Hl de Koningin voor dn radio.
DONDERDAG 29 MAART 1934
DAGBLAD VOOR DE PROVINCIE ZEELAND
48e JAARGANG - No. !&5
Oit nummer bestaa uit 2 bladen
EERSTE BLAD.
Bu tenland.
Of deze vermindering Ml blijven aan
houden, ia aeer de vraag, nu in verband
Binnenland.
Uit de Provincie
Belangrijkste Nieuws.
Uitg.: N.V. Uitgevers-Maatschappij „Luctor et
Emergo" ter exploitatie van het blad „De Zeeuw".
Bureaux Lange Vorststraat 70, Goes.
Telefoonnummer 11.
Postcheque en Girorekening 44455.
Bijkantoor Middelburg, Lange Burg. Telcf. 250.
Diroctcur-IIoofdrcdactcur: R. ZUIDEMA.
De Zeeuw
Abonnementsprijs f2.50 per kwartaal,
weekabonnementen voor Middelburg, Goes en
Vlissingen f0.20. Losse nummers 5 cent
Advertentiën: Gewone advertentiën 30 cent per
regel. Ingezonden Mededeelingen dubbel tarief,
Handelsadvertentiën 25 cent per regel. Kleine
Advertentiën Dlnsdngs en Vrijdags f 0.75, bij
vooruitbetaling. Onder letter of motto f0.85.
Bij contract belangrijke korting.
Op morgen Vrijdag 30 Maart (Goede
Vrijdag) zal „De Zeeuw" niet verschijnen.
Dictatuur.
Door God geschonken voorrechten wor
den niet steeds gewaardeerd.
Dit geldt ook van het staatkundig
leven.
Er is bij velen een streven om in ons
land den huidigen regeeringsvorm, waar
bij aan de eene zijde het gezag van de
Overheid wordt hoog gehouden en aan
de andere zijde de rechten en vrijheden
van het volk worden gewaarborgd, te
veranderen en het constitutioneel-parle-
mentaire stelsel te vervangen door de dic
tatuur.
De communisten en andere linksch re
volutionaire groepen wenschen de dicta
tuur van het proletariaat. In de practijk
beteekent dit zooals de historie leerde
en zooals we dit thans met name in
Rusland kunnen zien, de dictatuur over
het proletariaat, of liever de dictatuur
over het geheele volk.
Hetzelfde ideaal koesteren ook de fas
cistische partijen. Zij spreken niet van
de dictatuur van een of andere klasse,
maar zij roepen om een dictator. Een
stelsel, waarbij het volk van alle
rechten en vrijheden is beroofd, en waar
bij het willoos is overgeleverd aan den
heerscher, die naar willekeur over de
onderdanen beschikt.
Wanneer wij aan den dictator denken,
dan gaan onze gedachten terug naar de
dagen van 'tRomeinsche keizerrijk; ster
ker nog, wij gaan terug naar de tijden
der koningen van Assyrië en Babylonië.
De wil van den despoot is de wet en hij
beschikt naar welgevallen over 't leven
en het bezit van de onderdanen. Het is
huiveringwekkend, dat een feilbaar zon
dig mensch, zonder controle, zonder cri-
tiek en zonder appèl, alles bestuurt, alles
regelt en onbeperkt over alles en over
allen beschikt.
Een feilbaar mensch maakt fouten en
daarom is het goed en nuttig, dat er een
parlement is, dat op de Regeering con
trole uitoefent, dat er voor waakt, dat de
Regeering geen misbruik maakt van de
haar geschonken macht en dat de vrij
heden en rechten van het volk niet in
gevaar worden gebracht.
De dictatuur beteekent achteruitgang.
Terugkeer tot primitieve toestanden toen
de onderdanen als geheel onmondig wer
den beschouwd.
De dictatuur is onnatuurlijk.
Zij is een uitvloeisel van het revolu
tionair beginsel, dat het Koningschap van
Jezus Christus miskent, dat niet erkent,
dat de Overheid is dienaresse Gods.
Een fraaie herderlijke brief van
bisschop Dr Milller.
Rijksbisschop Dr Ludw. Müller heeft
aan de predikanten der Evangelische kerk
in Duitschland een Goeden-Vrijdag-bood-
schap gezonden, waarin 'hij tot eendracht
en vrede in het (bewogen kerkelijk leven
aanspoort.
Hij legt daarin den protesteerenden pas
toren de gewetensvraag voor, of zij de
meening: men moet om God gehoorzaam
te (blijven, desnoods den rijksbisschop on
gehoorzaam durven te zijn, wel tegenover
den Gekruisigden kunnen handhaven. „Ik
voor mij zelf zou gaarne vergeving willen
ontvangen en geven"
Tot op zekere hoogte kan de rijksbis
schop verstaan, dat vele geestelijken de
pretenties van den totaliteits staat met
hun aangeboren neiging tot individualis
me en innerlijkheid niet zonder meer kon
den aanvaarden. Maar het voorgewende
martelaarschap, waarvan velen in dit op
zicht spreken, is vaak slechts een uiting
van gebrek aan moed en van onzekerheid
en van een weifelende 'houding, die aller
minst recht hebben zich achter het schild
van „woordverkondiging" te verschuilen.
Het drama van de „Tsjeljoeskln".
Half Februari werd de wereld opge
schrikt door het onstellende bericht, dat
een Russische wetenschappelijke expedi
tie onder leiding van professor Schmidt,
die op de „Tsjeljoeskin" een expeditie
naar het hooge Noorden over tot nog toe
nooit bevaren zeeën had ondernomen in
de Poolzee schipbreuk had geleden en wel
iswaar voorzien van levensmiddelen, maar
overigens in hopeloozen toestand op een
groote ijsschots ronddreef.
Tal van pogingen zijn sindsdien onder
nomen om de schipbreukelingen te red
den. De piloot Lapidefs'ki slaagde er met
groote moeite in op de schots te landen en
ten minste de vrouwen en kinderen te
redden.
Enkele leden van de expeditie kwamen
reeds op jammerlijke wijze om het leven
en volgens de laatste berichten drijven
thans nog negen en negentig dapperen
boven het graf van de ijskoude Poolzee.
Niets wordt onbeproefd gelaten om
deze menschen aan het vreeselijk lot van
een dood in de golven te onttrekken.
Vrijdag 23 'Maart j.l. is de grootste ijs-
breker van de Sovjet-Unie, de „Krasin",
die reeds zoo dikwijls slachtoffers van het
verraderlijke Pool-klimaat te hulp 'kwam,
uit Leningrad vertrokken om via het Pa
namakanaal naar de Beringzee koers te
zetten.
Een geweldig traject heeft de „Kras-
sin" af 'te leggen en haast zou men ge
neigd zijn van onbegonnen werk te spre
ken als men niet wist wat hier op het spel
staat.
Alles zal in het werk worden gesteld om
de plaats van bestemming zoo gauw mo
gelijk te bereiken en op de lange route
van Leningrad naar het Panamakanaal
wordt slechts één Station aangedaan,
waar men noodzakelijk den kolenvoorraad
moet aanvullen.
Dit station is het kleine Vlaardingen.
Gisterenmiddag as de „Krassin" den
waterweg binnengeloopen om in de Vul-
caanhaven te Vlaardingen te gaan bun
keren.
De reis naar het 'hooge Noorden zal
via het Panamakanaal gemaakt worden.
Dit lijkt en is ook een heele omweg. Maar
een andere mogelijkheid 'bestaat niet, om
dat de Poolzee vast is toegevroren.
Men hoopt het Panama-kanaal in onge
veer twintig dagen te bereiken en in het
midden van Mei omstreeks verwacht men
nabij de plaats te zijn, waar de schip
breukelingen dan mogelijk nog in hun
wanhopigen toestand ronddrijven.
Na ongeveer 10,000 ton kolen aan boord
te hebben genomen is de „Krassin" weer
vertrokken.
Niet alleen de Sovjet-Unie, maar de ge
heele wereld ziet met spanning uit naar
de ontknooping van het drama, dat zich
in alle stilte daar in het hooge Noorden
afspeelt.
Echèc voor Roosevelt.
Het huis van afgevaardigden heeft het
wetsontwerp inzake uitkeering aan oud
strijders en salarisverhooging voor de fe
derale ambtenaren, waarvoor totaal 288
millioen beschikbaar werd gesteld en
waarover, zooals gemeld werd, Roosevelt
zijn veto heeft uitgesproken, opnieuw
aangenomen en wel met 310 tegen 72
stemmen, dus met een meer dan twee
derde meerderheid, noodig om het veto
van den president te niet te doen.
Dit is de grootste stemmenmeerderheid
tegen de regeering, welke ooit geregis
treerd is, sedert Roosevelt het bewind
voert.
Intusschen zal ook de senaat zich nog
hebben uit te spreken.
Ook in België moeten de loonen en kosten
omlaag.
In den loop der debatten over de moei
lijkheden der Belgische steenkoolindustrie
heeft de Belgische minister van Arbeid
en Sociale Voorzieningen, een belangrijke
verklaring afgelegd. „Ik wijs er op", aldus
de Minister, „dat wij, om het nationale
bedrijfsleven te redden, moeten overgaan
tot een politiek van deflatie door g e 1 ij 'k-
tijdige verlaging der loo
nen en der kosten van le
vensonderhoud. De toeneming
der werkloosheid sedert eenige maanden
heeft diepen indruk op mij gemaakt. Voor
alle groote industrieën bij elkaar is de
werkloosheid sedert vier maanden met
52 pet. gestegen.
Spoorweg-ongeluk in Frankrijk.
In de nabijheid van Lempdes (Brioude)
heeft een ernstig spoorwegongeluk plaats
gehad, waarbij volgens de voorloopige op
gaven drie personen gedood en 13 zwaar
gewond werden. Ongeveer 25 reizigers
liepen lichte verwondingen op, doch kon
den de reis voortzetten.
In den nacht waren 350 kub. M. rots
en aardmassa's van den rotswant, waar
langs de spoorlijn loopt, neergestort op
de baan. De trein, die in de vroege mor
genuren bet station Arvant verlaten had,
reed in volle vaart op dezen steen, en
aardhoop in. De locomotief boorde zich
diep in de massa, waarbij alle wagons
ontspoorden.
In den namiddag kon men met het
opruimings- en bergingswerk beginnen.
De materieele schade, welke door het
ongeval is aangericht is zeer groot.
Vermindering der werkloosheid In
Amerika.
Het aantal werkloozen, dat op 31 Janu
ari 11.4 millioen bedroeg, is in de maand
Februari volgens een opgaaf van den
Amerikaansehen vaikvereenigingsbond met
300.000 verminderd.
met bezuinigingsmaatregelen bij de uit
voering van verschillende openbare wer
ken weder arbeiders ontslagen worden.
Korte Berichten.
Bij het Duitsche leger is weer de
oude veldmuts van het vroegere leger in
vredestijd ingevoerd.
Bij het onderzoek der Parijsche po
litie zou gebleken zijn, dat Stavinsky
lid was van een spionnenbende, die tal
van Fransche militaire en mraitieme ge
heimen aan het buitenland verraden
heeft.
De Spaansche regeering overweegt
een wet, om, voorloopig voor een jaar,
de doodstraf in Spanje te herstellen. Men
hoopt, dat een dergelijke maatregel af
schrikwekkend zal werken op daden van
terrorisme, banditisme en sabotage.
Tusschen het Britsche en het Fran
sche standpunt inzake de kwestie der
veiligheidswaarborgen valt een toenade
ring te constateeren.
Tijdens een dichten mist is te Don-
caster de nacht-express ingereden op een
anderen express-trein, welke zeven minu
ten vroeger met dezelfde bestemming ver
trekt. Eenige wagens ontspoorden, doch
persoonlijke ongelukken hadden niet
plaats.
Rijksbisschop Müller heeft den pre
dikanten der Duitsche Rijkskerk een brief
gezonden, waarin hij de mogelijkheid
opent van herplaatsing der ontslagen pre
dikanten in kerkelijken diienst, mits zij
beloven, zich van bemoeiing met de ker
kelijke politiek voortaan te zullen ont
houden.
Te Antwerpen worden proeven ge
nomen, om van de Scheldestad in zeke
ren zin ook een haven voor den import
van levende visch te maken. Reeds is,
met groot suèces, een Deensche visschers-
boot met een goed bewaarde lading leven
de visch in de haven binnengeloopen.
Dit ging, van overheidswege, met een
zekere plechtigheid gepaard. Andere sche
pen zullen volgen.
De financiëele positie van de stad
Sevilla is precair. De vlottende schuld
van Sevilla bedraagt op het oogenblik
13 millioen pesetas, terwijl de geconsoli
deerde schuld meer dan 100 millioen pe
setas bedraagt. De gemeentebegrooting ver
toont een deficit van ruim 7 millioen
pesetas en er is groote achterstand in
het betalen der rente.
Ingezonden Mededeeling.
ZEEUWSCH PROFETENBROOD
HET ECHTE
MEDIO DOOS MET STADHUIS
PASTILLES DE EENIGE
M. PETERSE, Patissier, L. Delft, M.burg.
Onderhandelingen met Engeland.
De Nederlandsche en Engelsche Regee
ringen hebben besloten in onderhandelin
gen te treden over de regeling van het
wederzijdsche handelsverkeer. Deze on
derhandelingen, die vermoedelijk spoedig
een aanvang zullen nemen, zullen van
beide zijden geschieden op basis van den
status quo. In verband daarmede worden
voor een gelimiteerde periode ten behoeve
van importeurs die goederen uit Enge
land importeeren en welke goederen aan
contingenteering onderworpen zijn, in
voervergunningen beschikbaar gesteld op
basis van de consenten welke deze impor
teurs verkregen voordat de recente verlak-
gingen der contingenten van kracht wer
den. i I I I
Ziekenhuiskwestie te Zaandam.
D'e gemeenteraad van Zaandam heeft
Dinsdagavond van acht uur tot half
twaalf in geheime zitting vergaderd. Men
verneemt, dat bij de behandeling van de
begrooting van het ziekenhuis ook de in
terne aangelegenheden ter sprake geko
men zijn. Met het doel een einde te ma
ken aan ongewenscble toestanden, stelde
het a.-r. raadslid Krommendijk een motie
voor, waarin B. en W. verzocht werden
om de directrice op wachtgeld te stellen.
Alle raadsleden stemden vóór de motie,
doch de vier wethouders stemden tegen.
B. en W. zullen prae-advies hierover uit
brengen aan den raad.
versie van 900 millioen gulden. Het ligt
in de bedoeling van den voorzitter dit
wetsontwerp in de openbare vergadering
van Donderdag 11 uur aan de orde te
stellen.
De V. A. R. A.
Naar de „Tel." verneemt, wordt als op
volger van den beer G. J. Zwertbroek,
die ontslag heeft gekregen als secretaris
van de V.A.R.A., genoemd de oud-wethou
der van Amsterdam, bet raadslid da hear
E. Boekman.
Wij vernemen ,dat H. M. de Koningin
het voornemen heeft om Zaterdag des na
middags te 1 uur door de Radio een
woord te richten zoowel tot de bevolking
van Nederland als tot die van het
Rijk over zee naar aanleiding van het
overlijden van de Koningin-Moeder.
STEMPELEN TEN KANTORE VAN
WERKLOOZENVEREENIGINGEN.
Propaganda voor de moderne vak.
beweging.
Het Tweede Kamerlid Amelink beeft
aan den Minister van Sociale Zaken de
volgende vragen gesteld:
1. Is de mededeeling, opgenomen in de
dagbladpers, juist, dat de Minister van
Sociale Zaken heeft goedgevonden, dat
werkloozen, die tot nog toe buiten de vak
beweging stonden, doch zich thans geor
ganiseerd hebben in de bij de bestuur
dershonden aangesloten werkloozenver-
eenigingen, bij wijze van proef mogen
stempelen en hun uitkeering mogen ont
vangen aan de kantoren dier organisaties
en te dezen opzichte eenzelfde behande
ling ziullen genieten als hun georganiseer
de medearbeiders?
2. Is het den Minister bekend, dat de
in de eerste vraag bedoelde ongeorgani
seerde werkloozen, vóór zij tot het lid
maatschap van de in deze vraag bedoelde
vereeniging van werkloozen worden toe
gelaten, de volgende verklaring hebben te
onderteekenen:
„Ik verklaar toe te treden tot de Ver
eeniging van Werkloozen te
en zoodra ik weer werk in het VTije be
drijf zal hebben, te zullen toetreden tot
de bij het Ned. Verbond van Vakver-
eenigingen aangesloten organisatie in
het betreffende vak.
Ik verklaar, de belangen der moder
ne vakbeweging ten allen tijde te zullen
voorstaan?"
3. Wil de Minister mededeelen, indien
vraag 1 bevestigend wordt beantwoord,
welke motieven er toe hebben geleid om
ongeorganiseerde werkloozen, die de ge
lofte hebben afgelegd, zoodra zij weer
werk krijgen, te zullen toetreden tot een
van de bij het N.V.V. aangesloten organi
saties, faciliteiten te verleenen, die aan
werkloozen, die deze gelofte niet deden,
worden onthouden?
4. Is de Minister niet van oordeel, dat,
waar andere vakcentralen blijkbaar van
meening zijn dat het ongewenscht moet
worden geacht tot stichting van vereeni-
gingen van ongeorganiseerde werkloozen
over te gaan, het niet op den weg der
Regeering ligt, door het verleenen van fa
ciliteiten als in vraag 1 bedoeld, de pro
paganda voor de sociaal-democratische
vakbeweging te steunen en te bevorderen?
Bij Kon. besluit ia aan J. Bouman,
op zijn verzoek, met ingang van 1 Juli
1934, eervol ontslag verleend als burge
meester der gemeente Nieuwerkerk. met
dankbetuiging voor de langdurige dien
sten, door hem in zijn betrekking be
wezen.
Goes. Wij ontvingen het keurig uitge
voerde programma van de jubileum-con
coursen, welke de Kon. Handboog-socie-
teit Jacoba van Beijeren ter gelegenheid
van haar 85-jarig bestaan op 10, 12 en
13 Mei hoopt te geven. Tal van handboog
schutterijen uit verschillende Zeeuwscbe
gemeenten hopen daaraan deel te nemen.
Het boekje bevat verschillende artike
len, o.a. van den burgemeester van Goes,
teiwijl de heer A. M. Wessels tal van
bijzonderheden uit de Goesche historie-
blaên heeft opgediept over de beoefening
van het mooie handboogschieten.
Jammer, dat een der drie wedstrijd
dagen op Zondag valt. Had dit niet an
ders gekund? Men vervreemdt nu een
deel der ingezetenen van zich, die anders
tegen de sport op zichzelf geen bezwaar
zouden hebben.
Schore. Woensdagmiddag vergaderde
de gemeenteraad voltallig. De voorzitter
deelt mede, dat de steunregeling ook gel
dig is verklaard voor de werklooze arbei
ders, afkomstig van de 'kunstmestfabrielk
te Vlafce; dat de erfpacht van den grond
voor de uitbreiding van de begraafplaats
geheel is geregeld; dat op 1 Febr. j.l.
een vergadering is gehouden van de aan
deelhouders der N.V. Waterleiding Maat
schappij Zuid-Beveland voor de wijziging
der statuten in verband met de nieuwe
wet op de naamlooze vennootschappen. De
heer Van Nieuwenhuijzen vraagt of op
deze vergadering is gesproken over mo
gelijke verlaging van de loonen en wed
den van het personeel, waarop d* voor
zitter ontkennend antwoordt.
Binnenland.
De Tweede Kamer nam verschillende
wetsontwerpen aan.
Het ontwerp 'Conversie-leening door de
Eerste Kamer aangenomen.
H. M. de Koningin spreekt Zaterdag voor
de radio.
Buitenland.
Echèc voor president (Roosevelt.
Het drama van de Tsjeljoeskin.
De wachttijd voor werkloozen, die in
de gemeente komen wonen en om steun
vragen, wordt bepaald op zes maanden.
Het doon voor de werkverschaffing wordt
met algem. stemmen bepaald op f 1.80 per
dag plus 20 cent voor het gebruik van
laarzen. Het loon voor de arbeiders in
dienst der gemeente wordt bepaald pp
f 1.80 gedurende de wintermaanden en op
f2 gedurende den zomer, met dien ver
stande, dat deze bedragen zuilen worden
verhoogd tot resp. f 2 en f 2.25, wanneer
slechts enkele dagen wordt gewerkt.
De jaarwedde van den agent der ar
beidsbemiddeling wordt bepaald op f 25.
De rekening over het le halfjaar van
1933 van de gascentrale Oosteinde wordt,
voorloopig vastgesteld met voor den g£f
wonen dienst een ontvang en uitgaaf vair
f 51.171.01 (in ontvang is een post op
genomen ad f 17.974.98 wegens verlies).
In verband met het feit, dat de dienst
1933 slechts een gering batig slot zal op
leveren, stelden B. en W. voor het aantal
opcenten op de gemeentefondsbelasting
voor het belastingjaar 1934-'35 te ver-
hoogen van 30 tot 45. De heer Van Nieu
wenhuijzen vraagt of de posten werkver
schaffing en steunverleening mee zullen
vallen in 1934, waarop de voorzitter ant
woord, dat het waarschijnlijk is, dat deze
posten beneden de raming zullen blijiven.
We moeten echter bedenken, dat tegen
over meevallers ook tegenvallers staan.
Verder wijst de voorzitter op de mogelijk
heid, dat het armbestuur in 1935 om sub
sidie uit de gemeentekas zal vragen. De
heer Glerum zegt, dat het armbestuur zich
ongeveer zal 'kunnen bedruipen, doch er
kunnen bijzondere omstandigheden ko
men, waardoor de uitgaven worden op
gevoerd. Alsdan zal 'het armbestuur om
steun moeten vragen. De heer Karelse ge
voelt veel voor een verhooging met 10 op
centen. De voorzitter zegt, dat hij zich
zeer wel met een verhooging van 10 op
centen 'kan vereenigen mits 't armbestuur
geen of slechts een zeer geringe subsidie
■vraagt.. Het voorstel van B. en W., in
stemming gebracht, wordt verworpen met
algem. stemmen. Hierop stelt de heer v.
Nieuwenhuijzen voor het aantal opcenten
te brengen van 30 op 40. Dit wordt aan
genomen met algem. stemmen.
De vordering op de heffing van keur
loon voor vee en vleesch wordt gewijzigd
in dien zin, dat voor klein vee een gerin
ger bedrag verschuldigd zal zijn.
Bij de rondvraag vraagt de heer van
den Brink naar het plaatsen der straat
lantaarns. De voorzitter zegt, dat het
gasbedrijf reeds meerdere malen heeft
toegezegd, dat hiermede een aanvang zal
worden gemaakt. Het is echter te voor
zien, dat gedurende dit seizoen maar wei
nig zal worden genoten van de uitbrei
ding der straatverlichting. Spr. zal er
nog eens met den directeur over spreken.
Kruiningen. De spoorwegwerker bij de
S.S. de heer W. Spruit (wachtpost 30)
is met ingang van 15 April overgeplaatst
naar Willemsdorp.
Domburg. Woensdagmiddag vergaderde
de Raad dezer gemeente. De voorzitter
herdenkt het overlijden van Koningin
Emma. Verder wenscht hij dhr De Pag-
ter, die na een ernstige ziekte weer voor
het eerst de vergadering bijwoonde, geluk
met zijn herstel. Tot lid van het Burger
lijk Armbestuur werd benoemd dhr J.
Kesteloo Wz. De rekening van het Wa
terleidingbedrijf over 1933 werd vastge
steld. Naar aanleiding van een vraag van
dhr De Visser deelde de voorzitter mede,
dat de toestand van het bedrijf zich zeer
gunstig ontwikkelt en dat een verlies van
slechts f 156.39 over het eerste half jaar
dat het bedrijf in werking is toch alles
zins gunstig is te noemen.
Met algemeene stemmen werd besloten
geen subsidie te geven aan de Ver. voor
verbetering van het Geitenras voor de te
houden tentoonstelling, o.a. omdat reeds
jaarlijks een subsidie aan de plaatselijke
vereeniging gegeven wordt.
Een in de vorige vergadering aange
houden verzoek van dhr Tichelaar tot het
rooien van boomen op de Markt werd
voor kennisgeving aangenomen. Ter vol
doening aan een verzoek van Ged. Staten
werden verschillende wijzigingen aange
bracht in de Bouwverordening.
