EERSTE BLAD.
ZATERDAG 10 FEBRUARI 1934
DAGBLAD VOOR DE PROVINCIE ZEELAND
48e JAARGANG - No. 111
Dit nummer bestaat uit 2 bladen
Buitenland
Binnenland.
Belangrijkste Nieuws.
Uit de Provincie
Uitg.: N.V. Uitgevers-Maatschappij „Luctor et
Emergo" ter exploitatie van het blad „De Zeeuw".
Bureaux Lange Vorststraat 70, Goes.
Telefoonnummer 11.
Postchèque en Girorekening 44455.
Bijkantoor Middelburg, Lange Burg. Telef. 259.
Directeur-Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA.
Abonnementsprijs f2.50 per kwartaal,
weekabonnementen voor Middelburg, Goes en
Vlissingen f0.20. Losse nummers 5 cent.
Advertenttën: Gewoao advertenttën 90 cent per
regel. Ingezonden Mededeeltngen dubbel tarief,
Handelsadvertentiën 25 cent per regel. Kleine
Advertenttën Dinsdags en Vrijdags f0.75, bij
vooruitbetaling. Onder letter of motto f0.85.
Bij contract belangrijke korting.
Onze voorrechten.
Wat is Nederland toch in vele opzich
ten een gelukkig landl Wat leven wij hier
toch in een bevoorechte positie.
Deze gedachten dringen zich aan ons
op, als we letten op de verhoudingen in
andere landen en als we daarmee ver
gelijken de omstandigheden waaronder
wij mogen leven.
Bij de behandeling van de Rijksbegroo-
ting was er in de Tweede Kamer een har
telijke samenwerking tusschen Regeering
en Volksvertegenwoordiging. E'r was een
rustige en kalme sfeer.
De volksvertegenwoordigers hadden
alle gelegenheid om zich uit te spreken
en hunne wenschen ter kennis van de
Regeering te brengen. En de ministers
luisterden niet alleen, maar zij toonden ook
meermalen met de critiek van het parle
ment ernstig rekening te willen houden
Er was, behalve bij enkele groepen van
uitersit links en. uiterst rechts die in de
eerste plaats het eigen kleine partijbelang
in het oog hielden, de ernstige wil om in
's lands belang samen te werken.
Deze week is in de Eerste Kamer het
begrootingsdebat begonnen. De Senatoren
waren niet eenstemmig, het eigen beginsel
werd geen oogenblik verdoezeld; ook de
critiek ontbrak bij sommige afgevaardig
den niet. Maar de toon bleef rustig en
zakelijk en hoffelijk.
Hoe geheel anders was het in Frankrijk
en Duitschland.
In de Fransche Kamer kwam het deze
week tot woeste tooneelen, waarbij alle
waardigheid zoek raakte. De debatten aan
alle beschaving gespeend droegen een
sterk persoonlijk karakter. De grofste be
schuldigingen werden over en weer ge
hoord en zoo erg was het tumult dat het
voor den minister-president onmogelijk
was zich verstaanbaar te maken.
De eer van het parlement en daarmee
en daarin van het volk werd te grabbel
gegooid.
Een geheel ander beeld vertoonde de
vorige week de Duitsehe Rijksdag.
Hier was orde en tucht zeer zeker,
maar hier was niet het vrije woord. Er
was geen plaats voor zakelijke critiek,
voor principieele belichting van de aan
de orde zijnde vragen, maar slechts de
straffe tucht van de kazerne.
De Rijksdag had te beslissen over en
kele belangrijke, zeer diep ingrijpende
wetten. Maar de leden hadden zelfs geen
gelegenheid gehad deze voorstellen te le
zen, laat staan dat ze ook maar een kans
kregen daarover hun meening te zeggen.
Zij hadden niets anders te doen dan ja te
knikken, toen door het presidium op het
knopje werd gedrukt.
Het was een dwaze vertooning. En het
meest droeve was misschien nog, dat een
groot deel der afgevaardigden die niet
den moed hadden een mond open te doen,
om hun eigen onnoozel gedoe lachten.
"Wij namen hier twee voorbeelden uit
onze onmiddellijke omgeving, van volken
die aan de spits der beschaving heeten
te staan.
Wie daarop acht geeft, zal dankbaar
zijn, dat wij hier niet kennen de woeste
tooneelen van het Fransche parlement of
het vernederende marionettenspel van
den Duitschen Rijksdag, maar dat in ons
land gezag en vrijheid zoo gelukkig sa
mengaan.
En ieder voor zich persoonlijk en allen
tezamen zullen we meewerken om te be
strijden hen, die naar Fransch model het
gezag willen neerhalen of naar Duitsch
voorbeeld de vrijheid wilen verkwanselen
en een dictator gelegenheid geven zijn
slagen te doen neerkomen op den rug
der zotten 1
HET NIEUWE FRANSCHE KABINET.
Nog steeds straatgevechten.
Set kabinet-Doumergue is thans defi
nitief als volgt samengesteld
Doumergue: minister-president en mi
nister zonder portefeuille; Herriot: minis
ter zonder portefeuille; Tardieu: minister
zonder portefeuille; Bartihou: buitenland-
sche zaken; Ghéron: justitie; Sarraut-
binnen!, zaken; Maarschalk Pétain: oor
log; Laval: koloniën; Queiïle: landbouw;
Flandin: openbare werken; Marin: open
bare gezondheid en lichamelijke opvoe
ding enz.
Het ministerie van de nationale unie is
dus tot stand gekomen.
Het tot stand komen van het ministerie
is, zooals wijt reeds seinden, niet zonder
moeite gegaan en men moet bewondering
hebben voor den bejaarden oud-president
der republiek, die met een tact, welke op
bet oogenblik niet eens voldoende kan
worden beoordeeld en gewaardeerd, zijn
moeilijke opdracht tot een goed einde
heeft gebracht.
De nieuwe regeering heeft tot eerste
taak, het land tot rust te brengen.
De loopende zaken moeten worden af
gehandeld; de begrooting moet zoo snel
mogelijk in behandeling worden genomen
en vastgesteld en alle aandacht moet weer
worden geschonken aan de buitenland-
sche vraagstukken.
Gisteravond heeft minister-president
Doumergue de volgende proclamatie tot
het Fransche volk gericht:
Burgers!
Ik werd geroepen, om een regeering
van verzoening, burgervrede en recht
vaardigheid te vormen. Die regeering is
thans tot stand gekomen.
In naam dier regeering doe ik thans
een beroep op u, om op uw beurt uw
plicht te doen, u te onthouden van alle
agitatie en boven alles te stellen het be
lang van Frankrijk en der republiek I
Doumergue, heeft den heer Jouhaux,
den voorzitter van de algemeens vakver-
eenigingen. bij zich ontboden, om hem te
verzoeken de algemeene staking Maandag
niet te doen doorgaan in het belang van
de rust en de orde in het land.
Jouhaux heeft dit verzoek echter ge
weigerd.
Heaas zijn gisteravond weer dooden en
gewonden gevallen.
Aan den Noordkant van de Place de la
Répuhlique bij de Gare de d'Est had een
zeer bloedige botsing plaats, doordat de
communisten opdrongen, van hun revol
vers gebruik makend. Hierbij werd een
agent gedood.
Ook bij de Gare du Norit en op de bou
levards Strassbourg en Magenta hadden
ernstige botsingen plaats, waarbij een
inspecteur levensgevaarlijk gewond werd.
Het aantal gewonden aan weerszijden
was zeer groot.
Aan den Zuidkant barricadeerden zich
de communisten op den boulevard Ri
chard le Noir met behulp van auto's,
banken en allerlei voertuigen, die om
geworpen en op elkaar gestapeld werden.
Verschillende barricades werden door
de politie stormenderhand genomen. Er
werd uit de huizen op de politie gescho
ten.
Een auto met politieversterkingen werd
eveneens beschoten en een inspecteur
door een schot in het hoofd gedood.
Huiszoekingen in Oostenrijk.
De politie te Weenen heeft huiszoekin
gen verricht in verschillende bureaux van
den sociaal-democratischen Schutzbund
te Weenen en in andere plaatsen van Ne-
der-Oostenrijk. Verschillende partij-secre
tariaten werden door de politie bezet en
talrijke documenten zijn in beslag geno
men.
Dit optreden van de politie heeft groote
opwinding onder de arbeiders veroor
zaakt, die met staking dreigen.
Men neemt aan dat dit optreden van de
politie een gevolg is van de eischeu, door
de leiders van de Heimwehr gesteld.
Het heeft zeer de aandacht getrokken,
dat tot deze actie is overgegaan, terwijl
de bondskanselier niet te Weenen was,
doch te Boedapest vertoefde.
Diefstal van steenkool uit treinen.
Gedurende de laatste maanden is de
diefstal van steenkool, welke per trein
werd vervoerd in Rusland, zeer sterk toe
genomen.
Treinladingen steenkool bestemd voor
verafgelegen plaatsen, bereiken zelden
met de oorspronkelijke lading de plaats
van bestemming.
De Russische autoriteiten hebben hier
tegen thans krachtige maatregelen geno
men en hebben bij de spoorwegen den
noodtoestand afgekondigd met militaire
discipline.
Koude in Amerika.
Een buitengewoon strenge koudegolf is
gister uit 'het N.W. van Canada komen
opzetten en het gebied van hevige vorst
reikt tot iets ten Zuiden van New-York,
waar het Vrijdagmorgen 14 graden Fah
renheit onder nul was.
Het 'Ontariomeer is voor de eerste maal
in 60 jaar toegevroren en in het Eric-
meer vertonnen zich zware ijsschotsen. Te
New-York stad zijn 5 menschen doodge
vroren en velen hebben zich met bevro
ren ledematen bij de ziekenhuizen aange
meld.
Korte Berichten.
Vijf en twintig Turksche communis-
ten zijn door de crimineele rechtbank de
Ankara veroordeeld tot gevangenisstraf
fen van één tot vijf jaar. Zij werden er
van beschuldigd, te hebben samengezwo
ren tegen het huidige bewind en commu
nistische propaganda te hebben gevoerd.
1 Herriot heeft ontslag genomen als
voorzitter der radicale partij.
Het aantal Amerikaansche staats
burgers, dat in 1933 een nieuw paspoort
of vernieuwing van het oude heeft aan
gevraagd, was 30 procent lager dan in
1932. Niet minder dan 33 pet. van de
Amerikanen, die naar de oude Wereld
zijn gegaan, kwamen uit de stad New-
York.
i De 'Grieksche regeering heeft ter ge
dachtenis aan de onderteekening van het
Balkanverdrag aan de ministers van bui-
tenlandscfhe zaken van de 4 onderteekenen-
de landen de kostbare penhouders, waar
mede het document werd onderteekend ten
geschenke gegeven.
De statistiek wijst uit, dat de natio
nale schuld van Japan is gestegen van
2500 millioen jen in 1918 tot 7821 mil-
lioen jen thans. Men verwacht, dat deze
schuld jaarlijks met 1000 millioen aan
groeien zal.
De Belgische minister van transport
middelen heeft besloten, de bewerktuiging
van den electrisc'hen spoorweg Brussel
Antwerpen, zoo goed als geheel aan Bel
gische firma's op te dragen. Slechts on
geveer 5 pot. van de noodig geachte be
stellingen zullen in het buitenland worden
gedaan.
DE STEUN AAN DEN TUINBOUW
VOOR 1933.
Met iVt millioen verhoogd.
Naar de N. R. Gt. uit zeer betrouw
bare 'bron verneemt, zal de regeerings-
steun aan den tuinbouw over 1933 met
f 1.500.000 worden verhoogd.
Zaandamsche S.D.A.P. en gemeente
politiek.
Blijkbaar naar aanleiding van het ge
leden echec in zake zijn voorstel tot roye
ment van de beide S.D.A.F.-wethouders
beeft het Zaandamsche S.D.A.P.-afdee-
Iingshestuur bekend gemaakt dat het zoo
spoedig mogelijk een uitspraak der afdee-
ling wil over de gewenschte houding in
de gewijzigde omstandigheden inzake de
gemeentepolitiek. Het bestuur heeft zich
verzekerd van de voorlichting van de par
tijbestuurders Matthijssen en Drees en be
reids een vergadering op Dinsdag 13 de
zer uitgeschreven waar deze heeren het
woord zullen voeren.
Boter-accijns blijft een gulden.
Behoudens tusschentijdsche wijziging
blijft voor de week van 1117 Februari
de boteraccijns vastgesteld op f 1 per k.g.
en de vervoervergunning voor buiten-
landsc'he boter eveneens op f 1 per k.g.
Credietverleening aan den middenstand.
Op vragen van het Tweede Kamerlid
Boon betreffende bet tijdstip van indie
ning van een wetsontwerp, regelende cre
dietverleening aan den middenstand,
heeft de minister van financië geant
woord:
Eén wetsontwerp inzake credietverlee
ning aan den middenstand heeft het de
partement van financiën verlaten.
Commissie van advies destructie-
vraagstuk.
De minister van sociale zaken heeft
een commissie van advies in zake het de-
structievraagstuk ingesteld, die mede ten
doel heeft, door het geven van adviezen
aan gemeenten en aan Ged. Staten der
provincies te bevorderen, dat de destruc
tie van vee en vleesch in het geheele land
op oeconomische wijze en organisatorisch
juist wordt uitgevoerd, en benoemd:
tot voorzitter: mr L. Lietaert Peerbolte,
directeur-generaal van de Volksgezond
heid;
tot leden:
a. prof. dr H. G. L. E.. Berger, veteri
nair hoofdinspecteur van de voksgezond-
heid;
b. den heer mr Th. G. P. M. Kolfscho
ten, burgemeester van Edam, voorzitter
van de federatie van overheidsdestruc-
toren;
c. den heer W. R. Drost, burgemeester
van Kwadijk en Middele, secretaris van
de federatie van overheidsdestructoren.
Dr Colijn vliegt naar Indië.
Naar de T e 1 e g r. uit betrouwbare bron
vernam overweegt minister-president, Dr
Colijn, ernstig zich binnen niet te langen
tijd per vliegmachine naar Nederlandsch-
Indië te begeven, ten einde zich persoon
lijk op de hoogte te stellen van de meest
actueele problemen der Nederlandsch-In-
dische politiek. De minister-president heeft
zich in dien zin tegenover verscheidene
personen uitgelaten.
De Regeering en de N. S. B.
Door den Algem. secretaris van de
N.S.B. den heer van Geelkerken, is aan
den Minister-president het volgende tele
gram gezonden:
„Verklaar eerbiedig bij ontstentenis
Mussert, circulaire waarin bewoordingen
„Ambtenaren slaven corrupte regeering
dan wel, dat N.S.B. belofte praevaleert
aan gehoorzaamheid aan corrupte regee
ring" nimmer door hoofdleiding uitge
geven of gesanctionneerd. Verzoekt inzage
of afschrift geïncrimineerd stuk ter op
sporing herkomst. Uitingen als bovenbe
doeld zijn in flagranten strijd met onze
beginselen, die dergelijk illoyaal optreden
niet toestaan."
De „N.R.Crt." wijst er naar aanleiding
van dit telegram op, dat Minister Colijn
in zijn rede van Donderdag van een
circulaire niet heeft gesproken. Blij
kens de „Handelingen" luidde de bedoel
de passage van 's ministers rede woorde
lijk:
„Maar wie nu nog eenigen twijfel mocht
hebben aan de hand van de eerste reactie
van den kant van de N.S.B., zal, naar het
mij voorkomt, toch wel bekeerd zijn, wan
neer hij op de tweede reactie acht geeft
Want er is nog een tweede uitlating van
die zijde, na de eerste. Bij de eerste uit
lating gold het de burgerwacht, thans, bij
de tweede, gold het de ambtenaren. Als
gij, zoo ongeveer was de inhoud dier
tweede uitlating, bedankt voor de N.S.B.,
blijft uw nummer open; thans zijt gij de
slaaf van een regeering, die haar macht
ontleent aan een corrupt bonzenstelsel; gij
hebt aan mij een belofte gedaan; deze
gelofte praevaleert boven de trouw aan
een corrupte regeering."
De Amsterdamsche telefoon-centrale.
13.000 verbindingen weer intact.
De schade, die door den brand in de
splitsingskamer van de Amsterdamsche
telefooncentrale werd aangericht en die
anderhalve maand lang een belangrijk
deel van het telefonisch verkeer in de
stad heeft ontwricht, is thans weer na
genoeg geheel hersteld. In de splitsingka-
mer, nog voor kort het tooneel van een
jammerlijke verwarring en vernieling,
staan thans weer de rekken opgesteld,
waarin de draden van duizenden tele
foonverbindingen samenkomen. In dichte
kluwens liggen de electrische draden en
loodkabeltjes hier op de rekken en het is
bijna niet te gelooven, dat in deze kamer
de telefoonlijnen van 13.000 aangeslote
nen binnenkomen.
Sinds den brand werden gemonteerd
de uiteinden van 171 grondkabels, waar
in 33.000 dubbeldraden, 1600 interne
loodkabels met 32.000 dubbeladers, 1000
strekken met 25.000 zekeringen en 850
strooken met 17.000 onderzoekingsklin-
ken.
Gelegd werd 25 K.M. loodkabel en 150
K.M. rangeerdraad, terwijl circa 300.000
soldeerpunten werden gemaakt. Voor de
omschakeling van de negen grondkabels
met circa 2000 dubbeladers, die op den
Singel zijn gesneden, is bovendien in de
centrale centrum nog 30 K.M. rangeer
draad verwerkt.
Hieraan hebben, gedurende bijna zes
Weken 178 werklieden in drie ploegen
diensten gewerkt.
DE DEFENSIE-BEGROOTING.
Aan de Memorie van Antwoord aan de
Eerste Kamer van den Minister van De
fensie, is het volgende ontleend:
De minister is gevoelig voor de hulde,
'hem gebracht voor zijn beleid en kan de
verzekering geven, dat deze hem in hooge
mate sterkt 'bij zijn pogingen om in deze
uiterst moeilijke tijdsomstandigheden de
weermacht berekend te doen blijven voor
haar taak.
Ook de minister is van meening, dat de
internationale omstandigheden, zoowel in
als buiten Europa, alle reden tot waak
zaamheid vorderen.
De 'belangstelling van het voïk voor zijn
weermacht is een levensvoorwaarde voor
dat orgaan en reeds daarom kan de, ook
door hem met groote waardeering waar
genomen, herleving van de belangstelling
ten onzent in al wat de weermacht be
treft, moeilijk te hoog worden aangeslagen.
Aftakeling van onze weermacht zou
niet nalaten in het buitenland den voor
ons hoogst ongewenschten indruk te
vestigen, dat wij ons aan ons vrij volks
bestaan weinig gelegen laten liggen, ter
wijl aan de preventieve waarde van onze
weermacht, reeds daardoor tevens ern
stig afbreuk zou worden gedaan.
De regeering blijft naar gelijktijdige in
ternational© ontwapening streven, eenzij
dig© nationale ontwapening acht zij, ter
wijl overal elders de weermachten worden
geconsolideerd, of zelfs een streven naar
versterking merkbaar is, niet verant
woord.
In afwachting van het gevolg, dat even
tueel aan de voorstellen der commissie-
Idexfburg zal worden verleend, zullen
uiteraard geen maatregelen worden geno
men, welk© de uitvoering van de daar
voor in aanmerking komende voorstellen
van genoemde commissie zouden kunnen
belemmeren of vertragen.
D'e regeering deelt de meening van ver
schillende leden, dat de voorlichting van
de burgerbevolking in zake de bescher
ming tegen luchtaanvallen, welke thans
nog aan het beleid der burgemeesters is
Binnenland.
Memorie van Antwoord op de Defensie-
begrooting.
De credietverleening aan den midden
stand.
De Zuidelijke kanalencomité'si over het
kanaal door Zuid-Beveland.
Buitenland.
Het nieuwe Fransche kabinet. Nog steeds
straatgevechten te Parijs.
Koude in Amerika.
Ingezonden Mededeeling.
overgelaten, inderdaad te wenschen over
laat.
De minister kan niet inzien, dat de fa
bricage van middelen ter bescherming
van de bevolking tegen gassen welke
middelen bovendien in de industrie een
nuttige toepassing vinden als een „oor
logsindustrie" moet worden aangemerkt.
Het overleg met den minister van fi
nanciën in zake een nadere voorziening
ten aanzien van de oud-gepension-
n e e r d e militairen is door den minister
wederom geopend, doch nog niet geëin
digd. In dezen stand van zaken meent
de minister zich van nadere beschouwin
gen over deze aangelegenheid te moeten
onthouden.
De vraag of de aanbouw en de repara
tie van het Marinemateriëel wel
aan genoegzaam deskundige personen is
toevertrouwd, kan de Minister bevestigend
beantwoorden.
De vraag, hoe ons grondgebied het beste
tegen mogelijke aanvallen van buiten af
kan worden verdedigd, heeft vanzelfspre
kend voortdurend de aandacht van de
legerautoriteiten. Uiteraard wordt daar
bij nauwkeurig overwogen in hoeverre
de aanleg van nieuwe versterkingen aan
de Belgische grenzen wijziging der plan
nen van verdediging en der reeds getrof
fen voorbereiding noodzakelijk maakt.
Naast de bescherming van het hart des
lands is het optreden tegen een vijand,
die ons grondgebied zou binnenvallen, de
hoofdtaak van de Nederlandsche weer
macht
Dat een toekomstige oorlog vrijwel ge
heel met chemise'hemid delen zou
worden gevoerd, is een onderstelling,
welke naar de meening van den minister
goeden grond mist.
Afgescheiden van 'het vorenstaande is
wel reeds 'komen vast te staan, dat ver
vanging van cavalerie door motorbriga-
des slechts in overweging zou kunnen ko
men bij ingebruikneming van gepaneer
de terrein-auto's. Zulks zou geenszins tot
bezuiniging leiden, het tegendeel is het
geval.
'Overigens wordt algeheele omzetting
van 't wapen der cavalerie in motorbriga
des op tactische gronden, niet wel moge
lijk geacht.
Aan den wenseh, den dienstplicht van
de bemanning der lichtschepen al
dus te regelen, dat op een verblijf van 14
dagen aan boord steeds een verblijf van
gelijken duur aan den wal volge, kan de
minister geen gevolg geven.
Diefstal. Gedurende de laatste
dagen werd door verschillende personen
te Oostburg kleeding vermist, waaronder
wasehgoed, dat ie 'drogen was gehangen.
'Door de marechaussee werd in verhand
daarmede huiszoeking gedaan bij een
zekere v. d. H. te 'Oostburg, te wiens huize
men een 'broek aantrof, die door een van
de bestolenen als zijn eigendom werd her
kend. v. d. H. is door de marechaussee
aangehouden en -zal ter beschikking van
de Justitie worden gesteld. Vermoed wordt
dat nog meerdere personen bij deze 'dief
stallen betrokken zijn.
Kippen diefstal. Toen dezer
dagen een zekere B. te Koewacht des
morgens wakker werd, verwonderde 'het
hem, dat hij zijn kippen niet hoorde kake
len. Toen -hij ging 'kijken in zijn op zijn
erf staand kippenhok, bemerkte hij; alras
de oorzaak van het uitblijven van het
hanengekraai, doordat hem bleek, dat de
gansehe inventaris verdwenen was en
kippendieven in den afgeloopen nacht hun
slag hadden geslagen.
- ïnvrijh «lid stelling. De
Rechtbank te Middelburg heeft gister de
