EERSTE BLAD.
VRIJDAG 13 APRIL 1934
DAQBLAD VOOR DE PROVINCIE ZEELAND
Dit nummer bestaat uit 2 bladen
Buitenland.
HOE LOOPT UW POES?
Wood-Milne
LOUIS HAKJES
Binnenland
Belangrijkste Nieuws.
Uit de Provincie
Uitg.: N.V. Uitgevers-Maatschappij „Luctor et
Emergo" ter exploitatie van het blad „De Zeeuw".
Bureaux Lange Vorststraat 70, Goes.
Telefoonnummer 11.
PoBtchèque en Girorekening 44455.
Bijkantoor Middelburg, Lange Burg. Telef.
Directeur-Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA.
De Zeeuw
Abonnementsprijs f2,30 per kwartaal,
weekabonnementen voor Middelburg, Goes en
Vlissingen f0.20. Losse nummers 5 cent.
Advertentiën 30 cert per reg.l. Ingezonden
mededeelingen ftO cent per regel. Kleine
Advertentiën Dinsdags en Vrijdags ï0.75, bij
vooRuitbetaling. Ondsr 'etter of motto f0.85.
Bij contract belangrijke korting.
Beginsel boven belang.
Professor Anema heeft eenigen tijd ge
leden in de „Standaard" belangrijke be
schouwingen 'gewijd aan „De Fascistische
leuze van den corporatieven Staat".
In deze artikelen, nadien in 'brochure
vorm verschenen, wordt als de groote
fout van de oude opvatting van den cor
poratieven staat genoemd: de voorop-
echuiving van het belang boven bet be
ginsel.
Gaat men eenmaal het belang stellen
boven het beginsel, dan komt men onver
mijdelijk op een verkeerden weg, omdat
altoos het beginsel den voorrang behoort
te bezitten."
Dit geldt van het staatsleven.
Maar hierbij komt nog iets anders, en
het is Vooral daarop, dat wij thans de
aandacht willen vestigen.
„In heel de litteratuur over den corpo-
mtieven staat, zegt Prof. Anema, wordt
zoo goed als geen rekening gehouden met
het feit, dat de maatschappelijke belangen
op hun eigen beurt worden beheerscht,
niet alleen door zakelijke belangenfacto-
ren, maar evenzeer en nog meer, door
eigen sociale 'beginselen.
Zoo krijgt men in den belangenstrijd
zelf nogmaals de tegenstelling tussohen
beginsel en belang. In de ordening van
het bedrijfsleven maakt het oneindig ver
schil, of men staat op het standpunt van
den klassenstrijd, of op dat der Christe
lijke maatschappijleer; een verschil dat
veel ingrijpender is ook voor de practijk,
dan meeningsverschillen over opleiding,
inrichting en technische organisatie van
het bedrijtf, werktijden, loonen en derge
lijke zuivere belangen-regelingen meer.
Ook hier moet steeds meer het beginsel
gaan boven het belang wil men niet ver
zeilen in machtspolitiek, opportunisme en
materialisme.
Maar met dat primaat van 'het beginsel
boven het belang, houdt men in de leer
van den corporatieven staat geen reke
ning; het is alles welvaart, productiviteit,
eendracht, deskundigheid en wat dies
meer zij, wat men te hooren krijgt.
Eerst 'bant men in den corporatieven
staat alle politieke beginselen uit om
plaats te krijgen voor de uitsluitende
heerschappij' van de sociale deskundig
heid en in de belangen-organisatie zelf
moet dan nogmaals het sociaal beginsel-
verschil als een storende factor wijken
voor de productie-bevordering."
En het eenig gevolg is, dat door 'het
beginsel ondergeschikt te maken aan het
belang of bet zelfs als zelfstandigen fac
tor geheel te schrappen, men de kern
doodt van wat aan heel het leven zoowel
van staat als maatschappij zijn hoogere
waarde geeft en daarom de opperste lei
ding behoort te hebben."
Het verkeerde en gevaarlijke van de
hier geschetste opvatting, wordt ook nu
nog, zelfs in Christelijke kringen niet al
gemeen ingezien.
Vandaar dat nog altijd zoovelen, arbei
ders zoowel als patroons, verkeerd ge
organiseerd zijn.
Vandaar ook, dat het zooveel moeite
kost vaak, de waarlijk Christelijke begin
selen op maatschappelijk gebied tot toe
passing te brengen.
Het beginsel eiseht afstand doen van
den klassenstrijd; niet te ijveren voor de
belangen van één bepaalde klasse, maar
het algemeen 'bedrijfsbelang te dienen.
Het beginsel eischt, niet eenzijdig opleg
gen van de arbeidsvoorwaarden, maar ge
zamenlijk overleg teneinde op die wijze te
komen tot betere en meer gezonde sociale
verhoudingen.
Maar als het belang zich te
gen de toepassing van dat beginsel
schijnt te verzetten, dan zijn er nog altijd
velen, die ten koste van het beginsel, het
belang de voorrang geven.
Terwijl toch eisch is van Jiet Christelijk
beginsel de vooropscbuiving van het be
ginsel boven het belang.
Geen staatssteun voor Bank van den
Arbeid.
De Belgische kabinetsraad heeft zich
langdurig bezig gehouden met een nieuw
verzoek van de sociaal-democratische
partij om ondersteuning voor de Bank
van Arbeid, die, naar men weet, haar
loketten heeft moeten sluiten, nadat de
regeering geweigerd had haar een crediet
te verleenen. Het kabinet is na een lang
durige beraadslaging tot de overtuiging
gekomen, dat er geen termen aanwezig
rtjn om van dit besluit terug te komen.
De regeering was van meening, dat rij
diet van frs, 150 mill, ten behoeve v&n de
socialistische coöperaties die een cre
diet van frs. 150 mill, ten behoieve van de
kleine spaarders hebben gekregen
reeds meer dan genoeg heeft gedaan en
dat een verdere steunverleening niet te
verantwoorden zou zijn.
Het lijdt dus geen twijfel dat de Bank
van den Arbeid ten ondergang is ge
doemd en wel eerlang geliquideerd zal
worden.
Regeeringssteun aan Belgische reederijen.
Met de verleening van regeeringssteun
aan de Belgische reederijen, die 't zwaarst
door de economische crisis zijn getroffen,
is sedert een paar weken een begin ge
maakt. Blijkens een officieuze mededee-
ling zijn deze reederijen er reeds in ge
slaagd 7 opgelegde schepen weer in de
vaart te brengen. Ongeveer 250 werkloo-
ze zeelieden zouden in ditzelfde verband
door de reederijen zijn aangenomen.
Protest van weduwen.
Voor het parlementsgebouw te Praag
speelden zich Donderdag heftige scènes
af. 88 weduwen van slachtoffers van de
ramp in de Nelson-mijnen bij Ossegg wa
ren in autobussen, met haar 78 kinderen
naar Praag gekomen om aan te dringen
op uitbetaling van steun. Haar was door
de autoriteiten toegezegd, dat een groot
bedrag, door particulieren bijeengebracht,
onder haar verdeeld zou worden, maar
dat was nog steeds niet gebeurd.
Een politiecordon verhinderde de vrou
wen het parlement binnen te dringen. Het
kwam daarbij tot heftige scènes, en ette
lijke vrouwen en kinderen vielen in zwijm.
Een delegatie, bestaande uit tien der
weduwen, werd toegelaten bij den voor
zitter van de kamer. De weduwen ver
klaarden, dat alles wat zij tot nog toe
aan steun hadden ontvangen éénmaal 200
kronen was geweest. Voor elk kind bene
den de 14 jaar hadden zij éénmaal 150
kronen ontvangen. Zij wilden meer heb
ben.
De erkenning van Sovjet-Rusland.
Te Genève zijn besprekingen gehouden
tusscben Benesj en Titoelesco als verte
genwoordigers der Kleine Entente en den
sovjet-gedelegeerde, Boris Stein, over de
erkenning van Sovjet-Rusland door de
Kleine Entente.
Na de besprekingen verklaarde Benesj,
dat vermoedelijk in de zitting van den
Volkenbondsraad in Mei vertrouwelijke
besprekingen zullen plaatsvinden tusscben
de raadsleden, ter voorbereiding van de
toetreding van Sovjet-Rusland tot den
Volkenbond.
Een der bezwaren, die Ruslands toetre
ding nog in den weg staan, is het feit van
de niet-erkenning van Sovjet-Rusland
door tal van Volkenbondsstaten. De Sov
jet-regeering stelt als voorwaarde, dat
alle Volkenbondsstaten Sovjet-Rusland er_
kennen zullen.
Sovjet-Rusland is nog niet erkend door
Nederland, België, Bulgarije, Luxemburg,
Portugal, Zwitserland, verscheidene Zuid-
Amerikaansche staten en Siam.
Korte Berichten.
Ruim 50.000 personen arbeiden aan
den aanleg van een Moskouschen onder-
grondschen spoorweg, waaronder ver
scheidene bekende Amerikaansche, En-
gelsche en Duitsche ingenieurs. Dit jaar
zijn voor de bouwwerkzaamheden 350
millioen roiebel uitgetrokken. Het werk
vordert snel en strekt zich uit over een
lengte van 17 K.M.
De Belgische mijnbouwdirecties heb
ben thans definitief besloten met ingang
van 22 April a.s. de mijnwerkersloonen
met 5 pet. te verlagen. Het staat te vree
zen dat dit besluit van de werkgevers
aanleiding zal geven tot een reeks van
arbeidsconflicten zoo niet een algemeens
staking in het mijnbouwbedrijf.
Het Engelscbe departement van bui-
tenlandscbe zaken beeft gisteren van den
Britschen gezant te Berlijn het Duitsche
antwoord op de Britsche vragen inzake
de vermeerdering van de begroeting voor
leger, vloot en luchtvaart ontvangen.
Het vraagstuk, wat te doen met de
honderden beroepsbedelaars die tot dus
ver de straten van Madrid onveilig maak
ten, is door de autoriteiten opgelost door
eenige concentratie-kampen voor deze
menschen in te richten.
Het Madrileensche blad „La Epoca"
bevat het opzienbarende bericht, dat in
de haven van Malaga een communistisch
propagandaschip ligt met een bemanning
van zes personen en twee en twintig pas
sagiers.
De minister van Buitenlandsche Za
ken van Zweden is naar Zweden terug
gekeerd zonder de door hem gehoopte on-
derteekening van Nederland en Zwitser
land van zijn ontwapeningsverklaring
reeds te hebben verkregen. De Spaansche
onderteekening is hem daarentegen toe
gezegd.
Ingezonden Mededeeling.
Soepel, veerkrachtig en gerulsch-
loos. Volgt haar voorbeeld en
vraagt voortaan WOOD-MILNE
Louis hakjes aan Uw schoenmaker.
Een zeer dun en elegant hakje,
anti-slipping en ongelooflijk sterk.
Loopt heerli|k en bespaart U veel
geld. Maar let op de naam
dxmsA
Centrale voor Werkioozenzorg.
Woensdag vergaderde de Centrale voor
Werkioozenzorg, gesticht op initiatief
van den Raad van Nederlandsehe
Kerken, onder voorzitterschap van den
heer W. J. Hommes. Op die bijeen
komst werden uitvoerige mededeelingen
gedaan omtrent de voorbereidende be
sprekingen, die hadden plaats gehad met
de verschillende christelijke organisaties
over de te houden werkkampen voor de
jeugdige werkloozen. Uit de ingekomen
rapporten bleek, dat deze arbeid goede
vorderingen maakt.
Verder werd gerapporteerd over de ver
gaderingen die met enkele Provinciale
Comité's hadden plaats gehad.
Besloten werd op 21 en 22 Juni a.s. een
vergadering te houden met vertegenwoor
digers van de Provinciale Comité's, waar
gesproken zal worden over de in de af-
geloopen periode verrichtte werkzaam
heden; de plannen voor de aanstaande
winterperiode zullen worden uitgestip
peld. In verband met dit laatste zal door
een terzake kundige het vraagstuk van
bet verschaffen van werk voor de jeug
dige werkloozen (in verband met alge
meene en vakkundige ontwikkeling) wor
den ingeleid.
Het gezinskaartenstelsel.
Naar wij vernemen heeft de Minister
van Binnenlandsche Zaken besloten het
stelsel der gezinspersoonskaarten in alle
gemeente-administraties van ons land in
te voeren zoodra 's Rijks financiën zulks
toelaten. Dit beteekent dat het stelsel in
de gemeenten, waar het bij wijze van
proef reeds ingevoerd was, permanent zal
doorgevoerd worden, terwijl gemeenten,
die een verzoek indienen om het eveneens
te mogen invoeren, alle medewerking zul
len verkrijgen, voor zoover de middelen
zulks toelaten.
Het Kamerlid Roestam Effendi.
Zooals men weet, roert de communist
Roestam Effendi zich in den laatsten tijd
nog al eens in de Tweede Kamer. Hij
schijnt zich daar op 'het standpunt te moe
ten stellen, dat hij er zitting heeft als
„vertegenwoordiger" van „het Indonesi
sche volk". Aldus het N. v. d. D. v. N.-I.
De „Pemandangan", onder leiding van
den heer Saeroen, heeft het noodig ge
acht om aan dat waandenkbeeld een einde
te maken. In een goed gesteld artikel ver
klaart de heer Saeroen zonder omwegen,
dat Roestam Effendi 'zich het recht niet
mag permitteeren om in de Tweede Ka
mer te spreken „namens het Indonesische
volk". Het blad zegt, dat de heer Roestam
verkozen werd door de Hollandsche com
munisten en niet door het volk in Indië.
Het communisme, aldus de „Pemandan
gan" is geen uiting van dit volk en de
heer Rofestam. zit in de Tweede Kamer als
een instrument van de communisten!
Bovendien, aldus het blad, blijkt Roe
stam in het geheel niet meer op de hoogte
te zijn van de gebeurtenissen in Indië,
zoodat hij zelfs vragen meent te moeten
stellen aan den minister-president, waar
van te voren reeds kon worden vastgesteld,
dat rij onjuist waren.
Ten slotte meent bet blad te moeten
waarschuwen tegen de verklaringen van
'Roestam, welke men niet moet beschou
wen als een stem van de Inlandsche natio
nalisten ginds.
Tariefsverlaging bij de K. L. M.?
De K.L.M. heeft bij den minister van
Waterstaat voorstellen ingediend tot ta
riefsverlaging op de Engelsche trajecten.
Een vlucht Amsterdam-Londen zal na
goedkeuring door den minister van 1 Mei
af kosten f 42 enkele reis en f 71.40 re
tour; Rotterdam-Londen f 39 enkele reis
en f 66.30 retour. Voor de op 1 Juni te
openen lijnen Amsterdam-Huil wordt de
prijs f 42 enkele reis en f 71.40 retour;
Rotterdam-Huil f 45 enkele reis en f 76.50
retour; Amsterdam-Liverpool f 54 enkele
reis en f 91.80 retour; Rotterdam-Liver
pool f 57 enkele reis en f 96.90 retour.
Moet het mogelijk worden gemaakt een
wethouder te ontslaan?
Op een vraag van het Tweede Kamerlid
Schaper of het gebeurde in den gemeente
raad van Zandvoort ten aanzien van de
bekende kwestie aangaande een wethou
der aldaar, den minister geen aanleiding
geeft om terug te komen op hetgeen werd
aanbevalen bij de behandeling van de
jongste wijziging der Gemeentewet en te
overwegen, deze wet aldus te doen wij
zigen, dat in bijzondere gevallen de raad,
desnoods met gekwalificeerde meerder
heid en bij herhaalde stemming, kan be
sluiten, een wethouder om bizondere, te
bepalen redenen van zijn functie te ont
heffen?
heeft de minister van binnenlandsche
zaken geantwoord:
De gestelde vraag wordt ontkennend
beantwoord.
Toegegeven kan worden, dat zich geval
len kunnen voordoen, waarin de moge
lijkheid tot ontheffing van een wethou
der van zijn functie op baar plaats zou
zijn.
Een ernstige practische bedenking
daartegen ook bij1 bet bestaan van
deugdelijke waarborgen, als in de vraag
bedoeld is echter al aanstonds, dat de
gelegenheid tot bet aanspannen van een
beweging tegen een wethouder ook al
heeft die uiteindelijk geen succes som
migen zou kunnen verlokken om met af
keurenswaardige bijbedoelingen in die
richting compensatie voor onvervulde
wenscben te zoeken.
Boven deze practische bedenking geldt
voor den ondergeteekenden nog de over
weging, dat het opnemen in de wet van
de gevraagde bevoegdheid zou indrui-
schen tegen de gedachte van collectiviteit
van het ooilege van burgemeesters en wet
houders, en eindelijk, dat gevallen, als in
de vraag bedoeld, zich hier te lande ge
lukkig zelden voordoen, zoodat een beroep
op de publieke moraliteit waarmede
ook indertijd bet denkbeeld van regee-
ringszijde is bestreden gerechtvaar
digd is.
De Neo-Malthusiaansche Bond.
Sinds twee-en-een-half jaar is te Am
sterdam gevestigd het „dr Aletta Jacobs-
huis", een stichting van den N. Mal-
thusiaanschen bond. Door de afdeeling
Amsterdam van genoemden bond werd
een vlugschrift verspreid, waarin o.a. ook
op het bestaan van dit buis wordt ge
wezen.
Naar bet persbureau Vaz Dias ver
neemt, heeft de Minister van Justitie
thans bevolen, dat een proces zal moeten
worden uitgelokt, teneinde te constateeren
of genoemd vlugschrift in strijd is met
artikel 451ter van het wetboek van straf
recht.
Door de Amsterdamsche politie-autori-
teiten is nu mededeeling gedaan, dat een
vervolging binnenkort zal worden inge
steld, hetzij tegen den leider van het bu
reau,dr B. Premsela, hetzij tegen het be
stuur van de afdeeling Amsterdam van
den Nieu w-Mal thusiaanschen bond.
De lucifersindustrie.
Op vragen van het Tweede Kamerlid
van der Putt betfeffende het spoedig ne
men van maatregelen van regeeringswege
in verband met de voortdurende inkrim
ping van de werkgelegenheid op de Ne-
derlandsche lucifersfabrieken, heeft de
minister van oeconomiscbe zaken geant
woord:
De ondergeteekende was sinds gerui-
men tijd van de moeilijkheden, waarin de
Nederlandsche lucifersindustrie zich be
vindt, op de hoogte en beeft aanleiding
gevonden om een voorloopige contingen-
teering in het leven te roepen. Deze is
inmiddels in werking getreden.
Geen speelbank in de badplaatsen?
Naar de T e 1 e g r. verneemt beeft het
verzoek van de Exploitatie Mij. Schevenin-
gen om een vergunning gedurende de zo
mermaanden tot het exploiteeren van een
speelbank onder strenge controle van
overheidswege in den ministerraad geen
gunstig onthaal gevonden. De kans op
Binnenland.
Verhooging van het pensioen-verhaal.
Geen speelbank in de badplaatsen?
De nieuwe Staatsleening geslaagd.
Dë vakbeweging in 1933.
Het crisisgarnalenbesluit.
Buitenland.
De erkenning van Sovjet-Rusland.
Dë positie van de Bank van den Arbeid
in België.
inwilliging van het verzoek is dan ook
vrijwel uitgesloten te achten.
Men weet, dat de Exploitatie-Maat
schappij Scheveningen in een request
toestemming had gevraagd tot het exploi
teeren van een speelbank gedurende het
seizoen op grond van de overweging, dat
het vreemdelingenbezoek en dat van bad
gasten uit het eigen land ernstig bedreigd
werd door het feit. dat in bijna alle ons
omringende landen in de badplaatsen wel
gelegenheid tot spelen gegeven werd en
dat voorts zonder deze exploitatie slui
ting van de Kurzaal waarschijnlijk nood
zakelijk zal blijken.
HET N. V. V. IN 1933.
Daling van het ledental.
Het Nederlandscb Verbond van Vak-
vereenigingen publiceert in de Vakbewe
ging van deze maand de ledentallen op
1 Jan. 1934.
Uit deze cijfers blijkt, dat de daling van
bet ledental, die na het eerste kwartaal
1933 zich heeft vertoond, is doorgegaan.
Op 1 Jan. 1933 was het ledental 339,403.
De aanwas zette zich door tot April 1933,
toen het ledental zijn hoogste stand be
reikte n.l. 342,027.
Daarna kwam de inzinking. Iedere
maand daalde het aantal leden en op 1
Jan. 1934 waren 324.852 leden ingeschre
ven. Een daling sinds 1 April 1933 van
17,175 leden.
Het zwaarst werden getroffen de bon
den van overheidspersoneel.
De ambtenaren verloren 1442 leden, de
Bond van overheidspersoneel, de werk
lieden, 2198 en de Nederl. Vereen, van
Spoor- en Trampersoneel, die als semi-
overheidspersoueelorganisatie kan wor
den beschouwd 1724 leden.
Verder verloren de bouwvakarbeiders
590; diamantbewerkers 199; fabrieksar
beiders 408; metaalbewerkers 1100; meu
belmakers en behangers 101; mijnwerkers
114; particuliere chauffeurs 121; schil
ders 271, sigarenmakers 203; stucadoors
215 en de textielarbeiders 1982 leden.
De andere vakcentrales.
In aansluiting aan bovenstaande cijfers
laten wij hier nog de ledentallen van de
vijf belangrijkste vakcentrales in ons land
op 1 Jan. 1934 volgen: Ned. Verbond van
vakvereenigingen 324.852 (339.403), R.K.
werkliedenverbond 194.155 (198.057),
Chr. Nat. Vakverbond (G.N.V.) 117.193
(116.913), Nederl. Vak-Centrale 47.820
(49.521), en Nat. Arbeids Secretariaat
(N.A.S.) 19.762 (23.102), of in 1933 een
teruggang in ledental bij het N. V. V.
,14.551, R.K.W. 3902, N.V.C. 1701 en
N.A.S. 3340.
Alleen het C.N.V. ging in ledental en
wel met 280 vooruit.
Veere. Maandagmiddag vergadert, zoo
als reeds gemeld, de Raad dezer gemeente
in de zaal der Voorbereidingsschool te
twee uur des namiddags ter installatie
van burgemeester Huinink.
Het comité van afscheid van den vori-
gen burgemeester is herkozen voor de ver
welkoming van den nieuwen burgemees
ter. Besloten is echter, gezien den finan-
cieelen toestand der gemeente en ook op
verzoek van den nieuwen functionaris zelf,
geen feestelijkheden te doen plaats vin
den. Een deputatie vanwege het comité
zal den heer Huinink aan de kom der
gemeente even voor de 'Groote Kerk
namens de burgerij' verwelkomen, waar
na hij naar de Voorbereidingsschool zal
rijden om de zanghulde der kinderen in
ontvangst te nemen. Hierna zal in allen
eenvoud de installatie plaats vinden in de
zaal dier school, die tijdelijk als raadszaal
ingericht zal worden.
Na afloop der vergadering is er ge
legenheid om kennis met den nieuwen
burgemeester te maken.
Oud-Vossemeer. Woensdagmiddag is de
nieuwe burgemeester mr. J. J. Versluijs
geïnstalleerd. De muziekvereniging, de
chr. zangschool, de schoolkinderen en de
gymnastiekvereniging werkten mede tot
een feestelijke intocht in de gemeente.
