DONDERDAG 8 FEBRUARI 1934
DAGBLAD VOOR DE PROVINCIE ZEELAND
48e JAARGANG - No. 109
Buitenland.
Binnenland.
Belangrijkste Nieuws.
Uitg.: N.V. Uitgevers-Maatschappij „Luctor et
Emergo" ter exploitatie van het blad „De Zeeuw".
Bureaux Lange Vorststraat 70, Goes.
Telefoonnummer 11.
Postchèque en Girorekening 44455.
Bijkantoor Middelburg, Lange Burg. Telef. 259.
Directeur-Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA.
Ve Zeeuw
Abonnementsprijs i2.50 per kwartaal,
weekabonnementen voor Middelburg, Goes en
Vlissingen 10.20. Losse nummers 5 cent.
Advertentiën: Gewone advertentiën 30 cent per
regel. Ingezonden Mededeelingen dubbel tarief.
Handelsadvertentiën 25 cent per regel. Kleine
Advertentiën Dinsdags en Vrijdags f 0.75, bij
vooruitbetaling. Onder letter of motto f0.85.
Bij contract belangrijke korting.
Christelijke politiek.
Prof. Grosheide heeft in „De He-
r a u t", bij de bespreking van een hoek
van den Duitscben theoloog Stapel, eenige
artikelen gewijd aan het nationaal-socia-
lisme.
In verband daarmee behandelt de
schrijver de vraag, wat we onder Chris-
telijke politiek hebben te verstaan.
Hij zegt er dit van
„Wat we gehoord hébben over de theo
logie van het nationaal-socialisme, kan
ons de dingen weer beter doen verstaan.
Een christelijke politiek is n i e t een po
litiek, die het Christendom wel mooi
vindt, die de kerk eeren wil, maar die de
eerste plaats geeft aan den almachtigen
staat en zijn belangen door geen kerk of
Christendom in gevaar wil laten brengen.
Dit nationalisme is met het leven naar
de Schrift onbestaanbaar. Want
hier wordt de eerste plaats gegeven aan
hetgeen hoogstens de tweede hebben mag.
Aan de andere zijde moet worden be
dacht, dat christelijke politiek niet is de
politiek van een regeering, die uit chris
tenen bestaat. De personen moeten naar
den achtergrond voor de beginselen.
Het is mogelijk, de geschiedenis kent er
vele voorbeelden van, een Christen te zijn,
zonder dat men dat in zijn politiek leven
laat uitkomen. Ik stem dadelijk toe, dat er
dan slechts van een half christendom
sprake is, en toch zal niemand ontkennen,
dat meer dan één staatsman, die in zijn
politieke leven aan het Christelijke geloof
geen invloed toekende, overigensi een
vroom Christen was.
Het gaat niet om de personen, doch om
de beginselen.
Christelijke politiek is een politiek, die
bewust (en dat is het beste) of ook onbe
wust door de Christelijke begin
selen wordt gedragen. Afgedacht van de
personen, die haar drijven. Ook hier heb
ben we de werking van Gods algemeene
genade te zien en te eeren.
We hebben als typisch voor Stapel ge
zien, dat Gods algemeene genade voor
hem geen beteekenis heeft. Gelijk de leer
der gemeene gratie in het algemeen in de
Luthersche theologie met haar twee le
venskringen niet tot ontwikkeling geko
men is. Maar het is ook een loochenen
van de gemeene gratie, wanneer men be
weert, dat alleen Christenen aan Chris
telijke politiek kunnen doen. Nog eens,
men mag niet zien op de personen, maar
men moet zien op het beginsel.
Wie gelooft, dat God in den loop der ge
schiedenis een volk heeft doen ontstaan,
aan dat volk een land gegeven heeft, vrij
heid en een eigen leven, en wie ziet, dat in
het leven van zulk een volk het Christelijk
beginsel kracht heeft gekregen, die moet
het Christelijke politiek vinden, als een
regeering poogt dat leven in stand te hou
den, ook al zou dat streven komen van
mannen, die niet den naam des Heeren
belijden.
Zoo leert de theologie van het natio
naal-socialisme ons twee gevaren zien en,
naar we hopen, in de kracht Gods ver
mijden.
Aan de éénè zijde het gevaar, dat we in
derdaad in de eerste plaats het belang, de
grootheid van den staat zoeken en dat dan
bedekken met een Christelijk mom.
Maar aan de andere zijde dreigt het
Doopersche gevaar, wanneer aan de ge
meene gratie niet de 'beteekenis toegekend
wordt, welke ze heeft en meer op de per
sonen, dan op beginselen wordt gelet.
Blijven onze oogen voor die beide gevaren
geopendl"
Het is goed, dat hierop de aandacht
wordt gevestigd.
Er zijn er, die het toejuichen, dat het
huidige Kabinet een krachtige en voor
zichtige financiëele politiek voert, dat het
aan de vragen van socialen en economi-
schen aard groote aandacht schenkt, dat
'het onwillige gemeenteraden tot de orde
roept en aan de stelselmatige ondermij
ning van het overheidsgezag een einde
tracht te maken.
Maar zij betreuren het, dat het Kabinet
een gemengd karakter heeft en dat zoo
weinig over Christelijke politiek wordt ge
hoord.
Alsof het geen Christelijke politiek van
de eerste orde zou zijn, het eigen 'huis van
den staat wel te regeeren, de verschillen
de levenskringen gelegenheid te geven
61gen aard te ontwikkelen, de
ii i J e traditiën in eere te houden en
a les te doen wat noodig is, opdat wij een
gerust en stil leven mogen leiden.
DE TOESTAND IN FRANKRIJK.
Oud-president Doumergue aanvaardt
Kabinetsformatie.
Naar Kamerontbinding?
Het spoedig aftreden van het minis-
terie-Daladier is 'het gevolg van een ge
meenschappelijk optreden van den presi
dent der republiek, den president van den
Senaat en den president van de Kamer bij
Daladier.
Op de beurs hadden gistermiddag reeds
dadelijk bij den aanvang betoogingen
plaats gehad. De stemming werd steeds
opgewondener en om kwart voor twee
riep een enorme menigte in koor: „Weg
met den moordenaar Daladier!"
Toen de betooging op het hoogst geste
gen was verscheen op het verlichte doek
de mededeeling, dat het ministerie-Dala-
dier zijn ontslag ingediend 'had. Dit ver
oorzaakte onmiddellijk een ontspanning
en de manifestatie veranderde nu als bij
tooverslag in een uiting van vreugde over
het heengaan, dat algemeen onvermijde
lijk geacht werd.
Het aftreden van het kabinet is te Parijs
met zóóveel vreugde vernomen, dat op ver
schillende punten van de stad de men-
schen elkander letterlijk om den hals vie
len.
Daladier heeft toch ingezien, dat het
Stawinsky-sohandaal te zwaar op de
lihkschen 'drukt.
Tegen vier uur in den middag breid
den gisteren de manifestaties zich weer
uit. 'Op de boulevards trokken troepen,
achter een vlag, onder den kreet: „Dala
dier, moordenaar?" rond en de politie
moest dat lijdelijk aanzien.
Tegen zes uur versohenen verscheidene
politie-auto's met gardes te voet en ge
wapend met geweren. Dat was in het ge
heel niet naar den zin van het publiek,
dat geweldig begon te jouwen.
In de Rue de Lafayette trok een troep
gardes te paard de sabels, doch dat deed
het publiek opdringen en het dwong de
ruiters de sabels weer in de schede te
steken.
Ontzettend is de haat, die 'zich onder de
massa openbaart, tegen de politie en de
garde; ze worden uitgejouwd, zoodra zij
zich maar ergens vertoonen.
In den avond hebben de manifestaties
groote afmetingen aangenomen.
Vlak bij' de Place de la Concorde en
ook tegenover de Madeleine hadden de
botsingen een zeer heftig karakter. Bij de
Madeleine werd de radicaal-socialistische
senator Rolland door de betoogers gegre
pen. Zij rukten hem de 'kleeren van het
lijf. 'Met moeite kon de politie 'den sena
tor in veiligheid brengen. Er zijn tal van
gewonden.
Op de Place de l'Etoile zijn drie auto
bussen in brand gestoken.
Te Parijs zijn de straten vol menschen,
maar de aanblik van de stad is zeer treu
rig. De menschen zijn opgewonden of
terneergeslagen. De publieke vermakelijk
heden, theaers en bioscopen zijn over het
algemeen ten teéken van rouw gesloten.
Van de openbare gebouwen is de vlag
halfstok uitgehangen.
Als balans van Dinsdag publiceerde de
prefectuur de namen van 10 dooden. Er
bevinden zich 182 gewonden in de zieken
huizen. Doch er zijn nog minstens 282 ge
kwetsten, die niet in de hospitalen werden
opgenomen.
Gemeld wordt, dat de 'C. G. T., het
socialistisch vakverbond, voor aanstaan
den Maandag een algemeene staking heeft
uitgeschreven, 'die 24 uur zal duren en
in het bijzondere alle publieke diensten
zal stilleggen.
Doumergue formateur.
Verleden week al had president Lebrun
aan oud-president Doumergue gevraagd,
het bewind in handen te nemen, maar
toen heeft de president van de republiek
het blijkbaar niet aangedurfd, 'hem tevens
de door Doumergue noodig geachte mach
tiging te geven, om de kamer 'te ontbin
den.
Thans is de heer Lebrun daartoe wel
bereid en 'hij heeft dit aan den heer
Doumergue doen weten.
Doumergue zou nu vanmorgen naar
Parijs terugkomen, met de bedoeling, de
opdracht tot kabinetsformatie te aanvaar
den en een ministerie te vormen uit oud-
premiers, zoowel van rechts als van links
en van de voorzitters der verschillende
partijgroepen. Hij zou dan met dat minis
terie voor de kamer treden en tegelijker
tijd den senaat om 'goedkeuring voor de
kamerontbinding verzoeken. De nieuwe
verkiezingen zouden dan binnen zes weken
plaats hebben.
In politieke kringen verluidde 'gister
avond dat Doumergue voornemens zou
zijn, een kabinet te vormen van slechts
acht ministers. Hij zou ten slotte toch het
premierschap op zich nemen en een gene
raal benoemen tot Min. van Oorlog. Het
'kabinet zou verder bestaan uit oud-pre
miers, echter met uitsluiting van Ohau-
temps, Daladier en Tardieu.
We® zouden voor een ministerfunctie in
aanmerking komen: Herriot, Steeg, Cail-
laux, Sarraut, Barthou en Laval.
Doumergue zou aanvankelijk voorloopig
een mandaat van 3 maanden vragen, en
trachten eerst met de 'Kamer te regeeren,
echter het ontbindingsdecreet in zijn zak
hebben.
Doumergue is vóór hij in 1924 tot pre
sident der Fransche republiek gekozen
werd, herhaaldelijk minister geweest.
De stemming van Versailles, 13 Juni
1924, bracht 'hem1 op den presidentieelen
zetel. Van 1924 tot 1931 was hij president.
WeenenBerlijn.
De overhandiging van de nota der
Oostenrijksche regeering aan den volken
bond, waarin een onderzoek zal worden
gevraagd ten aanzien van het Duitsch-
Oostenrijksch conflict door den volken
bondsraad, wordt waarschijnlijk tot de
volgende week uitgesteld.
Men gelooft, dat de Oostenrijksche re
geering even zal afwachten, welk stand
punt de in den volkenbondsraad vertegen
woordigde regeeringen aannemen en
haar verder optreden afhankelijk zal ma
ken van de houding der groote mogend
heden te dezer zake.
Het Balkan-pact.
Het Balkanpact wordt vandaag getee-
kend te Athene.
De inhoud luidt:
lo. Absolute handhaving van den sta
tus quo.
2o. Wederzijdsche garantie van de
grenzen voorzoover binnen den Balkan
gelegen, wat neerkomt op een verdedi
gend verbond met militaire clausule. De
grenzen buiten den Balkan zijn niet hier
bij betrokken. De grenzen van Joego-Sla-
vië met Italië en Hongarije blijven dus
buiten bet pact.
3o. Mogelijkheid van latere economi
sche uitbreiding.
De bedoeling van bet pact is in de eer
ste plaats herstel van het wederzijdsche
vertrouwen. Bulgarije en Albanië zijn uit-
genoodigd tot toetreden, maar het resul
taat was negatief. De mogelijkheid tot
toetreden blijft echter gehandhaafd.
De Bulgaarsche publieke opinie is te
gen het pact. De Bulgaarsche pers spreekt
van een omsingelingsactie.
De verhouding tusschen Italië en Alba
nië blijft gespannen.
200 millioen weg.
Op klachte van een deelnemer tegen 2
bestuurders van de maatschappij „France
Mutualiste" heeft het parket den rechter
van instructie met een onderzoek belast.
De gepleegde verduisteringen zouden
twee honderd millioen bedragen.
Actie tegen coöperaties in Engeland en
België.
Sedert eenige weken wordt in Engeland
een verwoede campagne gevoerd door de
particuliere handelaars tegen de coöpe
raties. Op een vergadering, welke dezer
dagen te Londen werd gehouden en waar
duizenden particuliere handelaars bijeen
waren, werden de grieven besproken.
Deze culmineeeren hierin, dat de coöpe
raties van hoogerhand allerlei voorrech
ten genieten, waardoor het baar moge
lijk is geweest, talrijke handelaars het be
drijf onmogelijk te maken. Men stelde den
eiscb, dat de winsten der coöperaties
voortaan op gelijke wijze zullen worden
belast als die der particuliere winkeliers.
Op de vergadering werd medegedeeld,
dat in een jaar tijds 64.000 particuliere
bandelaren door de „co-ops" te gronde
zijn gericht. Voorts, dat de coöperatieve
vereenigingen gelden, die besteed worden
voor socialistische propaganda, als on
kosten hebben aangegeven, waardoor het
bedrag hunner belastbare winst nog la
ger werd. Men hoopt er thans in te zul
len slagen 750.000 particuliere winkeliers
in één organisatie te vereenigen, een
groot fonds te vormen en dan de coöpe
raties met groote energie te gaan bestrij
den.
Een soortgelijke beweging is in België
aan den gang. De grieven der particuliere
winkeliers gelden daar eveneens het feit,
dat coöperaties van officieele zijde bijzon
dere voordeelen genieten. Vijf Kamerle
den hebben een wetsontwerp ingediend,
dat ten doel heeft tot een billijker verhou
ding te komen: n.l. gelijke belastingen en
zegelrecht en gelijkstelling met gewone
handelsondern emingen.
Korte Berichten.
- De politie-pTesidenten te Sieburg en
Münster hebben de optochten van jeugd-
wegingen van alle godsdienstige vereeni
gingen verboden, als de deelnemers aan
deze optochten uniformen dragen of vlag
gen meevoeren. Alleen de uniform van de
Hitler-jeugd is toegestaan.
Volgens een bericht uit Durazzo zijn
Dinsdag in Albanië nieuwe aardschokken
waargenomen. Dé bevolking vertoeft on
der den blooten hemel.
Bondskanselier dr Dollfuss is te
Boedapest aangekomen.
Bij den rit van Dolfuss naar zijn hotel
hielden de Hongaarsche nationaal-socia-
listen betoogingen en riepen: Leve Hitier!
Dé politie zette de straten, waar dit ge
beurde, af en bracht de betoogers naar
een der bureaux.
Verscheidene Russische radiosta
tions hebben S. 0. S.-sdgnalen opgevangen
van een Russisch stoomschip, dat bij
Murmansk op een rots geloopen is. Op
het schip bevinden zich meer dan 180
menschen.
i De K. L. M. verneemt van het ge
meentebestuur van Knocks aan zee (Bel
gië) dat de Belgische kroonprins een
eenvoudige villa heeft laten bouwen tus
schen bet vliegveld en de golflinks.
Het 17de communistische partijcon
gres heeft het tweede Russische vijfja
renplan aangenomen en besloten, terstond
met de uitvoering te beginnen.
De Stromboli is plotseling zeer he
vig beginnen te werken. De eruptie duur
de echter slechts enkele minuten en ver
oorzaakte geen schade.
Raadslid en steuntrekker.
Een lid van den raad der gemeente Di-
dam, was bij besluit van dien raad ge
schorst in zijn functie, uit hoofde van
het feit, dat hij steun genoot uit de ge
meentekas, hetgeen de raad op grond
van art. 26 der Gemeentewet niet ver-
eenigbaar achtte met de uitoefening van
de functie van raadslid.
Gedeputeerde Staten van Gelderland
hebben dit raadsbesluit opgeheven uit
overweging, dat hier geen sprake is van
bet: „deelnemen aan pacht van gemeente
goederen of inkomsten", waarvan art. 26
spreekt.
Bij K. B. is thans het door den raad
van Didam tegen voormeld besluit van
Gedeputeerde Staten ingestelde beroep on-
gerond verklaard.
Onze uitvoer van boter en kaas naar
Duitschland.
De in het Duitsch-Nederlandsche han
delsverdrag van 15 Maart 1933 voorziene
gemengde Duitsch-Nederlandsche com
missie ter bevordering van de wederzijd
sche belangen op zuivelgebied heeft op 6
Februari te Berlijn vergaderd. De kwestie
van den uitvoer van boter en kaas uit
Nederland naar Duitschland werd uitvoe
rig besproken. Men stelde vast, dat de te
genwoordige toestand op de Duitsche bo-
teimarkt bet in beider belang gewenscbt
maakt den boterinvoer uit Nederland in
Duitschland in de maand Februari ge
ringer te houden dan het voor deze
maand bepaalde gedeelte van bet jaar-
lijksche contingent. De Nederlandsche ex
porteurs worden daarom verzocht van het
Februari-contingent een bepaald gedeelte
voor zoover mogelijk in Maart te leveren.
Rekening houdend met de tegenwoordige
toestanden op de Duitsche botermarkt,
wordt voor Nederlandsche boter de prijs
van f 112 per 100 Kg. passend geacht.
Deze prijs is groothandelsprijs, vrij Duit
sche grens.
De oogenblikkelijke toestand van de
Duitsche kaasmarkt biedt de mogelijkheid
om den invoer van kaas uit Nederland
grooter dan bet voor Februari bepaalde
gedeelte van het jaarlijksch contingent te
maken. Daartoe zal nog voor Februari
een bepaald gedeelte van de voor Maart
voorziene Uebernahmeseheine voor Ne
derlandsche kaas worden uitgegeven. De
Nederlandsche exporteurs worden ver
zocht van de hierdoor geboden gelegen
heid gebruik te maken. De thans uitgege
ven Uebernahmeseheine zijn ook in Maart
geldig.
De Nederlandsch-Belgische handels
betrekkingen.
Omtrent de besprekingen tusschen Ne
derland en België, welke hebben geleid
tot de parafeering van een overeenkomst,
verneemt men uit goede bron, dat de ge
troffen voorloopige regeling enkele afwij
kingen inhoudt van den status quo.
Van Nederlandsche zijde betroffen de
verlangens voornamelijk aardappelen,
vleeseh, boter en steenkolen, terwijl België
meer belangstelling toonde voor den uit
voer van industrieele producten. De groo
te moeilijkheid is echter, dat in België bij
de agrarische maatregelen een geheel
ander systeem gevolgd wordt dan hier te
lande, waardoor de aanpassing zeer be
zwaarlijk wordt.
De overeenkomst houdt voorts in een
verklaring, dat men wederzijds in een
geest van welwillendheid elkanders moei
lijkheden zal onderzoeken en een oplos
sing er voor zal trachten te vinden. Deze
wederzijdsche bereidheid maakte het ech
ter dan ook niet mogelijk het systeem van
onze gewijzigde crisis-invoerwet in volle
kracht op de Belgische artikelen toe te
passen, zoodat tijdens de komende bespre
kingen reeds eenige tegemoetkomingen
zullen gelden op bet stuk der contingen-
teeringen.
Naar men verneemt, ligt het in het
voornemen van den minister van land
bouw van België, den heer Sap, binnen
kort naar Dén Haag te komen ten einde
persoonlijk met den minister van oecono-
Binnenland.
Geen huldebetooging voor Prinses Ju
liana.
Algemeene beschouwingen in de Eerste
Kamer over de rijksbegrooting.
Onze uitvoer van boter en kaas naar
Duitschland.
Minister Slotemaker de Bruine over de
werkloosheid.
Het Eerste Kamerlid "Westerdijk over
leden.
Vergadering van de groep veilingsver-
eenigingen.
Buitenland.
De ongeregeldheden te Parijs. Doumer
gue kabinetsformateur.
Het Balkanpact wordt vandaag getee-
kend.
mi ache zaken, mr Verschuur, verschil
lende kwesties nader onder de oogen te
zien.
Nieuwe lichtseinen bij de Nederlandsche
Spoorwegen.
Het Weekblad van de Nederlandsche
Vereeniging van Spoor- en Tramwegper
soneel verneemt, dat binnenkort bij de
spoorwegen een gewijzigd seinreglement
zal verschijnen, waarbij de tot nu toe ge
volgde lichtkleuren voor „veilig" en
„langzaam rijden" zullen vervallen en an
dere kleuren daarvoor in de plaats rul
len worden gesteld. Het ligt in de bedoeling
op den langsten dag van dit jaar tot invoe
ring van de nieuwe lichtseinen over te
gaan. Het witte licht voor „veilig" zal
worden vervangen door groen licht en het
groene licht voor „langzaam rijden" door
geel licht.
Volgens deskundigen dient bij voldoen
de lichtsterkte en goede glazen alleszins
de voorkeur te worden gegeven aan groen
licht. Bovendien zal deze kleur, volgens
den zegsman van Het Weekblad de min
ste aanleiding geven tot verwarring en de
waarnemer zal met minder kans op ver
gissen op groen licht reageeren. De mees
te machinisten hebben aan groen licht bet
beste houvast.
De nieuwe lichtseinen zullen niet, zoo
als eerst bet voornemen was, op een be
paald baanvak in dienst worden gesteld,
maar op 2i Juni a.s. over de geheele
linie.
Arbeidstijd in de zuivelindustrie.
Onder leiding van den directeur-gene
raal van den Arbeid is dezer dagen een
bespreking gehouden over de werktijden
regeling voor het zuivelbedrijf voor het
tijdvak 1 Maart 1934'35. Aan de be
sprekingen namen deel vertegenwoordi
gers van de coöp. en particuliere zuivel
industrie en van de drie arbeidersorga
nisaties in het landbouw- en zuivelbe
drijf.
Van arbeiderszijde werd opheffing van
de thans geldende overgangsbepalingen
bepleit en wel de volledige invoering der
gemiddelde 48-urige werkweek. Dé werk
gevers-vertegenwoordigers wenschten
handhaving van de thans geldende werk
tijdenregelingen.
Verlaging van de loodsgelden.
Bij de Tweede Kamer is een wetsont
werp ingediend tot nadere wijziging van
de wet van 20 Augustus 1859, houdende
bepalingen op den loodsdienst voor zee
schepen. De regeering stelt daarin voor:
1. een algemeene verlaging van de
loodsgelden met 20 pet. (lagere opbrengst
f 700.000)
2. het openen van de mogelijkheid tot
het verleenen van loodsbevoegdheid aan
gezagvoerders en stuurlieden aan boord
van zeeschepen (invoering van loodsbre-
vetten), onder bepaalde voorwaarden ge
paard gaande met een verlaging van het
voor die schepen verschuldigde loodsgeld;
3. een reductie op het loodsgeld bij het
door lijnbooten, die een buitenlandsche
haven als begin- en eindhaven hebben,
op dezelfde rondreis aandoen voor de
tweede maal van eenzelfde Nederland
sche haven;
4. een reductie op het loodsgeld bij het
door een schip op eenzelfde reis aandoen
van een tweede Nederlandsche haven.
Uitgangspunt voor het verleenen van
de onder 3 genoemde reductie is geweest
de wensch, tegemoet te komen aan Ne
derlandsche reederijen, welke zich o.a. ten
gevolge van de tariefpolitiek van de Duit
sche spoorwegen genoodzaakt zien om
haar schepen, na gedeeltelijke lossing van
haar lading in een Nederlandsche haven,
te doen doorvaren naar één of meer bui
tenlandsche havens, ten einde daar ver
der te lossen en gedeeltelijk te laden om
vervolgens in een Nederlandsche haven
bij te laden en een nieuwe reis te aan
vaarden.
De onder 3 en 4 bedoelde maatregelen
zullen naar schatting een vermindering
der ontvangsten met f35.000 per jaar ten
gevolge hebben.
