ZATERDAG 17 FEBRUARI 1934 DAGBLAD VOOR DE PROVINCIE ZEELAND 48e JAARGANG - No. 117 Dit nummer bestaat uit 2 bladen EERSTE BLAD. De wacht aan de grens. Buitenland ertels' Oliefabrieken N.V. Amsterdam. Kwaliteifs producten: Binnenland. Belangrijkste Nieuws. Uitg.: N.V. Uitgevers-Maatschappij „Luctor et Emergo" ter exploitatie van het blad „De Zeeuw". Bureaux Lange Vorststraat 70, Goes. Telefoonnummer 11. Postchèque en Girorekening 44455, Bijkantoor Middelburg, Lange Burg. Telef. 259. Directeur-Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA. Abonnementsprijs i2.50 per kwartaal, weekabonnementen voor Middelburg, Goes en Vlissingen f0.20. Losse nummers 5 cent. Advertentiën: Gewone advertentiën 30 cent per regel, ingezonden Medeaeeimgen dubbel tarief. 'Handelsadvert6ntiën 25 cent per regel. Kleine Advertentiën Dinsdags en Vrijdags f0.75, bij vooruitbetaling. Onder letter of motto i 0.85. Bij contract belangrijke korting. Wij hebben Donderdag uit de verslagen van de ochtendbladen een breed overzicht gegeven van de Skloeike en 'krachtige rede door 'Minister de Wilde gehouden hij de behandeling van het radio-vraagstuk. Uit den aard der zaak is zulk een ver slag niet volledig. Dat blijkt dadelijk als men het legt naast de thans verschenen „Handelingen", die de rede van den Minis ter woordelijk weergeven. Wij kunnen er niet aan denken de ge- heele rede hoe belangrijk ook in 'haar geheel af te drukken. Maar enkele passages mogen hier toch een plaats vinden, omdat daaruit blijkt aan den eenen kant de ernst van het vraagstuk en daarnaast ook het stand punt van den Minister, die niet van plan is met zich te laten spelen, maar die, zoo als dat zoo noodig is in dezen verwarden tijd, regeert. Eerst werd duidelijk in het licht ge steld, dat de 5 minuten stilte na de execu tie van Van der Lubbe, wel degelijk als protest bedoeld was en ook, blijkens wat „Het Volk" daaromtrent schreef, als zoo danig gevoeld werd. Verder werd met de stukken aange toond, hoe de V.A.R.A. altijd weer tracht over de schreef te gaan, Een heel sterk staaltje was wel, dat op Vrijdag 26 Januari, den avond, vooraf gaande aan de uitsluiting, de luisteraars te Den Haag voor straatbijeenkomsten werden opgeroepen. De voorzitter van de V. A. R. A. heeft later erkend verkeerd gehandeld te heb ben en beloofd, dat het niet meer zal ge beuren. Met die verklaring is genoegen ge nomen. „Maar, aldus de Minister, het gebeurde is voor mij aanleiding geweest, advies te vragen aan de Radio-contróle-commissie. Er zal waarschijnlijk een brief uitgaan aan de radio-omroepvereenigingen, dat, wanneer ooit iets dergelijks, door welke omroepvereeniging ook, geschiedt, zij' o n - middellijk van haar geheelen z e n d t ij d, niet voor een dag of voor een maand, maar van haar geheelen zend t ij: d zal worden beroofd, want dit is het gevaarlijkste wat in een tijd van beroering en in een 'tijd van moeilijkheden 'kan gebeuren. Ik heb dit opzettelijk met 'kracht willen zeggen, omdat velen niet inzien de enorme gevaren, die op dit gebied van alle kanten van alle partijen, niet alleen b.v. van de sociaal-democraten, inderdaad 'dreigen. Nu nog een enkel woord over een zaak, die hier niet behandeld is, maar die toch van gewicht is en waaromtrent ik in de Staten-Generaal mijn standpunt uiteen wil zetten. Er staat in 'het Radio-contröle- reglement, dat, wanneer de Minister een dergelijken maatregel neemt en straf uit deelt, de daardoor beschikbaar komende zendtijd onder de andere omroeporgani saties zal worden verdeeld. Ik heb het zooeven reeds voorgelezen, in mijn be schikking heb ik die verdeeling opgedra gen aan den Radio-raad, waarmede ik mij bij voorbaat zou kunnen vereenigen. Toen ben ik op reis gegaan en men heeft mij opgebeld en medegedeeld, dat de omroep vereenigingen, de N.C.R.V. en de AV.R.O., gezegd hebben uit sportieve redenen daar van geen gebruik te zullen maten. Dat was nu niet zulk een prettig 'bericht. Ik heb geantwoord als de heeren het niet wil len, dan verdeelen wij maar niet. Ik kon slechts door de telefoon spreken en dus geen groote beslissingen nemen. Maar het zal toch niet meer gebeu ren. Dit is geen sport, het is h e i - 1 i g e e r n s t, dat kan ik den heeren ver zekeren. Wij hebben een moeilijken strijd te voe ren met andere landen over de golfleng ten. Stel u eens voor, dat ik er toe zou over gaan om een radio-omroepvereeniging voor drie maanden uit te sluiten en dat de andere omroepvereenigingen dan zou den zeggenuit sportieve overwegingen wenschen wij den beschikbaar gekomen zendtijd niet te gebruiken. Dan zouden Duitschland en andere landen zeggen: als 'g]j yan uw golflengte geen gebruik maakt, geef mij die dan maar. Daarom, het gaat hier om publiek recht, niet om privaat recht, het gaat om hoogere belangen, n.l. 18 van het Nederlandsche volk. Dat kan ï'k dan ook niet meer tolereer en. Ik 'heb een brief geschreven aan den Radio-raad, om mij te adviseeren, welke maatregelen m verband hiermede getroffen moeten worden. Als de omroepvereenigingen op dit sportieve standpunt zouden blijven staan, zou er een Staatszender met staatsomroep moeten komen. Daar ben ik persoonlijk erg tegen, het is het laatste wat ik doen zal, maar als 'het niet anders Jcan'Ik zeg 't kras en duidelijk, ik weet op dit gebied van geen marchandeeren, ik eisch volkomen gehoorzaam heid aan de wet en aan de ver ordeningen, opdat de vrijheid kan blijven bestaan. Wij hebben het nu over grensgevallen. Ik ben onder voorlichting van de Radio- commissie de bewaker van de grens. Laat men op fatsoenlijke wijze uitzenden, laat men zijn beginselen ont vouwen, zonder andere menschen te kwet sen. Zooals ik zeide: ik ben de bewaker der grenzen en ik zal niet toelaten, dat die grenzen, in welk opzicht ook, worden overschreden." Voor dit kloeke woord zijn wij Minister de Wilde dankbaar. Met zulke bewakers aan de grenzen gaan wie veilig. Maar dan moet de Regeering ook ach ter zich vinden een eensgezind volk. En daarom herhalen we hier de oproep door Minister Colijn gedaan in de Eerste Kamer Sluit de gelederen 1 DE TOESTAND IN OOSTENRIJK. Overleg te Parijs. Vrijdagmorgen zijn te Parijs bespre kingen gevoerd tusschen minister-presi dent Doumergue, den min. van buitenl. zaken Barthou en den secretaris-generaal Leger eenerzijids en den Tsjechischen mi nister van buitenl. zaken Benesj ander zijds. Later heeft de minister-president den Italiaanschen gezant en vervolgens den secretaris-generaal van den Volkenbond, Avenol, ontvangen. De Engelsche zaak gelastigde heeft naderhand een bespre king gehad met Leger. In officieele kringen wordt over deze besprekingen een volkomen stilzwijgen bewaard; in bevoegde kringen verluidt echter, dat zij den tegenwoordigen toe stand in Oostenrijk hebben gegolden. Doumergue heeft Vrijdagmiddag ook den Oostenrijkschen gezant ontvangen. Naar Reuter verder uit Parijs berichtte, bevestigde men daar 's avonds, dat er op dit oogehblik onderhandelingen worden gevoerd tusschen Londen, Parijs en Rome met het oog op de gelijktijdige publica tie van een communiqué, waarin de drie mogendheden de noodzakelijkheid zouden betoogen, om de onafhankelijkheid en on schendbaarheid van Oostenrijk te eerbie digen. Te Weenen is gisteren een buitenge wone ministerraad gehouden ter bespre king van de verdere politiek tegenover de vakvereenigingen. Ht aantal slachtoffers staat nog niet vast. De regeering te Weenen had 29.000 man opgeroepen, die honderd dooden, honderd zwaar gewonden en tweehon derd lichtgewonden hadden. Het aantal dooden en gewonden bij de socialisten is zelfs neg niet bij benadering op te geven. Seitz, de burgemeester van Weenen, die in hechtenis is genomen, is inderdaad ziek en wordt in de hechtenis door een dokter behandeld. Het zoeken naar wapens door de poli tie en ba troepen in de rood© 'tehuizen in 12 'districten heeft tot nog toe, met uit zondering der 'districten Florisdorf en OttaJkring, tot de inbeslagneming van het volgende oorlogsmateriaal geleid: 73 machinegeweren, 3276 geweren, 3700 revolvers en 19.000 patronen infanterie- munitie. Daar echter het resultaat van het on derzoek op de voornaamste gevechtster reinen, Flori'dsdorf en Ottakring, ont breekt, kan men verwachten, dat 'de eind cijfers aanzienlijk hooger zullen zijn. Verder wordt medegedeeld, dat in het geheel tot nog toe in Weenen 2500 léden van -den vroegeren republik'edns'C'hen Schutzbond zijn gearresteerd. Volgens officieele gegevens bedragen de verliezen van regeeringszijde te Weenen: 133 dooden en 375 zwaar gewonden. On der de dooden 'bevinden zich 24 politie agenten, 6 soldaten van het bondsleger, 8 van het vrijwillige veiligheidscorps, ter wijl 85 burgers zijn. Onder 'de zwaarge wonden bevinden zich 255 burgers. De standenrechtbank heeft Vrijdag het vierde doodvonnis uitgesproken. De groepsleider van den 'Republikeinscfaen Sc'hutzbund, de arbeider Karl Swobota, die getrouwd is en vader van drie kinde ren, werd door den strafsenaat veroor deeld tot den strop. De standenreobtbank te St. Poelten heeft den 25-jarigen schilderislknecht Rau- ohenberger veroordeeld tot den strop. Hij is schuldig verklaard van moord op een bataljonscommandant der Heimwe'hr en te hebben deelgenomen aan een samenscho ling van le'den van den Schutzbund. Voorts is een 43-jarige arbeider ter dood veroordeeld wegens poging tot moord en opruiing. Twee door het standgerecht ter dood veroordeelde socialisten, die tegen mid dernacht zouden worden terechtgesteld, zijn door den Bondspresident begenadigd. De doodstraf is veranderd in zware ker kerstraf. Oe schandalen in Frankrijk. De Fransche regeering heeft aan de Kamer voorgesteld een commissie van 44 leden uit alle partijen der Kamer te be noemen om een onderzoek in te stellen naar het schandaal Stawisky en andere schandalen. De commissie zal geen juridische be voegdheden bezitten, maar een hoog amb tenaar van justitie zal haar als vertegen woordiger der regeering toegevoegd wor den. Blum verklaarde in de Kamer, dat de socialisten zullen voorstellen om de com missie wèl verstrekkende juridische be voegdheden te vexleenen. Een nieuw financieel schandaal is te Toulouse aan het licht gekomen. Ongeveer 10 dagen geleden werden bij de justitie klachten ingediend over den bankier Marquet, die depositogelden niet terug betaalde. Een bevel tot aanhouding werd uitgevaardigd, doch toen dit uitgevoerd zou worden, bleek dat Marquet verdwe nen was. De bank had in het Zuid-Oos ten van Frankrijk talrijke filialen. Verdrag EngelandRusland. Het Engel s ch -Russis oh e 'handelsver drag bestaat uit negen artikelen en een annex, welke de j'aarcijfers bevat van het wederzijdsche goederenverkeer. Deze cijfers zullen tot het jaar 1938 op onge veer gelijke hoogte worden gehouden. De Russische handelsdelegatie te Lon den zal diplomatieke voorrechten verkrijg gen. De schuMenquaestie wordt bij 'het verdrag niet geregeld. Rusland versterkt zijn leger. Terwijl de Russische staatslieden Japan er van beschuldigen, oorlogsvoorbereidin gen te treffen, wordt in Japansche berich ten verklaard, dat 'Rusland zijn leger •langs de Mandsjoerijsehe grens aanzien lijk heeft versterkt tot 140.000 man. Het hoofdkwartier van het Russische leger in het Verre 'Oosten bevindt zich te Habaxosk. Bovendien hebben in Mongolië groote troepen-concentraties plaats gehad. De opperbevelhebber van de Russische strijd krachten in het Verre Oosten is generaal Blücher. Korte berichten. Naar uit Moskou wordt gemeld, zijn te Engelsk, in de Duitsche Wolga- republiek vier Duitsche kolonisten gear resteerd wegens sabotage. Zij zijn door de Gepoe veroordeeld tot verbanning naar Siberië voor den tijd van vijf jaren. Gisteren is te Londen de Engelsch- Russische handelsovereenkomst ondertee kend. Deze overeenkomst wordt voor den tijd van vijf jaar gesloten, doch kan met een termijn van zes maanden worden op gezegd. Opnieuw heeft Venetië een bijzonder lagen waterstand te boeken gehad, een soort van omgekeerde vloedgolf. Het peil daalde tot 1.21 M. beneden normaal, waar -door tal van kanalen, ook het Canal Grande, droogliepen, zoodat het verkeer in de stad gestremd was. Het Engelsche Lagerhuis heeft de motie tot goedkeuring van repressaille- maatregelen tegen Frankrijk met 169 te gen 44 stemmen aangenomen. Te Lodz en omgeving zijn reeds 500 Joodsche vluchtelingen uit "Weenen aan gekomen. Ook uit Warschau wordt de aankomst van Joodsche vluchtelingen uit Weenen gemeld. Vernomen wordt, dat Dimitroff en de twee andere Bulgaren binnenkort uit Diiitschland zullen worden gezet. De Fransche Kamer heeft besloten tot de benoeming van een parlementaire onderzoekingscommissie inzake de Sïa- winsky-schamdalen, zonder justitioneele bevoegdheden. Volgens berichten uit Turkije duren de hevige stormen, die met zwaren sneeuwval gepaard gaan, nog steeds voort. Te Stamboel en in enkele andere steden zijn huizen ingestort, terwijl ook overi gens veel schade werd aangericht. 'In de provincie Brandenburg zijn thans in het geheel 36 arbeidskampen voor vrouwen ingericht, waar tienduizend jonge vrouwen voor een tijd van 6 maan den te werk gesteld zullen worden. De le-ider van de .groep van oppo- sitioneele geestelijken in Duitschland, Dr Niemoller, die de actie in de Evangelische Kerk tegen den rijksbisschop Dr Muller 'heeft geleid, is uit zijn functie van predi kant ontzet, nadat hij eenige weken 'ge leden reedis was geschorst. De justitie te Fuenffcirchen in Hon garije 'heef t 7 mannen en 3 vrouwen ge arresteerd wegens communistische propa ganda. De gearresteerden stonden in re latie met Sovjet-Rusland en de commu nistische partij in Joego-S'lavië. Ingezonden Mededeeling. Murwe en halfz. Lijnzaadkoekjes Lijnzaadschilfers Lijnmeel Soyaschilfers Soyakoekjes 7-8'/2 -/o vocht, dat is 5°/o vocht minder dan gewoonlijk in de koeken. fiatlokoekjes v. ratloneele voedering Kunstkorrel geeft meeste eieren en sterkste kuikens Vltaminenmeel beter dan vlschmeel. Vraagt merk BERTELS. Let op ons ongeschonden LOODjE. BIETENSTEUN VOOR 1934. Met één gulden per honderd Kg. verlaagd. Areaal 10 procent kleiner. Naar men van bevoegde zijde ver neemt, kan inzake de regeling van den suikerbietensteun voor 1934 het volgende worden medegedeeld: Het gezamenlijk bietenareaal zal, ver geleken bij 1933, met 10 pet. worden in gekrompen. Aan de boeren zal een bietenprijs moe ten worden gegarandeerd van f 10.per 100 Kg.., hetgeen f 1.lager is dan thans. D'e minister is van plan met de suiker fabrieken nader in contact te treden om te komen tot het vaststellen van de voor waarden, waaronder de financieele steun zal worden verleend. Hooge Raad van Arbeid. Bij' Kon. besluit is benoemd tot lid van den Hoogen Raad van Arbeid de beer prof mr F. de Vries te Rotterdam. Notariaat. Te Boxtel is in den ouderdom van 64 jaar overleden de heer J. H. J. Niemann, notaris. Verlaging pensioen-aftrek spoorweg personeel. Naar „Dé Standaard" verneemt, is door den Minister van Waterstaat bij de com missie van bijstand van het Pensioen fonds van het spoorwegpersoneel aan hangig gemaakt 'n voorstel om den grond slag van de na 1922 toegekende pensi oenen ongeveer dezelfde verlaging te doen ondergaan als het percentage waar mede sindsdien de loonen en salarissen van het personeel zijn verlaagd. Zeer waarschijnlijk houdt dit voorstel verband met de belangrijke jaarlijksche storting, die bet Rijk moet doen ter dek king van het wiskundig tekort in de re serve van het Pensioenfonds, welke stor ting met het oog op den stand van 's Rijks financiën reeds tijdelijk is stopgezet. Mais uit Nederlandsch-lndië. Naar men meldt, zullen het stoom- vrachtschip „Engano" van de Stoom vaartmaatschappij Nederland en nog twee andere vrachtschepen van deze maat schappij, die geruimen tijd deel hebben uitgemaakt van de vloot van „opleggers" in de Amsterdamsche haven, weer in de vaart worden gebracht, om rond de Kaap in ballast naar Indië te varen, vanwaar zij met een lading mais zullen terugkee- ren. Heffing op oliën en vetten? Naar aanleiding van het bericht, dezer dagen overgenomen uit het Nederlandsch Weekblad voor Kruidenierswaren, deelt de Crisis-Zuivel-Centrale mede, dat tij dens de besprekingen, gehouden tusschen den regeeringscommissaris', den beer Bückmann, en belanghebbenden in de olie- en vetindustrie, verscheidene zeer verschillend luidende adviezen zijn gege ven. D'e voorstelling, als zou slechts een ad vies aan den minister zijn uitgebracht, is geheel onjuist. D'e vraag, welk standpunt de minister terzake zal innemen, is nog volstrekt on zeker, daar de betreffende afdeelingen hem nog niet hebben geadviseerd. Zuid-Afrikaansche Bijbei voor de Koningin. Gistermiddag heeft de Koningin den gezant der Unie van Zuid-Afrika, Dr H. D. van Broekhuizen, ontvangen ter aan bieding van een Zuid-Afrikaanschen Bij bel, namens het Bijbelgenootschap van Zuid-Afrika. De gezant heeft hieromtrent het vol gende medegedeeld: In Zuid-Afrika is steeds de Hollandsche Bijbel gebruikt, d.w.z. de oude Staten vertaling. De gewijzigde omstandigheden maakten het echter wenschelijk, dat een Bijbelvertaling in het Zuid-Afrikaansche verscheen, welke als Volksbijbel gebruikt kon worden. Eenige jaren geleden is daar toe een commissie benoemd, die uit den oorspronkelijken tekst het Oude en het Nieuwe Testament heeft vertaald in het Zuid-Afrikaansch. Deze commissie be- Binnenland. De gegarandeerde bietenprijs wordt voor 1934 met een gulden verlaagd. De be bouwde oppervlakte moet met 10 pet. wordën ingekrompen. De 'Eerste Kamer behandelt de defensie- begrooting. De Rijksmiddelen in Januari. Staatscommissie ingesteld tot wering van revolutionaire elementen in vertegen woordigende lichamen. Buitenland. De toestand in Oostenrijk. Rusland versterkt zijn leger. stond uit professoren en predikanten. Ook Dr van Broekhuizen maakte er deel van uit. Na een veeljarigen arbeid is de com missie met de vertaling gereed gekomen en kon de Bijbel in het Zuid-Afrikaansch gedrukt worden. Voor deze uitgave bestond groote be langstelling en reeds meer dan 200.000 bijbels in de landstaal zijn er verkocht. Eenigen tijd geleden is ook een exemplaar van dezen bijbel op een plechtige bijeen komst aan den eersten minister van de Unie aangeboden. Het Zuid-Afrikaansche volk heeft, ge dachtig aan de vele banden, welke met Nederland bestaan en aan de sympathie welke H. M. de Koningin steeds voor Zuid-Afrika heeft gekoesterd, besloten ook aan de Koningen een exemplaar van dezen eersten bijbel in het Zuid-Afrikaansch aan te bieden. Daartoe heeft de gezant zich gistermid dag naar het paleis begeven. De bijbel, welke aan H. M. is aange boden, is een handbijbel in een eenvou dige uitvoering van zwart leer. Een der eerste pagina's vermeldt de volgende op dracht: „In dankbare toewijding aan die God van ons Vaders vir Sij Liefde en Trou, aangebied deur die Arikaanse volk as 'n blijk van sij besondere hoogagting aan H. M. Koningin Wilhelmina, Koningin van die Niederlande." DE OPBRENGST DER RIJKS MIDDELEN. Verschenen is het overzicht van de op brengst der Rijksmiddelen over Januari 1934. De opgaven geschieden in een geheel nieuwen] vorm, zoodat vergelijking met vorige staten niet wel mogelijk is. Aan directe belastingen was op ultimo Januari van het dienstjaar 1934 een zui ver bedrag van f 30.327.598.22 binnen gekomen tegen f 35.705.781.22 in dezelf de periode van het vorig dienstjaar. De opbrengst van de overige middelen bedroeg over Januari '34 f 25.554.075.44 tegen f24.861.731.01 over Januari 1933. De inkomsten ten bate van het ge meentefonds bedroegen tot en met Ja nuari '34 f 84.330.197.88 tegen in dezelf de periode van 1933 f 72.684.171.63, ter wijl de opbrengst voor het Wegenfonds in Januari 1934 f 849.979.79 bedroeg te gen f 712.068.93 in Januari 1933. De opbrengst der gewone middelen blijft ruim f 6 millioen beneden 1/12 der raming. Dit is echter ten deele schijn: immers bevat 1/12 der raming niet min der dan f 6.8 millioen aan Omzetbelas ting, welk middel ditmaal voor het eerst in den middelenstaat paraisseert. De op brengst was eobter slechts ruim f 3.3 millioen. Een toelichtende noot geeft hiervan de volgende verklaring: a. de eerste maanden van 1934 onder vinden den terugslag van den grooten in voer in de laatste maanden van 1933; b. er zijn bij! handelaars groote oude voor raden, die zonder omzetbelasting kun nen worden afgeleverd; o. een belangrijk deel der belasting wordt voldaan in den vorm van een aanslag, die per maand of per kwartaal achteraf wordt vastgesteld; d. de gebruikte zegels zijn voor een deel op krediet ontvangen. Verder bleven de Invoerrechten met ca. f 4.4 millioen, ca. f 1.9 millioen beneden de raming, wat, gezien de zeer hooge opbrengst in December (een recordcijfer van ruim f 9.4 millioen!), welke veroor zaakt was door de „race" over de grens vóór de 'omzetbelasting, die bij! invoer 5 pet. bedraagt, wel te verwachten was De genoemde twee middelen brachten te zamen dus al f 5.3 millioen minder op dan de raming. Het nog resteerende te kort beneden de raming van het totaal, wordt veroorzaakt door een aanzienlijk achterblijven van den suikeraccijns, ri l. een opbrengst van f3.8 millioen. De sui keraccijns maakt den laatsten tijd zulke grillige sprongen, dat wij hieruit geen conclusie zouden durven trekken. Opvallend is de hooge opbrengst van den Tabaksaccijns, wat natuurlijk een ge volg is van de op banden zijnde verboo ging.

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1934 | | pagina 1