Onderwijs.
Gemengd Nieuws.
Telegrammen.
Land- en Tuinbouw
Finantiëele Berichten
Rechtszaken
DE RESTAURATIE VAN HET RAADHUIS TE VEERE.
Hoe het Piëtisme te kennen? We kun
BEURSBERICHTEN.
Evang. Luth. Kerk
Drietal te Apeldoorn-Doesburg, dr P.
Boendermaker te Hilversum, H. L. G.
Ouwerkerk te Purmerend en P. W. F. B.
Schmidt te Schiedam.
Bevestiging en intrede.
Zondagmorgen werd in de Ned. Herv.
Kerk te Biggekerke de beroepen pre
dikant cand. G. W. Kor ervaar, voorheen
hulpprediker te Overschie, in het ambt
bevestigd. De bevestiger dr J. van Dorp
van Gendringen, had tot tekst gekozen
Hand. 13 3. Aan de handoplegging werd
behalve door den bevestiger, deelgenomen
door ds G. A. v. d. Hooft van Overschie,
en Ds R. ten Kate van Koudekerke,
waarna de gemeente haar nieuwen leer-
aar toezong Ps 121 4. Des middags deed
ds Korevaar, die bi]' het beklimmen van
den kansel door de gemeente toegezongen
werd Gez. 216 1, zijn intrede met een
predikatie over Col. 4 3; hij bepaalde zijn
gehoor bij de kracht van de voorbede van
de Ghristelijike gemeente.
Na het beëindigen van de predikatie
werd een meer persoonlijk woord gespro
ken en werden door den jeugdigen dienaar
in de eerste plaats enkele waardeerende
woorden gewijd aan de persoon en arbeid
van zijn voorganger ds v. d. Waa.
Verder werden toespraken gericht tot
den consulent, ds ten Kate, zijn bevestiger
dr v. Dorp, de aanwezige ringcollega's,
den kerkeraad en kerkvoogdij en notabe
len, de bestaande vereenigingen, de Zon
dagsschool, den voorlezer, organist en
koster, ds v. d. Hooft van Overschie, de
aanwezige Leidsche studievrienden, de
wederzijdsche ouders, burgemeester en ge
meentesecretaris en tenslotte tot de ge-
heele gemeente. De consulent, ds ten Kate,
riep ds Korevaar hierop namens kerke
raad en gemeente het welkom toe en
verzocht de gemeente haar leeraar toe
te zingen Gez. 224 1. Vooral des middags
was de kerk overvol.
Beroepbaar. Cand. I. M. de
Graaf, theol. cand. te Zeist, zal van heden
af gaarne een beroep van een der Geref.
Kerken in overweging nemen.
Nieuwe predikantsplaats.
Op de Rijksbegrooting voor 1934 is een
bedrag van f 1500 uitgetrokken voor een
zesden predikant bij de Ned. Herv. Ge
meente te Delfshaven.
Vrijzinnig Hervormden.
Te Alkmaar is een provinciaal congres ge
houden van de Vereen, van Vrijz. Her
vormden in Noord-Holland.
Ds P. Cannegieter, die sprak over de
toekomst der Kerk, sprak ten opzichte van
de Kerk in haar geheel als zijn oordeel
uit: federatie van vrijzinnige groepen uit
alle kerkgenootschappen is noodzakelijk.
Onze Ned. Hervormde Kerk heeft een
algeheels saneering noodig.
Aan het samenwonen onder één dak
met de orthodoxie moet een einde worden
gemaakt.
Bij de discussie kwam o.a. ds B. J. Aris
op tegen de gedachte, dat de vrijzinnigen
de Hervormde Kerk zouden moeten ver
laten. Met de orthodoxie laat zich op te
veel punten zeer vruchtbare samenwer
king vinden op positief christelijke basis.
Prov. Vergadering van Chr. Onderwijzers.
Zaterdag werd te Goea in het „Schut
tershof" de Provinciale vergadering van
Chr. Onderwijzers en Onderw.essen in
Zeeland gehouden.
Na gezamenlijk zingen van Ps. 101:1
ging de voorzitter, de heer 't Hooft, voor
in gebed. Hij laa Matth. 11. Inspecteur
Stoopman en Weth. Van Melle werden
verwelkomd.
In zijn openingswoord wekte de voor
zitter de aanwezigen op, ondanks de som
bere omstandigheden, met blijmoedigheid
voorwaarts te gaan. Er zal blijmoedig
heid zijn, als we onzen arbeid zien als
gratie, als gave Gods.
Door den secretaris, den heer Nobels,
werd meegedeeld, dat de afd. N.-Brabants
Westhoek toenadering zoekt tot de Pro
vinciale. Verder, dat Goes, wegens betere
reisgelegenheid, tot vergaderplaats was
gekozen.
Hierna gaf de heer De Ridder, hoofd
der C. N. School te Axel, een proeve van
vertelling voor de hoogste klassen over
„Johannes den Döoper". Verschillende
interessante gegevens, door de oudheid
kundigen van tegenwoordig verstrekt,
werden in deze vertelling verwerkt. Spr.
ontving een hartelijk dankwoord. Een
korte bespreking volgde.
Middagvergadering.
In de middagvergadering werden ver
welkomd de heer Huizinga, Inspecteur
G.N.S. en het geheele college van B. en
W. van Goes, alsmede de spreker van
dezen middag. Prof. Vollenhove van Am
sterdam.
Deze behandelde daarna „Piëtisme en
Calvinisme". Het verheugt Spr., dat er
blijkbaar in dezen kring contact wordt
gezocht tusschen leven en wijsbegeerte.
De wijsbegeerte is een onderdeel van het
leven, komt er uit op, kan ook weer
vruchtbaar gemaakt worden voor het le
ven. Is ten zegen, als ze zich onderwerpt
aan het Woord Gods.
Piëtisme en Calvinisme worstelen om
het leven van ons volk. Waar het Piëtisme
ingang vond, trad steeds1 geleidelijk ver
val in; waar het Calvinisme wortel schoot
kwam geleidelijke ontwikkeling van het
leven. Dit te weten, is ook van belang
voor het onderwijs, dat met een juisten
blik op het kind is gebaat. Piëtisme en
Calvinisme gaan ook hier totaal uit
elkaar, wijl ze verschillenden wortel heb
ben.
Bij het uiteen nemen der verweerde gedeelten van den voorgevel van het Raadhuis te Veere is gebleken, dat de beelden, die
vroeger een sieraad waren, thans geheel vervallen en hier en daar verpulverd waren. Herstel daarvan was uitgesloten en
dies heeft de leiding van de restauratie den beeldhouwer Wenckebach opgedragen, zes nieuwe beelden te vervaardigen.
Op bovenstaande afbeelding ziet men vier dezer beelden (in gips) in de nissen opgesteld. Zoo heeft 's Rijks Monumenten
commissie ze dezer dagen in oogenschouw genomen.
nen letten op de kringen, waar het ingang
vond. Willen we tot de kern der zaak
doordringen, dan is het noodig terug te
gaan tot den vader van het Piëtisme,
Spener, die leefde in de 17e eeuw. Deze
voert ons zelfs naar Tertullianus terug. Bij
hem vindt men den Westerschen vleugel
van de democratische richting onder de
nominalisten. Hij onderscheidt bij de ziel
van het individu een lager en een hooger
deel; het eerste rekent hij bij de bezielde
natuur, het tweede is z.i. de voornaamste
functie. Deze „geest" staat tegenover al
het overige als het innerlijke tegenover
de buitenwereld en tegelijk als het hoo-
gere tegenover het lagere.
Parallel hiermee loopt volgens Tertul
lianus de wording in God (de perioden van
Vader. Zoon en Heiligen Geest) en de ge
schiedenis van het menschelijk geslacht
(Adam, kerk, vrije geesten met hun auto
noom geweten). Spr. trekt de lijn door tot
in de Middeleeuwen. Tijdens de Reforma
tie komt de afbrokkeling van het nomina-
lisme, bij den grooten hervormer Calvijn
het sterkst. Toch nog is er de oude
stroom, o.a. bij Münzer; voortzetting tot
in de 17e eeuw. Deze stroom bleef aan
vankelijk buiten de kerk De Labadie wordt
de trait d'union. Men achtte reformatie
der kerk noodzakelijk. De lijn loopt naar
Spener.
Na Calvijn rees er een moeilijkheid
over de vraag, hoe men zich de onder
linge verhouding van werkverbond en ge-
nadeverbond had te denken» (Realisten
en Nominalisten.) Bij Spener worden de
lijnen verbonden. Het geweten is auto
noom. Woord en sacrament komen in het
lagere leven in, de geest zal echter beoor-
deelen. Hoofddoel der H. Schrift is den
geest dergenen, die haar aanvaarden, te
stichten.
Oogenschijnlijk randt Spener geen en
kel dogma aan, in werkelijkheid alle dog
mata. (H. Schrift beoordeeld door den
geest van het individu.)
Toch is er bij de Piëtisten over som
mige vragen verschil van meening (Spe
ner, BengelDippel, Zinzendorf.)
Wat het verloop van het Piëtisme be
treft: de dubbelzinnigheid van het onzui
ver geestbegrip deed de Piëtisten uiteen
gaan ten opzichte van waardeering der
„Aufklarüng".
Ten slotte gaf Spr. zijn beoordeeling
over het Piëtisme. Zullen we maar
„plooien", maar „ontzien"? De Piëtisten
zijn toch beste, vrome menschen? Toch
geen materialisten? Neen! want het Pië
tisme is de dood voor de vroomheid. We
moeten het bestrijden, nooit een wapen
stilstand sluiten. Zóó ernstig is de strijd
van Calvinisme en Piëtisme.
Men lette b.v. op de beschouwing van
het kind. Alléén wat het lagere betreft,
is het verbondskind. Men voedt het op in
de hoop, dat „er nog eens iets van te
recht zal komen" De Schriftuurlijke be
schouwing is gansch anders. Krachtens
de zondeval zijn de kinderen, kin
deren des tooms. Doch in Christus
worden ze erfgenamen des eeuwigen
levens. In de Christelijke school die
nen de kinderen dan ook gewezen te
worden op de zegeningen, die ze ontvan
gen in de lijn des Verbonds. Komt bij
hen de twijfel, ze mogen zich zooals
b.v. de O.T. geloovigen vastklemmen
aan de beloften Gods.
Er zijn in 't Piëtisme Christelijke ele
menten. Men zegge den kinderen toch de
waarheid van Gods Woord. Dat ze de lij
nen zien, hun leven er naar mogen inrich
ten.
Aan de bespreking namen de heer A.
Janse en Ds Van der Vegt deel. Uitvoerig
werden ze door den Spr beantwoord.
Prof. Vollenhove eindigde met dankzeg
ging.
Bij Kon. besluit zijn wederom tijde
lijk benoemd aan de R.H.B.S. te Zierik-
zee tot leeraar E. F. P. J. van Bergen en
tot leerares mevr. A. M. Baas-Kloet.
Geslaagd voor wiskunde L. O. mej.
M. J. Daansen, Oostburg.
i—i De school voor Binnen-
vaaart te Breskens. De School
voor Binnenvaart te Breskens, die bin
nenkort volledig in exploitatie zal worden
gebracht, heeft thans ook zijn leeraren
aangesteld. Tot Directeur der inrichting
is benoemd de heer C. ter Meulen, terwijl
tot Leeraren zijn aangesteld de heeren C.
de Pree, P. Cruson en J, Erasmus, allen
te Breskens
Keldergewelf ingestort.
Te Nijmegen was men bezig op een terrein
naast de Dominicanerkerk, in de Broer
straat, het puin op te ruimen van eenige
panden, die waren afgebroken. Plotseling
zakte een kar met paard in de diepte weg,
waarna over een groote oppervlakte een
keldergewelf met donderend geraas in
stortte. Ook de voerman verdween in de
diepte. Onmiddellijk schoot hulp toe en
men slaagde er vrij spoedig is, de voer
man weer op den beganen grond te bren
gen. Vermoedelijk heeft hij inwendige
kneuzingen bekomen.
Het paard, dat er vrij goed was afgeko
men en de wagen werden door een kraan
wagen uit den kelder gehaald. Het bleek,
dat de arbeiders niet wisten, dat zij boven
een keldergewelf werkten. De panden, die
gesloopt werden, zijn reeds eeuwen oud
en het betreft hier gewelven, die sedert
menschenheugenis niet meer gebruikt
werden.
Een spooktrein in Zwe
den. De bladen maken melding van een
zonderlinge geschiedenis, die de bevolking
van Vaesteraas in het midden van Zwe
den in hooge mate in opschudding heeft
gebracht. Het betreft hier een spooktrein,
die tusschen de stations Orresta en Tor-
tuna van den Vaestreaasspoorweg is ge
zien.
Een gezelschap van vijf personen wan
delde langs den spoorweg, toen men
plotseling een hel verlichten trein zag, die
met een reuzenvaart, doch zonder eenig
geluid, zich over de rails voortbewoog.
Deze trein moet ook vroeger door andere
personen herhaaldelijk zijn gezien, doch
niemand weet een bevredigende verkla
ring voor dit verschijnsel te geven.
Geleerden denken aan een luchtver
schijnsel.
Gevaarlijke drift. In een
gezin te Groningen ontstond twist tus
schen twee broers. De jongste, een 18-
jarige jongeman, maakte zich zoo driftig,
dat hij zijn 25-jarigen broer een steek in
den rug toebracht, ongeveer ter hoogte,
van het schouderblad. De laatste nam de
vlucht, maar zakte, buitengekomen, in el
kaar. Hij werd per brancard naar het Zie
kenhuis overgebracht, waar bleek, dat hij
een gevaarlijke wonde had gekregen.
De dader is in arrest gesteld.
Auto rijdt een woning
binnen. Te Dussen (N.-Br.) zijh een
zeswielige vrachtauto en een personen
auto op het kruispunt van den rijksweg
met elkaar in botsing gekomen. De chauf
feur van den personenwagen raakte het
stuur kwijt en reed de woning binnen van
den landbouwer J. van den Anker. Alle
meubelen werden totaal vernield. De huis
vrouw die in de kamer eenige werkzaam
heden verrichtte werd zwaar gewond. De
beide wagens zijn vernield.
De brandweer rukte niet
uitDe nieuwe boerderij, eigendom
van en bewoond door den heer J. Eisema
te Rotstergaast bij Heerenveen is Zater
dag door den bliksem getroffen en in een
half uur geheel in asch gelegd. Daar geen
bluschwater in de buurt was en de boer
derij vrij eenzaam stond, rukte de Heeren-
veensche brandweer niet uit.
Door motor gedöod. De
handelsreiziger B. te Winschoten, die per
motor de grensplaatsen in die streek be
zocht voor het plaatsen van orders, heeft
onder de Duitsche gemeente Weener een
76-jarige vrouw, die doof was, bij het
oversteken van den weg aangereden, met
het noodlottige gevolg, dat de vrouw spoe
dig 'Overleed.
Nazi-groepleider uit
gewezen. Aan den leider der N.S.D.
A.P. der „Ortsgruppe Venlo", den heer dr
M. de Ridder, is op last der Nederland-
sche justitie aanzegging gedaan, dat hij
vóór 15 October a.s. Nederland moet
hebben verlaten. De heer Ridder, die reeds
gewaarschuwd was, zijh nazi-prdpaganda
te staken, moet zich naderhand nog eenige
malen met politieke propaganda voor de
N. S. D. A. P. hebben ingelaten.
Ongelukken. Zondagavond reed
de heer A., wonende te Rotterdam, op een
motorrijwiel op den nieuwen Rijksweg,
onder Overschie, met een dame op de duo.
Plotseling slipte bet rijwiel en sloeg met
een snelheid van 75 K.M. over den kop.
De heer A. liep eenige hoofdwonden op,
doch kon later per auto uaar huis worden
vervoerd. De dame is in bewusteloozen
toestand naar het ziekenhuis te Rotter
dam overgebracht. Zondagmorgen in
de vroegte reed bij Franeker een auto,
warin gezeten waren de leden van de
voetbalploeg „Voorwaarts" uit Groningen
toen door de gladheid van den weg de
auto slipte, met het gevolg, dat de wagen
in een sloot langs den weg terecht kwam.
Wonder boven wonder kwamen alle inzit
tenden er met een nat pak en eenige lichte
verwondingen af. Te Arcen bij Venlo
heeft een ernstig verkeersongeval plaats
gehad, dat aan het dertienjarig zoontje
van een weduwe vermoedelijk het leven
zal kiosten. De jongen zat op een kar, die
over den rijksweg reed. Door 'n passeeren-
de auto sohrikte 't paard, waardoor het
knaapje van den wagen viel. Hij kwam
onder de wielen terecht, met het gevolg
dat de jongen zeer ernstig gewond in het
ziekenhuis te Venlo moest worden opgeno
men.
Paniek op de renbaan.
Uit Venlo wordt gemeld: Tijdens de paar
denwedrennen te Barlo is Zondag plot
seling een paard uit de renbaan tusschen
het publiek gesprongen.
Onder de toeschouwers ontstond een
paniek, waarbij de zestienjarige mejuf
frouw P. Munter, uit Venlo, een ernstige
schouderfractuur opliep. Zij moest naar
het ziekenhuis te Venlo worden overge
bracht.
Een jongen liep ernstige verwondingen
aan het gelaat op, terwijl een dame licht
gewond werd.
Kinderen verdronken.
Zaterdagmiddag speelden te Rotterdam
op den aanlegsteiger aan de Nassauhaven
Z.Z. eenige kinderen. Op een gegeven mo
ment geraakten drie er van te water. Twee
konden spoedig worden gered.
Op het hulpgeroep kwamen van alle
kanten menschen opdagen en vrij kort na
dat het drietal te water was geraakt,
ving het dreggen naar den kleine aan.
Alle pogingen bleven aanvankelijk zonder
resultaat.
Eerst na een half uur gelukte het een
politieagent het ventje met behulp van een
schippershaak boven te halen. Kunstma
tige ademhaling werd nog toegepast, maar
bleef zonder resultaat.
Zondag kreeg de politie te Haarlem be
richt, dat een tweejarig kind sinds eenige
uren zoek was.
Een paar uur later werd het lijkje uit
de Jan Gijzenvaart opgehaald.
Twee meisjes ontvoerd
te Brussel. Dezer dagen verdwenen
twee jongemeisjes uit haar ouderlijke wo
ning te Brussel..
Enkele dagen later kregen de ouders
bericht, dat zij zich in Busseldorf bevon
den. Zij vertelden, dat zij te Brussel door
twee personen tot het maken van een
auto-tocht in de omgeving werden uitge-
noodigd. Men reed echter ineens met haar
door naar Maastricht, waar een der man
nen uitstapte en de chauffeur haar naar
Dusseldorf meenam, waar zij door de po
litie werden gearresteerd, omdat zdj niet
in het bezit van een paspoort waren en
tot vijftien dagen hechtenis werden ver
oordeeld.
De politie te Brussel, die sceptisch
staat tegenover deze lezing van het geval
heeft een onderzoek ingesteld.
Een dreigbriefschrijver.
Gegoede inwoners van NijswillerWit-
tem 'ontvingen reeds anderhalf jaar dreig
brieven, om op een bepaalde plaats geld te
depöneeren. Tevens werd gedreigd met
brandstichting, roof, veeafslachting enz.
De politie heeft thans, in alle stilte zoo
veel bewijzen kunnen verzamelen, dat de
verdachte gearresteerd kon werden en
gevankelijk naar Maastricht werd over
gebracht.
HELMOND. Hedennacht brak brand
uit in de modezaak-Sporenberg. Daar de
brand zich in korten tijd over alle ver
diepingen uitbreidde, moesten de bewo
ners in allerijl langs de achterzijde een
goed heenkomen zoeken. Het geheele
pand is uitgebrand. Er is ook voor een
groote waarde aan antiquiteiten verloren
gegaan. De schade bedraagt f45.000 en
wordt door verzekering gedekt.
WORMERVEER. Vanmorgen te 7 nor
brak brand uit in de veevoederfabriek de
Veensehuit te Wormer, eigenaar M.
Groot te Wormerveer. Het vier verdiepin
gen hooge houten gebouw was reeds te
acht uur tot den grond toe afgebrand. De
brandweer gaf met 10 stralen water en
wist het pakhuis te behouden. Alle ma
chines en grondstoffen zijn verloren ge
gaan. De schade, die groot is. wordt door
verzekering gedekt. De oorzaak is onbe
kend.
MOSCOU. De Russische leiding van den
Chineeschen Oosterspoorweg is, zooals de
geheele Sovjetpers reeds had voorspeld,
door de Japanners gearresteerd. Vandaag
zullen nog meer arrestaties volgen.
HAVANNA. De toestanden op Cuba zijn
van zoodanigen aard, dat de meeste Ame-
rikaansche oorlogsschepen zijn gediri
geerd naar plaatsen aan de kust, waar
gemakkelijk geland kan worden. Tot be
scherming van de Amerikaansche onder
danen is een detachement Amerikaansche
marinetroepen geland.
PARIJS. Herriot, die pas van zijn
Russische reis is teruggekeerd, is ernstig
ziek. Hij lijdt aan een ernstige nieraan
doening.
LEIPZIG. Volgens mededeeling van
zijn verdediger zou v. d. Lubbe voorne
mens zijn heden eenige verklaringen af
te leggen.
Moeilijkheden tengevolge der aardappel
steunregeling.
De pas in werking getreden maatrege
len tot steun aan aardappelverbouwers
leveren, zoo wordt uit Winschoten ge
meld, voor verscheidene verbouwers
groote moeilijkheden op. Alvorens met
aflevering van verkochte aardappelen kan
worden begonnen, dient voor elke 100 Kg.
een bedrag van f 1.50 gestort te worden.
Daar verscheidene verbouwers niet in
staat zijn, dit bedrag vooruit te betalen
en het verkrijgen van crediet niet gemak
kelijk is, ondervindt de aflevering ern
stige Etagnatie.
Wisselkoersen.
Amsterdam, 25 Sept., 2.30 u.
I,ouden 7.747.75%
Parijs 9.68—0.72%.
Berlijn 59.13—59.17.
Brussel 34.55—34.58.
New-York 1.64—1.65.
SlotkoeTsen van de Amsterdamsche Ef
fectenbeurs ons medegedeeld door Van
Heel Co. N.V. te Goes.
vorige koers heden
Ned. Handel Mij. 50% 50
Philips Gloeilampen G.B 179% 179%
Unilever 76% 76%
Anaconda Copper 10% 10%
Bethlehem Steel 22 22%
U.S. Steel Corp. 31% 31%
Koninkl. Petroleum 172% 172
Shell Union 57/u 5%
Amsterdam Rubber 87% 91
Ned. Scheepvaart Unie 46 49%
Deli Maatschappij 104 110
Handelsverg. Amsterdam 174% 171
5 pet. Nederland 1932 101% 101%
4% pet. Ned.-Indië 192:0 87 87%
4 pet. Nederland 1933 100 100
D'e markt kenmerkte zich vandaag door
een rustige houding met vrijwel in alle af-
deelingen wat hoogere koersen. Hier en
daar was vrij belangrijke vraag o.a. in
Amsterdam Rubber.
Young-leening druk gevraagd en op-
loopende tot 40 pet.
AANKONDIGING VAN VERGADERIN
GEN ENZ. TE GOES.
Oct.
6 Chr. Vrouwenbond. Openb. Vergade
ring. Spr. Dr K. Dijk.
26 Vergadering Kerk en Vrede.
27 Chr. Win terlezing.
Nov.
9 Prop. verg. Chr. Besturenbond.
17 Chr. Winterlezing.
Jan.
12 Chr. Winterlezing.
Mrt.
2 Chr. Winterlezing.
Kantongerecht te Middelburg
Zitting van Woensdag 20 Sept.
De Kantonrechter te Middelburg heeft
veroordeeld wegens:
met een motorrijtuig zonder noodzaak
de linkerzijde van den weg houden: J. J.
v. d. A. te O. en W. Souburg f 15 of 15
d.h.;
met een rijwiel in een bocht binnen de
bebouwde kom niet de rechterzijde van
den weg houden: H. J. te Serooskerke:
f 10 of 5 d. h.;
idem, alsmede niet op eerste vordering
van een der daartoe bevoegde ambtena
ren zijn nummerbewijs vertöonen: J. B.
te Schore f 5 of 5 d. h. en f 3 of 3 d. h.:
met een rijwiel een weg in verbaden
richting berijden: J. de W. te Koude
kerke: f 2 of 2 d. h.; W. L. te Zautelande
f2 of 2 d. h.;
fietsen zonder bel: J, W. te 's Graven-
hage f 3 of 3 d. h,;
