Zorgen van den Middenstand.
DINSDAG 5 DECEMBER 1933
DAGBLAD VOOR DE PROVINCIE ZEELAND
40e JAARGANG - No. S3
Buitenland
Binnenland.
Belangrijkste Nieuws.
Uitg.: N.V. Uitgevers-Maatschappij „Luctor et
Emergo" ter exploitatie van het blad „De Zeeuw".
Bureaux Lange Vorststraat 70, Goes.
Telefoonnummer 11.
Postchèque en Girorekening 44455.
Bijkantoor Middelburg, Lange Burg, Telef. 259.
Directeur-Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA.
7)e Zeeuw
Abonnementsprijs f 2.50 per kwartaal,
weekabonnementen voor Middelburg, Goes en
Vlissingen f0.20. Losse nummers 5 cent
Advertentiën: Familieberichten 30 cent. Han-
delsadvertentiën 25 cent per regel. Kleine
Advertentiën Dinsdags en Vrijdags 0.75, bij
vooruitbetaling, Onder letter of motto f 0,85,
Bij contract belangrijke korting.
Een week geleden hebben wij enkele op
merking gemaakt over de moeilijkheden
waarmee de Middenstand heeft te kam
pen.
Ook in de Tweede Kamer is bij de be
handeling van Economische Zaken aan
dit vraagstuk aandacht geschonken.
Dit valt te waardeeren, ook al moet
worden erkend, dat door geen der spre
kers duidelijke richtlijnen werden aange
geven. Er werden wel klachten gehoord
en wel werd op verschillende bezwaren
de aandacht gevestigd, maar niemand
was blijkbaar in staat aan te geven wat
er van regeeringswege gedaan moet wor
den om verbetering in den toestand te
brengen.
En aangezien ook de Minister zich tot
algemeens toezeggingen moest bepalen,
kunnen we niet zeggen dat het vraagstuk
door dit debat veel verder is gekomen.
Een paar van de voornaamste punten
willen we hier releveeren.
De eerste spreker die over de midden-
standsvragen het woord voerde was dc
heer Wielinga, die speciaal de aandacht
vroeg voor het vraagstuk van de crediet-
verleening aan den Middenstand. Hij
werd hierin door andere sprekers o.a. d.i
heeren Ebels en Vos gevolgd, maar geen
dezer heeren kwam met een concreet
denkbeeld, hoe deze zaak geregeld zou
kunnen worden.
De heer Ebels stond in het bijzonder
stil bij de uitbreiding van het groote win
kelbedrijf aan de eene en de schrikwek
kende toename van de z.g. kleinhandels
zaken aan de andere zijde, waarvan d9
Middenstand te lijden heeft.
Een ander punt van beteekenis was
voor hem, dat de Regeering niet voldoen
de geoutilleerd is om zich van de mid-
denstandsvragen op de hoogte te stellen
Verder klaagde hij, dat de Middenstand
in tegenstelling met den landbouw en de
groot-industrie, zoo moeilijk het oor der
Regeering kan krijgen. Met de landbouw
organisaties wordt veel meer overleg ge
pleegd dan met die van den Midden
stand.
Door den heer de Vos werd ook als
een euvel gevoeld, dat een steeds grooter
aantal arbeiders in den kleinhandel een
stuk brood tracht te verdienen met hei
gevolg, dat het bona fide bedrijf van dj
groote middenstof wordt kapot gemaakt
Hij gaf in verband hiermede in overwe
ging aan nieuw op te richten bedrijven
zekere eischen te stellen opdat aan de
moordende concurrentie van slecht inge
richte winkels een einde wordt gemaakt
Verder drong hij er op aan om bij uit
voering van Regeeringsmaatregelen niet
alleen aan de coöperaties een plaats te
geven, maar ook te denken aan de groote
groep van kleine middenstanders die zulk
een zwaren strijd hebben te voeren.
Een ander punt waarbij werd stilge
staan, betreft de hooge lasten en huren,
die wel voor de volkswoningen, maar niet
voor de winkels omlaag gaan.
Opgemerkt werd, dat tal van midden
standers er slechter aan toe zijn dan de
arbeiders, vooral omdat voor hen niet
wordt gezorgd in omstandigheden, waar
in voor de arbeiders voorzieningen zijn
getroffen. Zij hebben geen ziekteverzeke
ring, geen ongevallenverzekering, geen
invaliditeitsverzekering, dikwijls zelf'-
geen ouderdomsvoorziening. Zij hebben
ook geen bedrijfskapitaal en zoo leven tal
van deze menschen, ook al omdat zij, wat
betreft den maatschappelijken steun wor
den afgewezen in de moeilijkste omstan
digheden die men zich denken kan.
In verband hiermede werd den Minis
ter gevraagd een poging te doen orde
nend in dit bedrijf op te treden.
Op dit laatste werd ook door den heer
Hellenberg Hubar aangedrongen. Deze
zou wenschen dat begonnen werd met een
algemeen vestigingsverbod voor kleine
handelszaken, om dan een regeling te
treffen, zoodat men in de toekomst niet
zonder vergunning zich in dit bedrijf kan
vestigen en dat die vergunning alleen ver
strekt wordt indien aan nader te stellen
voorwaarden wordt voldaan.
Voorts werd wenschelijk geacht een
wettelijke regeling van het cadeaustelsel
ür is een kleine meerderheid die de be
strijding van dit stelsel tegenhoudt en
daarom is het gewenscht dat die kleine
meerderheid gedwongen wordt zich neer
e leggen bij wat een groote meerderheid
in redelijkheid verwacht.
De heer Van der Putt zou speciaal de
groote warenhuizen willen treffen door
net nellen van progressieve bedrijfsver-
gunningen in dezen zin, dat de progres
sie sterker wordt naarmate meer arti
kelen worden verkocht.
Tenslotte werd nog gevraagd meerdere
ruimte voor den verkoop op Zondag, wat
echter van andere zijde op principieele
gronden bestreden werd.
Minister Verschuur betoogde in zijn
antwoord dat er voor den Middenstand
alle gelegenheid bestaat om met de Re
geering in contact te treden.
Aan belangstelling ontbreekt het niet.
Maar de kwestie is uiterst lastig. Het
afsluiten b.v. van een moeilijk definieer
baar terrein als van den middenstand is
ver van gemakkelijk, temeer omdat zoo
licht de belangen van de consumenten in
het gedrang komen. Van een algemeene
bedrijfsvergunning wil de Regeering dan
ook niets weten en nog veel minder van
een algemeen vestigingsverbod.
"Wat betreft de kwestie van het ca
deaustelsel, daarover wordt in midden
standskringen zóó verschillend gedacht,
dat een wettelijk verbod niet waarschijn
lijk is. Toch zal getracht worden hiervoor
eenigermate een regeling te verkrijgen.
Ontkend werd, dat aan de coöperaties
bij de uitvoering van crisismaatregelen
een voorsprong wordt gegeven en onder
zocht zal dan ook worden of hierbij' met
de belangen der middenstanders kan
worden gerekend.
Aan de bezwaren tegen enkele bepa
lingen van de Winkelsluitingswet zal ge
tracht worden tegemoet te komen, waarbij
echter met de principieele zijde van de
zaak ernstig rekening zal worden gehou-
den.
Uit alles blijkt wel, dat de Minister zich
zeer voorzichtig heeft uitgelaten. Posi
tieve toezeggingen werden niet verkregen.
Toch is het goed, dat in de Tweede Ka
mer ook aan de zorgen van den Midden
stand, die in het maatschappelijk leven
zulk een belangrijke functie heeft te ver
vullen, aandacht is geschonken.
Litwinoff te Rome.
Officieel wordt medegedeeld, dat Mus
solini Zondagmiddag den Russischen
volkscommissaris voor buitenlandsche
zaken, Litwinoff, ontvangen heeft en een
langdurig hartelijk onderhoud met hem
heeft gehad.
Mussolini en Litwinoff hebben over de
internationale politieke kwesties gespro
ken, in het bizonder over die, waarbij
beide landen direct betrokken zijn. Zij
overwogen de mogelijkheid van een ver
betering van den algemeenen politieken
toestand in den geest van het on
langs gesloten Italiaansch-sovjet-Russi
sche vriendschapsverdrag, waarbij zij
overeenkwamen, dit verdrag zoo spoedig
mogelijk te ratificeeren.
Ook heeft de koning van Italië Litwi
noff in particuliere audiëntie ontvangen
Uit een off. communiqué blijkt nog, dat
de eerste gevolgen van deze ontmoeting
zullen zijn: le. Nauwe samenwerking op
diplomatiek gebied tusschen Italië en
Sovjet-Rusland. 2e. Dat pogingen in het
werk zullen worden gesteld om de be
trekkingen tusschen sovjet-Rusland en
Duitschland te verbeteren.
Mussolini heeft zijn goede diensten
aangeboden om binnen eenige maanden
met den Duitschen rijkskanselier Hitier
besprekingen te openen om Duitschland
en Rusland nader tot elkaar te brengen.
Rusland wenscht in goede verstand
houding met Duitschland te leven en
Duitschland met zijn groote belangen in
sovjet-Rusland zal hoogstwaarschijnlijk
eenzelfde standpunt innemen.
Als de tegenstelling tusschen Rusland
en Duitschland opgeheven is, zal de weg
open zijn, om een verdere poging te doen
om Duitschland en Frankrijk dichter bij
elkaar te brengen, waarbij Rusland en
Italië, die in goede verstandhouding met
Frankrijk leven, als bemiddelaars kunnen
optreden.
De herstemming in Spanje.
Hoewel de definitieve uitslag van de
Zondag gehouden herstemming nog niet
bekend is, gelooft men, dat. de rechtschen
in de nieuwe cortes, welke zooals bekend
uit 473 afgevaardigden zal bestaan, 207
zetels zullen bezetten en dus slechts een
relatieve meerderheid zullen hebben.
De minister van binnenlandsche zaken
deelt mede, dat volgens een niet-officieele
telling de rechtschen bij de tweede stem
ming 23 zetels hebben verkregen, de ra
dicalen 20, de socialisten 29, de onafhan-
kelijke-radicaal-socialisten 2, de onafhan
kelijke republikeinen een zetel, de con
servatief republikeinen vijf en de com
munisten een zetel. Dit zijn dus tezamen
81 zetels. Zooals men weet, moesten er
Zondag 95 afgevaardigden worden geko
zen.
Ierland republiek?
De Iersche vrijstaat staat aan den
vooravond van een van de gewichtigste
beslissingen, welke deze staat ooit heeft
moeten nemen.
Thomas, de Britsche minister voor de
dominions, heeft de Valera een nota ge
zonden, waarin wordt medegedeeld, dat
de Britsche regeering de jongste besluiten
van den Dail, waardoor de grondwet
wordt gewijzigd, zeer ernstig acht.
De Valera heeft daarop in duidelijke
woorden medegedeeld, dat de vrijstaat
zijn republikeinsche politiek zal doorzet
ten.
In Dublin verwacht men, dat De Valera
een beroep op het volk zal doen en bin
nen drie weken nieuwe verkiezingen zal
uitschrijven. Hier is dus sprake van een
uittreden uit het Britsche rijk. De Valera
is vol vertrouwen, dat het volk zich voor
een Iersche republiek zal verklaren.
Vermoedelijk zal Engeland onmiddel
lijk na het uitroepen van de Iersche re
publiek de in Groot Brittannië wonende
leren uitwijzen.
Het wintert.
Uit verschillende deelen van Europa en
Azië komen berichten over de intrede
van krachtigen vorst en de daarmede ge
paard gaande verschijnselen van sneeuw
en ijs.
In Stockholm heeft het hard gesneeuwd
en in den omtrek der stad wordt reeds
druk het ski-loopen beoefend, terwijl de
plattelandsbevolking per slede de produc
ten naar de markt vervoert.
In Lapland bedraagt de temperatuur
54 graden Fahrenheit onder nul en de
kudden rendieren, die het voornaamste
bezit Normen van de Laplanders, worden
ernstig bedreigd door groote troepen wol
ven.
Op de Newa zitten verscheidene sche
pen vast in het ijs en twee bataljons der
Sowjet-genie zijn bezig een doorgang vrij
te maken. Het ijs is echter reeds zoo sterk
dat zelfs ijsbrekers er niet doorheen kun
nen komen.
Scherpe sneeuwstormen vormen een
groote belemmering voor de operaties der
Japansche en Mantsjoerijsche strijd
krachten, die bezig zijn, de bandieten in
de provincie Kirin uit te roeien.
Hevige stormen.
Boven geheel Griekenland woeden he
vige stormen. Verscheidene zeil- en mo
torschepen zijn gezonken, waarbij ook
enkele personen om het leven zijn geko
men.
In de bergen is de eerste sneeuw ge
vallen.
De telegrafische verbindingen met de
provincies zijn voor een deel verbroken.
De schade door den nieuwen storm op
de Zwarte Zee in de omgeving van Stam
boel aangericht, wordt op 10 millioen gul
den geraamd. Talrijke kleine schepen zijn
vergaan. Meer dan 10O personen worden
vermist. Sedert 60 jaar is een dergelijke
zware storm niet beleefd.
Ook in Zuid-Italië woedde een nood
weer. dat vooral de kusten van Sicilië
heeft geteisterd. Alleen voor Licata wordt
een schade gemeld van meer dan een mil
lioen. In geheel Zuid-Sicilië zijn de ri
vieren buiten haar oevers getreden.
Groote gebieden staan onder water. Ten
Zuiden van Messina heeft een zeebeving
groote schade veroorzaakt.
De groote brand te Istanboel.
De groote brand, welke in den nacht
van Zondag op Maandag aanzienlijke
schade heeft aangericht te Istanboel en
o.m. het gerechtsgebouw volkomen heeft
vernietigd, is thans gebluscht.
De brandweer is er in geslaagd de be
roemde Aja Sofia, welke direct aan het
gerechtsgebouw gTenst, te redden. De
brandschade wordt geschat op ruim tien
millioen guldens. Bij den brand in het
gerechtsgebouw zijn 500 belangrijke pro
cesstukken vernield, waardoor de rechts
pleging te Istanboel veel last zal onder
vinden.
Samenzwering in Rusland?
De correspondent te Reval (Estland)
van de „Daily Express" bericht, dat de
sovjet-Russische geheime staatspolitie
een omvangrijke samenzwering op het
spoor is gekomen.
De samenzweerders zouden het plan
opgevat hebben, het „Stalin-huis" en an
dere belangrijke regeeringsgebouwen der
sovjets in de lucht te doen springen.
In totaal zouden 8500 personen gear
resteerd zijn, waaronder 1000 regeerings-
ambtenaren, soldaten en officieren.
Nu Amerika weer nat wordt.
Op zijn buitenverblijf heeft president
Roosevelt de code onderteekend, welke
den omvang en de wijze van den invoer
van sterke dranken regelt. De code draagt
een voorloopig karakter.
Zaterdagmiddag waren meer dan 350
aanvragen voor alcoholinvoer ingewilligd.
De meeste dezer aanvragen kwamen uit
Italië, verder uit Duitschland, Engeland
en Frankrijk. De vergunningen betreffen
slechts voor 5 pet. whiskey.
De Canadeesche likeurstokers zijn zeer
teleurgesteld, dat de Vereen. Staten den
invoer van alcohol hebben vastgesteld op
bet gemiddelde van de jaren 19101914.
Zij hebben groote voorraden gereed ge
maakt, welke thans slechts voor een be
trekkelijk klein gedeelte kunnen worden
ingevoerd.
Tusschen Canada en de Vereen. Staten
zijn onderhandelingen gaande, om een
regeling te treffen dienaangaande.
De opheffing van het drankverbod be-
teekent niet, dat hiermee een eind is ge
komen aan de dranksmokkelarij aan de
Amerikaansehe kust.
De kustwachten zijn er op voorbereid,
hun strijd tegen den smokkelhandel even
krachtig voort te zetten als zij in de jaren
der prohibitie deden.
Amerika's binnenlandsche drankvoor
raad is voldoende om aan de eerste vraag
te voldoen, maar vroeg of laat zal deze
van uit het buitenland moeten worden
aangevuld.
Dan zal zich een nieuwe mogelijkheid
openen voor de dranksmokkelaars, n.l.
om in te voeren zonder rechten te beta
len.
Aan den verboden smokkelhandel
wordt deelgenomen door 90 buitenland
sche schepen en de drank wordt aan land
gebracht door snelle motorbooten en vlieg
tuigen.
Derhalve zal de kustwacht, ook na de
intrekking der prohibitie met bijna haar
volledige vloot tegen de smokkelaars blij
ven optreden.
Een afgedwongen verklaring?
Tijdens het verhoor van een van de
communistische getuigen in het proces in
zake de brandstichting in den Rijksdag
zeide een van de getuigen:
„Wij hebben de vorige verklaring ge
dwongen afgelegd. Wij moesten de ver
klaringen, welke de politie ons voorlas,
bevestigen".
Dimitroff vroeg toen, dat degenen, die
hiervoor verantwoordelijk waren, als ge
tuigen zouden worden gehoord.
President Bünger was hierover zeer
verontwaardigd, doch de officier van
justitie ondersteunde het verzoek, „ten
einde de buitenlandsche pers tevreden te
stellen".
De Senaat willigde vervolgens ihet ver
zoek van Dimitroff in.
De tekorten in Frankrijk.
De door Chautemps ingediende finan-
cieele voorstellen voorzien in een volko
men dekking van het tekort op de begroo
ting, dat geschat wordt op plm. zes mil
liard frank.
De maatregelen, samengevat in 13 arti
kelen, zullen opbrengen: twee milliard
aan bezuinigingen, een milliard door
maatregelen tegen de belastingontdui
king, anderhalf milliard door fiscale
maatregelen, anderhalf milliard door
buitengewone inkomsten.
De bezuinigingen zullen in hoofdzaak
bereikt moeten worden door verminde
ring van de uitgavenraming met 600 mil
lioen, door een hervorming van de admi
nistratie, die 300 millioen moet opbren
gen, door verlaging der ambtenarensala
rissen tot een totaal bedrag van 275 mil
lioen, door nauw toezien op de onkosten
vergoedingen en dergelijke uitgaven,
waardoor men 600 millioen hoopt te be
sparen.
Korte Berichten.
In Turksche regeeringskringen is
men van meening, dat de betrekkingen
tusschen Turkije en Bulgarije, die eens
zeer vriendschappelijk waren, hoe langer
hoe slechter worden.
Het Japansche ministerie van ma
rine deelt mede, dat vóór 1936 43 kleine
en middelmatig groote oorlogsschepen
zullen worden gebouwd, welke ongeveer
431 millioen jen zouden kosten. Met den
bouw van deze schepen zou de Japansche
vloot ongeveer 73 van de Amerikaan
sehe vloot bereiken.
Volgens een bericht uit Swerdlowsk
(Rusland) werd aldaar een temperatuur
geregistreerd van 43 graden beneden het
vriespunt. Alle openbare werkzaamheden
moesten worden stopgezet.
Volgens een officiéél bericht vertoe
ven er in totaal ongeveer 2300 Duitsche
Joden in België. De regeering heeft hun
te verstaan gegeven, dat zij het beste zul
len doen met zich zoo spoedig mogelijk
in een ander land te vestigen. Slechts
enkele Joden zullen verlof krijgen om
in België te blijven.
Het parket te Brussel heeft een huis
zoeking verricht in de woning van den
Vlaamschen dichter Wies Moens en er
een aantal documenten van de Dinaso-
beweging in beslag genomen, waarvan de
dichter volgens het parket propaganda-
chef zou zijn.
In Smyrna heeft het op een dag
14 uur lang gestortregend. Het geheele
verkeer stond stil. De café's waren onder-
geloopen en de menschen stonden op stoe
len en tafels. Daarbij is groote materieele
schade aangericht en zijn vele dieren ver
dronken.
Vergrooting capaciteit van den
Ouden IJsel.
Naar gemeld wordt, zijn bij de regee
ring plannen aanhangig gemaakt om bij
Binnenland.
Steun aan aardappeltelera uit het land
bouwcrisisfonds.
De strenge winter.
Buitenland.
Samenzwering in Rusland?
Wordt Ierland een republiek?
Litwinoff te Rome.
Amerika weer „nat".
wijze van werkverschaffing over te gaan
tot een belangrijke vergrooting van de
capaciteit van de Oude IJsel, waardoor
deze bevaarbaar zal worden voor schepen
tot ruim 400 ton (thans 20 ton).
Steun aan aardappeltelers.
De „St.-Crt." van gisteravond bevat een
beschikking van den Minister van Econo
mische Zaken, waarbij steun verleend
wordt uit het Landbouwcrisisfonds aan
de telers van aardappelen, welke als zoo
danig door de Gewestelijke aardappel
centrales zijn erkend.
Aan die telers wordt door de Neder-
landsche Aardappelcentrale steun ver
leend voor de door den Nederlandschen
Algemeenen Keuringsdienst goedgekeur
de Noord-Hollandsche Eerstelingen, oogst
1933, welke door deze telers in het tijd
vak van 27 September 1933 tot 15 De
cember 1933 in Noord-Holland voor ex
port zijn of worden verzonden, of voor
veevoeder zijn of worden afgeleverd. De
steun bedraagt 50 cents per 100 Kg.
Op gelijke wijze wordt steun verleend,
voor de Friesche Eerstelingen, Bintjes en
Ideals, oogst 1933, voor zoover deze aard
appelen naar de Friesche weidestreek als
veevoeder zijn of worden afgeleverd, in
het tijdvak van 16 October tot 15 Decem
ber 1933.
In afwachting van een definitieve rege
ling bedraagt de steun thans 30 cents per
100 Kg.
Evenzoo wordt steun verleend voor
aardappelen, oogst 1933, welke in het
tijdvak van 1 November 1933 tot 1 Fe
bruari 1934 zijn of worden geleverd aan
de fabriek N.V. Limburgsche Spiritus In
dustrie te Herkenbosch. Het bedrag van
den steun is 35 cents per 100 Kg.
Bij beschikking van den minister van
economische zaken is bepaald, dat de
Stichting Nederlandsche Aardappel-Cen
trale uit het Landbouwcrsisfons zal uit-
keeren aan door de Gewestelijke aard
appelorganisaties erkende verbouwers
van consumptie-aardappelen, oogst 1932,
een bedrag van 25 cents per 100 Kg.
aardappelen.
In het reglement Aardappelsteunbe-
schikking, oogst 1932, wordt bepaald, dat
deze steun zal worden uitgekeerd over de
hoeveelheden, welke bij de op 27 Maart
1933 gehouden inventarisatie bij de te
lers, in voorraad waren van den oogst
1932. Voorraden beneden 1000 Kg. ko
men niet voor steun in aanmerking, ter
wijl van voorraden, grooter dan 1000 Kg.
van het bedrag van den uit te keeren
steun eerst 1000 Kg. wordt afgetrokken.
Commuistische blaadjes op lagere
scholen.
In de Memorie van Antwoord aan de
Tweede Kamer inzake de onderwijsbe-
grooting deelt Minister Marchant het vol
gende mede:
Na kennisneming van een in de pers
verschenen bericht, dat een lid van den
raad der gemeente Amsterdam zich tot
burgemeester en wethouders had gewend
met vragen omtrent het verspreiden van
communistische blaadjes op openbare
lagere scholen aldaar, heeft de Minister
zich tot den burgemeester gewend met
verzoek hem omstandig in te lichten om
trent de getroffen maatregelen, die van
zoodanigen aard behooren te zijn, dat
herhaling van het aan den dag getreden
euvel voor goed is uitgesloten, zoowel in,
als in de omgeving van de scholen.
De Nationale Bond tegen revolutie.
De Nederlandsche Bond tegen revolu
tie, in welks hoofdbestuur de Kamerle
den ir. Bongaerts, mr van der Hoeven
en ridder van Rappard, voorts gen. van
Terwisga, prof. Volgraff e.a. zitting heb
ben, had tot nog toe zijn aandacht in het
bijzonder op de communistische en aan
verwante, minder fel-roode gevaren ge
concentreerd en ten aanzien van de fas
cistische beweging den loop der dingen
nog afgewacht. Thans meent de bond zijn
waarschuwende stem ook ten deze in zijn
orgaan „Ik zal handhaven" te moeten
doen hooren. Het opzij schuiven van wet
telijke rechten en verplichtingen, het ver
vangen van een historisch ontwikkeld
staatsbestel door iets heel nieuws, omdat
daarmee in het buitenland succes is be
reikt, acht de bond ten zeerste onver
standig.