HOEST/'
EERSTE BLAD.
HARDNEKKIGE
DONDERDAG 1 FEBRUARI 1934
DAGBLAD VOOR DE PROVINCIE ZEELAND
4Se JAARGANG No. Wï
Dit nummer bestaat uit 2 bladen
Buitenland.
Binnenland.
Belangrijkste Nieuws.
Ihaatf fiztotidxdvan Uw dokiïv! H
OOK /N KLEINE FLACONS Q. fU&
Uit den Goeschen Raad.
f
Uitg.: N.V. Uitgevers-Maatschappij „Luctor et
Emergo" ter exploitatie van het blad „De Zeeuw".
Bureaux Lange Vorststraat 70, Goes.
Telefoonnummer 11,
Postchèque en Girorekening M455.
Bijkantoor Middelburg, Lange Burg. Telef. 250.
Directeur-Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA.
Aiiïcnnoinentspii'ijs i2.50 per kwartaal,
weekabonnementen» voor Middelburg, Goes on
V'issingsn 10.20. Losse nummers 5 cost,
AdvertentiJpj Gewone advertenMfin 30 nor
yegeï, IngeKondan Msfisde&ljwp» dui&aü
Handelsadvertsntiën 25 cent pos? regel, Ele?.p,u
Advisrtünüön Dinsdags sn Vrijdags 10.75, bij
vooruitbetaling. Onder letter of motto fü.85.
Bij contract belangrijke korting.
Geen uitweg.
In het vorig nummer hebben wij be
toogd, dat we de door den heer Van Es ge
leverde critiek niet geheel kunnen onder
schrijven. Hetzelfde kan ook worden ge
zegd van de maatregelen, die hij aan
beveelt om tot wegneming van de moei
lijkheden te komen.
Hoofdzaak is voor hem: eerbiediging
van de wet van vraag en aanbod.
Wat het volgen van dien regel in de
practijk beteekent, hebben althans de
ouderen nog wel eenigermate ondervon
den. Op de arbeidsmarkt heeft het tot
toestanden geleid, waarvan de maat
schappelijk zwakken op een verschrikke
lijke manier de dupe zijn geworden; toe
standen, waarbij de arbeid (practisch de
arbeider) werd verlaagd tot koopwaar en
waarbij de mensch niet meer als schep
sel Gods werd erkend.
En op het gebied van den handel heeft
het geleid tot een moordende concurren
tie, waarvan tenslotte niemand meer pro
fiteerde.
Het is zóó geworden, dat de Overheid
genoodzaakt werd in te grijpen. Zij heeft
daarbij weieens mis gegrepen; zij heeft
weieens verkeerd gegrepen en is weieens
te ver gegaan, maar dat kan toch niet
verhinderen, dat we het waardeeren in
de Overheid, dat ze tenslotte met het laat-
maar-waaien-stelsel heeft gebroken en dat
ze ordenend en regelend is opgetreden.
En daarnaast heeft zich het organisatie
leven ontwikkeld. Bij arbeiders zoowel
als bij patroons, bij boeren zoowel als bij
middenstanders.
Ook hierbij zijn fouten gemaakt. Er is
te weinig rekening gehouden met het al
gemeen belang. Het eigenbelang heeft te
veel gedomineerd. Inplaats van het b e-
d r ij f s belang, het volks belang te die
nen zijn de organisaties er teveel op uit
geweest eenzijdig het belang van be
paalde volksgroepen te bevorderen.
Maar dit neemt niet weg, dat onder
vallen en opstaan toch veel goeds is be
reikt, dat misstanden zijn weggenomen
en dat bij allen strijd en moeite, toch
vaak betere verhoudingen zijn geboren.
Het is vooral in dezen critieken crisis
tijd te betreuren, dat de bedrijfsorganisa
tie in den goeden zin geen grootere vor
deringen heeft gemaakt. Vooral als de
weg terug moet worden ingeslagen, is
het van groot belang als dat kan gaan
gezamenlijk, bij onderling overleg, in
plaats van rug aan rug.
De terugweg is niet gemakkelijk.
Wij hebben in ons land een zeker wel
vaartspeil bereikt, maar nu moeten we
naar beneden.
Nu behoeft dat op zichzelf niet zoo erg
te zijn, als het maar gaat over heel de
linie. Wanneer iemands inkomen met 20
achteruit gaat en zijn uitgaven gaan
ook met 20 naar beneden, dan is hij
nog even rijk.
Maar nu is dit de moeilijkheid, dat dit
niet altijd samengaat.
Er zijn duizenden werkloozen, die geen
inkomsten meer hebben. Vooral ook in
verband met de maatregelen van het
buitenland is het bedrijfsleven hopeloos
gestoord. Steunmaatregelen in velerlei
vorm zijn daarom noodzakelijk; maat
regelen, die de werkloozen in leven en
het bedrijfsleven althans eenigermate in
stand houden, totdat meer normale tijden
zullen zijn teruggekeerd. Het zijn hulp
middelen, meer niet.
Nu is het ongetwijfeld juist, dat op
deze wijze de zoozeer gewenschte prijs
daling eenigermate wordt tegengehouden,
waardoor het terugvallen op een lager
niveau wordt belemmerd. En het is ook
juist, dat aan het huidige distributiestel
sel zekere fouten kleven, die eveneens
de moeilijkheden vergrooten.
Er is een teveel aan winkeliers, zooals
er van alles een teveel is. Of dit echter
van zoo grooten invloed is op de instand
houding van de prijzen, mag worden be
twijfeld. In sommige gevallen zal het mis
schien zoo zijn. Maar daarnaast zijn er
ook aanwijsbare gevallen, dat de con
currentie zulke vormen aanneemt, dat
tegen te lage prijzen wordt verkocht.
Hier komt nog iets bij. De heer Van
Es houdt in 't bijzonder rekening met
de eerste levensbehoeften. En wij er
kennen, dat het prijsniveau daarvan van
belang is. Maar daarnaast zijn er ook nog
tal van andere factoren waarvan vele zich
aan onze waarneming onttrekken. De
huisvesting is veel verbeterd, maar ook
veel duurder. De behoeften hebben zich
uitgezet. Hetzelfde gezin, dat 30 jaar ge
leden zich tevreden gevoelde inet stoelen
met biezen matten, enz., zal zich nu daar
mee misschien ongelukkig gevoelen. Wij
hebben de fietsen en de radio en zooveel
andere dingen, die men vroeger niet ken
de, maar die het leven duurder maken.
De kwaal, die teer gecompliceerd is
en een internationaal karakter draagt,
zit niet alleen in het verschil tusschen
groothandels- en kleindelsprijzen.
En daarom ligt hier ook niet de op
lossing. Als dat het geval was, dan was
er ook nog wel hoop op uitkomst.
Tenslotte merken we nog op, dat ook
de heer Van Es toch niet alles verwacht
van eerbiediging van de wet van vraag
en aanbod. Immers hij wenscht dat zekere
maatregelen zullen worden genomen ten
opzichte van het winkelbedrijf, door een
prijsregelend optreden. En verder zou hij
wenschen, dat de werkgelegenheid werd
bevorderd door een invoerverbod van al
lerlei artikelen, die hier geteeld kunnen
worden. Een soort autarchie dus.
Het is mogelijk, dat maatregelen in deze
richting genomen moeten worden. Maar
dan gebeurt het met terzijdestelling van
de wet van vraag en aanbod.
Resumeerend kunnen we zeggen, dat
ook de inzender de zaak niet verder heeft
gebracht, dat de weg, dien hij wijst, geen
uitweg is.
De dollar gestabiliseerd.
Gebruik makend van de hem door de
nieuwe monetaire wet verleende volmach
ten heeft de President der Vereenigde
Staten, Roosevelt, de goudwaarde van
den dollar vastgesteld op 50.06 cents.
Op de oude goudpariteit omgerekend
komt dit stabilisaties-niveau als men
het zoo noemen mag uit op 1,4694
gulden, tegen vroeger 2,488, terwijl de
officieels noteering te Amsterdam giste
ren 1,55% was.
Weer een proclamatie van Dollfuss.
Bondskanselier Dollfuss heeft een nieu
we proclamatie tot het Oostenrijksche
volk gericht, waarin een algemeene zui
veringsactie in Tirol wordt aangekon
digd. De veiligheidscommissaris, vice-
kanselier Fey, krijgt opdracht alle vij
anden van den staat tot rede te bren
gen en de verordening betreffende de op
heffing van de organen der landen en ge
meenten in toepassing te brengen. Wie
zich tegenover de bondsregeering stelt,
wordt tot vijand van volk en vaderland
verklaard; dezen elementen wordt strijd
tot het uiterste aangekondigd.
De Russische stratosfeertocht. De lucht-
vaarders omgekomen.
Naar Reuter nader uit Moskou meldt,
zijn de drie luchtvaarders van de Oso-
aviachim omgekomen. Bij het dorp Po-
tiusky aan den spoorweg MoskouKazan
heeft men het schuitje gevonden met hun
lijken. Het schijnt, dat het schuitje van
den ballon is afgerukt.
De lijken van de inzittenden zijn deer
lijk verminkt, terwijl alle instrumenten en
andere voorwerpen in den gondel vernield
zijn.
De Zuidpool-expeditie van Byrd nog in
gevaar.
Een bericht uit de Walvischbaai meldt,
dat 44 leden van de Zuidpool-expeditie
van admiraal Byrd op bet moment nog
in zeer benarde omstandigheden verkee-
ren. Hun poging om de voedselvoorraden
te redden, die ontscheept waren op het
ijs, dat daarna was losgebroken, wor
den bemoeilijkt door bet feit, dat de ver
brijzeling van het ijs snel toeneemt. D'e
scheuren in het ijs tusschen het kamp
waar 44 expeditieleden zich bevinden en
het veld met de voedselvoorraden, worden
breeder.
Fransch-Oostenrijksche handelsovereen
komst.
Gisteren is een handelsovereenkomst
welke de invoercontingenten tusschen
Frankrijk en Oostenrijk regelt, ondertee
kend. D'eze overeenkomst is van groote
beteekenis vanwege het daarmee nage
streefde politieke doel, t.w. steun door
Frankrijk aan Dollfuss in zijn strijd voor
de onafhankelijkheid van Oostenrijk. De
overeenkomst verzekert Oostenrijk een
nieuwe verhooging van de contingenten,
in het bijzonder van den invoer van tex-
tielgoederen, electrische toestellen, ma
chines en onderdeelen, ijzerwaren, speel
goed en rubberartikelen.
Men heeft den indruk, dat economisch
alles gedaan is wat voor Oostenrijk ge
daan kon worden. Men hoopt, dat andere
landen, eveneens belanghebbenden bijeen
onafhankelijk Oostenrijk, het Fransche
voorbeeld zullen volgen.
Dimitroff nog altijd gevangen.
De moeder van Dimitroff en een van
zijn zusters hebben Dinsdag weer een be
zoek aan Dimitroff kunnen brengen.
Na afloop van dit bezoek hebben de
beide vrouwen er zich bij de politie over
beklaagd, dat ondanks de verzekeringen,
dat spoedig een beslissing zou worden
genomen, nog steeds niets is vernomen
omtrent den datum van invrijheidstelling
van Dimitroff.
Vrijgelaten communisten weer
gearresteerd.
Uit Freiburg i/Breisgau wordt gemeld:
Gisterenavond tijdens een opmarsch
naar de Münsterplatz heeft de illegale
K.P.D. opnieuw de gelegenheid te baat
genomen om vlugschriften met op hitsen
den inhoud te verspreiden.
De politiedirectie Freiburg heeft zich
genoopt gezien, uitgebreide represaille
maatregelen te nemen. Alle ter gelegen
heid van het Kerstfeest voorloopig uit de
concentratiekampen ontslagen vroegere
leden der K.P.D. werden weer gearres
teerd.
Korte Berichten.
De Pruisische premier Goering heeft
in zijn functie van chef der geheime
Staatspolitie gelast, dat ten spoedigste
lijsten moeten worden opgesteld van per
sonen, die uit Duitschland zijn gevlucht.
i Het antwoord op den Oostenrijk-
schen stap te Berlijn (het protest tegen
den steun dien de Oostenrijksche nazi's
uit Duitschland krijgen) is in een gister
avond verzonden memorandum omschre
ven. Het antwoord wijst het Oostenrijk
sche standpunt van de hand.
De a.s. verjaardag van de Prinses
Het hoofdbestuur van het Verbond voor
Nationaal Herstel heeft aan minister
Colijn verzocht, in verband met het feit,
dat de a.s. verjaardag van Prinses Ju
liana op 30 April a.s. een kroonjaar is,
dezen dag dit jaar tot een nationalen
feestdag te verklaren.
Staatstoezicht op krankzinnigen.
Bij Kon. besluit van 30 Januari is aan
dr J. H. Schuurmans Stekhoven, inspec
teur voor het Staatstoezicht op krankzin
nigen en krankzinnigengestichten, te
Utrecht, op zijn verzoek, met ingang van
1 Mei eervol ontslag uit zijn betrekking
verleend, met dankbetuiging voor de vele
en belangrijke diensten, door hem in ge
noemde betrekking bewezen.
Commissaris der Koningin in Utrecht.
Bij Kon. besluit is aan dr H. T. s'-Ja-
cob, Commissaris der Koningin in de
provincie Utrecht, op zijn verzoek, met
ingang van 1 Maart 1934, op de meest
eervolle wijze uit gemeld ambt ontslag
verleend, met dankbetuiging voor de vele
en gewichtige diensten, door hem aan
den lande bewezen.
Omzetbelasting en nijverheidsonderwijs.
De minister van onderwijs heeft aan de
besturen van scholen voor nijverheids
onderwijs en de gemeentebesturen welke
zoodanige scholen in stand houden, een
omzendbrief gezonden, waarin wordt me
degedeeld, dat, in verband met tot den
minister gerichte vragen om inlichtingen
aangaande de toepassing van de wet tot
heffing van een omzetbelasting ten aan
zien van scholen en cursussen, gesubsi
dieerd krachtens de nijverheidsonderwijs^
wet, de minister het oordeel heeft ge
vraagd van zijn ambtgenoot van finan
ciën. D'eze is van meening, dat het niet in
overeenstemming is met de strekking en
bewoordingen der wet, de bedoelde onder
wijsinstellingen aan te merken als „fabri
kant" in den zin van de wet.
Goederen, in de school vervaardigd,
aldus de omzendbrief zullen der
halve geleverd of op andere wijze van de
hand gedaan kunnen worden (verloting)
zonder dat ter zake hiervan omzetbelas
ting verschuldigd zal zijn.
D'e bij de uitvoering van de omzetbe
lasting betrokken ambtenaren hebben,
blijkens een mededeeling van den minis
ter van financiën, met betrekking tot het
vorenstaande inmiddels de noodige in
structies ontvangen.
Gemeente-secretaris Den Haag.
B. en W. van 's Gravenhage hebben de
volgende voordracht voor de benoeming
tot gem.-secretaris opgemaakt: 1. Mr J.
R. M. van Angeren, referendaris aan het
departement van justitie; 2. mr A. Koel-
ma, gemeente-secretaris van Alkmaar.
Mej. S. M. van Woensel Kooy. t
Te Utrecht is overleden mej. S. M. van
Woensel Kooy, godsdienstonderwijzeres
te Bussum.
De overledene is vooral bekend door de
samenstelling van de liederenbundels
Laudamus en Oude en Nieuwe Zangen.
Credietverleening aan den Middenstand.
De Kamer van Koophandel en Fabrie
ken voor de Geldersche Vallei Amers
foort heeft aan den Minister van Econo
mische Zaken, Den Haag, het volgende
adres gezonden:
»De Kamer vernam, dat de Regeering
2 millioen gulden zal beschikhaar stellen
voor credieten aan noodlijdende midden
standers. Het zal, indien juist, zaak zijn,
dat die credietea op doelmatige wijze
worden gegeven en het beoogde doel be
reikt.
Niet elke middenstander, die het moei
lijk heeft, komt er voor in aanmerking.
Door foute credietgeving veler banken in
de vroegere jaren en door andere om
standigheden zijn er al te vaak kunstma
tige middenstandszaken in bet leven ge
roepen, wier leven nu niet nog1 eens weer
kunstmatig met landsgeld moet verlengd
worden. Het gaat om die zaken, waarvan
vastgesteld kan worden:
le. dat er in de maatschappij eene re
delijke behoefte is;
2. dat de ondernemer ervan voor zijn
branche genoeg deskundig is;
3e. dat hij geen ambtenaar of particu
lier of buitenlander is;
4e. dat de zaak zeer kennelijk door om
standigheden, buiten haar schuld met
name door deze algemeene crisis, gedu
peerd en bedreigd wordt;
5e. dat het te geven crediet inderdaad
de levenskansen verhoogt en niet alleen
het sterven uitstelt;
6e. dat het geld besteed wordt direct
voor de zaak en niet indirect voor afbeta
ling van schulden of afbetaling van een
bankcrediei;
7e. dat het geen nieuwe zaak is b.v. een
vroeger gefailleerde of anderszins mis
lukte handelsman, wien een nieuwe kans
in een nieuwe onderneming geboden
wordt;
8e. dat het inderdaad crediet blijft, dus
dat de rente en de terugbetaling reëel ge
regeld worden, opdat deze saneering geen
philantropie worde.
Alleen onder deze voorwaarden acht de
Kamer het mogelijk, dat de credietverlee
ning tot haar recht komt.
Er gaan wellicht evenveel zaken scheef
door te veel als door te weinig geld. Het
geld worde daarom zeer doelmatig ge
distribueerd"
Notariaat.
Gisternacht is in den ouderdom van 56
jaar te Arnhem overleden notaris L. van
Doesburg. Hij was notarieel adviseur van
de Geldersche Gredietvereeniging en van
de Gemeente Spaarbank.
Saneering In het bakkersbedrijf.
De vereenigde bakkersorganisaties heb
ben het volgende telegram aan den minis
ter van economische zaken verzonden:
Alle Nederlandsche bakkersbonden,
omvattende 8000 bakkers, te Utrecht in
vergadering bijeen, vestigen de aandacht
van uwe excellentie op den ernstigen toe
stand in de bakkerij. De saneering wordt
onmogelijk door het optreden der meel-
fabriken, die clandestienen handel dulden
en elke redelijke oplossing weigeren en
een conflict schijnen te willen forceeren.
Gevolg zal zijn, dat de strijd tusschen een
deel der meelfabrikanten en anderzijds
bakkerij met andere belanghebbenden zal
worden gebruikt om de regeering te be
wegen tot ingrijpen ten behoeve der meel
fabrikanten, die contingenteering afdwin
gen.
Wij zijn overtuigd, dat daardoor mede
werking aan saneering van bakkerij zal
worden geweigerd en dat prijsverhooging
en kwaliteitsvermindering daaruit zullen
voortvloeien.
In bet belang van vele duizenden mid
denstanders en het broodetend publiek
verzoeken wij audiëntie en roepen de hulp
der regeering voor saneering bakkerij in.
Burgemeesters.
Bij Kon. besluit van 26 Januari ia aan
J. W. Schoolmeester, op zijn verzoek, met
ingang van 15 Februari, eervol ontslag
verleend als burgemeester der gemeente
Roosteren, met dankbetuiging voor de
langdurige diensten, door hem in die be
trekking bewezen.
Opheffing van Raden van Arbeid.
Men deelt thans van welingelichte zijde
aan het „Centrum" mede. dat de mi
nister van Sociale Zaken besloten heeft te
bevorderen, dat de Raden van Arbeid te
Heerenveen, Tiel en Brielle worden opge
heven.
De gebieden dier Raden worden resp.
gevoegd bij Leeuwarden, Nijmegen en
Dordrecht.
Verder zullen de Raden van Arbeid
van Deventer en Zwolle worden gecom
bineerd, evenzoo Amersfoort en Apel
doorn, 's Hertogenbosch en Tilburg en
Goes en Middelburg.
Men neemt aan, dat de zetels dier ge
combineerde Raden zullen worden geves
tigd in Zwolle, 's Hertogenbosch en Mid
delburg. Hieromtrent is evenwel nog geen
definitieve beslissing genomen.
D'e wenschelijkheid is voorts gebleken,
om de Zaanstreek over te brengen naar
het gebied van den Raad van Arbeid te
Alkmaar.
Een commissie bestaande uit de heeren
Werker, benoemd lid van het bestuur der
Rijksverzekeringsbank, Groeneveld, chef
van de afd. Arbeidersverzekering van het
Departement van Sociale Zaken en Wit-
tert van Hoogland, voorzitter der Tsrseni-
Binnenland.
Opheffing Raden van Arbeid.
Voorl. Verslag der Eerste Kamer over
de begrootingen van Economische Za
ken en Onderwijs.
Vergadering van de Coöp. Suikerfabriek
Dinteloord.
Buitenland.
De dollar gestabiliseerd.
De Russische stratosfeervliegers omge
komen.
Fransch-Oostenrijksche handelsovereen
komst
Ingezonden Mededeeling.
Onmiddellijk behan-
j delen met Siroop Fa- J '■■j j
mei - bet door artsen
aanbevolen genees
middel, dat het slijm
losmaakt en Uw
luchtwegen zuivert
ORIGINEELE FLACON THANS
ging van Raden van Arbeid, is opgedra-
gen den minister voorstellen te doen aan
gaande wijziging der bestaande verdee
ling van het grondgebied der Raden van
Arbeid.
Binnenkort is een algemeene maatre
gel van bestuur te verwachten, waarin
een en ander zal zijn vervat.
Minister weigert kindertoeslag.
Tijdens het jongste begrootingsdebat te
Amsterdam heeft de Raad bet voorstel
van B. en W. om, tot steun van de groote
gezinnen, kindertoeslag in te voeren en
daarvoor een bedrag van f 339.000 uit te
trekken, verworpen.
Naar aanleiding van deze beslissing
heeft 'a Raads voorzitter toen de beraad
slagingen geschorst, opdat B. en W. zich
nader zouden kunnen beraden.
D'aar het dagelijksch gemeentebestuur
den kindertoeslag inhaerent achtte aan de
nieuwe loonregeling, deed het daarna on
middellijk bij minister D'e Wilde stappen,
teneinde alsnog te bewerkstelligen dat
aan de groote gezinnen eenige tegemoet
koming zou worden verstrekt.
Gemeld wordt, dat deze pogingen bet
beoogde resultaat niet hebben bereikt en
de minister in een missive aan B. en W.
verklaarde, nu de Raad den voorgestelden
kindertoeslag verwierp, de autonomie van
het gemeentebestuur der hoofdstad niet te
willen aantasten door tegen dit besluit
in te gaan.
Het was wel heelenmal mis met de
stemming in de eerste Raadsvergadering
van 1934. Van begin tot eind was de
atmosfeer zwaar geladen en zoo nu en
dan kwam er een ontlading, die flink le
ven maakte.
Vooral de burgemeester was buitenge
woon slecht te spreken. En geen wonder.
Komt men aan het politiecorps, dan komt
men aan «rijn leven. Wat in zeker opzicht
voor een hoofd van politie prijzenswaar
dig is. Alleen moet men oppassen niet te
overdrijven.
Eenige jaren geleden 'heeft de Gemeen-
raad besloten het aantal agenten van 15
op 12 te brengen. Dat heeft de burgemees
ter den Raad feitelijk nooit vergeven.
En nu komt me daar „hoogerhand" wa-
rempeltjes zeggen, dat er van die 12 nog
eens 2 af moeten. Dat is om tureluursoh
te worden, vooral als je je dan als bur
gemeester uitslooft, om die „hoogerhand"
tot andere gedachten te brengen en dat
niet Inkt. Het valt ook niet mee, anderen
aan te toonen, dat Goes zooveel meer po
litie noodig 'heeft dan andere gemeenten
van ongeveer gelijke grootte denk aan
Tëmeuzen 1 waar de politie eer meer
dan minder werk heeft.
De toom van onzen burgemeester ont
stak nog meer, toen de Raad in grootq
meerderheid de zijde van „hoogerhand"
koos. Alleen de beide wethouders bleven
den voorzitter trouw en de beide sociaal
democraten kwamen hen gezelschap hou
den.