EERSTE BLAD.
VRIJDAG 27 OCTOBER 1933
DAGBLAD VOOR DE PROVINCIE ZEELAND
40e JAARGANG - No. 23
Dit nummer bestaat uit 2 bladen
Buitenland.
Binnenland.
Belangrijkste Nieuws.
Uitg.: N.V. Uitgevers-Maatschappij „Luctor et
Emergo" ter exploitatie van het blad „De Zeeuw".
Bureaux Lange Vorststraat 70, Goes.
Tclofoonnummcr 11.
Postchóquo en Girorekening 44455.
Bijkantoor Middelburg, Lange Burg. Tclef, 200.
Directeur-Hoofdredacteur: II. ZUIDEMA.
2ïe Zeeuw
Abonnementsprijs f 2.50 per kwartaal,
weekabonnementen voor Middelburg, Goes en
Vlissingen f 0.20. Losse nummers 5 cent.
Advortontiön 30 cent per regel. Ingezonden
mododoellngen 00 cent per regel. Kleine
Advortontiön Dinsdags en Vrijdags f 0.75, bij
vooruitbetaling. Onder letter of motto i 0.85.
Bij contract belangrijke korting.
Zedenverwildering.
De zedenverwildering heeft ook in ons
land ontstellende afmetingen aangeno
men.
Daarvan spreekt het volgende bericht
uit de hoofdstad des lands:
„Sinds korten tijd is hier ter stede ge
vestigd het adviesbureau voor gezins
moeilijkheden „Pro Familia".
De onrustbarende toeneming van het
aantal echtscheidingen met het daarmede
noodzakelijk gepaard gaande leed heeft
bij de oprichters de vraag doen rijzen,
wat er van particuliere zijde gedaan
kan worden om dit kwaad te keeren of
te verkleinen.
Zij meenen nu, dat wellicht een rustige
bemoeienis van een buiten de partijen
staand onzijdig persoon, die zelf het le
ven en zijn moeilijkheden kent, een aantal
echtscheidingen, waartoe dikwijls in ze
nuwachtige overijling en ten einde raad
besloten wordt, zou kunnen voorkomen.
Zij meenen voorts, dat in gevallen, waar
in nog niet aan scheiding wordt gedacht,
maar waarin niettemin ernstige huwe
lijksmoeilijkheden bestaan, deskundige en
begrijpende voorlichting mogelijk eenige
ontspanning brengen kan.
Bovenal met het oog op de kinderen,
die in dergelijke onevenwichtige gezinnen
opgroeien, schijnen deze pogingen alles
zins de moeite waard.
Kan in het eerstgenoemde geval een
scheiding niet worden voorkomen, dan
nog behoudt een inmenging haar waarde,
wanneer er kinderen zijn; voor hen im
mers is het van het grootste gewicht, dat
de rechter, die de voogdij (c.q. bij schei
ding van tafel en bed, de ouderlijke
macht) heeft toe te wijzen, daarbij met
kennis van zaken wordt voorgelicht.
Het is wel niet voor betwisting vat
baar, dat de door partij en familieleden
aanbevolen regeling, wat de kinderen be
treft, dikwijls door andere factoren dan
het wezenlijk belang der kinderen wordt
beheerscht zonder dat de rechter, voor
wien immers veelal de motieven der voor
gestelde regeling verborgen blijven, ter
men heeft daarvan af te wijken.
Herhaaldelijk verschijnen ouders en
bloedverwanten niet eens zelf voor den
rechter, doch laten zij zich vertegenwoor
digen door personen, die slechts de op
dracht hebben om een bepaalde verkla
ring, opgenomen in door den betrokkeno
geteekende volmacht af te leggen."
Hieraan wordt nog toegevoegd, dat
deze organisatie ongetwijfeld in een be
staande maatschappelijke behoefte zal
blijken te voorzien.
Het is wel een treurig bericht.
Toch verwondert het niet dat het zoo
ver is gekomen.
Beginselen werken door.
Wat de laatste jaren ook in ons land
ten opzichte van het huwelijks- en het ge
zinsleven is gepropageerd men denke
slechts aan het „Wordend Huwelijk" van
de Wibauts, is rechtstreeks gericht op de
ondermijning van het Christelijk huwe
lijk.
En maar al te gretig is dit zedelijk ver
gift gebruikt.
Met wat God leert omtrent het huwe
lijks- en het gezinsleven werd geen reke
ning gehouden. Van de heiligheid van het
door God geordende huwelijk is in breede
kringen niets overgebleven.
En nu staan we bij de ontzettende ge
volgen. Voor de betrokken mannen en
vrouwen, maar meer nog voor de kinde
ren, en voor de toekomstige maatschappij.
Wat „Pro Familia" beoogt verdient op
zichzelf waardeering.
Maar afdoende verbetering kan deze
instelling niet bréngen. Verbetering is al
leen mogelijk als het revolutionaire be
ginsel van de autonomie van den mensch
wordt losgelaten en als er weer komt een
buigen voor en een leven naar de god
delijke instellingen.
Opvoeding tot den oorlog.
Bij wat wij dezer dagen opmerkten over
e' boekje van Prof. Banse „Wehrwissen-
scnaft werd tevens melding gemaakt van
net bericht dat de inhoud van deze bro
chure waarin terugkeer tot een heiden-
sche levens- en wereldbeschouwing be-
pleit wordt, niet de instemming der Re
geering heeft en dat het werkje in beslag
is genomen.
Dit bericht schijnt mooier dan het is.
n het „Vaderland" wordt er althans de
aandacht op gevestigd, dat reeds in 1932
e eerste druk van dit boekje is versche-
tr!.™i i de Duitsche regeering
,en $.at k0t z^n funesten invloed
op de bevolking kon uitoefenen. Daarna
r in 0 iaar een tweede druk versche-
schrijver zijn blijdschap
uitspreekt dat blijkens de groote belang
stelling „de Wehrwissenschaftliche Ge-
danke" bij het Duitsche volk levendig is
geworden.
De zaak is dus van veel ernstiger aard
dan het door den Duitschen persdienst
werd voorgesteld.
Het ongeluk met den trein Cherbourg
Parijs.
Volgens de laatste telegrammen uit Pa
rijs, zou het aantal dooden tengevolge van
het ongeluk met den sneltrein Cher
bourgParijs thans nadat gisteroch
tend nog enkele lijken zijn geborgen
35 bedragen, dat der zwaar gewonden 5.
Men neemt aan, dat er geen slachtoffers
meer onder de puinhoopen liggen, hoewel
twee vrouwen sedert de catastrofe vermist
worden.
De Kabinetsformatie in Frankrijk.
D'e besprekingen van Sarraut zijn reeds
zoover gevorderd, dat bij definitief de op
dracht tot vorming van een kabinet beeft
kunnen aanvaarden.
Sarraut is tot de conclusie gekomen,
dat bij er niet in kan slagen een ministe
rie van breede concentratie te vormen en
dat bij zich dus moet bepalen tot een mi
nisterie, dat dezelfde politieke schakee
ring heeft als het kabinet-D:aladier. Door
opneming van eenige links-republikeinen
zou echter een begin worden gemaakt met
de uitbreiding van de parlementaire
meerderheid.
Tachtig, duizend Chineesche boeren
vermoord.
De Chineesche roode soldaten oefenen
in Noord-Sjesjoean een bloedige terreur
uit.
Volgens ontvangen berichten, zouden in
genoemde provincie 80.000 Chineesche
boeren vermoord zijn. Meer dan een mil-
lioen inwoners zijn, om aan een dergelijk
lot te ontkomen, gevlucht.'
Zoodra een bende „roode" soldaten een
dorp bezet heeft, worden de volgende
inwoners zonder vorm van proces geëxe
cuteerd: Iedere boer, die meer dan 600
pond rijst bezit; oud-regeeringsambtena-
ren en militaire bevelhebbers; ieder, die
meer dan 150 gulden rijk is; boeddisten
en aanhangers van anderen godsdienst.
Als deze massa-terechtstelling heeft
plaats gehad, worden de bezittingen van
het dorp opnieuw verdeeld en ieder, die
weigert, het hem toegewezen deel te aan
vaarden, wordt als „reactionnair" be
schouwd en doodgeschoten.
De gemeente wordt dan verdeeld in
„provinciale sovjets", in „districts-sovjets"
of in „dorps-sovjets".
De jongens worden opgenomen in com
munistische jeugdgardes en de mannen
worden ingeschreven als roode soldaten.
De vrouwen komen bij het wasch- of
kook-corps.
De kleinhandel wordt dan gemonopo
liseerd door een coöperatieve instelling en
de prijzen worden door een economische
commissie vastgesteld.
Tenslotte wordt een communistische
rechtbank opgericht, die dollar-biljetten
uitgeeft.
Zware sneeuwstorm in Montreal.
Boven Montreal heeft een sneeuwstorm
gewoed, zóó hevig, als de laatste twintig
jaar zoo vroeg in het jaar niet is voor
gekomen.
Het geheele zakenleven werd door den
storm stilgelegd. Het verkeer, in de eer
ste plaats het spoor- en tramverkeer werd
ernstig gestremd, zoodat de levering van
landbouwproducten aan de stad groote
moeilijkheden ondervond. Zelfs telefoon
en telegraaflijnen werden vernield.
Uit de Canadeesche hoofdstad Ottawa
komen gelijkluidende berichten.
Stormen aan Engelands Oostkust.
De Engelsche Oostkust werd Woens
dag en Donderdag door hevige stormen
geteisterd, welke gepaard gingen van
regen- en hagelbuien. In de haven van
Scarborough zijn verscheidene visschers-
en zeilbooten gezonken. Eenige stoom
schepen zijn van hun ankers wegge
slagen. Het dak van het paviljoen op
de pier werd weggerukt.
Te Lowestoft heeft de storm een aard
verschuiving veroorzaakt. Tal van hui
zen, welke langs de rotskusten staan, ver-
keeren in gevaar.
De temperatuur is in geheel Engeland
in de laatste dagen aanzienlijk gedaald.
Litausch bisschop uit Russische
gevangenschap aangekomen.
De Litausche bisschop, die in Sovjet-
Rusland gevangen werd gehouden doch
tegen communisten, die in Litauen ge
vangen werden gehouden, uitgeleverd is,
is op Litausch grondgebied aangekomen.
Hij deelde mede, dat nog ongeveer 100
R.-K. priesters, waaronder 70 Litauers,
zich in gevangenschap bevinden. Zij zijn
voor het grootste gedeelte naar Siberië
gestuurd, waar zij onder groote ontberin
gen moeten leven.
De Litausche regeering zal onderhan
delingen beginnen om ook deze priesters
in vrijheid gesteld te krijgen.
Smakkelvloot op komst.
Volgens mededeeling uit zeevaartkrin
gen is een vloot van alcoholsmokkelaars
uit Eesti (Estland) gereed om uit te va
ren naar Zweden, met een lading van 2
millioen I alcohol. De alcohol zal met
groote depotschepen naar de open zee
worden gebracht en vervolgens door snelle
racebooten naar verschillende plaatsen
aan de Zweedsche kust worden vervoerd.
De Zweedsche douanepolitie heeft reeds
bijzondere maatregelen genomen om de
smokkelvloot te ontvangen.
Spionnenleidster in Finland
gearresteerd?
De Finsche politie heeft een buiten-
landsche vrouw gearresteerd, die ver
dacht wordt de leidster te zijn van een
bende internationale spionnen. Nog eeni
ge andere arrestaties zijn verricht, waar
onder, naar beweerd wordt, die van een
ambtenaar van een der buitenlandsche
legaties. Over de geheele zaak wordt het
grootste stilzwijgen in acht genomen.
Deze arrestaties zijn verricht, nadat
kort geleden luitenant Pentikainen van
den Finschen generalen staf onverwachts
verdwenen en naar Rusland was uitge
weken, waarna niets meer van hem
vernomen werd.
Het groeten bij de Duitsche spoorwegen.
Het hoofdbestuur der Duitsche spoor
wegen heeft een nieuwe instructie gepu
bliceerd over het gebruik van den „Duit
schen groet" bij de spoorwegen.
Daarin wordt voorgeschreven, dat alle
ambtenaren, beambten en arbeiders, on
verschillig of zij uniform dragen of niet,
in dienst, in de dienstgebouwen en op de
terreinen door het opheffen van den rech
terarm moeten groeten.
In afwijking van dezen regel moet ech
ter ter vermijding van het verkeerd be
grijpen van signalen de militaire groet
worden gebruikt in de nabijheid van alle
rails, op alle voertuigen, op perrons en
door de perronbeambten bij de controle
De Duitsche groet moet steeds worden
gebruikt bij het zingen van het Duitsch-
land- en bet Horst-Wessellied.
In de instructie wordt voorts gezegd,
dat van de ambtenaren wordt ver
wacht, dat zij ook buiten dienst op de
zelfde wijze groeten met den Duitschen
groet.
Ontwapeningsconferentie vijf weken
verdaagd.
De algemeene commissie der ontwape
ningsconferentie beeft het voorstel in
zake verdaging tot 4 December aangeno
men. Intusschen zal het bureau een
nieuw conventie-ontwerp^, gebaseerd op
,MacDonalds plan opstellen. Een nieuwe
verdaging in December tot Januari a.s.
wordt vriji algemeen waarschijnlijk ge
acht.
Korte Berichten.
De Volkenbondsraad, die in geheime
zitting bijeen is gekomen, heeft den eer
sten permanenten vertegenwoordiger bij
den Volkenbond, den heer Lester, tot
hoogen commissaris van den Volkenbond
in Danzig benoemd.
Naar te Tokio verluidt, zouden de
Vereenigde Staten besloten hebben bet
aangaan van een niet -aanval-verdrag
met Japan te verwerpen.
De heer Van Canegem, zoon van den
gewezen Belgischen minister, die gerui-
men tijd te Brussel als advocaat was ge
vestigd, is dezer dagen benoemd tot sub
stituut bij de rechtbank te Tongeren. De
jonge magistraat moest voor bet Hof
van Beroep te Luik den grondwettelijken
eed afleggen en hij heeft dit gedaan in
het Nederlandsch. Hiet was de eerste
maal dat een magistraat te Luik den eed
aflegt in de Nederlandsche taal
OVERHEID EN AMBTENAAR.
Het C. N. 0. P. op audiëntie bij minister
Colijn.
Naar aanleiding van het besluit van
den Ministerraad, waarbij aan de amb
tenaren wordt bekend gemaakt, dat zij
zich zullen hebben te onthouden van elke
openbare actie tegen de overheid en haar
beleid, is een deputatie uit het bestuur
van de Centrale van Nederlandsch Over
heidspersoneel (C.N.O.P.) op daartoe tele
grafisch gedaan verzoek, den 26en Octo
ber door den voorzitter van den raad
van ministers in audiëntie ontvangen.
De deputatie gaf hare bevreemding over
het genomen besluit te kennen, dat den
indruk zou kunnen wekken alsof het aan
de ambtenaren voortaan verboden is om
in woord en geschrift uiting te geven
aan hun gevoelens met betrekking tot
door de regeering genomen of te nemen
maatregelen, rakende hunne belangen.
De deputatie kon niet aannemen, dat aan
het besluit een zóó verstrekkende en
haars inziens niet te verdedigen uitleg
ging zou worden gegeven en verzocht
mitsdien aan den Minister wel een inter
pretatie te willen geven.
Zijne Excellentie bleek van oordeel, dat
het in dezen tijd van verscherping der
tegenstellingen, in het belang van de
ambtenaren moet worden geacht als hun
actie geen reactie wekt in breede lagen
van het Nederlandsche volk.
De Minister achtte interpretatie over
bodig en noemde het verbod een waar
schuwing aan de ambtenaren om in zoo
wel als buiten dienst behoorlijke grenzen
in acht te nemen. De ambtenaar blijft
echter volmaakt vrij om langs organisa-
torischen weg zijn denkbeelden tot de
overheid te richten.
Sprekers in vergaderingen en schrijvers
in dagbladen en andere organen hebben
voor zichzelf grenzen te stellen wat al
dan niet gepast kan worden geacht.
Hei filiaalbedrijf in de kruideniers
branche.
Het comité van samenwerking uit de
drie Nederlandsche Kruideniersbonden
heeft zich met een request tot den Minis
ter van Oeconomische zaken gericht met
het dringend verzoek positieve maatrege
len te overwegen om verdere uitbreiding
van het filiaalbedrijf te voorkomen. Adres
santen achten de bedrijfsgenooten in de
levensmiddelenbranche in staat om de
buitengewone moeilijkheden in het be
drijfsleven het hoofd te bieden, maar
de pogingen daartoe zullen schier on
mogelijk worden gemaakt door de alge
meene uitbreiding van het groot filialen-
bedrijf, dat er op gericht schijnt de kleine
en middelmatige kruidenierszaken elke
levenskans af te snijden.
Nieuwe crisisheffingen?
Naar het Nederlandsch Weekblad voor
Kruidenierswaren verneemt wordt in vak
kringen ernstig rekening gehouden met
de mogelijkheid van nieuwe crisisheffin
gen, onder andere op rijst, blanke stroop,
sago, bakmeel en alle andere zetmeel-
producten.
De nieuwe gouverneur van Suriname.
De Minister van Koloniën maakt be
kend, dat, blijkens bij zijn departement
ontvangen telegrafisch bericht, de nieuw
benoemde Gouverneur van Suriname, de
heer Prof. Dr J. C. Kielstra, het bestuur
over dat gewest op 25 dezer heeft aan
vaard.
Waterschapsbesturen.
Zes politieke partijen in Noord-Holland
hebben zich verbonden om voor de ver
kiezing van 12 hoofdingelanden en 12
plaatsvervangende hoofdingelanden, met
elkander samen te werken. Zeer opmer
kelijk is het daarbij, zegt de „N. R. Crt."
dat ook de S.D.A.P. het verkiezingspro
gram onderschrijft, waarvan bezuiniging
ook op de salarissen een voornaam punt
vormt.
Buitenlandsch huispersoneel.
Op het Departement van Sociale Zaken
is een vergadering gehouden van verte
genwoordigers van vereenigingen voor
vrouwen en meisjes, die zich met het
plaatsen van huispersoneel bezig houden
en enkele vakcentrales.
Aanleiding tot deze bijeenkomst was,
dat de Ned. Vereen, van Huisvrouwen
eenigen tijd geleden de aandacht van den
Minister van Sociale Zaken gevestigd
beeft op het groote aantal buitenland
sche dienstboden in ons land.
Uit de bespreking bleek, dat nog steeds
een belangrijk tekort aan Nederlandsch
huispersoneel bestaat. Zeer veel meisjes,
die mogelijk wel genegen zouden zijn om
zich als dienstbode te verburen, missen
een voldoende opleiding, en daarom
werd er op aangedrongen, cursussen in
het leven te roepen en waar deze reeds
zijn, deelneming eraan zooveel mogelijk
te bevorderen.
D'e voorkeur voor het in dienst nemen
van buitenlandsch personeel spruit niet
voort uit de zucht om Nederlandsche
meisjes te passeeren. Talrijke families, die
huispersoneel noodig hebben, zouden
gaarne Nederlandsche krachten aanne
men, doch slagen daarin niet.
"Waar het hUr een belangrijk, doch
lang niet eenvov. g vraagstuk geldt, werd
aangedrongen op voortzetting van de be
moeiing en stimuleering door de regee
ring. Medewerking van alle organisaties
van belanghebbenden werd gevraagd en
voorzoover mogelijk, ook toegezegd.
Contingenteering.
De Staatscourant van gisteravond be
vatte een 'groot aantal ministerieele be
schikkingen ter uitvoering van de contin-
genteeringen van den invoer van pluche,
fluweel en trijp en andere stoffen met op-
Staande pool, en van meubelen.
Het bedrag ter bestrijding van de kos
ten, verbonden aan het afgeven van certi-
Binnenland.
Voorloopig Verslag Tweede Kamer over
de begrooting van Economische Zaken.
Minister Colijn over de houding der amb
tenaren tegenover de Regeering.
Nieuwe crisisheffingen?
Buitenland.
De ontwapeningsconferentie tot 4 Decem
ber verdaagd.
Storm en overstroomingen.
De Kabinetsformatie in Frankrijk.
ficaten, voor den invoer benoodigd, zijn
voor pluche, fluweel en trijp vastgesteld
op pot. van de bij den invoer 'te deela-
reeren waarde, met een minimum van
f 0.25. Voor den invoer van meubelen zijn
de kosten van de certificaten vastgesteld
eveneens op pet. van de bij den invoer
te declareeren Waarde met een minimum
van f0.25.
Afvloeiing van personeel bij de
Ned. Spoorwegen.
In een bespreking met de commissie
van den personeel-raad heeft de directie
deer Ned. Spoorwegen besloten dat met 1
Jan. circa 500 remmers overcompleet
worden; 2e. 70 arbeiders-remmers tram
conducteurs boven 55 jaar ontslag met
direct ingaand pensioen zal worden ver
leend.
Dat waarschijnlijk 20 remmers te werk
ges'teld kunnen worden bij den 'dienst van
Weg en Werken en dat 479 overblijven,
die voor op wac'htgeldstelling in aanmer
king zullen komen.
Nagegaan zal worden of door uitbrei
ding van het stationskader nog een aantal
van deze remmers in het bedrijf zal kun
nen worden gehouden.
De commissie heeft aan de directie in
overweging gegeven om het pogen van
Weg en Werken zoo uit te breiden, dat
het losse zomerkader overbodig zal wor
den, waardoor bij Weg en Werken meer
arhei'ders-remim ers ondergebracht zullen
kunnen worden.
De directie heeft zich bereid verklaard
dit denkbeeld te overwegen.
Verder zal worden nagegaan of aanvul
ling van personeel op kleine stations
noodig is, terwijl 't in 'het voornemen ligt
om zooveel mogelijk 'het personeel met
tijdelijke aanstelling te doen vervangen
door overcomplete remmers.
De crisisheffingen en de suikerwerkende
industrie.
■Deze week is een deputatie van de
samenwerkende organisaties uit de suiker
verwerkende industrie door Minister Ver
schuur in audiëntie ontvangen. De leider
der deputatie, de heer Hagers van de
firma Beukers en Reineke te Rotterdam,
bracht allereerst namens de industrie 'het
dringend verzoek naar voren om bij 'het
nemen van regeeringsmaatregelen met
de industrie meer overleg te
plegen. Daarnaast werd aangedrongen
op 'het in 'het leven roepen van een in
stantie, waar de industrie klachten naar
voren kan brengen met de zekerheid, dat
er voldoende aandacht aan zal worden
geschonken.
'Gevraagd werd beschikbaarstelling van
goedkoope suiker voor de industrie. Bij
dit punt deed 'de minister de mededeeling,
dat 'het verbruik van suiker voor indus-
trieele doeleinden in de periode Januari
tot Augustus van dit jaar totaal 40 mill,
kilo had bedragen tegen 44 millioen kilo
in het overeenkomstige tijdvak van 1932.
De minister heeft medegedeeld met aan
dacht deze cijfers te zullen blijven volgen,
maar hij kon geen toezegging doen.
Nog werd de aandacht gevestigd op 'de
moeilijkheden van den export bij het niet
restitueeren van de regeeringsheffing op
glucose en het niet beslissen op het ver
zoek inzake de beschikbaarstelling van
goedkoop roggebloem voor de biscuitfa-
bricage, de moeilijkheden voor de be-
sc'huitfabrikanten, de heffing op Zuid
vruchten en ten slotte op 'de moeilijk
heden die ontstaan hij den verkoop van
artikelen met vaste verkoopprijzen en den
overlast, 'die de bonafide 'handel van den
smokkelhandel ondervindt.
Eerste Kamer.
De Eerste Kamer is bijeengeroepen te
gen Dinsdagmiddag 31 Oct. te 2 uur. Na
afdoening van eenige kleine wetsontwer
pen zal de Kamer in de afdeelingen gaan,
o.m. tot onderzoek van de wetsontwer
pen: Wijziging der Ambtenarenwet, Or
ganisatie van de openbare organen, he
iast met de uitvoering van de sociale ver
zekering, Wijziging van de Crisis-invoer-
wet, Nieuwe vaststelling van rechtsge
bieden.
Een onderwijzer is ook ambtenaar.
De burgemeester van Bussum heeft de
aandacht van het bestuur van de plaat
selijke af deeling van de Vereen, voor
Volksonderwijs gevestigd op het besluit
