Buitenland Binnenland. Belangrijkste Nieuws. WOENSDAG 13 SEPTEMBER 1933 DAGBLAD VQPR DE PL 'E ZEELAND 47e JAARGANG - No. in. Vreest de minister niet, dat met handhaving van de voor consumptieaard appelen aangegeven maat, in het voorjaar van 1934, een tekort aan dit product zal ontstaan, of dat de prijzen daarvan voor de consumenten zeer hoog zullen worden? iaV Uitg.: N.V. Uitgevers-Maatschappij „Luctor et Emergo" ter exploitatie van het blad „De Zeeuw". Bureaux Lange Vorststraat 70, Goes. Telefoonnummer 11. Postchöque en Girorckoning 44455. Bijkantoor Mlddolburg, Lango Burg. Tolof. 250. Directeur-Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA. Abonnementsprijs i 2.50 per kwartaal, weekabonnementen voor Middelburg, Goes en Vlissingen f0.20. Losse nummers 5 cent, Advertentie» 30 cent per regel, Ïagêïondlea medcdeelingen 60 cent per regri, Kleine Advsrtentiën Dinsdags sn Vrijdags f 0.75 bij vooruitbetaling. Onder letter of motto I 0.85. Bij contract belangrijke korting. In verband met wat wij gisteren schre ven verdient de aandacht de volgende cor respondentie die we in de „Standaard" en de „Rotterdammer" aantroffen: „Uit Duitschland vernemen we een pijnlijke geschiedenis. De Gereformeerde gemeenten in Lippe- Detmold hadden besloten zich aan te slui ten bij de Gereformeerde Kerk van Han- nover-land. Plotseling grijpt nu echter de landsre- geering van Lippe in en verbiedt eenvou dig de aaneensluiting van deze beide Kerken, die van eenzelfde, gereformeerde belijdenis zijn. Zij eiscbt, dat de Gerefor meerde Kerken von Lippe zich zullen voe gen bij de Geünieerde Kerk van de pro vincie Westfalen. Deze laatste vertoont echter een overwegend Luthersch karak ter, en de, geschiedenis van de vorige eeuw heeft voldoende bewezen wat dan meestal het lot der Gereformeerde Kerken wordt: uniert ist ruiniert! Veel oorspronkelijk Gereformeerde ge meenten, in Rijnland bijv., zijn op die ma nier verdwenen .De Gereformeerde hooge- scholen van Duisburg, Marburg, Herborn en Heidelberg.ze zijn niet meerl Ge ünieerd geruineerd! We kunnen ons voorstellen, dat dit in grijpen van de regeering onzen broeders aan de overzijde van de grens pijnlijk moet treffen! We stellen ons voor, dat de Duitsche Lutherianen bet ook niet prettig zouden vinden, wanneer bun Nederland- sche geloofsgenooten gedwongen werden, zich bij een kerk te voegen, die niet van Luthersche belijdenis was. Bovendien kunnen we in dit optreden van de regeering te Lippe-Detmold niet anders zien dan een inbreuk op de rech ten der Gereformeerden. In de grondwet van de Duitsche Evan gelische Kerk lezen we toch (art. 2, 2): „Bekenntnisverwandte Kirchengemein- schaften können angeschlossen werden", d.w.z. „kerkgemeenschappen met verwan te belijdenis kunnen aaneengesloten wor den". Dit artikel van de kerkelijke grondwet wordt in de officieele bepalingen, hoe de grondwet moet worden uitgevoerd, nader aldus verklaard: „De aaneensluiting van tot nu toe bestaande kleine Landskerken volgt, doordat de wil daartoe wordt uit gesproken of wel door de wet. De belijde nis behoort daarbij gehandhaafd te wor den. Afzonderlijke gemeenten van een be paalde belijdenis (enclaven) kunnen zich bij een Landskerk, welke in belijdenis ver want is, aansluiten, ook wanneer ze ge ografisch niet in bet bereik dezer kerk liggen". Het optreden van de regeering te Lippe- Detmold lijkt ons hiermee in strijd. We wenschen onzen Detmoldschen broeders dan ook een standvastig hart toe, opdat zij in een waardig protest bun klacht zullen voorbrengen bij de bevoegde instanties. Van enkele Evangelische bisschoppen hoort men in Duitschland vertellen, dat zij al te haastig bun hoog en zetel hebben verlaten, toen een rijksstadhouder of re- geeringscommissaris zijn wenkbrauwen tegen hen fronste. Mogen dan de kleine luyden genade ontvangen, om op hun stuk te blijven staan. We vertrouwen echter, dat de Pruisi sche Minister van Binnenlandsche Zaken, Dr Frick, en de Evangelische Oberkir- chenrat met bisschop Müller aan dit on rechtmatig optreden van een landsregee- ring paal en perk zullen weten te stellen! Op sociaal-economisch gebied zijn al te radicale elementen door Hitier weggezon den zeer tot heil van het Duitsche volk, wij zijn er van overtuigd, dat eenzelfde optreden van Berlijn uit tegenover zulk een radicale behandeling van de Kerk ook daar gezegend zou werken. Tot heil van heel het Duitsche volk!" Waarop bet bier uitgesproken vertrou wen rust blijkt niet. Van een man als bisschop Müller kan men toch moeilijk verwachten, dat hij die aan 't onrechtmatig optreden van de regee ring zijn positie beeft te danken de rech ten en vrijheden van de kerken zal verde digen en handhaven. En van een Hitier, aanhanger van de antieke staatsidee, welke voor den Staat alle levensterrein opeischt en geen sou- vereiniteit in eigen kring erkent, is hier al evenmin iets te verwachten. De omstandigheden kunnen zoo zijn dat het geraden wordt geacht wat water in den wijn te doen, maar principieel erkent hij niet de vrijheid van de Kerk. Grieksch-Turksch verbond gesloten. Een belangrijk Turksch - Gri ek s oh ver lag, waarbiji de twee landen de veilig heid van 'htm gemeenschappelijke grens tegen derden waarborgen, is heden te An kara geteeikend. Het verdrag bepaalt verder, dat Grie kenland Turkije kan vertegenwoordigen op internationale conferenties, en omge keerd. Het verdrag is gesloten voor den tijd van tien jaar. De revolutie op Cuba. Het geheele personeel, ohef-kellners en koks, van het hotel National waar de Cubaansche officieren verblijf houden, die de nieuwe regeering niet willen erkennen is 'gister weggeloopen, om op deze wijze kracht bij te zetten aan het ultimatum van president San Martin, 'die deze offi cieren 36 uur heeft gegeven om zich bij den bestaanden toestand neer te leggen. De officieren in Hotel National hebben een proclamatie tot de bevolking gericht, waarin zij verklaren, dat zij' niet op inter ventie van de Vereenigde Staten hebben aangedrongen of zullen aandringen, maar dat zij een bestendiging van het regiem de Sespedes wenschen. De bevolking van Havana wantrouwt de officieren echter, omdat Welles, de Amerikaansche ambassadeur met een groot aantal officieren, een Engelsch con sul en andere Europeanen in 'hetzelfde hotel verblijf houdt. Talrijke stakingen In Amerika. In New-York alleen zijn 25.000 arbei ders, voornamelijk vrouwen en meisjes, in staking gegaan, waardoor 500 bedrij ven der stad werden getroffen. Voorts zijn 60.000 'kleermaaksters, 10.000 man van de wasscherijeu, schilders en strijkers en 10.000 arbeiders der boordenindustrie in staking. Ten zuiden van de Hudson- rivier in New-Yorsey zijn 100 ververijen met in het geheel 15.000 arbeiders ge sloten op grond van een voor 2 weken door de zijdewevers in het district uit geroepen staking, waardoor in totaal 35 40 duizend arbeiders werkloos zijn ge worden. Het ongunstigste bericht in za'ke de ar beidsgeschillen is dat, Iwaarin melding wordt gemaakt van het dreigement, dat de stakingen, 'die reeds in verschillende ge bieden zijn uitgeroepen, zich uit zuilen strekken over de geheele electriciteits- industrie. In dezen tak van industrie zijn duizenden arbeiders werkzaam. De revolutiebedreiging van Maart. Zooals reeds 'gemeld werd, is een deel van de gegevens bekend gemaakt, welke de Duitsche regeerdng tegen het einde van Februari zou gekend hebben en die, naast den brand in het Rijksdaggebouw, het krachtige optreden tegen het communisme moesten verklaren. Uit de 'gevonden documenten en uit de in beslag genomen wapens blijkt, dat er tegen het begin van Maart een zeer ern stige opstand was voorbereid. De commu nistische partij' zou 'dan over ongeveer één millioen georganiseerde leden beschikt hebben, die tot alles berei'd waren om tot de vestiging van een communistische repu bliek te komen. Onder de 'gevonden wa pens bevonden zich niet minder dan 100 machinegeweren. Er waren zoogenaamd zwarte 'lijsten, waarop een groot aantal namen stonden van al diegenen, die men bij' 't begin van de actie onmiddellijk zou dienen te overvallen. Blijkens de documenten wilde men het oproer in het ontwapende Rijnland doen beginnen, en wel op 5 Maart om midder nacht. Tegen 28 Februari was een soort van mobilisatie voorbereid. De leiding was in handen van den Russisohen Jood Wol- lenberg. •De brand in het Rijtsdaggehouw, die blijkbaar te vroeg 'kwam, en de strenge maatregelen, door de regeering uitgevaar digd, hebben er toe geleid, dat het zelfs niet tot een begin van uitvoering van het plan kon komen. Van de verdere bizoniderheden vermel- dlen wij nog, 'dat de voorgenomen moord op Hitler tot signaal had moeten dienen van het oproer en dat men ook de bezet ting had voorbereid van een aantal radio stations. Ontdekking te Mainz. Een politie-actie tegen de verboden communistische partij en haar onder organisaties heeft aangetoond, dat zoowel de communistische partij, als de revo'lu- tionnaire vakvereeniginigsoppositie er in geslaagd waren, in weerwil van alle poli- tie-maatregelen een nieuwe onwettige actie te Mainz te ontplooien. Verder werden de draden ontdekt, die van Mainz naar Frankfort a. d. Main en naar het hoofdbureau te Berlijh 'leidden. Te Mainz alleen zijn 79 personen gear resteerd. De nasporingen hebben aan het •liCht gebracht, dat de Roode Frontstrij- dersbond daar nog bestaat en toebereid selen voor een omwenteling maakt. Den leden van den bond werd geregeld onderricht gegeven in het gebruik van wapens en het vervaardigen van bommen. Er werden o.a. zes zware bommen in be slag genomen, verder 40 kg. ontplofbare stoffen, karabijnen, infan'teriegeweren, handgranaten, 500 patronen, enz. Door de gearresteerde frontstrijders is toegegeven, dat de bond van roode front strijders een aanslag op Hitler had be raamd, toen hij: 13 Juni 1932 op een voet balveld te Mainz het woord voerde. Korte Berichten. Te Dortmund zijn 30 personen we gens onwettige politieke actie gearres teerd, grootendeels communisten. Dertien hunner worden beschuldigd van hoogver raad. Naar Reuter seint zijn 10.000 mijn werkers te Unitown (Pennsylvandë) in Staking. De leiders van het syndicaat hebben de vertegenwoordigers der 60.000 mijnwer kers bijeen geroepen om te beraadslagen, of tot een algemeene staking zal worden overgegaan in Zuid-West Pennsylvanië. Door een ongelukkig schot van een kameraad is de leider van de organisatie- afdeeling van het Duitsche Arbeidsfront, Willy MaJhling, gedood. Hevige onweersbuien hebben een aantal ongevallen in 'Zuid-Frankrijk ver oorzaakt. Als gevolg van het noodweer zijn twee autobusssen tegen elkaar 'ge botst, waarbij negen personen zwaar wer den gewond. Verder zijn negen wijnboe ren door den bliksem tegen den grond ge slagen; vier hunner kregen brandwonden. Op een 'landbouwcongre® te Issigeac heeft de Fransche minister van financiën Bonnet, nog eens verklaard, dat de Fran- sChe regeering volkomen trouw blijft aan de politiek van een stabiel ruilmiddel, zoo als te Londen op 'grond van de werkelijke belangen van het land is verdedigd. Bij decreet van de Sowjet-regeering is de prijs van 'het brood in Rusland thans verdubbeld. Een witbrood van 500 gram kost nu ongeveer 40 cent en een bruin- brood ongeveer 38 cent. De Engelsdhe minister van domi nions Thomas was gisteren met drie an deren aan de kust van Sussex in een bootje gaan varen toen dit naar de open zee afdreef. Met een zakdoek aan een riem wenden noodseinenen gegeven, waar op de reddingboot van Shoreham bij' Sea uitvoer en het viertal op 4 km. uit 'de kust oppikte. In uitgeputten toestand werden Thomas en zijn 'drie metgezellen te Shore ham aan wal gebracht. In een rede op de bijeenkomst van de Kamer van Koophandel te Toronto, heeft de Ganadeesche premier Bennett, verklaard, dat Canada met zijn kleine be volking en zijn groote afhankelijkheid van den exportihandel, geen politiek 'kan toepassen van hoogere loonen en kortoren arbeidstijd. Het is de 'geheime Duitsche staat®- politie gelukt een Poolsche spionnage- zaak op het spoor te komen. Het havengeld 'te Antwerpen word! met 75 pet. verminderd voor zeeschepen, die in deze haven komen bunkeren of sCheepsbehoeften voor eigen gebruik in nemen, op voorwaarde dat zij de haven alleen met dit doel aandoen, en binnen 24 uur na het beëindigen van deze werk zaamheden de haven verlaten. In het Zuiden van Engeland en over de Kanaal- en Scilly-eilanden is gisteren eindelijk de lang verwachte regen ge vallen, maar slechts op enkele plaatsen is het tot iets meer dan een paar 'losse buitjes 'gekomen. In het geheele Noorden en Oosten is het nog droog gebleven, maar de luCht is bewolkt en de droogte-periode zal vandaag wel overal haar einde nemen. De opening van de Staten-Generaal. Naar wij vernemen zullen de Neder- landsche Spoorwegen op Dinsdag 19 Sep tember a.s. niet minder dan zes goed- koope treinen, o.m. ook uit Zeeland, laten rijden, ten einde het publiek uit de provincies naar de groote centra, inzon derheid naar Den Haag te brengen.om den Koninklijken Stoet ter opening van de Staten-Generaal te zien. Strooibiljetten met dienstregeling en prijzen zijn aan tal van stations gratie verkrijgbaar. Troonrede per radio uitgezonden. De Troonrede, welke a.s. Dinsdag bij de opening van de zitting der Staten-Gene raal door H. M. de Koningin zal worden uitgesproken, zal dit jaar voor de eer ste maal i per radio en wel over de bei de Nederlaadsche omroepzenders worden uitgezonden. Tevens zijn maatregelen getroffen om deze rede ook in Nederlandsch-Indië hoorbaar te maken. Behalve door den Pbohi-zender zal ook een drietal Rijks- zenders te Kootwijk de rede uitzenden, nl. P.D.V. op 24,8 M., P.G.K. op 16,3 M. en de nieuwe laboratoriumzender P.C.X. op 16,034 M. golflengte. Deze laatste zender zal door den Indi- schen dienst worden gerelayeerd. De aan dacht wordt er op gevestigd, dat deze zender, zonder bijzondere hulpmiddelen, niet door het publiek kan worden ontvan gen. Er zal zorg worden gedragen, dat ook Suriname en Curagao kunnen meeluiste ren. De uitzending van den K.R.O. zal on geveer van 1 tot 2 uur duren. Behalve dat de Troonrede wordt uitgezonden, zal ook door een ooggetuige verslag worden gegeven van de plechtigheid van de ope ning der Staten-Generaal zelf. Melkprijs. D'e Crisis-Zuivel-Centrale maakt be kend, dat voor de periode van 17 tot en met 30 September de prijs voor het taxe- gedeelte van consumptie-melk, gekocht op regeeringscontract, voor de verschillende soorten melk is vastgesteld op 5 6 en ■GVi cent per liter en dat het bedrag der afdracht op andere in consumptie ge brachte melk is vastgesteld op 2 cent per liter. De vastgestelde prijs geldt af boer derij. Wethouderscrisis te Amsterdam. In de gistermiddag te Amsterdam ge houden gemeenteraadszitting is besloten dat behalve de drie sociaal-democratische wethouders, ook de wethouders Abra hams, Kropman en Douwes zullen aftre den. De raad heeft n.l. een motie-Weiss, waarbij de drie thans zitting hebbende wethouders worden uitgenoodigd, hun ze tels ter beschikking te stellen, na lang durige discussies aangenomen met 22 te gen 17 stemmen. Vóór stemden de mid denstanders, soc.-democraten, communis^ ten en dr De Hartogh. Maandagavond zal de raad bijeenko men, ter verkiezing van een geheel nieuw college. Ontevredenheid over de aardappelsteun. De heer Bakker, lid van de Tweede Ka mer heeft aan den Minister van Economi sche Zaken de volgende vragen gesteld: I. Is de minister niet van oordeel, dat de door de regeering vastgestelde regeling tot afzet van aardappelen, aan de binnen landsche consumenten, zoowel bij dezen als hij de aardappel-producenten, aanlei ding zal geven tot groote ontevredenheid, aangezien aan laatstgenoemden ondanks de groote kosten, en de verliezen door uit schot van aardappelen, welke uit bedoelde regeling voor hen voortvloeien, slechts een zeer klein gedeelte van den prijs, welke door de consumenten voor de aardappelen moet worden betaald, ten goede komt, een eerstgenoemden een bij uitstek hoogen prijs voor dit product hebben moeten be steden? II. Zou het niet gewenscht en noodza kelijk zijn, om in het belang zoowel van aardappelproducenten, als van de consu menten, nader een regeling te overwegen, waarbij met minder ambtelijke bemoeiin gen, en regeeringsapparaten, welke uit de huidige regeling noodwendig voortvloeien, met de daaraan verbonden kosten, den verbouwers een behoorlijke prijs voor hun aardappelen gegarandeerd zou kunnen worden en dat met veel geringer verschil tusschen den productie- en consumptie prijs, dan bij de bestaande regeling bet geval is? IV. Zou de minister ook zoodanige maatregelen willen bevorderen, dat de uitstekend voor menschelijk gebruik ge schikte uitgezeefde aardappelen beschik baar kunnen worden gesteld tegen uiterst lage prijzen voor groote en behoeftige ge zinnen, alsmede voor werkloozen en ar beiders welke bij de werkverschaffing te werk gesteld zijn? De arbeid in broodbakkerijen. In de memorie van antwoord inzake het wetsontwerp tot wijziging van de be palingen der arbeidswet 1919 betreffende den arbeid in broodbakkerijen, zegt de minister van sociale zaken, dat, wanneer hij het aanvangsuur van 5 uur v.m. als algemeene norm ook voor het kleine be drijf in de steden wil zien vastgesteld, dit niet is omdat het hem onverschillig zou zijn, indien, ook zonder noodzaak, vroeger dan thans wordt begonnen, maar dan vindt dat zijn reden alleen hierin, dat het kleine bedrijf op technische gronden bet recht moet hebben, om, evenals andere bakkers, om vijf uur met den arbeid aan te vangen. In den Hoogen Raad van Arbeid acht te een groote meerderheid de verkrijg baarstelling van versch 'klein brood voor het ontbijt ongewenscht; de Minister is het daarmee eens. Als voornaamste bezwaar geldt wel, dat toelating van het versche kleine brood aan de ontbijttafel met zich zou brengen een drang naar een vroeger aan- Binnenland. De troonrede wordt per radio uitgezonden. De Tweede Kamer nam het ontwerp- uniformverhod en het wetsonwerp tot wering van buiten!andsche studenten aan. Geen versche kadetjes. Ontevredenheid over d'en aardappelsteun. De wetihouderscrMs te Amsterdam. Buitenland. Het materiaal betreffende de omwente lingsplannen der Duitsche communis ten gepubliceerd. Vriendschapsverdrag tusschen 'Grieken land en Turkije. De revolutie op Cuba. Stakingen in Amerika. vangsuur van den bakkersarbeid. De Mi nister kan dan ook geen termen vinden om een regeling betreffende den verkoop van versche ontbijtbroodjes in het onder havige wetsontwerp op te nemen. Bezuiniging op de rechterlijke macht. De „Telegraaf" bevatte gisterenavond het volgende bericht: Met 51 tegen 38 stemmen nam de Tweede Kamer op 9 Februari van dit jaar een motie-Boon aan, welke schor sing beoogde van de behandeling van mi nister Donner's wetsontwerp tot reorga nisatie van en bezuiniging op de Rech- 1 terlijke Macht. Tevergeefs had de minis ter de kabinetskwestie gesteld en ver klaard, dat bij aanneming van de motie gelijk zou stellen met een verwerping van zijn ontwerp. Naar wij vernemen, is minister Van Scbaik voornemens, binnenkort een wets ontwerp aanhangig te maken, dat in hoofdzaak een gelijke regeling bevat als die van het ontwerp, dat indirect bet mi- nisterie-Ruys heeft doen vallen. Van wel ingelichte zijde wordt ons medegedeeld, dat aangenomen mag worden, dat er thans in de Kamer wél een meerderheid vóór zal worden gevonden. D'e rechtbank te Roermond zal volgens het nieuwe ontwerp echter blijven be staan. Uit goede bron verneemt de „Maasb.", dat bovenstaand bericht als absoluut praematuur moet worden beschouwd. Ofschoon uiteraard, in verband met de aan te brengen bezuinigingen ook op de rechterlijke organisatie, het oude wets- ontwerp-Donner niet geheel is losgelaten en dus inkrimping van rechterlijke colle ges wordt overwogen, is er te dezen aan zien door den betrokken minister nog geen beslissing genomen. Onze vertegenwoordigers bij den Volkenbond. Bij koninklijk besluit zijn benoemd tot vertegenwoordigers van Nederland ter veertiende zitting van de vergadering van den Volkenbond, welke is bijeengeroepen tegen 25 September te Genève: jhr mr A. G. D. de Graeff, minister van Buitenland- sche Zaken, mr J. A. N. Patijn, buitenge woon gezant en gevolmachtigd minister te Rome en mr J. Limburg, lid van den Raad van State. Plaatsvervangende vertegenwoordigers zijn prof. mr dr J. P. A. Frangois, admi nistrateur, chef van de af deeling Volken bondszaken van het departement van Bui- tenlandsche Zaken, buitengewoon hoog leeraar aan de Handelskoogeschool te Rotterdam en prof. dr E. Moresco, oud- vice-president van den Raad van Neder- landsch-Indië. Tot secretaris, tevens plaatsvervangend vertegenwoordiger, is benoemd mevrouw C. A. Kluyver, hoofdcommies aan bet de partement van Buitenlandsche Zaken. De uitzending van de Koninklijke rede naar Indië. Maandag werd gemeld, dat de rede van de Koningin in het Stadion te Amsterdam welke over den Pbohi-zender naar Ne- derlandsch-Indië is uitgezonden, daar te lande woordelijk kon worden gevolgd. Dit blijkt geheel onjuist te zijn. De „N. R. Ct.'! vernam uit Indië, dat de bladen op Java allesbehalve te spreken zijn over deze uit zending, waarvan practisch in het geheel niets is terecht gekomen. De bladen uiten hun groote teleurstelling en vragen, waar om de rijkszenders te Kootwijk niet voor de uitzending hebben zorggedragen. Nieuw Kamerlid. In de gisteren gehouden zitting van de Tweede Kamer is de beer Dr Rutgers, oud-gouverneur van Suriname, geïnstal leerd. Komt er eenige kentering? Bij het begin van de raadszitting heeft gisteren de burgemeester van Amsterdam herinnerd aan de herdenking van bet 35-jarig regeeringsjubileum van H. M. de Koningin. Aan bet einde van zijn rede deed spreker mededeeling van een tele-

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1933 | | pagina 1