FRIESCHE BAA110,13 en 15 ct EERSTE BLAD MAANDAG 14 MEI 1934 DAGBLAD VOOR DE PROVINCIE ZEELAND 48e JAARGANG - No. 187 DER? Buitenland Binnenland Mijnhardt's Laxeertabletten Belangrijkste Nieuws. blijde gezicht en tijd kon hij erst maar aan ij hoopte, alles fan toch nog, rel goed dat ik ►e kom je daar e het goed." m laatst, om 1 de dokter op. ar moet je nu merkte wel dat •nd dat hij er het toch niet ke tijd, vooral was nog zoo- rer komen pra nee bon geven, it druk aan het mee kon hel- n. reken van haar soms eens iets p moeder flink wat er te doen de jongens het een oud schip natuurlijk op- rijl maakten ze wat ze zouden ,och goed voor rek was er al >n, de rest kon rden, want de de jongens de erd het, langs ker als met de igen ze immers even voorbij et zicht kreeg, lat zijn de dui- het ook. nd Arend, „en, iu heusch zoo- ar pas op dat ,n ben je gauw weg een bocht van de duinen ird!" riep Tom, er weer van- Tom, maar ik misschien ko- eer op den goe- tegen Jan, die aal niet op den nu bij het N.- ze met de pont hun kant, dus jden. al enkele auto's fietsen. De jon- ïacht dat zoo'n Voor ze er erg m het varen en even uit den te gaan kijken. do fijn frisch en overal. Jammer urde, want met ze al aan den .ar straten door, erecht kwamen, velachtiger, een ook omhoog en rat een verras den in de dui- ïd en Tom het het zich voor- en hooge," riep nog veel hoo rn volgend duin. die." Het was gend duin leek vorige. >ch een, dat be- alle andere. Mieke, „als we h weer een nog niet. den ze stil, vlak luisje. ,ppen om er op litstappen, want dokter. de jongens tege- niet naar het waar we komen i, „ik wist het de laatste bocht het geen schat- niet fijn zoo in en allen nu uit is het dat ze in 'n fraaie ornge- daar hadden ze skend. rdt vervolgd.) •ft Uitg.: N.V. Uitgevers-Maatschappij „Luctor et Emergo" ter exploitatie van het blad „De Zeeuw". Bureaux Lange Vorststraat 70, Goes. Telefoonnummer 11. Postchèque en Girorekening 44455. Bijkantoor Middelburg, Lange Burg. Telef. 259. Directeur-Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA. Abonnementsprijs f2.50 per kwartaal, weekabonnementen voor Middelburg, Goes en Vlissingen f0.20. Losse nummers 5 cent. Advertentiën 30 cent per regel. Ingezonden mededeelingen 60 cent per regel. Kleine Advertentiën Dinsdags en Vrijdags f 0.75, bij vooruitbetaling. Onder letter of motto 10.85. Bij contract belangrijke korting. Dit nummer bestaat uit 2 bladen. Het algemeen belang. Het volgende bericht in verschillende 'bladen trekt de aandacht „Bij raadsbesluit van 9 Maart 1934 had de gemeenteraad van Haaften gunstig be schikt op een verzoek van het bestuur der stichting Huize Beukenstein te Laren (Geld.) om de benoodigde gelden voor de aanschaffing van schoolmeufoelen, leer- en hulpmiddelen en schoolbehoeften ten be hoeve van de eerste inrichting van een te Tui'1 te stichten bijz. school. Bij kon. besluit 'van 29 Maart 1934 (Stbl. no. 130) is dit raadsbesluit geschorst, zulks uit overweging, dat twijfel bestaat, of ten aan zien van dit besluit strijd hetzij met de wet hetzij met het algemeen belang aan wezig is. Deze beslissing is opmerkelijk, daar men veelal heeft gemeend, dat vernietiging van een raadsbesluit als bedoeld in art. 72 e.v. der L.O.-wet wegens strijd met het alge meen belang niet mogelijk is, zoolang er in art. 195 der Grondwet staat, dat het recht van het bijz. onderwijs op vergoe ding van kosten uitsluitend afhangt van de vraag, of voldaan wordt aan de bij de wet te stellen voorwaarden, en zoolang art, 75, lid 2, der wet bepaalt, dat een verzoek overeenkomstig art. 72 slechts mag wor den geweigerd, wanneer niet aan de in art. 73 omschreven vereischten is voldaan. Dit is niet alleen een opmerkelijke, maar ook een vrij gevaarlijke be slissing. Bij de financieele gelijkstelling werd het recht van het bijzonder onderwijs erkend en het werd gebonden aan objectieve in de wet vastgelegde regelen. Aanvankelijk had men bij de uitvoering van de wet in tal van gemeenten met ern stige tegenwerking te kampen. Telkens weer waren er gemeentebesturen, die aan de klem van de wet trachtten te ontkomen. De aangevoerde bezwaren kunnen gevoege lijk aldus worden samengevat, dat men de schoolstichting in strijd oordeelde met wat men achtte het algemeen belang 'te zijn. In de meeste gevallen kon de tegenwer king worden verijdeld, omdat niet het in zicht van een of ander gemeentebestuur beslissend was, maar de vraag of aan de wettelijke bepalingen was voldaan. Dat gaf een gevoel van rechtszekerheid. Nu is het verklaarbaar, dat onder den invloed van de crisis de wettelijke 'bepa lingen worden verscherpt en dat meer nog dan vroeger gewaakt wordt, dat geen onnoodige uitgaven worden gedaan. Niemand kan daartegen bezwaren heb ben. Maar dan moeten objectieve wettelijke bepalingen worden gemaakt. Het 'bijzonder onderwijs mag niet af hankelijk worden van het inzicht van een minister of welke autoriteit ook omtrent de eischen van het algemeen belang. Want dat is een uiterst rekbaar begrip. In het algemeen belang werd vroeger eenvoudig vergunning voor het oprichten van bijzondere scholen geweigerd. In het algemeen belang werd het recht van de bijzondere scholen op een bijdrage uit de publieke kassen ontkend. In het algemeen belang of wat dan een of andere autoriteit meent te alge meen belang te zijn kan straks opnieuw de ontwikkeling van het bijzonder onder wijs worden gestuit. Het is in het algemeen belang, dat het niet dezen kant opsraat, maar dat vastge houden wordt aan 'bij de wet gestelde ob jectieve regelen. Treinbotsing. Zaterdagmiddag heeft zich een ernstig ongeval voorgedaan in het station van La Rochelle. Een rangeertrein reed met een snelheid van ongeveer 50 K.M. op een stilstaanden personentrein Twintig personen werden gewond; bij eenigen van hen bestaat levensgevaar. De schuld ligt bij den machinist van den rangeertrein, die de signalen niet in acht heeft genomen. Mislukking der tarwe-conferentie. De tarwe-adviescommissie, die te Lon den heeft vergaderd onder voorzitter schap van den Amerikaanschen ambas sadeur, is niet tot overeenstemming ge komen ten aanzien van het plan tot het vaststellen van minimumprijzen voor tarwe. Volgens het communiqué, dat uitgege ven is, heeft een der belangrijkste uit voerende mogendheden welker naam niet genoemd wordt, maar die, naar men aanneemt, Argentinië is verklaard, niet in staat te zijn met het plan in te stemmen, waarna de andere landen, die hun toestemming hadden gegeven op voorwaard, dat er eenstemmigheid zou bestaan, hun goedkeuring hebben inge trokken. De commissie heeft echter een sub-commissie aangewezen, ter bestudee ring van de mogelijkheid van uitwerking van een plan betreffende stabilisatie en verbetering van tarweprijzen. Scheepsramp. Acht dooden. Zaterdagnamiddag is te Bremerhaven de sleepboot „Mercur", die de groote Ha- pagboot „Albert Ballin" gesleept had, door een verkeerde manoeuvre omgesla gen en gezonken. Vijf opvarenden, waar onder de kapitein, konden gered worden. Zeven man en de vrouw van den kok, die zich toevallig aan boord bevond, zijn in het "schip opgesloten. Ze gaven nog klopteekens, doch de Merkur kapseisde, zoodat de 8 inzitten den verloren moeten worden beschouwd. Het zijn 2 machinisten, 2 stokers, 2 ma trozen, de kok en diens vrouw. Den geheelen Zondag zijn de werk zaamheden tot lichting met alle denkbare middelen voortgezet. De pogingen bleven echter vruchteloos. Drie uren na het ongeluk hielden plot seling de aanvankelijk zeer duidelijke en daarna steeds zwakker geworden klop teekens der ingoslotenen op. Zandstorm teistert Amerika. Een zandstorm, gelijk sinds twintig jaren niet meer zoo is voorgekomen, woedde boven de staten Minnesota en Dakota, het gebied van de Mississipi- rivier en langs de Atlantische kust tot aan de Canadeesche grenzen. Nadat krachtige Noord-Westen win den den zandgrond in Minnesota en Dakota, waar een ontzaggelijke droogte heerscht, hadden doen opstuwen, werden Chicago en New-York in een gelig halfduister ge dompeld. Vliegtuigen melden, dat de zandwolken tot een hoogte van 5O0O M. gestegen zijn. In Chicago is naar schatting een hoeveel heid zand van 10.000 ton neergevallen. De meteorologische instellingen kondi gen een aanhouden der droogte aan. In de streek van Middlewest zijn drie honderd millioen ton stof door den storm in beweging gebracht, die in den vorm van reusachtige zandwolken thans drijven boven New-York, waar zij neer dalen en weer opwaaien en de stad nu en dan in een volkomen duisternis hullen. De bewoners van New-York hebben reeds gallons aan gorgeldrank gebruikt. Naar Reuter meldt, begint men zich van uur tot uur meer bezorgd te maken over de droogte in het Midden Westen, waar het vee van dorst omkomt en de te velde staande gewassen verdorren. De ziekenhuizen te New-York zijn over vol, daar talrijke personen, die zand in de oogen hadden gekregen, zich onder ge neeskundige behandeling moesten stellen. De Marxistische woelingen in Spanje. In verband met de algemeens staking, welke plotseling te Bilbao is afgekondigd, zijn alle communistische vergaderlokalen in de provincie alsmede de socialistische volkshuizen in zes industrieels centra bij Bilbao gesloten. De links-republikeinsche studenten heb ben in geheel Spanje de algemeene sta king afgekondigd, om te protesteeren te gen* de door de regeering gedecreteerde sluiting van hun vergaderlokalen. Autorenwagen in de menigte. 8 personen gedood. Tal van gewonden. Bij de autorennen, welke Zondag te Fontainebleau zijn gehouden, is de door Eric Lora bestuurde „Bugatti-auto" op 300 M. voor de finish door tot nu toe on opgehelderde oorzaak tusschen de toe schouwers terecht gekomen. Er zijn acht dooden, w.o. de bestuurder. De dooden uit het publiek zijn twee vrouwen, een 23-jarige drukker, een toe schouwer uit Parijs en twee artilleristen. Een van de gewonden was er zeer ernstig aan toe en is later ook overleden. D'e oorzaak van het ongeluk staat nog niet vast. Naar men zegt stak vlak voor den Bugatti-wagen een hond de baan over, zoodat Lora 't beheer over zijn ma chine, die met een snelheid reed van 180 K.M .per uur, verloor. De wagen reed op de toeschouwers in en bleef steken tegen een boom. Het is gebleken, dat het ongeluk waar- sohijnlij'k niet door een hond, maar door een constructiefout, die de wagen zelf had, is veroorzaakt. Een der beide remblokken was onder weg los geraakt en van den wagen afge vlogen. Aangezien slechts op één wiel ge remd werd, werd de wagen opzij geslin gerd en kwam in de toeschouwers terecht. Voorts heeft men geconstateerd, dat de regelingsdienst in strijd met de aanwij zingen van de politie het publiek tot vlak bij den weg had toegelaten. Korte Berichten. i Zaterdagmiddag viel in Rome een hagelbui als sedert tientallen jaren niet was voorgekomen. In sommige deelen der stad werden ruiten en straatlantarens stukgeslagen en hoornen ontbladerd. D'e Duitsche gevolmachtigde voor de ontwapeningskwesties, Von Ribbentrop, die te Londen besprekingen heeft gevoerd met vooraanstaande personen, is Zater dagavond per vliegtuig te Berlijn terugge keerd. Het te Brussel 'bijeengekomen mijn werkerscongres heeft besloten Woensdag a.s. een referendum te houden, vóór of te gen de staking. Een autobus met 20 passagiers, die een bezoek hadden gebracht aan Merche- les-D'ames, de plaats waar koning Albert van België is verongelukt, is op den terug weg in een 8 M. diep ravijn gereden. Twee inzittenden bekwamen ernstige verwon dingen; de overige 18 liepen slechts lich te kwetsuren op. Aan de Oostenrijksch-Duitsche grens bij Scharwitz heeft een nieuw incident plaats gehad. Twee mannen, vermoedelijk leden van het Oostenrijksche legioen in Duitschland, zijn de grens overgekomen en hebben een Oostenrijkschen gendarme Adolf Prantl, aangevallen, ontwapend en naar Mittenwald in Beieren overgebracht. De Oostenrijksche autoriteiten hebben krachtig bij de Duitsche riegeering gepro testeerd. i De hevige regenval van de laatste dagen heeft op het laatste oogenblik de vooruitzichten voor den graanoogst in Roemenië zoodanig verbeterd, dat de re geering het onlangs uitgevaardigde graanuitvoerverbod waarschijnlijk weer zal intrekken. DE WINKELSLUITING OP ZONDAG. Strikt noodzakelijke verkoopsverruiming verzocht. Dë Ned. R.K. Middenstandsbond heeft in verband met de aanstaande openbare behandeling van het ontwerp tot techni sche herziening van de Winkelsluitings wet, aan den Ministerraad en de Tweede Kamer een adres gericht, waarin ge vraagd wordt aan de banketzaken den verkoop van consumptie-ijs gedurende den geheelen Zondag toe te staan en voorts eenige meerdere verkoopgelegen heid op Zondag voor enkele branches mo gelijk te maken. De N. S. B. te IJmuiden. IJmuiden gold tot nu toe als een brand punt van de N.S.B., mede als gevolg van het feit, dat hier de heer Tusenius, de rechterhand van Mussert en inspecteur voor N.-Holland woont. Algemeen heerschte de opvatting, dat de mannen van deze beweging in de krin gen van de reeders en de vischhandelaren een overwegenden invloed hadden. De vo rige week is echter het tegendeel geble ken. Dinsdag had de algemeene ledenver gadering der IJmuider vischhandelver- eeniging plaats. Er was een vacature in het bestuur wegens het overlijden van den voorzitter, terwijl drie bestuursleden pe riodiek aftraden. De N.S.B. had ijverig propaganda gemaakt, om eenige plaatsen in het bestuur en zoo mogelijk de voorzit tersplaats te bezetten, doch dit is op een groot echéc uitgeloopen. Ofschoon in de voorzitters-vacature de (r.-k.) kringleider van de N.S.B. was can- didaat gesteld, kreeg deze van de ruim 70 uitgebrachte stemmen er maar 10. Geko zen werd een bekend exporteur op Frank rijk, een lid, dat tot de Chr.-Hist. partij behoort. Yan de drie periodiek aftreden de bestuursleden werd het eenige lid, dat tot de N.S.B. behoort, niet herkozen. De beide andere aftredenden werden herko zen en in de andere plaats werd een lid gekozen, niet behoorende tot de N.S.B. Reeds Woensdagavond is een aantal leden der N.S.B. bij elkaar gekomen om de maatregelen te bespreken, welke na het geleden échec moeten worden geno men. De inspecteur der N.S.B. voor Noord-Holland, de heer Tusenius, die zij delings bij het visscherijbedrijf betrok ken is, was niet persoonlijk aanwezig, maar stond in telefonische verbinding met de vergaderzaal en gaf aan den voor zitter der vergadering instructies. Het voornaamste, dat dezen avond werd be sproken is dat men wil trachten scheu ring te brengen zoowel in de vischhandel- vereeniging als in de reedersvereeniging. Mengelberg gehuldigd. Gisteravond heeft mr H. P. Marchant, minister van Onderwijs, Kunsten en We tenschappen, in het Concertgebouw te Amsterdam den dirigent van het Concert- regelen zonder Kramp of Pijn. Doos 60 ct. Bij Apoth. en Drogisten. gebouworchest, dr Willem Mengelberg, op hartelijke wijze toegesproken, hem daar bij gelukwenschend met zijn herstel en waarbij spr. de groote verdiensten van den dirigent voor dat Concertgebouw- orchest en voor ons land in het algemeen in het licht stelde. De heer Marchant deelde mede, dat het H. M. de Koningin behaagd heeft dr Wil lem Mengelberg te benoemen tot groot officier in de Orde van O'ranje Nassau (groot applaus). Spr. overhandigde dr Mengelberg de versierselen, aan deze on derscheiding verbonden. Hij deelde nog mede, dat de regeering door deze onder scheiding, naast de groote verdiensten van den heer Mengelberg zelf, ook die van de leden van het Goncertgebouw- orchest en van de Mij. Toonkunst wenscht te eeren. Steunregeling in de groote gemeenten. Zaterdag is een conferentie gehouden tusschen den minister van sociale zaken en den wethouder voor sociale zaken en voor financiën uit de gemeenten Amster dam, 's Gravenhage, Haarlem, Rotter dam en Utrecht in verband met de voor genomen wijziging van de steunregeling. De minister herinnerde aan de vorige conferentie, die over en weder een infor- matorisch karakter gedragen heeft. Hij wees er op, dat de regeering èn met het oog op de loondaling èn met het oog op de financiën van het rijk en van de ge meenten een herziening noodzakelijk acht, en hij verzocht aan de aanwezigen om op deze basis van advies te dienen over eenige door den minister ontworpen wijzi gingen in de bestaande steunregeling. Hierbij werd tevens gesproken over de moeilijkheid van een eenigszins afwijken de schaal ten opzichte van 't percentage voor de berekening van den steun aan de groote gezinnen, waardoor de groot ste gezinnen met de laagste loonen meer ontvangen zullen dan volgens de bestaan de schaal het geval is. De conferentie heeft vervolgens eenige wenschen geuit met betrekking tot de wijze, waarop de verdeeling der werkloo- zenlasten tusschen gemeente en rijk thans geschiedt. Nog steeds bevoordeeling der bultenland- sche industrie. Dezer dagen vergaderde de Rijkscom missie Werkverruiming te 's Gravenhage onder presidium van haar voorzitter, den heer Ch. J. J. M. Weiter. In verband met het feit, dat nog altijd orders door overheidslichamen zonder voorafgaand overleg met de Commissie, aan buitenlandsche ondernemingen wor den opgedragen en industrieele producten uit het buitenland worden betrokken, hoewel deze even goed en zelfs tegen con- curreerende prijzen van Nederlandsche fabrieken kunnen worden gekocht, werd besloten, dat de commissie zich ter zake tot de betrokken Ministers zal wenden. Tot haar leedwezen moest de Commis sie vaststellen, dat tengevolge van valuta- verschillen en andere maatregelen van buitenlandsche Regeeringen, de Neder landsche scheepsbouwers, ondanks mede werking van vele zijden, slechts bij uitzon dering opdrachten uit het buitenland voor schepenbouw kunnen verkrijgen. Mededeeling werd gedaan van verschil lende gevallen, waarin met medewerking der Regeering, kon worden bereikt, dat werkgelegenheid hier te lande kon wor den behouden of verruimd. Burgemeesters. Bij Kon. besl. is met ingang van 15 Mei benoemd tot burgemeester der ge meente Weststellingwerf mr E. N. W. Maas, met toekenning van gelijktijdig eer vol ontslag als burgemeester der gemeen te Utingeradeel. Bij Kon. besl. is aan mr C. J. baron van Tuyll van Serooskerken op zijn verzoek met ingang van 1 Juli a.s. eervol ontslag verleend als burgemeester der gemeente Zeist. De werkloozenkassen. De minister van sociale zaken heeft aan de besturen van gesubsidieerde ver- eenigingen met werkloozenkas medege deeld, dat in alle reglementen de bepa ling moet worden opgenomen, dat recht op uitkeering voor nieuwe leden eerst dan ontstaat, nadat zij, na hun toetreding tot de werkloozenkas, een zekeren tijd hebben gewerkt, en wel tenminste 26 weken. Van 1 Juli af moet in alle reglementen die be paling worden opgenomen. Bedraagt het aantal reeds 26 of meer weken, dan kan wijziging achterwege blijven. Vrijstelling van den dienstplicht. Een evangelist-godsdienstonderwijzer bij dé Vereeniging tot Inwendige Zending op Binnenland. Memorie van Antwoord inzake het ver- keersfonds. Minister de Wilde en de radio. Een betui ging van spijt over enkele gebezigde uitdrukkingen. N. S. B.-nederlagen te IJmuiden. De steunregeling in de groote gemeenten. Landbouwontwikkelingsdag te Middel burg. Buitenland. Ernstig ongeluk op de renbaan te Fon tainebleau. Mislukking der tarwe-conferentie. De kerkelijke strijd in Duitschland. Zandstorm in Amerika. Spring niet verder dan Uw polsstok lang is. Maar hoe ver U ook wilt springen, welken prijs U voor tabak wilt betalen, het beste wat U er voor krijgen kunt, is Voorne en Putten had den minister vau defensie vrijstelling verzocht van den dienstplicht op grond van artikel 12, eerste lid, onder d, der Dienstplichtwet (het bekleeden van een geestelijk of een godsdienstig-menschlievend ambt of op leiding tot zoodanig ambt). Toen de mi nister de gevraagde vrijstelling weigerde, ging belanghebbende in beroep bij de Kroon tegen deze ministerieele beslissing. Thans is bij Kon. besluit dit beroep on gegrond verklaard, zulks uit overweging, dat genoemde betrekking niet het karak ter draagt van het ambt van bedienaar van den godsdienst of zendeling, in den zin van artikel 16 der Dienstplichtwet, noch gerangschikt kan worden onder eenige andere in dat artikel vermelde hoedanigheid. DE INSTELLING VAN EEN VERKEERSFONDS Memorie van antwoord aan de Eerste Kamer. De spoorwegte korten. De belangen van het platteland. Verschenen is de Memorie van Ant woord op het voorloopig verslag der Tweede Kamer betreffende het wetsont werp tot instelling van een verkeersfonds. Wij ontleenen daaraan het volgende: Dat het wetsontwerp de richting, waarin de coördinatie van het verkeer moet worden gezocht, niet aangeeft, is toe te schrijven aan den opzet van dit ont werp, dat voorshands niet meer geeft dan een verzamelend overzicht van wat het verkeer aan het rijk kost, een verhoo ging der motorrijtuigenbelasting en de in stelling van een ambtelijke commissie. De regeering deelt nu mede, voorop te stel len, dat de volgende beginselen voor een igotede Regeling van het verkeerswezen moeten worden gevolgd: 1. Het verkeerswezen van een land moet als een éénheid worden gezien en behandeld. 2. Bij de inrichting en regeling van het vervoer moet het algemeen belang voor oogen worden gehouden. 3. De verkeersmiddelen moeten volgens commercieele beginselen worden geleid. De taak der regeering is, het verkeer als eenheid ziende, te waken zoowel tegen schadelijke overmaat als tegen schadelijk tekort van verkeerswegen en van ver- voergelegenheid. Bij de uitwerking hier van moet zij' zich alleen door het alge meen belang laten leiden. Voor het tegenwoordige zullen de spoor- wegtekorten op de uitkomsten van 't Ver keersfonds een zeer ongunstigen invloed uitoefenen. Het streven zal er op gericht moeten zijn die tekorten weg te werken en het spoorbedrijf in zichzelf sluitend te maken. De regeering zal zich beijveren den overgangstoestand naar een finan cieel sluitend spoorwegbedrijf zoo kort mogelijk te doen zijn. De opvatting, dat in het wetsvoorstel een poging moet worden gezien om het spoorwegtekort geheel of gedeeltelijk op het wegverkeer af te wentelen, vindt in de voorstellen van de regeering geen steun, zoolang de nieuwe lasten, welke aan het wegverkeer worden opgelegd, binnen redelijke grenzen blijven en niet uitgaan boven de voordeelen, welke het

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1934 | | pagina 1