DINSDAG 12 SEPTEMBER 1933
DAGBLAD VOOR DE PI
(E ZEELAND
47e JAARGANG - No. Sttó
Buitenland.
Binnenland.
Kippendieven
gesnapt en gedood
Belangrijkste Nieuws.
Uitg.: N.V. Uitgevers-Maatschappij „Luctor et
Emergo" ter exploitatie van het blad „De Zeeuw".
Bureaux Lange Vorststraat 70, Goes.
Telefoonnummer 11.
Postchóquo en Girorokoning 44455.
Bijkantoor Middelburg, Lange Burg. Tolcf. 250.
Directeur-Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA.
Abonnementsprijs f 2.50 per kwartaal,
weekabonnementen voor Middelburg, Goe3 en
Vlissingen f0.20. Losse nummers 5 cent.
Adverientiön 30 cent per regel. Ingezonden
medodeelingcn 60 cent per regr-. Kisine
Advertentiön Dinsdags g« Vrijdags 'C-75, bij
vooruitbetaling. Onder letter of motto i 0.85.
Bij contract belangrijke korting.
Principieels voorlichting noodig.
Het trekt de aandacht, dat in sommige,
ook leiding gevende Christelijke bladen,
met zooveel waardeering over de Natio-
naal-Socialistische beweging in Duitsch-
land wordt geschreven.
Van de zeer ernstige principieele ge
varen die hier schuilen, wordt niet ge
sproken. Op de revolutionaire draden in
het Hitleriaansche weefsel wordt niet de
aandacht gevestigd. En als soms zachte
critiek wordt uitgeoefend, dan wordt toch
niet nagelaten verzachtende omstandig
heden bij te brengen en gepoogd het in
strijd met de Christelijke beginselen op
treden van de Duitsche machthebbers te
vergoelijken.
Zelfs zagen wij de voorstelling gepro
pageerd, alsof Hitier, hoe vreemd dit ook
moge schijnen, een kampvechter zou zijn
voor de Christelijke beginselen.
Ontkend wordt wel niet, dat door het
optreden van de Nationaal-Socialisten
het sociale organisatieleven onmogelijk
wordt gemaakt en een gezond staatkun
dig partijleven vermoord, maar dan wordt
ter verklaring gewezen op de heerschendo
verwarring die een krachtig ingrijpen
noodig maakte.
De Jodenvervolging wordt als overdre
ven voorgesteld en het uitbannen van
niet-Ariërs uit de kerken als een maat
regel die erger is dan ze schijnt.
Zelfs over de overheersching van de
Kerk door den Staat, het plaatsen van de
Kerk onder het wereldlijk gezag en het
aantasten van de vrijheid der kerken
werd vergoelijkend geschreven. De bezwa
ren zijn toch niet zoo groot als het wel
schijnt, de belijders worden niet in hunne
overtuiging aangetast, van geloofsvervol
ging is geen sprake, en dan, het kerkelijk
leven was toch ook niet wat het behoorde
te wezen, aan de verwarring op kerkelijk
gebied moest een einde worden gemaakt
en zoo zou men er tenslotte nog toe
komen het optreden van Hitier, als in het
belang van het kerkelijk en godsdienstig
leven te verheerlijken.
Dat er in het Nationaal-Socialisme geen
plaats is voor een geopenbaarde religie,
dat het principieel niet erkent de vrij
heid van de kerk, dat het alweer princi
pieel de almacht van de Staat leert en
eert, dat alles wordt naar het schijnt uit
het oog verloren.
En zoo is het toch.
Boven het Woord wordt gesteld het
woord van de partij. Er is tusschen het
Hitlerianisme en het Bijbelsche Christen
dom een diepgaande principieele
tegenstelling.
Wij zullen de laats ten zijn om te ont
kennen dat Hitier misschien veel in het
belang van het Duitsche rijk heeft gedaan
en dat zijn optreden en het succes van dat
optreden mede uit de omstandigheden
verklaard moeten worden.
Ook aan de goede bedoelingen van den
leider der N -S. partij in Duitschland
willen wij met twijfelen.
Maar daar gaat het hier niet om. Ko
ning Willem I had eveneens goede be
doelingen toen hij de kerk aan banden
legde.
Vooral in een tijd als de onze, vol van
verwarring op elk gebied, is het noodig
de dingen principieel te bezien en princi
pieele voorlichting te geven, en ook een
beweging als de Nat.-Socialistische in
Duitschland, te toetsen aan het Woord
van God.
Socialistisch oordeel.
De Socialistische pers schrijft over de
Zaterdag in het Stadion gehouden hulde-
befooging o.m.:
Indrukwekkend door aantal, tref
fend, ja ontroerend door ten toon ge
spreide liefde en aanhankelijkheid voor
het levend en historisch symbool van
een luidverkondigde, maar niet be
staande nationale eenheid zoo was
de manifestatie der honderdduizend in
het Olympisch Stadion.
Ook hieruit blijkt dat de groote en
grootsche manifestatie van liefde en
trouw een geweldigen indruk heeft ge
maakt.
Als zelfs de roode pers moet erkennen,
dat de huldiging indrukwekkend was
door aantal, treffend ja ontroerend door
ten toon gespreide liefde en aanhanke
lijkheid, dan wordt het ^duidelijk dat hier
toch nog iets meer was dan uiterlijk hul
debetoon.
Dat het hart van ons volk heeft ge
sproken.
Krijgt Oostenrijk een nieuwen staatsvorm?
Op de renbaan te Weenen heeft 'het Va-
derlandsche front een betooging gehou
denwaar bondskanselier Dollfuss een rede
heeft gehouden.
Hij zette allereerst uiteen, wat zijn re
geering sedert de uitschakeling van het
parlement tot stand heeft gebracht. Het
parlement zou overigens zooals het was
niet meer terugkeeren.
Wij willen geen politiek van geweld
voeren, zoo ging spreker verder, maar
wij zijn verplicht de rust van het arbei
dende volk tegen alle gewelddadige han
delingen te beschermen. Wij staan thans
voor een wederopbouw van ons vader
land.
Onze politiek is er op gericht orde en
vrede te bewaren.
Wij wijzen gelijkschakeling en terreur
van de hand wij willen den socialen chris-
telijken staat Oostenrijk opbouwen op den
grondslag der vakgroepen; deze opbouw
volgens de beroepen is een taak, welke in
de loopende herfstmaand concrete ge
stalte zal vinden.
Ook op sociaal gebied ziet de regeering
een concrete taak voor zich.
De vaststelling der bedragen voor de
sociale voorzorg en de ondersteuning der
werkloozen moet op andere basis worden
geplaatst. Een derde deel der werkloozen
kan weer te werk worden gesteld.
Velen begrijpen niet, waarom wij in
den strijd, die ons op zoo onaangename
manier door een partij over de grens op
gedrongen wordt, daartegen niet scherper
reageeren. Ik kan slechts zeggen; Wij zijn
ons bewust en wij moeten dit zijn, dat wij
Duitschers zijn, ook al begrijpen onze
Duitsche broeders ons thans, opzettelijk
of onopzettelijk, verkeerd.
Al is Oostenrijk een klein en arm land,
het heeft recht op eer. Wij willen ons ge
meenschappelijk voor Oostenrijk als ons
vaderland in het vaderlandsche front ver
klaren.
Ik hoop, dat binnen zeer korten tijd
besluiten zullen worden genomen, tenge
volge waarvan alles, wat onder de regee
ring staat, gemeenschappelijk in de groo
te patriottische beweging zal samenwer
ken.
De ramp te Oeschelbronn.
Omtrent den brand in het Badensche
dorp Oeschelbronn worden nog de vol
gende bijzonderheden gemeld:
Een afdeeling pioniers is in den nacht
van Zondag op Maandag begonnen muren
en göheele huizen, die gevaar opleverden
op te blazen. Met bet oog hierop mogen
de inwoners de straten niet meer betre
den en is een wijde afzetting om het dorp
gevormd. Politie, S. A. en S. S. houden
de wacht bij het geredde mobilair. Dui
zenden nieuwsgierigen komen van heinde
en ver om den brand te zien.
Ofschoon de brand nog niet geheel is
gebluscht, bestaat er geen gevaar voor het
weder oplaaien. Enkele brandweren zijn
daarom reeds vertrokken.
De schade aan de gebouwen wordt ge
schat op 1 millioen, die aan meubilair en
oogst op een half millioen mark.
Ut het onderzoek is gebleken, dat de
zoon van de weduwe Breitenstein met een
brandende pijp in den mond heeft ge
werkt in de schuur waar de brand is uit
gebroken. De jongeman is met zijn moe
der gearresteerd.
Droogte, watergebrek en branden.
In Engeland houdt de langdurige droog
te aan en er wordt ook verder mooi weer
voorspeld. Het waitervraagstu'k wekt eenige
bezorgdheid dn kleine steden en dorpen in
verschillende deelen des lands. Er zijn gis
teren weer nieuwe heide- en grasbranden
geweest, waardoor in de laatste dagen
•honderden h.a. zijn verwoest, met name
in het Zuiden.
Troepen uit Oldershot met gasmaskers
en helmen zijn sedert Zaterdag bezig het
vuur te bestrijden. Bij Petersfield en in 't
kamp van Bordon zijn de militaire opera
ties gestaakt om troepen vrij te maken
voor brandbestrijding.
Publicatie communistische omwentelings
plannen in Duitschland.
Te Berlijn heeft zich uit personen, die
geen van allen tot de N.S.D.A.P. behooren
en geen deel uitmaken van de rijksregee-
rinig, en speciaal uit confessioneele orga
nisaties, een verbond van anti-communis
tische vereenigingen gevormd, waartoe
ook een aantal instellingen van onderzoek
behooren.
De bond heeft zich tot taak gesteld het
gezamenlijke materiaal inzake de van
communistische zijde voor Februari
Maart 1933 gemaakte Putschplannen bij
een te brengen, ten einde de wereld te too-
nen, in welk groot gevaar Duitschland en
daarmee de geheele beschaving in dien
tijd hebben verkeerd. z
55.000 Russische ambtenaren ontslagen.
Naar uit Moskou wordt gemeld, werden
volgens een officieele mededeeling in de
laatste drie en een halve maand 55.000
staatsambtenaren te Moskou uit den
dienst ontslagen. De ontslagen ambtena
ren hebben instructie gekregen, Moskou
te verlaten en nieuwe functies te aanvaar
den in Siberië en Turkestan.
Die ambtenaren, die mochten weigeren
hun nieuwe fucties te bezetten, zullen di
rect langs administratieven weg uit Mos
kou worden uitgewezen en zullen boven
dien geen werkloozenuitkeering ontvan
gen.
Het Leger des Heils in moeilijkheden.
De middelen van het Leger des Heils
in Amerika zijn met het einde van deze
maand volkomen uitgeput en tenzij nieu
we fondsen verkregen worden, zal de
hulpverleening moeten worden gestaakt
en drastische bezuinigingen moeten wor
den ingevoerd.
De commandant van het leger, John
McMillan, heeft verklaard, dat het aantal
verzoeken om ondersteuning veel grooter
is dan de middelen, waarover beschikt
kan worden, zoodat men in vele gevallen
niets kan doen.
De commandant was van meening, dat
als niet spoedig rijke giften binnenkomen,
het Leger des Heils zijn menschlievende
taak geheel zal moeten staken.
Prof. Einstein in allerijl naar Engeland
vertrokken.
Het was toch nog vrijwel onverwacht,
dat Prof. Einstein Zaterdagavond, in alle
stilte naar Londen in vertrokken.
Mevr. Einstein had zich telefonisch in
verbinding gesteld met een beproefd
vriend van haar man, kapitein Oliver Lo
cker Lampson, lid van het Britsche par
lement, bij wien de Einsteins reeds tij
dens een vorig verblijf in Engeland eenige
weken doorbrachten. Enkele uren later
vertrok Einstein.
Tijdens de reis zou Einstein hebben
verklaard:
De zaken gaan heel slecht in mijn land.
Men vraagt zich af, hoe Hitier erin ge
slaagd is 'tot zijn huidige machtspositie
te komen. Hij moet iets in zich hebben dat
de. massa aantrekt, maar wat? Intelligent
is hij niet. En dan is daar ook nog dit
vreeselijke iets, in deze dagen Jood te zijn.
Ik veronderstel, dat ons Joden voorloopig
niets anders te doen staat dan te wach
ten. Ik geloof ook, dat Duitschland in den
loop van den volgenden zomer niet meer
in handen zal zijn van hen, die thans het
bewind voeren. Het nieuwe gezag zou
evenwel even slecht voor de Joden kun
nen zijn. Ik vrees, dat de Joden er zich
bij zullen moeten neerleggen een natioali-
teit te blijven, maar geen land te hebben.
Er blijft den Joden niets anders over dan
zich te organiseeren en elkaar onderling
bij te staan.
Prof. Einstein verliet zijn hut niet vóór
het schip de haven van Dover binnenliep.
Zondag bevond bij zich ten huize van
Oliver Locker Lampson. Het is de bedoe
ling, dat Mevr. Einstein deze week nog
naar Engeland vertrekt.
Het verblijf van Prof. Einstein te Lon
den zal slechts van korten duur zijn, daar
hij zijn intrek gaat nemen op een buiten
goed, waarvan de naam zorgvuldig ge
heim wordt gehouden.
Korte Berichten.
Reuter meldt uit St. Louis, dat het
totaal aantal slachtoffers der slaapziekte
thans 111 bedraagt.
i De Hongaarsche minister van Bin-
nenlandscbe Zaken heeft een decreet uit
gevaardigd, waarbij het dragen van het
Hakenkruis-emMeem in eiken vorm wordt
verboden, terwijl de bestaande emblemen
moeten worden vernietigd. Overtreders
der bepalingen zullen worden gestraft.
Bij den uitgang van een tunnel te
Vigo is Zaterdagavond door vier gewa
pende mannen, geprobeerd een goederen
trein aan te houden. De machinist en de
stoker verdedigden zich door met kolen
te gooien en bet uitlaten van groote hoe
veelheden stoom.
1 D'e radicale leider in Spanje Ler-
roux heeft aan president Zamora de door
hem samengestelde ministerslijst meege
deeld.
Uitvoer van aardappelen naar Engeland.
De Minister van Economische Zaken
heeft ten aanzien van de afgifte van cer
tificaten voor den uitvoer van aardappelen
naar Engeland onder intrekking van zijn
beschikking van 1 September j.l. alsnog
bepaald, dat als basismaanden niet alleen
de maanden September tot en met Decem
ber 1932, doch ook die van 1 September
31 December 1931 zullen gelden.
Wethouderscrisis te Den Haag.
De Haagsche gemeenteraad heeft gister
middag na de derde stemming tot wethou
der gekozen Ir J. M. Feber (R.K.) met 24
stemmen. Op mevr. De Vries-tBruins (S.D.
A.P.) werden 16 stemmen uitgebracht.
'Zooals bekend moest worden voorzien
in de vacature-Drees (S.D.A.P.), aange
zien de partij combinatie van het wethou
derschap met dat van Kamerlid niet
wenscht. De meerderheid van den raad
wenschte echter de candidatuur van mevr.
De Vries-Bruins niet te steunen. Vandaar
dat een Katholiek werd gekozen.
Ingezonden Mededeeling.
De Heer Spiering te Tiel had veel last van
ratten In zijn kippenloop. Telkens waren
eieren verdwenen of kuikens doodgebeten.
Meer dan een jaar lang probeerde hij aller
lei middelen, echter zonder resultaat Ten,
slotte kocht hij bij zijn drogist een doosje
Rodent, dat hij op de voorgeschreven manier/
gebruikte ,Het resultaat is werkelijk ver
rassend" schrijft bij. ,Een kwartier nadat
het met Rodent besmeerde brood werd uit
gelegd, was het reeds verdwenen." Toen'
nij ons 4 weken later schreef, had hij geen
rat meer gezien. Rodent faalt nimmer, het
trekt ratten en muizen onweerstaanbaar aan.
Koop nog heden een enkele doos 50 et
of een dubbele doos 90 ct en morgen
zult U van rat en muis bevrijd zijn. Imp.:
Firma B. Meindersma - Den Haag. A45
Nadat de uitslag van de stemming was
bekend gemaakt, 'heeft de s.d. wethouder
Vrijenhoek zijn ontslag genomen, daar (hij
meende, dat uit de stemming gebleken was,
dat de meerderheid van den raad de S.
D.A.P. uit het college van B. en W. wil
dringen. Hierdoor is dus een wethouders
crisis ontstaan.
De wefhoudersbenaeming te Amsterdam.
Naar gemeld wordt, lag het in de be
doeling van de samenwerkende burger
lijke raadsfracties te Amsterdam van
daag, naast de heeren Kropman (R. K.)
en Abrahams (V. D.) tot wethouder te
benoemen den heer Walrave Boissevain
(Lib.). Inplaats van den heer Douwes
(A. R.) zal wellicht gekozen worden zijn
fractiegenoot de heer Baas. De twee over
blijvende wethouderszetels zal men aan
de sociaal-democraten aanbieden.
De Amsterdamsche politie.
Naar de TelegT. vernam, heeft het feit
dat de Ned. Bond van Politiepersoneel in
Nederland, waarbij' zestig procent van de
Amsterdamsche politie-agenten is aange
sloten, geweigerd heeft zich te laten ver
tegenwoordigen bij de huldiging in het
Stadion, bij een aantal leden dier organi
satie 'groote verontwaardiging gewekt.
Verscheiden leden 'hebben reeds bedankt;
anderen zijn van meening, dat de be
stuursleden, die voor de houding aanspra
kelijk zijn, niet kunnen worden gehand
haafd. In een 'komende vergadering zal
deze zaak aan de orde worden gebracht.
Voorzitter van de Eerste Kamer.
Bij Kon. 'besluit van 9 September is be
noemd tot voorzitter van de Eerste Kamer
der (Staten-Generaal gedurende de zitting
die zal aanvangen op den derden Dinsdag
in September, de heer Mr W. L. 'baron de
Vos van Steenwijk, lid van die Kamer.
Burgemeesters.
Bij Kön. besluit van 9 September is,
met ingang van 25 September, benoemd
tot burgemeester der gem. Alphen a. d.
Rijn, dhr P. A. Colijn, met toekenning van
gelijktijdig eervol ontslag als burgemeester
der gemeente Boskoop.
De sluiting van do zitting der
Staten-Generaal.
De tegenwoordige zitting .van de Staten-
Generaal zal worden gesloten op Zaterdag
16 dezer, des namiddags drie uur.
Bij Kon. besluit is de minister van bin-
nenlandsche zaken gemachtigd, zich op
vermeld tijdstip naar de vergadering der
Staten-Generaal te begeven, ten einde in
een vereenigde vergadering der beide
Kamers de zitting in naam der Koningin
te sluiten.
Uit het roode Zaandam.
De heer L. Visser, een der vier S. D.
gemeenteraadsleden, die in strijd met den
wensch der partij vóór de bezuinigings
voorstellen van B. en W. hebben gestemd
en als gevolg daarvan de uitnoodiging
hebben ontvangen hun mandaat ter be
schikking van de partijafdeeling te stel
len, heeft de consekwentie uit zijn hou
ding getrokken en als lid van den raad
ontslag genomen.
In- en uitvoer over Augustus.
Blijkens mededeeling van 'het Centraal
Bureau voor de Statistiek bedroeg de
waarde van den Nederlandscben invoer
(zonder goud en zilver) over Augustus
1933 f 106 millioen (v.m. f 104 millioen).
De waarde van den uitvoer beliep over
Augustus f 62 millioen (v.m. f 56 mill.).
Het percentage van den invoer, gedekt
door den uitvoer, bedroeg over Augustus
f 58.5 (v.m. f 54).
De invoer van goud en zilver over
Augustus bedroeg f 64.651.486 en de uit
voer f 3.804.458.
De nieuwe salariskorting voor
rijkspersoneel.
Zaterdag heeft te Amsterdam een bui
tengewone vergadering plaats gehad van
de centrale van hoogere rijksambtenaren,
voornamelijk ter bespreking van de plan
nen der regeering tot verdere korting op
Binnenland.
Vermindering der defensie-uitgaven. Stu
diecommissie geïnstalleerd.
Wethouderscrisis te Den Haag.
Sluiting van de zitting der Staten-Gene
raal.
Buitenland.
Prof. Einstein naar Engeland vertrokken.
Droogte in Engeland.
Een nieuwe staatsvorm in Oostenrijk?
Het Leger des Heils in Amerika in moei
lijkheden.
De toestand op Cuba verscherpt.
de salarissen van het rijkspersoneel.
Onder handgeklap werd aangenomen
het voorstel van den voorzitter, om aan
de Koningin een telegram van geluk-
wensch te zenden naar aanleiding van
baar regeeringsjubileum.
Van bestuurszijde werden vertrouwe
lijke mededeelingen gedaan over de sedert
de vorige vergadering gevoerde onderhan
delingen in het georganiseerd overleg be
treffende de salariskwestie en de wijzi
ging van het Ambtenarenreglement.
Bij de bespreking van de plannen der
regeering ten aanzien der rijkssalarissen
kwam een algemeene, sterke tegenzin te
gen het denkbeeld van een verdere kor
ting tot uiting. Men wees op de herbaal
de verlagingen, die reeds tot stand zijn
gekomen, en op het feit, dat de sedert
1918 in de bezoldigingsregeling gebrachte
nivelleering grootendeels is blijven be
staan. Ofschoon de financieele moeilijkhe
den voor welke de regeering staat niet
voorbij werden gezien, achtte men verdere
verlaging thans voorbarig; eensdeels om
dat verscheidene, zoowel reeds tot stand
gekomen als ophanden zijnde, regeerings-
maatregelen de strekking bebben van ver
hooging der kosten van levensonderhoud,
anderdeels omdat de verhouding van de
bezoldiging van het rijkspersoneel tot die
van ambtenaren in dienst van andere
openbare lichamen nog in studie is bij de
commissie-Schouten.
De vergadering gaf tenslotte aan het
bestuur machtiging om bij de behandeling
van de korting in het georganiseerd over
leg naar bevind van zaken te bandelen.
De Oranjetrein.
De Oranjetrein heeft in drie maanden
tijds zijn rondreis door ons land volbracht
en is thans te Utrecht, waar vandaag de
laatste dag voor bezichtiging is.
De trein heeft druk bezoek gehad. Naar
schatting hebben ongeveer 400.000 perso
nen den trein bezocht.
De tentoonstellingstrein blijft als een
vaste organisatie bestaan. Het volgende
jaar wordt dan weer een reis door ons
land ondernomen.
VERMINDERING DER DEFENSIE
UITGAVEN.
Besparing van 25 30 millioen
noodzakelijk geacht.
De Minister van Staat, Minister van
Koloniën en de Min. van Defensie heb
ben een commissie ingesteld met de op
dracht: a. een organisatie te ontwerpen
van de weermacht in Nederland en in
Nederlandsch-Indië, welke met hand
having van haar tegenwoordige doelstel
ling leiden kan tot aanzienlijke bespa
ringen zoowel op de Rijksbegrooting als
op die van Nederlandsch-Indië; b. een
nieuwe regeling te ontwerpen voor de ad
ministratieve verdeeling der kosten van
de maritieme weermiddelen tusschen de
begrootingen van Nederland en Neder-
landsdh-Indië.
De Minister van Koloniën, Dr H. Colijn,
beeft deze commissie, waarvan de oud
gouverneur-generaal A. W. F. Idenburg
voorzitter is, gisteren geinstalleerd.
De financieele toestand zoowel van 'het
rijk in Europa, als die van Nederlandsch-
Indië, maakt het, aldus spr., noodzak'elijk
bij de verschillende takken van Staats
dienst tot inperking der uitgaven over te
gaan.
Onder deze omstandigheden is de regee
ring er van overtuigd, dat ook de uitga
ven voor defensie, zoowel hier te lande
als in Indië, behooren te worden verlaagd.
Opnieuw verlaagd. Want erkend moet
worden, dat ook op deze uitgaven reeds
en zelfs sterk bezuinigd werd.
Immers bedroeg de raming voor de mi
litaire uitgaven voor Leger en Vloot saam
hier te lande (met inbegrip der pensioe
nen) over het jaar 1922 nog rond f 120
millioen, zoo 'bedroeg deze voor 1932
slechts rond 99.5 millioen een bezuiniging
dus van 25 pet. Bovendien is de raming
voor 1933 nog 5.5 millioen lager dan die
voor 1932 (waaronder niet begrepen de
sedert ingevoerde salariskorting) zij het
dan ook, dat deze voornamelijk een ge
volg was van de vertraging in den aan
bouw van oorlogsschepen.
Voor Nederlandsch-Indië beloopen de
legeruitgaven (met inbegrip de militaire
pensioenen) in 1933 slechts f 84 milioen
