EERSTE BLAD.
Buitenland.
Binnenland.
EDELWEISS
ZEEPPOEDER
Uit de Provincie
VRIJDAG 2 FEBRUARI 1934
DAGBLAD VOOR DE PROVINCIE ZEELAND
48a JAARGANG - No. 104
Dit nummer bestaat uit 2 bladen
Belangrijkste Nieuws.
Muizenplaag leidt
tot paniek.
Uitg.: N.V. Uitgevers-Maatschappij „Luctor et
Emergo" ter exploitatie van het blad „De Zeeuw".
Bureaux Lange Vorststraat 70, Goes.
Telefoonnummer 11.
Postchèque en Girorekening 44455.
Bijkantoor Middelburg, Lange Burg, Telef. 259.
Directeur-Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA.
Abonnementsprijs 12.50 pes kwastaal,
weekabonnementen voox Middelburg,, Goes en
Vlissingen 10.20. Loss® nummers g conè.
Advertentiën: Gewone advertgntifin 30 egnt pnj
?sp3. £s£g80ü4«gt Sró'M fepM
Hssdelsadlyeftsötóëö tmi vtf tijfel IfMiw
AdvartatólSa Dinsdags m 'Vrijdag» 19.78, 'idj
vooruitbetaling. Onder letter of snotio f 0.85.
Bij contract belangrijks korting.
Ondermijning van het staatsbestel.
Blijkens de memorie van antwoord op
het voorloopig verslag der Eerste Kamer,
betreffende de algemeene beschouwingen
over de Staatsbegrooting, schenkt de Re
geering ook haar aandacht aan het er
gerlijke feit, dat volksvertegenwoordigers
in 's lands raadzaal en op 's lands kosten
redevoeringen houden, die er op gericht
zijn onze staatsinstellingen te ondermij
nen, welke redevoeringen dan bovendien
nog op 's lands kosten gedrukt worden.
„Binnen zeer korten tijd, zoo verklaart
de Regeering, kan worden toegemoet ge
zien de instelling van een commissie tot
onderzoek van de noodzakelijkheid en
doelmatigheid van wettelijke en andere
voorzieningen met betrekking tot het be-
kleeden van het lidmaatschap van
de vertegenwoordigende licha
men door personen, wier staat
kundig streven kennel ij k is
gericht op verandering der
staatsinstellingen met toepas-
singof bevordering vanonwet-
tige middelen."
Het gaat hier dus blijkbaar niet tegen
het houden van opruiende redevoeringen
in het algemeen.
Daartegen zullen bedoelde colleges zelf
hebben te waken door verscherping van
het reglement van orde.
Ook in die richting zijn maatregelen
niet overbodig. Wat soms in het parle
ment gezegd wordt en daarna in de „Han
delingen" afgedrukt, gaat meermalen de
perken van politiek fatsoen ver te buiten.
Maar wat de Regeering beoogt heeft
een andere strekking. Zij doelt op het
lidmaatschap van personen, wier staat
kundig streven kennelijk gericht is
op verandering der staatsinstellingen, met
toepassing of bevordering van onwet
tige middelen.
Dat het noodzakelijk is, dat in deze
richting iets gedaan wordt, zal ieder toe
geven.
Maar we gevoelen ook hoe uiterst moei
lijk het zal zijn hier den juisten weg
te vinden.
Het pleit voorde Rgeering, dat zij voor
bezwaren en moeilijkheden niet uit den
weg gaat, maar dat zij ook dit gevaar
wil peilen en zoo noodig maatregelen
nemen.
De verjaardag van president Roosevelt.
De 52ste geboortedag van president
Roosevelt beeft gisteren aanleiding gege
ven tot talrijke feestelijkheden.
Gisteravond zijn meer dan zesduizend
banketten en bals door het geheele land
gegeven waarbij het in de bedoeling lag
gelden te verzamelen voor zijn liefdadig
heidswerk, de Warm Springs Foundation
voor de behandeling van verlamde kinde
ren.
Duitschland en Oostenrijk.
Von Neuratb, de Duitsche minister van
buitenl. zaken, beeft gistermiddag von
Tauschitz, den Oostenrijksehen gezant ont
vangen en hem het antwoord van de
rijksregeering overhandigd op de Oosten-
rijksche nota van 17 dezer, waarin de
Oostenrijksche regeering zich beklaagde
over Duitsche inmenging in Oostenrijk-
sche aangelegenheden. Het Duitsche ant
woord zet opnieuw de principieele hou
ding van de rijksregeering tegenover het
Oostenrijksche vraagstuk uiteen en weer
legt op grond van een ingesteld onderzoek
de Oostenrijksche bezwaren punt voor
punt.
Tegelijk brengt het antwoord tot uit
drukking, dat het Duitsch-Oostenrijksche
vraagstuk zich volgens de opvatting van
de rijksregeering niet voor internationale
behandeling leent en langs dezen weg niet
opgelost kan worden.
Hei economisch herstel in Amerika.
De „Federal Reserve Board" heeft een
rapport gepubliceerd over 1933, waarin
bevonden wordt:
1. dat de handels-index, inclusief voor
de industrie en het transportwezen aan
het eind van 1933 aanmerkelijk boven het
laagtepunt van de depressie ligt;
2. dat de loonen in het tweede semester
van 1933 aanzienlijk zijn gestegen;
3. dat de inkomsten van de „farmers"
sterk zijn toegenomen;
4. dat de verkoop van automobielen
over het geheele land, maar vooral in de
duidelijke staten is gestegen;
5. dat er meer particuliere huizen ge
bouwd werden, welke door de eigenaars
worden betrokken.
Korte berichten.
i Te Buenos Aires heeft Woensdag de
bevolking geleden onder den druk van den
heetsten dag sedert 1923. Er werd een
temperatuur bereikt van 39.5 gr. G.
Volgens een bericht uit Korea is op
een zijrivier van de Jaloe een veerboot ge
zonken. Daarbij zijn 23 boeren verdron
ken. Eenige stuks vee zijn om het leven
gekomen.
Gisteren heeft het den ganschen dag
heel België door, fel gestormd. De wind
bereikte een snelheid van meer dan 80
'km. per uur. Daarbij1 was 't in sommige
streken zeer koud.
De Britsche Middellandsche Zee-
vloot, welke manoeuvres zou houden, werd
door den storm gedwongen naar Gibral
tar terug te keeren.
'Gisternacht heeft het in Denemarken
zwaar gesneeuwd. Te 'Gjedser en in See-
land ligt de sneeuw zelfs een meter hoog.
Wegens moord op een Hitlerjongen
Bloec'ker en wegens poging tot moord in
twee gevallen, is zekere Retslag ter dood
veroordeeld, verder tot tuchthuisstraf van
15 jaren. Bovendien zijn 12 beklaagden
wegens poging tot moord in het geheel tot
107 jaren tuchthuisstraf veroordeeld,
Twee beklaagden zijn vrijgesproken.
er verleden week In onze stad een bijeen
komst plaats gehad van personen, die
den handel met Sovjet-republiek willen
bevorderen en van meening zijn, dat het
opgerichte Bureau voor den handel met
Rusland de zaak niet flink genoeg aan
pakt.
Ingezonden Mededeeling.
Radio-rede van Minister Marchant.
Volgens de Radio-Bode zal minister
Marchant op Dinsdagavond a.s. 8.05 uur
voor de A.V.R.O. een rede houden, ge
titeld: „Onderwijs en politiek".
Te weinig zonneschijn in Januari.
Van het Kon. Ned. Meteorologisch In
stituut te De Bilt vernamen wij' over 'het
weer in Januari j'.l. de volgende bijzonder
heden
'Gemiddeld over de vijf hoofdstations
was de ochtendtemperatuur ongeveer nor
maal. Zij was in de eerste en derde decade
een graad Celsius te laag, in de tweede
2V2 gr. te hoog. De grootste afwijkingen
kwamen voor op den 18den en den 21sten,
resp. 7 gr. boven en 6V2 gr. beneden nor
maal. De gemiddelde dagelijksche maxi
mum temperatuur was ongeveer normaal,
het gemiddelde minimum een graad boven
normaal.
Het aantal dagen met een minimum
temperatuur beneden 'het vriespunt be
droeg te De Bilt 11 tegen 16 normaal. De
hoeveelheid neerslag was in Groningen en
Drente 10 tot 20 pct.beneden normaal, in
het Zuiden ongeveer 20 pet. boven non-
maal en overigens normaal tot 15 pet.
daarboven.
Te De Bilt worden 48 uren zonneschijii
waargenomen tegen 54 normaal.
Ministers naar de Drentsche venen.
De Ministers Oud en de Wilde zijn
voornemens op 15 en 16 Februari a.s. een
bezoek aan Drenthe te brengen. Het ligt
in de bedoeling allereerst een bespreking
met Ged. Staten te houden, terwijl vervol
gens een bezoek zal worden gebracht aan
de veenstreken, in het bijzonder aan Em-
men en Schoonebeek.
De handel met Rusland..
„Bedrijfsorganisatie Holland-
Rusland".
Het Economische en Financiëele nieuws
bureau „Nefa" meldt het volgende:
„Van welingelichte zijde wordt ons
medegedeeld, dat het Sovjet-Volkscommis
sariaat voor den Buitenlandschen Handel
het volgende besloten heeft:
De te Rotterdam gevestigde Sovjet-ven
nootschap „Exportchleb" zal georgani
seerd worden in een maatschappij voor
den geheelen Sovjet-Nederl. handel.
De directie van „Exportchleb" zal in
overweging gegeven worden, de statuten
der maatschappij te herzien conform de
nieuwe taak der maatschappij, zulks bin
nen den kortst mogelijken tijd.
Het organisatorisch bestuur wordt in
overweging gegeven, binnen afzienbaren
tijd een candidaat voor te stellen voor
den post van handelsvertegenwoordiger
der Sovjet-Unie in Nederland.
De als handelsvertegenwoordiger aan
gestelde collega zal door de huidige di
rectie van „Exportchleb" benoemd worden
tot directeur der gereorganiseerde maat
schappij.
Dezer dagen zal dus op den Coolsingel
een officiëele Sovjet-handelsvertegenwoor
diging het levenslicht aanschouwen, zoo
dat de Sovjet-Unie voortaan den aankoop
van schepen en metalen in Nederland
niet meer zal behoeven op te dragen
aan een maatschappij, wier werkzaam
heden volgens de statuten bestaan moe
ten uit inkoop en verkoop van granen.
Verder meldt „Nefa" nog, dat er naast
het Bureau voor den handel met Rus
land, waarover wij onlangs bericht heb
ben, ook nog een „Bedrijfsorganisatie Hol
land-Rusland" gesticht is. Inderdaad beeft
N. V. Zupfabrleb*» v h, d* Haai v. Braro -. Apeldoorn.
NAT.-SOCIALISTEN EN DE
MIDDENSTAND.
Het is wel een opmerkelijk verschijnsel,
zegt het „Centrum", dat. evenals in
Duitschland de middenstanders de eer
sten waren, die achter Hitier aanliepen,
het in ons land ook juist weer de midden
standers zijn, die naar verhouding het
meest vatbaar zijn gebleken voor de belof
ten, door fascistische en nationaal-socia-
listische „leiders" gedaan.
Daarom is het wel leerzaam even na
te gaan, wat er in Duitschland van al die
verlokkende beloften, nadat Hitier de
macht bad gekregen ze uit te voeren, is
terecht gekomen.
In zijn program had Hitier den eisch
gesteld van „sofortige Kommunalisiemng
der Grosz-Warenhauser und ihre Vermie-
tung zu billigen Preisen an kleine Gewer-
betreibende".
Dus: terstond onteigening van de wa
renhuizen, waarna ze dan tegen lagen
prijs aan middenstanders zouden ver
huurd worden.
Zóo de belofte vóór de Revolutie.
Thans daarna.
Het staat nu zóó, dat de Rijksminister
voor Economische Zaken vóór de Kerst
dagen een circulaire aan de Regeeringen
der Landen en de besturen der betrokken
organisaties gezonden beeft, om bun te
verzoeken maatregelen te willen nemen
en zulk een verzoek in het vrije Hitler-
land is een stram bevel I ter verzekering
van de ongestoorde afwikkeling der za
ken met de Kerstdagen.
In die circulaire valt o.a. bet navolgen
de te lezen: dat die ongestoorde afwikke
ling van zaken veelal plaatselijk door
maatregelen van bepaalde groepen in den
kleinhandel in gevaar wordt gebracht.
Deze acties toch beoogen de andere groe
pen, in het bijzonder de groote onderne
mingen, de warenhuizen, de eenheids
prijs-winkels en de filiaalzaken uit te
sluiten van den verkoop van Kerstartike
len en kerstboomversierselen, en bun te
verbieden op passende wijze te etaleeren.
Tgelijkertijd zien deze ondernemingen
zich belemmerd in bet gebruiken van be
paalde reclamemiddelen en bovendien
door het feit, dat de bevolking door de
verspreiding van strooibiljetten en derge
lijke ervan wordt weerhouden in deze za
ken te koopen.
Dat komt niet te pasl Daarom verzoekt
de Minister dringend, deze acties met
kracht tegen te gaan!
Ziedaar dus de uitvoering, welke de
Hitler-regeering geeft aan den program-
eiacb, waardoor vele middenstanders be
wogen werden zich bij de nationaal-socia-
listiscbe beweging aan te sluiten: dat de
warenhuizen onteigend zouden warden
en tegen lage huur aan middenstanders
ter beschikking zouden worden gesteld!
Thans is het zelfs verboden, er bij het
publiek op aan te dringen, niet in waren
huizen, maar bij middenstander» hun in-
koopen te doen!
Zeker, er is in de Warenhuizen in
Duitschland wel iets veranderd: de Jo
den zijn uit de vette directeurs- en com-
missarissenplaatsen verdrongen, en
vervangen door oprechte Nazi's. De „Na
tie" eruit, de Nazi's erin! Maar overigens
blijft alles bij 't oude. Neen. zelfs dat
niet. Voorbeen kon de middenstand nog
tegen de warenhuizen en filiaalzaken ac
tie voeren. Dat is thans verboden!
Wij meenen, dat onze Nederlandsche
middenstanders te pienter zijn, om dood
gemoedereerd in deze val te loopenl
En als ze 'tnoc niet goed begrepen
hadden, dan zal het Duitschland van he
den hun nu wel de oogen wijd geopend
hebben!
De Minister van Waterstaat in Zeeland.
Gisteren heeft de minister van water
staat, ir. J. A. Kalff, vergezeld van den
directeur-generaal van den Rijkswater
staat, Dr Ir J. A. Ringers en begeleid door
hoofdingenieur-directeur Ir. J. P. Wal-
land te Middelburg, den commissaris der
Koningin in Zeeland, Jhr Mr J. W. Quar-
les van Ufford met de leden van Ged. Sta
ten en den griffier Dr B. D. H. Teilegen,
den provincialen hoofdingenieur Ir J. J.
van Leeuwen en den ingenieur van den
Rijkswaterstaat, Ir P. Stelling te Terneu-
zen, een bezoek aan Zeeland, speciaal aan
Zeeuwsch-Vlaanderen gebracht.
Nadat een kijkje was genomen aan de
aanlegplaats der provinciale boot te Hoe-
dekenskerke werd een bezoek gebracht aan
Kruiningen en ïïansweert, waarna werd
overgevaren naar Walsoorden, waar een
kijkje werd genomen alsook aan den Perk-
polder, op laatstgenoemde plaatsen in ver
band met de plannen voor het maken van
nieuwe inloophavens ten dienste van den
provincialen veerdienst.
Vervolgens werd over Hulst gereden
naar Nieuwnamen voor het bezichtigen
van den weg. Bij Axel werd ook bezich
tigd den weg naar Roode Sluis, waarvoor
verbeteringsplannen worden beraamd en
werd de brug over het 'kanaal GentTer-
neuzen in ©ogenschouw genomen in ver
band met de voorgenomen electrische be
weegkracht.
Vervolgens werd op den rit naar Ter-
neuzen het terrein voor de nieuwe havens
bezichtigd en daarna in het hotel des Pays
Bas geluncht. Daarbij waren ook genoo-
digd de burgemeester J. Huizinga en de
secretaris der kamer van koophandel N.
J. Harte, die in de gelegenheid werden
gesteld de havenbelangen nader te be
pleiten. Daarna werd de weg vervolgd
naar het westelijk deel, waar ook nog ter
reinen moesten worden bezocht in ver
hand met aanhangige wegwerken, waar
na de minister via Breskens de Schelde
overstak om te Vlissingen den trein te
nemen voor de terugreis.
Tengevolge van het vriesweer zagen de
slechte wegen van Hulst naar Walsoor
den, van Hulst naar Nieuw-Namen en
van Hulst naar Kijkuit er op hun voor-
deeligst uit. De diepe, nahij Kijkuit zelfs
een halve meter diepe auto- en karrespo-
ren, die nu 'hard en bevroren waren, heb
ben den Minister echter wel een beeld
kunnen geven van den treurigen toestand,
waarin de wegen in Oost-Zeeuwsch-Vlaan
-deren zich nog steeds bevinden.
Van bevoegde zijde vernam het „Dag-
bi. v. N.-Br.", dat het plan tot wegenver
betering samenhangt met het plan tot ver
betering van de outillage der provinciale
ferryboot-lijn Walsoorden-Hansweert.
Niet alleen wordt overwogen tot ver
betering te komen door den aanleg van
inloophavens, maar naast het middel van
inloophavens wil men het verkeer, via de
lijn Hansweert-Walsoorden, ook bevorde
ren door verlaging van de boottarieven
en verbetering van de wegen, die vanuit
Oost-Zeeuwsch-Vlaanderen naar Wals
oorden leiden.
Ook de kwestie der inpoldering van 'het
Land van Saeftingen heeft thans eveneens
opnieuw de aandacht van den Rijkswater
staat. Deze sohorregronden, die ten deele
domeingronden, ten deele particulier be
zit zijn, zouden over een oppervlakte van
23000 H.A. ingepolderd kunnen worden
Kind in brand. Een 10-jarig
meisje te Vlissingen is in de ouderlijke
woning met baar 'kleeren in aanraking
gekomen met de brandende kachel. Het
meisje 'bekwam zulke ernstige brandwon
den, dat haar opneming in het St. Joseph-
ziekenhuis noodzakelijk bleek.
Bij Kon. besluit is benoemd tot offi
cier in de Orde van 'OTanje-Nassau mr.
J. van der Poel, inspecteur der directe
belastingen en accijnzen te Vlissingen.
Tramdienst Hulst
Walsoorden. Gisteren werd de tram-
dienst HulstWalsoorden voor den eer
sten keer vervangen door autobussen wel
ke rijden van St. Janeteen naar Walsoor
den.
Binnenland.
Minister Kalff in Zeeland.
De werkloosheidscijfers.
De varkenscentrale en de exportslachte
rijen.
Ernstig auto-ongeluk bij Apeldoorn.
Twee dooden.
Buitenland.
Duitschland en Oostenrijk.
Het economisch herstel in Amerika.
Ingezonden Mededeeling.
Wanneer muizen niet onmiddellijk afdoend wor
den bestreden, kan men, evenals de Heer A. te IC,
voor het geval komen te staan, dat huisraad noch
levensmiddelen veilig zijn voor besmetting, ver
nieling en vraatzucht. Alleen een werkelijk vergif,
zooals .Rodent", is in staat muizen en ratten vol
komen uit te roeien. De Heer A. schreef ons, dafl
hij met één doosje Rodent in 3 avonden 113 mui
zen gedood had. Zorg, dat U steeds een doos:
Rodent van 50 of 90 cent in huls hebt, welke o.a.'
elke drogist U kaa levexea. Imp.Fa. B, MelndersmaJ
Den Haag. JJ52
Een vliegveld voor W.-
Brabant? Naar het Dagblad van
Noord-Brabant uit betrouwbare bron ver
neemt, worden er te Woensdrecht sinds
geruimen tijd onderhandelingen gevoerd
om aldaar een landingsterrein voor vlieg
tuigen op te richten.
Men heeft daarvoor een uiterst geschikt
terrein, de z.g. „Eendenkooi", ter beschik
king, dat een oppervlakte beslaat van on
geveer 40 H.A.
Goes. Gisteravond hield de af d. Goes e.o.
van den Prot. Cbr. Bond van Spoor- en
Tramwegpersoneel in de Chr. Bewaar
school haar 17e jaarvergadering onder
leiding van den voorzitter, den heer J. van
Zweeden te Kapelle, die in zijn openings
woord wees op de zorgen en moeiten, ook
voor het spoorwegpersoneel, maar daar
naast ook op den zegen dear Christ, vak
organisatie.
De secretaris, de heer J. G. Treffers te
'3 'Heer Arendskerke deelde mede, dat het
ledental 47 bedraagt en eenigen groei te
zien geeft. Er werden zes leden- en even
veel bestuursvergaderingen gehouden. De
rekening van den penningmeester, den
heer M. Sturm, sloot met een batig saldo.
De Bondsvoorzitter, de heer J. Augus
tijn hield daarna een toespraak, waarin
hij wees op de loonsverlagingen, die plaats
hadden, maar die toch door den arbeid
der vakorganisatie op lateren datum wer
den ingevoerd of werden teruggebracht
tot een lager percentage. Veel zegen mo
gen we nog genieten en waar we nog niet
aan het eind van de moeiten zijn, wil het
Hoofdbestuur hard blijven werken in het
belang van de leden.
Was er geen vakorganisatie, dan keer
den wellicht de slechte toestemden van
vroeger terug. Daarom is eensgezindheid
noodig. Voorkomen moet worden, dat de
afstanden 'tusschen de loonklassen grooter
worden. Het platteland mag niet de dupe
worden.
Nadat gepauzeerd was volgden toespra
ken van burgemeester Mulder te Ovezand,
den afgevaardigde van de afdeeling Mid
delburgVlissingen en den voorzitter van
den Chr. Besturenbond Goes e.o.
De familie Hekhuijsen te Vlissingen
(vroeger te Hansweert) zorgde voor af
wisseling door zang en muziek, terwijl
ook verschillende voordrachten ten beste
werden gegeven.
De oud- (thans vice-) voorzitter, J.
Weststrate, sprak een kort slotwoord,
waarna de beer Augustijn in dankgebed
voorging.
Yerseke. De oesterverzending wordt
steeds minder, naar alle landen. De in
vloed der crisis en de goede qualiteit der
Franscbe oesters spelen dit jaar den oes-
terkweeker 'leelijke parten. Er zijn nu (be
gin Februari) nog oesterkweekers, die nog
geen enkele consumptieoester hebben
verkocht. Het is dan 00'k zeer te vreezen,
dat de meeste oesters der Ierseksche Bank
niet voor verkoop in aanmerking zullen
komen. Ook de vooruitzichten voor de
zaaioesters zijn zeer ongunstig.
De collecte in deze gemeente gehou
den voor de „Zeeuwsche beker", heeft op
gebracht de som van f 577.57V2. (Belan
geloos bericht.)
Oudelande. Woensdagavond hield de
A.R. Kies vereen. haar jaarvergadering on
der leiding van 'haar voorzitter A. W. Bu-
teijn. De secretaris deed jaarverslag, wat
een somberen toon deed hooren over het
m$dele7ea der ladex De vergaderingen