EERSTE BLAD.
Buitenland.
Uit de Provincie
VRIJDAG 6 APRIL 1934
OAGBLAD VOOR DE PROVINCIE ZEELAND
48e JAARGANG - No. 156
Oit nummer bestaat uit 2 bladen
Binnenland.
Belangrijkste Nieuws.
Uitg.: N.V. Uitgevers-Maatschappij „Luctor et
Emergo" ter exploitatie van het blad „De Zeeuw".
Bureaux Lange Vorststraat 70, Goes.
Telefoonnummer 11.
Postchèque en Girorekening 44455.
Bijkantoor Middelburg, Lange Burg. Telef, 259.
Directeur-Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA.
De Zeeuw
Abonnementsprijs f2.50 per kwartaal,
weekabonnementen voor Middelburg, Goes en
Vlissingen f0.20. Losse nummers 5 cent.
Advertentiën 80 cent pw regel. Ingezonden
pnededeelingen SO cent per regel. Kleine
Advertentiën Dinsdags en Vrijdags 10.75, bij
vooruitbetaling. Onder letter of motto I0.S5.
Bij contract belangrijke korting.
Wie oogen heeft.
Onder dit kopje wijst de „oproerige
krabbelaar" in „Het Volk" op wat de
Duitsche minister van financiën over den
wanhopigen toestand van de Duitsche
staatsfinanciën meedeelde.
Het Derde Rijk is zóó volledig uitgeput,
dat het geld gaat leenen en daarvoor
de belastingopbrengst verpandt van de
vijf komende jaren. Reeds is er voor vier
milliard aan zulk papier in omloop en
zóó gaat het verder. En dit geld vliegt
wèg, aan improductieve uitgaven. De
schatkist blijft leeg, zoodat de toestand
ondanks al deze kunstmiddelen naar een
volkomen wanhoop toegaat. En dan is
dit heele stelsel nog gebouwd op de ver
wachting, dat de crisis straks luwen zal
en de goede jaren zullen terugkeeren.
Faalt ook die verwachting, dan is het
eind niet te overzien.
'tls inderdaad een gevaarlijk spel, dat
door de Duitsche regeering wordt ge
speeld. Momenteel kan zij door haar poli
tiek bevrediging geven, maar het eind zal
den last dragen. En het zal geen lichte
last zijn.
Wie oogen heeft..., ja, wie oogen heeft,
die kan zien, hoe dankbaar we hebben te
zijn, dat we een regeering hebben, die
de werkelijkheid onder de oogen durfde
zien, die onverwijld maatregelen nam om
den financiëelen toestand te zuiveren en
die als gevolg daarvan thans met kracht
de werkverruiming kan ter hand nemen.
Wie oogen heeft...; ja, wie z'n oogen
gebruikt, kan veel zien in dezen tijd. O.a.
ook dit, dat veelbelovende volksvrienden
nog niet steeds de ware volksvrienden
zijn. Dat nu eindelijk de Soc.-Democraten
het gevaarlijke van hun financiëele poli
tiek beginnen in te zien.
Wat er in Frankrijk bezuinigd wordt.
De Woensdagmiddag gehouden minis
terraad was uitsluitend gewijd aan de 14
verordeningen, welke de minister van fi
nanciën, Germain Martin, den president
der republiek ter onderteekening heeft
voorgelegd. Deze verordeningeu vormen
het eerste deel der bezuinigingsmaatrege
len voor het herstel der financiën.
Naar men verneemt, zouden de 14 ver
ordeningen op papier besparingen geven
tot een bedrag van 2.700 millioen francs.
Op de ministeries zal bezuinigd worden
600 millioen, op de staatssubsidies 30 mil-
lioen, voorts 750 millioen door de vermin
dering van 'het aantal ambtenaren, 500
millioen uit de 'hervorming der pensioen
regeling, 300 millioen door de ontneming
van de mogelijkheid van dubbele ver
diensten en dubbele pensioenen, 300 mil
lioen uit salariskortingen en voorts door
een wijziging der werkloozen-verzekering
en reorganisatie van het spoorwegbedrijf
eveneens 300 millioen.
De regeering legt den nadruk op de ver
klaring, dat de stabiliteit van den finan-
cieelen toestand van Frankrijk juist thans
onvermijdelijke voorwaarde is voor het
in stand houden van de orde in Frank
rijk en zelfs in Europa.
Uitgaande van deze overwegingen is
de regeering tot de opvatting gekomen,
dat voor het in evenwicht brengen van
het begrootingsontwerp voor 1934 rond
4 milliard moeten worden opgebracht.
Deze kunnen niet door middel van
een leening worden verkregen, daar deze
mogelijkheid open moet blijven voor de
consolideering van de vlottende schuld,
voor militaire werken en voor de econo
mische uitrusting.
Ook aan het aandraaien van de belas-
tingsschroef kan in verband met de reeds
drukkende belastingen niet gedacht wor
den.
Als eenige mogelijkheid blijft daarom
het verlagen zonder aanzien des persoons
van de uitgaven tot op het niveau van de
inkomsten.
De offers der ambtenaren zijn van twee
erlei aard: voor een deel is het vooruit
zicht vervroegd op pensioenstelling, ook
wordt prijsgeven van de accumulatie van
verschillende inkomsten aanbevolen; voor
het blijvend deel een salariskorting, die
van 510 pet, gaat.
Een groote tegenstand wordt aangekon
digd.
Enpelsche fruit-oogst In gevaar.
De enorme droogte, die vooral de laat
ste weken in geheel Engeland heeft ge-
heerscht, doet het ergste vreezen voor den
fruit-oogst. Daarbij komt nog een scherpe
Oostenwind, die waarschijnlijk een ver
traging van het vruchtenseizoen met een
paar weken ten gevolge zal hebben. Alle
vruchthoomen ia Engeland, Wale» en
Schotland zijn minstens drie weken ten
achter. Slechts in de vallei van Evesham
staan een paar pruimenboomen in bloei.
Alleen regen en zachter weer kunnen een
ramp nog vermijden.
Het ministerie van landbouw blijft ech
ter blind voor dezen toestand, voor de te
korten hier en den overvloed in andere
landen. Uit Nederland mag slechts een
minimum-hoeveelheid worden ingevoerd.
Gandhi geeft lijdelijk verzet op.
Uit Calcutta wordt gemeld: De natio
nalistische partijgroepen, in het bijzonder
de Congrespartij, zullen weder actief deel
nemen aan de binnenlandsche politiek,
dit als uitkomst van beraadslagingen,
tusschen toonaangevende leiders der Con
grespartij te Delhi gevoerd en waarin be
sloten is de oude Swaradzj-partij weder
tot leven te wekken. Haar leden zouden
zich candidaat stellen voor de verkiezin
gen, die tegen eind 1934 verwacht kunnen
worden.
Het besluit tot deelneming aan de ver
kiezingen is in strijd met de tot nog toe
door de aanhangers van Gandhi gevolgde
politiek. Het is onder het voorbehoud
genomen, dat Gandhi er zich mede ver-
eenigt. Deze heeft na uitvoerige bespre
kingen in een brief verklaard, dat hij
de herleving van de Swaradzj-partij en
haar besluit om aan de verkiezingen deel
te nemen, met vreugde begroet.
Stavinsky-juweelen terecht?
De justitie zet het onderzoek naar be
paalde jrweelen van Stavisky voort. Te
Mulhouse is een huiszoeking verricht bij
Lina Rein, de vierde der gezusters Rein,
vrienden van Stavisky, waarbij een kistje
in beslag werd genomen, dat juweelen
ter waarde van 250.000 francs bevatte.
Reuter meldt uit Parijs, dat de justitie
bij verscheidene banken vele cheques, uit
geschreven door Bonnaure, Garat. Hay-
otte, Guebin en door maatschappijen,
door Stavinsky gesticht, in beslag heeft
genomen.
Dreigende kabinetscrisis in Roemenië.
De krijgsraad te Boekarest heeft vonnis
geveld in het proces tegen de moorde
naars van den premier Duca en hun
medeplichtigen.
D'e student Constantinescu, die de doo-
delijke schoten op den premier heeft ge
lost, werd tot levenslangen dwangarbeid
veroordeeld, evenals de beide studenten
Belimace en Caxanica, die op het station
te Sinaia aanwezig waren, toen de pre
mier werd vermoord.
Alle overige verdachten, o.w. de leiders
der „IJzeren Garde" zijn door den krijgs
raad vrijgesproken.
Te Boekarest heerscht een politieke
hoogspanning, uitgelokt door den afloop
van het proces tegen de „IJzeren Garde".
De kamer en de senaat hebben hun
zittingen onderbroken.
Reeds de onderstaatssecretaris van
het ministerie van binnenlandsche zaken,
Jamandi, heeft ontslag genomen. Ook de
minister van oorlog, generaal Uika, zou
van plan zijn, af te treden.
Het staat nog te bezien, of de overige
kabinetsleden zich met de beide ministers
solidair zullen verklaren of niet. In elk
geval is de toestand zeer ernstig.
Korie Berichten.
De krijgsraad te Boedapest heeft
uitspraak gedaan in de voor eenigen tijd
ontdekte spionnagezaak, waarbij verschil
lende kringen der bevolking betrokken
waren. Een Tsjecho-Slowakische beklaag
de werd tot 13 jaar, een Roemeen tot 7
jaar en een oud-ambtenaar van de Hon-
gaarsche politie tot 10 jaar gevangenis
straf veroordeeld.
Het Belgische katholieke dagblad
van Hasselt, „Het Belang van Limburg",
publiceert het opzienbarende bericht dat
de socialistische Bank van den Arbeid,
welke, als bekend, haar loketten heeft
moeten sluiten, een deel van haar kapi
taal belegd heeft in de stikstof- en ammu-
nitie-fabriek Kuhlmann. De Bank van
den Arbeid bezit van deze fabriek 1686
gewone en 838 preferente aandeel en.
Te Rijssel in Noord-Frankrijk von
den drie kinderen van 8 tot 12 jaar bij
het spelen op een veld een uit den oorlog
afkomstigen onontploften granaat. Zij
maakten een houtvuur en wierpen den
granaat in de vlammen. Het oudste kind
was op slag dood en de beide anderen
zoo ernstig gewond, dat zij in hopeloo-
zen toestand naar het ziekenhuis moesten
worden overgebracht.
Bij het station Klin, niet ver van
Moskou, stieten, naar uit Moskou gemeld
wordt, twee treinen op elkaar. Twee loco
motieven en 20 wagens werden vernield.
Het aantal slachtoffers werd niet bekend
gemaakt. De Gé-Poe heeft vijf beambten
gearresteerd.
Te Bangkok zijn 100 officieren en
burgers gearresteerd, die een staatsgreep
in den zin zouden hebben gehad. De aan
voerder zou een vroeger lid der regeering
zijn geweest.
In verband met de groote bedrijvig
heid van een communistische organisatie
te Kanton heeft de politie daar ter stede
800 communisten gearresteerd.
In diplomatieke kringen te Weenen
verluidt, dat spoedig de Duitsche ambas
sadeur, Rieth, zal worden vervangen
door Von Papen.
De uitzending van de rede van de
Koningin.
Het Landelijk Comité Belangen Luiste
raars heeft heden den volgenden brief ge
zonden aan den minister van binnenland
sche zaken:
Nog diep onder den indruk van het
door H. M. de Koningin tot Haar volk
gesproken woord, doet het ons leedwezen,
ons met een woord van afkeuring tot u te
moeten wenden. Na het orgelspel, in aan
sluiting op de rede van de Koningin,
deelde de omroeper mede, dat de uitzen
ding hiermede beëindigd was. Dadelijk
daarop hoorden de luisteraars spontaan
de Zegenbede inzetten door de in het
kerkgebouw aanwezigen. Wanneer ooit
Vorstin en Volk één waren, dan was het
op dit oogenblik. Wij protesteeren er dan
ook tegen namens vele luisteraars, dat op
dit diep-ontroerend oogenblik op zoo'n
van weinig tact getuigende wijze de plech
tigheid werd afgebroken. Deze daad heeft
in breeden kring pijnlijk aangedaan.
In verband met vele uiteenloopende ge
ruchten verzoekt het comité den minister
ten slotte te willen doen onderzoeken, wie
voor deze grove fout verantwoordelijk ge
steld moet worden en opdracht te willen
geven dat in de toekomst belangrijke
uitzendingen worden verzorgd door meer
ter zake kundigen, die doordrongen zijn
van het gewicht van hun taak.
Prins Hendrik fe Brussel.
Prins Hendrik der Nederlanden is gis
terenmiddag per auto te Brussel aange
komen.
Z. K. H. heeft in de Nederlandsche le
gatie de lunch gebruikt bij den Neder-
landschen gezant en diens echtgenoote.
In den loop van den namiddag heeft
de Prins zich naar het Kasteel van Lae-
ken begeven voor het brengen van een
vriendschapsbezoek aan H. M. Koningin
Elisabeth. Z. K. H. die op het Kasteel van
Laeken bleef logeeren, heeft aldaar ook
Koning Leopold, Koningin Astrid en
Prins Charles ontmoet.
Zooals gemeld, zal Z. K. H. ook een
bezoek aan het Luxemburgsche Hof ai-
leggen. Men verzekerde ons, dat deze be
zoeken, die incognito geschieden, een uit
sluitend confidentieel karakter hebben.
Hei ministerieel bezoek.
Het door het overlijden van H. M. de
Koningin-Moeder uitgestelde bezoek van
minister De Wilde aan een deel van Zee
land, zal thans de volgende week Don
derdag en Vrijdag plaats hebben. Donder
dag zullen Goes en Middelburg worden
bezocht (aankomst te Goes één uur).
Vrijdag is Zeeuwsch-Vlaanderen
(Hengstdijk, Ossenisse, Boschkapelle en
Stoppeldijk) aan de beurt.
De burgemeesters van bovengenoemde
gemeenten zijn uitgenoodigd des middags
3 uur met de auto aanwezig te zijn aan
het Veer te Stoppeldijk, om in gezelschap
van minister de Wilde, den secretaris
generaal van diens departement en het
college van Ged. Staten van Zeeland een
autorit te maken langs de grenzen van de
vier bovengenoemde gemeenten.
Te half vijf zal een thee gebruikt wor
den op het gemeentehuis te Stoppeldijk.
Gedeputeerde Staten van Zeeland
hebben aan P. C. van Beusekom, machi
nist bij den Provincialen Stoombootdienst
op de Westerschelde en aan J. D'orleijn,
stoker bij genoemden dienst, beiden te
Vlissingen. op hun verzoek, eervol ont
slag uit hunne betrekking verleend met
ingang van 1 Juli 1934.
De „Prinses Juliana" naar
de Zeeuwsche wateren. De direc
teur van het Onderwijsfonds voor de
Scheepvaart te Amsterdam zal het in
structievaartuig „Prinses Juliana" drie
dagen geheel ter beschikking stellen om
de leerlingen een oefentocht over de
Zeeuwsche stroomen te laten maken. De
tocht is bepaald van 10 tot en met 12
April a.s.
Intrekking r ij b e w ij s. De be
voegdheid om motorrijtuigen te besturen
is ontzegd aan W. A. D. de Munck, Hans-
weert, voor zes maanden, ingaande 15
Maart 1934.
Mlddelburgi. Voor een vrij groot aantal
belangstellenden had gistermiddag in de
„Eendracht" de vergadering plaat» ter
bespreking van „een nieuwe richting in
de veevoeding".
De vergadering stond onder leiding van
dhr A. de Feijter.
Dhr F. C. Zonnevijlle te Axel wees er
op, hoe men uit de mais de olie en de
koolhydraten haalt en dan de eiwitachtige
stoffen overhoudt. Het eiwit is voor de
dieren zeer noodig. Het verhoogt 't weer
standsvermogen en bevordert de verte
ring der andere stoffen. Naast de eiwit
ten zijn de amiden van belang. En hier
komt spreker aan de nieuwe theorie, die
de voedingsleer dreigt om te zetten. In
het nieuwe product glutine komen 17 der
19 bekende amozuren voor en dat noemt
spreker een groote aanwinst.
Spr. gaf nog nadere bijzonderheden
over de samenstelling van de glutine de
pratena, de pratenose en de protenose.
Van de gelegenheid tot vragen stellen,
hebben enkele aanwezigen gebruik ge
maakt, o.a. dhr Vermeulen, die zeide ge
leerd te hebben, dat voor de voeding van
paarden haver moet worden gebruikt en
geen mais en hij daarom meende, dat pro
tenose niet zou voldoen.
De heer Zonnevijlle antwoordde, dat bij
haver het daarin aanwezige eiwit niet tot
zijn recht komt en bij de protenose wel.
Goes. Gisteravond hield de vereen.
„Het Muziekgezelschap Hosanna" haar
jaarvergadering. De voorz. de heer A. M.
Duijvewaardt, opende op de gebruikelijke
wijze de vergadering en sprak een kort
openingswoord, waarin hij wees op het
groote voorrecht de vereeniging geschon
ken om in dezen tijd op peil te kunnen
blijven en dankte de leden voor hun
bereidwilligheid om ten bate van de kas
afstand te doen van bijna alle uitkeerin-
gen voor verzuim.
Uit het verslag van den secretaris over
1933 bleek, dat het ledental gelijk bleef.
De directeur, de heer C. G. Govaarts, heeft
ook dit jaar weer bewezen de juiste man
op de juiste plaats te zijn en heeft met
„Hosanna" getoond wat onder goede lei
ding bereikt kan worden.
Acht concerten zijn gegeven, medewer
king op Nat. feesten en Boomplantdag
verleend, en een ovatie aan opa Borgs bij
zijn lOOsten jaardag gebracht. Het ver
slag van den penningm. geeft aan ontvang
sten over 1933 f 880.95 en uitgaven f 951.15,
dus een tekort van f 70.20, hetwelk gedekt
kan worden uit goed slot 1931.
Tot bestuursleden werden herkozen de
aftredende heeren W. de Bruijne en L.
J. Hillebrand. De begrooting 1934 werd
behandeld en vastgesteld in ontvangst en
uitgaaf op f875 met een geraamd nadee-
lig saldo van f86.74.
Na verschillende plannen tot verbete
ring der financiën besproken te hebben,
waarvan het bestuur enkele nader zal
uitwerken, sloot de voorzitter, nadat de
heer A. L. van Melle in dankzegging was
voorgegaan, de vergadering.
De Chr. Besturenbond hield gister
avond in de Chr. Bewaarschool een druk
bezochten vrouwenavond. De zaal was
geheel gevuld met vrouwen, verloofden
of dochters van leden uit Goes en de
omliggende dorpen.
De voorzitter, de heer A. de Lange,
opende de vergadering en zette het doel
van dezen avond uiteen: de vrouwen
niet het minst die van de werklooze leden,
een gezelligen en tevens leerzamen avond
te bezorgen.
Hoofdschotel was een causerie met de
monstratie, door twee vertegenwoordig
sters van de Everlastingfabriek te Heeze.
Daarvoor was, zooals te begrijpen is,
groote belangstelling. Gedemonstreerd
werd, wat met Everlastingbreikatoen is
te bereiken.
Verder werden door dochtertjes van
leden drie tableux vertoond, gaven een
drietal dames een bijdrage in proza of
poëzie ten beste, terwijl Mevr. de Lange
in een korte toespraak wees op het veie,
dat de vrouw aan de Chr. vakbeweging
heeft te danken, zoodat zij mede heeft
te werken aan het sterk maken van de
Chr. vakorganisatie.
In de pauze werd een kopje thee aan
geboden.
De voorzitter dankte in zijn slotwoord
allen, die dezen avond zoo uitstekend
hadden doen slagen, ook het dames
comité voor de organisatie daarvan.
Gemeenteraad. A.s. Woens
dagnamiddag vergadert de Gemeenteraad.
Aan de orde komen o.a.:
Verzoek afschrijving van belasting.
Verzoek van dhr J. L. van Noort om
vermindering van pacht van gemeente
grond met 35 pet. (B. en W. adviseeren
gunstig.)
Vermindering van den canon, verschul
digd door den heer A. Govers wegens door
hem in erfpacht bezeten gemeentegrond
met f 4.50 per jaar (B. en W. adviseeren
gunstig.)
Aangaan eener geldleening, groot
f 63.000, tot dekking der exploitatiete
korten van het Gasthuis over de jaren I
1929 tot ea met 1933.
Binnenland.
Verrichten van arbeid door gesteunden.
Ministerieel bezoek aan Zeeland.
Tramontsporing te Mijdrecht.
Buitenland.
Verandert Gandhi van taktiek
De bezuiniging in Frankrijk.
Dreigende 'kabinetscrisis in Roemenië.
Frankrijk zal vandaag Engeland ant
woorden.
De nieuwbenoemde burgemeester van
Veere.
Wijziging van het Raadsbesluit van 1
September 1933 tot verkoop van grond
op het Ravelijn aan den heer H. van der
Veen.
Vaststelling der vergoeding aan de bij
zondere lagere scholen, bedoeld in art.
101 der Lager Onderwijswet 1920 over
het jaar 1931.
Berekend ad f 12.33 per leerling voor
het gewoon lager onderwijs en ad f 22.82
per leerling voor het uitgebreid lager on
derwijs en de vergoeding voor het vakon
derwijs per wekelijksch lesuur resp.
f 69.66 en f 75.72.
Vaststelling der driejaarlijksche afre
kening der exploitatiekosten van de bijl-
zondere lagere scholen over de jaren 1929
tot en met 1931.
Benoeming van een lid in de commissie
tot Wering van Schoolverzuim.
Vaststellen eener regeling, als bedoeld
in art. 212 der Gemeentewet, voor het
verhuren van woonhuizen, welke eigen
dom zijn der gemeente.
(Overdracht van bevoegdheid van den
Raad naar B. en W., zulks om practische
redenen, daar bij verhuring soms spoed
gewenscht is. B. en W. willen aan den
Raad laten verhuringen met huurwaar
de boven de f 1000 en die van het Schut
tershaf.
Vaststellen van nieuwe verordeningen
op de heffing en invordering eener be
lasting op vermakelijkheden.
Voorstel om over te gaan tot instelling
van de functie van armbezoeker-contro
leur der steunregeling, tevens te belasten
met de controle over de vermakelijkheids
belasting.
De Commissaris van Po
litie. Negen leden van den Raad (al
leen de beide wethouders en de S. D. A.
P.'ers ontbreken) stellen voor aan de
Kroon te verzoeken eervol ontslag te ver-
leenen aan den tegenwoordigen Commis
saris van Politie E. C. Wierts van Coe-
hoorn, daar deze den 65-jarigen leeftijd
reeds heeft overschreden en het zeer wel
mogelijk is het Commissariaat van Poli
tie te Goes op te heffen.
Goes heeft zelf, en is het middelpunt
van een omgeving met een uiterst rustige
bevolking. Er zijn 2 rijksveldwachters ge-
statiouneerd. Het aantal agenten be
draagt momenteel 12 met een hoofd
agent, doch zal in de toekomst worden
teruggebracht tot 10 met een hoofdagent.
Naar de meening ,van de voorstellers
is het zeer wel mogelijk een proef te ne
men met de leiding van het politiecorps
op te dragen aan den tegenwoordigen
hoofdagent. Deze maatregel zou een voor
deze gemeente zeker wel noodige bezuini
ging geven. Mocht deze proef niet slagen,
dan zou altijd nog kunnen worden over
gegaan tot benoeming van een Inspecteur
van Politie. Ook dan zou toch zeker nog
een besparing worden verkregen.
Bij onderzoek is gebleken, dat ook het
administratieve werk verbonden aan het
Commissariaat van Politie niet van dien
omvang is, dat in stand houden van het
Commissariaat daarvoor noodzakelijk is.
Waar bovendien slechts in weinige ge
meenten met een inwonertal van minder
dan 10000 een Commissariaat gevestigd
is, meenen de voorstellers dat juist het
Commissariaat in Goes met zijn uiterst
rustige bevolking wel in de eerste plaats
voor opheffing in aanmerking komt.
Aanstelling controleur
armbezoeker. Van de zijide van het
Ministerie ran Sociale Zaken werd meer-
