Volks- en Staatssouvereiniteit.
EERSTE BLAD.
ZATERDAG 10 MAART 1934
DAGBLAD VOOR DE PROVINCIE ZEELAND
48e JAARGANG - No. f35
Dit nummer bestaat uit 2 bladen
Buitenland.
Binnenland.
Belangrijkste Nieuws.
Staten-Generaal.
Uitg.: N.V. Uitgevers-Maatschappij „Luctor et
Emergo" ter exploitatie van het blad „De Zeeuw".
Bureaux Lange Vorststraat 70, Goes.
Telefoonnummer 11.
Postchèque en Girorekening 44455.
Bijkantoor Middelburg, Lange Burg, Telef, 259,
Directeur-Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA.
<De Zeeuw
Abonnementsprijs f2.50 per kwartaal,
weekabonnementen voor Middelburg, Goes en
Vlissingen 10.20. Losse nummers 5 cent
Advertentiën: Gewone advertentiën 30 cent per
regel. Ingezonden Mededeelingen dubbel tarief.
Handelsadvertentiën 25 cent per regel. Kleine
Advertentiën Dinsdags en Vrijdags f 0.75, bij
vooruitbetaling, Onder letter of motto 3f 0,85.
Bij contract belangrijke korting.
In een dezer dagen gehouden vergade
ring werd de vraag gesteld, welk verschil
er is tusschen de volkssouvereiniteit zoo
als die in de Fransche revolutie tot
uiting kwam en de staatssouvereiniteit,
die in Duitschland wordt gehuldigd en
ook door de N. S. B. ten onzent wordt ge
propageerd.
Zijn, zoo werd gevraagd, beide opvat
tingen als revolutionair af te wijzen, of
is er een principieel verschil?
De vraag, die in deze dagen telkens
weer aan de orde komt, is belangrijk ge
noeg om er enkele oogenblikken bij stil
te staan.
Een duidelijk antwoord heeft Dr Kuy-
per gegeven in „Het Calvinisme". Een
gedeelte van zijn betoog willen wij hier
laten volgen.
De Fransche revolutie aldus Dr K.
stelt zich tegenover God. Zij weigert
een dieperen grondslag van het leven te
erkennen, dan die in de natuur, d.i. hier
in den mensch zelve ligt. God in zijn vrij
macht wordt onttroond en de mensch
met zijn vrijen wil op den troon geplaatst,
's Menschen wil beschikt, 's Menschen
welbehagen beslist. Alle macht, alle gezag
gaat van den mensch uit.
Zoo komt men van den enkelen mensch
op de vele menschen, en in die vele men
schen, als volk genomen, schuilt dan de
diepste bron van alle souvereiniteit.
Er is daar geen sprake van een uit God
afgeleide souvereiniteit, die door Hem
onder bepaalde omstandigheden, op het
volk gelegd is, neen, maar van een oor
spronkelijke souvereiniteit, die uit het
volk zelf opkomt en die eenvoudig be
rust in den menschelijken wil.
Een volkssouvereiniteit alzoo, die met
Godloochening volkomen gelijk staat.
De bedoeling is den mensch op een
voetstuk te plaatsen, maar in werkelijk
heid ligt hierin niets dan zelfverlaging.
Op Calvinistisch erf voor God de knie
gebogen, maar tegenover den mensch fier
het hoofd omhoog geheven, maar hier op
het standpuit der volkssouvereiniteit te
gen God de vermetele vuist gebald en on
derwijl als mensch voor zijn medemensch
gekropen en deze zelfvernedering ver
guld door een fictie van een voor duizen
den van jaren, door lieden, waarvan nie
mand heugenis heeft, gesloten contract
social."
Met dien waan der op fictie gegronde
volkssouvereiniteit heeft Duitschland ge
broken.
Alleen, wat men er voor in de plaats
stelde, ligt, hoezeer het ook anders schijnt,
principieel op dezelfde lijn,
„Niet TOWcssouvereiniteit, maar Staats-
souvereiniteit zou het nu zijn, een product
van Duitschlands philosophised panthe-
isme. In de realiteit belichamen zich idee-
en en onder al de verbindingen van
mensch en mensch was de staatsidee de
hoogste, de rijkste, de volkomenste.
Zoo werd de Staat een mystiek begrip.
De Staat was een geheimzinnig wezen,
met een schuilend ik, met een zich ont
wikkelend staats bewustzijn, met een zich
sterkenden staatswiï, door een langzaam
proces zich bewegende naar een hoogste
Staatsdoel".
Deze Staatsidee nu kan zich in ver
schillende vormen openbaren.
Maar in wat vorm dit mystieke wezen
van den Staat zich ook moge openbaren,
het komt toch altijd hierop neer, dat elk
Staatslid zich heeft te buigen voor de
souvereiniteit van den almachtigen Staat.
Beide opvattingen komen dus hierin
overeen, dat zij de souvereiniteit van God
loochenen.
Zoowel bij de leer van de volkssouve
reiniteit als bij die van de staatssouve
reiniteit, wordt God de Heere als de bron
van alle macht en gezag terzijde gesteld
en de mensch op den troon geplaatst.
Het blijft hier dus alles in de laagte.
Men komt niet verder dan de onderwer
ping van den mensch aan den mensch.
En daarmee is tevens de deur openge
zet voor menschelijke willekeur en ty-
rannie.
Als er geen hooger gezag is, dan is ef
ook geen hoogere wet en dan is er ook
niet het Goddelijke recht, waarop de ver
drukte zich beroepen kan. Terecht kon
Dr K. dan ook concludeeren, dat de
vrucht van deze doodende theorie is dat
het rechtsbesef wordt afgestompt, dat
elke rechtvastheid uit de gemoederen wijkt
en dat alle hoogere geestdrift gebluscht
wordt.
Hoog boven deze revolutionaire theo
rieën staat de Calvinistische opvatting.
Het Calvinisme handhaaft het hoogste
en het beste in onze aspiratiën door alle
mensch en alle volk voor 't aanschijn van
onzen Vader in de hemelen te plaatsen.
Het maakt het zwichten voor het gezag
licht, omdat het in elk gezag ons den
eisch van de souvereiniteit Gods doet ge
voelen. Het verheft ons van een gehoor
zaamheid uit vreeze voor den sterken
arm, tot een gehoorzaamheid om der con
sciëntie wil. Het leert ons van de bestaan
de wet opzien tot de bron van het eeuwig
recht in God.
En hoe machtig ook de Staat uitbreke
en de vrije persoonlijke ontwikkeling in
gedrang brenge, boven dien machtigen
Staat schittert voor ons zielsoog steeds
als nog oneindig machtiger, de majesteit
van den Koning der koningen, bij wiens
vierschaar steeds het recht van appèl voor
eiken verdrukte openstaat, en tot wien
steeds ons gebed blijft opgaan, of Hij
ons volk en in dat volk ons en ons huis,
mocht zegenen.
Uit dit alles volgt, dat wie zich stelt op
Christelijk standpunt, ook de staatssou-
vereinieit aooals die thans weer opnieuw
met kracht gepropageerd wordt, als revo
lutionair moet worden afgewezen.
De Duitsche vrouw mag alleen Duitsche
groenten koop en.
Staatssecretaris Feder heeft het woord
gevoerd op een vergadering van de cen-
tiale van huisvrouwenvereenigingen over
„Huisvrouw en economie".
Feder wees op de verantwoordelijkheid
van de vrouw voor het door den man
verdiende geld. Zestig tot tachtig procent
van het nationale inkomen gaat door de
handen der vrouwen. Het juiste gebruik
van dit geld moet geleerd worden.
De huisvrouw moet producten van
eigen bodem koopen en bedenken, dat
voor iedere 2000 R.M. invoer een Duitsch
gezin werkloos kan worden. Groente moet
b.v. alleen gegeten worden op tijdstip
pen, dat de Duitsche grond die in vol
doende hoeveelheden oplevert.
Afnemende werkloosheid in Duitschland?
Volgens mededeelingen van het insti
tuut voor conjunctuur-onderzoek, was de
ontwikkeling in den gang van zaken en
de werkloosheid gedurende dezen winter
gunstiger dan in de laats'te tien jaren het
geval was. Stijgingen van het aantal werk-
loozen van 11.5 millioen van October
tot Januari waren de laatste jaren geen
zeldzaamheid. Dit jaar is men er in ge
slaagd, de seizoenstijging der werkloos
heid tot een minimum te beperken. De
arbeidsbureaux melden wel is waar voor
December een vermeerdering met 344.000
werkloozen, voor Januari echter weer een
vermindering met 286.000, zoodat einde
Januari, op een tijdstip derhalve, dat de
werkloosheid vroeger het grootst was of
nog verder steeg, slechts 58.000 menschen
méér werkloos waren dan einde Novem
ber.
H if Ier „veroordeeld".
Naar aanleiding van een massa-mee
ting te New-York, waar een schijnproces
in scène was gezet tegen Hitler, die schul
dig werd verklaard aan „misdaden tegen
de beschaving" is de Duitsche ambassa
deur, Luther, op het departement van bui-
tenlandsche zaken verschenen, om te pro
testeeren.
De onderstaatssecretaris van buiten-
landsche zaken weigerde zich met bet ge
val in te laten. Hij zeide, dat geen enkel
lid van de Amerikaansche regeering,
noch eenige verantwoordelijke ambtenaar
bij dit „vonnis" betrokken was geweest.
Het „proces" heette „de beschaving
tegen het Hitlerianisme". De aanklagers
waren o.a. Al. Smith, de voormalige gou
verneur van New-York en Laguardia, de
tegenwoordige burgemeester van New-
York.
Bainbridge Colby, staatssecretaris on
der president Wilson, fungeerde als rech
ter.
„Alle sprekers protesteerden tegen de
poging van Herr Hitier, om de klok terug
te zetten en terug te keeren tot een ver
ouderd barbaarsch despotisme, dat den
vooruitgang der menschheid naar vrede
en vrijheid bedreigt.
Een geweldig enthousiasme maakte zich
van de 20.000 menschen, die de voorstel
ling bijwoonden, meester, toen Golby een
resolutie voorstelde, waarin Hitier werd
veroordeeld.
De verschillende redenaars waren een
en al felheid.
Mayor Laguardia werd geweldig toe
gejuicht, toen hij tenslotte verklaarde,
„dat het moeilijk zou zijn voor -de Ver-
eenigde Staten, diplomatieke betrekkingen
met het Hitler-regime te blijven onder
houden, tenzij de Amerikaansche bezoe
kers van Düitschland beter worden be
schermd."
De stad van de Koningin van Sheba
ontdekt?
Een Fransch onderzoeker heeft een
telegram naar Parijs gezonden met de
mededeeling, dat hij bij de ruïnen van
Ruba el Kadi aan de kust van Djibouti
(langs de Roode Zee aan de Afrikaan-
sche kust) de ruïnes blootgelegd heeft
van de stad van de Koningin van Sheba,
die de gast is geweest van Salomo te Je
rusalem. De ruïnes van 20 torens heeft
hij gefotografeerd.
Socialisten veroordeeld.
De buitengewone rechtbank voor het
land Saksen heeft van 41 beklaagden, er
9 veroordeeld wegens voortzetten van de
S. P. D. en verspreiding van verboden
drukwerken. Zij kregen tuchthuisstraffen
van 1 tot 4 jaar.
De overigen, op twee na, die werclen
vrijgesproken, kregen gevangenisstraffen
van 6 maanden tot 2 jaar en 3 maanden.
De beklaagden hadden zich o.a. bezig
gehouden met het binnensmokkelen en
verspreiden van het in Praag door
Marxistische emigranten uitgegeven blad
„Neue Vorwarts" en, om hun organisatie
te maskeeren, in Dresden een tabakshan-
del opgericht, waarvoor emigranten de
middelen hadden verstrekt. De middelen
waren voor een deel afkomstig van de
partijkas der Socialistische Partij Duitsch
land.
Crisisgevaar in België geweken.
Het Hbld. meldt:
In parlementaire kringen begint de op
winding, die de rede van den heer De
Broqueville had gewekt, te luwen en er
valt vandaag een aanmerkelijke ontspan
ning waar te nemen. Van liberale zijde
worden reeds pogingen in het werk ge
steld om met de katholieken, die in groote
meerderheid achter den premier staan,
tot overeenstemming te komen over een
motie, welke door de regeering aanvaard
kan worden.
Overigens heeft, naar verluidt, de heer
De Broqueville in den Kabinetsraad ver
klaard dat hij1 iedere motie zal aannemen,
die gebaseerd is op de katholieke motie
van 31 Dec. j.l. betreffende de veiligheid
van België.
Men kan aannemen, dat een dergelijke
motie met groote meerderheid van stem
men zal worden aangenomen. Alle crisis-
gevaar schijnt dus voorloopig weer van de
baan te zijn.
Labour's overwinning te Londen.
De definitieve uitslag der verkiezingen
voor den Londenschen graafschapsraad
(waarin de Labourpartij de volstrekte
meerderheid heeft veroverd) luidt als
volgt:
Labour 69 (voorheen 35), conservatie
ven 55 (voorheen 83) en liberalen 0 (voor
heen 6) zetels.
Korte berichtem
In de gevangenis te Lübeck is gis
termorgen een zekere Fick onthoofd we
gens moord op een nationaal-socialist.
In een der grootste fabriekscom
plexen te Erfurt, de etikettenfabriek Zan
der Go, is een groote brand uitgebro
ken, welke zeer snel om zich heen greep.
Bij het blusschingswerk hebben 3 brand
weerlieden rookvergiftiging opgeloopen.
Deze fabriek is de grootste onderneming
van haar soort in Duitschland.
Naar Reuter uit Madrid meldt, heeft
het Instituut voor agrarische hervorming
besloten 136 gezinnen te vestigen op 193
H.A. grond, afkomstig van onteigend ge
bied van de grandes van Spanje. Aan de
ze kolonisten zal de staat geld op langen
termijn leenen, waarvoor zij geen interest
behoeven te betalen.
Op initiatief van den burgemeester
van Spa zal in deze badstad een monu
ment ter herinnering aan koning Albert
worden opgericht. De gemeenteraad en
de voornaamste plaatselijke organisaties
hebben hun instemming met dit plan be
tuigd.
Naar aanleiding van de verklaring,
dat Japan meer oorlogsschepen zal bou
wen om op gelijke hoogte te blijven met
het nieuwe Amerikaansche vlootbouwpro-
gram, heeft de voorz. der vlootcommis-
sie van het Huis van Afgevaardigden te
Washington verklaard, dat het Ameri
kaansche vlootbouwprogram geheel bin
nen de grenzen der bestaande vlootver-
dragen blijft.
Koningin en Prinses naar Hei Loo.
De Koningin en de Prinses hébben het
voornemen zich in het begin der volgende
week voor eenige dagen naar Het Loo te
begeven.
Minister Verschuur hersteld.
Naar wij vernemen is de Minister van
Economische Zaken, Mr T. J. Verschuur
in zooverre hersteld, dat de behandelen
de geneesheer aan Z. Exc. heeft toege
staan den arbeid op het departement te
hervatten.
De arrestatie van de voormannen der
P. N. I.
De heer Roestam Effendi heeft ver
schillende vragen geateld in verband met
de onlangs op last van de Indische Regee
ring plaats gehad hebbende arrestaties
van de voormannen der Pendidikaa Nar
sional Indonesia.
Op de vraag, is het den Minister be
kend:
„dat de Pendidikan Nasional Indone
sia in woord en geschrift herhaaldelijk
heeft verklaard haar acties slechts te wil
len voeren binnen 't kader van de wette
lijke mogelijkheid, en dat de leiders dezer
organisatie programmatisch den illegalen
strijd verwerpen omdat hun strijd niet
werkelijk is gericht tegen bet bestaande
stelsel?"
beeft Minister Colijn geantwoord:
„De vraag is niet, wat de Pendidikan
Nasional Indonesia heeft verklaard, doch
boe de leiders dezer organisatie zich heb
ben gedragen".
Op de vraag:
„Is de Minister niet van oordeel, dat
dergelijke drastische maatregelen tegen de
voormannen uit de volksbeweging de be
staande reeds dreigende spanning in Indo-1
nesië nog meer zullen verscherpen en bit
teren baat onder het Indonesische Volk
tegen het Nederlandsche gezag zullen wék
ken en bevorderen?"
antwoordde Minister Colijn kort en bon
dig: „Neen, juist omgekeerd".
Nederlandsche kolen haar Italië.
Het in de bladen verschenen bericht als
zou de Nederlandsche handelsdelegatie er
in geslaagd zijn, in het afgesloten han
delsverdrag met Italilë uitbreiding van
bet contingent naar dat land uit te voe
ren steenkolen kunnen verkrijgen is on
juist. Wel is de levering van kolen naar
Italië ter sprake gebracht, maar daar Ita
lië geen brandstof contingenteert, kon uit
den aard der zaak verbooging van de naar
Italië uit te voeren boeveelheid kolen niet
in het handelsverdrag worden opgenomen.
De Staatsmijnen en ook de particuliere
mijn „Oranjo-Nassau" leveren reeds ja
ren aan Italië een bescheiden boeveelheid
kolen en briketten, o.a. aan de Italiaan-
scbe Spoorwegen, maar deze kleine boe
veelheid heeft absoluut geen invloed op
de totale productie.
Burgemeesters.
Bij Koninklijk besluit van 8 Maart 1934
no. 25 is aan W. H. Geraets, op zijn ver
zoek, met ingang van 16 Maart 1934, eer
vol ontslag verleend éls burgemeester der
gemeente Buggenum.
Loonen in de werkverschaffing.
De minister van Economische Zaken
beeft bericht, dat de loonen bij de rijks
werkverschaffingen en bij de door het
rijk gesubsidieerde werkverschaffingen
moeten worden verlaagd. De verlaging
bedraagt van 1 tot 2 cent per uur.
Eerste Kamer.
In de Woensdag 14 Maart te elf uur te
houden openbare vergadering van de
Eerste Kamer zal een aanvang worden
gemaakt met de interpellatie van den
heer van Citters in verband met bet ant
woord van den minister van onderwijs,
kunsten en wetenschappen op zijn schrif
telijke vragen inzake een oproep van bet
zich noemende comité van professoren en
studenten.
Directeur-Generaal P. T. en T.
De directeur-generaal P. T. en T. is
wegens ziekte tot nader bericht verhin
derd spreekuur te houden. Zij, die bun
belangen persoonlijk aan den plaatsver-
vangenden directeur-generaal willen voor
dragen, zijn daartoe in de gelegenheid
des Woensdags van 14 tot 16 uur, mits
vooraf tijdig het doel der bespreking aan
het hoofdbestuur is opgegeven.
Het vertrek van Minister Colijn naar
Indië.
Naar men verneemt, is het vertrek van
Minister Colijn naar Nederlandsch-Indië
vastgesteld op 3 Mei a.s.
Waarschuwing van den Minister
aan Didam.
Bij 'het gemeentebestuur van Di'dam is
een schrijven ingekomen van den Minister
van Binnenlanidsdbe Zaken, waarin deze
uiting 'geeft aan zijn bijzondere bezorgd
heid over den loop van zaken in 'deze ge
meente. 'Hij doet uitkomen, dat er door bet
hooger gezag middelen moeten worden toe
gepast, welke voor een goed bestuurde ge
meente tot de onmogelijkheden moesten be-
'h oo ren.
De gedragingen en handelingen van
enkele raadsleden hebben den minister
aanleiding gegeven, enkele gevallen aan
te stippen, welke duiden op 'het zeer slecht
gevoerde beleid van 'bepaalde raadsleden
en wethouders.
Het uitzonderlijke beeft zich voorge
daan, dat in een korte spanne 'tijds drie
raadsbesluiten moeten worden vernietigd.
Vervolgens releveert de Min. °t verloop van
de gemeentebegrooting over de laatste
drie jaren, waarvan de eerste twee door
den commissaris van de Koningin in de
provincie Gelderland moesten worden
vastgesteld, daar zoowel de raad all B.
Binnenland.
Begrootingen wegenfonds en van kolo
niën door de Eerste Kamer aangeno
men.
Minister Colijn op 3 Mei naar Indië.
Buitenland.
Geen kabinetscrisis in België.
Afnemende werkloosheid in Duitschland?
en W. weigerachtig Weven te voldoen aan
de nota van aanmerkingen van Gedep.
Staten. Herhaaldelijk xnoet door 'Gedepu
teerden op spoed worden aangedrongen
met de vaststelling der begrooting voor
1934.
De handelingen en het beleid van be
paalde leden van den raad en B. en W.
geven blijk van een ontstellend gemis aan
wetskennis, betgeen opgemaakt kan wor
den uit de besluiten van genoemd college.
De raad acht zich in staat om alle moge
lijke willekeurige besluiten te nemen en
daarna alle verantwoordelijkheid elders
af te schuiven.
De minister laat het ernstig venmaan
hooren, dat de slechte gang van zaken in
de gemeente alleen is toe te schrijven, aan
die raadsleden en wethouders, die hebben
medegewerkt aan bet nemen van die be
sluiten. De minister wijst er op, dat d'e
toestand niet zal verbeteren, indien de
leden bun gedrag in deze niet veranderen
en dat de regeering meermalen in het ver
trouwen van deze functionarissen is be
schaamd. Ten slotte vermaant de minis
ter deze functionarissen over te gaan tot
het voeren van een geheel ander en beter
beleid.
EERSTE KAMER.
Begrooting Wegenfonds. Beton of
klinkerwegen.
Na afdoening van de Waterstaatsbe-
grooting heeft gisteren de Eerste Kamer
de begrooting van het Wegenfonds be
handeld.
De beer Visser (R.K.) hield een plei
dooi voor bet gebruik van straatklinkers,
een nationaal product bij uitnemendheid.
De kostprijs van klinkers en die van be
ton loopen niet ver uiteen, maar bij klin
kers vormt de verlooning een veel grooter
percentage van de kosten. Het doet wee
moedig aan, door bet centrum van de Ne
derlandsche steenindustrie over zeer
groote afstanden over beton te moeten
rijden, terwijl de werkloosheid in de
steenindustrie groot is en vele fabrieken
gesloten zijn. Aan werklooze steenfa
brieksarbeiders zijn enorme steunbedra
gen uitgekeerd. Er is voor millioenen ce
ment in ons land ingevoerd en er staat
maar weinig uitvoer tegenover, waardoor
deze import zou kunnen worden gecom
penseerd.
De beer Ter Haar (G.H.) bepleitte
aanleg van auto-snelwegen. De regee
ring beeft gezegd, dat een aanmerkelijk
deel van de 60 millioen zal ten goede
komen aan wegen en bruggen. Spoed
worde betracht bij! de wegenverbetering.
Overleg met vakvereenigingen over la
gere loonen dan de contractueele zal ver
traging geven. In afwachting van een
compromis vange de regeering daarom
aan met steunverleening tegen compen
satie.
Spr. stelt de voordeelen in bet licht van
klinkerbestrating, wijzende op bet groote
percentage aan loon en opmerkende, dat
herstel van asfaltwegen, als zij verzak
kingen vertoonen, veel duurder is dan
van klinkerwegen met een gefundeerde
bestrating.
Hij bepleitte voorts een betere wegen-
verlichting.
De beer S m e e n g e (Lib.) bepleitte
klinkerbestrating, wijzende op de werk
gelegenheid voor schippers, die zij brengt.
De beer De Jong (R.K.) betoogde,
dat per vierkanten meter betonweg f 2.25
f 3, asfaltwegen f 2.75f 3.25, klinker
wegen zander gewalste fundeering f 2 en
klinkerwegen met gewalste fundeering
evenveel als asfaltwegen kosten. Het on
derhoud van klinkerwegen is gemakke
lijk en goedkoop. Met fundeering vormen
zij de beste bestrating voor snelvervoer.
Telkenjare vloeien vele millioenen uit ons
land voor wegenverharding, welke aan
onze eigen industrie ten goede zouden
moeten komen.
De Minister van Water
staat, de beer K a 1 f f, zegt, dat voor
klinkers wel argumenten pleiten, maar
dat bet geheel der klinkerbestrating met
onderdek meer kost dan andere wegbe-
dekkingen. Spr. beeft geen tegenzin tegen
klinkers, maar er kunnen omstandighe
den zijn, verband houdende met kosten en
ondergrond, die aanleiding kunnen gwen
tot de keuze van een ander wegdek.
