Schoonmaak
EERSTE BLAD.
DONDERDAG 1 MAART 1934
DAGBLAD VOOR DE PROVINCIE ZEELAND
48e JAARGANG - No. 127
Dit nummer bestaa uit 2 bladen
Staten-Generaal
Buitenland
Binnenland.
Belangrijkste Nieuws.
Uitg.: N.V. Uitgevers-Maatschappij „Luctor et
Emergo" ter exploitatie van het blad „De Zeeuw".
Bureaux Lange Vorststraat 70, Goes.
Telefoonnummer 11.
Postchèque en Girorekening 44455.
Bijkantoor Mlddolburg, Lange Burg. Telef. 250.
Directeur-Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA.
Abonnementsprijs f2.50 per kwartaal,
weekabonnementen voor Middelburg, Goes en
Vlissingen f0.2ö. Losse nummers 5 cent
Advertentiën: Gewone advertentiën 30 cent per
regel. Ingezonden Mededeelingen dubbel tarief.
Handelsadvertentiën 25 cent per regel. Kleine
Advertentiën Dinsdags en Vrijdags f0.75, bij
vooruitbetaling. Onder letter o! motto 10,85.
Bij contract belangrijke korting.
TWEEDE KAMER.
De Indische begrooting.
De Kamer heeft gisteren de behande
ling van de Indische begrooting beëin
digd. Alleen over de begrootingen van
de afdeelingen oorlog en marine zal nog
gestemd moeten worden. Over deze af
deelingen werd door verschillende leden
het woord gevoerd.
Minister Col ij n merkte op, dat
sommigen hem verwijten, niet genoeg,
anderen, te veel te bezuinigen. Spr. zal
niet gebruik maken van de gemeenplaats
dat hij dan den juisten middenweg be
wandelt. Het betreft hier een aangelegen
heid, die het bestaan van den staat zelf
raakt. In Indië is een legermacht van
iets over de 30.000 man, niets meer dan
een zuiver politieleger. Te Parijs waren
onlangs 18.000 politie-agonten in actie,
in één stad.
Nederland heeft voorts internationale
verplichtingen, die vervuld moeten wor
den. Op die basis rust de Indische weer
macht. Voor haar taak moet het noodige
beschikbaar zijn, maar ook niet meer,
dan strikt noodig is. Er is inderdaad
meer aanleiding om te vragen, of men
bij de bezuiniging niet te ver is gegaan,
d.w.z. in verband met de tegenwoordige
organisatorische vormen. Bij andere orga
nisatorische vormen kan de bezuiniging
waarschijnlijk nog grooter zijn. Over het
rapport-Idenburg zal spr. nu niet spreken.
Voor 1930 was reeds zeer belangrijk op
de defensie-uitgaven bezuinigd en na 1930
bedraagt de gemiddelde bezuiniging op
het budget in het algemeen 28 pet. en
voor defensie 29 pet.
Wat betreft de Indo-Europeanen, spr.
heeft nog geen preciese voorstelling, hoe
het capitulantenstelsel ingericht moet
worden, maar het is de bedoeling ge
weest om juist voor hen een weg te ont
sluiten. Wie eenige jaren heeft gediend
bij leger en vloot, krijgt dan als belooning
een preferentie voor een burgerlijke be
trekking.
De salarissen der onderofficieren ver
nielen de weermacht. Daar zit de oorzaak
van de kostenopdrijving. Vroeger kostte
een onderofficier f 1.per dag. Spr. heeft
met hen gediend. Het waren prachtkerels.
Nu kost zoo iemand 8 h 10 maal zooveel.
De zaak is nog in behandeling. Spr.
wenscht geen invloed te oefenen ten deze
op de Indische instanties.
De regeering is niet bereid medewer
king te verleenen tot het verkrijgen van
amnestie voor de muiters van „De
Zeven Provinciën".
De volgende wetsontwerpen der Indi
sche begrooting werden z.h.s. goedgekeurd
met aanteekening, dat de communisten
tegen zijn.
De opstand in Oostenrijk.
Het politie-onderzoek tegen de gear
resteerde functionarissen der Oostenryk-
sche sociaal-democratische partij is thans
beëindigd. Tegen 20 leden van het partij
bestuur zal een vervolging worden inge
steld.
Uit het politie-onderzoek is gebleken,
dat de gearresteerden hebben deelgeno
men aan de voorbereiding van een op
stand, dat zij reeds lang van tevoren de
plannen voor de uitvoering van den op
stand in handen hadden en dat zij actief
aan den opstand hebben deelgenomen, en
de operaties van den Schutzbund per
soonlijk hebben geleid.
De 20 partijbestuurders zullen aange
klaagd worden wegens „openlijk verzet
tegen de staatsmacht en deelneming aan
den opstand".
De Oostenrijksche regeering en de
staatspolitie keeren zich tegen de berich
ten m de Joegoslavische pers, dat in ver
schillende deelen in Oostenrijk gisteren
bloedige botsingen tusschen politie en
nazi's hebben plaats gevonden.
Regeering en politie verzekeren, dat in
geheel Oostenrijk volkomen rust heerscht
en dat het nergens tot botsingen is geko
men,
Incident in het Engelsche Lagerhuis.
In het lagerhuis richtte de labourafge-
vaardigde Mac Govern tot den voorzitter
het verzoek, de deelnemers aan den hon-
germarseh tot de publieke tribunes toe
te laten. Daarbij verklaarde hij, dat de
politie weigerde sjofel gekleede personen
tot het parlementsgebouw toe te laten.
De voorzitter antwoordde hierop, dat de
gebruikelijke regels bij de toelating van
het publiek werden in acht genomen.
Mac Govern bleef echter bij zijn bewering
en toen bij tot de orde werd geroepen,
schreeuwde hij „Loop naar den drommel"
en woedend verliet bij de zaal, terwijl bij
den voorzitter nog toeriep: „Jullie ver
vloekte kamer is een groote comedie".
Een aantal deelnemers aan den hongcr-
marscb bad zich inmiddels voor den in
gang van het lagerhuis verzameld. Mac
Govern ried bun echter aan zich te ver
spreiden, hetgeen zij tenslotte deden.
Kroningsfeesten te Mandsjoekwo.
Gisteren zijn de feestelijkheden ter ge
legenheid van de kroning van Poe-nji be
gonnen. Gharbin, Sjinking en Moekden
zijn als het ware een zee van vlaggen. Ook
de buitenlandsche zakenhuizen hebben de
Mandsjoerysche vlaggen uitgestoken. Uit
Tokio is een afvaardiging van leger en
vloot van Japan aangekomen.
Poe-nji beeft gisteren de periode van
vasten en bidden beëindigd als zuivering
voorafgaande aan zijn inhuldiging. Van
daag is hij gekroond tot keizer van
Mandsjoekwo met den titel Kang Feb,
hetgeen beteekent Rust en Deugd.
Een onderhoud met Dimitrof.
De correspondent van de „Daily Tele
graph" beeft te Moskou Dimitrof gespro
ken.
De Bulgaar noemde de brandstichting
in den Rijksdag, waarvoor hij en zijn lot-
genooten zoolang gevangen hebben geze
ten, „een anti-communistische actie".
Over de politiegevangenis te Berlijn,
waarheen hij na zijn vrijspraak te Leip
zig overgebracht, was Dimitroff heel
slecht te spreken. Zijn liefste wensch
was „de huidige heerschers in die cata
comben te zien. Als iemand er enkele
maanden in verteft, wordt hij een licha
melijk wrak".
Op de vraag hoe de Rijksdag z.i. in
brand was gestoken, antwoordde Dimi
trof:
„De eenige die weet hoe dit gebeurd
is, is de man die de brandstichting op
touw heeft gezet. En daarom zullen we
het pas te weten komen als hij voor een
proletarische rechtbank staat. Maar ik
geloof, dat v. d. Lubbe den brand in het
restaurant van den Rijksdag heeft ge
sticht. terwijl anderen de groote zaal zelf
in brand staken".
Dimitroff verklaarde, dat de drie Bul
garen 's morgens om 5 uur bevel kregen
om hun boeltje te pakken en zich gereed
te houden voor vertrek zonder dat hun
medegedeeld werd waarheen. Tenslotte
kwam een ambtenaar van het ministerie
van binnenlandsche zaken, die mededeelde
dat zij per vliegtuig naar Moskou zou
den worden gebracht. Dë reis was zonder
eenig incident verloopen.
Drie professoren hebben de drie Bul
garen Dimitroff, Popoff en Taneff onder
zocht en vastgesteld, dat Dimitroff aan
algemeene zenuwuitputting lijdt, alsmede
verwijding van het hart. Bovendien heeft
hij verergerde rheumatische pijnen en ca-
tarrhe van de bovenste luchtwegen, die
een lange kuur eischt en een streng re
gime.
Popoff lijdt aan zenuwuitputting en
bloedarmoede, en een ernstige catarxhe
in het darmstelsel. Hij moet in een sana
torium verpleegd worden.
Taneff lijdt aan algemeene uitputting
en zenuwoverspanning, verhoogden bloed
druk, hoofdpijn en slapeloosheid. Hij zal
langdurige ziekenhuisbehandeling moeten
ondergaan.
Minister Goering heeft op een pers
bijeenkomst de gelegenheid benut „op te
komen tegen de legenden", alsof in de
kwestie der vrijlating van de drie Bulga
ren eenig meeningsverschil zou hebben
bestaan tusschen den leider en hem of
andere instanties.
Het dralen met de vrijlating heeft plaats
gevonden, omdat in de buitenlandsche
pers, in ten deele zeer zonderlingen vorm,
eischen zijn gesteld en geprobeerd is een
zekeren druk uit te oefenen, welke hij zich
in geen geval heeft kunnen laten welge
vallen.
De vrijlating was reeds bijvoorbaat be
sloten, den datum der vrijlating moest
hij bepalen. Hij laat zich niet onder druk
zetten.
Nadat de gedeeltelijk onvriendelijke bui
tenlandsche persstemmen wat waren ge
kalmeerd, heeft hij thans den tijd aange
broken geacht, om de Bulgaren naar Rus
land te zenden.
Weer papieren bommen, hakenkruis-
vlaggen en -vuren in Oostenrijk.
Do wapenstilstand, die door Hahicht 20
Februari is afgekondigd, is gistermiddag
om 12 uur afgeloopen. Prompt hebben de
nazi's dit den volke duidelijk gemaakt. In
een uur ontploften weer tal van papieren
bommen. Van tal van gebouwen ontplooi
den automatisch haJkenkruisvlaggen en op
de bergen rond de stad ontvlamden weer
hakenkruis vuren. (De politie arresteerde
tal van personen. Tevens werd bevel ge
geven tot arrestatie en interneering in een
concentratiekamp van twee nationaal-
socialisten voor elke papieren 'bom, die op
't bondsgebied ontploft. Aan de Tiroolsch-
Beiersche grens is alles rustig.
Korte berichten.
i De Fransche minister van oorlog zal
binnen korten tijd een wetsvoorstel bij de
Kamer indienen, waarin nieuwe credie-
ten zijn opgenomen voor de voltooiing
van de Fransche vestingwerken aam de
Oostgrenzen en voor het begin van gelijke
versterkingen aan de Fremsch-Belgische
grenzen.
De Japansche minister van marine,
Ozoemi, verklaarde aan vertegenwoordi
gers van de pers, dat Japan zijn vloot
moest versterken, om het evenwicht op
den Stillen Oceaan te handhaven.
Ook moet Japan door een sterke vloot
zijn handelsbetrekkingen in de Ghinee-
sche wateren kunnen beschermen.
Officieel wordt medegedeeld, dat zes
bergpassen nabij den Grooten Muur, met
name de Koeptsjaupas, waar tijdens den
Japanschen opmarsch naar Jehol he
vige gevechten hebben plaats gehad, we
der aan China zijn afgestaan. Hiermede
is de ontruiming door de Japanners van
den Grooten Muur voltooid.
Ook in Spanje is de laatste dagen
veel sneeuw gevallen, terwijl de tempe
ratuur sterk is gedaald. Vele vliegtuig
diensten moesten wegens sneeuwstormen
gestaakt worden.
Uit een rapport van het Hongaar-
sche graafschap Baranya, aan den minis
ter van onderwijs, blijkt, dat het tenge
volge van de algemeene verarming steeds
moeilijker wordt, de leerplichtwet te
handhaven. De arme boeren zijn niet in
staat voor hunne kinderen boeken en
schrijfgerei te koopen, waar ze in vele
gevallen niet eens geld hebben, om klee-
ren en schoenen voor hen te koopen.
De val van de Spaansche regeering
wordt aanstaande geacht in verband met
het feit dat de katholieke volksactie en
de agrariërs hun vertrouwen in de regee
ring hebben opgezegd.
Koning Boris van Bulgaryle, die
Dinsdag zijn vader, ex-tsaar Ferdinand
van Coburg, bezocht, is Woensdag in
Berlijn aangekomen. Ter eere van den
koning had in het Bulgaarsche gezant
schap een maaltijd plaats.
Eerste Kamer.
De Eerste Kamer der Staten-Generaal
is bijeengeroepen tegen Dinsdag 6 Maart
a.s., des middags te 2 uur, ter verdere
behandeling van verschillende hoofdstuk
ken der Ryksbegrooting voor 1934.
De steunverlening aan den middenstand.
In een te Schagen gehouden vergade
ring van tal van Middenstandsvereenigin-
gen in West-Friesland is, na een inlei
ding van den heer F. L. van der Leeuw,
adj .-directeur van het bureau van den
Koninklijken Ned. Middenstandsbond de
volgende motie aangenomen:
„De groote vergadering van Midden
standers in Holland's Noorderkwartier,
gehoord de inleiding en de discussies,
spreekt haar diepe teleurstelling uit over
het feit, dat nog steeds geen bijzondere
crediet- en steunverleening aan den mid
denstand is tot stand gekomen, waardoor
in het bijzonder de middenstand ten plat-
tenlande ernstig lijdt, noodigt het bestuur
uit, door tusschenkomst van den Kon.
Ned. Middenstandsbond dezen noodkreet
van den middenstand ter kennis van de
regeering te brengen en haar met aan
drang te verzoeken de onmisbare, wettelij
ke voorziening met den meesten spoed tot
stand te brengen".
De sieun aan den Tuinbouw.
De heer Groen heeft de volgende schrif
telijke vragen aan den Minister van Eco
nomische Zaken gesteld:
1. Is 't juist, dat de gedeeltelijke steun-
uitkeering aan verbouwers van fruit- en
warmoezerygewassen voor het jaar 1933
welke in Januari 1.1. heeft plaats gevon
den, is berekend op een betrekkelijk ge
ring percentage van het voor uitkeering
beschikbare bedrag?
2. Is het den Minister bekend, dat deze
uitkeering bij zeer vele tuinders tot een
zeer geringe, soms onbeduidende bijdrage
is beperkt gebleven en daardoor in hun
gezinnen de nood nog is verscherpt, maar
dat zij op deze wijze óók in de onmoge
lijkheid verkeeren om hun bedrijf voort te
zetten?
3. Indien bovenstaande vragen bevesti
gend zouden, worden beantwoord, wat is
dan de reden, waarom de uitkeering van
het nog beschikbare bedrag voor 1933,
nog steeds achterwege blijft?
4. Is de Minister bereid om te bevorde
ren dat waar hij blijkens eerder geda
ne mededeelingen den overgang tot den
volgenden oogst wil vergemakkelijken
aan de tuinders hun nog voor 1933 tos
komenden steun, welke reeds nu hiervoor
onontbeerlijk is, ten spoedigste wordt uit
gekeerd?
De Indische middelen over 1933.
De opbrengst der landsmiddelen over
December bedroeg f 33.400.000 tegen
f 37.200.000 in de maand Dec. 1932.
Bet totaal van de opbrengst der lands
middelen in het igeheele afgeloopen jaar
bedroeg f 386.200.000 tegenover een ra
ming van f 500.600.000 en een opbrengst
over 1932 van f419.900.000
De terugval in 1933 ad f 33.700,000 ver
geleken met 1932 kan als volgt worden
verklaard:
De belastingen brachten f 20.400.000
minder op, de monopolies f 7.800.000, de
bedrijven f 14.800.000 en de diverse mid
delen f 3.200.000 minder dan in 1932, ter
wijl slechts de productengroep een meer
opbrengst vertoonde ad f 12.500.000
hoofdzakelijk als gevolg der groote Banka-
tin-verkoopen.
Staatkundig-Gereformeerde Partij.
In de gisteren gehouden, druk bezochte
algemeene vergadering van de Staatkun
dig-Gereformeerde Partij1 'heeft na de ope
ningsrede van Ds 'G. H. Kersten het hoofd
bestuurslid Ds Zandt er zijn blijdschap
over uitgesproken, dat Ds Kersten weer
zoover 'hersteld is en zijn rede heeft kun
nen houden, waarvoor spr. zijn dank be
tuigde.
Aan de Koningin werd een telegram
van 'hulde gezonden.
Ds Kersten en de heer De Kok werden
bij- handgeklap als 'bestuursleden herko
zen; heiden namen de benoeming aan.
Ui't het verslag van den partij-secreta
ris, Ir C. N. van Dis, lid van de Tweede
Kamer, bleek, dat in het afgeloopen jaar
het aantal kiesvereenigingen wederom be
langrijk is toegenomen en dat de begin
selen, door de Staatkundig-Gereformeerde
Partij beleden, meer en meer ingang vin
den.
Verder werden zaken van huishoude-
lyken aard besproken.
De onbewaakte overwegen.
In de memorie van antwoord aan de
Eerste Kamer deelt de minister van. Wa
terstaat mede:
Aangevangen 'is met het aanbrengen
van een inrichting op de locomotieven,
waardoor het mogeiy'k wordt, door de
machinisten 'bij mist, hü nadering van on
bewaakte overwegen, fluitseinen te doen
geven. Het is de 'bedoeling, vóór het in
treden der volgende mistperiode, dus b.v.
1 October 1934, met het 'geven van fluit
seinen voor onbewaakte overwegen bij
mist te doen beginnen.
De uitlating van Dr Polak.
De heer dr H. Polak had zich gelük
gemeld in de algemeene vergadering
van den Alg. Ned. Diamantbewerkers-
bond uitgelaten als volgt, althans in be
woordingen van gelüke strekking:
„Tot nu toe is hier de strijd tusschen
nationaal-socialisme en de arbeidersbe
weging een strijd op papier geweest;
mocht hij ook hier een anderen vorm
aannemen, dan zal de arbeidersbeweging
hem voeren niet volgens Duitsch, maar
volgens Oostenryksch voorbeeld. Onze
vakvereenigingen zijn daarvoor sterk ge
noeg".
Het Tweede Kamerlid de heer Korten-
horst had naar aanleiding hiervan den
voorzitter van den Ministerraad gevraagd
of deze in die uitlating aanleiding kan
vinden om een onderzoek in te stellen
naar de vraag, of de socialistische vak
beweging ten onzent maatregelen heeft
getroffen om zich met andere dan papie
ren verdedigingsmiddelen te wapenen.
Minister Coiy'n antwoordt hierop thans
dat de regeering, hoewel over het geheel
goed ingelicht, over geen enkel gegeven
beschikt dat aanleiding zou kunnen geven
tot het vermoeden, dat de socialistische
vakbeweging zich bewapend zou hebben
of voornemens zou zün, maatregelen van
dien aard te treffen.
Overigens is de regeering waakzaam
genoeg en voldoende voorbereid om ge
wapend optreden van volksgroepen tegen
elkander of tegen de gevestigde staats
orde tegen te gaan.
Er bestaat derhalve geen aanleiding
voor de regeering om haar houding tegen
de socialistische beweging te wijzigen.
Naasting van eenige locaalspoorwegen.
Aan het verschenen Voorloopi'g Verslag
der Tweede Kamer over het wetsontwerp
tot naasting van eeni'ge locaalspoorwegen
is het volgende ontleend
Hoewel men zioh vrij algemeen met de
voorgestelde naasting op zich zelf be
schouwd, kon vereenigen, bestond er geen
eenstemmigheid ten aanzien van de vraag,
wat er na naasting met de verschillende
lynen zal moeten geschieden. Men be
treurde het, dat de regeering niet aan
stonds by de 'toelichting van dit ontwerp
althans in groote lynen heeft aangegeven,
op welke wyze naar haar meening in de
toekomst zal moeten worden voorzien in
Binnenland.
De Indische landsmiddelen over 1933.
De Indische begrooting door de Tweede
Kamer aangenomen.
De Zeeuwsche luchtlün officieel heropend.
Buitenland.
De toestand in Oostenryk.
De vryiating der Bulgaren.
Regeeringscrisis in Spanje.
geeft menige huisvrouw en meisje ruwe
en roode werkhanden. Deze worden weder
om spoedig gaaf, zacht en blank door Purol
het verkeer van de streken, welke door de
'te naasten spoorwegiynen worden door
sneden.
Sommige leden wezen er op, dat hier
wederom een maatregel tot saneering van
het verkeerswezen, althans een deel daar
van, wordt voorgesteld zonder dat aan de
Staten-Generaal' een algemeen plan is
voorgelegd.
Enkele leden waren van meening, dat
geen lijnen moeten worden opgeheven,
voordat alle andere maatregelen genomen
zyn, welke kunnen leiden tot bezuiniging
op de spoorweguitgaven, opdat niet dan
by uiterste noodzaak de 'by die lynen be
langhebbende streken van 'haar publieke
vervoermiddelen 'zullen worden beroofd.
Verscheidene leden, die deze uitspraak
in haar algemeenheid niet willen aan
vaarden, betwijfelen toch, of alle thans
voor naasting in aanmerking gebrachte
lynen kunnen worden gemist. Zy dachten
daarby voornamelyk aan het goederen
vervoer.
Andere leden waren van oordeel, dat
tengevolge van de wyziging in de struc
tuur van het verkeer zal moeten worden
overgegaan tot aanzienlyke inkrimping
van het spoorwegnet. 'Daarom moeten de
voor naasting voorgedragen lynen worden
opgeheven.
Sommige leden vroegen, welke regelin
gen men voornemens is te treffen voor het
overcompleet geraakt personeel.
Commissaris der Koningin in Utrecht.
Naar men meldt, zou de benoeming van
jhr mr H. A. M. v. Asch van Wyck, wet
houder te Doorn en lid der Eerste Kamer,
tot Commissaris der Koningin in Utrecht,
aanstaande zyn.
Mocht dit bericht juist zyn, dan zou in
de Eerste Kamer een vacature ontstaan.
De heer van Asch van Wyck heeft, zooals
bekend. Mr A. A. de Veer in dat college
opgevolgd. Eerste opvolger op de lijst is
thans de heer J. F. Heemskerk te
Middelburg.
NED. CHR. LANDARBEIDERSBOND.
De algemeene vergadering.
De Ned. Chr. Landarbeidersbond
een van de sterkste Chr. vakorganisaties
in ons land kwam te Utrecht in 12e
algemeene vergadering byeen. De verga
dering, die druk bezocht was door afge
vaardigden uit alle deelen des lands, ving
gistermiddag om half twee aan.
De voorzitter, de heer P. Siemons van
Utrecht, hield een openingsrede, waarin
hy de afgevaardigden een hartelyk wel
kom toeriep en met blydschap den groei
van den bond memoreerde.
Deze algemeene vergadering valt sa
men met de herdenking van het 20-jarig
bestaan van den bond en de sedert de
vorige algemeene vergadering verloopen
3 jaar zyn voor de geschiedenis van de
bedryven en van de vakbeweging van
groote beteekenis geweest. In den snellen
groei der Chr. vakbeweging de laatste
jaren deelde ook de bond. Telde hy 1 Jan.
1931 9903 leden, op 1 Jan. 1932 was dit
getal gestegen tot 16.870; op 1 Jan 1933
op 25.011 en op 1 Jan. j.l. op 27.170.
De groei van het aantal afdeelingen
hield daarmede gelyken tred en het be
draagt thans 633. Ook het gemiddeld aan
tal leden per afdeeling is aanmerkelyk
gestegen. Onder de land- en tuinbouwar-
beiders kwam meer sociale ontwaking.
Het is te begrypen dat met deze styging
van het ledental van de werkloozenkas
van den bond veel werd gevraagd. Be
droeg de uitkeering in den winter van
1929-30 f161.190, plus f41.626 crisis-
steun, totaal dus f 202.817, over 1932-
'33 is het totaalcyfer geklommen tot
f 1.196.978.90. Terwyl het subsidiebedrag
is verminderd tot een maximum van 225
pet., stygen ook dezen winter de cyiers
hoog. Werd in 1930 nog maar een deel
van onzen landbouw door de crisis ge
troffen, thans zitten de tuinbouw en de
zuivel, de bloembollenteelt en de koolver-
