Neem 'n "AKKERTJE"
18
IEK
eiling
DINSDAQ 13 MAART 1934
DAGBLAD VOOR DE PROVINCIE ZEELAND
48e JAARGANG - No. O
g.
IK
lburg.
orm
ting
aar
lijk
baar
>ht
ng
•s
ïnd
EERSTE BLAD.
Buitenland.
Belangrijkste Nieuws.
bij Hoofdpijn, Kiespijn, Zenuwpijn.
Binnenland.
1 uur
wazig.
>NEN.
i deze
Uitg.: N.V. Uitgevers-Maatschappij „Luctor et
Emergo" ter exploitatie van het blad „De Zeeuw".
Bureaux Lange Vorststraat 70, Goes.
Telefoonnummer 11.
Postchèque en Girorekening 44455.
idsch
1 uur
jur en
igavond
én tot
wrekend,
tot be-
isschen-
s 1 Jan.
omtrent
van
per giro
gaarne
8
iding
Dsten
Kali
ïgen:
i 81
lAR"
Bijkantoor Middelburg, Lange Burg. Telef. 259.
Directeur-Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA.
De Zeeuw
Abonnementsprijs f2.50 per kwartaal,
weekabonnementen voor Middelburg, Goes en
Vlissingen f0.20. Losse nummers 5 cent.
Advertentiën: Gewone advertentiön 80 cent per
regel. Ingezonden Mededeelingen dubbel tarief.
Handelsadvertentiën 25 cent per regel. Kleine
Advertentiën Dinsdags en Vrijdags 10.75, bij
vooruitbetaling. Onder letter of motto 10.85.
Bij contract belangrijke korting.
Oit nummer bestaat uit 2 bladen
De schadeloosstelling.
In 'het orgaan van een der jongere
staatkundige partijen zagen wij weer eens
de opmerking gemaakt, dat wel op sala
rissen enz. bezuinigd wordt, maar dat
b.v. de Kamerleden zelf buiten schot blij
ven en dat de Anti-revolutionaire Kamer
fractie zou weigeren daarin verandering
te brengen.
Dit verwijt ia niet terzake dienende.
Het is een bekend feit, dat althans de
meeate Kamerleden een vrijwillige kor
ting toepassen. Aanvankelijk bleken ver
schillende leden daar niet voor te vin
den, maar later 'hebben o.a. Ds Kersten
en zijn politieke vrienden hun houding
herzien en het voorbeeld van andere leden
gevolgd.
Verder moet 'hierbij in aanmerking
worden genomen, dat bij de 'Grondwets
herziening in 1922, door de Antirevolutio
naire fractie een amendement werd inge
diend om de schadeloosstelling der Ka
merleden niet te 'bepalen op f 5000, maar
op f 3000.
Dit amendement kon echter geen meer
derheid verwerven. Het werd verworpen
met 53 tegen 18 stemmen. In verband
hiermede heeft toen de Antirevolutionaire
fractie gestemd tegen 'de paragraaf uit
de 'Grondwet, waarin 'de schadeloosstel
ling wordt geregeld.
Hieruit blijkt dus, dat lang voor de
vrijmoedige critici, die nu opponeeren te
gen iets wat momenteel toch niet veran
derd kan worden, zich hierover uitspra
ken, de Antirevolutionaire Kamerleden
reeds op het daarvoor geschikte moment
en ter plaatse waar het hoorde, een
voorstel indienden.
Politieke bezinning.
Het verdient de aandacht, dat, terwijl
het in andere landen met het parlemen
taire stelsel hopeloos vastgeloopen is, in
ons land dit stelsel uitstekend function-
neert.
Terwijl in Frankrijk het parlement tot
een aanfluiting is geworden en in landen
als Rusland en Duitschland een opper
machtige regeering beslist, zonder dat de
Volksvertegenwoordiging ook maar iets
heeft in te brengen, kan hier van werke
lijk vruchtdragend overleg
tusschen Regeering en parlement worden
gesproken.
Dit is vooral daaraan toe te schrijven,
dat ons volk meer politiek geschoold is en
dat het zich in het staatkundige leven al
tijd nog meer door beginselen dan door
leuzen hoe mooi die soms ook mogen
schijnen laat leiden.
Bij de het vorig jaar gehouden verkie
zingen had ons volk de keuze tusschen
partijen, die sterk waren in het beloven
en tusschen partijen, die er openlijk voor
uitkwamen, dat er onaangename dingen
dienden te gebeuren. Het had de keuze
tusschen de speculanten op de volksgunst,
die met allerlei mooie beloften kwamen
en hen, die niet nalieten te verklaren dat
zij geen beloften konden doen en dat on
aangename maatregelen niet achterwege
konden blijven.
Het zou verklaarbaar zijn geweest, als
de meerderheid van ons volk den schijn
baar gemakkelijksten weg had gekozen,
ais het zich had uitgesproken tegen belas-
tingverhooging, tegen salarisverlaging, te
gen bezuiniging en versobering en als bet
zich in groote meerderheid gekeerd had
tot de partijen, die de ernst van den toe
stand trachtten te verdoezelen en die door
schetterende beloften als: gratis staats
pensioen, afschaffing van de weermacht,
enz., de kiezers probeerden te lokken.
De groote meerderheid van ons volk
heeft dat echter niet gedaan. Het heeft de
moeilijkste weg gekozen. Met het gevolg,
dat, toen de verkiezingen achter den rug
waren, zonder vrees voor tegenspraak kon
worden geconstateerd, dat de heer Colijn
de aangewezen man was voor de vorming
van een Kabinet.
Voor de daarbij getoonde bezinning mor
gen we dankbaar zijn, zoowel uit zakelijk,
als uit politiek oogpunt.
Het zou er in ons land treurig hebben
uitgezien, wanneer b.v. de Sociaal-Demo
craten met de Christen-democraten en an
dere veel-belovende partijen de meer
derheid hadden behaald.
De financieele ontreddering zou dan
onafwendbaar zijn geweest.
Op economisch gebied zou het dan
hopeloos zijn vastgeloopen.
Het lot van werkloozen en andere door
de crisis geteisterde groepen zou dan tien
maal erger zijn geworden dan thans het
geval is.
Bovendien is het zoo goed als zeker,
dat als reactie daarop de extremistische
Partijen, die op de dictatuur aanstuurden
de wind dermate in de zeilen, hadden ge
kregen, dat onze volksvrijheden ernstig
gevaar zouden loopen.
Wij kunnen daarvoor niet dankbaar ge
noeg zijn, dat het aan politieke bezinning
bij ons volk niet heeft ontbroken.
En voor de toekomst moet alle aandacht
gespannen blijven op degelijke principi-
eele voorlichting.
DE ONTWAPENINGSKWESTIE.
Engeland handhaaft het plan Mac Donald
In welingelichte kringen laat men zich
twijfelachtig uit omtrent bepaalde ver
moedens ten aanzien van de waarschijn
lijke inhoud van de Fransche antwoord
nota op de Britsche ontwapeningsvoor
stellen.
De Britsche regeering zou echter voor
nemens zijn het Britsche plan dat on
langs door Eden te Parijs, Berlijn en Lon
den is toegelicht, onveranderd te laten,
aangezien geen aanleiding bestaat om aan
te nemen, dat het onaanvaardbaar is.
In een rede te Birkenhead gaf Simon
gisteravond uiting aan zijn bezorgdheid
over het lot der ontwapeningsbesprekin
gen. Groote inspanning was noodzakelijk
om zelfs maar een bescheiden overeen
komst te bereiken, doch wanneer deze tot
stand was gekomen, zou men den onder
bouw hebben waarop men in de toekomst
verder kan bouwen.
De Parijsche ochtendbladen verklaren,
dat het Fransche antwoord op de Engel-
sche ontwapeningsvoorstellen negatief zal
uitvallen. De „Matin" schrijft, dat Frank
rijk op zeer hoffelijke doch vastberaden
toon de voorwaarde zal stellen waarvan
het de totstandkoming eener algemeene
conventie afhankelijk maakt.
De diplomatieke medewerker van het
„Oeuvre" verklaart uit zeer goede bron te
hebben vernomen, dat men in Regee-
ringskringen op het standpunt staat, dat
Frankrijk wanneer het weigert tot een
dergelijke conventie toe te treden in Ja
nuari 1935 terecht kan verklaren, dat
Duitschland de verdragen niet heeft ge
ëerbiedigd, zoodat ook Frankrijk niet ver
plicht is, de verdragen op te volgen en
kan weigeren het Saargebied te verlaten,
zoolang Duitschland geen andere politiek
volgt.
De onrust in Spanje.
De verkoop van de „Hoja Official Lu-
nes", het eenige blad, dat uitgekomen is,
heeft aanleiding gegeven tot eenige inci
denten. Pakken kranten werden verbrand.
Uit Madrid werd gisteren gemeld:
In den loop van den ochtend 'hebben
op verschillende plaatsen in de stad tal
van incidenten plaats gehad. De kranten-
verko'opens probeerden den verkoop van
het officieuss Maandagblad, welke plaats
vond vanuit een door politie bewaakte
auto, te verhinderen. Deze wagen en ook
tal van tramlijnen werden met steenen
gegooid. Een tramwagen werd omverge
worpen. In de voorsteden plunderden de
werkeloozen verscheidene winkels en ver-
fcoopshallen.
Groote voorraad opium in beslag genomen
In Britsch-lndië.
Belastingambtenaren zijn er in geslaagd
in het Inse'in-gebied een voorraad opium,
ter waarde van meer dan 1100 pd. st. in
beslag te nemen.
Afgaande op een mededeeling, dat een
auto een tocht door het gebied maakte,
heeft een aantal belastingambtenaren zich
verdekt opgesteld en toen de verwachte
auto in zioJht kwam, 'den weg versperd.
Een onderzoek in den wagen bracht een
grooten voorraad opium, welke op inge
nieuze wijze tusschen den stalen auto-
wand en de houten 'bekleeding benevens
onder de d'ickey-seat, verborgen was, aan
het licht.
In deze streek is nimmer tevoren een
zoo groote 'hoeveelheid opium in beslag
genomen.
Korter vliegtijd.
Door de Imperial Airways wordt be
kend gemaakt, dat in den loop van April
de vliegduur op de routes van het Brit
sche 'Rij'k zal worden verkort. Zoo zal de
luchtreis EngelandBritsoh-Indië ver
kort worden van zes tot vijf dagen, de reis
van en naar 'Singapore van 9^ tot acht
dagen en de reis van en naar Kaapstad
van ti'en tot negen 'dagen.
Deze tijdsbesparing zal mogelijk worden
door het vliegen van sommige trajecten
bij nacht.
De conferentie van drie te Rome.
De Hongaarsche minister-president
Gömbös is te Venetië aangekomen, waar
hij begroet werd door den nieuwen Hon-
gaarschen gezant 'bij het Quirinaal, die
hem tot Venetië tegemoet was gereisd. Met
den extra-trein van Mussolini zetten bei
den hun reis naar Rome voort.
De Hongaarsche premier Gömbös is
Maandagavond om 9 uur 40 met gevolg te
Rome aangekomen. Op 't station werd hij
o.m. door Mussolini verwelkomd.
Bondskanselier Dollfuss woxdt vandaag
te Rome verwacht.
Omtrent de politieke beteekenis van de
conferentie van Drie heeft men nog geen
duidelijke voorstelling kunnen vormen,
aangezien de Italiaansöhe regeering zich
in het diepste stilzwijgen hult. Zelfs 'het
officieele program voor de komende dagen
is tot nog toe niet vastgesteld.
Fascistische omwenteling in Estland
verijdeld.
De regeering van Estland heeft gister
avond bij verrassing een aanval gedaan
op de Estlandsdhe Vrijheidsstrijders, die
in het geheele land ontbonden werden. De
ontbinding geschiedde voor een deel met
behulp van militairen, die met machine
geweren zich opstelden voor het hoofd
kwartier van de Vrijheidsstrijders. De
troepen waren uitgerust met handgrana
ten. De leiders van de beweging der Vrij
heidsstrijders in totaal 100 man zijn
gearresteerd.
•Over het geheele land is de uitzonde
ringstoestand afgekondigd.
Naar verluidt zijn al deze maatregelen
genomen in verband met het feit, dat de
Vrijheidsstrijders plannen hadden ge
maakt tot een omwenteling, die de regee
ring nog tijdig heeft kunnen voorkomen.
Of onder deze omstandigheden de ver
kiezing van een staatspresident zal wor
den gehouden, staat nog niet vast. Overi
gens zijn niet alleen de organisaties der
vrijheidsstrijdersbeweging verboden, doch
•officieel heeft men elke actie van alle po
litieke partijen verboden. De regeering
motiveert 'dit besluit hiermede, 'dat zSj.
materiaal zou hebben gevonden, waaruit
blijkt, dat men staatsvijandige handelin
gen in den zin had.
Brand in een warenhuis.
Te Birmingham in Alabama heeft een
brand gewoed in een warenhuis in het
hart van de winkelwijk. De vlammen sloe
gen later over op een winkel aan den
overkant van de steeg naast het waren
huis en ook een naburige schouwburg
werd voorzichtigheidshalve ontruimd. Het
vuur wist een tank met 500 gallons pe
troleum in een naburig blok te bereiken.
Men schat de schade op een millioen dol
lar.
De brand brak uit op Zaterdagmiddag
en er bevonden zich op dat oogenblik in
het warenhuis zoowat 4000 menschen.
Dezen slaagden er in veilig uit het ge
bouw te komen.
Een later bericht meldt, dat de brand
weer er na uren van onvermoeid blus-
schen in geslaagd is den geweldigen
brand te blusschen.
Behalve het warenhuis, waarin de
brand ontstond, zijn nog eenige huizen
blokken bijna geheel in asch gelegd. De
aangerichte schade bedraagt volgens de
jongste schattingen drie millioen dollar.
Bij het blusschingswerk zijn 39 men
schen gekwetst, voor het meerendeel
brandweerlieden.
Zwitserland stemt „neen".
Het resultaat der volksstemming over
de nieuwe wet op de orde in Zwitserland,
welke Zaterdag en Zondag plaats vond,
is als volgt: Voor de wet stemden 417,678
personen, er tegen stemden 468.185 stem
gerechtigden.
In de groote kantons Zurich, Bern, Ba
zel en Genève was men ten aanzien van de
kansen van het regeeringsvoorstel al bij
voorbaat sceptisch gestemd.
Dat evenwel in de kantons, welke ach
ter de regeering staan, slechts een kleine
meerderheid voor de wet bestond, heeft
algemeen verrassing gebaard.
Op de verwerping was door de commu
nisten en de sociaal-democraten aange
drongen.
Algemeen werd druk gestemd. Bijna
74,5 pet. der stemgerechtigden is opgeko
men.
De thans verworpen wet stelde in een
twaalftal artikelen acht nieuwe strafbe
palingen voor op verschillende tegen den
staat of het staatsgezag gerichte acties,
o.a. op landvredebreuk, ondermijning der
militaire tucht of van den eerbied jegens
het leger, openlijke aansporing tot mis
drijf tegen den staat of de openbare orde,
overtredingen van een eventueel verbod
tot het houden van een openbare verga
dering of optocht, spionnage enz.
De Duitsche jeugdleider en de R.-K.
jeugdorganisaties.
Te Essen is een jeugdarbeidersdag ge
houden, waarop de rijksjeugdleider von
Schirach het woord heeft gevoerd. Hij
zei o.a.:
„Onze aanspraak op de leiding der
jeugd is een aanspraak, die we onszelf
door strijd verworven hebben en we zijn
bereid tot verwezenlijking van deze aan-
suraak, onverbiddelijk de geheele jonge
generatie van Duitschland naar het voor
beeld der Hitlerjeugd te vormen. Wij zijn
niet bereid, na het Marxisme overwonnen
te hebben, thans voor de reactie te capi-
tuleeren. Wij houden geen halt voar de
groep der katholieke jeugdorganisaties en
verklaren plechtig, dat ccnfessicneele
groepen geen speciale rechten genieten".
Britsch voorstel inzake ontwapening.
Naar in politieke kringen verluidt, zal
sir John Simon Woensdag bij het debat
in het lagerhuis over het ontwapenings
vraagstuk een nieuw initiatief van de En-
gelsche regeering bekend maken.
Het plan zou bestaan, Duitschland,
Frankrijk, Italië en de Vereenigde Staten
uit te noodigen tot een nieuwe conferen
tie, welke dus onafhankelijk van den vol
kenbond zal worden gehouden.
Dit zou de laatste poging van de En-
gelsche regeering zijn. Mislukt ook dez»,
dan zal de Engelsche regeering haar de
finitieve beslissing voor de bewapening
van Engeland treffen.
Een sensationeel wapentransport
De Zuid-Slavische bladen maken gewag
van een nieuw transport van wapens uit
Italië, dat langs de grensplaatsen Friestck
en Kaiser-Ebersdorf over Oostenrijk naar
Hongarije is gebracht. De betreffende
trein passeerde deze stations op 8 Maart.
De lading bestond uit oorlogsmateriaal
en munitie, 2 wagons gasmaskers, 4
groote model-tanks, 26 kanonnen en een
groot aantal mijnen werpers. Het berictu
hierover, in verband met de a.s. confe
rentie te Rome, heeft natuurlijk gioote
opschudding verwekt.
Het Congres tegen Roosevelt.
Reuter meldde gisteren uit Washing
ton:
Ondanks het verzet van de regeering,
heeft het Huis van Afgevaardigden be
sloten onmiddellijk het voorstel te bespre
ken tot volle betaling van 2200 millioen
dollar als bonus aan de oud-strijders.
Een nader bericht meldt, dat het besluit
genomen is met 313 stemmen tegen 103
Het Huis heeft vervolgens het ont
werp aangenomen met 295 tegen 125
stemmen.
Het werd aan den Senaat toegezonden,
die onlangs een dergelijk voorstel, even
eens ten voordeele der oudstrijders, ver
worpen heeft.
In elk geval zou Roosevelt zijn veto
tegen het voorstel stellen.
De Stavinsky-affaire.
Een nieuwe sensatie heeft zich gisteren
afgespeeld in verband met de Stavinsky-
affaire. Een jeugdig advocaat, naar spoe
dig bleek dezelfde die indertijd het amts-
gewaad had verbrand van den voorma-
ligen minister van binnenlandsche zaken
Frot en op den dag na de bloedige onlus
ten te Parijs de vlag op het Paleis van
Justitie halfstok had geheschen drong
gistermiddag onaangemeld de werkkamer
binnen van den rechter van instructie die
de Stavinsky-affaire behandelt, waardoor
hij het juist bezig zijnde verhoor van de
oud-ministers Durand en Daladier, Mevr.
Stavinsky en Romagnino onderbrak. Hij
slingerde den rechter van instructie ver
schillende beleedigingen naar het hoofd
en wilde, naar verluidt, hem zelfs aanval
len. De advocaat, die tot de rechtsche po
litieke kringen behoort moest ten slotte
met geweld uit de kamer worden verwij
derd. Door twee collega's werd hij naar
zijn woning gebracht, doch onderweg
kreeg hij eveneens eenige aanvallen van
woede. Hij sprak een kapitein aan, die
hij een krant overhandigde met de woor
den: Hier is het orgaan van de Maffia.
Toen de kapitein hem verzocht hem met
rust te laten viel de advocaat den officier
aan, zoodat hij door eenige politiewagen-
ten naar een politiebureau werd gebracht,
waar hij een inspecteur een trap tegen
den buik gaf en alle ramen van het
wachtlokaal stuk sloeg. Per ambulance
auto kon de advocaat tenslotte naar een
zenuwinrichting worden overgebracht.
Korte Berichten.
Te Boedapest is de politie een om
vangrijke communistische organisatie op
het spoor gekomen. De leiders zijn reeds
in hechtenis genomen. Een goed ingerich
te drukkerij en veel propagandamateriaal
werd in beslag genomen.
De oudste kerk in het Kremlin, de
ommuurde citadel van Moskou, waarin
de beroemste kathedralen van Rusland
staan, zal worden afgebroken, om plaats
te maken voor een nieuwen vleugel van
de communistische partij-bureaux. De
kerk is gebouwd in 1330.
In den toestand van den Duitschen
vice-kanselier von Papen, die een soort
bloedvergiftiging aan den rechtervoet op-
geloopen had, is een belangrijke verbete
ring ingetreden.
De Gepoe heeft een veertigtal amb
tenaren van levensmiddelen-organisaties
gearresteerd, die 20.000 levensmiddelen
kaarten zouden hebben gestolen en aan
particulieren verkocht.
De Amerikaansche gezant te Wee-
nen, George E&rle, is van zijn post terug-
Binnenland.
Kindervergiftiging te Den Haag.
Wijziging motor en rijwielreglement.
Nederland en Duitschland.
Steun voor peulvruchten.
Buitenland.
De conferentie van drie te Rome.
De onrust in Spanje.
Volksstemming in Zwitserland.
Britsche ontwapeningspogingen.
geroepen en zal reeds binnen 14 dagen
naar de Vereenigde Staten vertrekken.
Dit plotseling aftreden van den gezant
heeft in diplomatieke kringen geen ver
rassing gebracht, aangezien zijn positie
in verband met verschillende incidenten
reeds sedert eenigen tijd als hachelijk
werd beschouwd.
De leiders dar Spaansche bouwvak
arbeiders hebben geweigerd gevolg te ge
ven aan de instructies der regeering om
een einde te maken aan de staking in de
bouwvakken; zij zijn daarop gevangen
genomen.
Na een bespreking met von Hinden
burg heeft de rijksweerminister bepaald,
dat de Ariërparagraaf ook van toepassing
zal zijn voor het leger en de vloot. Men
verwacht dat dientengevolge vele Duit
sche officieren gedwongen zullen zijn hun
ontslag te nemen, daar vooral vele fami
lies van den hoogen adel met Joden ver
want zijn.
De pensioengrondslagen bij de
Spoorwegen.
De commissie van bijstand voor het
spoorwegpersoneel - pensioenfonds heeft
reeds haar oordeel aan de directie der
Ned. Spoorwegen inzake het voorstel van
deze inzake wijziging van de grondslagen
der reeds toegekende pensioen, kenbaar
gemaakt. Zet de directie bet voornemen
tot wijziging der pensioengrondslagen
voort, dan wordt verwacht, dat bet voor
stel binnenkort in banden van de verschil
lende vakvereenigingen ter beoordeeling
wordt gesteld.
Amsterdamsche wethouders.
Naar verluidt, heeft het voorstel van B.
en W. van Amsterdam, dat Donderdag in
behandeling komt, om het aantal wethou
ders te bepalen op vijf, en dus niet in de
vacature-Abrahams te voorzien, groote
kans aangenomen te worden. Reeds bij de
wethouderscrisis in het vorige jaar is een
voorstel ingediend, het aantal wethouders
te bepalen op vijf inplaats van zes, hetgeen
volgens den burgemeester mogelijk was.
De Raad verwierp echter dit voorstel.
Thans is men van meening, dat de er
varing heeft bewezen, dat vijf wethouders
gezien de vele uitgestelde plannen in de
zen crisistijd, voldoende zijn om de stad
te besturen. Dit zou dan gelden tot de
nieuw» raadsverkiezingen in 1935; daar
na kan de kwestie van het aantal wethou
ders opnieuw onder de oogen worden ge
zien.
Notariaat.
Zondag is te Rotterdam overleden in
den ouderdom van 60 jaar, de heer A. B.
D'am, notaris aldaar.
Burgemeesters.
De nieuwbenoemde burgemeester van
Zuilen, mr M. M. Kwint, is reeds sinds 9
November 1931 tijdelijk burgemeester van
deze gemeente.
De nieuwe burgemeester van Achttien
hoven en Westbroek, jhr J. Hudeeoper
van Maarsseveen, heeft sinds 1 Augustus
1932 tijdelijk het burgemeesterschap van
deze gemeenten uitgeoefend.
Wijziging Woningwet.
De nationale woningraad heeft aan de
Tweede Kamer het volgende telegram
gezonden:
Nationale woningraad handhaaft zijn
overwegende bezwaren tegen wetsontwerp
tot wijziging woningwet ook na de jongste
daarin aangebrachte verandering en ver
zoekt uw college het wetsontwerp in de
zen vorm niet te aanvaarden.
De besloten Vennootschappenwet.
De Kamer van Koophandel en Fabrie
ken voor Salland te Deventer heeft een
adres gericht tot de Tweede Kamer in
zake belastingheffing op besloten ven
nootschappen.
Adr. betoogt, dat het onderscheid, dat
het ontwerp maakt tusschen open N.V.'s
