DONDERDAG 4 JANUARI 1934
DAGBLAD VOOR DE PROVINCIE ZEELAND
48b JAARGANG - No.
Buitenland
Binnenland.
Belangrijkste Nieuws.
Uitg.: N.V. Uitgevers-Maatschappij „Luctor et
Emergo" ter exploitatie van het blad „De Zeeuw".
Bureaux Lange Vorststraat 70, Goes.
Telefoonnummer 11.
Postchèque en Girorekening 44455.
Bijkantoor Middelburg, Lange Burg. Telef. 259.
Directeur-Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA.
2)eZeeu
Abonnementsprijs f 2.50 per kwartaal,
weekabonnementen voor Middelburg, Goes en
Vlissingen 10.20. Losse nummers 5 cent,
Advertentie»: F&tfiilieberldjte» 00 eest, ïïftn-
delsadvertentiën 25 cent per regel. Kleine
Advertentiën Dinsdags en Vrijdags f 0.75, bij
vooruitbetaling. Onder letter of motto 0.85.
Bij contract belangrijke korting.
Onze vakbeweging.
De sterke groei van de vakbeweging
is tot staan gekomen.
Blijkens de dezer dagen gepubliceerde
ledencijfers der verschillende vakcen
trales over bet derde kwartaal 1933 is er
over heel de linie eenige teruggang waar
te nemen.
Het Gbr. Nat. Vakverbond had een ver
lies van 689 leden, bet R. K. Werklieden
verbond van 2504 leden, het Nederl. Ver
bond van Vakvereenigingen van 6007 le
den en de Nederl. Vakcentrale van 820
leden.
Hieruit blijkt dat onze Cbr. Vakbewe
ging er ook percentsgewijze bet best is
afgekomen. Toch is er ook bier een ver
lies van bijna 700 leden.
Deze teruggang wekt geen verwonde
ring.
De sterke groei van de vakorganisaties
was in hoofdzaak een crisisverschijnsel
Het was niet in de eerste plaats een door
werking van de organisatiegedaebte,
maar bet stond in verband met de drei
gende werkloosheid en de verzekering te
gen de gevolgen daarvan.
Er waren de laatste jaren zelfs meer
dere plattelandsgemeenteraden, die ove
rigens voor vakorganisatie weinig gevoel
den, maar die indirect meewerkten om
de arbeiders tot organisatie te bewegen,
omdat daarvan zekere voordeelen werden
verwacht.
■Ook was er de niet ongegronde vrees
voor loonsverlaging en de hoop, dat de
organisaties daartegen maatregelen zou
den kunnen nemen, die velen deed beslui
ten zich te voegen bij een vakvereeniging,
in de overtuiging dat de te betalen con
tributie in een anderen vorm rijkelijk te
rugontvangen zou worden.
Maar bet gevolg is nu ook, dat naar
mate de directe en indirecte voordeelen
minder schijnen te worden, ook de be
langstelling voor de vakorganisatie ver
mindert, waarbij dan nog komt de moeite
die velen hebben om de betrekkelijk ho-oge
contributies te blijven betalen.
Onze vakbeweging, en dan bedoelen we
uit den aard der zaak de Christelijke vak
beweging, zal met deze dingen ernstig
rekening hebben te houden.
Tot nu is vooral in de breedte gewerkt.
Nu zai bet noodig worden meer naar de
diepte af te steken en de leden tot prin-
cipieele bezinning op te wekken.
Thans wreekt bet zich, dat daaraan
niet meer kon worden gedaan en dat
daaraan niet meer behoefte was, wat
mede is gebleken uit de vaak weinige
belangstelling voor organisaties als „Pa
trimonium", waar getracht werd prin-
cipieele voorlichting te geven.
Meer dan ooit is bet nu noodig dat
verstaan wordt wat de beer Amelink
aangaf als de altijd nieuwe taak van de
Christelijke Vakbeweging: de gerechtig
heid van bet Koninkrijk Gods te predi
ken; het maatschappelijk leven te refor
meeren en te hervormen overeenkomstig
de beginselen van het Woord Gods; meer
te zijn dan een klassebeweging, maar om
Gods wil heel bet volk te dienen, heel de
samenleving ten zegen te zijn.
Als dat meer wordt ingezien, wanneer
meer in de diepte wordt gewerkt, dan zal
uit het schijnbare verlies rijke winst ge
boren kunnen worden.
VREESELIJKE MIJNRAMP IN
NOORD-BOHEMEN.
Ongeveer 130 arbeiders ingesloten.
Het centrum van het bruinkooldistrict
in Noord-Bohemen is het tooneel van een
ontzettende mijnramp geworden. Tusschen
de badplaatsen Teplitz-Schönau bij Os-
segg is het op mijn Nelson III verreweg
het grootste mijnbedrijf van Bohemen, tot
een onverwachte ontploffing van mijngas
gekomen. De ontploffing was zoo gewel
dig, dat alle bovengrondsche gebouwen
en installaties, de transportschacht en
de sorteerruimten geheel werden ver
nield. In de omgeving zijn alle ruiten
verbrijzeld. Onder de puinhoopen werden
ongeveer 150 mijnwerkers afgesloten. De
mijnschacht is 250 M. diep.
Uit de dikke rookwolken sloegen on
middellijk steekvlammen op, die zich
weldra tot een vuurgloed ontwikkelden,
welke de geheele streek op de been
bracht.
De brand is ook overgeslagen op de
schachten Nelson VII en VIII.
De twee uitgangen van het mijncom-
plex zijn geheel afgesloten. Gisteravond
waren er slechts drie dooden geborgen,
maar deze arbeiders waren bovengronds
bezig geweest.
Reuter meldt, dat er weinig hoop be
staat een groot aantal van de onder den
grond opgesloten arbeiders (dit telegram
noemt het cijfer 117) te redden. Alle af-
deelingen hebben slechts twee uitgangen,
die door de laatste ontploffingen geheel
zijn vernield. Door het voortdurend aan
drijven van brandende en giftgassen
wordt het reddingswerk zeer bemoeilijkt.
Het stadje Ossegg werd door de mijn-
ontploffing als door een aardbeving door-
eengeschud. Een reusachtige steekvlam
sloeg uit de schacht op en in een oogen-
blik was het geheele mijnterrein in dichte
rookwolken gehuld.
De opgesloten arbeiders bevinden zich
op een diepte van meer dan 300 M. onder
den grond. Omtrent hun lot is nog steeds
niets bekend; de telefoongeleidingen in
de mijn zijn verbroken.
Vier mijnwerkers gelukte het naar de
naburige mijn Nelson VII te vluchten en
van daar langs ladders naar buiten te
komen. Zij zijn door het inademen van
mijngas zwaar ziek en zoo uitgeput, dat
zij nog geen relaas van hun ervaringen
konden geven.
Deskundigen koesteren slechts weinig
hoop de 132 ingesloten mijnwerkers nog
te kunnen redden.
Door een gas-afvoergang is de eerste
reddingbrigade met ladders omlaag ge
gaan. De wand brokkelde echter voort
durend onder hen af. Zoodra de liftkooi
losgemaakt en het liften weer mogelijk
is, wordt door ingenieurs afgedaald; na
middernacht was men echter nog lang
niet hieraan toe.
Later wordt gemeld:
De reddingsmanschappen dreigen elk
oogenblik door de gassen te worden
bedwelmd. Officieel wordt bekend ge
maakt, dat er gistermiddag 140 arbeiders
en 9 opzichters omlaag zijn gegaan. Daar
van zijn er 17 gered. Eenige daarvan zijn
levensgevaarlijk gewond. Omtrent het lot
van de anderen bestaat nog uiterst wei
nig hoop.
Omtrent de oorzaak van de ramp tast
men nog in het duister.
Roosevelt's boodschap aan het Congres.
President Roosevelt heeft gistermiddag
in het Kapitool het 73e Bondscongres
geopend met het voorlezen van zijn jaar-
lijksche boodschap.
Sinds vele jaren is dit de eerste maal
geweest, dat een president der Vereenig-
de Staten zijn boodschap persoonlijk
heeft voorgelezen.
Roosevelt vroeg de samenwerking van
Huis van Afgevaardigden en Senaat tot
herstel van de nationale welvaart en het
opbouwen op de puinhoopen van het ver
leden van een nieuw gebouw, dat meer
geschikt is het hoofd te bieden aan de
problemen van de moderne beschaving.
Sprekend over zijn goud-programma
verklaarde Roosevelt, dat zijn tweeledig
doel is de algemeene finanoi-
leele structuur te verster
ken en eventueel te komen
tot een ruilmiddel, dat min
der varieerend is.
Een valutastabilisatie
is op het oogenblik onmo-
g e 1 ij k.
In de nabije toekomst zullen de loopen-
de inkomsten geheel de uitgaven dekken,
zoo voorspelde Roosevelt.
Ten aanzien van de buitenlandsche con
stellatie zeide Roosevelt, dat hij geen op
timistisch beeld kon ophangen.
Hij verklaarde verder, dat de Vereen.
Staten zich niet kunnen mengen in de
politiek van Europa, doch zij zijn ieder
oogenblik bereid mede te werken als men
op een wereld-basis redelijke voorstellen
doet tot beperking van de bewapening en
verlaging van de invoerrechten.
Roosevelt keerde zich fel tegen de ban
kiers en anderen, die zich verrijken ten
koste van het publiek.
Ten aanzien van de werkloosheid zal
verder getracht worden eerst directe hulp
te verleenen, waarna zoo spoedig moge
lijk zal worden overgegaan door het uit
voeren van publieke werken en anders
zins de werkgelegenheid te verruimen.
De gebeurtenissen in Roemenië.
In plaats van den tegenwoordigen mi-
nister-president is de minister van handel
Tatarescoe tot premier benoemd.
D'e benoeming van Tatarescoe heeft
groot opzien gebaard. Hij behoort tot een
oude officierenfamilie. Hij is een nog
jonge man en staat bekend om zijn vast
beraden optreden. De onderdrukking van
den communistischen opstand in Bessa-
rabië in 1924 was aan hem te danken.
Tatarescoe is leider der liberale jeugd.
Wat is het lot der drie Bulgaren?
Het Düitsche ministerie van Binnen-
landsche Zaken deelt inzake de positie
van de drie door het rijksgerechtshof te
Leipzig vrijgesproken Bulgaarsche ver
dachten in het Rijksdagbrandproces mede
dat op het oogenblik door het ministerie
overleg wordt gepleegd met zekere buiten
landsche regeeringen van wie men ver
moedt, dat zij gastvrijheid aan de drie
Bulgaren willen verleenen.
Tengevolge van de Kerstmis en de
jaarswisseling is er eenige vertraging
ontstaan in de behandeling van deze
zaak.
Inmiddels echter, zoo deelt het ministe
rie verder mee, is de gezondheidstoestand
van de drie Bulgaren uitstekend en ge
nieten zij alle voorrechten, welke de ge
vangenis toelaat.
De moeder en zuster van Dimitrof, die
gisteren Dimitrof hebben bezocht, hebben
de boodschap gekregen, dat zij vandaag
niet in de gevangenis zullen worden toe
gelaten. Een reden voor deze weigering
van het bezoek werd niet opgegeven. Men
vermoedt echter, dat dit in verband staat
met het feit, dat de drie Bulgaren moge
lijk vandaag over de grens zullen worden
gebracht.
Engeland kan wel wat regen gebruiken.
Reeds gedurende een periode van ne
gen maanden is er in groote deelen van
Groot-Brittannië weinig regen gevallen.
Het water overal in de rivieren is zeer
laag en sommige beekjes zijn zelfs ge
heel opgedroogd.
In de groote plaatsen heeft men nog
geen last van de droogte, maar in eenige
kleine steden heeft men toch de water
voorziening moeten beperken, terwijl in
eenige landelijke streken, in het bizonder
in hooggelegen dorpen, een moeilijke si
tuatie is ontstaan. Zelfs in het meren-
district en de streken in Wales wordt de
droogte ernstig gevoeld. De rivier Axe
heeft het laagste peil behaald, dat ze ooit
heeft bereikt.
De vliegtuigramp te Ruisselede.
Gisteren, kort voor het vertrek van de
lijkkisten met liet stoffelijk overschot van
de slachtoffers der vliegtuigramp te Ruis
selede, is in een der zalen van het radio
station een korte plechtigheid gehouden.
Op ieder der lijkkisten waren twee kran
sen gelegd door de Imperial Airways en
de Sabena. Er waren ook bloemen van de
Belgische regeering, van het personeel en
van de nabestaanden der verongelukte
vlie gers en passagiers.
Het eerst werd het stoffelijk overschot
van den heer L. Grein in den autolijkwa
gen geschoven om naar Antwerpen te
worden getransporteerd. De andere lijk
kisten werden met twee groote autowa
gens naar Antwerpen en Oostende over
gebracht. Te Oostende is het lijk van den
Duitschen passagier Schroeder na den
middag ter aarde besteld, dat van den
heer Halperin vertrok met den middag
sneltrein naar Warschau, terwijl het
lichaam van den piloot, den marconist en
den passagier Brown met de paketboot
Ville de Liège van de lijn OostendeDo
ver naar Engeland werden overgebracht.
Het lijk van miss Desmond en van den
heer Perry en van den heer Young wer
den te Antwerpen ingescheept met be
stemming naar Harwich, terwijl het stof
felijk overschot van den Nederlander G.
Mes te Antwerpen in den trein naar Am
sterdam werd geschoven. Bij het vertrek
van de lijken bracht een dichte menigte,
bestaande uit het personeel van het
draadlooze station en tal van burgers en
hoeren, een laatsten groet aan de onge-
lukkigen, die te Ruisselede zoo jammer
lijk het leven lieten.
Korte berichten.
In de eerste negen maanden van
1933 zijn in Frankrijk meer huwelijken
gesloten dan in dezelfde periode van 1932.
Het aantal geboorten was evenwel min
der, evenals het aantal sterfgevallen en
echtscheidingen.
In de afgeloopen drie jaar is de
guano-productie der onder toezicht van
de Zuid-Afrikaansche regeering staande
guano-eilanden met 25 pet. verminderd,
terwijl ook de vooruitzichten ongunstig
zijn. De vermindering is te wijten aan het
feit, dat de op de guano-eilanden levende
vogels het eiland verlaten, terwijl de
vroeger op het eiland levende pinguïns
geheel verdwenen zijn.
Uit Johnstown in den staat Penn
sylvania wordt gemeld, dat 2200 mijn
werkers tot staking zijn overgegaan, om
de erkenning van de vakvereeniging te
verkrijgen.
Te Linz aan de Donau en in nabu
rige gemeenten zijn in verband met terro
ristische daden der nationaal-sociaiisten
en het ontsteken van hakenkruis vuren in
het geheel 200 personen in hechtenis go-
nomen.
De Deensche regeering heeft voor
gesteld, gedurende dit jaar 60.000 ton
Deensche haring te verkoopen voor 10.000
Poolsche paarden.
Tengevolge van het gebruik van ver
giftigd spek is te Lemberg een uit vier
personen bestaande familie om het le
ven gekomen.
Met het leggen van garnizoenen aan
de Belgisch-Duitsche grens in de Belgi
sche provincie Luxemburg zal zoo spoe
dig mogelijk een begin worden gemaakt.
Bastenaken zal met ingang van 15 Juli
a.s. een garnizoen hebben van 300 man.
Er komen kazernes met ten minste 1000
soldaten, Ook Vielsalm zal tegen Augus
tus van dit jaar nog van een permanent
garnizoen worden voorzien.
Het parket te Hasselt is overgegaan
tot de arrestatie van den directeur van de
Bank der Noorder Kempen te Lommei, in
het noorden van de provincie Limburg.
Er blijkt valschheid in geschrifte te zijn
gepleegd. Het tekort moet echter niet zeer
aanzienlijk zijn.
i Tegen 400 directeuren en andere
ambtenaren van Russische regeeringsbe-
drijven is een vervolging ingesteld we
gens het inhouden van arbeidersloonen
tot een totaal van 100 millioen roebel.
Onze landgenoot, de heer A. Pelt,
is 1 Januari in functie getreden als di
recteur van de informatieafdeeling van
het Volkenbondssecretariaat.
i De rechter van instructie, belast met
het onderzoek van de treinramp bij Lagny
in Frankrijk heeft zes spoorwegambtena
ren wegens verzuimen van verschillenden
aard in staat van beschuldiging gesteld.
i Luitenant-generaal baron von
Fritsch is benoemd tot chef van de Düit
sche legerleiding.
Sir John Simon, de Britsche minis
ter van buitenlandsche zaken, had giste
ren met Mussolini een onderhoud van
meer dan twee uur.
i Als door een wonder is in het
Noorderstation te Brussel een spoorweg
ramp vermeden. Een baanbeambte con
stateerde, dat een tot dusver onbekend
gebleven dader een stuk metaal tusschen
een der wissels had gestoken om aldus
de automatische wisselwerking onmoge
lijk te maken. Het stuk metaal werd even
wel door een binnenrijdenden trein weg
geschoven.
KONINGIN EN PRINSES NAAR
ZWITSERLAND.
De Koningin en Prinses Juliana heb
ben gistermiddag te 3.47 met den snel
trein naar Bazel, Den Haag verlaten, ten
einde eenigen tijd in Zwitserland door te
brengen.
De vorstelijke personen werden op het
perron uitgeleide gedaan door Prins
Hendrik, die tengevolge van zijn werk
zaamheden verhinderd was de reis mede
te maken, doch die later de Koningin en
de Prinses naar Zwitserland zal volgen.
Zoowel buiten het station als op het
perron was veel belangstelling van de
zijde van het publiek, dat de Koningin en
de Prinses bij; haar verschijning hartelijk
toejuichte.
De reis werd gemaakt in de comparti
menten van een slaapwagen, welke voor
de vorstelijke personen, alsmede voor de
leden van haar gevolg, die de reis mede
maken, was gereserveerd.
De Prins nam op het perron een har
telijk afscheid van de Koningin en de
Prinses en toefde ook nog eenige oogen-
blikken in den trein. Hartelijk toegejuicht
door het publiek, reed de trein op het
vastgestelde uur weg.
Uit Düsseldorf wordt gemeld, dat Düit
sche autoriteiten de Koningin en de
Prinses gisteravond op het grensstation
Emmerich begroetten. H. M. wisselde
eenige woorden met den regeeringspresi-
dent van Düsseldorf, staatssecretaris
Schmid, en met den voorzitter van de
Duitsche spoorwegen te Keulen, den heer
Remy, die het woord voerden namens
president Hindenburg en den minister
president, van Pruisen. De Koningin
dankte voor de ontvangst, en verzocht
den beiden heeren aan den president en
den minister-president haar bijzonderen
dank over te brengen.
De tocht van de „Pelikaan".
Men meldt het volgende aan de „Bos
sche Courant":
De Pelikaan maakte haar tweede étap
pe op de heenreis. Het was nacht en de
navigatie als gevolg daarvan extra moei
lijk. Soer stuurde, terwijl Smirnoff een
dutje deed. Opeens meent de mecanicien
onder zich een schurend geluid te hoo-
ren. Hij vliegt naar de cockpit en doet een
ruk aan het hoogte-roer, zoodat de ma
chine een scherpe opwaartsche manoeu
vre maakt. Groote consternatie in de ma
chine. Met zoeklichten werd de buik van
de machine geïnspecteerd en daarbij
kwam men tot de ontstellende ontdekking,
dat er boomtakjes aan het landingsgestel
zaten. Men vreesde aanvankelijk, dat dit
beschadigd kon zijn, waardoor de lan
ding uiterst gevaarlijk zou worden. Een
nader onderzoek stelde de bemanning
wat gerust, hoewel men zonder eenige
zekerheid bleef. Men begrijpt onder welk
een spanning aan het einde van deze
étappe werd geland. Er deed zich geluk
kig niets voor, maar het was toch een
dubbeltje op zijn kant.
Toen men op het vliegveld een onder
zoek kon instellen, bleken er dennetakjes
aan 'het landingsgestel te zitten. Men was
dus over een bosch gevlogen en wel zóó
Binnenland.
De N. S. B. Een verklaring van Ir Mus-
sert.
De Koningin en de Prinses naar Zwit
serland.
Buitenland.
Vreeselijke mijnramp in Bohemen.
De gebeurtenissen in Roemenië.
Het lot van Dimitroff en zijn beide vrien
den.
Roosevelts boodschap.
laag, dat het een bloot toeval is, dat men
er heelhuids is afgekomen.
De „Postjager".
Voor het studie-comité snelpost Neder-
land-Indië heeft de heer Slot gisteren een
telefonisch onderhoud gehad met de be
manning van den Pander-Postjager en
den heer De Bree, chef van den techni-
schen dienst der K. N. I. L. M., betref
fend het technische beloop van de heen-
vlucht. Op het traject Athene-Basra heb
ben zich nog enkele moeilijkheden voor
gedaan betreffende het smeringssysteem
van den zijmotor. Da bemanning heeft
dit echter zelf kunnen verhelpen en roon
heeft zonder eenige verdere stoornissen
hiermede de vlucht kunnen vervolgen.
Het normale onderhoud van den motor
heeft thans in Indië plaatsgehad en voor
de start wordt op het oogenblik alles
voorbereid. D'e gebeele bemanning is vol
goeden moed en hoopt helt Vaderland
spoedig te bereiken.
De „Zilvermeeuw" met Februari weer
in dienst?
Naar gemeld wordt zal de „Zilver
meeuw", het postvliegtuig van de K. L.
M. zeer waarschijnlijk op 1 Februari a.s.
weer in dienst kunnen worden gesteld.
De drie motoren van het vliegtuig zijn
naar de werkplaatsen van Waalhaven
gebracht, waar zij momenteel grondig na
gekeken worden. In verband hiermede is
de chef van de Amerikaansche vliegmo-
torenfabriek, de heer Kennedy, naar Rot
terdam overgekomen, ten einde zich op de
hoogte te stellen van de fabricagefout, die
in één der motoren werd ontdekt, en ten
gevolge waarvan de „Zilvermeeuw" on
langs met motorpech te kampen kreeg.
Met de reparatie der motoren hoopt
men voor het einde dezer maand gereed
te zijn.
Anti-Duitsche reclameplaten.
De Minister van Binnenlandsche Zaken
heeft de volgende circulaire gericht tot
de burgemeesters van onderscheidene ge
meenten:
„Het is der regeering gebleken, dat op
openbare aanplakborden of -plaatsen
meermalen platen en aanplakbiljetten zijn
aangebracht, welke een beleedigenden in
houd bevatten voor de regeering van be
paalde landen. Zoodanige affiches zijn
niet geschikt ter bevordering van de goe
de verstandhouding met bevriende na
ties en kunnen afbreuk doen aan de daar
mee onderhouden vriendschappelijke be
trekkingen.
Ik zou het zeer op prijs stellen, dat
zooveel doenlijk het aanbrengen van der
gelijke biljetten wordt tegengegaan en
roep daartoe ten dezen uw medewerking
in, voor zoover uwerzijds daarop invloed
kan worden uitgeoefend".
Het C. N. V. en de arbeidende jeugd.
In de op 28 December j.l. gehouden
vergadering van het Algemeen Bestuur
van het G. N. V. werd medegedeeld, dat
binnenkort zal worden overgegaan tot het
instellen van een Commissie van Advies
inzake jeugdwerk en vakontwikkeling.
Deze beslissing staat in verband met
een door de algemeene vergadering van
dit verbond genomen besluit om tot instel
ling van zulk een commissie over t©
gaan, zoodra het dagelijksch bestuur het
tijdstip daartoe gekomen achtte.
De taak van deze Commissie zal zijn
in den meest uitgebreiden zin advies te
geven omtrent uitvoering van het Jeugd-
rapport van het Christelijk Nationaal
Vakverbond. D'e aangesloten bonden, die
voor deelname aan dit werk in aanmer
king komen, zijn bereids uitgenoodigd
een lid in deze commissie aan te wijzen.
Schepen naar Sovjet-Rusland.
De Nederlandsche stoomschepen Kra
lingen, 1379 ton bruto en 798 ton netto,
in 1917 bij L. Smit Zoon te Kinderdijk
gebouwd, van de N. V. Maatsch. St Kra
lingen (N. V. Gebr. van Uden's Scheepv.-
Mij.) te Rotterdam; Hillegom, 2152 ton
bruto en 1222 ton netto, in 1916 bij A. F.
Smulders te Schiedam gebouwd, van de
N. V. Maatsch. St. Hillegom (Gebr. van
Uden) te Rotterdam, en Wassenaar, 2173
ton bruto en 1236 ton netto, in 1917 bij
de Werf Gusto te Schiedam gebouwd, van
N. V. Maatsch. St. Wassenaar (Gebr. v.
Uden) te Rotterdam, zijn tegen contante
betaling aan Sovjet-Rusland verkocht.