Buitenland.
Binnenland.
Belangrijkste Nieuws.
Uit de Provincie
MAANDAG 18 SEPTEMBER 1933
DAGBLAD VOOR DE PROVINCIE ZEELAND
80?
Uitg.: N.V. Uitgevers-Maatschappij Auctor et
Emergo" ter exploitatie van het blad „De Zeeuw".
Bureaux Lange Vorststraat 70, Goes.
Telefoonnummer 11.
Postchèque en Girorekening 44455.
Bijkantoor Middelburg, Lange Burg. Telel. 259.
Directeur-Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA.
5)/9 7pp uw
Jkfy JmwwmmJ
Abonnementsprijs B.5Q per kwcrtsal,
weekabonnementen voor Middelburg, Goes en
Vlissingen f 0.20, Losse nummers 5 cent
Advertentiën 30 cent per regel. Ingezonden
mededeelingen 60 cent per regel. Kleine
Advertentiën Dinsdags en Vrijdags f0.75, bij
vooruitbetaling. Onder letter of motto f 0.85.
Bij contract belangrijke korting.
Een somber geluld.
Een week geleden hebben wij gewezen
op een rede van den voorzitter van den
Noord-Brabantsehen Waterschapabond,
waarin een optimische toon werd beluis
terd.
Mr Vonk de Both meende verschijnse
len te zien, die er op wijzen, dat het pin
de van de crisis nadert en dat in elk ge
val het dieptepunt der economische in
zinking bereikt is.
Thans echter moeten we wijzen op een
soniber geluid, dat ons tegenklinkt uit een
rede van Minister Verschuur, gehouden
voor den Baronisalen Tuinbouwbond voor
Breda en Omstreken.
Be Minister verklaarde voor de naaste
toekomst nog weinig hoop te kunnen ge
ven voor een opleving van den land- en
en tuinbouw. Dat de toestand in de Baro
nie relatief gunstig is, vergeleken bij dien
van andere streken in bet land, komt
doordat in de Baronie de tuinbouw niet
eenzijdig is georiënteerd.
Houdt deze veelzijdigheid
ook in de toekomst vol, want
zij zal uw redding zijn, aldus de Minister.
Gelooft toch niet, dat deze geweldige cri
sis in eenige jaren tot het verleden zal
behooren, en gelooft toch niet, dat wij
de groote leveranciers van land- en tuin
bouw- en zuivelproducten van Europa zul
len blijven. Donkere wolken pak
ken zich samen en zware
tijden staan te wachten,
zoodat in de komende jaren de grootste
soberheid zal zijn geboden.
De Minister hoopte, dat ook in dezen
moeilijken toestand en in de toekomst de
land- en tuinbouw achter de regeering
zullen blijven staan ook al zou deze niet
volledig te begrijpen, hard-schijnende
maatregelen moeten nemen, zooals wet
telijke voorschriften voor
teeltbeperking enz.
Ook de regeering staat voor groote
moeilijkheden en spr. kon daarom niet
anders zeggen dan: Geeft ons uw vertrou
wen, wij doen ons best".
Dat is geen opwekkende boodschap.
Zwaar en somber klinkt het: donkew
wolken pakken zich samen; zware tijden
staan te wachten.
Dat tegen een ongegrond optimisme ge
waarschuwd wordt, is ongetwijfeld ver
standig. De ernst van den tijd mag niet
uit het oog worden verloren.
Toch komt de vraag op, of van regee-
ringswege niet al te veel met donkere
kleuren wordt gewerkt.
Als ons volk niet anders hoort dan van
versobering, salarisverlaging, nieuwe be
lastingen, zwaardere economische druk,
dan gaat alle veerkracht verloren.
Beter schijnt ons, dat het voorbeeld
wordt gevolgd door H. M. de Koningin
gegeven in haar radiorede van 9 Septem
ber, toen zij het Nederlandsche volk op
wekte om, onder inroeping van Gods ze
gen, met taaie volharding en zich steeds
weer vernieuwende kracht te streven naar
de aanpassing bij gewijzigde wereldom-
standigbeden.
Het proces v. d. Lubbe.
Naar mr Pauwels meedeelt, heeft hij
een brief ontvangen van den toegevoegden
Duitschen verdediger van v. d. Lubbe,
waarin deze hem mededeelt, dat van der
L. in tegenwoordigheid van den tolk heeft
verklaard, dat hij iedere verdediging af
wijst. Deze afwijzing slaat dus niet op een
bepaalden verdediger, doch v. d. Lubbe
wenscht blijkens deze mededeeling in bet
geheel niet verdedigd te worden.
Wet over den opbouw van den Duitschen
boerenstand.
De Duitsche regeering heeft een wet
aangenomen, waarin wordt bepaald:
De rijksminister van voedselvoorziening
en landbouw wordt gemachtigd voor den
opbouw van den Duitschen boerenstand
een voorloopige regeling te treffen. Hij
kan den Reicbsnaehrstand of zijn afdee-
lingen machtigen, de productie, den af
zet en de prijzen van landbouwproducten
te regelen. Hij kan groepen en leden van
den Reichsnaehrstand en andere onder
nemingen en instellingen, die landbouw
producten voortbrengen of bewerken, sa
menvoegen. Schadeloosstelling wegens in
grijpen op grond van deze wet wordt niet
toegestaan.
Von Papen te Boedapest.
De Duitsche vice-kanselier von Papen
is te Boedapest aangekomen.
Na de begroeting vertrok von Papen
naar het Duitsche gezantschap.
Aan de dagbladcorrespondenten ver
klaarde bij, dat hij eenige dagen, op uit-
noodiging van minister-president Goem-
boes, kwam „jagen", maar dat hij natuur
lek gelegenheid zou vinden, om met de
Hongaarsche staatslieden, alle Düitsch-
land en Hongarije interresseerende vraag
stukken te bespreken! I
Verdachte dood.
Rudolf Mosse, de bekende uitgever en
grootgrondbezitter, neef van den oprich
ter van het „Berliner Tageblatt", is te
Berlijn in den leeftijd van 43 jaar over
leden.
De heer Mosse die een Jood is, heeft
zich in den oorlog in hooge mate onder
scheiden. Hij werd bevorderd tot eerste
luitenant en gedecoreerd met het IJzeren
Kruis van twee klassen, met de Orde van
Verdienste van Beieren, e.a. Hij werd vijf
keer gewond.
Twee weken geleden werd Rudolf Mosse
gearresteerd en na een gevangenhouding
van tien dagen werd zijn lijk aan zijn fa
milie toegezonden in een dichtgesoldeer-
de kist.
Verwarring op Cuba.
Te Washington loopen nog steeds ge
ruchten, volgens welke spoedig Ameri-
kaansche troepen op Cuba zullen worden
geland.
De toestand op Cuba blijft zeer verward,
niet het minst door het groot aantal po
litieke partijen, dat nog steeds vermeer
dert. Op het oogenblik zijn er ongeveer
40 politieke groepen, terwijl ook 3 nieuwe
communistische partijen zijn opgericht.
In de bergen is het tot schermutselin
gen gekomen tusschen regeeringstroepen
en opstandelingen. Een deel der opstan
delingen heeft zich onderworpen.
Volgens een Reuter-telegram uit Ha
vanna zou de Amerikaansche gezant,
Welles, hebben verklaard, dat de Ver-
eenigde Staten in geen geval op Cuba zul
len intervenieeren, ofschoon de mogelijk
heid bestaat, dat marinesoldaten aan land
worden gezet, indien de levens en eigen
dommen der Amerikanen gevaar loopen.
In verband met de onzekerheid, welke
op Cuba heerscht, is het zakenleven ge
heel stilgelegd. De Amerikanen weigeren
deel te nemen aan eenige transactie, tenzij
vooruit betaald wordt.
De toestand is nog meer gespannen
door het dreigen van een algemeens sta
king.
De helft der Chineezen werkt niet.
Volgens de jongste statistieken over de
werkloosheid is' China bet eenige land ter
wereld, waar ongeveer de helft der bevol
king zonder werk is. China's bevolking
bedraagt circa 400 millioen en bet aan
tal werkloozen wordt aangegeven met 200
millioen.
Men moet echter in het oog houden,
dat de werkloosheid in China altijd zeer
schrikbarend geweest is, en ook wel zal
blijven, als gevolg van bet eigenaardige
familiestelsel, volgens hetwelk de Chinee-
scbe bevolking leeft.
In het binnenland, waar visscherij en
landbouw de eenige middelen van bestaan
vormen, is het hoofd der familie de eeni
ge kostwinner. In zijn huis woont niet
alleen zijn eigen gezin, maar ook zijn
bloedverwanten, vaak ongeveer 50 in ge
tal.
Volgens een oude traditie moet bet
hoofd der familie allen onderhouden, die
ook eenigszins als zijn familieleden moe
ten worden beschouwd. De lage levens
standaard in China stelt hem in staat
hieraan betrekkelijk gemakkelijk te vol
doen, doch dit verklaart tevens het op
fhleft eerste gezicht schrikbarend hooge
getal werkloozen.
De ellende In Rusland.
„La Nouvelle Parole Russe" 'tFransche
Nouvelle Parole Russe", het Fransche
blad der Russische emigranten, publi
ceert enkele fragmenten van een brief,
die een Rus dezer dagen ontving van
zijn zoon, die in Sovjet-Rusland is ach
tergebleven.
„Thans ben ik verhuisd naar B., al
dus in bedoeld schrijven. Het heele dorp
heb ik den eersten dag afgezocht, maar
nergens is er nog brood te vinden. Het
sterftecijfer is tot ongekende hoogte ge
stegen. De lijken blijven vaak dagenlang
onbegraven liggen. Niemand trekt zich
iets aan van een doode, dien hij niet
heeft gekend.
Daags na mijn aankomst heb ik wat
brood gekregen van een mijner kennis
sen. Vera is van honger en uitputting
gestorven. Ik kon geen voedsel voor haar
vinden.
In ons dorp waren nog slechts 30 in
woners. Alle anderen zijn overleden. Ten
slotte werden ze niet meer begraven in
een lijkkist, allen werden in een gemeen-
schappelijken kuil geworpen. Toen kon
ik het niet langer aanzien en vluchtte
naar B. Maar hier is het, helaas, al even
treurig gesteld.
Korte Berichten.
Uit Mexico wordt gemeld, dat in
Tampico een hevige orkaan gewoed heeft,
waardoor 32 personen gedood zijn.
Een groot aamtal huizen is vernield en
het aantal dakloozen bedraagt meer dan
duizend.
In de beurs van Hamburg werd op
initiatief van de Kamer van Koophandel
een groote demonstratie gehouden, waar
bij de voorzitter van de kamer, Huebbe,
aanspoorde tot het invoeren van de veer
tig-urenweek tot het verruimen van de
werkgelegenheid. Employé's met vaste
maandelijksche salarissen zouden dan
echter een korting van 16 pet moeten
dulden.
De „Graf Zeppelin" is onder bevel
van kapitein Lehmann gestart voor de ze
vende Zuid-Amerika^-vlucht van dit jaar.
In bet Reuzengebergte is de eerste
sneeuw van dit najaar gevallen.
h De vrouw van een Keulsch arbeider,
die reeds 5 kinderen bezit, heeft het leven
geschonken aan een drieling. Als blijk
van waardeering hebben de drie kopstuk
ken der N.S.B.A.P. Hitier, Goering en
Goebbels erin toegestemd peetoom over de
kinderen te worden. De ouders hebben te
vens nuttige geschenken van de drie mi
nisters ontvangen.
Voor de rechtbank te Hagen is de
behandeling begonnen van de zaak tegen
27 communisten, die er van beschuligd
worden op 16 Januari een overval te heb
ben gepleegd op het S. A.-huis te Iser-
lohn, waarbij een S. A.-leider werd ge
dood. Tegen de hoofdbeklaagden Schid-
zik, Geleca, Klostermeier en Hentsman
werd de doodstraf geëisebt, subs. 15 jaar
tuchthuisstraf.
Na maandenlange onderhandelingen
tusschen de werkgevers en de werkne
mers in de kleinindustrie in Amerika is
het thans gelukt een overeenstemming te
bereiken inzake de hoofdpunten van de
kolencode. De kolen-code voorziet in een
vijfdaagsche werkweek, zoomede in werk
dagen van acht uur.
i De gemeenteraad van Caldwell (Kan
sas) heeft besloten voortaan des nachts
bij volle maan de straatverlichting te doo-
ven. De burgemeester meent, dat hierdoor
25 pet. op de verlichtingskosten der stad
bespaard kan worden.
i In de maand Augustus werden op de
slagvelden van Arras de lijken gevonden
van 137 Fransche en van 80 Duitsche sol
daten.
i De geheele Oostkust der Ver. Staten
van de Caribische zee tot New1 Engeland, is
door een hevigen storm geteisterd, welke
vergezeld ging van een zondvloed-achti-
gen regen. Geheele streken zijn over
stroomd. Tal van spoordijken zijn doorge
broken. Bijna de geheele oogst is vernield.
STEUN CONSUMPTIE-AARDAPPELEN
Naar wij vernemen zal met ingang van
morgen (Dinsdag) voor het verkrijgen van
een z.g. betaald vervoerbewijs voor con
sumptie-aardappelen alleen verschuldigd
zijn de heffing van f 1 per 100 K.G. De
z.g. restitutie-marges komen met ingang
van dezen datum te vervallen. De reeds
betaalde restituties zullen zoo spoedig mo
gelijk worden terugbetaald.
Sluiting van de zitting der Staten-Generaal
Zaterdag is in een vergadering van de
beide Kamers de zitting van de Staten-
Generaal namens de Koningin door Mi
nister De Wilde gesloten.
Nadat de Minister op de gebruikelijke
wijze was binnengeleid, hield hij de vol
gende rede:
„Het heeft Hare Majesteit de Koningin
behaagd mij op te dragen deze buitenge
wone zitting van de Staten-Generaal in
haren naam te sluiten.
Sedert de opening dezer zitting zijn
slechts enkele maanden verstreken; in
dien korten tijd zijn, dank zij Uwe mede
werking, verschillende wettelijke regelin
gen tot stand gekomen in het bijzonder
met betrekking tot de economische crisis,
welke nog steeds haar druk ernstig doet
gevoelen.
De Koningin heeft mij opgedragen U
haren dank te betuigen voor Uwen ijver
en Uwe toewijding aan 's Lands belang.
In naam van Hare Majesteit de Konin
gin en daartoe door baar gemachtigd,
verklaar ik deze buitengewone zitting der
Staten-Generaal te zijn gesloten.
Er was, schrijft het „Hbld", voor deze
plechtigheid veel belangstelling, vooral bij
het paleis aan het Noordeinde, vanwaar
de Minister zich per hofrijtuig naar de
Kamer begaf.
Fakkelopiocht voor H. M. de Koningin.
Door de afdeeling Den Haag van het
Nationaal Jongeren Verbond wordt op
Dinsdag 19 Sept. a.s. een fakkeloptocht
georganiseerd met toestemming van den
burgemeester van 's Gravenhage, welke
optocht des avonds voor H. M. de Konin
gin langs het Paleis Huis ten Bosch zal
defileeren.
Ontslagen bij Burgers E.N.R.
Wegens slapte aan de Burgers-fabrie
ken te Deventer en Roermond heeft op de
kantoren van deze fabrieken inkrimping
van personeel plaats gevonden.
Werkverschaffingen geïnventariseerd?
Uit verschillende gemeenten bereiken
ons, aldus hef „Volksblad" beriohten, dat
de inspecteurs allerlei gegevens verzame
len over de werken, die als werkverschaf
fing kunnen worden uitgevoerd.
Inlichtingen worden verder gevraagd
over kosten, arbeidsloon enz. Vermoede
lijk laat de minister van Sociale Zaken
een inventarisatie maken van de werkver
schaffingen.
Wordt de Invoer van paling
gecontingenteerd?
De minister van Economische Zaken
heeft op de vragen van den heer W. Drop,
lid van de Tweede Kamer, over het tref
fen van steunmaatregelen van regeerings-
wege ten behoeve van het visscherijbedrijf
te Woudrichem geantwoord, dat de vraag
of, en zoo ja, in boeverre de visschers te
Woudrichem in de van rijkswege gesub
sidieerde steunregeling kunnen worden
opgenomen, in overweging ia.
Verder deelt de minister mee, dat ook
ten opzichte van den aal- en palinginvoer
maatregelen in overweging zijn.
Werkverschaffing stopgezet
De werkverschaffing voor het maken
van een nieuwe haven voor het hoogoven-
bedrijf te Velsen is weder stopgezet, om
dat de Amst. Ballast Mij. het afgegraven
zand niet kon kwijt raken. Men was nog
slechts pas met dit werk begonnen.
Het uniform-verbod.
Naar gemeld wordt, zal de wet tot In
voering van het z.g. uniformverbod reeds
morgen (Dinsdag) in werking treden en
zal dus het dragen van uniformen en op
zichtige onderseheidingsteekenen met po
litieke strekking niet meer geoorloofd zijn.
Wethouders-pensioenen.
De door de regeering ingestelde „Com
missie van Advies bij beoordeeling der be
zoldigingsregelingen van het personeel in
dienst van het Rijk, de provinciën en ge
meenten" zal naar „De Tijd" verneemt
ook voorstellen doen tot regeling der
kwestie van de wethouderssalarissan en
pensioenen. Reeds binnen enkele weken
zou een desbetreffend rapport zijn te ver
wachten.
Li verband hiermede deelt de „Telegr."
mede, dat in Amsterdam aan 12 oud-wet
houders aan pensioenen wordt uitgekeerd
f 33.486.11. Hieraan moet tengevolge van
de jongste wethouderecrisis nog worden
toegevoegd een bedrag van f 11.933. Dat
is dus in totaal f 45.419.11.
DISTRIBUTIE VAN MARGARINE.
Nieuwe regeling met ingang van
f October.
De Crisis-Zuivel-Gentrale richtte een
schrijven tot de gemeentebesturen, waar
aan wij het volgende ontleenen:
„Met ingang van 1 October a.s. treedt
een nieuwe regeling betreffende de dis
tributie van onvermengde margarine in
werking, waarbij uitbreiding wordt ge
geven aan het aantal personen, dat in
aanmerking komt voor genoemde distri
butie.
Terwijl tot nu toe aan werklooze of
armlastige hoofden van gezinnen met vijf
of meer kinderen deze margarine werd
verstrekt, komen vanaf -1 October 1933
ook de hoofden van gezinnen, die werk
loos of armlastig zijn, met 4 kinderen
hiervoor in aanmerking. Tevens mag de
ze margarine voortaan verstrekt worden
ten behoeve van gezinnen met 4 of meer
kinderen, waarvan de gezinshoofden drie
maanden of langer werkloos of armlastig
zijn en steun ontvangen of bij een werk
verschaffing zijn te werk gesteld. Met in
gang van 1 October 1933 mag echter in
afwijking van den regel, die tot dusver
gegolden heeft, 200 gram per gezinslid
per week worden verstrekt, per gezin af
gerond, op pakjes van een vierde K.G.
volgens onderstaand schema: een gezin
van 6 gezinsleden heeft recht op 5 patjes
van een vierde K.G. per week; van 7
heeft recht op 6 pakjes; een gezin van 8
op 6; van 9 op 7; van 10 op 8; van 11 op
9; van 12 op 10; van 13 op 10; van 14 op
11; van 15 op 12 en van 16 op 13 patjes
per weet.
De prijs voor de gemeente bedraagt 40
cent per K.G. De distributie in de ge
meente dient van uit het sub 2 bedoelde
centrale punt te geschieden, tegen beta
ling van 44 cent per K.G. De gemeenten
ontvangen dus 4 cent per K.G. ter tege
moetkoming in de te maten onkosten. In
de wijze van distributie is de gemeente
geheel vrij; zij kan de margarine dus door
een armbestuur, door winkeliers, of an
derszins laten distribueeren. Indien de
distributie door winteliers geschiedt, ad-
vseert de Centrale hiervoor zoo mogelijk
afwisselend andere winteliers aan te wij-
Binnenland.
Sluiting van, de zitting der Staten-
Generaal.
Het uniformverbod morgen in werMng.
Distributie van goedkoops margarine.
De ondersteuning van werkloozen. Nieuwe
Beperking tarwe-uitzaal 'gehandhaafd.
Wijziging in de aardappelsteunregeling.
Buitenland.
De verwarring op Culba.
De öntwapeuingdbespreMngen te Parijs.
zen, opdat niet steeds dezelfde winkeliers
van een mogelijke uitbreiding hunner cli
entèle profiteeren. In elk geval mag den
comsument geen hoogeren prijs dan 11
cent per half ponds pak in rekening wor
den gebracht.
Faillissement Door de Recht
bank te Middelburg is failliet verklaard:
H. Visschers, schilder en behanger te
Goes. Rechtercommissaris Mr J. H. By-
bau, Rechter. Curator: Mr A. Bolle, Ad
vocaat te Middelburg.
i Benoemd: a. met ingang van 14 Sep
tember tot dijkgraaf van den Kleine-Stel-
lepolder, B. J. Kindt te Hoek; b. met
ingang van 1 November tot lid van bet
bestuur der waterkeering van den Cala-
miteuzen Zimmennanpolder, J. van Dam
me te Rilland Bath.
Middelburg. Zaterdagavond had in ho
tel De Nieuwe Doelen de prijsuitdeeling
plaats voor de deelnemers aan de gondel
vaart van Triton op Vrijdag j.l.
De voorzitter, Mr P. C. Adriaanse, weea
er op, dat de deelname niet meegevallen
ia; van de 30 leden gaven zich slechts
negen op en daar buiten nog twee niet-
leden, zoodat er elf deelnemers waren.
Dank bracht spr. aan allen, die mede
werking verleenden.
Hierna reikte spr. met toepasselijke
woorden de behaalde prijzen uit als volgt:
Electrisch verlichte kano's: eerste prijs
dhr H. Bakker; 2e Mej. A. van Dussel-
dorp; 8e dhr M. Brouwer, 4e dhr W. de
Vos.
Met lampions versierde kano's: eerste
prijs Mej. Beppie van den Boudt; 2e dhr
Jo Julianus; 3e Mej. Jetje van Rand-
wijek.
Troostprijzen verwierven Mej. Pietje
van Randwijck, na loting met baar zusje,
die evenveel punten had; en de heeren J.
van Pagé, E. J. Franse en M. Casten-
miller.
Op 6i-jarigen leeftijd is na een vrij
langdurig ziekbed alhier Zondagmorgen
overleden de heer M. J. H. Waxnau,
koster der R. K. Kerk.
Zijn verdiensten in de oorlogsjaren in
het belang van de Belgische vluchtelingen
zijn destijds erkend door toekenning van
den gouden medaille, verbonden aan de
Leopoldsorde van België.
Zeeuwsche Athletiek-
b o n d. Begunstigd door ideaal na-zo
merweer is Zaterdagmiddag op bet ge
meentelijk sportterrein alhier het eerste
deel van de vaardigheidsproeven afgeno
men, die de Zeeuwsche Athletiekbond
heeft uitgeschreven. Het resultaat was
alleszins gunstig, slechts twee candida
ten moesten worden afgewezen.
De voor het eerste deel geslaagden zijn:
Mej. M. van Driel van Achilles, alhier,
eerste (hoogste) graad dames; Mej. H.
Petterson van Achilles, eerste graad meis
jes; P. Kambier van E. M. M., alhier,
eerste graad heeren; A. Kambier van E.
M. M.; J. Parent, C. J. Aerssens, beide
Marathon te Vlissingen, tweede graad
heeren; J. Maartense, A. Tabak, J. V. D.
Aersseng, J. Sohier, allen van Marathon
allen derde graad heeren.
Zaterdag a.s, zal op hetzelfde sport
veld het restant der proeven worden af
genomen.
Een bezoek van B. en
W. aan de volkstuinen. Te
gen Zaterdagmiddag had het bestuur van
de vereeniging tot exploitatie van Volks
tuinen voor land- en tuinbouw £week-
lust te Middelburg het college van B. en
W. en den secretaris uitgenoodigd voor
een bezoek aan de tuinen der vereeniging
Eerst werden bezocht de terreinen aan
het begin van den Nieuwen Vlissingschen
weg, waar de vele mooie bloemen, die
hier langs en tusschen de tuintjes zijti
aangebracht, evenveel bewijzen van de
goede zorg der leden zijh.
Voor een der prieeltjes had men een
gezellig zitje gemaakt, waar de bezoekers
plaats namen en waar de voorzitter der
vereeniging, de beer J. F. Vermeulen, het
woord nam.
Spr. heette de gasten welkom en deelde
