AKKER.CACHETS
fttifHhaedl'sPoetUcs
'n "Akkertje"
beschermt U
WOENSDAG 21 MAART 1934
DAGBLAD VOOR DE PROVINCIE ZEELAND
48s JAARGANG - No. 144
Bij het doodsbed van
Koningin Emma.
Het overlijden van H. M.
de Koningin Moeder.
Butenland.
Als 't gure weer U koud en rillerig
doel lhuis komen en voor 'n zware
verkoudheid, zelfs voor een griep
aanval doet vreezen, neem dan voor
'1 naar bed gaan een "AKKERTJE"
Ge voorkomt dan veel narigheid en
staat morgen gezond en prettig opl
bedaart spoedig met
Belangrijkste Nieuws.
Gemeenteraad van Middelburg.
Uitg.: N.V. Uitgevers-Maatschappij „Luctor et
Emergo" ter exploitatie van het blad „De Zeeuw".
Bureaux Lange Vorststraat 70, Goes.
Telefoonnummer 11.
Postchèque en Girorekening 44455.
Bijkantoor Middelburg, Lange Burg. Telef. 259.
Directeur-Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA.
2)eZeeuw
Abonnementsprijs f2.50 per kwartaal,
weekabonnementen voor Middelburg, Goes en
Vlissingen f0,20. Losse nummers 5 cent
Advertentiën: Gewone advertentiën SO cent per
regel. Ingezonden Mededeelingen dubbel tarief.
Handelsadvertentiën 25 cent p9r regel. Kleine
Advertentiën Dinsdags en Vrijdags 0.75, bij
vooruitbetaling. Onder letter of motto f 0.85.
Bij contract belangrijke korting.
ZIJ DIE ZICH THANS OP „DE
ZEEUW" ABONNEEREN, ONTVAN
GEN DE NOG IN DEZE MAAND VER
SCHIJNENDE NUMMERS GRATIS.
Een leven van plichtsbetrachting,
zelfopoffering en liefde.
Wij doorleven thans weer een moment
dat de nationale geschillen worden achter
gesteld bij de nationale gedachte.
Over het geheele land luiden vandaag
de doodsklokken om te verkondigen, dat
een edele en 'hoogstaande Vrouwe van ons
is weggenomen.
Onder den indruk daarvan verstomt
een wijle alle onderling gekrakeel en bui
gen we in den geest staande bij het doods
bed van Koningin Emma eerbiedig het
hoofd.
Het is een voorrecht, dat we dit als
volk kunnen doen. Dat we in deze da
gen zonder overdrijving van n a t i o n a-
1 e n rouw kunnen spreken.
Enkele extremisten uitgezonderd, zijn
alle partijen en groepen, zijn rijken en
armen, hooger en lager geplaatsten het
hierover eens, dat de overleden Vorstin
hoewel van vreemde afkomst, een bij uit
stek nationale figuur is geweest, die aan
ons land als Koningin, als Moeder, als
Regentesse, als Landsvrouwe groote dien
sten heeft bewezen.
Koningin Emma heeft zicb met Haar
geheele hart en met al Hare krachten
gegeven voor het welzijn van het Neder-
landsche volk. Zij had haar volk lief en
ons volk als v o 1 k heeft telkens weer
gezocht naar een gelegenheid om uiting
te geven aan zijn groote sympathie voor
de Koninklijke Vrouwe, die steeds zoo
zuiver heeft aangevoeld wat in verschil
lende levensomstandigheden van Haar
gevraagd werd.
Bij het huldigingsfeest in 1929, toen
Koningin Emma haar 50-jarig staatsbur
gerschap herdacht, heeft Koningin Wil-
helmina in even juiste als treffende be
woordingen de beteekenis van de thans
ontslapen Vorstin in bet licht gesteld, toen
Zij o.m. zeide:
„Overtuigd, dat ik spreek namens allen
hier aanwezig, voeg ik niet zonder ont
roering 'hieraan toe, dat ik mij tevens de
tolk weet van heel de natie, van moeder
land en overzeesche gewesten, als ik u
dank zeg voor hetgeen u in al die jaren
voor ons is geweest, voor de wijze, waar
op u de roeping, die God u toevertrouwde,
vervuld heeft. Uw taak heeft zich in die
lange reeks van jaren meer dan eens ge
wijzigd, doch hoe zij ook veranderde, u
heeft haar steeds breed gezien, omvattend
alle belangen van ons volk. En toon u aan
het hoofd van ons staatsbestel werd ge
plaatst, heeft u ook in staatkundig opzicht
het vertrouwen van de natie gewonnen
door uw wijsheid en door uw Neder-
landsch denken en voelen en handelen.
Het is hier niet de gelegenheid te spre
ken tot u namens uwe kinderen en klein
kind, en het vele te zeggen, waarvan ons
hart vol ie; u zult het voelen en begrijpen,
ook zonder dat ik dit hier uit. Uwe ge
dachten zullen als de mijne teruggaan
naar het verleden en naar de tallooze her
inneringen, die wij samen hebben, ook
aan die tijden, toen hij nog bij ons was,
van wien u het geluk en de zonneschijn
was, tijden, die ik mij met kinderlijke
dankbaarheid herinner.
Als een gulden draad loopen voor mij
plichtsbetrachting, zelf-
o P offering en liefde door al
die jaren, en door al die herinneringen
heen. Gaven des harten, die ook in wijden
kring uitstraalden en waarvan misdeelden
zoowel hier te lande als in het Nederland
aan de overzijde der wereldzeeën en zij',
die trachten hun lot te verzachten, in de
eerste plaats de zegeningen ondervonden.
Begon ik hulde te brengen voor uw
beleid en breed inzicht in de nationale
belangen, ik zoude in de oogen van het
Nederlandsche volk te kort schieten, en
in de mijne, indien ik niet tevens uiting
gaf aan onze dankbaarheid voor uw toe
wijding en zorg voor de lijdenden, voor uw
medeleven en medevoelen met geheel ons
volk in liefde en leed, in één woord, dat
u ons allen uw moederlijk hart
hebt gegeven".
KONINGIN EMMA IN DE EERSTE
KAMER HERDACHT.
De Eerste Kamer is gisteravond bijeen
gekomen.
Nadat de griffier de Koninklijke Bood
schap omtrent het overlijden van de Ko
ningin-Moeder had voorgelezen, hield de
Voorzitter de volgende rede:
Het heeft Gode Almachtig in Zijne aan
biddelijke wijsheid en liefde behaagd voor
Zich te roepen H. M. Adelheid Emma
Wilhelmina Theresia, Prinses van Wal
deck en Pyrmont, Weduwe van wijlen
Z. M. Willem III, Koning der Neder
landen.
Voor de Majesteit van dit doen Onzes
Gods buigen wij ons diep eerbiedig neder.
Doch smartelijk, ja zwaar, is de slag,
Vorstenhuis en volk toegebracht, welke
beiden in ontróerenden rouw dompelen.
Gaat bij dit zoo groot en droevig verlies
het medegevoel van de Eerste Kamer der
Staten-Generaal wel in de allereerste
plaats uit naar H. M. de Koningin, aan
Wie plotseling een teeder liefhebbende
Moeder, Leidsvrouw en Raadgeefster van
Hare jeugd, is ontvallen, met de dynastie
treurt Nederland over het heengaan van
een Vrouwe, aan Wie het onnoemelijk
veel heeft te danken.
Gedurende meer dan 55 jaren heeft de
hooge Overledene in klaar besef van Hare
roeping, eerst als Gemalin van onzen
laatsten Oranjevorst, Wiens levensavond
zij heeft mogen verhelderen, later, toen
Haar de regeeringstaak toeviel als Ko
ningin-regentes, en tenslotte als Ko
ningin-Moeder Nederland onschatbare
diensten bewezen.
Zich van meetaf één gevoelende met
Haar nieuwe vaderland, heeft zij, met on
bezweken trouw, onder gansch verschil
lende omstandigheden en verhoudingen,
zich geheel aan de op haar rustende, dik
werf uiterst moeilijke taak gegeven.
Inmiddels door persoonlijk medeleven
en betrachte mildheid allerwegen veel
leed verzachtende.
Zulks was weelde voor haar hart.
De Natie, die Koningin Emma zoo me
nigmaal hulde en liefde bood, zal Haar
nimmer vergeten. Onuitwischbaar blijft
Haar naam in 's lands historiebladen.
Zij de Heere het Vorstenhuis en, onder
het regiment onzer Koningin, het volk
van Nederland nabij met Zijne alleen
troostende genade.
Deze rede werd door de ministers, die
allen, behalve minister Kalff, die onge
steld is, aanwezig waren, en de Kamer
leden staande aangehoord.
Besloten werd de Koninklijke Bood
schap te beantwoorden met een Adres
van Rouwbeklag.
ADRES VAN ANTWOORD DER
TWEEDE KAMER.
De commissie van redactie uit de Twee
de Kamer, welke het adres van antwoord
op de Koninklijke boodschap, waarin het
overlijden der Koningin-Moeder aan de
Kamer werd medegedeeld, zal samenstel
len, is gevormd uit de heeren Bierema,
Schouten, Aalberse, Joekes en De Geer.
Dat zijn dus de fractieleiders behalve
de heer Albarda. Om onjuiste gevolgtrek
kingen te voorkomen wordt gemeld, dat
de heer Albarda geenerlei principiëele
bezwaren heeft, maar op het punt staat
een reis naar Parijs te ondernemen. Daar
om komt in zijn plaats de heer Bierema,
de onder-voorzitter van de afdeeling waar
van de heer Albarda voorzitter is.
DE BIJZETTING TE DELFT.
De bijzetting van het stoffelijk overschot
van de Koningin-Moeder is vastgesteld
op Dinsdag 27 Maart. Uur en bijzonder
heden zijn nog niet bepaald.
De Katholieke Radio Omroep en de
A.V.R.O. zullen tezamen een ooggetuige-
verslag uitzenden van de uitvaart van
de Koningin-Moeder. De K.R.O. zal het
gedeelte van de plechtigheden verzorgen,
dat zich in Den Haag afspeelt, de AVRO
het gedeelte buiten Den Haag en te Delft.
VOORSCHRIFTEN VOOR DE
GEMEENTEN.
De Minister van Binnen! Zaken heeft
een telegram verzonden aan de Commissa
rissen der Koningin in de onderscheidene
provincies, waarin hij verzoekt het
overlijden van H. M. de Koningin-Moeder
in alle gemeenten te doen afkondigen en
de besturen der gemeenten uit te noodi-
gen, Woensdag 21 Maart en op den dag
der begrafenis de klokken te doen luiden
drie malen daags, te weten van 8 tot 9
uur 's voormiddags en van 12 tot 1 uur
en van 4 tot 5 uur 's namiddags en te
willen bevorderen, dat alle tooneelvoor-
stellingen en openbare vermakelijkheden
worden geschorst krachtens de bestaan
de wettelijke voorschriften of, zoo noodig,
ten gevolge van een verzoek, daartoe aan
de ondernemers dier vermakelijkheden
van overheidswege te richten, en wel van
heden tot en met 22 Maart en op den
begrafenisdag.
REGELING GETROFFEN MET
OMROEPORGANISATIES.
Gistermiddag vond onder leiding van
den voorzitter van den Radioraad, den
heer Van Boeyen, een bespreking plaats
in het departement van Binneblandsche
Zaken, waarbij aanwezig waren vertegen
woordigers van den P.T.T.-dienst en van
de omroeporganisaties. Naar aanleiding
van die bespreking deelt de regeering
mede, dat de omroeporganisaties zich be
reid hebben verklaard op verzoek van de
regeering tot het treffen van de navolgen
de regeling:
Van hedenochtend ai tot aan den dag
van de begrafenis van H. M. de Konin
gin-Moeder zal het programma, dat reeds
voor die dagen is vastgesteld, worden ge
wijzigd als in verband met het overlijden
passend wordt geacht.
Op den dag der begrafenis van H. M.
de Koningin-Moeder zuillen de Neder
landsche zenders zwijgen, behoudens dat
uitzending van de plechtigheden voor
zooveel mogelijk zal geschieden.
De radiocentrales geven tot en met den
dag der begrafenis geen ander program
ma dan door de Nederlandsche zenders
op die dagen wordt uitgezonden.
De uitzending van de plechtigheid zal
mede via de Phohi en de rijkszenders te
Kootwijk geschieden.
BUITENLANDSCHE PERSSTEMMEN.
De Londensche avondbladen wijden
woorden van hartelijke deelneming aan
de nagedachtenis van de Koningin-Moe
der.
De „Evening Standaard" zegt
o.a., dat het succes van het regentschap
van Koningin Emma na het overlijden
van Koning Willem III algemeen wordt
erkend. Zij bleek een van de populairste
souvereinen van Europa. Zij droeg aan
haar dochter, Koningin Wilhelmina, veel
over van het staatsbeleid en de democra
tische wijsheid, welke haar eigen regee
ring kenmerkten, en zij was het volkomen
eens met de gezonde, democratische op
voeding van haar kleindochter, Prinses
Juliana.
De „Daily Telegraph" zegt, dat
Koningin Emma zal blijven voortleven in
de liefde van het volk, waarvan zij zich
zelf een deel heeft gemaakt. Zelf een
Duitsche prinses, identificeerde zij zich
geheel met den nationalen geest van het
Nederlandsche volk en leidde haar doch
ter, Koningin Wilhelmina, op om op
edele wijze en met gratie den troon van
Nederland te bezetten.
Het succes van heerschers wordt min
der beoordeeld naar eigen capaciteiten
dan naar het geluk, dat zij aan hun on
derdanen brengen. Aan deze maatstaf ge
toetst was Koningin Emma inderdaad
een groote figuur. Sedert het overlijden
van haar echtgenoot heeft Nederland
meer dan de meeste Europeesche landen
vrede en welvaart genoten. De regeering
van vrouwen, die naar het schijnt zal
aanhouden, heeft Nederland uit het ge
woel der Europeesche politiek gehouden.
De kalmte, het plichtsbesef en het ont
breken van ambitieuze doeleinden, welke
men in het geheele leven van Koningin
Emma kon zien, hebben een machtigen
invloed in deze richting uitgeoefend. In
de eerste plaats vrouw en moeder ver
vulde zij haar rol met kalme waardigheid
en toonde zij zich altijd toegewijd aan het
volk, dat zij had geadopteerd, en angst
vallig bezorgd voor zijn welzijn.
De Belgische pers wijdt min of
meer lange artikelen aan het overlijden
van H. M. de Koningin-Moeder. Over het
algemeen wordt er een overzicht gegeven
van Haar levensloop, terwijl hulde wordt
gebracht aan Haar liefdadigheidszin.
Het „Laatste Nieuws" zegt: „Zij
hield zich vooral bezig met alles, wat ver
band houdt met volksgezondheid en zie
kenverpleging. Ook wist Zij op tactvolle
wijze in moeilijke omstandigheden Haar
Dochter bij te staan waar zulks nuttig
kion zijn."
De „Nation Beige" schrijft, dat
„België nog onder den indruk is van de
rouw, die zijn eigen Vorstenhuis heeft ge
troffen en dat men zich in België reken
schap geeft van de gevoelvolle wijze,
waarop men in Holland aan het Huis
van Oranje is gehecht, dat zoo intiem
verbanden is met de grootheid en den
voorspoed van dit land.
Wat de Nederlanders vooral in de Ko
ningin-Moeder waardeerden was, dat de
ze Prinses Waldeck Pyrmont zich zoo
volkomen aan hun smaak, hun zeden en
karakter heeft weten aan te passen."
Splonnagezaak in Frankrijk.
Terwijl men nog bezig is, moeizaam een
weg te zoeken in de ingewikkelde zaak-
Stavinsky en een andere enquêtecommis
sie speurt naar de verantwoordelijkheden
voor de botsingen van 6 Februari, ont
wikkelt een spionnage-geschiedenis zich
eensklaps tot een van de belangrijkste
en ernstigste affaires die Frankrijk op
dit gebied sinds jaren heeft gekend.
Tot dusver was men met de instructie
niet veel verder gekomen, maar gisteren
had de rechter-commissaris Benon, die
de zaak leidt, uitvoerige inlichtingen ont
vangen uit Helsingfors, die hem een dui
delijk spoor hadden opgeleverd.
Negen uur achter elkaar, zonder eenige
verpoozing, van drie uur tot twaalf uur
Ntdêriandtdj Ongeëvenaard bij gevatte kou
Product Griep, rheumatische pijnen,
Zenuwpijnen, Hoofdpijn, enz.
Eer 12 stuks slechts 50 cent.
Volgen» recept van Apotheker Dumont
"AKKERTJES"
Bovengenoemde prijs wordt verhoogd
met Bijslag voor Omzot-Belastlng.
's nachts heeft de rechter toen het echt
paar Swittz aan de hand van de nieuwe
gegevens ondervraagd en him op deze
wijze tenslotte een bekentenis en nadere
verklaringen ontlokt, die het mogelijk heb
ben gemaakt nog een zestal arrestaties
uit te voeren.
De ontwapeningskwestie.
Uit Londen wordt gemeld, dat na over
handiging van de Fransche nota de En-
gelsche regeering het Fransche Kabinet
heeft verzocht nadere mededeelingen om
trent de Fransche wenschen inzake sanc
ties en algemeene waarborgen voor de ont
wapening te doen. De onderhandelingen
zullen langs diplomatieken weg gevoerd
worden, zoowel over de veiligheidskwestio
zelf als over de ontwapeningsmaatrege-
len. die Frankrijk onmiddellijk zou kun
nen aanvaarden wanneer het voldoening
op het gebied der garanties zou krijgen.
De dreigende automobielstaking in
Amerika.
Uit Detroit wordt gemeld, dat Roose
velt's pogingen om de dreigende staking
der automobielindustrie tegen te gaan al
thans voorloopig succes hebben gehad,
aangezien de bonden van arbeiders in de
automobielindustrie zich bereid hebben
verklaard de afkondiging van de staking
uit te stellen, totdat de conferentie zal
hebben plaats gehad die Donderdag te
Washington zal worden gehouden.
Gisteren hadden vertegenwoordigers
van de Delaware en Hudson spoorwegen
en vertegenwoordigers van de groote or
ganisaties van spoorwegpersoneel be
sprekingen met de bemiddelingscommis-
sie welke Roosevelt heeft ingesteld ten
einde tot overeenstemming te komen in
zake het loonconflict.
Per stuk 8 ct. Doos 45 ct. Bij Uw drogist
Korte Berichten.
Volgens de laatste gegevens neemt
de werkloosheid in Italië sterk af. Nadat
op 31 Jan. j.l. 1.158.418 werkloozen wa
ren geregistreerd, vermeldden de statis
tieken van 28 Febr. 1.103.551. Van het
aantal werkloozen zijn ongeveer 80 pet.
van het mannelijk geslacht.
Naar uit Moskou wordt gemeld, heb
ben de Russische vakvereenigingen beslo
ten, dat op Goeden Vrijdag en op de beide
Paaschdagen in de staatsbedrijven zal
worden gewerkt.
In het proces tegen de schuldigen
aan het spoorwegongeluk dat 'op 4 Maart
te Moskou plaats vond en waarbij ver
scheidene menschenlevens verloren gin
gen, is thans vonnis geveld. De machinist
en de stoker werden ter dood veroordeeld
door den kogel. Drie beklaagden werden
tot gevangenisstraffen veroordeeld.
De Fransche ambassadeur te Rome,
graaf de Chambrun, zal binnenkort door
Mussolini ontvangen worden. In Fran
sche diplomatieke kringen schijnt men er
over geprikkeld te zijn, dat Frankrijk niet
op de hoogte is gehouden van den gang
der besprekingen te Rome.
Binnenland.
De begrafenis van de Koningin-Moeder
zal Dinsdag a.s. plaats hebben. Bijzon
derheden over de begrafenisplechtigheid
Buitenland.
Spionnagezaak in Frankrijk.
De ontwapeningskwestie.
De dreigende automobielstaiing in Ame
rika.
Gistermiddag vergaderde de Gemeente
raad van Middelburg. Afwezig de heeren
de Bruin en Heemskerk. Eén vacature.
Alvorens met de gewone werkzaamhe
den te beginnen, spreekt de voorzitter,
burgemeester Fernhout, een woord van
nagedachtenis in verband met het overlijd
den van EL M. de Koningin-Moeder. Dit
wordt door alle leden staande aange
hoord.
Het voorstel van den voorzitter om het
gisteren reeds vermelde telegram van
deelneming aan H. M. de Koningin te
zenden, wordt z.h.st. aangenomen.
Op voorstel van den voorzitter wordt
besloten ten teeken van rouw in deze
vergadering alleen de strikt noodzakelijke
voorstellen te behandelen.
De voorzitter spreekt hierna zijn
blijdschap uit over het feit, dat de heer
Van Andel weer aanwezig kan zijn. Hij
wenscht hem toe, dat hij langzamerhand
weer geheel in het gezit van zijn krachten
mag komen, teneinde ten volle te kunnen
deelnemen aan de werkzaamheden van
het Raadslidmaatschap.
Dhr v. Andel dankt hiervoor.
De voorzitter doet hierna mede-
deeling van verschillende ingekomen
stukken.
Ged. Staten keurden verschillende
Raadsbesluiten goed, o.a. dat tot verla
ging van het presentiegeld der Raadsle
den.
Het verzoek van de vereeniging voor
handelsonderwijs om subsidie voor 1935
zal bij de begrooting voor 1935 in behan
deling komen.
Het schrijven van B. en W. inzake het
vervullen van de functie van architect der
Godshuizen door den directeur van ge
meentewerken wordt aangehouden tot de
volgende vergadering. Alsdan zal even
tueel ook de stemming over de motie-den
Hollander dienaangaande plaats hebben.
Ook het schrijven van B. en W. betref
fende de noteering iap de boter- en eier
markt zal in de volgende vergadering
worden besproken.
Vragen van den heer Paul.
De voorzitter doet daarna voorle
zing van de volgende schriftelijke vragen
van den heer Paul:
le. Is het in het Advertentieblad „De
Faam" van Woensdag 14 dezer voorko
mende bericht inzake een voordracht ter
benoeming door den Gemeenteraad van
een Secretaris van het Burg. Armbestuur
juist?
2e. Heeft een dergelijke voordracht B.
en W. reeds bereikt?
3e. Achten B. en W. combinatie der
functies van Secretaris en Penningmees
ter van het Burg. Armbestuur gewenscht?
De voorz. deelt hieromtrent mede,
dat B. en W. reeds hierover met het
Burg. Armbestuur is correspondentie zijn
geweest. B. en W. zijn van meening, dat
de functies van secretaris en penning
meester van het Burg. Armbestuur wel
gecombineerd kunnen worden en vroegen
daarover de meening van het Burg. Arm
bestuur. Die meening werd niet kenbaar
gemaakt, maar naar aanleiding van de
ingediende aanbeveling hebben B. en W.
aan het Burg. Armbestuur gevraagd de
correspondentie voort te zetten en tot een
eind te brengen. Waar B. en W. de mee
ning van het Burg. Armbestuur officieel
dus nog niet kennen, zullen zij in de vol
gende vergadering meer volledige inlich
tingen kunnen geven. Spr. zegt toe, dat
de benoeming niet zal worden gedaan
vóór de vragen van den heer Paul in den
raad zullen zijn besproken.
Dit wordt goedgevonden.
Ingekomen is een verzoek van den heer
H. Schmidt Degener om in plaats van
den heer Mondeel een ander te benoemen
in de commissie voor de handelsschool,
daar hij in dienstbetrekking staat tot den
penningmeester dier school.
De voorzitter stelt voor ook dit
aan te houden. Waar echter in dit schrij
ven iets staat omtrent onjuiste en voor
de gemeente nadeelige handelingen van
het Bestuur, zegt Spr., dat daarvan bij
B. en W. niets bekend is.
Dhr Mondeel acht het 't meest in
het belang van den schrijver er niets van
te zeggen.
Het schrijven gaat naar B. en W. om
advies.