EERSTE BLAD DONDERDAG 17 MEI 1934 DAGBLAD VOOR DE PROVINCIE ZEELAND 48e JAARGANG - No. 190 Staten-Generaal Buitenland Binnenland Belangrijkste Nieuws. Uitg.: N.V. Uitgevers-Maatschappij „Luctor et Emergo" ter exploitatie van het blad „De Zeeuw". Bureaux Lange Vorststraat 70, Goes. Telefoonnummer 11, Postcheque en Girorekening 44455. Bijkantoor Middelburg, Lange Burg. Telef. 259. Directeur-Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA. Abonnementsprijs f2.50 per kwartaal, weekabonnementen voor Middelburg, Goes en Vlissingcn f 0.20. Losse nummers 5 cent. Advortcntiën 30 cent por regel. Ingezonden medcdcelingcn 00 cent per regel. Kleine Advortcntiün Dinsdags en Vrijdags f 0.75, bij vooruitbetaling. Onder letter of motto f0.85. Bij contract belangrijke korting. Dit nummer bestaat uit 2 bladen. TWEEDE KAMER. Begrooting Landbouw-crisisfonds. De Kamer heeft gisteren de behande ling van de crisismaatregelen voor den Landbouw voortgezet. De heer H i e m s t r a, S.D.A.P., bestrijdt den heer Weitkamp, die niet kan nalaten over de millioenen van het Vakverbond te spreken als het op steun voor de ar beiders aankomt. Spr. zou dan voor den steun aan den landbouw het kapitaal van de boerenleenbanken kunnen aan wijzen. Overigens betreurt spr., dat de bieten teelt met 10 pet. is ingekrompen. Vervan ging van biet- door rietsuiker zou alleen beteekenen verzwaring van moeilijkheden. De heer W ij n k o o p, C.P., stelt een motie voor, waarin de Kamer aan de re geering verzoekt, het af te lossen kapitaal van de plaatsjes der landarbeiders te hal- veeren, de rente te halveeren, de achter stallige schulden wegens de plaatsjes te schrappen en goede kunstmest voor de plaatsjes der landarbeiders beschikbaar te stellen. Subsidiair stelt hij een tweede motie voor, waarin de Kamer uitspreekt, dat van de werkverschaffingsloonen niet mo gen worden afgetrokken de achterstallige renten en aflossing voor plaatsjes. Spr. stelt een derde motie voor, waar in de Kamer uitspreekt, dat een verbod van executie wegens achterstallige be taling voor plaatsjes noodzakelijk is. De heer Amelink, A.-R., bepleit de belangen der landarbeiders, wien de land- bouwcrisissteun evenals den anderen groe pen van in den landbouw werkzamen ten goede behoort te komen. Voorwaarde voor bedrijfssteun zij overleg met de orga nisaties over de arbeidsvoorwaarden. Op getreden worde tegen toevloed van Belgi sche arbeiders in Zeeuwsch-vlaanderen. De regeering ga over tot een wat rui mere verstrekking van ongemengde mar garine aan de arrnsten. De heer Vervoorn( Platt.) keurt af den invoer van geslachte runderen uit Denemarken bij wijze van ruilobject. Ook spr. meent, dat de loonen der land arbeiders niet te hoog zijn. Maar men moet eerst het bedrijf van den boer op een loonend peil brengen en kan daarna spreken over de loonen der arbeiders. Alleen door verbetering van de prijzen kan de boer aan een loonend bestaan worden geholpen. De landbouwcrisiswet heeft wel wat goeds gedaan, maar heeft niet gegeven, wat wij ervan hebben ver wacht, en daarom verdwijne zij met haar rompslomp zoo spoedig mogelijk. In plaats van door deze wet helpe men den land bouw door sluiting van de grenzen voor den kolossalen invoer van buitenlandsche landbouwproducten. Spr. bepleit voorts maatregelen in het belang van de paardenfokkerij, benevens van de schapen- en bijenteelt. De heer Sneevliet, R.S., betoogt, dat de landbouwsteun een sociaal in plaats van een economisch karakter moet krij gen, al zal de administratie dan wat moeilijker zijn. De heer Van Houten, C.D., is het oneens met de regeering, die schijnt te meenen, dat voor den landbouw het erg ste voorbij is. Hij verhaalt van boeren bedrijf] es, een netto-winst van 300 A 350 gld. per jaar opleverende, waarvan het gezin leven moet. Zij zijn in Friesland te vinden en zitten vaak op de zwaarste kapitaalslasten, juist door de felle con currentie. Vergeleken bij 1932, zijn de pachtprijzen gestegen in Groningen met 25, in de veen koloniën met 40, in Friesland met 25 k 30 en in Gelderland met 20 percent. Mr Dr Van Rhijn, de secretaris-generaal van „economische zaken", heeft op de pers conferentie gezegd, dat de pachtprijzen tot de helft gedaald waren. Dit is alleen waar voor de groote bedrijven. Voor de kleine was de daling minder. En vrijwel over de geheele linie zijn de pachten op het oogenblik stijgende. De regeering gaat in vele opzichten krachtig te werk, maar het schijnt haar opeens aan moed te ontbreken, als zij behoort op te treden tegen grondeigenaren en hypotheekgevers. Daarom kan spr. niet meezingen in het loflied der heeren van den Heuvel, Lou- wes en Van Rappard. Vele boeren hebben geen f 10 contant bezit meer. Daarom worde aan de veehouders met spoed uit betaald een uitkeering uit het Fransche kaaspotje. Er is 7 millioen te verdeelen. Ten slotte dringt spr. aan op verwerking van aardappelmeel in het brood. De heer A1 b a r d a, S.D., zegt, dat hij er allesbehalve gerust op is, dat de steun aan den landbouw goed wordt besteed. De landarbeiders b.v. hebben er geen pro fijt van. Zij hebben uurloonen (op Tholen, op Goeree, in de Hoekschewaard, enz.) van 15, 18 en 20 cents. Vele landbouwers in Friesland hebben het loon op 22 cents bepaald. Maatschappijen van landbouw en boe renbonden weigeren aan vaststelling van loonen mee te werken. De regeering heeft indertijd eenige toezeggingen gedaan, maar het is niet gebleken, dat er een begin van uitvoering aan is gegeven. De loondaling is doorgegaan. Voor de gesteunde boeren moet alge meen als voorwaarde worden gesteld, dat zij meedoen aan een collectief contract. De heer Van Kempen, Lib., bepleit maatregelen ten behoeve van de scheep vaart, die in enorm moeilijke omstandig heden verkeert, wat blijkt uit de exploi- tatiecijfers van alle maatschappijen. De heer IJsselmuiden, R.K., uit be zwaren tegen het baconcontract. De minister van Economische Zaken a.i., de heer C o 1 ij n, zegt, dat 23 sprekers ongeveer tien uren hebben gesproken. Spr. hoopt, dat de Kamer niet van hem zal verlangen, even lang te spreken, (Vroo- lijkheid). Wei heeft men van tijd tot tijd iets herhaald. (Gelach) en ook zijn er eenige politieke beschouwingen gehou den, waarop spr. niet behoeft in te gaan. Echter meent spr., dat het aan de duide lijkheid ten goede komt, als men hem in de gelegenheid stelt een samenvatting van zijn antwoord op te stellen. De minister onderbreekt zijn rede, waar na de vergadering te kwart voor zes wordt verdaagd tot hedenmiddag één uur. De mijnramp te Henegouwen. Het staat thans vast, dat 41 mijnwer kers in de mijn „Lambrechies" te Patu- rages bij de ontploffing zijn omgekomen. Onder hen bevinden zich geen Nederlan ders. Alle verongelukten zijn Belgen. De meeste lijken zijn totaal verkoold. De koning en drie leden van de regee ring hebben zich naar de plaats van de ramp begeven. Zij hebben een groet ge bracht aan de slachtoffers van de mijn ramp, wier lijken zijn opgebaard en heb ben verder een bezoek gebracht aan de zeven gewonden en hulpmaatregelen ge troffen voor de gezinnen van de omgeko men arbeiders. De mijn, waar de ontploffing heeft plaats gehad, staat als zeer gevaarlijk bekend. Enkele jaren geleden nog heeft een ontploffing er een tiental slachtoffers gemaakt. Aan de nabestaanden der verongeluk ten wordt financiëele hulp verleend. In de Kamer en in den Senaat werd bij de opening van de zitting deelneming betuigd met de slachtoffers van de ramp. In de Kamer deed zich hierbij een on aangenaam incident voor, doordat een socialistisch spreker de omgekomen mijn werkers de slachtoffers noemde van de winzucht der mijneigenaren. Den spreker werd terstond het woord ontnomen. De regeeringen van Frankrijk, Neder land, Engeland en Duitschland hebben telegrafisch haar deelneming betuigd met de ramp, welke het Belgische volk heeft getroffen. Woensdag verdrong zich gedurende den geheelen dag een ontzettende menschen- massa in de omgeving van de tragische mijn. Tegen den avond waren elf lijken geborgen. Omtrent het lot van de 30 nog ingesloten mijnwerkers bestaat geen twij fel meer. Allen zijn omgekomen. In het Waalsche industriegebied heb ben de socialistische volkshuizen en an dere partijlokalen de vlag halfstok ge- heschen. Ook is het referendum over de stakingsvraag, dat Woensdag onder de mijnwerkers moest worden gehouden in Henegouwen, tot de volgende week ver daagd. Onder den indruk van de ramp heeft de vereeniging van mijneigenaars beslo ten de loonsverlaging, welke op 20 Mei zou ingaan, uit te stellen tot 3 Juni. Het spoorwegongeluk nabij Langwedel. Nader wordt gemeld omtrent het spoor wegongeluk bij het dorpje Langwedel bij Werden: Brandweer en eerste-hulpdienst zijn uit Werden gealarmeerd. De machi nist en de stoker schijnen nog onder de locomotief te liggen, daar zij nergens te vinden zijn. De 20 lichtgewonden zijn op boerderijen behandeld. Negen zwaargewonden zijn met auto's naar het ziekenhuis te Wer den vervoerd. Een later telegram meldt, dat het spoor wegongeluk drie dooden heeft geëischt, n.l. den machinist, den stoker en de juf frouw van den slaapwagen. Negen passa giers zijn gewond, van wie vier ernstig. De trein die op weg was naar Dresden, heeft waarschijnlijk te groote vaart ge had. Volgens een later bericht zouden vier personen bij het treinongeluk bij Lang wedel om het leven zijn gekomen. De onderdrukking der godsdienstvrijheid in Duitschland. Naar de staatspolitie voor het district Minden mededeelt, is „de verspreiding van kerkelijke circulaires in den iaatsten tijd in zóódanige mate toegenomen, dat gegTonde redenen bestaan tot ongerust heid met betrekking tot de handhaving van openbare veiligheid en orde. In verband daarmede is voor het dis trict der staatspolitie Bielefeld iedere verspreiding van kerkelijke circulaires verboden. Hitte en droogte in Turkije. Sedert weken reeds heerscht boven het Aziatisch Turkije een ontzaglijke hitte met temperaturen in de schaduw van 37 of 38 graden Celcius. Het land is reeds eind April begonnen uit te drogen. De graanbouw heeft zwaar onder de vorzengende hitte te lijden en men ver wacht reeds, dat de gTaanoogst op zijn minst 50 pet. minder zal zijn dan het vorig jaar, terwijl men ook reeds reke ning houdt met een volledigen misoogst. Dit laatste zou voor Turkije te ernstiger zijn daar het financieele evenwicht reeds gevaar loopt. Onware geruchten over de ontwapenings conferentie. Gisteren werden berichten gelanceerd, dat de groote mogendheden te Genève het onderling zoo goed als eens zijn, dat de ontwapeningsconferentie voor onbepaal- den tijd zal worden verdaagd. Dit bericht wordt evenwel van geen enkele zijde bevestigd. Integendeel, in bevoegde Engelsche kringen wordt verklaard, dat van een dergelijke ontwikkeling der situatie hun niets bekend is. Ook de Fransche minister van buiten landsche zaken, Barthou, heeft het ge rucht, als zou de ontwapeningsconferen tie voor onbepaalden tijd worden ver daagd, categorisch tegengesproken. Hetzelfde is geschied door het volken bondssecretariaat. Volgens een ander gerucht zou de voor zitter der ontwapeningsconferentie Hen derson, voornemens zijn, zijn functie neer te leggen. Henderson heeft echter persoonlijk dit gerucht tegengesproken. Henderson heeft de algemeene commis sie tegen Dinsdag 29 Mei bijeengeroepen. De president heeft tevens besloten, dat het presidium der conferentie Maandag 28 Mei om 3.30 u. voor een geheime zit ting zal bijeenkomen. Gcering naar Belgrado en Athene. Minister-president Goering is gisteren met Pinksterverlof per vliegtuig naar Athene vertrokken. Het D. N. B. beweert, dat de reis van zuiver particulieren aard is De in de laatste dagen in de buitenland sche pers opgedoken berichten, die over andere doeleinden van de reis spreken, zouden van allen grond ontbloot zijn. Bij aankomst op het vliegveld te Bel grado verklaarde Goering, dat de politiek bij zijn reis geen rol speelt. Wel zal hij van zijn oponthoud in Belgrado gebruik maken om beleefdheidsbezoeken af te leg gen en de Zuid-Slavische staatslieden te leeren kennen. Zijn volgend verlof zou hij in Zuid-Slavië doorbrengen. Goering zou in den loop van den mid dag zijn reis naar Athene voortzetten. Zal Japan Noord-China bezetten? Volgens te Sjanghai uit Peking ontvan gen berichten, zijn besprekingen geopend tusschen den vertegenwoordiger van generaal Jen Si Tsjang en het opperbevel van het Japansche leger. De Japanners stellen volgens dit bericht Jen Si Tsjang voor zijn troepen naar Peking over te brengen en de macht in Noord-China in handen te nemen. Naar gemeld wordt, heeft een afdee- ling van 200 Japansche soldaten de stad Tsjitsjeoe, gelegen in de gedemilitariseer de zóne bezet. Opleving in de Gentsche haven? Hoewel van een bijzondere opleving op het kanaal van Terneuzen naar Sas van Gent nog niet veel te bespeuren valt, is er toch een zeer langzame maar aan houdende verbetering van de havenbe drijvigheid waar te nemen te Gent. Het is stellig voorbarig op de uitslagen van de vier eerste maanden van het loopende jaar overdreven verwachtingen te bou wen, doch het schijnt wel, dat bepaald een einde is gesteld aan de gedurige daling van de totalen der havenbeweging. Gedurende de maand April 1934 zijn 138 schepen metende 145.741 netto Moor som ton de haven binnen geloopen, tegen 133 schepen met 125.895 ton tijdens de zelfde maand van vorig jaar. Er is dus deze maal een vrij aanzien- liike vermeerdering van 19.846 netto Moorsom ton of van meer dan 15 pet. Voor de vier eerste maanden van 1934 boekte men 656 schepen metende 682.719 netto Moorsom ton die de haven van Gent aandeden tegen 625 schepen en 650.775 ton gedurende hetzelfde tijdperk van vo rig jaar. Er is dus in 1934 een vermeerdering van 31.944 ton. Korte Berichten. Naar verluidt, zouden in het con centratiekamp van Woellersdorf 180 na tion aal-socialisten in hongerstaking ge gaan zijn. In ieder geval zijn door de po litie vijftig nationaal-socialisten met vrachtwagens naar de gevangenis te Weenen overgebracht. Dit zouden dan de raddraaiers van de voedselstaking moeten zijn. In verschillende collegezalen van de Weensche Universiteit zijn gisteren een een aantal stinkbommen geworpen, die een ontzaggelijken stank verspreidden. De pnmiddellij|k gewaarschuwde politie drong de collegezalen binnen en trad zeer streng op. Alle collegezalen werden ont ruimd, tien studenten werden gearres teerd. Tusschen de Mechelsche meubelfa brikanten en hun personeel, dat sedert een paar weken het werk had neergelegd naar aanleiding van het door de patroons aangekondigde voornemen om tot loons verlaging over te gaan, is een accoord getroffen. De meubelfabrikanten hebben van de voorgenomen loonsverlaging af gezien. In de meeste fabrieken wordt he den het werk hervat. Te Erfurth zijn 33 personen gear resteerd, verdacht van illegale communis tische actie. Biji huiszoekingen werden wapens en propaganda-materiaal gevon den, o.a. vlugschriften met het opschrift „Zum roten Kampfmai 1934". In den vervolge zullen alle boeken en artikelen waarin onjuiste voorstellin gen worden gegeven over den persoon van Hitler of over de nationaal-socialistische beweging, in beslag genomen worden. De Engelsche aartsbisschop heeft tot de wereld opnieuw een oproep gericht ten behoeve van den vrede. Hij dringt er op aan, dat de Ontwapeningsconferentie als nog komt tot bewapeningsbeperking en waarschuwt tegen een hervatting van den bewapeningswedloop. In het Witte Huis is Woensdag be vestigd, dat President Roosevelt en Staatssecretaris Huil werken aan de re dactie van een boodschap, welke Norman Davis te Genève zal voorlezen en waarin het standpunt der Amerikaansche regee ring inzake ontwapening nogmaals nauw keurig zal worden omlijnd. OPBRENGST RIJKSMIDDELEN. Ook thans weer geeft het maandelijksch overzicht van den stand der Rijksmidde len in de opbrengst aan directe belastin gen (grond-, inkomsten-, vermogens- en verdedigingsbelasting) een daling te zien in vergelijking met het vorige paar. Per ultimo April was n.l. ontvangen een zui ver bedrag van f39.589.121.67 tegen f44.107.833.66 bij den vorigen dienst tot en met dezelfde maand in 1933. De opbrengst der overige midde- 1 e n was hooger. Zij bedroeg over de maand April 1934 f26.787.189 (April 1933 f21.500.524). In vergelijking met den vorigen over- zichtsstaat heeft de omzetbelasting over de maand April ruim f200.000 meer op gebracht dan in de maand Maart, al blijft deze opbrengst nog steeds ver beneden de raming, die voor één maand f 6.791.666.67 bedraagt. In totaal is er thans over de eerste vier maanden aan omzet belasting ontvangen f 12.638.509 (raming f27.166.666). Dit belangrijke verschil wordt nog steeds veroorzaakt door de groote oude voorraden en den terugslag van den grooten invoer in de laatste maanden van 1933. De opbrengst van de couponbelasting geeft hetzelfde beeld te zien. Hier is n.l. over de maand April ruim het dubbele ontvangen van het bedrag der maand Maart. In totaal is over de eerste vier maanden een bedrag van f835.995 ont vangen, terwijl de raming f2.133.333 be draagt. Dit aanmerkelijke verschil is te verklaren door de omstandigheden, dat de raming over een vol jaar is berekend, hoewel de wet eerst in Februari 1934 in werking trad. Mede hieraan is het te danken, dat de opbrengst van de „overige middelen" over de eerste vier maanden van dit jaar ruim f28 millioen beneden de raming bleef. Tweede Kamer. De voorzitter heeft gisteren medege deeld, dat het ter afdoening van de agen da vermoedelijk noodig zal zijn ook Don derde g en Vrijdag van de volgende week te vergaderen Indien a.s. Vrijdag de stand der werkzaamheden hem daartoe aanlei- Binnenland. Drie en twintig Kamerleden hebben ge sproken over het Landbouwcrisisfonds. Vandaag Minister Colijn aan het woord. Burgemeestersinstallatie te Veere en 's-Gravenpolder. Wetsontwerp inzake invoerrecht op korten termijn door de Eerste Kamer aange nomen. De opbrengst der Rijksmiddelen. Buitenland. Onjuiste geruchten over de ontwapenings conferentie. Hitte en droogte in Turkije. Overstroomingen in Italië. De mijnramp in België. Een nieuwe ex plosie. ding geeft, zal de voorzitter ook nog a-s. Woensdag eer. vorgadering beleggen Het is het aanvankelijk voornemen van den voorzitter na afdoening der thans aan de orde gestelde en wellicht van enkele andere, niet omvangrijke onderwerpen, de Kamer niet vóór Dinsdag 19 Juli a.s. we der bijeen te roepen. De rente van gemeentelijke leeningen aan het rijk. Het Tweede Kamerlid Vliegen heeft de volgende vragen gesteld aan den minister van financiën: 1. Is de minister niet van oordeel, dat, nu de groote Rijksconversieleening is ge slaagd en het Rijk leent a 4 pet., het on billijk is dat de gemeenten die van het Rijk hebben geleend, hooger rente moeten blijven betalen? 2. Mocht de Minister van andere mee ning zijn, wil hij dan mededeelen op welke gronden die andere meening steunt? 3. Indien de minister de onder 1. ge stelde vraag bevestigend mocht beant woorden, is hij dan bereid de noodige maatregelen te treffen om van de daar bedoelde leeningen de rente te verlagen? Oud-Minister Verschuur. Oud-Minister Verschuur heeft Woens dagochtend op het Departement van Eco nomische Zaten van de ambtenaren van dit Departement afscheid genomen en daarbij persoonlijk alle afdeelingen be zocht. Naar wij vernemen, zal mr Verschuur, oud-minister van Economische Zaken, zich vandaag naar Frankrijk begeven, ten einde daar algeheel herstel van zijn gezondheid te zoeken. Ned. Christen-Vrouwenbond. Bovengenoemde Bond hoopt op 29 en 30 Mei a.s. zijn derde lustrum te vieren. Deze vijftiende algemeene vergadering zal gehouden worden in gebouw Tivoli, te Utrecht, onder leiding van de presidente, mevr. M. M. Havelaar-Van Beeck Cal- koen. Het huishoudelijk deel dezer vergade ring zal op den eersten dag worden ge houden en is toegankelijk voor stemge rechtigde afgevaardigden. De tweede dag zal precies om elf uur aanvangen met het Wijdingswoord van de voorzitster. In de middagvergadering hoopt dr K. Dijk uit Den Haag te spre ken over: „De Christenvrouw in crisis tijd", terwijl het slotwoord zal gesproken worden door jonkvr. gravin Van Limburg Stirum uit Arnhem. K.L.M.-vlucht naar West-lndië. Zooals reeds eenigen tijd geleden ge meld is. is bij de K.L.M. het plan in stu die om een vliegtuig naar Curagao te zenden ter gelegenheid van het 300-jarig jubileum van het Nederlandsche gezag over dat gebiedsdeel. Daar de eigenlijke viering plaats vindt in de laatste week van Juli a.s., had men aanvankelijk het voornemen de vlucht NederlandCuragao ook in die maand te doen plaats hebben. Hiervan heeft de K.L.M. tot haar spijt moeten afzien. De late aflevering van het voor haar bij verschillende fabrieken in aanbouw zijnde materiaal, heeft het on mogelijk gemaakt om een van de modern ste eenheden der vloot aan den geregelden dienst te onttrekken midden in het druk ste seizoen. Vandaar het besluit o-m de vlucht in het najaar, waarschijnlijk in December, te doen uitvoeren. Aan dit uitstel is het voordeel verbon den, dat de meteorologische omstandig heden boven den Atlantischen Oceaan in dat jaargetijde voor een dergelijken over tocht gunstiger zijn dan in den zomer. Bovendien heeft de K.L.M. meer tijd be schikbaar voor de technische en commer- cieele voorbereiding; in het bijzonder in verband met het voornemen om in West- lndië bij wijze van proef enkele luchtver- bindingen in het leven te roepen. Dé K.L.M. hoopt voorts, dat ge volg zal kunnen worden gegeven aan haar voorstel om voor deze vlucht een bijzon deren postzegel uit te geven. Het zal on getwijfeld tot voldoening stemmen, dat

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1934 | | pagina 1