Toor allen die Sukkelen
EERSTE BLAD.
ZATERDAG 25 NOVEMBER 1933
DAGBLAD VOOR DE PROVINCIE ZEELAND
48e JAARGANG - No. 48
Dit nummer bestaat uit 2 bladen
Buitenland
Mphardt's LaxeertaMetten
Binnenland.
Staten-Generaal.
Belangrijkste Nieuws.
crtels' Oliefabrieken N.V.
Amsterdam,
Kwaliteits producten:
Murwe en halfz. 7-8*/2 °/o
Lijnzaadkoekjes vocht, dat is
Lijnzaadschilfers i 5% vocht
Lijnmeel minder dan
Vraagt merk RERTELS.
Uitg.: N.V. Uitgevers-Maatschappij „Luctor et
Emergo" ter exploitatie van het blad „De Zeeuw".
Bureaux Lange Vorststraat 70, Goes.
Tclofoonnummcr 11.
Postchèquo on Glrorekoning 44455,
Bijkantoor Middelburg, Lango Burg. Tclof. ZOO.
Directeur-Hoofdredacteur: It. ZUIDEMA.
Ve Zeeuw
Abonnementsprijs f 2.50 per kwartaal,
weekabonnementen voor Middelburg, Goes en
Vlissingen f0.20. Losse nummers 5 cent.
Advortontiön 30 cent per regel. Ingezonden
mododoolingon 00 cent per regol. Kleine
Advcrtontiön Dinsdags en Vrijdags 10.75, bij
vooruitbetaling. Onder letter of motto f 0.85.
Bij contract belangrijke korting.
Regeeringsmaatregelen.
Er wordt van alle kanten geroepen om
hulp en steun van de Overheid maar daar
tusschen door en daar boven uit zelfs
klinkt het geroep van hen die de geno
men maatregelen of onvoldoende of ge
heel verkeerd achten.
Ons Groningsche orgaan vindt het vol
strekt niet erg dat deze critiek gehoord
wordt. Maar gelukkig dat het niet bevalt,
zegt dit blad.
Een eenigszins eigenaardige maar toch
juiste uitspraak.
Er wordt van verschillende zijden een
sterke aandrang uitgeoefend om te komen
tot uitbreiding van de Overheidsbe
moeiing.
De staat moet het doen! Dat is het
ideaal van de Soc.-Democraten en vau
hun tegenvoeters de Nat.-Socialisten.
De staat moet alles en mag alles en
kan alles.
Schijnbaar is er tusschen beide rich
tingen een hemelsbreed verschil, maar
in den grond der zaak zijn er belangrijke
punten van overeenkomst. De wegen
waarlangs men gaat zijn verschillend,
maar bij beide is het doel Staatsabsolu-
tisme.
En nu is het voordeel vem wat wij
thans zien gebeuren en wat in vele op
zichten door de omstandigheden geboden
is, dat we aanschouwelijk onderwijs ont
vangen.
Wij zien nu, dat het, wanneer de
Overheid, zij het noodgedwongen, zich
met het maatschappelijk leven gaat be
moeien naar alle kanten mis loopt.
We zien nu hoe het niet moet.
En nu zegt ons Groningsche orgaan:
„Dit is de goede kant aan het geval, dat
het nooit goed loopt.
Men denke zich eens in, dat de staal
alles van boven af goed kon regelen in
de maatschappij. Dan zaten wij zoo in het
meest tyrannieke socialisme en de staat,
die alles verzorgde, zou zijn wil allen op
leggen. De vrijheid ware verdwenen.
Hoe gelukkig dus, dat het moeilijk
loopt, al doet men ook zijn best.
De menschen hebben van het socialis
me en van het optreden van den staal
altijd veel goeds gehoord. Nu drinken zij
enkele droppels uit den beker van de al
gemeens staatsbemoeiing, en ieder trekt
een vies gezicht.
Wij vinden dat niet zoo erg. In zekeren
zin mogen wij het wel zoo."
Geen wonder, zal men van de zijde der
N.S.B. zeggen, dat het verkeerd gaat. Wat
zal men nu anders van een door het par
lementarisme verworden staat verwach
ten? Hoe kan men nu meenen dat het
goed zou gaan in een door de politiek
vergiftigde staat?
Zij zien hierbij echter een kleinigheid
over het hoofd.
Deze:
Dat van de zijde van het parlement
juist geklaagd wordt, dat de Volksverte
genwoordiging in de steunmaatregelen
veel te weinig gekend wordt. Dat alle
maatregelen in het belang van de bedrij
ven genomen worden in overleg met de
uit het bedrijfsleven opgekomen corpora
ties. Lat de uitvoering voor een groot deel
is gelegd in handen van vertrouwensman
nen uit het bedrijfsleven.
En toch loopt het naar alle kanten
mis. Omdat de Overheid zich hier moei
bewegen op een terrein wat het hare
niet is.
Het is goed, dat dit nu weer eens
duidelijk blijkt, zooals het ook gebleken
is in de na-oorlogsjaren toen ons volk
tenslotte van het ingrijpen van den
„staat" meer dan genoeg bleek te hebben.
Dat is de eene kant van de zaak.
De andere kant is dat het nooit goed
te praten valt wanneer als de Overheid
iets moet doen op dit terrein, een zeer
groot deel van ons volk de noodige mede
werking weigert en niets onbeproefd laat
om de Overheidsmaatregelen te sabotee-
ren.
Het schijnt soms alsof tegenover de
regeeringsmaatregelen alles geoorloofd is.
Met de moeilijkheden waarmee de Over
heid te worstelen heeft wordt niet gere
kend. Zelfs menschen die overigens nauw
leven, schijnen als het er om gaat de re
geeringsmaatregelen te verijdelen weinig
last van hun geweten te hebben. Zij ver
staan niet, dat vooral in deze dagen het
bidden voor de Overheid gepaard moet
gaan met het werken en dat ook al is
dat dan iets minder voordeelig het egoïs
me naar den achtergrond moet worden
gedrongen.
In het groote, maar ook in het kleine.
Politieke doodgravers.
In een der bladen werd het optreden
van hen die bezig zijn het constitutioneel
parlementaire stelsel te ondermijnen te
recht gekenschetst als het werk van po
litieke doodgravers.
Wij denken hjerbij niet in de eerste
plaats aan de Nat. Socialisten.
Deze heeren voeren een groot woord:
zijzullenditenzij weten dat, maar
zij hebben naar het schijnt nog nooit aan
dacht geschonken aan het wijze woord
van Achab, dat dia zich aangordt, zioh
niet moet beroemen als die zich losmaakt.
Van deze zijde dreigt, ondanks de
groote woorden, die daar gesproken wor
den, niet het grootste gevaar.
Het eigenlijke gevaar schuilt aan de
zijde van de zich noemende democra
ten, die terwijl ze in hun domheid mee
nen dat ze het parlementaire stelsel ver
dedigen, juist bezig zijn, voor dat stelsel 't
graf te graven.
Om dit bedrijf in volle werking te zien,
moet men b.v. letten op wat te Amster
dam gebeurt.
Daar hebben eerst de soc. democraten
geweigerd hunne medewerking te ver-
leenen aan de gezondmaking van de fi
nanciën. Zij weigerden te herstellen wat
mee door hun schuld kapot was gemaakt
en nu er anderen zijn die dat moeilijke
werk willen ter hand nemen, nu doen ze
hun best om dien arbeid te doen misluk
ken.
Een paar dagen geleden werd om een
bagatel-zaak een motie van afkeuring te
gen het beleid van B. en W. door ge
dreven. Maar zoo weinig ernst was hier
in het spel, dat men niet het minste be
zwaar had, met datzelfde college de be
grooting te behandelen.
Zioo wordt van de meest ernstige din
gen een schandelijk politiek spel gemaakt.
Straks zal, naar verwacht wordt, de
ontwerp-begrooting worden afgestemd.
Anderen zullen dan doen wat de meer
derheid van den Raad weigert te doen.
De gemeentelijke autonomie heeft dan
weer een geweldige knauw gekregen. En
tegelijkertijd het parlementaire stelsel,
dat, wanneer het regelmatig functioneert
van zoo groote beteekenis kan zijn voor
ons volk.
De kabinetscrisis in Frankrijk.
De oorzaak.
De nachtzitting, die tot den val van het
Fransche ministerie leidde, had een zeer
bewogen verloop.
Minister-president Sarraut nam in den
loop van de zitting het woord. Hij ver
klaarde, dat hij politiek wilde voeren en
geen bioscoopvoorstelling wilde geven.
Aan de socialisten gaf hij te kennen, dat
hij van marchandeereni niet wilde weten.
Het gaat er thans om, de financiën van
het land te beveiligen.
Herriot wees er op, dat de aanvaarding
van de financieele voorstellen der regee
ring noodig is. Indien het Fransche volk
zich even opofferingsgezind betoont als
het Engelsche, zou de taak van den mi
nister van financiën gemakkelijk zijn.
De renteniers hebben hun offers ge
bracht, thans moeten anderen dit ook
doen. De republiek is in gevaar!
Ook de vroegere minister van finan
ciën Flandin voerde het woord, die ver-
iklaarde voori het regeeringsvoorstel te
zullen stemmen, hoewel niet met geest
drift. Het gaat thans echter om het heil
van Frankrijk. Fladin wees op de week
staten van de Bank van Frankrijk, waar
uit blijkt, dat 20 October niet minder dan
2,5 millioen francs aan den goudvoorraad
is onttrokken.
Al deze woorden hielpen echter niet. Er
was geen meerderheid om het kabinet te
steunen.
President Lebrun heeft gisteren den ge-
heelen dag besprekingen gehouden met
de leiders der politieke groepen en met
financieele persoonlijkheden teneinde een
kabinetsformateur te vinden. Tal van be
kende politieke leiders hebben hun oor
deel over de crisis kenbaar gemaakt.
Nikkei-invoer in Duitschland
Gedurende den laatsten tijd is er in een
deel van de buitenlandsche pers meer
malen gewezen op een verhoogden invoer
van nikkel, welk metaal voor bewape
ningsdoeleinden bestemd zou zijn.
Naar uit Berlijn gemeld wordt, zijn
deze geruchten absoluut onjuist. Welis
waar is de invoer van nikkel in vergelij
king met het vorige jaar toegenomen,
doch zij zal minder bedragen dan in 1928
en 1929.
Een groot deel van het ingevoerde nik
kel dient voor aanmunting.
De groote verzoendag In Griekenland.
De Grieksche bladen leveren heftige
critiek op de regeering en de Joodsche
gemeenschap in verband met het invoe
ren van een wet waarbij de Joodsche
groote verzoendag tot 'n officieelen feest
dag wordt verklaard waarop alle winkels
moeten gesloten worden.
Verwacht wordt dat de regeering in
verband met de talrijke protesten van het
niet-Joodsche deel der bevolking de wet
zoodanig zal wijzigen dat de verplichte
winkelsluiting alleen betrekking heeft op
Joodsche zaken.
De bladen verklaren dat de wet was in
gevoerd als een belooning aan de Jood
sche gemeenschap die de regeering bij
de jongste verkiezingen heeft gesteund.
Fascistische samenzwering In Spanje?
Donderdag liepen er te Madrid geruch
ten, volgens welke de politie een monar-
chistisch-fascistische samenzwering op
het spoor zou zijn gekomen, waarbij zoo
wel burgerlijke als militaire kringen be
trokken zouden zijn. In verband hiermede
heeft de politie uitgebreide maatregelen
getroffen en alle strategische punten van
de stad bezet.
Volgens veler opvatting zou men hier
echter slechts met een verkiezingsma
noeuvre te doen hebben, waarvan het
doel was, ten gunste van de linksehe par
tijen invloed te oefenen op de herstem
mingen van 3 December. In den gisteren
gehouden ministerraad werd meegedeeld,
dat de toestand in het land overal kalm
was.
Korte Berichten.
De Düitsche regeering zal te Wee-
nen stappen doen naar aanleiding van
het incident aan de Oostenrijksche grens,
waarbij een Duitsch militair op Duitscb
gebied door een Oostenrijksch Heimwehr-
man werd doodgeschoten.
i De regen, welke van Donderdag
ochtend vroeg tot 's avonds laat op Na
pels is gevallen, heeft niet alleen in de
lager gelegen stadsgedeelten groote over
stroomingen veroorzaakt, maar ook ern
stige stagnatie bij het verkeer teweegge
bracht. Op eenige plaatsen in de stad
stond het water een halve meter hoog.
De Duitsche posterijen zullen bin
nenkort een nieuwen postzegel van 1
pfennig doen verschijnen met de beelte
nis van den rijkspresident met haken-
kruis-wapenmerk.
met Verstopping of moeilijken, tragen en
onregelmatigen Stoelgang zijn
onmisbaar. Werken vlug zonder kramp of
pijn. Bij Apothekers en Drogisten. Doos
60 ct.
DE AMSTERDAMSCHE SALARIS-
VOORSTELLEN.
De Raad voor loonsverlagingi
Kindertoieslag verworpen.
Na langdurige debatten ia de Amster-
damsche Gemeenteraad gisteren over di
verse belangrijke voorstellen gaan stem
men.
Met 23 tegen 19 stemmen keurde de
raad goed het voorstel van B. en W. tot
opheffing van het Crisisfonds. Tegen
stemden de sociaal-democraten, de com
munisten en dhr Kitsz.
Met 31 tegen 11 stemmen werd beslo
ten de onderhandelingen in het georg.
overleg niet te hervatten.
De voordracht van B. en W. tot her
ziening van de loonen en salarissen en
andere regelingen van de arbeidsvoor
waarden voor de gemeentewerklieden en
-ambtenaren (zonder den kindertoeslag)
werd met 23 tegen 20 stemmen aangeno
men.
Het voorstel van B. en W. om een kin
dertoeslag in te voeren werd verwor
pen met 24 tegen 19 stemmen, zulks om
dat 'hiertegen ook de neutrale midden
standers en Ir de Hartogh stemden.
Het voorstel ter invoering van den 9-
urigen werkdag in de ziekenhuizen werd
aangenomen met 22 tegen 21 stemmen.
Het voorstel van B. en W. tot herklas-
saficatie van het gemeentepersoneel werd
met dezelfde stemmenverhouding door
den Raad aanvaard.
De voordracht van B. en W. oom de pe
riodieke verhoogingen voor de ambtena
ren voorloopig op te schorten, werd even
eens aangenomen met 2221 stemmen.
De burgemeester deelde hierop mede,
dat de verwerping van den kindertoeslag
door den Raad een zoodanige wijziging in
de begroeting brengt, dat B. en W. zich
hierover nader willen beraden. In ver
band hiermede werd de zitting geschorst
tot a.s. Dinsdagmiddag.
Vliegen niet naar Genève.
Op de vragen van den heer Van der
Hoeven betreffende de mededeelingen in
„Het Volk" ter zake van het terugkomen
door den heer Vliegen op zijn ontslag
aanvrage als lid der Nederlandsche dele
gatie ter Ontwapeningsconferentie heeft
Minister De Graeff het volgende geant
woord:
Ondergeteekende heeft kennis genomen
van een artikel in „Het Volk", waarin
uitlatingen werden weergegeven, welke
de heer Vliegen zou hebben gedaan om
trent het terugkomen op zijn ontslagaan
vrage als lid van de Nederlandsche dele
gatie ter Ontwapeningsconferentie.
Toen ondergeteekende in September j.l.
gebleken was, dat op de ontslagaanvrage
van den heer Vliegen nog niet was be
schikt, heeft hij hem inderdaad uitge-
noodigd, op deze ontslagaanvrage terug
te komen.
Ondergeteekende heeft bij de behande
ling van Hoofdstuk III van de Rijksbe-
grooting in de Tweede Kamer der Staten-
Generaal op 17 November j.l. in den
breede de motieven uiteengezet, die hem
daartoe hebben geleid.
In de woorden, door den heer Vliegen
na deze uiteenzetting in de Tweede Kamer
gesproken, heeft ondergeteekende aanlei
ding gevonden, hem mede te deelen, dat
onderget. het verzoek aan hem, om op
zijn ontslagaanvrage terug te komen,
moest terugnemen. Dienovereenkomstig
heeft onderget. aan H. M. de Koningin
het verzoek van den heer Vliegen om ont
heffing uit bedoelde functie met gunstig
advies voorgeleid.
De verantwoordelijkheid voor de samen
stelling der delegatie berust by den Mi
nister van Buitenlandsche Zaken. Tegen
mededeeling, met wien ondergeteekende
al of niet overleg heeft gepleegd, heeft
hij bezwaar.
Tegen het cadeaustelsel.
De afd. Bussum van de Ned. Vereen,
van Huisvrouwen, welke 1100 leden telt,
beeft met algemeene stemmen besloten
om van winkeliers geen cadeaux te aan
vaarden. Bij de besprekingen is alge
meene verontwaardiging over het cadeau
stelsel uitgesproken; men meende, dat
thans door dezen maatregel duidelijk
moet gemaakt worden, dat de huisvrou
wen haar bekomst van dit systeem heb
ben.
De cadeaukwestie is in de plaatselijke
huisvrouwenvereeniging aan de orde ge
weest; nu een groot aantal winkeliers een
verkoopactie op touw hebben gezet, waar
bij aan elke koopster, die voor vijftig cent
koopt, eeni gedrukt Bussumsch wapen
wordt uitgereikt, waarvan men er tien
moet verkrijgen oom voor een cadeau in
aanmerking te kunnen komen, werd bet
gevaar, juist voor de buisvrouwen, die in
dezen tijd geen groote bedragen kunnen
besteden, te groot geacht, dan dat men
nog langer met een duidelijke uitspraak
wilde wachten.
Ziekteverzekering bij werkverschaffing.
In bet Staatsblad is opgenomen een
Kon. Besluit, waarbij de premiën voor de
ziekteverzekering bij de werkverschaffin
gen worden teruggebracht van 8 op 5 pet.
Deze vermindering wordt voor de eer
ste maal toegepast bij de vaststelling der
premie, verschuldigd over loon, uitbetaald
na 31 December 1933.
De Omzetbelasting.
Bij Koninklijk besluit van 14 Novem
ber, opgenomen in bet gisteren versche
nen Staatsblad no. 591, is bepaald, dat
de Omzetbelastingwet 1933 in werking zal
'treden op 1 Januari 1934.
Verschil in steunverleening.
De minister van Sociale Zaken ver
klaart in de Memorie van Antwoord zij
ner begrooting, geen termen te kunnen
vinden om het verschil in uitkeering tus
schen verzekerde en niet-verzekerde ar
beiders op te beffen.
De minister ontkent, dat de regeering
streeft naar steeds verdere verlaging van
steun. Hieruit mag echter niet worden af
geleid, dat nergens tot tariefsverlaging
wordt overgegaan.
Omtrent de mogelijkheid van verstrek
king van goedkoope aardappelen aan
werkloozen pleegt de minister overleg met
zijn ambtgenoot van Economische Zaken.
TWEEDE KAMER.
Justitiabegrooting.
De Kamer heeft in de nachtzitting van
Donderdag op Vrijdag de begrooting van
Justitie zonder hoofdelijke stemming aan
genomen.
Binneniandsche Zaken. De Kies
wet. Betrouwbaarheid van de Bur
gerwacht Autonomie der Gemeen-
ten. Burgemeestersbenoemingen.
In de vergadering van Vrijdag werd
voortgezet de behandeling van de begroo
ting van Binnenl. Zaken.
Minister D e W i 1 d e zet zijn rede voort
en merkt op, dat de Kieswet feitelijk al
tijd op de helling is. .Wat de kleine 1
Binnenland.
De Tweede Kamer over de begrooting van
Binneniandsche Zaken.
De omzetbelasting op 1 Jan. in werking.
De heer Vliegen niet naar Genève.
De Amsterdamsche Gemeenteraad over
de loonkwestie.
Buitenland.
De kabinetscrisis in Frankrijk.
Fascistische samenzwering in Spanje?
Ingezonden Mededeeling.
Soyaschilfers gewoonlijk
Soyakoekjes indekoeken.
Ratiokoekjesv.rationeele voedering
Kunstkorrel geeft meeste eieren
en sterkste kuikens
Vitaminenmee! beter dan vischmeel.
Let op ons ongeschonden LOODJE.
partijen betreft, dikwijls is gebleken, dat
de waarheid is niet bij de massa doch
in een klein hoekje. Doch het gaat hier
uitsluitend om de samenstelling van een
goed parlement. Het parlement mag niet
versplinterd worden. Dan is er de kwes
tie der verantwoordelijkheid, ook bij de
oppositie, zelfs wanneer die niet spoedig
tot meeregeeren geroepen zullen worden.
Veel worden er kleine partijtjes gesticht
door personen, die op een lijst van een
groote partij geen goede plaats kunnen
krijgen. Als er dus voorstellen tot wijzi
ging der Kieswet komen, zou de kwestie
der kleine partijen in deze richting onder
de oogen kunnen worden gezien.
Niemand is gedwongen te stemmen,
wel om naar het stemlokaal te gaan.
Persoonlijk gelooft spr., dat de opkomst
niet door straf moet worden bevorderd.
Er behoort vrijheid te zijn om te stem
men. De burgerij moet het recht hebben
om te stemmen, niet de plicht. Moreel
is het de plicht om van het stemrecht
gebruik te maken.
Orde en rust moeten door de Overheid
worden gehandhaafd, niet door particu
lieren. Als op een gegeven oogenblik er
menschen zijn, die de handhaving een te
zware taak achten voor de Overheid en
haar organen, komen particulieren hun
diensten aanbieden. Zoo zijn in Nov. 1918
ontstaan de Bijz. Vrijwillige Landstorm
en de Burgerwacht. Was er geen orde
en rust, dan zou ook de heer Zadelhof!
zijn werk niet kunnen doen. Dat de land
storm en de burgerwachten zich oefenen
is logisch en te wijten, niet aan hen,
maar aan degenen, die deze instituten
noodig maken. Spr. dankt de burgers,
die kracht, tijd en soms ook geld beschik
baar stellen voor genoemde instituten.
Spr. ontkent, dat er in de Burgerwach
ten verkeerde elementen zijn binnenge
drongen, in den omvang als de heer
Schaepman zeide. Hier en daar moge een
fascist binnengedrongen zijn, daartegen
wordt door spr. met kracht opgetreden.
Liever zou spr. in het geheel niet van
burgerwachten gebruik maken, dan van
niet volkomen betrouwbare.
GecL Staten hebben door hun locale
kennis veel nuttigs gedaan, ten aanzien
van gemeenteraadsbesluiten. Maar de
toestanden zijn veranderd. Als nu pro
vinciën wel een electriciteitsbedrijf ex-
ploiteeren heeft het al spoedig den schijn
dat de staatsrechtelijke verhouding tus
schen Ged. Staten en Provincies uit het
oog wordt verloren. Hier doet zich een
probleem voor, dat voortdurend spr.'s
aandacht vergt, ook de schijn moet wor
den vermeden.
Verplichte aansluiting bij Waterleidin
gen geschiedt alleen, als er hygiënische
motieven voor zijn. Het algemeen belang
geeft den doorslag.
De autonomie der gemeenten is een
kostbaar en kostelijk goed. Doch er zijn
er, die de autonomie misbruiken, daarom
is er een wetsontwerp op grond van art.
144 4e alinea der Grondwet in vergevor
derden staat van voorbereiding.
Ook loopt de autonomie gevaar door
den fin. toestand van verschillende ge
meenten. De gemeentel ij ke finan
ciën zijn een landsbelang; hier
mag niet een soort klassestrijd ingevoerd
worden. Spr. becijfert, dat de gemeenten
in Nederland hebben gewerkt met een
tekort in 1931 van f20.196.000 en in 1932
van f54.316.000. Zoo kan dit niet door
gaan; anders ligt daar het einde van alle
autonomie. De financiën van rijk
en gemeenten moeten in orde
komea De circulaires ten deze zijn
