AKKER.CACIETS
EERSTE BLAD.
DINSDAG 26 SEPTEMBER 1933
DAGBLAD VOOR DE PROVINCIE ZEELAND
47e JAARGANG - No. 304
Dit nummer bestaat uit 2 bladen
Buitenland.
Binnenland.
Belangrijkste Nieuws.
"AKKERTJES"
Uitg.: N.V. Uitgevers-Maatschappij „Luctor et
Emergo" ter exploitatie van het blad „De Zeeuw".
Bureaux Lange Vorststraat 70, Goes.
Telefoonnummer 11.
Postchèque en Girorekening 44455.
Bijkantoor Middelburg, Lange Burg. Telef. 250.
Directeur-Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA.
De Zeeuw
Abonnementsprijs f 2.50 per kwartaal,
weekabonnementen voor Middelburg, Goes en
Vlissingen f0.20. Losse nummers 5 cent
AdvertentlSn 80 cent per regel, Ingezonden
mededeellngen 60 cent per regel. Kleine
Advertentiën Dinsdags en Vrijdags 10.75, bij
vooruitbetaling. Onder letter of motto f 0.85.
Bij contract belangrijke korting.
Waarom aan banden.
Wij hebben reeds laten uitkomen, dat
we niet geheel gerust zijn op de plannen
van de Regeering ten opzichte van de Ge
meenten.
Naarmate meer gemeenten noodlijdend
worden neemt ook toe het getal der ge
meenten dat onder curateele van het Rijk
wordt geplaatst. Daaraan is niet te ont
komen. Wie niet zelf meer zijn zaken kan
financieren komt vanzelf in een meer of
v minder afhankelijke positie. Maar nu
Vkomt daar nog bij', dat er plannen schij
nen te bestaan om de regeling der sala
rissen van de gemeente-ambtenaren over
ts brengen naar de Regeering.
Op die wijze blijft er niet veel over van
de vrijheid en de verantwoordelijkheid
der gemeentebesturen.
Yooral bet laatste is van eminent be
lang.
De welstand van ons volksleven wordt
toch niet bevorderd door het kweeken
van bestuurders die slechts hebben uit te
voeren wat anderen over hen beslissen.
Voor vele slappe wethouders en raads
leden die gaarne een ieder te vriend hou
den en die er voor terugdenzen om te
doen wat noodzakelijk moet worden ge
acht is een centrale regeling een uitkomst
Zij kunnen dan optreden in de rol van
Absalom. Ja, als zij het voor 't zeggen
haddenMaar zij kunnen er niets
aan doen. Zij hebben geen beslissings
recht 1
Zoo wordt gekweekt slapheid en ten
slotte ook onverschilligheid. Waarom zou
men zich interesseeren voor dingen waar
aan toch niets valt te veranderen?
Nu kan worden toegegeven dat er wel
eenige aanleiding is voor het ingrijpen
van de Regeering.
De wijze waarop sommige Gemeentebe
sturen, met name in de groote steden op
treden, gaat alle perken te buiten.
Te Rotterdam is gebleken, dat de roode
wethouders onder curateele stonden van
de vrijgestelden der moderne vakorgani
saties, met het gevolg, dat zij zich terug
trokken. Zij hadden niet den moed om te
doen wat in het belang der Gemeente ge
daan moest worden.
En te Amsterdam ging het niet anders.
Ook hier bleken de roode wethouders
niet in staat zelfstandig te handelen, maar
hadden zij af te wachten wat door cura
toren in dit geval de „partijinstanties" be
slist zou worden. Persoonlijk waren zij
wel overtuigd dat maatregelen genomen
moesten worden om het financieel even
wicht te herstellen, en dat daarvoor ook
een offer van de bevoorrechte gemeente
ambtenaren moest worden gevraagd,
maar volgens besluit van hun lastgevers
onttrokken zij zich aan de verantwoorde
lijkheid en werd tegen het nieuwe college
van B. en W. de oppositie aangekon
digd.
Het spreekt vanzelf dat tegen dergelijk
optreden maatregelen genomen moeten
worden.
Maar het is niet duidelijk waarom hier
met de kwaden ook de goeden zouden
moeten lijden en waarom nu over de ge-
heele linie het zelfbeschikkingsrecht der
Gemeenten aan banden gelegd zou moe
ten worden.
Wij blijven dan ook hopen, dat de Re
geering andere maatregelen zal nemen
om ergerlijke verwaarloozing tegen te
gaan.
Hier staat voor de toekomst meer op
het spel dan het oppervlakkig schijnt.
EEN ONDERHOUD MET Dr. COLIJN
TE LONDEN.
Handhaving gouden standaard.
Men meldt uit Londen aan de N.R.Crt.:
De Nederlandsohe premier, Dr 'Colijh,
die Woensdag a.s. van Londen naar Ge-
nève zal vertrekken, 'heeft een bezoek af
gelegd bij den Engelschen minister-presi
dent MacDona'ld, dat ruim twee uur in
'beslag nam. Hij weigerde eenigerlei in
lichting omtrent den aard deizer bespre
kingen te verstrekken en verwees naar de
'door 't Nederlandsch Telegraaf agentschap
gepubliceerde mededeelingen te dien aan
zien. Aan een vertegenwoordiger der
Financial Times stond Dr Colijn evenwel
een interview 'toe, welk interview wij. in
staat zijn, hieronder te vermelden:
Dt Galijn herinnerde er in de eerste
plaats aan, dat de ©economische wereld
conferentie hij het verdagen van de bijeen
komst den president MacDonald en het
bureau der conferentie heeft gemachtigd,
de ontwikkelingen 'in de situatie te blijven
gadeslaan, met het oog op een eventueele
hervatting van de 'besprekingen. Hij* ver
volgde: „Het is thans tijd om na te gaan,
of zich reeds een dergelijke gunstige ge
legenheid voor de hervatting van de be
sprekingen heeft voorgedaan.
De vooruitzichten voor een hervatting
van de hervatting van de conferentie wa
ren in Juli reeds wat gunstiger gewor
den. De mogelijkheid eener hervatting van
de besprekingen dient ernstig nagegaan
en in de hand gewerkt te worden. Zelfs
wanneer nog verschillende hinderpalen,
die de verwezenlijking van het einddoel in
den weg staan, eerst uit den weg moeten
worden geruimd.
Dr Colijn verklaarde nog altijd vol ver
trouwen te zijn, dat de wereld vroeg of
laat weer tot zich zelf zal komen en dat
zijl dan de belemmerende handels grenzen
zal afschaffen. Wanneer dit geschiedt,
zal het goederenverkeer weer in vrije ba
nen worden geleid. De gansche wereld
zal van een dusdanige opruiming van de
handelsgrenzen slechts voordeel trekken.
'Op de vraag, of hij: eenige voorstellen
voor een stabilisatie van de valuta zal
doen, verklaarde Dr Golijn zeer energiek:
„Ja, laat de wereld naar den gouden
standaard teruigkeeren!"
Vervolgens bracht de interviewer de in
enkele financieel© kitingen herhaaldelijk
opgedoken geruchten ter sprake, waarin
steeds maar weer wordt beweerd, dat Ne
derland tenslotte genoodzaakt zal worden,
den gouden standaard prijs it© 'geven.
Op de vraag aan Dr Colijn, of hij
meende, dat het hiertoe 'zal komen, ant
woordde deze: „Waarom zouden wij van
den gouden standaard afgaan, terwijl on
ze bankbiljetten bijna voor 100 pet. zijn
gedekt? In de Troonrede werd op ondub
belzinnige wijze verklaard, dat Nederland
geen monetaire experimenten zal onder
nemen. Het is voor ons, aldus 'Dr Golijin,
niet noodig, den gouden standaard prijs
te geven."
Met betrekking tot den oeconomiscben
toestand van Nederland verklaarde de
Minister, dat 'zijn land evenzeer van de
crisis heeft geleden als de andere landen;
hij wees er 'echter terstond op, dat de be
grooting van Nederland voor 1934 in
evenwicht is. Het ©economische herstel in
Nederland hangt in hooge mate van den
algemeenen wereldtoestamd af en in eeni
ge mate van de politiek van Engeland.
Tot voor kort, aldus Dr Colijn, hebben
wij geen Stappen ondernomen om ons te
verdedigen. Wij stonden het langst op de
bres ter verdediging van het beginsel van
den vrijhandel, maar wij zijn uit onze
„loopgraven" gedreven en waren genoopt
tot actie over te gaan om ons nationale
bedrijfsleven te beschermen. Maar stellig
zullen wij ten spoedigste een politiek van
vrijhandel gaan voeren.
Vervolgens, vroeg de persman of Naden-
land veel schade ondervond van de Ja-
pansoh© concurrentie. Dr Colijn verklaar
de, dat Nederland niet in groote mate
werd benadeeld door de Japansche con
currentie, doch dat Nederlandsch-Indië
ten zeerste had te lijden van die concur
rentie. De Engekch-Indische invoerrech
ten zullen den Nederlandschen textielhan
del zeer treffen en het invoerrecht van 75
pet. maakt het wel haast onmogelijk, goe
deren in Engelsch-Indië in te voeren.
Bovendien wees dr. Golijn op de hooge
'Suikertarieven, 'die de Javaansche suiker
industrie veel nadeel berokkenen.
De Volkenbond vergadert.
De veertiende Volkenbondsassemblee is
gistermorgen te 10.30 uur geopend. De
zaal bood den gewonen aanblik. Veel be
langstelling bestond voor de aankomst
van Dr Goebbels, die in gezelschap van
Von Neurath en gezant Von Keiler aan
kwam in een auto, welke met een ziwart-
wit-rood en een hakenkruisvlaggetje ge
tooid was. Toen Dr 'Goebbels 'het gebouw
betrad, werd hij door de aanwezige Duit-
sc'hers met d'en Duitse'hen groet begroet
De vergadering werd door den Noor-
schen minister-president, Mohwinkel, ge
opend met een toespraak, waarin deze
zeer openhartig over de mislukking van
de tot nu toe gehouden internationale
conferenties sprak en op de verantwoor
delijkheid van de groote mogendheden
wees, om spoedig een regeling van het
ontwapeningsvraagstuk tot stand te bren
gen. Aan ontwapening gelooft thans bijna
niemand meer en dit zal het geval zijn,
zoolang de staten niet tot een economische
ontwapening besluiten. De werkloosheid
en de algemeene economische ellende ver
meerderen de politieke spanning tusschen
de volken. Daarentegen zal 'n economisch
herstel ongetwijfeld in hooge mate bijdra
gen tot een politieke ontspanning en tot
herstel van gezonde 'betrekkingen tusschen
de volken.
Het negatieve resultaat van de Lon-
densche conferentie is zeer te betreuren.
De geheels wereld vraagt zich af, om
welke redenen de zorgvuldig voorbereide
conferenties mislukken. De algemeene in
druk over het verloop van de ontwape
ningsconferentie tent nu toe is voor de
volkeren zeer ontmoedigend.
Met warme woorden betuigde Mohwin
kel zijtn instemming met f vier mogend-
heden-verdrag. Hij wees er op, dat de
tegenstelling tussohen Duitschland en
Frankrijk algemeen opgevat wordt als de
oorzaak van den ellendigen wereldtoe
stand. Om deze redenen koestert men
thans bijzondere verwachtingen van het
vier mogendhedenveidrag en hoopt, dat
daardoor de weg voor een overeenstem
ming en misschien voor vriendschap ge
baand 'zal worden. Dit pact kan, door den
geest van het pact van Locarno gedra
gen, het verscheurde en verdeelde Europa
weder doen aaneensluiten. De begrippen
broederschap en gelijkheid zijn op het
oogenMik uit Europa verdwenen.
Met 30 van de 53 uitgebrachte stem
men koos de volkenbonds-asseimblee den
Zuid-Afrikaansdhen gedelegeerde Char
les Te Water, hoogen commissaris der
Zuid-Afrikaansche Unie te Londen, tot
president van de 14de Assemblee.
Onder luid applaus hield de jeugdige
vertegenwoordiger der Zuid-Afrikaansche
Unie een korte rede, waarin hij met na
druk wees op de noodzakelijkheid van
overeenstemming tussdhen de mogend
heden.
Dreigende boerenstaklng in lowa.
Reuter seint uit Desmoines (lowa): De
„National Farmers Holiday Association"
heeft met algemeene stemmen besloten tot
het uitroepen van een staking, die alle
producten zou betreffen.
Zij doet een beroep op de arbeiders tot
samenwerking, indien de regeering de
eischen der landbouwers niet inwilligt.
De toestand op Cuba.
Uit Havana wordt gemeld, dat de vijan
dige houding jegens de vreemdelingen op
Cuba, vooral jegens de Amerikanen, toe
neemt.
Tal van Engelsche en Amerikaansche
gezinnen worden door communisten be
dreigd en bevinden zich in groot gevaar.
De Amerikaansche torpedobootjager
Hamilton zal bij Tanamo ld Engelsche en
Amerikaansche onderdanen aan boord
nemen.
Uit Washington wordt gemeld, dat pre
sident Roosevelt met het oog op de chao
tische toestanden in het binnenland van
Cuba de Amerikaansche marinestrijd
krachten in de Cubaansche wateren in
structie heeft gegeven, eventueel zander
ruggespraak met het departement van
buitenlandsche zaken mariniers aan land
te zetten, indien het leven of de eigendom-
menx van Amerikaansche staatsburgers in
gevaar zoolden komen.
Het proces te Leipzig.
Gisteren werd de vroegere communis
tische rijksdagafgevaardigde Torgler ver
hoord, die o.a. verklaarde:
„Ik wil mijn eerste optreden in dit pro
ces beginnen met naar waarheid vast te
stellen, dat ik volkomen onschuldig ben
en dat ik met deze misdadige brandstich
ting in den rijksdag niet het minste te
maken heb, noch direct, noch indirect.
Ik heb zeven maanden onschuldig in
de gevangenis gezeten en ik moet toch de
eerste gelegenheid, die mij gegeven wordt,
om in het openbaar te spreken, aangrij
pen, om voor de geheele wereld, te getui
gen, dat ik met den rijksdagbrand niets
uitstaande heb.
Zeven maanden ben ik in de gevange-
nisl Vijf van die maanden was ik dag en
nacht geboeid! Ik heb dat uitgehouden,
wijl ik wist, dat ik onschuldig lijd omdat
ik communistisch leider ben en met alle
kracht en geestdrift, waarover ik beschik,
voor de belangen der arbeidende bevol
king van Duitschland ben opgekomen.
De president richt zich dan tot v. d.
Lubbe en vraagt hem of het juist is, dat
hij op 22 Febr. j.l. voor het bureau van
Maatschappelij'ken Steun te Neukölln heeft
gezegd, 'dat de arbeiders thans een tegen
actie moeten beginnen nu het nog niet te
laat is.
Van der Lubbe erkent, dergelijke uit
latingen te hebben gedaan.
De president: U zou verder gezegd
hebben, dat men openbare gebouwen in
brand moet steken.
Van der Lubbe antwoordt op deze vra
gen op aarzelende en tegenstrijdige wijze,
doch geeft ten slotte toe, dat in zijn te
genwoordigheid gesproken is over de
noodzakelijkheid openbare gebouwen in
brand te steken Daarentegen betwist hij,
dat bij die gelegenheid zou zijn gezegd,
dat de Rijksdag in brand moest worden
gestoken.
Verder zou v. d. Lubbe gezegd hebben,
dat hij tot 5 Maart te Berlijn wilde blijven
om als er dan niets gebeurd was, weer
naar Holland terug te keeren. Aan een
ambtenaar van den Maatschappel. Steun
zou hij gezegd hebben, dat uiterst radicale
maatregelen moesten worden genomen.
Wie het proces als toehoorder heeft ge
volgd, aldus het „Hbld.", komt voorloopig
tot de conclusie, dat niet alleen Torgler
persoonlijk onschuldig is, maar ook dat
wijlen de Duitsche communistische partij
met den brand niets te maken heeft ge
had, en dat Torgler gelijk heeft, als hij
Van der Lubbe als een aanhanger van
het anarchisme bestempelt.
Goed begin te Genève?
De Geneefsehe correspondent van de
„Times" schrijft over den oogenblikke-
lijken stand van de ontwapeningsonder
handelingen, dat men algemeen van oor
deel is, dat thans een goed begin is ge
maakt.
De vooruitzichten zijn thans veel beter
dan vóór de Paxijsche besprekingen. En
geland en Frankrijk zijn elkaar veel nader
gekomen.
'Hoewel nog niet alle verschillen van
meening zijn opgelost, is er toch geen
sprake irneer van 'n dood punt. Deze ver
betering is igrootendeels toe te schrijven
aan 't feit, dat allen ernstig ontwapening
wenschen, waartoe de economische druk
van den laatsten tijd veel toe zal hebben
bijgedragen.
Ook tusschen Italië en Frankrijk zou
overeenstemming zijn bereikt, en een deel
der Parijscihe Zondagsbladen publiceert
berichten van hun correspondenten in
Roane over die Fransch-ItaMaanische over
eenstemming.
Suikeraccoord in de Vereen. Staten.
Het jongste succes van president Roo
sevelt is het tot stand brengen van een
accoord, dat maatregelen behelst ten be
hoeve van de suikerstabilisatie.
Het accoord geeft aan Roosevelt of
aan een door hem aan te wijzen vertegen
woordiger het recht, het voorloopige con
tingent Cubaansche suiker te verhoogen
of te verminderen. De hoeveelheid ruwe
suiker, die de producenten jaarlijks op
de Amerikaansche markten zullen kunnen
leveren, wordt in het accoord tot om
streeks 7.000.0000 ton beperkt.
Het accoord voorziet verder in de op
richting van een maatschappij voor het
reserveeren van suikervoorraden. Deze
instelling heeft het recht, elk suikerover
schot, dat uit een verhooging van het
contingent voortspruit, op te nemen en
tijdelijk uit de markt te houden.
Ten slotte voorziet het accoord in de
vorming van een suikerst abilis atier aad.
Minister Colijn te Londen.
Dr Colijn is gisteren op Croydon gear
riveerd.
In den loop van den middag bracht hij
een bezoek aan Downingstreet 10.
Hij had een conferentie van twee uur
met Mac Donald over de toekomst der
economische conferentie, voorafgaand aan
de bijeenkomst van het bureau te Genève
in den loop der volgende maand.
Naar onderhandelingen tusschen het
Vaticaan en de Sowjets?
Het is mogelijk, dat er pogingen zullen
worden ondernomen door den Paus en de
Sowj et-regeering, om te komen tot een
normaliseering van hun betrekkingen.
D'e Vaticaansche kringen doen opmer
ken, dat de Paus zich nooit heeft willen
mengen in kwesties die den constitutio-
neelen vorm der staten betreffen. De
Sowjet-inrichting van Rusland zou dus
geen bezwaar zijn tegen een concordaat.
De Paus verlangt, dat vrijheid van
godsdienstoefening zal worden ingeruimd
aan de Kerk en dat de priesters hun ambt
kunnen uitoefenen. Zijnerzijds zou hij den
clerus voorschrijven om zich niet met de
politiek van den staat te bemoeien.
Korte Berichten.
i Volgens een bericht van gisteren uit
Parijs, was er in den loop van den dag
eenige verbetering ingetreden in den toe
stand van Herriot. In zijn omgeving ver
klaart men, dat er geen aanleiding be
staat voor onmiddellijke ongerustheid.
De Koninklijke familie.
Naar aan het Ned. Correspondentie-
bureau gemeld wordt zal de Koninklijke
familie Zaterdag 30 dezer naar Het Loo
vertrekken.
De Koningin-Moeder heeft gisteren een
bezoek gebracht aan de Koningin op den
Ruigenhoek, alvorens naar Zwitserland
te vertrekken.
Een mooie opdracht.
D'e industrieels maatschappij „De
Noord" te Alblasserdam heeft opdracht
ontvangen tot de levering van een dubbel-
schroefpassagiersschip voor Eügelsche
rekening.
Het schip zal een geregelde passagiers-
dienst onderhouden tusschen Londen en
verschillende plaatsen aan de Beneden-
Theems'. Het is berekend voor het vervoer
van 500 passagiers.
De voortstuwings-instaJlatie zal worden
geleverd door de machinefabriek Gebr.
Stork Co. te Hengelo. De beide hoofd
motoren zijn acht-cylinder Stork-Diesel-
motoren.
Binnenland.
Een interview met Dr Golijin te Londen.
De afsluitdijk officieel geopend.
Verlaging werkloozensteun?
Geen crisisheffing op suiker.
De leiding van de Liberale Staatspartij.
Drama te Amsterdam.
Iepziektetentoonstelling te Goes.
Buitenland.
Suikeraccoord in de Vereen. Staten.
De Sowjet-regeering en het Vaticaan.
Vergadering van den Volkenbond.
Hevige aardbeving in Mexico.
met 't onmiskenbare govt
dat Uw dag alweer
eindigen met aoo'n aanval
Nochrfottésdi
Product Qn desnoods een uur later
nog een I Verrast bemerkt
Ge, dat de dag steeds pret
tiger wordt en dat hel werk
beter vlot dan ooitl Neem
toch "AKKERTJES" in huis,
per IS stuks slechts 50 cent.
Gebruikt dt» voortaan uitfktitaadi
Volgen* recept tan Apotheker Dumont
Uitvoer koudbloedpaarden.
De directie van den Landbouw deelt
mede, dat blijkens telefonisch bericht van
den Rijkslandbouwconsulent te Berlijn de
Duitsche Regeering besloten heeft den in
voer van koudbloedpaarden te contingen-
teeren.
D'eze contingenteering zal 1 October
as. in werking treden.
Het contingent bedraagt voor de perio
de van 1 October 1933'30 September
1934: 70 pet. van den invoer in de periode
1 Juli 1932—30 Juni 1933.
Voor Nederland beteekent dit een aan
tal van 1879 stuks
Geen crisisheffing op suiker?
Nog steeds, aldus de „Rotterd." houden
de geruchten aan, dat per 1 October a.s.
een crisisheffing op suiker te verwachten
zou zijn. We zagen zelfs een circulaire
van een N.V., die haar klanten een prijs-
verhooging aankondigt in verband met
deze suikerprijsverhooging.
We hebben te bevoegder plaatse ge
ïnformeerd, maar daar is niets van der
gelijke voornemens bekend. Financiën
noch Economische Zaken weten er iets
van.
Wel is in de MUlioenennota aangekon
digd dat de 10 opcenten, geheven ten bate
van den Crisisdienst en het Leeningfonds
zullen worden gecontinueerd, maar dat is
niet iets nieuws.
Eigenmachtige schorsing.
Onlangs is in Ondenhosch een groot
aantal in de werkverschaffing geplaatste
arbeiders, die verzuimd hadden op te ge
ven, dat zij hij den erwtenpluk een rijks
daalder extra hadden verdiend, een straf
opgelegd van acht weken schorsing.
Het Volk verneemt thans, dat bij een in
Den Haag ingesteld onderzoek is komen
vast te staan, dat het departement van
Sociale Zaken van deze schorsing geen
kennis gedragen heeft.
Dreigend tekort aan rauw vet.
Op de vragen van den heer Van der
Sluis betreffende het nemen van maatre
gelen van Regeeringswege tot verkrijg
baarstelling in voldoende mate en tegen
billijken prijs van rauw rund- en varkens
vet heeft minister Verschuur geantwoord:
D'oor het prijsregelend optreden ten
aanzien van de overige vetten, ten gevolge
waarvan de rauwe vetten naar verhou
ding het meest goedkoop zijn, is inder
daad een groote vraag naar rauw vet ont
staan. Rauw vet wordt thans voor doel
einden gebruikt, waarvoor men vroeger
juist gesmolten vet bezigde.
De minister overweegt maatregelen ter
voorkoming van een tekort aan rauw vet
voor den consument.
De leiding van de Liberale Staatspartij.
Mr Fock, de tegenwoordige leider van
de Liberale Staatspartij, heeft verklaard,
dat Zaterdag bij den aanvang van de ver
gadering het advies van den Partijraad
is gevraagd omtrent do verkiezing van den
nieuwen partijvoorzitter en dat men alge-