Uit de Provincie
Kerknieuws.
Onderwijs.
Nieuwe Abonné's.
meen van meaning was, dat mr W. Q.
Wandelaar, burgemeester van Alkmaar,
zijn opvolger moest zijn. „Ik ben" al
dus mr Fock „nu bijna zeven jaar
voorzitter geweest. In 1926 kwam ik te
rug uit Indië; in December van dat jaar
ben ik tot voorzitter benoemd en begin
1927 als zoodanig in functie getreden.
Met groote voldoening zal ik mij altijd de
aangename wijze herinneren, waarop ik
met de verschillende instanties en groepen
van de partij heb samengewerkt."
Dan heer Knottenbelt lid der Eerste
Kamer.
In de Maandagmiddag gehouden zit
ting van het Centraal Stembureau voor
de verkiezing van de leden der Eerste Ka
mer is in de vacature, ontstaan door het
bedanken van den heer Koster, tot lid
van deze Kamer benoemd verklaard mr
H. J. Knottenbelt te Den Haag, thans lid
der Tweede Kamer.
In verband met deze benoeming ver
neemt men, dat de heer Knottenbelt, die
reeds vroeger te kennen had gegeven, dat
hij op den duur niet lid van de Tweede
Kamer wenschte te blijven, het lidmaat
schap van de Eerste Kamer zal aanvaar
den. Opvolger van den heer Knottenbelt
in de Tweede Kamer is de heer W. C.
Wendelaar, burgemeester van Alkmaar.
Verlaging werkloozensieun?
In Den Haagschen gemeenteraad 'heeft
de heer Van Langen (S.D.A.P.) gister
middag aan het college van B. en W. ge
vraagd, of tuaschen den minister van So
ciale Zaken en de grootste gemeentebestu
ren 'besprekingen zijn gevoerd om tot een
zeer belangrijke verlaging te komen van
de rijkssteunregeling voor werkloozen.
In zijn antwoord verklaarde de voor
zitter, Jhr. Mr. 'Bosch ridder van Rosen
thal, dat op verzoek van den minister
van Sociale Zaken op 15 Sept. j.l. op het
Departement met vertegenwoordigers der
vier groote gemeenten een bespreking is
gehouden over een eventueels wijziging
van de steunregeling. Vóór deze bijeen
komst was het B. en W. absoluut onbe
kend, welke plannen er bestonden. Daar
door kon het college ook geen bepaald
standpunt innemen. De minister heeft al
leen gesproken over denkbeelden, die door
hem worden overwogen, doch heeft van
zijn plannen geen verdere mededeeling
gedaan.
Verder kon spr. niets mededeelen, daar
de wethouder van Sociale Zaken, mr. S.
de Vries Czn., hierbij het college van B.
en W. had vertegenwoordigd. Deze wet
houder was thans wegens ziekte afwezig.
De interpellant, de heer Van Langen,
vond het antwoord zeer sober en zeide
het te betreuren, als een belangrijke be
slissing zou worden genomen over de
verlaging der uit'keering aan de werkloo
zen zonder dat het Haagsche college van
B. en W. hiervan in kennis zou zijn ge
steld. 'Spr. vroeg of de voorzitter geen
toezegging kon doen, dat geen verlaging
zou worden ingevoerd voor de raad daar
in was gekend.
Dit laatste verklaarde de voorzitter niet
tot zijn bevoegdheid te behooren, daar
niet hij maar de minister de steunrege
ling invoert. Van een voornemen of plan
van den minister in deze richting was den
burgemeester evenwel op heden niets be
kend
Salarisverlaging ge-
meentepersoneel? Gedep. Staten
van Zeeland overwegen ernstig den ge
meentebesturen in de provincie Zeeland te
adviseeren het geme6ntepersoneel per 1
Jan. '34 een salarisverlaging op te leggen,
gelijk aan de door de rijksregeering aan
haar personeel voorgestelde verlaging,
hetgeen derhalve neerkomt op een korting
van 5 pet.
In hoeverre deze maatregel van toepas
sing wordt verklaard voor bepaalde ge
meenten, die hun personeel in het afgeloo-
pen jaar, buiten de verlaging, bedoeld in
het Kortingswetje, al hebben gekort,
schijnt nog niet vast te staan. Het Volk
geeft het bovenstaande onder alle voor
behoud, daar bet geen officieele bevesti
ging kon krijgen.
Politie-vakcursus. Bij het
in deze maand te Amsterdam gehouden
examen voor het politie-diploma van den
Algemeenen Nederlandschen Politiebond
slaagden o.a. een viertal leerlingen van
den politie-vakcursus te Vlissingen.
Voor aanmelding van nieuwe leerlingen
voor dezen cursus verwijzen we naar een
advertentie in dit nummer.
Middelburg. Bloempjesdag-
Crisis comité. Wij brengen nog eens
in herinnering, dat op 5 October a.s. een
bloempjesdag zal word'en gehouden ten
bate van het plaatselijk Crisiscomité. Zij,
die medewerking willen verleenen door te
helpen colledteeren kunnen zich aanmel
den bij Movt. Huizenga, Spanjaardstraat;
Mevr. Stut ter heim, Rouaansche Kade;
Mevr. Weijl, Dam N.Z., of bij den secre
taris Molstraat 94.
Gevonden voorwerpen. Vulpotlood,
Pinda, Ter Linde, Serooskerke; Broche
T. van Schelven, Veersclhesingel S 24;
Ring met sleuteltjes, de Koning, Korte
Singelstraat O 291; Regenjas, W. Tiël,
Bogardstraat D 26; Ceintuur, C. Daane,
Jasmijnstraat W 165; Pijpetud, de Jong,
Dampoortsingel T 221; Sleuteltje, M. Len-
seling, Hendrikstraat W 68; Colbertjas,
Geldof, Veerscheweg S 254e; Belasting-
merk, L. de Visser, Oudedijk, Nieuwland
203; Belastingmerk, v. d. Ende, Korte
Noordstraat; Zakdoek, de Koning, Vliss.
Wagenplein P 7; Heerenrijwiel, Petrie,
K. Delft; Regenjas, Deij, Branderij Mo
lengang M 244; Sleutel, C. Walraven, Ba-
gijnhofstraat E 193; Port. m. inh., M.
Broodman, Volderijstraat M 121; Zilve
ren doos, Fastenau, L. Delft (winkel);
Autoband, Petiet, Bogardstraat D 33;
Muziekinsigne (B.V.G.Z.), M. Hacken-
berg, L. Burg B 3; Vulpotlood, Kampman,
St. Pieterstraat A 74; 2 Sleuteltjes, G.
Casander, Karelsgang T 44k; Regenjas,
Deïst, Lombardstraat G 55; Dameshand
schoen, J. Koppejan, Oude Vliss.weg V 18;
Sjaal, P. Hendrikse, Brigdamme B 132;
Doos griffels, J. de Jong, Molenwater E
53; Leesboekje, J. Boone, L. Geere K 314;
Dame8ceintuur, Weltenburg, Noordweg S
223 i; Beker van claxon, J. Kraak, St.
Janstraat H 187; Meisjeemuts, Kingmans,
Wal B 115; Kinderport., C. Polderman,
Singelstraat N 186; Gymnastiekschoen,
Roosse, Achtersingel; Hondenhalsband,
N. Meeuwse, Bellinkstraat 93; Zegelboek-
je, Galjouw, Vol'derijlaagte M 84; Belas
tingmerk, Poortvliet, Seisweg R 146; Eend
Brugwachter, Kanaalhrug; Lees- en taai-
hoek, L. Scheers, Jacob Catsstraat W 92;
Vulpotlood, De 'Mundk, Noordholwerk M
226; Voetbalschoen, Valk, L. Breestraat
O 147; Padvindersmes, P. Moerdijk, Lelie
straat S 150; Bruin zakje, F. de Jager,
Rouaansche kaai G 115; Belastingmerk,
J. F. v. Oosten, Hofplein E 232; Heeren-
port. met inh., v. d. Berge, Seisweg R 79 s;
Heerenrijwiel, Bureau van politie.
Hedenmiddag geraakte een autobe
stuurder even voor den spoorwegovergang
aan den kanaalweg de macht over het
stuur kwijt en reed met zijn kleine auto
tusschen het kantoor van de Shell en een
lantaarnpaal door. Gok toen wist hij de
auto niet te bedwingen en reed recht het
kanaal in. De bestuurder wist uit de auto
te komen en zich zwemmende te redden.
De auto is met vereende krachten op het
droge gebracht en naar een garage ge
sleept.
Serooskerke (W.). Bij gunstig weer
hoopt het muziekkorps „E. M. M." alhier
op Vrijdagavond a.s. 8 uur voor de laat
ste maal in dit seizoen op de muziektent
een concert te geven.
's-Heerenhoak. Op Vrijdagavond zijn de
prijzen van de onlangs gehouden schiet
wedstrijden door den burgemeester uit
gereikt.
Allereerst kregen op deze gecombineer
de vergadering van den B. V. L. en B. W.
de navolgende heeren landstormers een
diploma voor scherpschutter in banden:
J. Hoondert, J. Martens (Visser), J.
Knopjes, D. van Sluys, H. Paree en W.
de Goede.
De burgemeester complimenteerde hen
daarmee en spoorde vooral de jongeren
aan intens te gaan oefenen. Hierna wer
den de prijzen uitgereikt.
Na afloop zeide de burgemeester trotsch
te kunnen zijn op zijn schutters en roem
de bovenal de schietvaardigheid van dhr
E. van Sluys, die het klaar wist te spe
len op den beker beslag te leggen over
1933, maar die tevens eerste prijs win
naar werd met een serie van 99 punten
op de personeele baan.
Voetbal.
Kapelle. Zaterdagmiddag speelden Ka-
pelle II en III gecombineerd tegen Uni-
tas van Kloetinge. Einde 73 voor Ka
pelle.
lerseke. Wedstrijd tusschen lerseke
Veteranen en Kapelle idem. 3—1 in
't voordeel van lerseke, die door dezen
uitslag in 't bezit kwamen van de zilve
ren medaille voor veteranen.
Serooskerke (W.). Zaterdagmiddag
speelde op het „U. D. I."-terrein „U. D.
I." I een vriendschappelijken wedstrijd
tegen een elftal van ,The Vitrite Works"
van Middelburg. Ruststand 01. Eind
stand 22.
Te 5 uur speelden „U. D. I." II vriend
schappelijk tegen „Rohda" II van Veere.
Ruststand 32. Eindstand 54.
Ned. Herv. Kerk.
Drietal te Amsterdam (vac dr P. A.
Klap), R. Bartlema te Zeist, dr G. Groot-
jans te Watergraafsmeer en W. H. A.
Nelck te IJsselmonde.
Beroepen te IJsselstein, L. van Mas-
trigt te Harderwijk. Te Dorkwerd, A.
Blink Kramer te Saaksum.
Aangenomen naar Haulerwijk, A. C.
Christoffel, 0-1. pred. met verlof te Bilt-
hoven. Naar Leermens. H. Marra te Hui-
zinge.
Bedankt voor Woudsend, H. Marra te
Huizinge.
Geref. Kerken.
Drietal te Tienhoven, P. Kuijper Jr.,
cand. te Huizen, E. Teunis, cand. te En
schede en H. J. Westerink, cand. te
Nunspeet.
Beroepen te Westeremden en te Vlagt-
wedde, G. G. Bos. cand. te Uithuizen.
Chr Geref. Kerk.
Tweetal te Schiedam, H. Visser te
Dordrecht en P. Zwier te Alphen d.
Rijn.
Beroepen te Steenwijk, P. W. Dam te
Onstwedde.
Geref. Gemeenten.
Bedankt voor Lisse, J. D. Baxth te
Borsselen.
Oud Geref. Gemeenten.
Beroepen te Kinderdijk, N. v. d. Kraats
te Den Helder.
Bevestiging en intrede.
Onder groote belangstelling deed Zondag
cand. J. M. M u 1 d e r van Goes zijn intre
de bij de Geref. Kerk te Haamstede. In
de morgengodsdienstoefening had de be
vestiging plaats door Ds Booy van Hein-
kenszand, die tot tekst had gekozen 1
Cor. 3:5. Na de bevestiging werd toege
zongen Ps. 20 1.
Des middags deed Ds Mulder zijn in
trede met een predikatie over Nehemia
2 19 en 20. Na de prediking werden door
den jeugdigen dienaar toespraken gehou
den tot zijn ouders en familie, den kerke-
raad, den bevestiger, den consulent, de
jeugdvereenigingen der Gemeente, de
plaatselijke overheid en tenslotte tot de
leden der Gemeente.
Hierna werd nog het woord gevoerd
mede namens den kerkeraad door den
consulent Ds Vogelaar en dhr v. d. Berg,
namens de jeugdvereenigingen. Toege
zongen werd de zegenbede uit Ps. 134.
Emeritaat. Het prov. kerkbe
stuur van Zuid-Holland der Ned. Herv.
Kerk heeft, met ingang van 1 Dec., eer
vol emeritaat verleend aan ds J. J. van
der Grient, te Brielle.
Groote tekorten. Het
Zendingsbureau te Oogstgeest meldt ons
het volgende:
Met de twee woorden hierboven moe
ten wij helaas aangeven, hoe wij. er een
week na ons vorig bericht voorstaan. De
maand September is bijna ten einde; wij
hebben f20.000 ontvangen inplaats van
f 90.000, die noodig zijn en tegenover de
f 70.000, die het vorige jaar in deze
maand inkwamen. Dat de credieten voor
de laatste drie maanden niet geopend
kunnen worden ten bate van het Indische
werk, spreekt vanzelf, zelfs voor de helft
van het kwartaal is er niet genoeg. De
toestand wordt nu zoo, dat wij zullen uit
zenden, wat bier beschikbaar is, onder
mededeeling aan de zendelingen, dat wij
niet meer kunnen beloven, dat ook voor de
tweede helft van het kwartaal de gelden
gezonden zullen worden.
Toch moeten wij voortgaan alle pogin
gen, die mogelijk zijn, te doen, om deze
gelden te verzamelen. Een circulaire gaat
er uit aan alle ons bekende personen, die
in het zendingswerk belangstellen. Wij
kunnen niet anders doen dan steeds maar
weer de behoeften van het werk bekend
maken. Maar wij gaan met zeer groote
zorgen het eind van deze maand tege
moet, dat tevens het eind van een kwar
taal is, zoodat wij ook dan een groot be
drag noodig hebben voor de zendelingen
met verlof en de gepensioneerden, om van
de crediteuren hier te lande, zooals druk
ker, stoomvaart-maatschappijen, leveran
ciers der Zendingsschool, enz. enz. maar
niet te spreken.
Gelukkig, dat de nooden voortkomen nit
den zegen op het werk in Indië zelf, want
dat is het grootste licht in de duisternis
van onze zware zorgen.
Bij beschikking van den minister
van E'c. Zaken is wederom benoemd tot
leeraar aan de Rijkslandbouwwinter-
school te Goes E. Visscher te Middelburg.
Minister Marchant naar
Oostburg. Naar de Midd. Grt. ver
neemt, heeft de Minister van Onderwijs,
Kunsten en Wetenschappen mr Marchant
te kennen gegeven voornemens te zijn a.s.
Vrijdag de bijeenkomst bij1 te wonen, die
aldaar zal worden gehouden ter gelegen
heid van het 25-jarig bestaan van de
Nijverheidsschool aldaar.
DE IEPENZIEKTETENTOONSTELLING
TE GOES.
Overzicht van de tentoonstelling.
Het Comité ter bestudeering en bestrij
ding van de Iepenziekte organiseert van
2628 dezer een tentoonstelling te Goes.
In Zeeland, meer nog dan in andere dee-
len van ons land, is de iep van groot be
lang. niet alleen uit een oogpunt van
landschapsschoon, maar ook in econo
misch opzicht. De beplantingen vein we
gen en dijken en om de boerderijen be
staan er op vele plaatsen uit iepen, en
deze vertegenwoordigen een groote waar
de. Het hout van den Zeeuwschen olm is
n.l. zeer gezocht vanwege zijn uitstekende
hoedanigheid. Geen wonder, dat men juist
in Zeeland de groote verbreiding van de
iepenziekte, die daar reeds vele slacht
offers heeft gemaakt met angst gadeslaat.
Door het organiseeren van een tentoon
stelling te Goes tracht men het Iepenziek
te-Comité, in Zeeland meer bekendheid te
geven aan haar doel en alle eigenaren
van iepen op te wekken, mede te helpen
bij het bestrijden van de ziekte.
Op de tentoonstelling is zooveel moge
lijk alles bijeengebracht, wat kan dienen
om een inzicht te geven in het wezen van
de iepenziekte, de wijze van bestrijding
en de economische belangen, die daarbij
op het spel staan. Daar is in de eerste
plaats de inzending van het Phytopatho-
logisch Laboratorium „Willie Commelin
Scholten" te Baarn. Men ziet hier vele
stukken hout van door de iepenziekte
aangetaste boomen. Een bruine verkleu
ring van het jonge hout is als gevolg
van de aantasting waar te nemen. De
veroorzaker van de iepenziekte, de zwam
Graphium ulmi, is tentoongesteld, ge
kweekt op allerlei verschillende voedings
bodems. Een verzameling foto's, waarop
verschillende stadia van de iepenziekte
zijn afgebeeld, en een serie gekleurde pla
ten is mede door het Baarnsche Labora
torium ingezonden, evenals de grafische
voorstellingen van de verwoestingen, wel
ke de iepenziekte heeft aangericht in Rot
terdam, Utrecht en Hilversum. Op een
kaart van Europa is het verspreidingsge
bied van de ziekte aangegeven. Voorts
behoort tot deze inzending zeker het
niet minst belangrijke deel een groote
verzameling takken van verschillende
iepenaoorten, waaronder ook Amerikaan-
sche en Aziatische. Deze zijn gerang
schikt naar haar gevoeligheid voor de
iepenziekte. Terwijl de Amerikaansche
soorten alle zeer vatbaar zijn, komen er
onder de Aziatische niet-gevoelige soor
ten voor. Ook van eenige zaailingen van
den gewonen Europeeschen veldiep, die
wegens hun resistentie ten opzichte van
de iepenziekte zijn uitgezocht, zijn tak
ken tentoongesteld. De hoop wordt ge
koesterd, dat er onder deze uitgezochte
exemplaren zich een enkele bevindt, dat
op den duur den tegenwoordigen Hol-
landschen iep zal kunnen vervangen,
waarmede het vraagstuk van de iepen
ziekte feitelijk zou zijn opgelost.
Een tweede afdeeling omvat de inzen
ding van het Laboratorium voor Ento
mologie te Wageningen. Hier wordt een
volledig overzicht gegeven van de le
venswijze van den grooten en den kleinen
iepenspintkever, welke kevers de zwam
Graphium ulmi, die de iepenziekte ver
oorzaakt, van den eenen boom op den
anderen overbrengen. Men kan nagaan,
hoe de larven van de genoemde kevers
doorvreten in het zieke bout, besmet ra
ken met de sporen van Graphium ulmi,
en hoe de pas uitgevlogen kevers bij het
knagen aan jonge takken deze sporen in
gezond hout overbrengen en zoo de ziek
te verspreiden. Aquarellen en tal van fo
to's geven een beeld van de kevers in hun
verschillende ontwikkelingstoestanden.
Uit het aanwezige materiaal blijkt dui
delijk, dat een doeltreffende bestrijding
van de spintkevers alleen kan worden
toegepast, indien alle eigenaren van de
zwaar zieke of doode iepen deze boomen
laten rooien en ze ontschorsen of onder
water bewaren.
Een derde gedeelte van de tentoonstel
ling is verzorgd door het Staatsbosch-
beheer. Met medewerking van verschil
lende gemeenten en andere lichamen zijn
hier vele foto's van den iep in het land-
schaps- en stadsbeeld bijeengebracht, ter
wijl ook eenige oude prenten, welke zijn
afgestaan door het museum voor Noord
en Zuid-Beveland, den iep in het dorps-
en stadsbeeld uit vroeger tijden doen zien.
Op een kaart van Nederland zijn aange
geven de provinciën, gemeenten en wa
terschappen, die bijdragen aan het Iepen-
ziekte-Gomité. Het aantal van deze con
tribuanten is nog altijd klein. Echter
dierft opgemerkt te worden, dat Zeeland
hierbij geen slecht figuur slaat.
Verder treft men een aantal inzendin
gen aan van de firma's W. Fraanje en La
Vitesse te Goes, die duidelijk doen uitko
men voor welke practische doeleinden het
ïepenhout wordt gebruikt (in de wagen
makerij, carosseriebouw, voor borstelwerk
stoelen, klompen enz.).
Vermelden we tenslotte nog een afdee
ling litteratuur, waaronder een volledig
siel mededeelingen, die sinds de oprich
ting van het Iepenziekte-Gomitó in 1930
zijn verschenen.
Boven het tentoongestelde is een reeks
opschriften aangebracht met verschillen
de spreuken, die zeer in het kort het
voornaamste van de iepenziekte en wat
daarmede samenhangt, aangeven.
De opening.
Te ongeveer elf uur vereenigden zich
in de Schouwburgzaal van het Schutters
hof met den heer E. D. van Dissel, direc
teur van het Staatsboschbeheer, Prof. Dr
Joh. Westerdijk te Baarn, Prof. Dr W.
Roepke te Wageningen, Dr Buisman te
Baarn, Ir. N. van Poeteren te Wagenin
gen; Dr van Lonkhuizen, directeur der
Ned. Heide-Mij., Ir van der Plassche,
rijkstuinbouwconsulent voor Zeeland, Dr
oe Hoogh van -het Staatsboschbeheer, de
Commissaris der Koningin in Zeeland,
de heeren Mr P. Dieleman, Mr Stieger en
Mr van Dusseldorp, leden van Ged. Sta
ten van Zeeland, vertegenwoordigers der
Zeeuwsche Landbouw-Mij., vele leden van
polderbesturen, B. en W. van Goes en
Middelburg, vele burgemeesters uit diver
se deelen van de provincie e. a.
De heer Van Dissel verwelkomde
allen hartelijk namens bet comité tot be
snijding der iepziekte en dankte tevens
voor de medewerking ondervonden bij de
voorbereiding van deze tentoonstelling.
Spr. wees er op, dat in 1919 voor het
eerst in ons land de iepziekte is waarge
nomen. In 1921 beschreef Mej. Dina Spie
renburg het ziektebeeld en leverde Mej.
Dr B. Schwarz een dissertatie erover. De
hoop door velen gekoesterd, dat de ziekte
wel weer uit zichzelf zou verdwijnen of
sterk zou verminderen is niet vervuld.
De iep of olm speelt een belangrijke
rol in onze stadsbeplantingen, maar over-
heerscht ook in onze poldergebieden, al
waar veelal geen andere boomsoort hem
kan vervangen en waar bij de karakteris
tieke schoonheid van het landschap mar
keert. De olm is een zeer fraaie boom,
die de gewenschte schaduw aan de wegen
geeft zonder het licht te veel te onder
scheppen en daardoor bet opdrogen van
de wegen te zeer te verhinderen. Hij kan
de felste stormen vaak weerstaan, dank
zij zijn wortelgestel. Economisch is de olm
van bijzondere waarde door de uitnemen
de eigenschappen van zijn hout en zijn
snellen groei. Alleen reeds langs de rijks
wegen en andere waterstaatswerken wor
den 100.000 olmen aangetroffen.
Geen wonder, dat er groote belangstel
ling bestaat voor de bestrijding der iep
ziekte. Dit werk is ter hand genomen door
het bekende Phytopathologisch laborato
rium Willie Commelin Scholten te Baarn.
Terzelfder tijd werden onder leiding
van Prof. Roepke aan het Entomologisch
instituut te Wageningen onderzoekingen
verricht omtrent de wijze van overbren
ging van de zwam. Het bleek al spoedig,
dat de overbrenging geschiedde door de
ZIJ, die zloh met Ingang van
1 Ootober a.s. op DE ZEEUW
abonneeren. ontvangen de tot
dien datum vereohljnende num
mers gratis.
iepenspintkevers. De velerlei bestrijdings
middelen van geheime samenstelling wer
den onderzocht door den plantenziekten-
kundigen dienst te Wageningen.
Het staatsboschbeheer werkte zooveel
mogelijk er toe mede, dat gemeenten en
polders en andere openbare lichamen
maatregelen namen ter bestrijding. Zoo
waren dus verschillende lichamen aan het
werk. Er ontstond echter behoefte aan
een centrale organisatie. Deze kwam tot
stand in den vorm van het Comité tot be
studeering en bestrijding van de iepen-
ziekte. Het Rijk en vele gemeenten, ook
verscheidene polders en enkele provin
cies gaven steun. Men kwam zoo tot een
bedrag van f 7500, waarover men jaar
lijks kon beschikken, welk bedrag helaas
door de crisis dreigde verkleind te wor
den. Gelukkig kwam van. andere zijde
weer nieuwe steun.
Thans is komen vast te staan, dat de
iepenziekte langs kunstmatigen weg, door
injectie wordt overgebracht. Het is een j
besmettelijke ziekte, die juist de gezonde»
sterkst groeiende boomen het meest aanv
tast.
Langzaam groeiende, zeer oude kwijr
nende boomen zijn veel minder vatbaar.
Ook pas verplante jonge iepen zijn min
der gevoelig. De Hollandsche iep is er
uiterst gevoelig voor. De verdere aanplant
daarvan moet dan ook ontraden worden.
Het is van groote beteekenis, dat uit
zaailingen van Europeesche iepen eenige
exemplaren zijn gevonden, die na be
smetting niet of slechts in zeer geringe
mate zijn zigk geworden. Deze proeven
zullen ecbttr vele jaren moeten worden
voortgezet. Eenige Aziatische soorten zijn
onvatbaar gebleken. Ook deze zullen als
park- en straatboom gebruikt kunnen
worden.
Duidelijk is aangetoond, dat de ziekte
verwekkende zwam door de iepenspint
kevers van zieke op gezonde boomen wordt
overgebracht. Tegen dit insec't gaat dan
ook in de eerste plaats de strijd. Het is
noodzakelijk, dat alle eigenaren van iepen
er toe medewerken, dat de doode en ster
vende boomen worden opgeruimd en de
schors onschadelijk gemaakt.
De vele aangeprezen geneesmiddelen
zijn alle waardeloos gebleken. Toch ver
spilt men er geld aan. In het buitenland
erkent men, dat in Nederland de oorzaak
deT ziekte is ontdekt en dat hier baan
brekend wetenschappelijk werk is ver
richt. Door middel van de pers en van
tentoonstellingen als deze moeten de
resultaten van dat werk worden bekend
gemaakt en gepopulariseerd.
Ten slotte doet spr. een beroep op allen
om mede te werken die maatregelen te
nemen, die onmisbaar zijn om den strijd
met succes te -voeren.
De Commissaris der Konin
gin in Zeeland, Jhr. Mr. Quar-
les van Ufford, voldeed 'hierna aan
de uitnoodiging om deze tentoonstelling
te openen.
Spr. wees er op, welk een voorname
plaats de iep in Zeeland bekleedt. Niet
alleen uit een oogpunt van natuurschoon
(parken, dorpspleinen, dijken en wegen),
hoewel we gerust mogen zeggen, dat 'hij
een sieraad is voor ons landschap, waar
hij spr. denkt aan de mooie iepgroepen
te Middelburg, Neuzen, Hulst, die geluk
kig nog niet in ernstige mate van de iep
ziekte hebben te lijden, aan de mooie
dorpspleinen met iepen beplant, aan de
binnendijken vooral op Zuid-Beveland,
zooals te Borssele en te Ri'l'land-Bath,
waar de iep het zoo goed doet en de Ca
nada-populier veel minder decoratief en
monumentaal uitkomt, aan de vele wei
landen en boerenerven met iepen beplant,
waar ze ook dienst doen als windscherm,
aan de iepaanplantingen langs hoofd- en
binnenwegen, kanalen enz.
Dit alles is van aestthetische 'beteekenis,
maar er is verder ook een economische
zijde aan deze zaak. Het iepenhout is in
Zeeland van bijzondere kwaliteit en wordt
gaarne gevraagd door den houthandel.
In verschillende takken van industrie
wordt iepenhout gebruikt, b.v. door wa
genmakers, carosseriebouwers, klompen
makers, meubelindustrie en bij de ver
vaardiging van landbouwwerktuigen en
'huishoudelijke artikelen.
Helaas 'heeft de iepziekte in heftige
mate de iepen aangetast. Ook in Zeeland.
Het mooie dorpsplein te Borssele ligt
daar nu 'kaal. De wallen van Goes zijn
voor een 'groot deel van hun luister be
roofd. Ook de beplanting langs het ka
naal door Walcheren vertoont gapingen.
In 1930 moesten in Zeeland worden ge
veld 3000 boomen, in 1931 3386 en in '32
3074 boomen.
Scheen het het vorig jaar of er eenige
teruggang was in de ziekte, de droge zo
mer van dit jaar is weer 'gunstig gebleken
voor de ontwikkeling der ziekte.
In samenwerking met de practijk is ge
zocht naar typen iepenboomen, die het
minst vatbaar zijn voor de iepziekte en
dus het meest geschikt voor verderen
aanplant. Met voldoening maakt spr. er
melding van dat niet alleen de provincie,
maar ook vele gemeenten in Zeeland den
arbeid van het comité tot bestrijding der
iepziekte financieel steunen. In deze pro
vincie is ook de bestrijding het eerst stel-
