken van dezen ex-communist heelemaal eens is. Waarschijnlijk niet. Maar ais dergelijke rumoerige elemen ten nu reeds zoo de leiding boven het hoofd groeien, dan is de kans ook groot, dat ze in de toekomst ook hun invloed zullen laten gelden. Loonsverlaging in mijnen afgswezea In verband met de door de Limburgsohe mijndirecties aangekondigde loonsverla ging van 10 pet. voor alle mijnwerkers, hebben de besturen van den Algemeenen Ingezonden Mededeeling. OLIEFABR1EKEN N.V. AMSTERDAM Nederlandschen Mijnwerkersbond en van de Centrale van Werknemers in het Mijn bedrijf zich op het standpunt gesteld, dat elke loonsverlaging moet worden afge wezen. De R. K. en de Chr. Mijnwerkersbond zullen hun standpunt nog nader bepalen. Protest tegen Duitsche deviezen- maatregelen. De te 's Gravenhage gehouden vergade ring van belanghebbenden bij het vreem- delingverkeer kwam na breedvoerige dis cussies tot het besluit, om op zeer korten termijn aan de regeering een rapport uit te brengen, waarin de noodtoestand van het hotelwezen in ons land uiteengezet wordt, de oorzaken van den catastropha- len teruggang van het vreemdelingenver keer vooral uit Duitschland worden aan gegeven, en waarin aangedrongen wordt op maatregelen, o.a. <op' het invoeren van een belasting op het tijdelijk verblijf van Nederlanders in het buitenland, een pas poortenbelasting dus, berekend naar den duur van het buitenlandsch verblijf. Uit mededeelingen van den heer Van Deventer, directeur van de A. N. V. V., bleek, dat herhaalde aandrang op de re geering om te trachten voor ons land een gunstiger regeling te verkrijgen, geen re sultaat heeft opgeleverd. Duitschland eischt ten behoeve van een gunstiger deviezenregeling zekere contra prestaties en de regeering acht den tijd nog niet gekomen de handelsobjecten, waarover zij bij: onderhandelingen met Duitschland beschikt, thans ten behoeve van het vreemdelingenverkeer, uit han den te geven. Er werd door verschillende heeren op gewezen, dat Duitschland uit het bezoek van Nederlandsche toeristen in 1933 een bate trok van f28 millioen, Nederland daarentegen uit het bezoek van Duitsch land f 3 millioen en deze drie millioen dreigen thans ook nog te verdwijnen. Daarom voelde men iets voor de leuze1 „Reist niet naar Duitschland, zoo lang de Duitsche regeering het toeristenverkeer naar ons land belemmert". Handhaaft de Duitsche regeering haar bepalingen, blijft zij voor ons land belang rijk ongunstiger deviezen-bepalingen la ten gelden dan voor andere landen, dan kon het wel eens gebeuren, zoo werd be toogd, dat het Nederlandsche volk tot de ontdekking zou komen, dat de groote sommen, die de Nederlander aan den Rijn, in den Harz of de Duitsche badplaatsen verteert, niet terugkomen door middel van Duitsche toeristen, met het gevolg dat de Nederlandsche toerist uit Duitschland wegblijft. Transfer-besprekingen te Berlijn. Naar gemeld wordt, zal de Nederland sche delegatie ter bespreking der trans ferkwestie Maandag a.s. te Berlijn arri- veeren. Te zelfder tijd zal ook de Zwit- sersche delegatie te Berlijn vertoeven. Na de mislukking van de algemeene transferconferentie tusschen verschillen de der crediteurlanden en de Duitsche regeering, zullen de volgende week dan directe onderhandelingen beginnen tus schen Duitschland en de delegaties der afzonderlijke crediteurenlanden. De be sprekingen zullen met ieder land afzon derlijk worden gevoerd. De nood in de mijnindustrie. Vrijdagmiddag ontving minister Colijn de burgemeesters van de gemeenten in Limburg, waar mijnzetels gelegen zijn, in audiëntie, welke bijna anderhalf uur duurde, ter bespreking van den toestand in de Limburgsche mijnstreek. Enkele der reeds vroeger door de burgemeesters naar voren gebrachte punten konden tot Binnenland. Het totaal-bedrag aan verzwegen vermo gens en inkomen. Koninklijk bezoek aan de Wieringermeer. Buitenland. De ontwapeningsbesprekingen te Genève. Orkaan in San Salvador. De droogte in Amerika. bedaart spoedig met Per stuk 8 ct. Doos 45 ct. Bij Uw drogist hun voldoening buiten bespreking worden gelaten, wegens de door de regeering ge troffen maatregelen. Omtrent andere punten, welke voor de mijnstreek vooral van groot belang geacht kunnen worden, heeft de minister overweging toegezegd. Ir Mussert te Rome. Ir Mussert is reeds eenige dagen ge leden in gezelschap van baron Obendorff en den heer Van Buren te Rome aange komen. Eergisteren zou de heer Mussert door Mussolini in audiëntie ontvangen zijn. S.D.A.P. en de revolutionaire gezindheid. In de gehouden Gemeenteraadsvergade ring van Oost Stellingwerf heeft de fractie van de S. D. A. P. gestemd voor het voor stel omtrent het opnemen van bepalingen in het ambtenarenreglement aangaande de revolutionaire gezindheid. H.M. de Koningin naar de Wieringermeer Om vijf uur gisteravond kwamen H.M. de Koningin en H. K. H. Prinses Juliana met gevolg in auto's via den afsluitdijk uit Friesland te Schagen aan. De slaap wagen van den koninklijken trein was hier aangekomen, waarin de Koningin en de Prinses den nacht doorbrachten. Hedenochtend wordt een bezoek ge bracht aan den Wieringermeerpolder, al waar verschillende werken in oogen- schouw worden genomen. H.M. de Koningin en H. K. H. de Prin ses werden bij aankomst te Schagen har telijk toegejuicht. Velen zongen het Wil helmus. DE SPELLING-KWESTIE. Wij lezen in de Maasbode: Minister Marchant heeft wrijving van opinie en botsing van meeningen ge- wenscht, en de kruitdamp hangt over het slagveld. Een kruitdamp, die naar onze meening het vcior een „damp" wel wonderlijk ef fect heeft bewerkt, dat het hoofdpunt van 't geschil scherp naar voren is getreden. Het eigenlijke s p e 11 i n g-compromis vond zeer weinig verzet; te feller richtte zich dit tegen het „compromis", zoodra dit het eigenlijke spelling-terrein en daarbij meteen nagenoeg geheel zijn com promiskarakter! verliet en op t a a 1- gebied oversprong. Hiermede was het tevens klaar als de dag, dat de overheid een gebied ging be treden, waar zij slechts met de uiterste omzichtigheid, en dan meer registreerend dan verordenend en regelend dient in te grijpen. Dit geldt eigenlijk ook reeds voor de spelling, maar wij hebben zelf in de Maasbode, reeds voordat het compromis gepubliceerd werd, als onze meening te kennen gegeven, dat het werkelijk hoog tijd werd, dat van hooger hand aan den spelling-chaos een eind werd gemaakt, door bindende voorschriften voor allen, over wie de overheid op dit punt zegging schap heeft. Met de taal staat het anders. De overheid moet alles wat er op taal gebied leeft vrij: laten uitgroeien en mag hoogstens het eenmaal uitgegroeide in bindende voorschriften vastleggen. En de hoogste voorzichtigheid is ge boden, als er op het gebied van een be paalde taal groote verschillen bestaan, alle nog volop levend zoowel in de volks lagen als in meer cultureeen kring. D a t nu is het geval met de buigings-n, die iep het allernauwst samenhangt met het woordgeslacht, waarvoor in groote ge bieden van ons taaidomein nog een sterk ontwikkeld gevoel bestaat, ook wat het onderscheid betreft tusschen mannelijk en vrouwelijk, hetgeen zich ook demonstreert in de pronominale aanduiding. Wij zouden het een allerbedenkelijkst iets, een res pessimi exempli, een totaal averechtsch specimen van over heidsbemoeiing achten, wanneer thans

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1934 | | pagina 1