Samenvoeging kleine gemeenten
Nu
kunnen
gaan
DINSDAG 29 AUGUSTUS 1933
DAGBLAD VOOR DE PRC DIE ZEELAND
47e JAARGANG - No. 280
Zeeuwsch Profetenbrood
Buitenland.
Binnenland.
Belangrijkste Nieuws.
I
Uitg.: N.V. Uitgevers-Maatschappij „Luctor et
Emergo" ter exploitatie van het blad „De Zeeuw".
Bureaux Lange Vorststraat 70, Goes.
Telefoonnummer 11.
Postclièque en Girorekening 44455.
Bijkantoor Middolburg, Lango Burg, Telof. 250.
Directeur-Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA.
De Zeeuw
Abonnementsprijs f 2.50 per kwartaal,
weekabonnementen voor Middelburg, Goes en
Vlissingen f0.20. Losse nummers 5 cent.
Advertentiön 30 cent per regel. Ingezonden
medcdeelingon 00 cent per regel. Kleine
Advcrtontiön Dinsdags en Vrijdags fö.75, bij
vooruitbetaling. Onder letter of motto f 0.85.
Bij contract belangrijke korting.
(Slot.)
Een der voornaamste argumenten voor
samenvoeging van kleine gemeenten is
wel, dat daardoor een belangrijke bezuini
ging kan worden verkregen, terwijl tege
lijkertijd bestuurskrachtige corporaties
worden gevormd.
Door den heer Boot wordt dan ook in
zijn meer aangehaald artikel in „Anti'
revolutionaire Staatkunde" aan den fi-
nancieelen kant van deze zaak behoorlijk
aandacht geschonken.
Komt men b.v. tot samenvoeging van 3
gemeenten tot één gemeente, dan bespaart
men twee burgemeesters, twee secretaris
sen, twee ontvangers, twee gemeentehui
zen, pensioensbijdragen, gemeentegenees
heer, vroedvrouw, presentiegelden raads
leden, enz.
Om dit nader aan te toonen, geeft hjj
een overzicht van een aantal gemeenten
die voor samenvoeging in aanmerking ko
men, waarbij dan wordt aangegeven welk
bedrag daardoor op de salarissen van
burgemeesters, secretarissen en ontvan
gers kan worden bezuinigd.
Dit overzicht toont inderdaad wel eenige
bezuiniging, maar het bedrag is toch niet
zoo groot dan men wel zou vermoeden.
Gemiddeld zal het ongeveer f 1 per jaar
en per ingezetene bedragen.
Nu is dit een niet te versmaden bedrag,
temeer omdat er ook nog andere posten
zijn waarop bezuinigd kan worden
Hier staat echter tegenover dat thans
in kleine gemeenten door wethouders en
raadsleden gratis werkzaamheden worden
verricht b.v. bij toezicht op publieke wer
ken, waarvoor bij samenvoeging speciale
functionnarissen noodzakelijk zijn.
Erkend moet worden, dat de heer Boot
zeker niet mistast, als hij opmerkt dat
zeer kleine gemeenten door hun beperkte
middelen vaak iets nalaten, wat geheel tot
hun taak behoort of zich tot schade van
de bevolking moeten behelpen.
„Dat men gewoonlijk tevreden is met
den gang van zaken en dat er geen critiek
van de gemeentenaren komt ligt niet aan
het aantrekkelijke van die heel kleine ge
meenten, is niet een bewijs, dat de orga
nisatie juist is-, maar is een gevolg van
het feit, dat de plattelandsbevolking zich
in heel veel opzichten schikken kan, ook
al zouden de verbeteringen dringend noo-
dig zijn.
Ook voor de hoogere organen is 't van be-
teekenis, dat men de zaken kan afhande
len met goed georganiseerde gemeenten."
De voor- en nadeelen van samenvoeging
tegen elkaar opwegend komt de heer Boot
tot de conclusie, dat samenvoeging van
kleine gemeenten in veel sneller tempo
moet geschieden dan tot hiertoe het geval
was.
„Dat wil niet zeggen, dat wij behooren
tot die groep, die zoodra zij ergens het
woord bezuinigen hooren, alles er voor
willen opofferen om deze tot stand te
brengen.
We behooren ook niet tot diegenen, die,
zonder op economische, geographisehe, po
litieke factoren te letten, de kaart van Ne
derland op tafel leggen om een aantal
nieuwe gemeenten te knippen, totdat men
een minimum aantal inwoners heeft, dat
volgens hun, iedere gemeente moet tellen
Niet alleen, omdat we in buitengewone
tijden leven moet er met meer kracht wor
den ingegrepen, maar wél is dit een reden
om met nog meer aandrang op dit belang
rijke vraagstuk te wijzen.
Naarmate ingrijpende bezuiniging op
publieke diensten steeds dringender eisch
wordt, neemt ook het aantal toe derge
nen, die van oordeel zijn, dat de kleine
gemeenten een beletsel vormen voor een
efficient beheer der publieke organisaties.
Naarmate de noodzaak tot bezuiniging
minder stringent wordt, neemt ook de be
langstelling af voor het vraagstuk der
kleine gemeenten
En dat is te betreuren. Want om te ko
men tot een doelmatige oplossing zijn niet
voldoende periodiek terugkeerende opflik
keringen doch moet het vuur steeds bran
dende gehouden worden. D'at is noodza
kelijk, omdat het hier betreft een histo
risch, economisch en politiek vraagstuk,
dat dan alleen is op te lossen, indien er
intensief, stelselmatig stap voor stap aan
gearbeid wordt.
Daarvoor is het noodig, dat een vaste
commissie door de regeering wordt inge
steld, bestaande uit een beperkt aantal
deskundige leden, die, zoo noodig, in
overleg met de Vereen, voor Nederl. Ge
meenten, stelselmatig en systematisch na
gaat welke gemeenten beneden de 5000
zielen in aanmerking komen voor samen
voeging, rekening houdende met de ge
ographisehe, economische, demographi-
sche, sociale en cultureele toestanden van
de gansche omgeving en de vermoedelijke
toekomstige ontwikkeling, opdat op die
wijze, ieder geval op zichzelf beschouwd
kan worden en niet ruw wordt ingegrepen
in hetgeen in den loop der tijden ie ge
wassen."- 1
Ingezonden Mededeeling.
HET ECHTE van M. PETERS E
Patissier, L. Delft Middelburg.
BELANGRIJKE VERSTERKING VAN
DE ENGELSCHE VLOOT.
De wedloop gaat door.
Ondanks de gehouden en nog te hou
den ontwapeningsconferenties gaan de
groote mogendheden rustig door met
hunne strijdmachten te land, te wateren
in de lucht te versterken en uit te brei
den.
Zaterdag hebben wij melding gemaaki
van een brallende en weinig vredelie
vende rede van Mussolini en gisteren
van de Japansche vlootplannen.
Thans wordt uit Londen gemeld, dat
de Britsehe admiraliteit vèr-strekkende
plannen voor de interne reorganisatie
der Engelsche marine heeft voorbereid,
welke tegelijkertijd met den aanbouw
van nieuwe schepen zal worden voltrok
ken.
De admiraliteit zou de plannen voor
de personeele en materiëele uitbreiding
en versterking van de Engelsche vloot
tot in alle détails gereed hebben.
De plannen zullen worden uitgevoerd,
indien de andere mogendheden de hui
dige uitbreiding van haar vloot niet sta
ken of verminderen.
Voor een deel hebben deze plannen be
trekking op de officiersopleiding en de
vermeerdering van het personeel-effectief,
gepaard gaande met een verkorting van
den diensttijd, waardoor een grootere re
serve gekweekt wordt.
Ondanks alle bedenkingen, zal het
Middellandsche Zee-eskader gehandhaafd
blijven, omdat van de Middellandsche
Zee uit snelle versterkingen naar den
Stillen Oceaan gedirigeerd kunnen wor
den.
De admiraliteit zal terugkeeren tot het
beginsel van vóór den oorlog, dat elk
Engelsch schip van een bepaalde klasse
minstens gelijkwaardig en zoo mogelijk
sterker moet zijn dan elk schip van de
zelfde klasse van een andere mogend
heid.
De plannen voor den bouw van de
22.000 en 25.000 tons linieschepen zijn
gereed.
Zoo noodig zal de Engelsche marine
deze plannen wijzigen, indien de andere
mogendheden vasthouden aan liniesche
pen van 35.000 ton.
Ook de plannen voor het invoeren van
nieuw geschut en verbetering der torpe
do's en andere munitie zijn thans gereed.
Volgens berichten in de pers zal de
admiraliteit binnenkort den bouw aanbe
steden van vier kruisers, een torpedo-
flottilje, bestaande uit een flottiljeleider,
8 torpedojagers en 3 onderzeebooten, een
convooischip en een aantal kleinere
schepen, in totaal 18.
Legeruitbreiding in Oostenrijk.
Ter gelegenheid van een vlaggeninwij-
ding heeft de Oostenrijksche minister
van defensie een nieuw legersysteem aan
gekondigd. Nog deze week aldus Vau-
goin zal de reorganisatie worden ge
publiceerd. Naast het Bondsleger zal een
korps soldaten met den korten diensttijd
van een half jaar worden ingesteld. Ieder
jaar zullen 8000 tot 10.000 soldaten voor
dit korps worden opgeroepen. Naast het
bondsleger zal weldra een tweede leger
ontstaan onder leiding van officieren en
onderofficieren van het Bondsleger. De
minister legde er den nadruk op, dat het
hem gelukt was, deze concessie voor Oos-
tenrijk te verwerven. Daarmede is de
eerste stap op den weg naar den alge-
meenen dienstplicht gedaan.
Sprekende over de verhouding tusschen
Oostenrijk en Duitschland verklaarde
Vaugoin: „Terwijl Oostenrijk in de ge-
heele wereld steeds meer achting en aan
zien geniet, moeten wij met leedwezen
constateeren, dat door lieden uit het
broederrijk steeds weer de meest onge
looflijke intriges worden gesmeed. Tot
dusver zijn wij beschaafd opgetreden en
wij hopen, dat te kunnen blijven doen,
want wij meenen, dat wij een beschaafd
volk regeeren en dat wij de verblinden
weder kunnen terugleiden. Wanneer het
echter op deze wijze niet lukt, zullen wij
streng optreden. Dat kunnen zij, wien
het aangaat, zich voor gezegd houden."
De Fransche begrooting.
De minister voor de begrooting, Lamou-
reux, heeft Zondag te Boussac het woord
gevoerd over den algemeenen financiëelen
toestand van Frankrijk en verklaard, dat
'het deficit op de volgende begrooting
waarschijnlijk 6 milliard francs zal be
dragen.
Lutherdag Staafsfeestdag?
De leider van de Rijkswerkcommiasie
voor den Duitschen Lutherdag), Alfred
Bierschwale, heeft verklaard, dat van het
jaar 1934 af de 31ste October als dag der
reformatie de groote protestantendag zal
zijn. Aan de rij'ksregeering is reeds ver
zocht, dit jaar 10 November en voor de
volgende jaren den 31sten October tot
staatsfeestdag te verklaren, omdat Luther
niet alleen de stichter der Evangelische
Kerk zou zijn, doch ook door de schepping
der Duitsche taal de wegbereider der
Duitsche eenheid zou zijn.
De blauwhemden in Ierland.
Generaal O'Duffy is gisteren, na zijn
toespraak te Bandon, ongehinderd te Du
blin teruggekeerd, waar men zijn arresta
tie verwacht had. Minister dr Ryan zeide
echter tot de journalisten, die inlichtingen
nopens de plannen der regeering kwamen
inwinnen, dat er vandaag niets gebeu
ren zou, omdat de regeering besloten had
de blauwhemden nog een paar dagen te
geven om tot bezinning te komen. Dit was
geen bewijs van zwakte! of angst, maar
uitsluitend een laatste poging van het
wettig gezag om hardere maatregelen te
voorkomen.
Slachtoffers van de Gele Rivier.
Het aantal slachtoffers van de over
strooming van de Gele Rivier is zeer aan
zienlijk.
In West-Shantoeng alleen zijn meer
dan drie millioen vluchtelingen uit het
overstroomde gebied aangekomen, die na
genoeg van al hun bezittingen beroofd
zijn.
Bijna achthonderd dorpen staan onder
water. Veel vee is verdronken.
De gouverneur van Shantoeng heeft per
vliegtuig een bezoek gebracht aan het ge
teisterde gebied.
Men is ongerust over de veiligheid van
de buitenlanders, die buiten Kai Feng
wonen.
Als de dijken, die het water thans nog
tegenhouden, zullen doorbreken, zullen
verscheidene geweersalvo's worden gelost,
om de buitenlanders en de dorpsbewoners
te waarschuwen naar de stad te vluchten,
waar men denkt veilig te zijn, omdat men
meent, dat de stadsmuur het water wel
zal tegenhouden.
Fransche trawler vernield.
De Fransche trawler „Raymond Annet
te", die Donderdag uit Galais was ver
trokken, is in het Kanaal door een ma
chineontploffing geheel verwoest. De vis-
schers konden zich in de reddingsbooten
in veiligheid brengen. Een postboot uit
Ostende heeft hen naar D'over gebracht.
Thans herziening der oorlogsschulden?
In welingelichte kringen te Washing
ton is men van meening, dat het aftreden
van prof. Moley als onderstaatssecretaris
gunstige vooruitzichten opent zoowel voor
een hervatting van de besprekingen inza
ke de oorlogsschuldenkwestie als voor de
economische en financieele politiek der
Vereenigde Staten, daar staatssecretaris
Huil een groot voorstander van het inter
nationalisme is.
Moley's ontslag wordt beschouwd als de
eerste breuk in Roosevelt's „officieele fa
milie".
Korte Berichten.
Op 15 Sept. zal een Poolsch eskader
van 15 vliegtuigen onder bevel van Rajsky
naar Boekarest vliegen.
De politie te Armstadt heeft acht
communistische functionarissen aange
houden, die voor de communistische par
tij bijdragen inzamelden en verboden
drukwerken verspreidden, waarin de rijks-
regeering en de rijkskanselier gesmaad
werden.
In het graafschap Monmouthshire
in Wales zijn bij een spoorwegongeluk 29
menschen gewond. Een locomotief is inge
reden op een personentrein, welke stil
stond voor het station Pontllanfraith om
te wachten op een veilig signaal. Een
groot aantal gewonden moest naar het
ziekenhuis worden overgebracht.
Te Tokio is de thermometer gestegen
tot een stand, die in de laatste veertig
jaar niet is bereikt. De gemiddelde mid-
dagtemperatuur van de laatste veertien
dagen is 31 graden.
In de nabijheid van Bilbao zijn ten
gevolge van de hooge zee twee vischtraw-
lers omgeslagen en vergaan. Daarbij zijn
elf menschen verdronken.
Prins Hendrik te Brugge.
Gisteren heeft Prins Hendrik incognito
een bezoek aan de stad Brugge gebracht.
Z.K.H. bezocht de verschillende beziens
waardigheden en maakte een boottocht in
de omstreken.
De rentebetaling op de Duitsche obligaties
De Vereeniging Effectenbescherming
deelt mee, dat zij eenigen tijd geleden
audiëntie heeft aangevraagd bij den mi
nister van oeconomische zaken, teneinde
de belangen te bepleiten der Nederland-
scbe bezitters van Duitsche obligaties.
Daar de minister door drukke ambtsbe
zigheden verhinderd was de afgevaardig
den der vereeniging te ontvangen, had de
voorzitter een onderhoud eerst met den
secretaris-generaal en daarna met den af-
deelingschef. Effectenbescherming drong
er ten sterkste op aan, dat daar de han
delsbalans zeer ten voordeele is van
Duitschland, de nu mogelijk geworden ge
dwongen clearing ook wordt toegepast
zoowel op de vóór- als na-oorlogsschulden
van onze Oostelijke buren. Onder geen
omstandigheid toch kan worden goedge
vonden aldus de voorzitter dat
Duitschland als debiteur, buiten de Ne-
derlandscbe beleggers-crediteuren om, be
paalt hoe het zijn schulden betalen zal.
De secretaris-generaal deed verschillen
de vragen, bracht naar voren, dat deze
zaak van dag tot dag aan het departe
ment gevolgd wordt, en drukte de verzeke
ring uit, dat het vraagstuk zijn volle aan
dacht heeft.
Crisisnood van den Middenstand.
Het bestuur van den Kon. Ned. Mid
denstandsbond heeft in de omstandigheid
dat de regeering geen gehoor geeft aan de
dringende verzoeken der middenstands
organisaties om maatregelen ter verbete
ring der positie van het zelfstandig mid-
denstandsbedrijf en tot leniging van den
crisisnood te treffen, aanleiding gevonden
tot bet bijeenroepen van een groote de
monstratieve vergadering.
Deze landelijke bijeenkomst zal worden
gehouden op Woensdag 20 Sept. a.s. te
half twee in de groote zaal van den Die
rentuin te 's Gravenhage. Verschillende
sprekers zullen de nooden en wenschen
van den middenstand uiteenzetten en o.m.
pleiten voor: bijzondere credietverleening
aan door de crisis getroffen midden-
standsbedrijven en steun aan noodlijdende
middenstanders; opheffing van knellende
bedrijfsbelastingen en herziening van
drukkende crisismaatregelen; herziening
van de Winkelsluitingswet voor die be
drijfsgroepen, welke zulks behoeven; wet
telijke regeling van het cadeaustelsel; re
geling van het uitverkoopwezen, en een
voudige gerechtelijke incasseering van
kleine vorderingen.
Inmiddels is een uitgebreide propagan-
da-actie ingezet om het welslagen van
deze betooging, waarvoor deelnemers uit
het gebeele land verwacht worden, te ver
zekeren.
Prijs en distributie van margarine.
De R.K. Bond van Melkhandelaren in
Nederland, de Gbr. Bond van handelaren
in melk en melkproducten en de Vereeni
ging van bandelaren in melk, boter, kaas
en Gelderscbe waren, hebben een adres
gericht aan den minister van oeconomi-
sche zaken met betrekking tot de prijs
vaststelling en distributie van margarine.
Adressanten betoogen, dat de melan-
geurs niet kunnen leveren voor den prijs
door de Grisiszuivelcentrale vastgesteld,
n.l. 98 a 100 cents per Kg., zoodat de
kleinhandel reeds van 104 tot 110 ct. per
Kg. moet betalen. Ook de grossiers vinden
hierin aanleiding hun prijzen te verhoo-
gen. Tengevolge van de contingenteering
is het voor de detaillisten niet mogelijk
van een anderen leverancier melange te
betrekken, zoodat zij gedwongen zijn de
zen hoogeren prijs te betalen. Zoo komen
zij in den toestand, dat zij of zonder winst
of met verlies bun margarine moeten ver-
koopen. Doen zij dit niet, dan verliezen zij
hun klanten aan die detaillisten, die bun
margarine rechtstreeks van de groote fa
brieken betrekken. Adressanten verzoeken
met den meesten aandrang, dat maatre
gelen getroffen zullen worden, waardoor
ook de melangeurs en mengers aan den
kleinhandel tegen den prijs van 98 a 100
cents per Kg. kunnen leveren.
De eerste Hollandsche haring naar
Rusland.
De N.V. voorh. Frank Vrolijk te Sche-
veningen, beeft een begin gemaakt met de
aflevering van de door haar aan de N.V.
Exportclub te Rotterdam verkochte 3500
tonnen Hollandsche haring, wintervangst
1932, bestemd voor de Sovjet-Unie. Ruim
1000 tonnen zijn geladen na door deskun
digen te zijn gekeurd. Naar de N. R. Gt.
verneemt, zijn de afnemers over de kwali
teit zeer tevreden. De dienst der Neder-
larudsche baringcontrole was bij de afle
vering aanwezig. Volgende maand en be
gin October worden de resteerende 2500
tonnen verscheept. Deze transactie ge
schiedt door de N.V. voor eigen rekening
en risico.
Schoolopheffing.
De gemeenteraad van Heer Hugowaard
heeft met 8 tegen 3 St., die van de V.-D.,
besloten, tot opheffing van twee openbare
lagere scholen met ingang van 1 Dec. a.s.
Geen opheffing van kantongerechten.
Ingediend is een wetsontwerp tot ver
hooging van hoofdstuk IV (Justitie) der
Rjjksbegrooting voor 1933.
Bij dit wetsontwerp wordt een verhoer
Binnenland.
De middenstand en de crisisnood.
Generale Synode Geref. Kerken.
De landbouwbelangen en de margarine
industrie.
Buitenland.
Versterking van de Engelsche vloot.
De blauwhemden in Ierland.
wanl nu wij "Akkertje" bij ons hebben
zullen wij zeker géén last hebben van
hoofdpijn, spierpijn, kiespijn, of der
gelijke kwaaltjes die zoo dikwijls een
prettig uitstapje kunnen bederven!
Neem dus op tochtjes Akker-Cachets
mede. Slechts 50 cent per 12 stuks I
Gemakkelijk innemen.Geproeftniets.
ging van het eindcijfer van het hoofdstuk
voorgesteld met f282.825.
Bij de raming der begrooting voor 1933
was rekening gehouden met de omstan
digheid, dat verwacht kon worden, dat in
den loop van 1933 een aantal rechtban
ken en kantongerechten zou worden ont
bonden. Nu ten aanzien van deze ver
wachte ontbinding een toestand van on
zekerheid is ingetreden, behooren de' be
treffende begroo tingspo sten, artikel 8
(personeel rechtbanken) en artikel 10
(personeel kantongerechten), weder te
worden verhoogd. Deze artikelen waren
verminderd onderscheidenlijk met 165
duizend gld en f 155.000.
Met het oog evenwel op de omstandig
heid, dat de vervulling van verschillende
bestaande en alsnog open te vallen vaca
tures wordt aangehouden in verband met
de aanhangige ontwerpen van wet tot
ontbinding van rechtbanken en kantonge
rechten, behoeft verhooging met laatstge
noemde bedragen niet plaats te hebben,
doch kan worden volstaan, voor wat arti
kel 8 betreft, met een verhooging van
f 125.000 en voor wat artikel 10 aangaat
met een verhooging van f 132.000.
DE LANDBOUWBELANGEN EN DE
MARGARINE-INDUSTRIE.
De beperking van den veestapel en die
der margarineproductie.
Op 25 April j.l. heeft de Alg. Ned. Zui-
velbond (F.N.Z.) zich tot den minister van
Economische Zaken gewend met een brief
betreffende de wenschelijkbeid van het
nemen van steunmaatregelen ten behoeve
van het door de crisis getroffen veehou
ders- en zuivelbedrijf.
Op dien brief heeft thans de secretaris
generaal uit naam van den minister van
Economische Zaken geantwoord met een
zeer uitvoerigen brief, waaraan wij het
volgende ontleenen:
Het stemt mij tot voldoening, dat blij
kens uw schrijven ook u de meening zijt
toegedaan, dat onze veestapel behoort te
worden ingekrompen en de Regeering
voor een gelegenheid behoort te zorgen,
dat de boeren zonder al te groot verlies
hun vee zullen kunnen afzetten. De Re
geering is tot dit laatste bereid, evenwel
onder het voorbehoud, dat zekerheid
wordt geschapen, dat met de eene hand
niet wordt teruggenomen, wat met de an
dere hand gegeven wordt, m.a.w. waar
borgen worden verstrekt, dat de inkrim
ping, die behoort plaats te vinden, ook
inderdaad tot stand komt en geen nieuwe
uitbreiding van den veestapel over de
toegestane limieten heen plaats vindt.
Uit uw brief meen ik te mogen opma
ken, dat ook Uwe medewerking is te ver
krijgen voor een gedwongen inkrimping
van den melkveestapel, mits daaraan een
beperking van de margarineproductie
voor binnenlandsch verbruik vooraf gaat.
De inkrimping van de margarineproduc
tie wenscht U aldus te doen plaats vinden,
dat de margarine-industrie niet meer dan
