C. JOOSSE
EERSTE BLAD.
ZATERDAG 9 SEPTEMBER 1933
DAGBLAD VOOR DE Pi
IE ZEELAND
47e JAARGANG - No. 20Ö
Dit nummer bestaat uit 3 bladen
Nationaal Huldebetoon aan
H.M. de Koningin.
WILT U BILLIJK K00PEN
in Goud, Zilver, Uur
werken en Optiek?
St. Adriaanstr. Goes
Belangrijkste Nieuws.
Buitenland
Uitg,: N.V. Uitgevers-Maatschappij „Luctor et
Emergo" ter exploitatie van het blad „De Zeeuw".
Bureaux Lange Vorststraat 70, Goes.
Tclofoonnummer 11.
Postchè'juo en Girorekening 44455.
Bijkantoor Middelburg, Lange Burg. Telof. 250.
Directeur-Hoofdredacteur: It. ZUIDEMA.
Abonnementsprijs f 2.50 per kwartaal,
weekabonnementen voor Middelburg, Goes en
Vlissingen f0.20. Losse nummers 5 cent.
AdvcrtcniiCn 30 cent per regel, Ingezonden
modcdeolingcn 00 cent por regel. Kleine
Advcrtontlön Dinsdags en Vrijdags f 075, bij
vooruitbetaling. Onder letter of motto l 0.85.
Bij contract belangrijke korting.
In en buiten het Olympisch Sta
dion te Amsterdam. Grootsche
manifestatie van trouw aan het
Huis van Oranje. Rede van de
Landsvrouwe.
Het hedenmiddag te Amsterdam plaats
gehad hebbend huldebetoon aan Hare
Majesteit de Koningin, waartoe Amster
dam als hoofdstad, ter gelegenheid van
het 35-jarig regeeringsjubileum onzer
Landsvrouwe, het initiatief genomen had,
maar hetwelk overigens een volkomen na
tionaal karakter droeg, heeft het peil mo
gen bereiken van een groote en grootsche
manifestatie door het Nederlandsche volk;
een manifestatie, die bij de ouderen on
getwijfeld in de herinnering heeft terug
geroepen de groote momenten, welke zij
in 1898 in de hoofdstad medemaakten bij
de inhuldiging van de toen 18-jarige
vorstin.
L)e vele duizenden, die in het Olympisch
Stadion geen plaats onbezet hadden ge
laten, de enorme menschenmassa, welke
den terugtocht van het Koninklijk Gezin
van het Stadion naar het Paleis op den
Dam door de onafgebroken haag van de
duizenden deelnemers aan het défilé ver
beidde, hebben, de eersten door hun laai
ende geestdrift en de laatsten door het
geduld, waarmede zij urenlang op den Ko
ninklijken Stoet hebben gewacht, overdui
delijk blijk gegeven van hun trouw1 aan en
hun warme sympathie voor het Huis van
Oranje, terwijl zeer zeker ook vele tiendui
zenden in den lande, alsmede in onze
overzeesche bezittingen, in hun huiska
mers met ontroering geluisterd zullen
hebben naar de per radio uitgezonden toe
spraak van hun vorstin.
Het vertrek naar het Stadion.
In een met vier paarden bespannen ca
lèche, waarin het Vorstelijk Gezin had
Plaats genomen, daarachter het groot ge
volg in hofrijtuigen, geschiedde te twee
uur, terwijl de gebruikelijke eerbewijzen
gebracht werden, het vertrek van het Ko
ninklijk Paleis. Het was op dat oogen-
blik, dat het tot in verren omtrek hoor
bare gedaver van de saluutschoten uit de
kanonnen van den in de gepavoiseerde
haven liggenden oorlogsbodem „Heems-
kerek" zich mengde met het gebeier der
klokken op kerken en gemeentetorens en
met het geloei der sirenes van talrijke fa
brieken en maatschappijen in de hoofd
stad.
Het sirene-geloei nam na ongeveer vijf
minuten een einde, doch het gedreun van
het geschut en het veelstemmige klokge
beier verstomde eerst toen het Koninklijk
Gezin na de rit door de vlaggende stad,
toegejuicht en toegewuifd door de duizen-
t n ^angs rï® we&en geschaarde belang
stellenden, van wie talloozen het oranje
droegen, het Stadion had bereikt.
Door de trotsche Marathonpoort reed de
Prachtige calèche tot vóór de eere-tribune,
waar de Koningin werd ontvangen door
den voorzitter van de uit leden van het
here-Comité gevormde Commissie van
Advies, Ds A. G. H. van Hoogenhuyze, die
vervolgens aan Hare Majesteit vborstelde
de leden van het Uitvoerend Comité, t.w.
n T*8r6r0n Lotgering, voorzitter, J.
G. W Thoolen, vice-voorzitter, E. A. G.
van Hoogenhuyze, secretaris, G. Verhoef,
Penningmeester, K. Schouten, en G. H.
oosten. Het vorstelijk Gezelschap begaf
Wh daarna over den uitgelegden looper,
iRoo een eerewacht van hen, die in
8981 eveneens te Amsterdam, als cadet en
adelborst de eerewacht van het Paleis
aar de Nieuwe Kerk hadden gevormd,
naar de Koninklijke loge, welke op schier
onnavolgbare wijze uit de daarvoor door
de deelnemers aan het défilé bijeenge
brachte gelden, in een bloemenhof was
herschapen.
Ook de Koningin-Moeder was, ondanks
het feit, dat zij slecht ter been is, per auto
van Soestdijk gekomen, om in de Konink
lijke loge een gedeelte van het programma
bij te wonen, hetgeen zeer op prijs werd
gesteld.
Toen de Koningin had plaats genomen,
brak onder de meer dan dertigduizend be
langstellenden in het Stadion, die zich,
getrouw aan de desbetreffende waarschu
wingen, bij het binnenrijden van den stoet
alleen van hun plaatsen hadden verheven,
doch zich grootendeels van bijvalsbetui
gingen hadden onthouden, om het schich
tig worden van de paarden te voorkomen,
een oorverdoovend gejuich los. Wel bui
tengewoon imposant was de aanblik van
het Olympisch bolwerk! Trotsch droeg het
zijn vroolijk wapperende vlaggetooi en den
Koninklijken Standaard, maar ook was
het daarbinnen, overal waar men den blik
liet ronddwalen, één vlaggenzee, wijl het
publiek bij het binnenkomen vlaggetjes,
van oranje en oranje-blanje-bleu ge
lukkige gedachte van het Uitvoerend Co
mité was aangeboden. De muziek, op
bet middenveld ter weerzijden van de
open zijvakken aanwezig, werd verzorgd
door de op bet „Wilhelmus ingestelde"
Koninklijke Marine Kapel te Den Helder
en door de Koninklijke Militaire Kapel te
Den Hlaag; te twee uur reeds hadden zich
ook de ongeveer vierhonderd ruiters van
het Ruiter-défiló opgesteld, alsmede, bij
de Marathonpoort, een duizendtal zangers
en zangeressen.
Zeer groot was het aantal hoogwaar
digheidsbekleders, dat de huldebetooging
bijwoonde. De vakken onder de Konink
lijke loge waren gevuld met de, naar ti
tel en rang, voornaamste personen van
den lande. Er waren, met den Minister-
President, Dr H. Colijn, Ministers, gezan
ten kerkelijke hoogwaardigheidsbeklee-
ders, commissarissen der Koningin uit de
verschillende provincies, vertegenwoor
digers van Eerste en Tweede Kamer, van
den Raad van State, de hoogste militaire
autoriteiten en andere voorname persoon
lijkheden. Het voor verschillende hooge
ambtsdragers gereserveerde gedeelte was
overigens ingenomen door eenige honder
den burgemeesters uit steden en dorpen,
allen met ambtsketen. En verder was het
Stadion één deinende massa van belang
stellenden uit stad en land. Tribunes wa
ren bijgebouwd om duizenden tevreden te
kunnen stellen en duizenden zouden er
méér geweest zijn, als er plaatsen beschik
baar waren geweest.
In de nabijheid van de Koninklijke
loge waren er ook plaatsen voor de leden
van het eere-comité met zijn eere-voorz.
Jhr Mr Dr A. Roëll, commissaris dei
Koningin in Noord-Holland en Amster
dam's Burgemeester, Dr W. de Vlugt, die
der traditie .getrouw, met den Koninklij
ken stoet naar het feestterrein was ge
reden.
Hei programma begint.
Forsch en zuiver klonk, als inzet van
deze zoo bij uitstek nationale betooging,
uit duizend geschoolde kelen van het door
Theo v. d. Bijl geleide zangkoor, over het
veld het Kroningslied van 1898: „Wees
begroet met jubeltonen". Het was, hoe
men ook over de kwaliteit van dit lied
moge oordeelen, een indrukwekkend mo
ment.
Toespraak Ds van Hoogenhuyze.
Nadat de laatste klanken van het lied,
zich in de ijle lucht hadden opgelost,
sprak Ds A. G. van Hoogenhuyze, voorzit
ter van de Commissie van Advies, staande
op een ter linkerzijde van de Landsvrou
we opgestelden katheder, Hare Majesteit
als volgt toe:
Majesteit,
Het is mij als voorzitter van de Com
missie van Advies een hooge eer om na
mens het Uitvoerend Comité der jongeren
op dit historische oogenblik Uwe Maje
steit te zeggen, 'hoe dankbaar het Neder
landsche volk is, dat Uwe Majesteit deze
'hulde heeft willen in ontvangst nemen.
Heden stroomt er een vloedgolf van
vreugde door ons volk heen, omdat het
dankbaar gedenken mag, dat Uwe Maje
steit vijf en dertig jaar lang den scepter
draagt door God in 1898 in Uwe handen
gelegd.
Nederland is dankbaar aan God, die
aan ons land en volk Uwe Majesteit
schonk. Nederland is dankbaar aan Uwe
Majesteit, voor de groote trouw en zeld
zame toewijding waarmede Uwe Majesteit
al d'ie jaren, waarvan er vele uitermate
moeilijk waren, Haar Koninklijke taak
heeft vervuld.
Eén eenig partijloos juichend volk heeft
zich heden in het Amsterdamsche Stadion
vereenigd om aan Uwe Majesteit een na
tionale hulde te brengen, daartoe gedre-
ven enkel en alleen door de innige liefde
voor Uwe Majesteit, die er leeft in de har
ten van Neerlands volk.
En nu is dit het bijzondere van deze
huldiging, dat die is voorbereid en uit
gevoerd door Neerlands jongeren die nu
nog staan in den bloei der jeugd, straks
de plaatsen zullen innemen door de oude
ren ledig gelaten, en die heden aan Uwe
Majesteit en aan heel het Koninklijke
Huis willen toonen dat er een jong Ne
derland is, dat onverzwakt en ondubbel- I
zinnig zich schaart om Uwer Majesteits
troon. Een jong Nederland, op hetwelk
Uwe Majesteit rekenen kan, dat ten allen
tijde bereid is, om, als dat wat God ver
hoede ooit noodig zou zijn, alles voor Uwe
Majesteit te offeren.
Daaraan heden voor Uwe Majesteit
uiting te geven, is hun een voorrecht en
een eer.
En aan den oproep der jongeren heb
ben de ouderen gehoor gegeven. Van uit
de elf provinciën, tot zelfs uit den nieu
wen Wieringermeerpolder toe, zijn ze naar
Amsterdam gekomen, de aanzienlijken en
de eenvoudigen, om Uwe Majesteit te
huldigen, 30.000 in het Stadion, 45.000,
die in een kleurenrijk défilé van hun ver
knochtheid aan het Oranjehuis willen blijk
geven, terwijl vele meerdere duizenden
in Nederland en in Nederlandsch-Indië,
luisterend in hun huiskamer naar wat
hier geschiedt, in die hulde instemmen.
Uwe Majesteit aanvaarde deze hulde als
een bewijs dat in het hart van Neerlands
volk onuitroeibaar is vastgelegd de liefde
voor Uwe Majesteit en voor het Huis van
Oranje, waaraan het naast God zooveel
heeft te danken.
Laten de tijden moeilijk zijn, en de ho
rizon donker, wij weten, dat boven het
wereldgebeuren de Almachtige God staat,
en Hem willen wij bidden dat trots alle
stormen van den tijd Nederland en Oranje
onverbreekbaar één mogen blijven.
En als zoo straks uit de monden van
deze vele duizenden het aloude Wilhelmus
zal opklinken, dan is dat méér dan het
zingen van ons Volkslied, dan wordt daar
in vertolkt de bede dat God Uwe Majesteit
en Haar Huis nog vele jaren voor ons
land en ons volk sparen moge.
Wij willen dat zeggen allen te samen
met deze drie woorden
LEVE DE KONINGIN 11
De Koningin spreekt.
Na deze toespraak luidsprekers
maakten haar tot in alle hoeken van het
Stadion verstaanbaar heeft, onder
doodsche stilte van 't duizendkoppige ge
hoor, Hare Majesteit de Koningin de
volgende rede uitgesproken:
Mijnheer de Voorzitter,
Het is mijn wensch persoonlijk Neer
lands Jongeren, die de voorbereiding van
deze grootsche en indrukwekkende betoo
ging op zich namen, en allen die zich
opmaakten daaraan deel te nemen, mijn
hartgrondigen dank te betuigen voor dit
blijk van hun aanhankelijkheid en trouw,
nu ik 35 jaren zoo nauw aan mijn Volk
verbonden ben geweest. Hierbij gedenk ik
ook de talloos velen, die deze ure uit de
verte met ons medeleven, zoo in het Va
derland als in Nederland onder de keer
kringen, en breng hen daarvoor mijn bij
zondere erkentelijkheid.
Als ik op dit tijdperk terugzie, dan is
het met een hart vol dankbaarheid voor
al het schoone en goede, dat ik van mijn
Volk heb mogen ondervinden, dan word ik
steeds opnieuw getroffen door de bewijzen
van verknochtheid en den steun mij, niet
het minst in moeilijke en zorgvolle dagen
ten deel gevallen en welke ik thans, in
deze ure, andermaal op ondubbelzinnige
wijze ondervind.
Pogen mijn plicht te vervullen tegen
over mijn Vaderland is mij' in donkere tij
den meer dan ooit een voorrecht en bron
van blijdschap, waar ik mij! gedragen
weet door Uw trouw en medeleven.
De Nationale gedachte bindt ons hier
allen te zamen.
Wij willen ons zelf zijn en blijVen.
Wij willen voortbouwen op de grondsla
gen door onze Vaderen gelegd, Ons bewust
van onze roeping tegenover ons zelf en in
het groote gezin der Volkeren.
Wij willen putten uit de schatten ons
door een groot Voorgeslacht nagelaten,
overtuigd daarin ten allen tijde overvloe
dig te vinden hetgeen wij behoeven om
met taaie volharding en zich steeds weer
vernieuwende kracht te streven naar de
aanpassing bij gewijzigde wereldomstan
digheden, welke onder Gods zegen ons
weer een gelukkige toekomst brengen kan.
Ik bid God om wijsheid en sterkte om
U in den tijd die vóór ons ligt vastberaden i
daarin voor te gaan
Mij thans in het bijzonder richtend tol i
de jongeren wensch ik tot hen een woord
van oprechte waardeering te spreken voor i
den ijver en de voortvarendheid welke zij
hebben aan den dag gelegd bij de /oor-
bereiding' van deze voor mij onvergete- i
lijke ure en voor hun trouw en toewijding
aan mij en mijn Huis. Een schoone toe- i
komst zij voor hen weggelegd indien zi] i
Ingezonden Mededeeling.
Koopt dan bij
langs de beproefde wegen, zooeven door
mij aangeduid, straks hunne krachten
gaan wijden aan den opbouw van het
tijdperk dat voor ons ligt. Waai zij in de
groote figuren die Nederland heeft voort
gebracht de idealen verpersoonlijkt zien
welke ook zij nastreven, zullen zij er
krachtig toe kunnen bijdragen het schoon
ste uit onze historie in heden en toekoms'.
te doen voortleven in zich steeds vernieu-
wenden en verjongden vorm.
Ten besluite richt ik mij tot U allen,
ouderen en jongeren te zamen, ja tot de
bevolking van geheel het Rijk, om als één
en ondeelbaar Volk de handen ineen te
slaan teneinde eendrachtig samen te wer
ken om dezen zorgvollen tijd te boven te
komen.
Als van zelf gaat ons aller blik naar
onze fiere driekleur, symbool van ons
willen en kunnen, zinnebeeld bovenal van
ons dierbaar Vaderland. Zij waaie steeds
over de wereldzeeën tot in de verste lan
den en doe daar kond van onze eendracht
en onze wilskracht.
Leve het Vaderland.
Hoezeel
De ruiters vragen de aandacht.
Diep onder den indruk van de woor
den, door de Landsvrouwe gesproken,
werd door de aanwezigen het „Wilhel
mus" aangeheven. Hierna volgde het in
teressante schouwspel van het ruiterdé-
filé van alle vereenigingen, aangesloten
bij de Federatie van Landelijke Ruiter-
vereenigingen met hun vaandels, waar
mede de dragers, bij het passeeren van
de Koninklijke loge, eerbiedig gToetten.
De vaandels bleven, nadat de ruiters het
Stadion verlaten hadden, met hun wach
ters op het veld achter.
Het was vervolgens de bereden militaire
politie, onder bevel van den eersten lui
tenant J. P. Ilcken, die op voortreffelijke
wijze deed uitkomen, hoe zij haar vier
voeters in bedwang had; de prachtige de
monstratie van deze kloeke bereden af-
deeling werd gevolgd door een uitnemend
geslaagd défilé in draf en in galop, het
welk door het Koninklijk Gezin met groo
te belangstelling ook het publiek leefde,
getuige zijn uitingen van enthousiasme!,
op spontane wijze met dit onderdeel van
het programma mede! 1 werd gevolgd.
Vervolgens nog een défilé van den Bond
van landelijke ruiters van den Noord-
Brabantschen Christelijken Boerenbond.
Défilé van vijf en veertig duizend
personen.
Terwijl dit alles zich binnen het Sta
dion voltrok, was er daarbuiten en wel
op het IJsclubterrein en op het Olympia-
plein, resp. van half twee en half drie af,
hard gewerkt aan de opstelling van het
geweldig groote aantal vereenigingen en
corporaties 1 zeer vele in haar eigen
kleederdracht, 1 waarvan de leden, die
niet behoorden tot de ingezetenen der
hoofdstad, zich per trein, auto of auto
bus de spoorwegen hadden extra trei
nen ingelegd tegen speciaal tarief en ook
'de Amsterdamsche tramdirectie had bij
zonder maatregelen van vervoer genomen
naar Amsterdam begeven hadden. Men
had de uitnemende gedachte en in dit
kader past een woord van hulde aan den
technisch leider F. J. Thoolen en zijn
stafl die vijf en veertig duizend deel
nemers aan dit enorme défilé zooveel mo
gelijk provincie-ge wijs in te deelen; alleen
de steden Rotterdam, Den Haag, Amster
dam en Utrecht, alsmede enkele landelijke
bonden en vereenigingen, waren afzon
derlijk ingedeeld, terwijl te twee uur op
den Zuidelijken Wandelweg het défilé van
op de versierde fietsen rijdende Amster
damsche schooljeugd, die des morgens,
reeds vrijaf had gekregen, was opgesteld.
Iedere groep of vereeniging had een
eigen vereenigingsleider; een bepaald
aantal vereenigingen vormden tezamen
een afdeeling met een afdeelingsleider aan
het hoofd; de af deelingen weer waren vol
gens provincie en stad gegroepeerd, met
aan het hoofd een provincieleider, die te
herkennen was aan een cocard'e op den
schouder in de kleur van de provincie.
Ook alle andere leiders droegen onder
scheidingsteekenen, terwijl het oppercom
mando berustte bij de een oranje-lint met
Binnenland.
De huldiging van H. M. de Koningin tel
Amsterdam.
De Gen. Synode der Geref. Kerken te
Middelburg gesloten.
De zaak van de valsche rentezegels voor
de rechtbank te Middelburg.
De omzetbelasting in de Tweede Kamer.
De weeldeverteringsbelasting gehand
haafd.
Buitenland.
De chaos op Cuba.
Het Spaansche kabinet afgetreden.*
De opening der Schelde-tunnels te Ant
werpen.
medaille dragende Technische Commis
sie.
En zóó hebben, in rijen van acht, de
vaandel- of banierdragers voorop, de hou
den, vereenigingen en corporaties, de dui
zenden en nog eens duizenden, met hun
vlaggen en schilden en allen saamgebon
den door het ééne doel: der Koningin hun
'hulde en trouw te betoonen, in prachtig
tempo via de Sintelbaan langs de Ko
ninklijke Loge geloopen, bij het passeeren
waarvan een eerbiedige groet waarin
ook de vaandels hun rol vervulden ge
bracht werd.
Het binnentrekken en weer verlaten
van het Stadion eerst defileeren de
provincies door al die duizenden
voortdurende wisseling van kleuren en
tinten I leverde een prachtig schouw
spel op, dat het oog bleef boeien, ook
al duurde het verscheidene uren
De vaandeldragers bleven met hun vaan
del op het veld achter; voorts werd,
nadat ongeveer twee derden door een
dansgroep van vierhonderd, de natio
nale kleuren rood, wit, blauw en oranje
dragende meisjes, die, tezamen één groo
te levende vlag lijkende, een met bloe
men versierde reusachtigen zegewagen
trokken met de wapenschilden van het
Koninklijk Huis, terwijl op den wagen, die
als symbool 1 vijf en dertig treden
telde, de Nederlandsche Maagd had plaats
genomen.
Nadat de dansgroep onder leiding van
Lili Green een dans had uitgevoerd en
de wagen op het veld was opgesteld,
volgde de rest van het défilé; de fiet
sende schooljeugd en de steden, waarbij
het veld, door de vaandels, vlaggen en
banieren, die daar voortdurend werden
opgesteld, langzamerhand in één reus
achtige vlaggenzee herschapen werd
De middag was reeds voorbij en nóg
was hel programma niet geëindigd I Nog
zouden te laat om daarvan nog ver
slag te geven de duizend zangers en
zangeressen zich weer doen hooren, met
liederen van Valerius. Dan zou het „Wil
helmus" volgen en tenslotte de triomf
tocht van de Koninklijke Familie door
de onafgebróken haag van defileerenden
en langs de duizendkoppige menigte naar
het Paleis. Is er mooier en waardiger
slot denkbaar voor een Koninklijk bezoek,
dat aan het regeeringsjubib um der Lands
vrouwe zijn bijzonder 'karakter ontleende?
Ongelijke broodprijzen in België.
De commissie tegen de duurte in België
heeft zich o.a. bezig gehouden met de prij
zen van het brood, die sterk wisselen al
naar de steden. Zoo is de prijs in Ostende
en Antwerpen een 'geheel andere dan die
in Henegouwen. De commissie is van oor
deel, dat deze prijsverschillen niet gerecht
vaardigd zijn en een misbruik vormen,
waaraan een einde moet worden gemaakt.
Zij besloot de regeering te verzoeken het
parket te doen ingrijpen op 'grond van
de wet van 1924 inzake ongeoorloofde
prijzen.
Do opening van de tunnels onder de
Schelde.
De plechtige ingebruikneming van de
twee tunnels onder de Schelde, te Antwer
pen, zal Zondag plaats 'hebben in het bij
zijn van het koninklijk gezin, de regee
ring, de leden van het parlement en tal
rijke andere binnen- en buitenlandsche
autoriteiten. Baron Holvoet, gouverneur
der provincie en voorzitter van de Imalso,
de internationale maatschappij, die het
grootsche werk financierde en tot een goed
eiinde 'bracht, zal de openingsrede houden.
Koning Albert heeft het voornemen te
kennen gegeven op deze rede te antwoor
den. Daarna wordt de groote tunnel door
de koninklijke familie ingewijd.
De 'Commissaris der Koningin in Zee
land, Jhr Mr J. W. Quarles van
U f f o r d, zal o.a. de opening bijwonen.
Nog altijd krijgsgevangenen uit den
wereldoorlog.
Een boerenvrouw te Donja Lendava in
Joego-Slavië 'heeft dezer dagen een brief
ontvangen van haar echtgenoot, Stevan
