om
entie
KING
EERSTE BLAD.
Belangrijkste Nieuws.
DONDERDAG 21 DECEMBER 1933
DAGBLAD VOOR DE PROVINCIE ZEELAND
48e JAARGANG - No. 76
SMID
Kruiden
s Pillen
I
geen
:irma op
ilaats
groot
izers zou
ln hebben
len 1
Dit nummer bestaat uit 2 bladen
Buitenland
Binnenland.
Uit de Provincie
Uitg.: N.V. Uitgevers-Maatschappij „Luctor et
Emergo" ter exploitatie van het blad „De Zeeuw".
Bureaux Lange Vorststraat 70, Goes.
Telefoonnummer 11.
Postchèque en Girorekening 44455.
:r
r-
i?
cs
•k
te
ar
1!
GOES
12 December
Januari.
Wortelboer,
lijm, verstop-
id, maag- en
n den eetlust
ie spijsverte-
en stoelgang,
>ed, maag en
enz.
Kruiden 60
Wortelboer's
er doos.
rijgbaar.
Bijkantoor Middelburg, Lange Burg. Telef. 259.
Directeur-Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA.
Abonnementsprijs f 2.50 per kwartaal,
weekabonnementen voor Middelburg, Goes en
Vlissingen f0.20. Losse nummers 5 cent.
Advertentiën: Familieberichten 80 cent, Han-
delsadvertentiën 25 cent per regel. Kleine
Advertentiën Dinsdags en Vrijdags f 0.75, bij
vooruitbetaling. Onder letter of motto i 0.85.
Bij contract belangrijke korting.
Sterking verantwoordelijkheids
besef.
Het is reeds heel wat jaren geleden,
dat Dr Golijn met kracht waarschuwde
tegen wat hij noemde den afgod van het
perfectionisme.
Het verlaten van de rots van het
objectieve, het niet meer aanvaarden en
beleven van de volstrekte souvereiniteit
Gods, het niet meer buigen voor de auto
riteit van de Heilige Schrift, heeft er toe
geleid, dat het verantwoordelijkheidsbe
sef is verzwakt. En het gevolg is geweest
dat er behoefte is gekomen aan een ge
perfectioneerde staatsmachine voor heel
het leven. Tot in de kleinste bijzonderhe
den is het leven van boven af geregeld.
„Hoe anders was het in de dagen van
weleerl
Hoe gebrekkig was niet de Staatsma
chine in het bloeitijdperk onzer nationale
historie.
Een souvereinitedtsoefening verdeeld over
7 kleine Staatjes; zonder, althans zonder
behoorlijke grensafbakening. Ja, alle ge-
zagsbegrenzing onzeker.
Tusschen de Generale Staten en de
Provinciën onderling; vaak ook tusschen
de Provinciën en de steden.
Maar wat een machts- en krachtsont
plooiing!
En nu?
Een glad gepolijste Staatsmachine, zoo
duur van onderhoud, dat de beenderen
der burgers kraken onder den last, dien
zij daarvoor te torsen hebben.
Maar in ruil daarvoor veel schoons
van anderen aard. Immers verheugen we
ons thans in het bezit van het alle macht
in zich opslurpend, centralistisch monster
dat de draden beweegt van een het ge
heels land overdekkend web van eenvor
mige mazen.
Voor macht en glorie en aanzien heb
ben we nu een afgod in de plaats; den
afgod van het perfectio
nisme.
Die afgoderij kan alleen worden uit
geroeid door de sterking van het verant
woordelijkheidsbesef, die eerste voorwaar
de en diepste grond is voor echte volks
kracht".
De omstandigheden hebben er toe ge
leid, dat in dezen tijd, nog veel meer dan
enkele jaren geleden, velerlei van boven
af moet worden geregeld. En het ge
vaar is niet denkbeeldig, dat daardoor de
eenvormigheid in de hand wordt gewerkt
en dat, zoodra de omstandigheden zich
eenigszins wijzigen, de geest van het per
fectionisme weer vaardig wordt over ons
volk.
Daarom is het te hopen, dat èn do
Regeering èn andere hoogere overheden
bij alle nu eenmaal door de omstandighe
den noodzakelijke maatregelen, vóór alles
bedacht blijven op de versterking van het
verantwoordelijkheidsbesef.
Dat is, de heer Colijn heeft het terecht
gezegd: persite voorwaarde en 'diepste
grond voor echte volkskracht.
Berlijn wil „verstandigen goederenruil".
In een rede op het congres van onder
nemers in het distict Erfurt wees onder
staatssecretaris Feder er op, dat de taak
van het nationaal-socialisme slechts dan
kan slagen, wanneer de staat weer lei
der der volkshuishouding zal zijn gewor
den.
Wat de kwestie van den export betreft,
merkte spreker op, dat Duitschland zich
niet buiten de wereldhuishouding wil
plaatsen, doch dat tot autarkie wordt ge
dwongen, doordat tal van landen huu
grenzen voor den invoer van Duitscii
waren sluiten. Duitschland wenscht op
basis van een beveiligde nationale volks
huishouding tot een verstandigen goede
renruil tusschen de volken te geraken.
P. T. T.-staking in Griekenland.
In verband met de niet-inwilliging van
ioonsverhooging is het personeel der P
n 1Qi Griekenland in staking gegaan
De telegrafische verbindingen met het
buitenland en de telefoonverbindingen
zijn verbroken.
De regeering is voornemens een decree
at te kondigen, waarbij de stakers vooi
en militairen dienst worden opgeroepen
De schandelijke sterilisatiewet
Den 9en Januari treedt de Duitsche
wet tot verhoeding van ziekelijke nakome
hngenschap in werking.
i7mmeld Y,°rdt' dat in het Steele rijk
1700 gezondheidsrechtbanken en 27 ober-
-ezondheidsrechtbanken zullen ontstaan
■e dadelijk aan hun taak kunnen begin-
fen' T~et getal personen die binnen kor
ten tijd gestereliseerd zullen moeten wor
den, wordt voorloopig op ongeveer
400.000 geschat.
Het financieel herstel in Frankrijk.
De Fransche Senaat heeft met 206 te
gen 57 stemmen het geheele wetsontwerp
tot het in evenwicht brengen der begroo
ting aangenomen.
Het blijft winteren.
De koudegolf in Noord-Italië blijft on
verminderd voortduren. Te Turijn is d°
thermometer gedaald tot 12 graden onder
nul, te Milaan 10 graden, te Parma 15
graden en te Bologna zelfs tot 18 graden
onder nul.
In de nabijheid van Udine bij Venetië
zijn twee personen tijdens een sneeuw
storm doodgevroren. Te Adria aan de Po
is een trein tien uur lang in de sneeuw
blijven steken.
Ook Portugal wordt op het oogenblik
geteisterd door een koudegolf en op ver
scheidene plaatsen is een record-tempera
tuur van 12 graden vorst geregistreerd
Verscheidene personen, die den nacht op
onbeschutte plaatsen doorbrachten, zijn
doodgevroren. In eenige districten heb
ben sneeuwstormen gewoed.
De rots van Gibraltar is bedekt met
sneeuw en ook uit Granada wordt hevige
sneeuwval gemeld, terwijl in het district
Sevilla veel vee door de vorst is omgeko
men.
De winter heeft zich zelfs ook in de
•Sahara doen gelden. In verschillende
oases is sneeuw gevallen.
Korte Berichten.
Volgens de jongste statistieken zijn
er in Spanje 619.701 werkloozen. Het
grootste deel dezer werkloozen, namelijk
395.000 wordt gevormd door landarbei
ders. Gedurende Juli en September is het
totale aantal met 75.000 toegenomen.
De Moskousche correspondent van
Reuter meldt, naar aanleiding van de ge
ruchten, als zou het gebouw van de Ge-
poe te Moskou afgebrand zijn, dat inder
daad op 3 December een brand plaats ga-
had, maar dat de censuur eerst den 16en
toestond erover te berichten. Dat de brand
slachtoffers gemaakt zou hebben is on
juist.
De burgemeester van Cordova is uit
zijn ambt ontzet, omdat hij verleden week
tijdens de woelige dagen van den anar-
cbistiscben en syndicalistischen opstand
des avonds zonder zich te bekommeren
om den afgekondigden uitzonderingstoe
stand, in een cabaret bad gedanst. Twee
vrienden, die bij hem waren, zijn beboet.
DE VERSTREKKING VAN
BLIKVLEESCH.
In drie weken tijds reeds 1.2 mill. K.G.
Te bevoegder plaatse is geïnformeerd
naar het resultaat gedurende de eerste
weken 'der distributie van het crisisrund-
vleescb. Uit de verstrekte cijfers blijkt,
dat de belangstelling voor deze blikken
buitengewoon groot is en ook de ver
wachtingen van de betrokken instanties
overtreft.
In de eerste week (4 tot 11 Dec.) wer
den verzonden 402.000 blikken, \in de
tweede week (van 11 tot 18 Dec.) 442.000
blikken, terwijl voor deze week 356.000
blikken zijn aangevraagd, in totaal dus
1.2 millioen kilo's-blikken. De verminde
ring in de derde week is te verklaren
doordat verschillende 'distributie-organen
in de eerste weken een voorraad gevormd
hebben, die thans slechts behoeft te wor
den aangevuld.
D'oor de Crisisrundveecentrale is bij de
verschillende gemeentebesturen een
enquête ingesteld, om de meeningen om
trent dit rundvleesch na te gaan De
enquête heeft onverdeeld gunstige resul
taten opgeleverd.
Door de Centrale zijn thans ongeveer
50.000 runderen geslacht. Dat dit resul
taat uitsluitend is verkregen door vrij
willige vee-levering, stemt tot tevreden
heid. Daardoor beeft men goede 'hoop om
in Februari het vereischte aantal run
deren te hebben geslacht. (Naar men
weet, moet op dien datum een derde van
de 200.000 runderen geleverd zijn, wil de
vrijwillige levering gehandhaafd blijven).
In de laatste dagen zijn bij de Centrale
vele verzoeken ingekomen van gemeente
besturen en vereenigingen van liefdadig
heid, om aan de daarvoor in aanmerking
komende personen een extra „Kerst-bus"
te verstrekken. Naar wij vernemen, zal
de Centrale op deze verzoeken niet in
gaan. De practijk heeft uitgewezen, dat
het de grootste moeite kost, om ervoor te
zorgen, dat de bussen niet in handen ko
men van personen, voor wie zij niet be
stemd zijn. Zoodra men dus tot zulk een
uitbreiding der distributie zou overgaan,
schept men wellicht moeilijkbeden.
Reeds thans is gebleken, dat de bon
nen, waarop werkloozen en ondersteun
den blikken rundvlaesch kunnen krijgen,
verhandeld worden. Er zijn gevallen be
kend, dat de bonnen voor 15 cent per
stuk worden verkocht.
Zestigduizend varkens minder naar
Engeland.
Het Ned. Corr. Bur. voor dagbladen
meldt:
Naar ons ter oore komt heeft de En-
gelsche regeering het voornemen het con
tingent van den bacon-invoer opnieuw te
verlagen. Niettegenstaande het contingent
in den laatsten tijd reeds herhaaldelijk
is verminderd, zal met ingang van 1
Maart een nieuwe vermindering van het
tegenwoordige quotum met 7 pet. worden
toegepast. Deze vermindering zal met 1
Juli gevolgd worden door een nieuwen
maatregel, waardoor bet tegenwoordige
quotum nog eens met 3 pet. wordt ver
laagd. De dan toegestane invoer zal ge
handhaafd blijven tot aan het eind van
1934.
In de kringen van de belanghebbenden
hier te lande is men zeer getroffen door
deze nieuwe maatregelen. Deze beteeke-
nen dat Nederland per jaar ongeveer
60.000 varkens minder kan uitvoeren. Dit
gevoegd bij het feit, dat onze export reeds
met eenige honderdduizenden is achter
uitgegaan, maakt den toestand bedenke
lijk.
Het zou in het voornemen der Engel-
scbe regeering liggen nog heden over dez»
aangelegenheid een mededeeling te doen
Prinses Juliana licht ongesteld.
Naar wij vernemen beeft de Prinses we
gens een lichte ongesteldheid van Haai
voorgenomen verblijf op bet Loo afgezien.
Arbeid door Overheidspersoneel.
D'e Ned. R.-K. Bond van Hotel-, Café-
en Restaurant-geëmployeerden Sint Anto-
nius heeft een adres gericht tot den mi-
nister-president, waarin verzocht wordt
een verbod van allen arbeid buiten dienst
verband voor personeel in overheids
dienst en een verbod van arbeid voor ge-
pensionneerden met een als bestaansnorni
vast te stellen pensioen.
De a.s. wijziging der Armenwet.
Op 19 Decmber j.l. Vond, onder leiding
van den chef van afdeeling Armwezen,
aan het Departement van Binnenlandscbe
Zaken een bespreking plaats tusschen
eenige hoofdambtenaren en andere perso
nen, werkzaam op het terrein van de Ar
menverzorging, in welke bespreking, in
verband met de voorgenomen wijziging
der Armenwet, in 't bijzonder het vraag
stuk van een doeltreffende regeling van
de betaling van de kosten van slachtoffers
van bet verkeer werd behandeld.
Dienstneming van miliciens als
vrijwilligers.
Een treurig teeken destijds.
Kort geleden is bij besluit van het Indi
sche legerbestuur de gelegenheid opengi>-
steld voor 50 miliciens, om in het leger
als infanterist dienst te nemen. Van beg'u
Januari a.s. af zouden nog 52 jongelieden
voor den militairen dienst kunnen worden
aangenomen, n.l. 12 voor de cavalerie, 35
voor de artillerie en 5 voor den hospitaal-
dienst.
De animo voor deze gelegenheid tot
dienstneming blijkt zeer groot te zijn.
Jongelieden van zeer goeden huize en vaa
behoorlijke ontwikkeling behooren tot de
gegadigden.
Velen van ben verkeeren in de treurige
omstandigheden dat zij door het voldoen
aan de militieplichten bun vroegere be
trekking zijn kwijt geraakt en thans geen
andere uitkomst zien.
Voor deze gelegenheid om zich een be
staan te verzekeren kwamen zich ook vele
met Europeanen gelijkgestelden aanmel
den. Uiteraard konden zij, schrijft hel
„Bat. Nbl.", waaraan dit bericht ontleend
is, als niet militieplichtigen, voor plaat
sing niet in aanmerking komen.
Protest bij de openbare aanbesteding der
Nederl. Spoorwegen.
Door de Directie der Nederl. Spoorwe
gen werd gisteren te Utrecht in het open
baar aanbesteed Bestek 1482 N.S.: Hol
maken van een tijdelijke halte Muider-
poort te Amsterdam, omvattende het ver
plaatsen van spoorwegafscheidingen, het
verrichten van grond- en spoorwerken,
het maken van tijdelijke overwegen en
perrons en van een tijdelijke voetbrug,
met bijkomende werken. Raming
f 323.000. Ingekomen waren slechts 2
biljetten. Spoorwegbouwbedrijf, Utrecht,
f 266.600 en f 262.600; J. W. Bloemers
en Co. te Zutphen f269.500 en f269.500
't Eerste bedrag is bij vervoer der mate
rialen per spoor, het tweede bedrag bij
vervoer per eigen gelegenheid.
Na afloop dezer besteding deelde een
der aanwezigen, namens den Bond van
Aannemers mede, dat, gezien de onmo
gelijkheid om tegen het Spoorwegbouw
bedrijf te kunnen concurreeren, de leden
van den Bond voor de groote werken om
Amsterdam nu en in de toekomst als
piotest niet meer zullen inschrijven.
Aangezien deze werken gedeeltelijk
voor rekening der gemeente Amsterdam,
het Rijk en de Spoorwegen worden uitge
voerd, ziet men in de bouwwereld met be
langstelling de resultaten van deze actie
tegemoet.
Burgemeesters.
Bij Kon. Besluit van 19 December is
aan K. Breebaart, op zijn verzoek, met
ingang van 1 Januari 1934 eervol ont
slag verleend als burgemeester der ge
meente Barsingerhorn.
Vlasteelt-steun in overweging?
De minister van Economische Zaken
heeft aan de landarbeidersbonden mede
gedeeld, zoo meldt de „Volkskrant", dat
overwogen wordt, bij de verleening van
geldelijken steun van rijkswege aan de
vlasteelt, ook het plegen van overleg tus
schen werkgevers en arbeidersorganisa
ties betreffende de loonen voor te schrij
ven.
Bezojek uit België aan het K.L.M.-bedrijf.
Dezer dagen bracht de nieuwbenoemde
directeur van de Burgerluchtvaart in Bel
gië, de beer J. E. Daumerie, vergezeld
van den heer E. Crabbe, onder-directeur
Burgerluchtvaartdienst en Md van den
Raad van bestuur der S. A. B. E. N. A.,
en P. Schellekens, vice-president Federa
tie der Belgische Vliegvereenigingen, al
gemeen secretaris Antwerp Aviation Club,
een bezoek aan het K. L. M.-bedrijf, ten
einde zich hiervan volledig op de hoogte
te stellen.
Tevens werden besprekingen gevoerd
met den directeur van den Ned. Lucht
vaartdienst, den heer E. Tb. de Veer, ter
wijl tenslotte een bezoek werd gebracht
aan de Nationale Luchtvaart School te
Rotterdam.
Rotterdam onder controle van het Rijk.
De Gemeenteraad van Rotterdam heeft
gisteren behandeld een met de Regeering
getroffen overeenkomst inzake de rege-
Mng van de vlottende schuld.
De gemeenteraad verbindt zich daarbij
die wijzigingen in de begrooting aan te
brengen, die de Regeering noodig acht.
Rijksaccountants zijn reeds bezig de zak
ken te bestudeeren.
Voor het voorstel stemde ook een deel
der Soc. Democratische leden, omdat op
een andere manier geen geld te krijgen is.
Rotterdam heeft geen crediet meer en
staat nu onder controle van het Rijk.
HET OPTREDEN VAN DEN HEER
VAN DER VOORT VAN ZIJP TE GOES.
Beterschap beloofd.
Op de vragen van den heer Kupers,
in verband met de toelaatbaarheid der
door een burgemeester eener Nederland-
sche gemeente in een op 22 November
1933 te Goes gehouden openbare vergade
ring van de Nat. Soc. Beweging gedane
uitlatingen, beeft minister De Wilde bet
volgende geantwoord:
Uit een ingesteld onderzoek is geble
ken dat bet courantenverslag, in de vra
gen bedoeld, niet geheel juist en met
name te scherp de woorden van den heer
C. van der Voort van Zijp heeft weer
gegeven. Daargelaten of hetgeen wel is
gezegd inderdaad als beleediging voor
een groep van de Nederlandscbe bevol
king moet worden aangemerkt, is voor
den minister komen vast te staan, dat
de uitingen in een palitiek-agressieven
vorm waren gegoten, welke onvereenig-
baar is met de zelfbeperking, die de bur
gemeester eener Nederlandsche gemeen
te heeft te betrachten.
De Minister heeft zich er van verzekerd
dat een herhaling niet zal voorkomen.
WIJZIGING VAN DE WET OP
HET L. O.
De Tweede Kamer heeft gisteren het
wetsontwerp tot vervroegde invoering
van de gewijzigde leerlingenschaal (g roo
ter klassen in de lagere school), waar
door een besparing aan onderwijzerswed-
den verkregen wordt, behandeld. In bet
thans aangenomen wetje staat, dat
de nieuwe leerlingenschaal ingaat zoo
dra het op 31 dezer loopende schooljaar
resp. schoolcursus, is geëindigd.
Minister Marcbant heeft later, bij nota
van wijziging, ingevoegd, dat het Rijk
niet langer zou vergoeden de jaarwedde
van den onderwijzer, die pensioengerech
tigd is. Dit zou er dus in de practijk op
neerkomen dat 65-jarige onderwijzers (es
sen) ontslagen worden. Nu was tot dus
ver de regeling, dat de Gemeenteraad
bevoegd, niet verplicht is, te bepalen, dat
65-jarigen op grond van leeftijd worden
ontslagen, en in hetzelfde wetsartikel 38
der L.O.-wet werd dezelfde facultatieve
regeling opgenomen voor onderwijzeres
sen, die vóór haar 45e jaar in het huwe
lijk treden, en die dus op dien grond ont
slagen konden worden. De heer Zijlstra
had nu als volgt geredeneerd: raakt deze
herzieningswet de pensioengerechtigden,
dan mag ook voor de huwende onderwij-
Binnenland.
De wijziging L. O.-wet door de Tweede
Kamer aangenomen.
Rotterdam onder curateele van het Rijk.
Minder varkens naar Engeland.
De vlucht van de „Pelikaan".
Buitenland.
Winterkoude in vele landen.
Het financieel herstel in Frankrijk.
zeres imperatief ontslag worden voorge
schreven.
Een amendement in deze richting werd
echter gisteren ingetrokken nadat de Mi
nister had verklaard, dat zijnerzijds een
wetsontwerp zou worden ingediend om
de quaestie van de huwende onderwij
zeres te regelen in den geest van het
Ambtenaren reglement.
Het is echter zeer de vraag, of de be
treffende onderwijzeressen reden hebben
hierover te juichen. Zij hebben eenig uit
stel gekregen, uitstel van executie, doch
waarschijnlijk zal het wetsontwerp-Mar-
chant de schooldeur sluiten voor heel wat
meer onderwijzeressen, dan onder het
amendement-Zii'lstra zouden vallen.
Immers, dit laatste had het, om binnen
het kader der wetsherziening te blijven,
alleen op de huwende onderwijzeres voor-
voorzien, terwijl de kans bestaat, dat een
herziening op den voet van het Ambte
narenreglement ook de reeds gehuwde
onderwijzeres (behoudens uitzonderin
gen) niet ongemoeid zal laten.
Levering van rundvee. Wij
vestigen de aandacht onzer Walchersche
lezers op de advertentie in dit no. be
treffende levering van rundvee aan de
crisis rundvee-centrale.
In verband hiermede mag wel gelaakt
de houding van de heeren der crisis rund
vee-centrale op Walcheren, die deze ge
legenheid niet in ons blad annonceeren.
Het wordt nu van andere zijde gedaan,
om de betrokkenen niet te dupeeren. In
orde is dat niet.
De vaste arbeider P. A. Kalle te
Rilland-Bath werkzaam op den
Provincialen weg tusschen Zuid-Beveland
en Noord-Brabant, is met ingang van 1
Januari 1934 overgeplaatst naar den Pro
vincialen weg van 'sHeer Arendskerke
over Heinkenszand naar 's Heerenhoek.
S ch o u w e n-D u i v e 1 a n d niet
geïsoleerd. Men verzoekt ons mede
te deelen, dat het bericht, waarin ver
meld stond, dat het eiland Schouwen-
Duiveland vrijwel geïsoleerd is, in zoo
verre niet juist is, dat de provinciale
boot Katscheveer—Zierikzee nog steeds
driemaal per dag vaart en alleen 's mid
dags vroeger uit Zierikzee vertrekt, om
dat de tonnen op de Schelde niet meer
op hun plaats liggen en dus bij daglicht
moet worden gevaren. De dienst Zijpe
Anna Jacoba vaart ook den geheelen dag
en wordt alleen 's avonds stilgelegd.
Alleen de dienst ZijpeNumansdorp is
gestremd.
Vlissingen. Kerstgave aan werk
loozen. Door den Ghr. Besturenbond is
deze week uit het door de leden bijeenge
brachte steunfonds aan zijn bij de ver
schillende afdeelingen aangesloten werk-
looze leden als Kerstgave uitgekeerd een
bedrag van f 1400. Verdeeld over 261
werkloozen in Ledragen van resp. f 8,
f6.50, f5, f2.50 en f 1.
Sedert de oprichting van het fonds in
Augustus 1931 is uitgekeerd een bedrag
van f 4600.
Goes. Naar wij vernemen zal de heer T
Fabery de Jonge, Secretaris der Economi
sche Spijsuitdeeling, Vrijdag 22 Decem
ber a.s. den dag herdenken, waarop hij
25 jaar lid zal zijn der Goesche Econo
mische Spijsuitdeeling.
Het bestuur heeft dan ook gemeend
door dit zeldzame feit, dezen dag niet on
gemerkt voorbij te laten gaan, wijl de
heer T. Fabery de Jonge zooveel voor
bovengenoemde instelling heeft gedaan.
Er zal een receptie plaats vinden Vrijdag
avond, 22 December, van 89 uur in het
gebouw der Spijsuitdeeling aan de Kleine
Kade, teneinde een ieder in de gelegen
heid te stellen hem geluk te wenschen.
Zaterdagmiddag kwam de Staten-
kringvereeniging Goes der Chr. Hist.
Unie, onder voorzitterschap van Ds Steinz
in vergadering bijeen.
