DONOERDAQ 11 JANUARI 1934 DAGBLAD VOOR DE PROVINCIE ZEELAND 40e JAARGANG - Nb. S5 Buitenland. Binnenland. Belangrijkste Nieuws. Ultg.: N.V. Uitgevers-Maatschappij „Luctor et Emergo" ter exploitatie van het blad „De Zeeuw". Bureaux Lange Vorststraat 70, Goes. Telefoonnummer 11. Postchèque en Girorekening 44455. Bijkantoor Middelburg, Lange Burg. Telef. 259. Directeur-Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA. Abonnementsprijs 2.60 per mwa-iaalj weekabonnementen voor Middelburg, Goes en Vlissingen f 0.20. Losse nummers 5 cent, Advsrienüëm Familieberichten SO cent, Hcm- delsadtrsrtraüte 25 een. ner rsgel. Eicinsa Adverteot'ën Dinsdags en Vrijdag;.. '0,75 bij vooruitbetaling. Oudei letter of t*i u.S5, Bij contract, belangrijke korans?, De uitersten raken elkaar. De uitersten raken elkaar. Of beter ge zegd misschien, partijen, die s c h ij n - baar zeer ver van elkaar staan, waar van naar het schijnt de eene zich op de uiterste linker- en de ander zich op de uiterste rechtervleugel bevindt, hebben toch zooveel punten van overeenkomst, dat ze elkaar telkens naderen. We denken bierbij aan de Communis ten en de Nat. Socialisten, speciaal ook in verband met wat zich bij het proces Van der Luhbe afspeelde. De plotselinge terechtstelling van de zen verdwaasden revolutionair heeft in breede kringen ontroering en verontwaar diging gewekt. Het gaat daarbij niet in de eerste plaats om de gepleegde daad en de beteekenis daarvan, 'die door niemand wordt onderschat, maar wel hierom, dat die misdadiger is veroordeeld op grond van bepalingen die nog niet bestonden op het oogenblik dat de misdaad gepleegd werd. De Communisten kunnen daartegen, ook al maken ze nu groot misbaar, uit den aard der zaak geen bezwaar hebben. "Wij behoeven slechts te wijzen op Rus land en Hongarije om duidelijk te maken, dat de Communisten zich in geen enkel opzicht om wet en recht bekommeren. Hun partij is de partij van het geweld. Principieel kunnen zij daarom het op treden van de Duitsche autoriteiten niet veroordeelen. En precies hetzelfde geldt ook van de Nationaal Socialisten. Principieel staan zij op het standpunt, dat de staat alles mag, dat voor de grijparmen van den Staat niets veilig ia De uitersten raken zoo elkaar, en dat niet alleen in hun wijze van optreden, in hun gewelddadige practijken, maar en dat is veel erger in hun principieele beschouwing. En daarom 1 al zijn ze schijnbaar el- kaars doodsvijanden in den grond even gevaarlijk! Ook in de practijk. Ook in de practijk staan Communisten en Nat. Socialisten dicht bij elkaar. Het Kabinet-Golijn en de persoon van Minister Colijn worden door beide par tijen op het felst bestreden. Wat Ir Mussert op dit gebied aandurft kan Wijnkoop hem nauwelijks verbeteren. Niet alle menschen zijn het met Dr Colijn in alles eens. Natuurlijk niet. Er zijn er niet zoo weinigen, die zijn begin selen niet deelen, die aan een andere richting in het staatsbeleid de voorkeur geven en die hem in zijn financieele en economische politiek niet kunnen volgen. Maar dit verhindert hen niet, zijne groote verdiensten en zijn bijzondere be kwaamheden gulweg te erkennen. Minister Colijn is door God met bijzon dere gaven gesierd. Dat wordt ook ver buiten onze grenzen erkend. In de hoog ste internationale vergaderingen heeft zijn woord gezag. En ook al is men het niet in alles met hem eens, men eert hem toch als een voorname figuur. Alleen de Communisten oordeelen an ders. Zij hebben voor den heer Colijn slechts smaad en hoon en verachting. En dicht naast de Communisten staan ook hier weer de Nat. Socialisten. Volgens de Nat. Socialisten is er maar één groote figuur in Nederland: Ir Mus sert, die zijn „orders" uitdeelt, die zijn troepen „inspecteert" en die zich als een klein Hitlertje met den Hitlergroet laat huldigen. Maar Colijn, de man met een staat van dienst als weinigen, die aan het Vader land onschatbare diensten heeft bewe zen: hij is volgens het Mussert-orgaan een doodgewone parlementariër, die zich door partijbonzen den weg laat voor schrijven; zooiets van dertien in een do zijn. Hij 1 ij k t een staatsman, zegt Mus sert, maar hij zal door het nageslacht ge oordeeld worden als te klein. En daarbij; blijft 't niet. De eene spot prent volgt de andere om den minister president in een bespottelijk daglicht te stellen. Nu kan ons deze partij-politiek tot op zekere hoogte koud laten. De heer Colijn wordt er niet kleiner en Ir Mussert wordt er niet grooter door. Maar wel verdient het de aandacht, hoe dicht ook in de praktijk de Nat. Socialis ten de Communisten naderen. DE TERECHTSTELLING VAN VAN DER LUBBE. Van der Lubbe is dus terechtgesteld. Het verzoek van de Nederlandsche re geering om de doodstraf te veranderen in een zachtere straf heeft niet mogen baten. Dit is te meer te betreuren daar de be handeling van de brandstichting in den Rijksdag voor het rijksgerecht te Leipzig niets aan het licht heeft gebracht, wat de stelling in de acte van beschuldiging, dat het misdrijf was uitgegaan van de communistische partij, ten einde het sein te geven tot den gewapenden opstand te gen het pas opgetreden nat.-soc. bewind, kon staven. En op diezelfde stelling toch berustte de later door een wet bekrach tigde verordening tot bestrijding van het communistische gevaar, welke de dood straf stelde op brandstichting. Het staat natuurlijk vast, dat Van der Lubbe gedurende het geheele onderzoek en tijdens het geheele proces steeds de volle verantwoordelijkheid voor de brand stichting voor zich alleen opgeëischt heeft. De brandstichting was zijn brand stichting, van hem alleen. Op grond van deze brandstichting kon en moest een zware straf uitgesproken worden. Maar de straf voor een misdaad kan en mag nooit zwaarder zijn danophet oogenblik, dat de misdaad ge pleegd werd, was vastgesteld. Slechts bepaalde nationaal-socialisti- sche kringen willen met dit beginsel, dat inderdaad in alle beschaafde landen vol komen gelding heeft, breken. En hebben ditmaal hun zin doorgezet. Van der Lubbe is terechtgesteld. Een mooie bladzijde in de geschiedenis der Duitsche justitie is het niet. De executie van Van der Lubbe doet intusscben opnieuw de vraag rijzen, wat het lot zal zijn van Torgler en de Bulga ren, die, boewei vrijgesproken, nog steeds in arrest zitten. Ook dit is in strijd met ons Hollandsche rechtsgevoel. Het vonnis immers is in kracht van gewijsde. Met de grootste verontwaardiging heeft men ook in België de executie van v. der Lubbe vernomen. Men is van oordeel, dat Von Hinden burg door het weigeren van gratie voor eeuwig een vlek heeft geworpen op een overigens groot en roemrijk leven, ook al voelt men wel, dat hij verplicht is ge weest, onder dwang van de nazis, het doodvonnis te doen voltrekken. Het Duitsche gerecht zal zich evenmin ooit van deze smet kunnen schoon wasschen. Meening van mr de Jongh. Het persbureau Vaz Dias had een on derhoud met mr G. Th. J. de Jongh, oud- vice-president en oud-kinderrechter van de arrondissementsrechtbank te Amster dam. Mr. de Jongh heeft een belangrijk ge deelte van het proces als toehoorder bij gewoond. Nu u mij op den man af vraagt, aldus mr. de J., of dit droeve einde van v.d. Lub be een verrassing voor mij is, moet ik daarop in ontkennenden zin antwoorden. Persoonlijk heb ik geconstateerd, dat alles, wat in het nadeel der verdachten naar voren kwam, door de Duitsche cou ranten werd onderstreept, terwijl van het materiaal, dat hen zou kunnen ontlasten, eenvoudigweg geen notitie werd geno men. Dientengevolge heeft het Duitsche volk waarschijnlijk dan ook niet anders verwacht dan een veroordeeling van alle verdachten. Gedurende de zittingen, welke ik per soonlijk heb medegemaakt, was ik het meest bevreesd voor het hoofd van Torg ler. Zijn vrijspraak is dan ook voor het Duitsche volk een groote teleurstelling ge wees V Voorbereid als het was op een dramatisch slot heeft het, om het aldus te zeggen, min of meer voldoening gekre gen door de terechtstelling van Van der Lubbe. Ik keur de terechtstelling, aldus mr de Jongh, onvoorwaardelijk af. In de eer ste plaats is naar mijn overtuiging Van der Lubbe niet schuldig aan hoogver raad, doch enkel aan brandstichting, doch zelfs, indien hij zich had schuldig gemaakt, zou men hem niet ter dood heb ben mogen brengen, omdat op het tijd stip, dat de brand in het rijksdaggebouw te Berlijn werd gesticht, de doodstraf op hoogverraad nog niet van toepassing was. Ik weet echter, dat de nationaal- socialisten in Duitschland te dien op zichte hun eigen weg gaan, ook al weten zij, dat de geheele wereld het op dit punt met hen oneens is. De terechtstelling. De „T e 1 e gr." had een telefonisch on derhoud met dr Seuffert, den verdediger van wijlen Van der Lubbe. Enkele uren geleden stond dr Seuffert op de grauwe binnenplaats van het Reichsgericht en was getuige van het si nistere schouwspel, dat elke executie uit maakt Het was de eerste keer, zoo zeide hij, dat ik zooiets bijwoonde en natuurlijk maakt het een diepen indruk Hebt u iets bijzonders aan Van de* Lubbe bespeurd? Hij kwam binnen zooals hij ie der en dag de rechtszaal binnenkwam. Apa thisch. Zonder een enkel spoor van ont roering. Hij had allen geestelijken bij stand geweigerd Was er uwerzijds nog een verzoek om gratie ingediend? Neen, want ik wist, dat een dergelijk verzoek door de Nederlandsche regeering gedaan was, al heb ik dit niet officieel ter kennis gekregen. Ik wist ook verder dat er een gratieverzoek door de familie was ingediend, door verschillende ver- eenigingen in Nederland en door vele particulieren in Duitschland. Van der Lubbe wilde zelf die verzoeken niet on dersteunen. Ik ben bij hem geweest en zooals gewoonlijk heeft hij mij niet te woord gestaan. Doch tegenover zijn be waker, die iederen dag met hem omging, heeft hij zich positief uitgelaten, dat hij geen gratie wilde. Dat is alles, wat ik er u van zeggen kan. Over de executie zijn reeds details bekend 1 ze zijn gering, want het ging op de bekende en voorgeschreven wijze. Dr Seuffert kon er verder niets aan toevoegen. Overbrenging van het stoffelijk overschot. Wij lezen in de Msb.: Gisteravond hebben we ons aan de wo ning van den heer L. Sjardijn te Oegst- geest vervoegd, die getrouwd is met een half-zuster van Van der Lubbe en die voogd en voogdes over hem waren. Zoo- als bekend waren de ouders uit de ouder lijke macht ontzet. We troffen daar de half-zuster van v. d. Lubbe, een broer van v. d. Lubbe en drie kinderen uit het gezin van dhr Sjar dijn, alsmede een halfbroer uit Dordrecht, Peute genaamd. Op onze vraag hoe het zal gaan met de overbrenging van het lijk van v. d. Lubbe, kregen wij ten antwoord, dat de heer Sjardijn en zijn vrouw een bezoek hebben gebracht aan het Dep. van Bui- tenl. Zaken, waar de secretaris-generaal hen heeft 'ontvangen. Volgens hun mededeelingen heeft deze namens den minister van Buitenlandsche Zaken de toezegging gedaan, dat van Re- geeringswege de volle medewerking zal worden verleend om te bewerken, dat de Duitsche Regeering het lijk vrijgeeft en dat het dan naar ons land zal kun nen worden overgebracht. Omtrent de plaats waar v. d. Lubbe zou worden begraven kon men nog geen definitieve mededeeling verstrekken. Het ligt echter in de bedoeling dat het lijk ter aarde zal worden gesteld te Oegstgeest of anders te Voorhout, waar eveneens een broer en een half-broer van v. d. Lubbe wonen. Het meisje in den fascistischen staat. Voor de physieke en geestelijke opvoe ding van Italiaansche meisjes, die be- hooren tot de fascistische jeugdgroepen, zijn onlangs nieuwe richtsnoeren uitge geven. D'e lichamelijke opvoeding moet tot doel hebben de weerstandskracht te ver- grooten en de aesthetische lijnen der jonge meisjes te verbeteren, maar tege lijkertijd wordt iedere neiging voor kam pioenschappen, welke ongunstig is vooi het karakter en het organisme van de vrouw verboden. Jonge meisjes moeten op waardige wijze worden opgevoed voor hun taak als echtgenoote en moeder en in het huishouden, en in geval van ziekte kunnen optreden. Nieuwe sabotage-daden in Oostenrijk. Gisteren is in het station Hitzing van de staatsspoor een bom ontploft, die ma- terieele schade aanrichtte en het verkeer eenigen tijd in de war bracht. Op ver schillende plaatsen in deze voorstad zijn vijf of zes bommen geworpen, die echtet geen schade veroorzaakt hebben. De da ders zijn onbekend. In de buurt van Villach zijn 40 man van een kamp voor arbeidsdienst ontsla^ gen. Zij marcheerden met een groote ha- kenkruisvlag voorop naar de stad; 12 man werden gearresteerd. Het economisch getij keert in Engeland. Op een bijeenkomst van de Clyde Navi gation Trust te Londen werd verklaard, dat de inkomsten van de haven van Glas gow, welke in de laatste drie of vier ja ren voortdurend waren verminderd, in de laatste zeven maanden een belangrijko opwaartsche beweging te zien geven. De voorzitter der bijeenkomst sprak als zijn meening uit, dat het getij definitief is gekeerd. Verbruikscoöperaties in Duitschland. Schmitt, de Duitsche minister voor Economische Zaken, heeft aan de lands- regeeringen en aan het Duitsche Arbeids front een schrijven gezonden, waarin hij zich keert tegen het veelvuldig voorko mende verhinderen of bemoeilijken van vergaderingen van verbruiks-coöperaties. De Rijksminister verklaart, dat bijeen komsten van coöperaties in geen enkel opzicht ongeoorloofd zijn, doch dat deze vergaderingen gebruikt moeten worden om de leden en hun gezinnen ook bij deze gelegenheden vertrouwd te maken met de nationaal-socialistische idee. Tegen het voortbestaan der verbruiks-coöperaties bestaan niet de minste politieke bezwa ren. In het algemeen zijn de coöperaties en in het bijzonder de verbruikscoöpera ties in tegenstelling tot de warenhuizen levende, uit het volk gegroeide organisa ties. Kabinetswijziging in BelgiB. Naar verluidt, heeft de minister-presi dent do volgende wijzigingen in de Belgi sche regeering aan de goedkeuring van den koning voorgesteld: Burggraaf, professor Poulet, minister van binnenlandsche zaken neemt als zoo danig ontslag om gezondheidsredenen. De heer Mr Dr Frans van Cauwelaert wordt minister van een nieuw departe ment, namelijk nijverheid, handel, mid denstand, posterijen, telegraaf en telefonie. De R. K. Waalsche senator, Pierlot, wordt minister van het departement van binnenlandsche zaken en hygiëne. Do heer Carton de Wiart neemt ont slag. Zijn ministerie van maatschappelij ke voorzorg wordt met een ander depar tement samengesmolten. De .wijziging omvat dus het heengaan van twee R. K. ministers en hun vervan ging door twee nieuwe R. K. ministers. De rest van het kabinet blijft ongewij zigd. Korte Berichten. Te Tokio zijn deze week 593 men schen direct of indirect aan influenza ge storven. Dit is bijna het dubbele aantal van verleden jaar in denzelfden tijd. De melkoorlog te Chicago is geëin digd. D'e twee partijen hebben hun geschil aan arbitrage onderworpen. D'e levering van melk zou onmiddellijk hervat wor den. Volgens een schatting van de „Frankfurter Zeitung" hebben in het afgeloopen jaar meer dan 600 Duitsche nieuwsbladen opgehouden te bestaan. i Een boer in de buurt van Pallanza, die in zijn kelder was afgedaald om wijn te halen, wierp met een steen naar een spin, waardoor een andere steen uit den muur viel en een kistje met 50.000 lire zichtbaar werd! i De Arabieren in Palestina hebben tegen vandaag nieuwe protestbetoogingen tegen de Joodsche immigratie aangekon digd. In verband hiermee heeft men bij de regeering aangedrongen op het treffen van voorzorgsmaatregelen, teneinde bloedvergieten en verlies van menschen- levens te voorkomen. Suikerbietenteelt bedreigd geacht. Een vertegenwoordiging van de land bouworganisaties zal Vrijdag a.s. een be zoek brengen aan het departement van Economische Zaken, om daar nog eens te wijzen op de bezwaren en ongewenschte consequenties, verbonden aan het voor nemen van de regeering, om de suiker bietenteelt aaftzienlijk te beperken. Daar minister Verschuur uitstedig is, zullen de landbouwvertegenwoordigers ontvan gen worden door den secretaris-generaal dr Van Rhijn. Radioteiefeonverkeer met Indië. Gedurende December 1933 zijn in het radio-telefoonverkeer met Ned.-Indië in totaal 145 gesprekken gevoerd, waarvan 55 in Nederland en 90 in Indië werden aangevraagd. Van de hier te lande aangevraagde ge sprekken hadden er 46 betrekking op za kelijke en 9 op familie-aangelegenheden. Voor Indië bedroegen deze getallen 61 en 29. In totaal werden 82 gesprekken van huis uit gevoerd, waarvan in Nederland 30 en in Indië 52 werden aangevraagd. In het radio-telefoonverkeer van Ned.- Indië met andere landen van Europa en Amerika via Nederland werden in totaal 8 gesprekken gevoerd, n.l. met En geland 4, Italië 3 en Oostenrijk één. Van 21 tot en met 31 December 1933 werden 3'55 Kerst- en Nieuwjaarsge- sprekken gevoerd, waarvan in Nederland 71 en in Indië 284 werden aangevraagd. De terugreis van de „Postjager". Het Studie-comité Snelpost-Neder- landsch-Indië deelde gisteren mede, dat de bemanning van den „Postjager" zich voorstelde vandaag om acht uur plaatse lijken tijd van Marseille, waar het vlieg tuig gisteren om 16.06 uur (Greenwich- tijd) geland is, te vertrekken. Luitenant Asjes heeft gistermiddag, na aankomst te Marseille, zich telefonisch met Schiphol in verbinding gesteld, waar de havenmeester, de heer Dellaart, hem op de hoogte heeft gebracht van de laat ste weerberichten. Er was op dat oogen blik geen mist, doch het weer was nog al heiig. In verband hiermede hebben As jes en Geyssendorfer het raadzaam ge acht niet door te vliegen en hun vertrek op Donderdagochtend vastgesteld, te meer waar zij de kans voor ijsvorming op de vleugels niet wilden loopen. Binnenland. De „Postjager" te Amsterdam terug. Vanavond radio-interview met luitenant Asjes. De bedreigde suikerbietenteelt. Voorloopig verslag der Tweede Kamer over de wijziging der winkelsluitings wet. Buitenland. De terechtstelling van Van der Lubbe. Opleving in Engeland? Luitenant Van Giessen uit Soesterberg door zijn langdurig verblijf te Spitsbergen een gezaghebbende Nederlandsche spe cialiteit op het gebied van het vraagstuk der ijsvorming, heeft in een gesprek met den heer Slot, den constructeur van den „Postjager", verklaard, dat de weersom standigheden van hedenavond buitenge woon bevorderlijk zijn voor ijsafzetting op de vliegtuigvleugels, zoodat het besluit van de „Postjager"-bemanning om niet door te vliegen z.i. zeer juist was. Verplicht verhaal van pensioenpremie op alle ambtenaren van het Rijk en lagere openbare lichamen. Men meldt uit Den Haag aan de N. R. G r t.: Naar ons ter oore komt, is in voorbe reiding een wijziging van de Pensioen wet, waarbij alle openbare lichamen wor den verplicht, het maximum-verhaal voor eigen pensioen op hun ambtenaren toe te passen. Volgens de geldende Pensioenwet be draagt de maximum-premie voor eigen pensioen, die op de ambtenaren kan wor den verhaald, 3 pet. Zooals bekend, wordt echter een wetswijziging voorbe reid om dit maximum tot 4,5 pet. te ver- hoogen, zulks ten einde de regeering ge legenheid te geven haar voornemen ten aanzien van de rijkssalarissen ten uitvoer te brengen. Zooals men weet, wordt sinds 1 Jan. op alle rijkssalarissen een defini tieve korting van 10 pet. toegepast en daarenboven een tijdelijke korting van 1,5 pet. Deze laatste korting wordt genomen, omdat de regeering de bij de jongste sala- riskorting voorgenomen verhooging van bet pensioenverhaal van 3 op 4,5 pet. nog niet op de ambtenaren kan toepassen. De hiertoe noodige wetswijziging wordt thans blijkbaar te baat genomen om de facultatieve bepaling van de Pensioenwet die de openbare lichamen het recht geeft een verhaal voor eigen pensioen op hun ambtenaren toe te passen, te wijzigen in een verplichting van die lichamen. Voor zoover onze inlichtingen strekken zou het verhaal voor gezinspensioen (maximaal 5,5 pet., geheven tot een maximum van f 3000 salaris) facultatief blijven. De regeering sluit zich met dit voor stel aan bij een van de conclusies van de Commissie-Schouten, die heeft geadvi seerd de groote verscheidenheid in de wijze, waarop lagere lichamen al dan niet pensioenverhaal toepassen, te doen ver dwijnen. Ook de verhooging van de maxi mumpremie gaat in dezelfde richting. De fruitveilingen en de omzetbelastingen. Op de veilingen en met name op de fruitveilingen in de Betuwe wordt heel wat administratieven last ondervonden van het inwerking treden van de omzet belasting. Zooals men weet, is het niet mogen gelukken fruit uit de wet te lich ten, in tegenstelling met groenten, die onbelast zijn gebleven. Bijzondere moeilijkheden leverde de vraag op, hoe van den oogst 1933, die nu nog voor een deel ter veilingen wordt aangevoerd, belasting geheven moet wor den; vooral ging het om de vraag, wie de bron moet worden geacht, de kweeker, of, zooals in deze streken zoo veel het geval is, degene die fruit aanvoert, dat op het hout gekocht is, derhalve dus de pachter, of misschien zelfs reeds de kooper van fruit uit de derde of vierde hand. Som mige veilingen hadden reeds maatregelen getroffen om, in afwachting van nadere voorschriften, toch van eiken aanvoer omzetbelasting te heffen, andere daar entegen hadden de aanvoeren vrijigesteld en namen een afwachtende houding aan. Thans is van hoogerhand beslist, dat de geheele fruitoogst 1933 van omzetbe lasting vrijgesteld zal worden en dat de beffing eerst zal ingaan met de verkno pingen en aanvoeren van den nieuwen oogst. Utrechtsch Dagblad. Dr P. H. Ritter Jr. heeft tegen 1 Fe bruari eervol ontslag gevraagd als hoofd redacteur van het Utrechtsch Dagblad, wegens uitbreiding van andere werk zaamheden, o.a. bij de A.V.R.O. Dit ont slag is hem verleend. Minister Colijn naar het buitenland. De minister-president dr Colijn is voor nemens zich a.s. Zaterdag voor enkele dagen naar het buitenland te begeven.

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1934 | | pagina 1