EERSTE BLAD.
Binnenland.
WOENSDAG 11 APRIL 1934
DAGBLAD VOOR DE PROVINCIE ZEELAND
48e JAARGANG - No. 180
Dit nummer bestaat uit 2 bladen
Quaker blijven
HAVERMOUT
GELDIG
Buitenland
Belangrijkste Nieuws.
Uitg.: N.V. Uitgevers-Maatschappij „Luctor et
Emergo" ter exploitatie van het blad „De Zeeuw".
Bureaux Lange Vorststraat 70, Goes.
Telefoonnummer 11.
Postchèque en Girorekening 44455.
Bijkantoor Middelburg, Lange Burg, Telef, 259.
Directeur-Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA.
De Zeeuw
Abonnementsprijs I2.W) per kwartaal,
weekabonnementen voor Middelburg, Goes en
Vlissingen f0.20. Losse nummers 5 cent.
Advertentiën 30 cant per regel,. Ingezonden
mededeelingen 60 cent per regel. Kleine
Advertentiën Dinsdags en Vrijdags f0.75, bij
vooruitbetaling, Onder letter of motto 0.85.
Bij contract .belangrijke korting.
De S. D. A. P. tegen zichzelf ver
dedigd.
De S.D.A.P. heeft zich in haar laatste
congres uitgesproken voor de handhaving
van de democratie en voor handhaving
van de landsverdediging.
Dat beteekent een belangrijke frontver
andering.
Tot nu toe ia de S.D.A.P. voor revolu
tionaire agitatie nooit teruggedeinsd. En
tot op den huidigen dag zijn zij, die voor
een behoorlijke weermacht ter verdedi
ging van onze onafhankelijkheid het pleit
voerden, gescholden als militaristen, als
verheerlijkers van den oorlog.
Maar nu zijn de tijden veranderd. En
met hen de S.D.A.P.
In Duitschland en andere landen is de
democratie weggevaagd. En nu is er de
vrees, dat deze beweging ook naar ons
land zal overslaan. En daarbij komt nu
nog de vrees, dat bij een eventueel con
flict b.v. tusschen Duitschland en Frank
rijk een ontwapend Nederland voor de
fascistische aanvallers een belangrijk
voordeel zou beteekenen.
Het is om deze redenen, dus niet uit
principieele overwegingen dat het roer
wordt omgegooid. Nu wordt het noodza
kelijk geacht niet alleen de democratie,
maar ook de landsverdediging te hand
haven.
Maar men kan alleen handhaven wat
er nog is. Waren we den Soc.-Democra-
tischen kant opgegaan, dan zou er wat dit
betreft niets te handhaven zijn.
Het is het „H d b 1. dat hierop aldus de
aandacht vestigt:
„Dat de „herziene" S.D.A.P. thans in
Nederland nog een krachtig geleide de
mocratie vindt, welke in het belang van
een vrij Nederland in staat en bereid is
front te maken tegen de dwangsystemen
van het communisme eenerzijds en van
het fascisme anderzijds, is waarlijk niet
haar verdienste.
Integendeel 1 Zij heeft haar zeer ruime
bijdrage geleverd tot de wantoestanden
die in rijk en gemeenten op verschillende
plaatsen door misbruik van vrijheid
waren ontstaan, en het fascisme in de
kaart speelden. Dat desondanks de
democratie in Nederland onder nieuwe,
sterke leiding, voortbestaat, is een voor
deel waarvan de S.D.A.P. thans onver
diend mee geniet, ondanks veel uit
haar verleden.
En zoo is het ook met de landsverdedi
ging. Na jaren van agitatie tegen het z.g.
„militarisme" in Nederland, tegen defen-
sie-begïoo'tingen, tegen landsverdediging,
en aanvankelijk zelfs tegen de bescher
mingsmaatregelen tegen de gevaren uit
de lucht, ten behoeve der burger-bevol
king; na de uitdagende „dappere onge
hoorzaamheid", en de drogredenen over
een „veiligheidswacht" die wel orde moest
houden maar geen aanvallen gewelddadig
mocht trachten te keeren, na alle ontken
ningen van de leer dat een onverdedigd
Nederland de oorlogvoerenden om ons
been zou aantrekken inplaats van
afleiden, is dan nu nu de demo
cratische mogelijkheden voor socialisti
sche ontwikkeling door het fascisme van
over de grens bedreigd schijnen plot
seling een ander inzicht gerijpt. En nu
lean men den heer Albarda hooren uitleg
gen dat een tegen Frankrijk optrekkend
Duitschland zeker den weg over Neder
land zal kiezen, wanneer het kan ver
wachten dat Nederland zich niet zal ver
zetten, of in oorlogstijd zijn eigen sociaal
democraten tegen de Nederlandsche
landsverdediging zou zien optreden.
Dat is dus precies wat wij en vele an
deren jaar in jaar uit hebben betoogd.
Maar zoolang het ging om de verdediging
van Nederland, werden wij door de so
ciaal-democraten uitgemaakt voor mili
taristen, dwazen en erger. Pas nu er ge
vaar dreigt voor het socialisme, erkent
men de juistheid onzer argumenten. Van
daag mag de S.D.A.P. haar gesternte
danken dat Nederland nog een weer
macht bezit, die, indien noodig, de gren
zen zal verdedigen. Vandaag staat die
weermacht, die door de S.D.A.P. jaren
lang is bespot en geestelijk ondermijnd,
naar vermogen als een muur tusschen
Nederland en een aanvaller, dus vanzelf
ook tusschen het Nederlandsche arbeids
veld onzer socialisten en den eventueelen
buitenlandschen vijand dien zij zoo duch
ten. Vandaag profiteeren zij van het feit,
dat overig Nederland steeds taai verzet
heeft geboden tegen hun slooperspogin-
gen van weleer."
Zoo is het inderdaad.
Het blijkt thans dat de S.D.A.P. tegen
zichzelf verdedigd is.
Dit geldt trouwens niet alleen ten op-
«ichte van de democratie en de landsver
dediging, maar ook wat betreft de werk-
loozensteun, de werkverschaffing, de
werkverruiming enz.
Wat in ons land, zeg de laalste 10
jaar, de door de S.D.A.P. aangegeven
koers gevolgd, dan zou thans de finan
cieels toestand van dien aard zijn, dat de
regeering absoluut machteloos zou staan
en dat zij werkeloos de ellende van de
werkloosheid zou moeten aanzien.
Zoo zien we het merkwaardige feit, dat
in ons land de S.D.A.P. tegen zichzelf be
schermd is.
Dat de democratie beschermd is tegen
de zich noemende democraten.
Dat de arbeiders beschermd werden te
gen de zich noemende arbeiderspartij.
a Zwari boven!
De kleuren van de N. S. B. zijn zwart
en rood.
Rood, omdat dit de kleur is van den
opstand, van het b 1 o e d, voor de
aanduiding van gevaar.
Maar daarboven plaatst de N.
S. B. het z w a r t.
Waarom?
Omdat de zwarte kleur voor ons land
van zeer bijzondere beteekenis is geweest,
zooals b.v. het Oranje?
Neen, zegt de nieuwste uitgave van de
N. S. B., bij onze vlag denken wij niet in
de eerste plaats aan de Vaderlandsche
kleuren en aan de Oranjekleur, maar aan
Mussolini!
.Wij vergeten niet, dat het Mus
solini is geweest met zijn zwarthem-
den, die de vlag van het Fascisme heeft
geheschen. Uit eerbied voor dezen groo-
ten voorganger is de bovenste kleur
van onze vlag zwart.
Om niet al te zeer het on-Nederland-
söhe en het anti-nationale van deze be
weging te laten uitkomen, wordt er aan
toegevoegd, dat men hoopt in de toekomst
het rood door oranje te vervangen.
In de toekomst!
Maar voorloopig blijft het bij de N. S.
Bzwart b o v e nl
De kleur lijkt ons niet slecht gekozen
voor een beweging, die ons volk naar
den zwarten nacht van dictatuur en ge
wetensdwang tracht te voeren.
Wij echter blijven maar liever bij het
aloude Oranje boven!
Ingezonden Mededeeling.
Het bureau
van de ontwapenings-conferentie bijeen.
Het Bureau der Ontwapeningsconfe
rentie heeft gisteren voor het eerst sinds
22 November weer een bijeenkomst ge
houden, die in zoover een bevredigend
verloop heeft genomen, dat nog steeds
geen regeering bereid is de verantwoor
delijkheid op zich te nemen voor een ver
breking van de diplomatieke onderhan
delingen tusschen groote mogendheden.
Het Bureau gaf blijk, aan het totstand
komen van een conventie nog steeds niet
te wanhopen.
Van Nederlandsche zijde was aanwe
zig Prof. Moresco, die als voorzitter van
de vlootcommissie persoonlijk een zetel
in het bureau bezit.
Voorzitter Henderson opende de bijeen
komst. Hij verklaarde, dat het verloop der
diplomatieke besprekingen tusschen de
groote mogendheden weliswaar nog niet
tot de gehoopte overeenstemming heeft ge
leid, doch dat niets de conclusie zou wet
tigen, dat verdere bemoeiingen vruchte
loos zouden zijn. Henderson zou het
daarom ten hoogste onraadzaam achten,
indien het bureau den regeeringen niet
eenigen tijd de voortzetting der bespre
kingen zou laten.
Hij eindigde met een nieuw beroep op
de conferentie om de taak te vervullen,
waarvoor zij is bijeengeroepen, n.l. wape
ningsvermindering met evenredige ver
hooging der veiligheid door internationale
verdragen.
Na eenige bespreking besloot het bu
reau, dat men op 30 April en de alge-
meene commissie op 23 Mei weer zal bij
eenkomen.
De R. K. jeugd Ih Beleren en de Nazi's.
De onderhandelingen tusschen de R.K.
autoriteiten en de nazi-bewindvoerders te
Munchen over de kwestie der katholieke
jeugdorganisaties in Beieren zijn mislukt
en afgebroken.
Kardinaal Faulhaber heeft eenige da
gen geleden den Beierschen minister van
Binnenlandsche Zaken, Robert Wagner,
een zeer ernstig schrijven doen toekomen,
nopens de eischen der R. K. Kerk inzake
de jeugdvorming.
Op een vroeger dreigement van den
minister, die gezegd heeft, dat „spoedig
de dag daar zal zijn, waarop de nazi's
alle huizen der katholieke jeugd zullen
bezetten", heeft de kardinaal geantwoord
met een beroep op Hitiers verklaring, des
tijds plechtig afgelegd, dat „de particu
lieren eigendommen der Duitschers on
aantastbaar zijn".
De Beiersche minister heeft zich niet,
althans tot dusver niet, verwaardigd op
het schrijven van kardinaal Faulhaber
te antwoorden.
Intussohen wordt nog 'het volgende feit
bekend, dat zich Zaterdag j.l. te Wurz-
burg in Beieren heeft afgespeeld.
Voor het paleis van den bisschop te
Wurzburg drongen dien dag honderden
nazi's samen, om tegen den kerkvorst te
demonstreeren. Van R. K. zijde werd ge
tracht aan dit onverkwikkelijk optreden
een einde te maken, doch dit wakkerde
blijkbaar den strijdlust der betoogers nog
meer aan. Tenslotte drohgen zij de tegen
standers op zij, bestormden het paleis en
rukten de bisschoppelijke woning binnen.
Slechts aan het onmiddellijk ingrijpen
van een groote politie-macht is het te
danken, dat handtastelijkheden werden
voorkomen.
Het 1 Mei-feest in Duitschland.
Het 1 Mei-feest zal ook dit jaar met
giooten luister door het geheele land ge
vierd worden. De Hitlerjeugd zal op den
Broeken in de Harz bijeenkomen, waar
Baldur v. Schirach, haar leider, een rede
zal houden.
In Berlijn zal in den Lustgarten 's mor
gens vroeg de jeugd worden verzameld,
's Middags om 2 uur zal in de Staats^
opera Unter den Linden dr Göbbels spre
ken. Om 6 uur zal op het Tempelhoferfeld
Hitier het woord voeren. Aan den op-
marsch naar het Tempelhoferfeld zullen
duizenden en duizenden deelnemen.
's Avonds zal minister Göring in den
Lustgarten een rede houden.
De kosten worden voor Berlijn alleen
al op 1 millioen M. geraamd. Deze, en de
andere kosten voor het geheele rijk, zul
len bestreden worden door den verkoop
van een insigne.
De bezuinigingspolitiek van Doumergue.
De organisaties van Fransche soc.
staatsambtenaren hebben besloten eenige
protestbetoogingen te organiseeren tegen
de salarisverlagingen en de gedwongen
pensionneeringen.
Op Zondag 15 April zullen in alle pro
vinciesteden straatbetoogingen van amb
tenaren plaats vinden.
Maandag 16 April zal een protestmee
ting in het geheele land worden georga
niseerd.
De communistische organisaties heb
ben tegen Vrijdag een proteststaking van
een uur aangekondigd. De communisti
sche spoorwegarbeiders zouden van plan
zijn op 1 Mei een algemeene staking te
proclameeren bij de Fransche spoorwe
gen.
De spoorwegaanslag bij Linz.
Omtrent de ontsporing van den D-trein
WeenenParijs in de buurt van Linz
worden thans de volgende bizonderheden
bekend. Naar thans vaststaat, ontstond
het ongeluk doordat de rails over een vrij
groot stuk waren losgeraakt. De locomotief
met den tender sloegen het eerste om. De
volgende wagens werden in elkaar ge
schoven. Slechts drie wagens bleven over
eind. De stoker werd na de ontsporing
door steenkolen bedolven. De man is om
het leven gekomen. Men vreest, dat ook
de machinist het leven zal laten. De poli
tie heeft een hulparbeider gearresteerd
ais verdacht van medeplichtigheid aan
dezen aanslag en aan twee aanslagen,
welke vroeger ter plaatse zijn gepleegd.
Korte Berichten.
Dinsdagavond werd een vergadering
der Oostenrijksche monarchisten te Wee
nen ernstig gestoord. Terwijl de leider der
Oostenrijksche monarchisten, Wiesner,
het woord voerde, werden flesschen met
traangas in de zaal geworpen. Er ont
wikkelde zich zooveel traangas, dat de
vergadering onder groot tumult gesloten
moest worden.
Het Engelsche Lagerhuis heeft gis
teren in eerste lezing het wetsontwerp
aangenomen om de rechten en voorrech
ten van kiezer te ontnemen aan 'hen, die
nalaten van hun stemrecht gebruik te
maken bij de parlementaire en gemeente
raadsverkiezingen.
De chr.-sociale partij in Oostenrijk
zal volgens een mededeeling op een ver
gadering van het Vaderlandsche Front
met ingang van 1 Mei worden ontbon
den.
i In verband met de verklaring van
Gandhi dat hij het prijsgeven van de
campagne van civiele ongehoorzaamheid
goedkeurt, verwacht men thans de gelei
delijke invrijheidstelling van alle gevan
genen wegens burgerlijke ongehoorzaam
heid met uitzondering van hen, die zich
hebben schuldig gemaakt aan opruiing.
DE NIEUWE MOERDIJKBRUG.
Verwacht wordt dat begin 1937 de
geheele brug gereed Is.
Met den bouw van de brug over het
Hollandsch Diep, waarom al zoo lang is
geroepen, zal nu spoedig een aanvang
worden gemaakt. Op Dinsdag 17 April
a.s. zal aan het gebouw van den direc
teur-generaal van den Rijkswaterstaat te
Den Haag de aanbesteding plaats hebben
van den onderbouw van dit groote werk.
De brug over den Moerdijk wordt de
langste brug in het complex rivierover
gangen. welke straks Noord en Zuid voor
het gewone verkeer met elkaar verbinden
zullen. Zij zal worden geschraagd door 9
kolossale pijlers, die elk, hart op hart ge
meten, 102 meter uit elkaar liggen, ter
wijl de afstand van de beide buitenste pij
lers tot de Noordelijke en Zuidelijke land-
hoofden elk 101 meter bedraagt. De lengte
van de brug van landhoofd tot landhoofd
wordt dus 3 X 102 meter 2 X 101
meter 1018 meter.
De onderkant van de brug komt op on
geveer 13 meter N.A.P. te liggen,
want bij de landhoofden moet het zand
plaatselijk tot dat peil worden opgehoogd,
terwijl ook de koppen van de pijlers tot
die hoogte moeten reiken.
De pijlers worden elk op zich zelf ko
lossale bouwwerken, gefundeerd op palen
in gewapend beton, omgeven door een on
der water gestorten koek van beton, die
weer omsloten wordt door een ijzeren
damwand.
Op deze massale fundamenten worden
de pijlers, die boven water 22 meter breed
en 12.80 meter dik zijn, opgetrokken.
Over den op den Zuidelijken rivierdijk
gelegen weg wordt een viaduct gebouwd.
De lengte-as van de nieuwe overbrug
ging komt op ongeveer 600 meter stroom
afwaarts van de bestaande spoorbrug te
liggen.
Het geheele werk van den onderbouw,
dat a.s. Dinsdag wordt aanbesteed, zal in
750 dagen gereed moeten zijn. Ook voor
verschillende onderdeelen van het werk
zijn termijnen gesteld, waarbinnen ze
moeten worden opgebouwd. Zoo moeten
de grondwerken aan den Zuidelijken ri
vieroever uiterlijk 100 dagen, de 3 meest
Zuidelijk gelegen pijlers en het Zuidelijke
landhoofd uiterlijk 250 dagen, de drie
middelste pijlers uiterlijk 380 dagen, de
drie Noordelijke pijlers en het Noordelijk
landhoofd uiterlijk 360 dagen en het via
duct op den Zuidelijken oever uiterlijk
480 dagen na den aanvang van het werk
gereed zijn. Dit wijst er op, dat reeds
tijdens den onderbouw met den boven
bouw een aanvang zal worden gemaakt,
zoodat, wanneer de onderbouw na ruim
twee jaar gereed is, ook de bovenbouw
reeds een flink eind zal zijn gevorderd.
Verwacht wordt dat nog dezen zomer
met het werk begonnen wordt, zoodat
in den zomer van 1936 de brug zal wor
den opgeleverd. Rekent men dan nog een
maand of zes om ook den bovenbouw te
voltooien, dan zal de nieuwe Moerdijk-
brug in het voorjaar van 1937 kunnen
worden geopend en in gebruik genomen.
CRISIS-POSTZEGELS.
Uitgifte van 30 April tot 31 Juli.
Zooals bekend, zal binnenkort een twee
tal bijzondere frankeerzegels met toeslag
worden uitgegeven, waarvan de extra
opbrengst ten bate komt van het Natio
naal Crisis-Comité.
De zegels zullen gedurende het tijdvak
van 30 April tot en met 31 Juli a.s. ver
krijgbaar zijn met een frankeerwaarde
van resp. 5 en 6 cent, terwijl de toeslag is
bepaald op résp. 4 en 5 cent. De geldig
heidsduur ook voor het internationaal
verkeer eindigt 31 Mei 1935.
De zegels dragen de beeltenis van
H. M. de Koningin, Beschermvrouwe, en
van H. K. H. Prinses Juliana, eere-voor-
zitster van het Nationaal Crisis-Comité.
De gravures zijn vervaardigd door H.
Seegers te Haarlem, naar teekeningen
van Fokko Mees en P. W. van Baarsel.
De zegels zijn van hetzelfde formaat als
de Prins van Oranje-zegels; het 5-cent-
zegel is uitgevoerd in blauwe kleur, dat
van 6 cent in paars.
Vliegtuigspecialisten naar Duitschland.
Een aantal voorlieden van de Fokker
fabrieken zijn in onderhandeling getreden
met Duitsche vliegtuigfabrikanten, ten
einde in hun bedrijven te Warnemunde
en Rostock werkzaam te worden gesteld.
Deze voorlieden, zegt het Volksblad,
zijn bijna uitsluitend van Duitsche na
tionaliteit en voor een groot deel in ons
land bij de Fokkerfabrieken werkzaam.
Velen van hen kwamen, na het einde
van den wereldoorlog, toen Fokker hier
zijn bedrijven ging vestigen, aanvankelijk
te Veere, daarna te Amsterdam, met hem
mede.
Thans schijnt de bedrijvigheid op vlieg-
Binnenland.
Credietverleening aan den middenstand.
De heer Zwagerman over de crisis-maat
regelen voor de veeteelt.
De brug over den Moerdijk.
Buitenland.
Ontwapeningsbesprekingen te Genève.
De R.K. jeugd en de Nazi's.
tuiggebied in het nieuwe Duitschland
in de toekomst sterk te zullen toenemen.
Een eerste verschijnsel is het overgaan
van een aantal specialisten van de Fok
kerfabrieken naar Duitsche bedrijven.
Zooals men weet, heeft de rijksminister
voor Luchtvaart, de oud-vliegerkapitein
Goering, zich tot taak gesteld, het Duit
sche volk „luchtvaardig" te maken. Groo
te propaganda wordt op dit oogenblik ge
maakt voor de vliegsportclubs, die een
sterk militair karakter dragen. De leden
ervan dragen sindskort een blauw-grijs
uniform en zijn voorzien van een dolk.
In hoeverre de Fokker-specialisten be
stemd zijn voor den bouw van sport-,
verkeers- en in de toekomst voor gevechts
vliegtuigen, kon men ons niet mede-
deelen, aangezien omtrent het overheve
len van het personeel door de betrokke
nen zelf de noodige geheimzinnigheid
wordt betracht.
Burgemeesters.
Bij Kon. besluit is met ingang van 16
April benoemd tot burgemeester der ge
meente Heerhugowaard B. J. F. Sutman
Meijer, met toekenning van gelijktijdig
eervol ontslag als burgemeester der ge
meente Oude-Niedorp.
Bij Kon. besluit is met ingang van 1
Mei benoemd tot burgemeester der gen
meente Maurik G. M. B. Kamp.
Een bedrijfsraad voor de typografie?
De Minister van Sociale Zaken heeft
aan de vaste leden van de commissie van
advies, bedoeld in art. 8 der Bedrijfsra-
denwet, als tijdelijk lid toegevoegd de
heer L. Levisson te 's-Gravenhage en be
paald, dat deze toevoeging geschiedt ten
behoeve van het uitbrengen door voren
genoemde commissie van advies omtrent
de wenschelijkheid van het instellen van
een bedrijfsraad voor de typografie, met
inlbegrip van het rasterdiepdrukbedrijf en
omtrent andere daarmee verhand hou
dende ondernemingen, in art. 8 der Be-
drijfsradenwet bedoeld.
Het ontwerp
op de besloten vennootschappen.
De Haagsche Kamer van Koophandel
heeft een adres gezonden aan de Tweede
Kamer naar aanleiding van het wetsont
werp op de besloten vennootschappen. De
Kamer is van oordeel, dat de in dit wets
ontwerp vastgelegde regeling de ontwik
keling van het bedrijfsleven op vrij ern
stige wijze bedreigt en spreekt de ver
wachting uit, dat de Kamer haar goed
keuring zal onthouden aan het ontwerp
in zijn huidigen vorm.
Het alles overheerschende bezwaar te
gen dit wetsontwerp is, dat tegen een
bestaand misbruik op fiscaal gebied op
getreden wordt door het nemen van. maat
regelen, die naast het bereiken van het
beoogde doel, een zeer belangrijk gedeelte
van 'het economisch bedrijfsleven op na-
deelige wijze zullen beïnvloeden. Het ge
vaar (bestaat, dat alle vennootschappen,
•die als „besloten" zijn aangemerkt of
als zoodanig in de toekomst kunnen wor
den aangemerkt, d.w.z. alle bestaande
naamlooze vennootschappen met uitzon
dering van het slechts kleine percentage,
dat de wet uitdrukkelijk uitsluit, gedwon
gen worden tot een reserveeringspolitiek,
die in regelrechten strijd is met de be
langen der onderneming zelf en in laat
ste instantie in strijd is met bet algemeen
belang.
Verbetering afwatering van Z.-O. Drente.
De minister van Sociale Zaken beeft
machtiging verleend tot het doen uitvoe
ren als Rijkswerkverschaffing van en
kele belangrijke werken, welke verbete
ring van den Waterstaatkundigen toe
stand in Zuid-Oost-D'rente ten doel heb
ben.
Deze werken bestaan uit:
Aanleg van een scheepvaart-kanaal
van Coevorden naar Zwinderen.
Verbetering van den Zijtak van de
Hoogeveensche Vaart.
Verbetering van het Stieltjes-kanaal
boven bet D'rostendiep.
Verbreeding van de Hoogeveensche
Vaart van Hoogeveen naar Meppel en
omleg van het stroomkanaal rondom
Meppel.
Het totaal bedrag aan arbeidsloon en
bijkomende kosten voor deze werken is
geraamd op één millioen vier honderd
duizend gulden.
Met het tot stand komen dezer werken
zal de verbetering van den waterafvoer
in Zuid-Oost Drente, welke omstreeks
