VRIJDAG 10 NOVEMBER 1933 DAGBLAD VOOR DE PROVINCIE ZEELAND 48e JAARGANG - No. 35 Buitenland Binnenland. Staten-Generaal Uit de Provincie Belangrijkste Nieuws, Uitg.: N.V. Uitgevers-Maatschappij „Luctor et Emergo" ter exploitatie van het blad „De Zeeuw". Bureaux Lange Vorststraat 70, Goes. Telefoonnummer 11. Postchèquo en Girorekening 14155. Bijkantoor Middelburg, Lange Burg. Tolof. 259. Directeur-Hoofdredacteur: II. ZUIDEMA. Abonnementsprijs i 2,50 per kwartaal, weekabonnementen voor Middelburg, Goes en Vlissingen f0.20. Losse nummers o cent Advertentiön 30 cent- per regel. Ingezonden modcdoolingen 00 cent per regel Kleine MvcrtonliöR Dinsdags en Vrijdags 3t).-75? lij vooruitbetaling. Onder lettor et rentte 1 Bij contrast belangrijke korting. ONZE BUITENLANDSCHE POLITIEK. Nederland en België. De neutra liteit van België feitelijk ver vallen. In de Memorie van Antwoord op het Voorloopig Verslag der afdeelingen van de Tweede Kamer over de begrooting van Buitenlandscbe Zaken voor 1934 merkt minister De Graeff omtrent de betrek kingen tusschen Nederland en België op: Sinds de namens 's ministers ambts voorganger over een herziening van het Verdrag van 1839 c.a. gevoerde bespre kingen zijn onderbroken, hebben geen dergelijke onderhandelingen meer plaats gehad. De zaak is blijven rusten. Al vreest de minister dat het oogen- blik nog niet nabij is, waarop het com plex der vraagstukken, dat op regeling met België wacht, zijn oplossing zal heb ben gevonden, toch blijft hij hopen, dat te eeniger tijd een regeling tot stand zal kunnen komen, welke voor heide landen aannemelijk zou zijn. De verplichting tot geheimhouding, die ook voor de Nederlandsche legeering be staat, is niet opgeheven. Onder deze om standigheden kan de Minister thans geen vrijheid vinden tot overlegging van de ge vraagde documenten over te gaan, al vorens de mogelijkheid tot opheffing der geheimhouding met de vertegenwoordi gers der andere regeering te hebben be sproken. De regeering sluit zich aan bij de mee ning der leden, die betoogen dat België's recht om verdedigingswerken aan te leg gen, buiten elk verband staat met het ver drag van 1839. Formeel gesproken kan, naar het de re geering voorkomt, niet worden volgehou den, dat de Belgische neutraliteit is afge schaft. Haar afschaffing immers is af hankelijk van de medewerking van Ne derland, welke nog niet is verleend. Men kan het oog echter niet sluiten voor het feit, dat de onzijdigheid van België niet langer wordt geschraagd door den wil van België zelf, door dien van de garandeerende mogendheden of door dien van de talrijke andere bij de bovenge noemde vredesverdragen betrokken sta ten. Doch niet alleen België, maar met Duitschland en Italië ook Frankrijk en Groot-Brittannië, die het Nederlandsch- Belgisch verdrag van 1839 hadden ge waarborgd, stellen zich op het standpunt, dat de verplichte 'Onzijdigheid van België, zij het dan in feite, niet meer bestaat. Deze omstandigheid voorbij te zien, kan Nederland zich niet veroorlooven. Het moge al betreuren dat de veiligheids waarborg, die voor Nederland in de voortdurende onzijdigheid van België was gelegen, practisch (zij het niet formeel- juridisch) is vervallen, het heeft zich daaraan wat zijn feitelijke gedragingen betreft, aan te passen. Wat betreft de positie van Nederlan ders in Duitschland: men kan zich moei lijk aan den indruk onttrekken, dat fei telijk in Duitschland met betrekking tot aanneming van arbeidskrachten tusschen Duitschers en Nederlanders een steTk on derscheid wordt gemaakt; terwijl de werkloosheid onder de Duitschers af neemt, neemt zij: onder de Nederlanders toe. De minister verklaart, dat de tusschen Nederland en Duitschland tot standge- komen regeling voor de Nederlandsche nijverheid geen nadeelige gevolgen zal hebben. Meer optimisme te Geneve. In de wandelgangen van het Volken bondssecretariaat te Genève was gister weder een ietwat optimistischer stemming te bespeuren. De besprekingen tusschen Mussolini en Goering te Rome schijnen de kans op nieuwe ministeronderhande lingen over den internationalen toestand, waardoor Duitschland weder tot de ont wapeningsconferentie en tot den Volken bond zou kunnen worden teruggebracht, te hebben verbeterd. Het bureau van de ontwapeningsconfe rentie zal in de weken, die ons van de nieuwe zitting der algemeene commissie, welke misschien op 4 December zal aan vangen, nog scheiden, uitsluitend ver- trouwelijken voorbereidenden arbeid ver richten en in kleine commissies en met behulp van enkele rapporteurs trachten een aantal geschilpunten over den in houd van MacDonald's ontwerp-conven- tie uit den weg te ruimen. Aldus zal een nuttig voorbereidend werk kunnen ver richt worden. 9 November in Oostenrijk. De dag van den negenden November heeft zich in Oostenrijk gekenmerkt door een opleving van de nationaal-socialisti- sche propaganda. In verschillende dee- len van het land, o.a. in Stiermarken en in het land van Salzburg werden haken kruisen ontstoken. Te Graz had men een pyro-technisch hakenkruis op een vlot aangebracht, dat de Mur afdreef. Het schouwspel trok veel bekijks. Ongeveer 200 personen werden in verband hiermede gearresteerd. In het land van Salzburg werden de hakenkruisen vooral op de bergen ont stoken. In de technische hoogeschool heeft men weer met traangas gewerkt. Hier werden 40 studenten gearresteerd. De nieuwe revolutie op Cuba. In Havana wordt het vuren voortge zet en het blijkt, dat het volk over het algemeen een afvallige houding aanneemt tegenover de tegenwoordige regeering. Dë kanonneerboot Cuba heeft in de haven ligging genomen, om daar van daan het offensief tegen de 2000 rebellen, die zich in het fort Atares verschanst hadden, te steunen. Er werd een artillerie- mitrailleur- bombardement op het fort geopend. Na het bombardement heschen te rebel len drie witte vlaggen op het fort Atares, waarna dit genomen werd. Daling margarineprijzen. De Duitsche regeering heeft bijzondere economische maatregelen ivoor de ge- heele bevolking genomen. Vanaf Dinsdag 14 Nov. 1933 treden de volgende bepalin gen in werking. Ie. De margarineprijzen worden ver laagd en gestabiliseerd. 2e. Groote hoeveelheden margarine zul len beschikbaar gesteld worden. 3e. Het aantal personen, dat recht heeft op huishoudmargarine, wordt uit gebreid. De prijs van de belastingvrije huis- houdproductie is op 38 pf. het pond ge steld. Korte Berichten. Van alle dienstgebouwen in Duitsch land zal de vlag van vanmiddag tot en met Zondag 12 November uitgestoken worden. De rijksregeering spoort het ge- beele Duitsche volk aan het voorbeeld van de autoriteiten te volgen. Ook de kerken zullen vlaggen om uiting te geven aan de verbondenheid tusschen volk en kerk. Burgemeesters. Bij Kon. besluit is aan G. B. Wisboom, op zijn verzoek, met ingang van 1 De cember 1933, eervol ontslag verleend als burgemeester der gemeenten Noordeloos, Hoornaar en Hoogblokland. Burgemeester Wendelaar vraagt ontslag. In de gistermiddag gehouden gemeen teraadsvergadering te Alkmaar deelde burgemeester mr W. G. Wendelaar mede, dat bij tegen 15 Januari a.s. ontslag uit zijn ambt heeft aangevraagd. Steun in natura. D'e Nederlandsche Vakcentrale heeft, blijkens een door haar aan den minister van Sociale Zaken gericht schrijven, be zwaren tegen eventueele verstrekking in natura aan ondersteunde werkloöfcen, als bedoeld in het rapport van de commissie- Lambooy. Het heet, wat uitvoerig wordt geschreven, dat verstrekking in natura zoowel uit ethisch als uit opvoedkundig oogpunt verwerpelijk is. Snelle motortreinen bij de Spoorwegen. Naar de „Telegraaf" verneemt, hebben de Spoorwegen 45 treinstellen, voorzien van Dieselmotoren, in bestelling gegeven. Deze treinstellen bestaan uit drie dicht aan elkaar gekoppelde rijtuigen, die op vier asstellen rusten. In den middelsten wagen zijn de motoren aangebracht. Bin nenkort zal met deze treinen proef gere den worden en men verwacht, dat dit nieuwe materieel een gemiddelde snelheid van ca. 110 K.M. per uur zal bereiken. Zooals men weet, ligt het in de bedoe ling de treinen in Mei a.s. te gaan gebrui ken op de lijn AmsterdamUtrecht. Men overweegt of dit materieel ook op het traject RotterdamUtrecht in gebruik zal worden genomen. Salariskorting voor het Rijkspersoneel. Het voorstel van de regeering tot her ziening van de salarissen van het Rijks personeel is behandeld in de Centrale Commissie voor Georganiseerd Overleg in Ambtenarenzaken. Het voorstel kon niet de instemming van de Centrale Commissie verwerven. Wel verklaarden vier van de zes orga nisaties, dat zij aan het thans ingediende voorstel de voorkeur gaven boven de aan vankelijke voorstellen, maar zij maakten daarbij tevens nog enkele verlangens ken baar. De beide andere in het overleg verte genwoordigde organisaties wenschten zich van eenige uitspraak betreffende voor keur voor een der voorstellen te onthou den. TWEEDE KAMER. Algemeene beschouwingen over de Rijksbegrooiing. Belangrijke rede van Mr de Geer. Bij de gisteren voortgezette beschou wingen over de Rijkshegrooting, was eerste spreker Mr de Geer, die ver klaarde dat zijn geestverwanten en hij de Memorie van Antwoord der regeering voor een groot deel met instemming heb ben gelezen. Onze maatschappij is gevaarlijk ziek. De geneesheeren brengen geen baat en dan is het uur voor de kwakzal vers gekomen. Juist is dat de Regeering tegen deze stroomingen rustig en vastbe raden optreedt. Zij overwege evenwel of het juist is ten opzichte van de N. S. B. van den heer Mussert een uitzondering te maken. Vast staat dat het fascisme in den meest volstrekten zin in strijd is met onze Chr.-nationale tradities. Men tracht het fascisme aan onzen volksaard aan te pas sen, het fascisme in Nederlandschen zin, doch dat is een innerlijke tegenstrijdig heid. Spr. waarschuwt voorts tegen een defai tisme, dat een triomf van het Fascisme dichterbij zou kunnen brengen en waar van hij' een uiting vond in de Memorie van Antwoord. Er staat n.l., dat indien de meerderheid 'der Kamer achter de re geering staat, de ramp van het Fascisme zich voor ons volk niet zal voltrekken. Stellig acht de meerderheid der Kamer het Fascisme een ramp voor ons volk. Maar spr. ontkent, dat, als deze regeering geen meerderheid meer zou hebben, daar mee de ramp van het Fascisme zou in treden. Als de Kamer de regeering haar gang liet gaan, alleen omdat zij Fascisme zou moeten vreezen, zou de oppositie der Ka mer gelijk moeten worden aan 'die van den Hi'tlerrijlksdag. Het herinnert aan „het parlement wordt nooit geknecht, mits het ja en amen zegt" (gelach). Spr. is het niet met den heer Albarda eens, dat een onderwijsinspecteur tegen onderwijsmaatregelen der regeering actie zou mogen voeren. Maar de redactie der desbetreffende regeeringscirculaire vindt spr. niet behoorlijk. Een bedenkelijke toespitsing en ontaar ding van het partijwezen schijnt spr., dat de oppositie geen verantwoordelijkheid wil dragen voor bepaalde regeerings- maatregelen en voor een geregelden loop van zaken. In ons land b.v. heeft de oppositie ge stemd tegen het wetje-Terpstra en nu de tegenwoordige Minister van Onderwijs zulke maatregelen voorstelt, gaat men mee en zegt men dat de omstandigheden veranderd zijn. Zijn 'die zooveel anders dan een jaar geleden? Maatregelen moeten worden genomen tegen het zitting nemen van Kamerleden, die verklaren, aan den eed op de grond wet geen waarde te hechten. De heer Albarda wilde de helft der crisisuitgaven op den kapitaal'dienst bren gen. Spr. is het niet met hem eens. 'Ook onder 's heeren Albarda's geestverwan ten is men 'tot de conclusie gekomen, dat er niet moet worden 'geleend. De Minister van Financiën heeft in zijn mi'llioenennota een tekort van f 267 mill berekend, daarbij aannemende, dat de tijdelijke 'heffingen in 1934 zouden afloo- pen. Zij duren inderdaad tot 1934. Het kan heilzaam zijn om een zekeren schrik te verspreiden, ten einde een juisten in druk te vestigen van 'den ernst van den toestand. Maar daarbij' moeten zekere grenzen in acht worden genomen en spr. meent, dat die bij een berekening van een tekort van f 267 mill, zijn overschreden. Men kan een veel minder ongunstige ver houding tusschen tekort en dekking be rekenen als men in aanmerking neemt een voortbestaan van tijdelijke heffingen en een uitvoering ook van andere dekkings plannen der regeering. Wat betreft de 47% mill, perspectiefbesparing, meent spr. dat dit woord niet juist is, omdat het geen besparingen betreft die in de toekomst stellig zullen worden verkregen. De bespa ringsvoornemens der regeering hebben nog geen concreten vorm aangenomen en de 47% mill, is nog niet geëffectueerd. Als wij, zoo eindigde spr., het kabinet steun toezeggen, zal 'dit niet het minst gel den voor 't herstel van 't financieel even wicht in Indië en in Nederland. Volgen wij het kabinet met hartelijke sympathie en wenschen wij' het toe opgewektheid, wijsheid en kracht en bovenal 'den zegen Gods! De heer De Visser (Comm.) keert ziob tegen het kapitalisme, dat de,schuld is van de wereldontwrichting, tegen de sc'hijn-democratie van de S.D.A.P. en van de Vrijz. Democraten. Hij' dient tenslotte enkele moties in, die echter niet voldoen de worden ondersteund. De heer Fleskens (R.K.) bepleit af schaffing van de 20 opcenten op den sui keraccijns en verhooging van het tarief van invoerrechten. De 'heer Sneevliet (rev. soc.) be strijdt de houding der burgerlijke partijen en stelt voorts ook de socialisten en com munisten in gebreke. De beer Kersten (S.G.P.) zegt, dat een' schrikkelijke ontstentenis te bespeu ren valt van 'begrip van wat in de eerste plaats noodig is: gehoorzaamheid aan Gods geboden. Spr.'s fractie zou de regee ring gaarne willen steunen, maar kan dat niet onvoorwaardelijk doen. Hij keurt het af dat nog enkele tonnen gouds be steed worden aan openbare leeszalen e.d. en dat f 6000 op de foegrooting staat voor een professoraat in de muziek. Geen mu ziek, maar brood 'heeft ons volk noodig. Door de houding der regeering heersoht nood in vele gezinnen. Ons volk zinkt in steeds breedere lagen weg in uiterste ar moede. De 'grondoorzaak is het verlaten van Gods geboden. Wel heeft de anti revolutionaire partij winst gemaakt bij de verkiezingen, maar dat kwam door den persoon van haar leider en had met de eeuwige beginselen niets 'te maken. 'Ons parlement mag niet langer mis bruikt worden voor de verbreiding van revolutionaire beginselen. Spr. weidt ver volgens uit over het gevaar, dat socialis ten en communisten opleveren, vragende, of de regeering de revolutionaire partijen zal ontbinden, gelijk elders is geschied. Om des beginsels wille alleen reeds kan spr.'s partij' voorts niet meegaan met het fascisme, 'dat zich immers niet stelt op den bodem van Gods Woord. Noodig is een besnoeiing van de rijks uitgaven met krachtige hand, in de eerste plaats door een afschaffing van de sociale verzekering. Maatregelen moeten worden genomen tegen cumulatie. De regeering vermindere de hooge salarissen en pensioenen. De vrijwillige korting van schadeloosstelling van Kamerleden is niet voldoende. De schadeloosstelling van de Kamerleden moet worden gehalveerd. Spr. is niet gerust over de besparing, op „defensie" toegepast, terwijl andere landen hun militaire uitgaven vermeer deren. De heer v. d. Tempel (S.D.) keurt bet af, dat van den landbouwsteun ook de welgestelde boeren genieten en betoogt verder de noodzakelijkheid van de oprich ting van een industriebank. De heer Roes tam '(Comm.) poogt in verband met de muiterij' in de Indische wateren een opruiende rede te houden, maar ziet zich het woord ontnomen. Als tenslotte de heer Arts nog enkele opmerkingen heeft gemaakt, is het woord aan de Regeering. D'e Minister van Koloniën, de heer C o 1 ij n, zegt, dat het kabinet zijn erken telijkheid betuigt voor de welwillende ont vangst en dat de erkentelijkheid van het kabinet nog zal toenemen, als de voorzit ter spr. vergunt, huiswaarts te keeren om morgen zijn rede voort te zetten. (Vroo- lijkheid.) Hier breekt Dr Golijn zijn rede af. Alle N.S.F. en Philipstoestellen zijn voorzien van electrodynamische luidspre kers. Vanaf 137,50. Hoofdagent: J. M Polderman, Goes. (Adv.) Middelburg. Gisteravond was er groote belangstelling in het Schoolmuseum voor de tentoonstelling van teekeningen van leerlingen van vele inrichtingen van on derwijs in Zeeland. Reeds enkele honder den hebben er sedert Zaterdag een bezoek gebracht. De tentoonstelling is hedenavond en morgenmiddag en -avond nog geopend. Vlissingen. Alhier heeft zich een co mité gevormd, bestaande uit vrienden en oud-patiënten van dr A. Staverman, om dezen in verband met zijn 25-jarig jubi leum als arts en chirurg te Vlissingen, te huldigen. Deze huldiging zal plaats vinden Zater dagmiddag 9 December in Grand Hotel Britannia. Goes. Naar wij vernemen heeft de heer ,C. J. van Liere, eigenaar van „D'e Land bouw bioscoop", van de fa. Blankert het Cinema-theater „Slot Ostende" overgeno men. „Slot Oostende" zal gerestaureerd en daarna opnieuw in bedrijf worden ge steld. (Midd. Crt.) Gisteravond hied Ds Jac. van Nes, missionair dienaar des Woords onder de Joden, vanwege de Geref. Kerken in de Gerei. Kerk voor een talrijk en aandach tig gehoor een lezing met lichtbeelden over: „In en om de Synagoge". Na ingeleid te zijn door Ds v. d. Vegt, deed Ds v. Nes tal van interessante mededeelingen over de Sabbathviering Binnenland. Het politieke debat in de Tweede Kamer. De betrekkingen tusschen Nederland en België. Buitenland. Meer optimisme te Genève. Daling margarineprijzen in Duitschland. KON 'S MORGENS NIET AAN 'T WERK omdat het hoesten hem 's nachts zoo had afgemat. „Door een verwaarloosde verkoudheid kreeg ik het op mijn borst, waardoor ik het verschrikkelijk benauwd had. Ik kon 's morgens niet naar mijn werk gaan, omdat ik 's nachts niet sliep van be nauwdheid. Na 't gebruik van Abdijsiroop trad een algeheele verandering in. Ik kon weer rustig diep ademhalen, mijn werk verrichten en slapen. Ik voel mij nu zoo goed als nooit tevoren en dank dat mijns inziens alleen aan de Abdij siroop." Zoo schrijft ons de heer J. H. te B., wiens origineele brief voor ieder ter inzage ligt. De op bijzondere wijze samengestelde Abdijsiroop werkt heerlijk slijmoplossend, verzachtend, hoeststillend; verruimt Uw ademhaling en tast Uw hoest in de grond oorzaak aan, vermijdt etterige slijmvor- ming en ontsteking. Door Abdijsiroop te nemen hebt Gij iets bijzonders voor borst en keel en op iederen leeftijd kunt Ge Abdijsiroop gebruiken. Thans per flesch ƒ1.—, ƒ1.50, 2.75. Ge bespoedigt Uw genezing door buitenshuis Abdijsiroop- Bonbons („gestolde" Abdijsiroop) te ge bruiken. 35 cent en 60 cent per doos. (Adv.) der Joden in huis en in de Synagoge, over Paasch-, Pinkster- en Loofhutten feest, Nieuwjaar, Groote Verzoendag, feest van de vernieuwing des tempels en Purimfeest. Tal van inderdaad mooie lichtbeelden verduidelijkten het ge sprokene. Na de pauze vertelde spr. allerlei er varingen uit zijn arbeid. Ook hierbij illu streerden plaatjes het gesprokene. Met klem drong spr. er op aan de Joden met liefde tegemoet te treden en waarschuwde hij tegen Jodenhaat en Antisemietisme. Het was een leerzame avond, die na beantwoording van enkele vragen door Ds van Nes met dankgebed werd be sloten. Demonstratie. Morgenmiddag zal door de fa. 'G. L. Loos Go. te Am sterdam in het Ambachtsschool een lezing over de autogene lasohtec'hniek en de hedendaagsche toepassingsmogelijkheden worden gehouden. Daarna zal een prac- tische demonstratie in 'het lasschen van vloei-ijzer, gietijzer, 'koper en alluminium worden gegeven. Voor bijzonderheden ver wijzen wij naar de advertentie in ons num mer van gisteren. Hansweert. Woensdagavond werd al hier onder leiding van Burgemeester B. C. de Mul een openbare vergadering ge houden, waarin besproken werd de mo reels zorg voor de werkloozen in den a.s. winter. De voorz. wees op den toe stand zooals die zich den vorigen winter voordeed, toen vele jonge menschen ge noodzaakt waren hun ledigen tijd door te brengen op hoeken van straten met de minder gunstige gevolgen van dien. Doel dezer vergadering is met elkaar te be spreken de wijze, waarop de werkloozen op nuttige en aangename wijze kunnen worden beziggehouden. Hij hoopte, dat van de zijde der werkloozen voldoende belangstelling zou bestaan voor dit werk. Daarna zette Ds Hetebrij het ontwik kelingswerk uiteen, en noemde verrui ming van kennis in verschillende vak ken, waarna de gelegenheid werd ge geven aan de aanwezigen om zich uit te spreken. 35 deelnemers gaven zich voor diverse cursussen op: algemeene ontwik keling, bedrijfscontrole, motorenkennis, feekenen, timmervak, schildervak, ma chinistencursus en electriciteitsleer. Ge zien dit resultaat, meent de voorz., dat getracht moet worden een lokaal ter be schikking te krijgen op Hansweert, waar in het ontwikkelingswerk kan worden gehouden. lerseke. Zeeuwscihe D a m b o n d. Maandagavond 13 Nov. a.s. hopen voor de competitie Kruiningen I en lerseke I elkander te ontmoeten. Woensdagavond Kruiningen II en lerseke II alhier. Heinkenszand. Gisteren werd alhier een vergadering gehouden van de afd. West- Zuid-Beveland van den Nederl. Bakkers- bond. Als bestuurslid werd gekozen dhr M. Steketee van Nieuwdorp (in de vaca ture ontstaan door ontslagname van dhr J. J. Harthoorn), Verder werd besloten het toonbakken te bepalen op 12 ct. p. brood, wegende hoogstens 5,5—6 pond.

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1933 | | pagina 1