EERSTE BLAD
MAANDAG 30 APRIL 1934
DAGBLAD VOOR DE PROVINCIE ZEELAND
48e JAARGANG - No. TB
Buitenland
Binnenland.
Belangrijkste Nieuws.
\s
FRIESCHE BAA110,13 en 15 et
Uitg.: N.V. Uitgevers-Maatschappij „Luctor et
Emergo" ter exploitatie van het blad „De Zeeuw".
Bureaux Lange Vorststraat 70, Goes.
Telefoonnummer 11.
Postchèque en Girorekening 44455.
Bijkantoor Middelburg, Lange Burg. Telef, 259.
Directeur-Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA.
De Zeeuw
Abonnementsprijs f2.50 per kwartaal,
weekabonn, „Jien.ju vc»or "lelburg, Gei i tn
Vlissing°n f 0.20. Losse nummers 5 cent.
Advertentiën 30 cent per regel. Ingezonden
mcdedeolingen 60 C6nt per regel. Kleine
Advertentiën Dinsdags en Vrijdags 10.75, bij
vooruifc staling Onder lutter of molk) 10.&Ó.
Bii contra ;t belarr.iike korting.
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
Vergadering Schoolraad.
De schoolstrijd in den vorm zooals wij
die vroeger gekend hebben is ten einde.
De vrijheid van het Christelijk onder
wijs is erkend. En er is ook recht ge
daan. Wij hebben gekregen volledige fi
nancieels gelijkstelling met het openbaar
onderwijs.
Daardoor is verkregen, dat nu in 't bij
zonder aandacht kan worden geschonken
aan de innerlijke versterking van de
Christelijke school.
Dat is óók noodig.
Want niet de uiterlijke omstandighe
den zijn voor den bloei en de welvaart van
het Christelijk onderwijs beslissend, maar
wel de innerlijke kracht.
Zoo als de scholen onder den druk ge
groeid zijn, zoo zouden ze onder den
voorspoed kunnen bezwijken.
Dit is ook verstaan, blijkens de agenda
voor de a.s. Vrijdag te houden vergade
ring, door het bestuur van district IX
van den Schoolraad.
In de morgenvergadering hoopt de
heer A. Janse te Biggekerke te handelen
over: De schoolhervormende kracht van
het beginsel van het Christelijk onderwijs
tegenover begrippendressuur en tegen
over de belevingskuur bij de lessen. In de
middagvergadering hoopt Dr J. H. Ba-
vinck te refereeren over: Opvoeding en
Levensbestemming.
Twee belangrijke onderwerpen die
recht hebben op de belangstelling niet al
leen van schoolbestuurders en onderwij
zers, maar van alle ouders.
Op een druk bezochte vergadering kan
dan ook wel worden gerekend.
De a.s. Kolenmijn-Conferentie.
De voorjaarszitting van den raad van
beheer van het internationale arbeids
bureau te Genève is geëindigd.
Omtrent de besprekingen op dezen laat-
sten dag is het eenige vermeldenswaar
dige hetgeen over de voorgenomen drie
zijdige conferentie der zeven voornaamste
steenkodenproduceerende staten van Euro
pa in het belang van de ratificatie der
mijnwerkersconventie van 1931 is ver
handeld.
Van Duitischland is nog geenerlei be
moedigende verklaring in dezen ontvan
gen, terwijl daarentegen de regeeringen
van België, Engeland, Frankrijk, Ned'er-
land, Polen en Tsjecho-Slowakije haar
deelneming vrij -zeker in het uitzicht heb
ben gesteld.
Spanje's nieuwe kabinet gevormd.
De door den president van de Spaan-
sche republiek met de vorming van een
nieuwe regeering belaste minister Sam
per heeft een kabinet samengesteld.
Evenals in het vorige kabinet behooren
de meeste ministers tot de radicale partij.
De nieuwe premier Ricardo Samper
was minister van handel en industrie in
het vorige kabinet-Lerroux en voordien
ook korten tijd' minister van arbeid.
Senor Samper is van nederige afkomst,
maar heeft zich -door hard werken en ook
door de integriteit van zijn karakter een
voorname plaats in het iSpaansche poli
tieke leven weten te verwerven.
Naar uit berichten in de Spaansdhe
bladen blijkt, hebben de agrarische partij
van Martinez de Velazco en ook de Ka
tholieke Volksactie aan senor Samper,
toen hij- met de vorming van een nieuw
kabinet belast werd, onmiddellijk beloofd
hem denzelfden steun te geven als inder
tijd aan het kabinet-Lerroux, op voor
waarde dat hij op den -door Lerroux in
geslagen weg voortgaat.
Plagen voor menschen en vee.
Na de -gro-ote overstroomingen van den
laatsten tijd wordt Zuid-Afrika geteisterd
door vele plagen, waarvan zoowel men
schen als 'het vee te lij-den hebben.
Te Keetmans-hoop in Britsch Zuid-
West-Afri'ka heers-cbt een ernstige epi
demie van typheuse koortsen, waaraan
reeds twee Europeanen en drie inlanders
ten offer zijn gevallen. O-ok verscheidene
gevallen van dyp-hteritis -hebben zich voor
gedaan, terwijl -groote zwermen muskieten
de malaria overbrengen.
In den 'Oranje-Vrij staat worden -de
kudden schapen door besmettelijke ziekten
gedecimeerd.
In Natal woedt een paardeziekte, waar
door deze dieren „als vliegen" sterven.
In den geheelen -Oranje Vrijstaat telen
de muskieten, vliegen en ander ongedierte
vo-ort in de gro-ote moerassen en poelen,
welke na de regens en overstro-ominigen
zijn achtergebleven. Op vele plaatsen, is
geen drinkwater meer te krijgen en moe
ten de bewoners zich behelpen met fles-
schen mineraalwater.
D-e materie-ele schade, welk® de over-
stroomingen hebben aangericht, wordt op
1.200.000 pond sterling geschat.
Een vijf jaren-plan In Polen.
De Poolsche regeering heeft besloten
een vijf-jaren-plan te ontwerpen tot uit
voering van de maatregelen tot land
bouwhervorming.
In den loop van deze vijf jaren zullen
625.200 H.A. grond in perceelen gereed
worden gemaakt, waarvan 225.200 H.A.
staatsgrond en 400.000 H.A. particulier
bezit is.
De daardoor beschikbaar gekomen
grond zal worden gebruikt voor de vesti
ging van landhouw-kolonies en uitbrei
ding der kleine landbouwbedrijven.
Nog bijna 11 millioen werkloozen In
Amerika.
Het Amerikaansche vakvereenigings-
verbod raamt 't aantal werklo-ozen thans-
op 10.905.000, hetgeen een vermindering
van het aantal werkloozen gedurende de
maand Maart met 560.000 beteekent.
Italiaansch parlement heropend.
Bij de heropening van het Italiaansche
parlement heeft koning Victor Emanuel
een troonrede uitgesproken, waarin hij
de politieke en sociale ontwikkeling van
den fas-cistischen staat besprak en o-.m.
verzekerde, dat de gouden standaard zal
worden gehandhaafd.
Barthou te Parijs terug.
De Fransche minister van buitenland-
sche zaken, Barthou, die Zondagmiddag
te Parijs is teruggekeerd, heeft zich te
genover de pers zeer tevreden uitgelaten
over zijn reis naar Warschau en Praag.
Barthou verklaarde nog, dat hij van
zijn reis in het belang van den vrede een
bemoedigenden indruk van vertrouwen
en veiligheid meebracht.
Korte Berichten.
Na een langdurige dro-o-gte, waar
door groote schade is aangericht, is ein
delijk in Transjordanië regen gevallen.
In -de landbouwdistricten is hierdoor
-gro-ote vreugde veroorzaakt, -daar men
thans ho-opt, nog een -deel van den o-o-gst
te kunnen redden.
Negen agenten van de Internatio
nale Roo-de Hulp, die te Brussel vertoef
den in verband met de 1 Mei-viering, zijn
gearresteerd. Tot hen zouden ook twee
Nederlanders- behooren.
- In het zuidelijk deel der Karpathen
bij Targo-viste woedt een enorme bosch-
brand, die reeds een oppervlakte van
twaalf vierkante meter vernietigd heeft.
Het vuur breidt zich met groote snelheid
voornamelijk in de richting van Sianxia
uit.
Prinses Juliana.
De verjaardag van Prinses Juliana
kan in verband met het o-verlijden van
H. M. de Koningin-Moeder, niet worden
gevierd, zooals ons volk dat gaarne ge
daan had.
Maar vergeten is de jarige Prinses
daarom niet. Door de radio werd heel
den dag toepasselijke muziek en liede
ren uitgezonden.
In verschillende plaatsen worden her
denkingsbijeenkomsten gehouden en do-o-r
heel het land wappert vandaag de Vader -
landsche driekleur.
H. M. de Koningin te Harderwijk.
Zaterdagmiddag bracht H. M. de Ko
ningin, vergezeld van Prinses Juliana,
een bezoek aan Harderwijk ter bezichti
ging van nieuwe havenwerken.
De vorstelijke bezoekers wandelden on
der geleide van den burgemeester, den
heer J. de Jong Saakes, gedurende onge
veer een half uur langs de havens en het
in den afgeloopen winter aangelegde
strand. H. M. bezocht een der visschers^
schuiten en had een onderhoud met den
visscher G. Klaassen, voorzitter van de
Visscherij-Vereeniging, die de belangen
van de door de afsluiting der Zuiderzee
gedupeerde visschers voordroeg. Vervol
gens bezichtigden de hooge bezoekers de
raadszaal en de Oudheidkamer ten stad-
huize.
Alvorens- naar Het Loo werd vertrok
ken, werden de eendenho-uderijen aan den
Parallelweg, ondernemingen voorname
lijk van vroegere visschers-, in oogen-
schouw genomen.
Hoewel het bezoek pas des morgens be
kend werd, waren duizenden, o-o-k uit -de
omgeving aan de haven aanwezig.
De Prins naar Het Loo.
Z. K. H. de Prins is voor eenige dagen
naar Het Loo vertrokken, waar hij den
verjaardag van de Prinses zal vieren.
Het bloemenkleed der vrouwen.
V-oor allen, -die zich moeite gaven het
plan van het bloemenafsc'heid -der Neder-
landsche vrouwen van H. M, de Konin-
igln-Moeder te -doen slagen, kan het een
voldoening wezen te vernemen, dat bij de
aanbieding van het adres van rouwbe
klag door een commissie uit de Tweede
Kamer, waarvan mej. Annie Meijer, een
-der comitéleden, -deel uitmaakte, deze van
de -gelegenheid -gebruik heeft gemaakt om
H. M. de Koningin -den dank der Neder-
landsche vrouwen over te brengen, dat het
bloemenkleed de lijkbaar van wijlen de
Koningin-Moeder had mogen bedekken
■tijdens 'het -défilé.
'H. M. was zeer vriendelijk, zeide, -dat
'het lijkkleed prachtig was geweest, dat zij
het -zeer bewonderd had en verzocht mej.
Meijer -den Nederlandsc'hen vrouwen wel
Haar harte-lijken dank over te brengen
voor -de -laatste hulde aan Haar Moeder
gebracht. -H. M. zeide tevens, dat Zij het
zulk een mooie -gedachte vond de over
blijvende gelden te bestemmen vo-or
Oran j e-N ass-au-Oor-d.
Oud-Minister Verschuur.
De gezondheidstoestand van oud-mi
nister mr T. J. Verschuur is, naar wij
vernemen, thans zoover ten goede ge
keerd, dat hij bij gunstig weer eenigen
tijd in de buitenlucht mag doorbrengen.
Vrachtautovervoer naar België.
Het vrachtautovervoer naar België had
tot nu toe het groote bezwaar, dat het
alleen tegen borgstelling kon geschieden.
De Bond van Bedrijfsautohouders in
Nederland (B.B.N.) is er echter in ge
slaagd te bewerkstelligen, dat thans door
de leden geen borgstelling meer behoeft
te worden gestort. De moeilijkheden, wel
ke in de laatste maanden aan het vracht
autovervoer naar België in den weg wa
ren gelegd, zijn hierdoor volmaakt op
geheven, hetgeen met groote voldoening
mag worden geconstateerd.
De toewijzing van kalveren door de
Rundveecentrale.
De heer Vervo-orn 'heeft aan -den minis
ter van Economische Zaken a.i. de vol
gende vragen gesteld
Is het -den Minister bekend, dat -de
wijize waarop de toewijzing der kalveren
geschiedt door de Rundvee-Centrale, tot
vele 'klachten aanleiding heeft gegeven?
Weet de Minister, dat bij deze toewij
zing geen rekening wordt gehouden met
de grootte van het bedrijf in het alge
meen, doch dat uitsluitend als maatstaf
wordt aangenomen het aantal kalveren,
dat 'bij een in het vorig jaar plaats gehad
hebbende inventarisatie toevallig aanwe
zig was?
Is -de Minister niet van meening, -dat
daardoor eenerzijds de mogelijkheid be
staat, dat sommigen meer kalveren mogen
-houden -dan voorheen en anderzijds ande
ren een veel geringer aantal dan in ver
band met de grootte van hun bedrijf rede
lijk mag worden geacht?
Wil de minister bevorderen, -dat -door
de 'Rundvee-dentrale bij deze toewij-zing
rekening wordt gehouden met de grootte
van het betreffende bedrijf?
Notariaat.
Bij. Kon. besluit is bepaald, dat de nota-
rieele standplaats te Tiel (vacature-Van
-Steenbergen) niet zal worden vervuld.
Te G en dringen is, 63 jaar oud, over
leden de heer A. M. A. Wenne'kers, nota
ris aldaar.
Regeling executie-recht.
Naar gemeld wordt, is het in de Troon
rede aangekondigde wetsontwerp, regelen
de voorzieningen van he-t executie-recht,
in het begin van de vorige maand gereed
gekomen.
Het ontwerp, dat bereids het departe
ment van Justitie verliet, en naar de col
leges van advies verzonden is, vertoont
formeele gelijkenis met -de crisispachtwet,
heeft evene-ens betrekking op landelijke
eigendommen en zal uiteraard ook alleen
rechtsgeldig zijn gedurende de buitenge
wone tijdsomstandigheden, om daiaitna
eveneens per wet weer ingetro-kken te wór
d-en.
De gemeentelijke salarisregelingen.
De Minister van Binnenlands-che Zaken
heeft het vo-lgende rondschrijven gericht
aan -de gemeentebesturen:
„De voortschrijding van het onvermij
delijk aanpassingsproces der lo-onen in
het particuliere bedrijfsleven, aan de do-or
de crisis gewijzigde omstandigheden,
maakt het mo-gelijk, dat de salarisregelin
gen van. gemeenten en andere publiek
rechtelijke lichamen, welke nog steeds uit
gaan boven het Rij-kspeil eenerzijds, boven
den plaatselijfcen loon- en levensstandaard
anderzijds, met den meesten spoed daar
mede in overeenstemming worden ge
bracht.
Aangezien de systematische toetsing de.
zer regelingen, overeenkomstig conclusie
28 van het rapport-Schouten, uiteraard
tijdroovend isi en vo-orkomen dient te wor
den, dat door nog bestaande te hooge ar-
beidsloonen vorenbedoelde natuurlijke
aanpassing van het bedrijfsleven wordt be
lemmerd, moge lk, afgescheiden van de
resultaten dezer systematische toetsing,
den gemeentebesturen reeds in het alge
meen met aandrang verzoeken, om voor
zoover de salarisregeling van het gemeen-
tepersoneel, na -de reeds eventueel geno
men maatregelen, nog aan den ho-ogen
kant te achten is, deze op korten termijn
te herzien en in overeenstemming te bren-
m met het rijkssalarispeil en de overige
.aarvoor in ihet rapport-Schouten aange
geven normen.
Het is in het belang ook van het per
soneel zelve, dat -de nog te hooge salaris-
regelingen zoo spoedig mogelijk tot dit
rijkspeil c.a. worden teruggebracht.
Hoe eerder zulks- plaats heeft, boe klei
ner de kans en boe verder verschoven bet
tijdstip wordt, dat onverhoopt de econo
mische omstandigheden en de noodzake
lijke aanpassing aan wat het vrije bedrijf
op den -duur zal kunnen betalen, in het
algemeen belang no-g verder gaande ver
lagingen ziullen noodig maken".
Belangrijke opdracht.
De minister van Waterstaat 'heeft a-an
de N.V. Aannemings Mij', voorbeen Hillen
en Ro-o-sen en Betonbouw „Trio" te Am
sterdam opgedragen, het maken van een
schutsluie, gemaal, twee viaducten en
eenige panden van -het Twen-tlhekanaal,
alles nabij; Hengelo, vo-or de somma van
f 947.500.
Hillen en Roosen-Trio hebben daar
reeds in uitvoering, -de grondwerken vo-or
de sluis te Del-den, de tussc-hen Hengelo
en Del-den liggende kanaalpanden en de
werken vo-or den onderbouw van de sluis
te Hengelo.
Al dez-e werken moeten vo-or of op 1
October 1935 -gereed -zijp, zo-odat van -dien
datum atf Hengelo toegankelijk zal zijn
voor de gro-ote binnenvaartschepen.
De werkloosheid.
De directeur van -den rijksdienst -der
werkloosheidsverzekering en arbeidsbe
middeling deelt mede, -dat de werkloosheid
on-der de 590,000 led'en van ingevolge 'het
Werkloosheidsbesluit 1917 gesubsidieerde
vere-enigingen in de wéék van 9 tot en m-et
14 April heeft bedragen 24.3 pet. In de
vorige verslagperiode -(26 tot en met 31
Maart) bedroeg het percentage 24.8; de
werkloosheid is dus in -den lö-op van twee
weken gedaald met 0.5 pet. In de over
eenkomstige week van 19-33 bedroeg de
werkloosheid 2-6.8 pet.
Bij- 1064 organen van -de openbare ar
beidsbemiddeling stonden op 14 April 1934
in totaal 344.919 werkzoekenden inge
schreven, waaronder 329.300 mannen.
Hiervan waren werkloos 321.75-8 perso
nen, waaronder 311.049 mannen.
'Op 31 Maart bedroeg het totaal aantal
ingeschrevenen bijl een gelijk aantal or
ganen 355.822. 'Hiervan waren werkl-ó-os
331.959 personen, waaronder 321.114
mannen.
Het aantal ingeschreven werkzoeken
den is sedert 31 Maart gedaald met 10.903
het aantal werido-o-zen met 10.201.
Het vervoer van kindergezelschappen.
Naar wordt medegedeeld, zullen met
ingang van 15 Mei a.s. ingrijpende ver
anderingen aangebracht worden bij de
Nederlandsche Spoorwegen voor wat be
treft het vervoer van gezelschappen kin
deren. Niet alleen zal -het uitstapjes-tarief
voor reizen op één dag heen en weer voor
afstanden, verder -dan 50 K.M. met niet
minder dan 50 pot. verlaagd worden en
zal aan meer geleiders vrij vervoer wor
den verleend, doch ook zullen de Spoor
wegen zich voortaan belasten met -de ver
zorging van het programma op de plaats
van aankomst.
Uitvoerige inlichtingen zullen in den op
1 Mei a.s. verschijnenden „Gids voor
Schoolreizen", redactie Goudsbloemstraat
191, Den Haag, gepubliceerd worden.
Het verbod van de N. S. B. voor
ambtenaren.
Prof. de Savornin Lo-hman beeft na een
Vrijdag te Amsterdam gehouden rede in
antwoord op een bem gestelde vraag zijn
vroeger afgelegde verklaring teruggeno
men, dat hij bevredigd was door de moti
veering van minister Colijn over het ver
bod van het-lidmaatschap van de N. S. B.
voor ambtenaren, terwijl een zoodanig
verbod niet is uitgevaardigd wat de S.
D. A. P. betreft.
De minister, zoo zeide bij, had dit ver
bod gegrond op een uitlating in bet or
gaan van de N. S. B., dat gehoorzaam
heid aan de partij prevaleert boven ge
hoorzaamheid aan „een corrupte regee
ring".
Later, aldus spr., is mij gebleken, dat
de minister bier niet geciteerd beeft,
maar slechts een betwistbare samenvat
ting van 'het in bedoeld orgaan betoogde
gegeven beeft, op grond waarvan spreker
zijn aanvankelijke meening handhaaft,
dat, zoo het lidmaatschap van de N. S.
B. voor ambtenaren verboden moet zijn,
dit no-g in veel sterkere mate geldt voor
het lidmaatschap der S. D. A. P.
Binnenland.
De toestand van Minister Verschuur.
Relletje-s bij -den N. S. B.-landdag te Am
sterdam.
Regeling van bet executierecht.
De gemeentelijke salarisregelingen. Circu
laire van Minister de Wilde.
De knoeierijen met de regeeringstarwe.
Buitenland.
Het nieuwe kabinet in Spanje gevormd.
Natuurplagen in Zuid-Afrika.
Ingezonden Mededeeling.
GROOTE LANDDAG VAN DE N. S. B.
Zaterdagavond beeft de N. S. B. te
Amsterdam een gro-ote landdag gehouden.
Wekenlang waren de „volksgenooten"
opgewekt deze meeting bij te wonen, met
bet gevolg, dat in het R. A. I-gebouw een
12000 menschen bijeenkwamen.
Het hoofdmoment was de rede van den
algemeenen leider Ir Mussert wiens ont
vangst er op berekend was de no-odige
indruk te maken. Voorafgegaan door een
eerewacht en aangekondigd door trom
geroffel kwam de groote leider die zoo
veel mogelijk zijn best doet de Hitier-
manieren na te apen, de zaal binnen.
De door hem aan bet slot gebonden
rede droeg een sterk negatief karakter.
D'e heer Munssert zeide o-.m., dat bet
regeeringsbesluit volgens hetwelk ambte
naren geen lid meer van de N.S.B. mo
gen zijn, de beweging weliswaar duizend
leden, doch geen duizend nationaal-socia-
listen beeft gekost.
In Januari en Februari beeft de lei
ding een stelselmatig onderzoek in de be
weging doen instellen. Het gevolg daar
van is geweest, dat aan 3000 menschen
is gezegd, dat op hun lidmaatschap niet
langer prijs werd gesteld. Door deze vrij
willige aderlating aldus spr. zijn we ge
zonder geworden. Thans zijn we aan de
30.000 leden toe.
Weliswaar beeft de S.D.A.P. een nieuw
mombakkes voorgedaan, doch dit betee
kent voor ons volk niets, 't Is alles schijn,
boerenbedrog. Niets is er, vergeleken bij
vroeger, veranderd. We bekommeren er
ona niet om, dat de S. D. A. P. wil opzit
ten en pootjes geven. Onze strijd gaat niet
tegen bet volk, doch om de ziel van ons
volk. In bun angst voo-r de N.S.B. zijn
alle politieke partijen één geworden. Die
eenheid wordt nu gepresenteerd in den
vorm van een nationale regeering. D'och
in wezen is er van een recht nationale
re-geering geen sprake.
Wat de N. S. B.-leden bindt, zoo ver
volgde spr., is dit: onbewust, soms reeds
sinds jaren, hebben wij gebunkerd naar
een vaderland,, dat wij zouden kunnen
respecteeren en naar een Nederlandsch
volk, waarop wij trotsch z-ouden kunnen
zijn en dat wij door onze liefde, onze
toewijding, onzen arbeid, ons bloed, zou
den in stand houden.
En nu gaan wij met elkander dat va
derland en volk vormen, wij beven van
geestdrift en zoeken gezamenlijk den weg,
die naar het ho-ogere voert.
Spr. haalde de woorden van Hitier aan:
Nu beginnen wij pas. Hier zegt men: nu
kan de N. S. B. gaan, de V. A. R. A. geeft
niet meer de Internationale en de S. D.
A. P, wordt voortaan Koninklijke S. D.
A. P.
Zij die dat zeggen begrijpen er niets
van.
Wij lachen en gaan onzen gang, riep
spr. uit.
De komende tien jaren zullen beslis
send zijn over het zij-n -of het niet zijn
van bet Nederlandsche volk.
Ik zeg u, besloot spr., dit zullen de
laatste jaren zijn van het Nederlandsche
vo-lk, tenzij bet zichzelve hervindt. Het
kan zich alleen hervinden in ons en door
ons.
Ik geef u deze opdracht: gaat voort de
beweging eendrachtig en onversaagd te
dienen met alle kracht waarover gij be-