WOENSDAG 23 AUGUSTUS 1933 DAGBLAD VOOR DE PROVINCIE ZEELAND 47e JAARGANG - No. 275 Buitenland. Binnenland. Belangrijkste Nieuws. Uitg.: N.V. Uitgevers-Maatschappij „Luctor et Emergo" ter exploitatie van het blad „De Zeeuw". Bureaux Lange Vorststraat 70, Goes. Telefoonnummer 11. Postchöque en Girorolconing 44455. Bijkantoor Middelburg, Lange Burg. Telof. 250. Zeeuw Abonnementsprijs f 2.50 per kwartaal weekabonnementen voor Middelburg, Goes en Vlissingen f0.20. Losse nummers 5 cent. Advertentiën 30 cent per regel. Ingezonden mededeelingen 60 cent per regel. Kleine Advertentiën Dinsdags en Vrijdags 10.75, bij vooruitbetaling. Onder letter ol motto f 0.85. Bij contract belangrijke korting. Directeur-Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA. TOENEMENDE SPANNING IN HET OOSTEN. De expansiezucht van Japan. Terwijl in ons werelddeel vooral het Centrale gedeelte tot voortdurende onge rustheid aanleiding geeft, wordt het ge- varencentrum aan de andere zijde van den Oeral hij het expansie-zuchtige Japan ge zocht, dat zijn greep in het verre Oosten steeds verstevigt en daarmede de dooT levensbelangen gebonden vijandschap van Rusland en de Vereenigde Staten moet op- loopen. Nog dezer dagen verklaarde de leider der Japansche delegatie op de Pacific-con- feren'tie te Banff in Canada, Nitobe, dat een nieuwe Russisch -Japan sche oorlog onvermijdelijk is en in een nabije toekomst zal uitbreken. Alles wijst er op, zeide Nitobe o.m., dat deze oorlog zal losbarsten, zoodra de beide landen de hiertoe noodzakelijke voorbe reidingen hebben getroffen. Slechts zoo kunnen de stichting van militaire kampen en fabrieken door de sovjet-unie in Oost- Siberië en de verbouwing van den enkel- sporigen Transsiberischen spoorweg tot een dubbelsporigen veridaard worden. Duidelijker en openhartiger kon de lei der der Japansche delegatie op een con ferentie, welke ten doel heeft de betrek kingen der volken aan den Stillen Oceaan in goede banen te leiden, wel niet uitspre ken, wat in kringen van de Japansche militaire partij omgaat. Men is daar van meening, dat een succesvolle oorlog tegen Rusland noodzakelijk is om de invloed sferen, welke Japan op het Oost-Aziati sche vasteland veroverd heeft, te besten digen. Kan het verwonderen, zegt «de Maasb., dat het Oost-Aziatische probleem in de sovjet-pers den laatsten tijd weer een veel ruimere plaats heeft ingenomen dan se dert lang het geval was. Vooral de nieuwe opmarsch der Japan ners in Mongolië wordt met ingehouden woede gevolgd, terwijl het imperialistische plan om onder de leuze van de onafhan kelijkheid der Mongoolsche stammen een groot-Mongolie te stichten, dat evenals Mandsjoekoeo onder Japansche suzereini- teit zal staan, tot zeer scherpe uitlatingen heeft geleid. De verovering van Dolon-Nor door de Japanners en de vorderingen der troepen in de richting van Kalgan hebben reeds zeer belangrijke strategische punten en handelswegen onder Japansche controle gebracht en openen voor de troepen van het rijk der opkomende zon den weg naar ■Oerga, de hoofdstad van Mongolië. De Russische politiek 'nu, zoowel onder de tsaren als onder de bolsohewis'tische dictatuur, is er steeds op gericht geweest, om haar invloed in Mongolië te handha ven en te versterken, wijl Rusland dit ge bied noodzakelijk acht om zijn verbindin gen met den Pacific te waarborgen. Daar om heeft Rusland er steeds naar gestreefd om van Mongolië een soort bufferstaat te maken, welke onder zijn protectoraat staat en is daarin tot dusverre tamelijk wel ge slaagd. En daarom volgt men nu ook met de grootste interesse de Japansche opera ties in Noord-Ohina, welke 'klaarblijkelijk ten doel hebben den Russischen invloed voor dien van Japan terug te dringen, met het voor Moskou uiterst sombere vooruit zicht, dat het geweldig uitgestrekte Siberië binnen korteren of langeren tijd geheel van den Stillen Oceaan zal zijn afgesloten. Een dergelijke politiek eischt een ge weldige militaire uitrusting; en deze wordt ongetwijfeld door den minister van oor log, Araki, die een overwegenden invloed op de Japansche politiek der laatste jaren 'heeft uitgeoefend, grondig voorbereid. Nog dezer dagen heeft hij' in een interview met de Associated Press verklaard, dat Japan, hetwelk er genoeg van heeft „het pacifis tische Europa", dat het land tot zooveel desillusies geleid heeft, na te volgen, weer tot zijn oude tradities zal terugkeeren en het ideaal van de oude militaire caste zal herstellen. „Het "Westen zal eens moeten erkennen, dat onze daden rustiger be rekend waren voor den vrede en de wel vaart der Oostersche volken dan alle ma noeuvres van de z.g. vredestichters van Genève." Veel goeds spellen dergelijke uitlatingen voor de toekomst niet. Want na de afreke ning met het Westen, waarbij Rusland eerst aan bod komt, zal ook de afrekening met Amerika volgen. Het is slechts een kwestie van tijd. Vluchtelingen uit Rusland. Men meldt uit Stockholm aan de N Rott. Crt. Te Kuolajarvi in het noord-oosten van Finland zijn de laatste dagen vijftien per sonen aangekomen, die uit werkkampen op het schiereiland Kola en uit Russisch Karelië gevlucht zijn. Onder hen bevindt zich een Poolsohe officier, die in 1931 bij een incident tusschen Poolsohe en Russi sche grenswachten gewond raakte en ge vangen genomen werd. De Kareelsche vluchtelingen, die weken lang door de bosschen gezworven hebben en uitgeput waren toen zij door Finsche kommiezen werden gevonden, hebben ver teld, dat zij uit angst voor verbanning naar Siberië besloten hadden te trachten Finland te bereiken. Velen hunner stam- genooten waren reeds naar Siberië gezon den, omdat zij den gedwongen arbeid niet konden verrichten wegens ondervoeding. Het maandrantsoen voor volwassen per sonen zou tegenwoordig bestaan uit zes kilo meel, een pond zout, drie ons gort, drie ons suiker en tien gram thee. De Fransche verliezen in Marokko. Volgens de communistische „Humanité" zouden de operaties der Fransche troepen in Marokko met zeer groote verliezen ge paard zijn gegaan. Het blad schat het aantal dooden bij de militaire operaties in Djebel Badoer op 2 a 3000 dooden aan beide zijden. Reeds op 7 Augustus werden de Fransche ver liezen aangegeven met 120 dooden in het vreemdelingen-legioen en 1000 dooden bij de hulptroepen. 'Ook in 'het gebied van Djebel Sagho schat het blad de verliezen sedert het be gin der operaties op ongeveer 3000 dooden. Bereidt Duitschland een oorlog voor? Tijdens de inwijding van een vaandel te Nancy heeft maarschalk Lyautey een rede gehouden, die scherp gericht was tegen het nieuwe Duitschland. Hij verklaarde o.a., dat de bewoners van Oost-Frankrijk het beste wisten welke offers een oorlog eischt, wan't juist daar waren de heele geschiedenis door de dor pen verbrand en grijsaards, vrouwen en kinderen in grooten getale vermoord. Men •zou met blindheid geslagen moeten zijn, wanneer men niet zag, dat alle activiteit in Duitschland gericht was op de voorbe reiding van een vergeldingsoorlog. Lyau'tey verklaarde, dat hij gedurende zijn 30-jarige werkzaamheid altijd 'had gehandeld naar het beginsel, dat men zijn macht moet toonen, ten einde haar niet te moeten gebruiken. De werkloosheid in Duitschland. Volgens het rapport van het Rijks bureau over de twee eerste weken van Augustus is de werkloosheid in die periode weer belangrijk verminderd en wel met 130.000 personen. Verleden jaar viel er in diezelfde periode slechts een vermindering van 9500 te constateeren. Op 15 Augustus bedroeg het aantal on dersteunde werkloozen 4.334.158, wat 1.667.000 minder is dan in Februari van dit jaar. In het geheel was het aantal te werk gestelden in Ju'li reeds twee millioen hooger dan in het 'begin van dit jaar. Corruptie te New-York. Een hooggeplaatst rechterlijk ambte naar, George Medalie te New-York, had in het openbaar verklaard, dat .hij van op zijn minst vier politieke leiders in New- York wist, dat zij de bevelen opvolgden, hun gegeven door leiders van bandieten- henden. Thans in deze heer Medalie opgeroepen, om ten overstaan van een z.g. groote jury zijn 'beweringen waar te maken en de door hem 'bedoelde vier mannen aan te wijzen. De doodstraf op ontvoering. De wetgevende raad van den staat New- York heeft besloten de doodstraf in te stellen op ontvoering, wanneer de ont voerde nog niet in zijn gezin is terugge keerd tijdens de behandeling van het pro ces tegen den ontvoerder. In andere ge vallen varieert de straf van twintig jaar tot levenslang. Ook de Senaat heeft het wets ontwerp reeds goedgekeurd. Buitenlanders in Duitschland. (Buitenlanders in Duitschland zijn niet verplicht den groet der Nazi's 'het op heffen van den rechterarm te geven of te beantwoorden. Het Pruisische minis terie beeft dit thans bevolen, en ook ter kennis gebracht van de nationaal-socia- listische „stormtroepen". Het besluit is een gevolg van de mis handeling, waaraan een Amerikaansche dokter verleden week te Berlijn had bloot gestaan. Hij: had een afdeeling soldaten niet gesalueerd en was toen maar door een hunner 'bewusteloos geslagen. De Ameri kaansche vertegenwoordiger te Berlijn heeft toen met klem geprotesteerd; blijk baar niet 'zonder resultaat. Papierschaarschte in Rusland? De Times meldt uit Riga, dat de papier industrie in de Sowjet-Unie in een critie- 'ken toestand verkeert. De productie in de eerste helft van 1933 bleef 40 pet. beneden de productie in dezelfde periode van 1932. De raad van arbeid en verdediging heeft een aantal directeuren van papiertrusts ontslagen en een vervolging tegen 'hen in gesteld. Tot hen behooren ook de com munisten Kotowitsj en Sjlifef, Maatrege len zijn genomen voor een volkomen reor ganisatie der papierindustrie, die voor 1 October a.s. voltrokken moet zijn. In verband met de papierschaarschte zou te Leningrad (Petersburg) zelfs een verordening zijn uitgevaardigd, dat de krantenverkoopers aldaar slechts nieuwe kranten mogen verkoopen bij' inlevering van een oude. Het drankverbod in Amerika. De Daily Telegraph verneemt uit Was hington dat er veel kans op is dat reeds in November of December het congres in buitengewone zitting wordt bijeengeroepen om te beslissen over de afschaffing van het drankverbod. Voor 8 Nov. zullen zoo neemt men aan nog wel 14 staten zich vóór schrapping van het verbod heb ben verklaard en dan is de weg vrij voor de anuuleering van het verbod, dat als amendement aan de Grondwet is toege voegd en enkel door een tweedere meer derheid van de staten kan worden 'teniet gedaan. De eerstvolgende staat waar het verbod in stemming komt, is Texas (a.s. Zater dag). Dan volgt in de komende week de staat Washington. De iersche blauwhemden verboden. De executieve raad heeft de organisa tie der Iersche Blauwhemden buiten de wet gesteld en aangekondigd, dat krach tens de wet op de openbare veiligheid een militair gerechtshof zal worden in gesteld in verband met de toepassing van dezen maatregel. Toen generaal O'Dtiffy het besluit van den executieven raad vernam, stelde hij zich tevreden met de verklaring, dat de Blauwhemden de uitspraak van het Ier sche volk zullen afwachten. Korte berichten. ii Te Lumberton in Noord-Carolina is een vrachtauto, bezet met boeren, die bun tabaksoogst naar de markt brachten, door een .trein gegrepen. Aobt inzittenden werden gedood, drie ernstig gewond. Te Halbun in Siberië is een nieuw electrisch 'krachtstation geopend met een capaciteit van 12.000 kilowatt, welke in de toekomst nog verdubbeld zal worden. Te Gibraltar zijn vijf Engelsche sol daten en verscheidene particulieren ge beten door een dollen hond. Allen zijn naar bet Instituut Pasteur te Tanger ge bracht. Kort na het verlaten van de haven van Aviles ontplofte de ketel van een klei ne Spaansche kolenboot. Twee stokers werden op slag gedood, terwijl vier le den der bemanning, die in een kajuit den maaltijd gebruikten, door den uitstroo menden stoom ernstig gewond werden. Twee hunner verkeeren in levensgevaar. De slaapziekte te St Louis breidt zich meer en meer uit. In de afgeloopen dagen zijn 15 der 135 zieken overleden. Sedert 16 Augustus waren in 'het W etters teingebergte Oberregierungsrat Dr Reinbardt en zijn 19-jarige zoon ver mist. Heden zijn hun lijken in den Sehuesselkar gevonden. Reuter meldt uit Dar es Salaam in Oost-Afrika: De gebeele mannelijke be volking van een inlandsch dorp aan het Victoriameer is onder beschuldiging van moord voor de rechtbank gedaagd. De mannen hadden twee vrouwen, een moe der en een dochter, die van hekserij be ticht waren, doodgeslagen. Prinses Juliana. H. K. H. Prinses Juliana heeft giste ren de vergadering van den Raad van State bijgewoond. Bij bet comité te Alkmaar voor de 8-0c- tober-viering is bericht ingekomen, dat H. K. H. Prinses Juliana dit jaar de 8 October-viering zal bijwonen. Het staatsbedrijf der P. T. T. De diensten der P. T. T. hebben over Juli opgebracht: Posterijen: f3.126.925 (f20.815 minder dan vorig jaar en f 98.875 minder dan de begrooting); Telegrafie: f 398.825 (f 19.130 meer dan vorig jaar en f45.265 meer dan de be grooting) Telefonie: f2.098.827 '(f 114.633 meer dan vorig jaar en f 99.327 meer dan de begrooting) Postcheque- en Girodienst: f 480.934 (f 60.386 minder dan vorig jaar en f 71.834 meer dan de 'begroeting). Voor de eerste zeven maanden tezamen bedroeg de opbrengst: Posterijen: f20.992.667 (f901.014 min der dan vorig jaar en (f 969:233 minder dan de begrooting) Telegrafie: f 2.561.007 (f 98.784 minder dan vorig jaar en f99.287 meer dan de begroeting) Telefonie: f 14.024.628 (f 322.025 meer dan vorig jaar en f 234.628 meer dan de begrooting) Postcheque- en Girodienst: f 3.714.920 (f 179.756 meer dan vorig jaar en f 332.626 meer dan de begrooting). Gouverneur Van Slobbe. De Minister van Staat, Minister van Koloniën maakt bekend, dat blijkens des betreffend telegrafisch ambtsbericht, de heer B. W. T. van Slobbe, gouverneur van Guragao, den 17en dezer, evenge noemd gewest met verlof heeft verlaten en dat diens tijdelijke vervanger, de heer H. Schotborgh, gep. administrateur van Financiën aldaar, het bestuur over Gura gao heeft aanvaard. De heer Braaf verlaat zijn partij. Gisteren is te Utrecht onder voorzitter schap van mr. G. Vervoorn een algemeene vergadering gehouden van de Nationale hoeren-, 'tuinders- en middenstandspartij. Een groot aantal leden was aanwezig. On der de ingekomen stukken was een motie, waarin mr. Vervoorn werd verzocht als Kamerlid te bedanken en als voorzitter af te treden, en een, waarin het geheele be stuur werd verzocht en bloc zijn mandaat neer te leggen. De afgevaardigden der noordelijke pro vincies en van Gelderland alsmede een aantal leden maakten bezwaar tegen deze moties, waarna de eerste motie door de voorstellers werd ingetrokken, terwijl de behandeling van de tweede mo'tie werd uitgesteld tot de volgende vergadering. Hierna deelde de heer A. Braat mede, dat hij zich bij een en ander niet neer kon leggen en zich genoodzaakt zag te bedanken als lid der partij. De heer Braat verliet daarop de ver gadering. Hierop werden de overige agendapunten afgehandeld. Een eigenaardige bouwkwestie te Groningen. Gisteren heeft een kwestie tusschen een bouwondernemer en de verkoopers van een bouwterrein te Groningen tot een eigenaardig conflict geleid. Voor het bouwen van een complex wo ningen in het verlengde van de Wassen- berghstraat te Groningen oordeelde de bouwondernemer 't noodig, dat aan 't be gin van het bouwterrein een schutting werd geplaatst. Dit 'kon hij' geheel doen op door hem aangekocht terrein, doch tevens werd hierdoor aan den bewoner van het bovenhuis van het hoekperceel in de 'Sint Lucasstraat de gelegenheid be nomen zijn woning, die juist in het ver lengde van laatstgenoemde straat is, bin nen te treden. Toen de bewoners van dit heerenhuis Maandag van him vacantiereis terugkeer den was hun de toegang tot hun woning versperd en de bouwondernemer wenschte geen vergunning te geven om te passeeren. Hij plaatste eenige werklieden voor de schutting en de politie, die gewelddaden vreesde, plaatste er tevens een politie post bij. Zij wenschte zich geen partij te stellen daar de kwestie inmiddels een civiele procedure tot achtergrond had ge kregen. "Wanneer t.z.t. de bouwondernemer trot toir en s'traat gelegd heeft, die hij aan de gemeente moet overdragen, is de zaak op gelost, met dat al ondervindt de bewoner den last van dit eigenaardig conflict, dat vermoedelijk ontstaan is, doordat geen recht van doorgang 'bestaat. Permanent Hof van Arbitrage. Naar wij vernemen is als lid van het Permanente Hof van Arbitrage door H. M. de Koningin aangewezen prof. mr. A. Anema, hoogleeraar aan de Vrije Univer siteit te Amsterdam, lid van de Eerste Kamer der Staten-Generaal. De nieuwe kortingen voor de rijksambtenaren. De Volkskrant meldt, dat thans bekend is, welk offer de regeering van het rijks personeel vraagt. Ook ditmaal zal de ge vraagde nieuwe korting een tijdelijke zijn. De regeering stelt voor, bij de reeds toege paste tijdelijke kortingen nog eene te voe gen van 5 pet., zoowel voor de gehuwden als voor de ongehuwden. Bovendien wil de regeering de reeds 'bestaande extra 3 pöt. korting voor de ongehuwden verhoo- gen en wel met 1 pet. meer voor elk jaar boven den 25-jarigen leeftijd, tot een maximum extra korting voor ongehuwden zal zijn verkregen van 10 pet. op 32- jarigen en hoogeren leeftijd. Onderwijsbezuiniging te 's Gravenhage. Volgens de „N. R. Gt." zullen B. en W. van 's Gravenhage tegelijk met de begroo ting voor 1934 aan den gemeenteraad mededeelen, dat zij het in verband met den onzekeren financieelen toestand onge- wenscht achten, in 1933 en in 1934 gel den uit te trekken voor den bouw van nieuwe openbare en bijzondere bewaar scholen. Wel zullen de rechten, welke bij zondere bewaarscholen nog kunnen ont- leenen aan, de afrekening! over 1932, aan Binnenland. Nieuwe kortingen voor de rijks ambtena- ren. Arbeidsloon en productiekosten. Het staatsbedrijf der P.T.T. Generale Synode Geref. Kerken. Buitenland. Toenemende spanning in het Oosten. Het drankverbod in Amerika. deze worden toegekend, hetzij in den vorm van uitkeering van een bedrag, het zij in dien van beschikbaarstelling van een bestaand schoolgebouw. Ontvangsten der Nederl. Spoorwegen. De geschatte ontvangsten van de maand Juli 1933 toonen de volgende bedragen: reizigers f 6.186.700; bagage f 189.600; brief- en pakketposfc f260.000; goederen f 3.955.100; levende dieren en lijken f 46.800diversen f 267.400totaal f 10.905,600. De totaal-ontvangst van 1 Jan. af be droeg f 69.320.862.18, in '32 82.056.248.98 gulden. Snelle procedure. Een lezer van de „N.R.Crt" deelt in dat blad een aardig staaltje mede van activiteit onzer ambtenaren en vlotte overheidsbemoeiing. Hij schrijft: In Italië op een autotocht werd mij een tasch ontstolen, die o.m. het nationali- teitsbewijs van de auto bevatte. Aange zien dit stuk, dat bij het binnenkomen van Nederland moet worden getoond, derhalve niet meer aanwezig was, richt te ik mij Woensdag van Lugano uit tot den ontvanger, wiens kantoor het docu ment indertijd had uitgereikt. Ik deelde hem mede, dat ik Zondag bij een bepaald grenskantoor het land dacht binnen te komen en verzocht hem, deze binnen komst op eenigerlei wijze mogelijk te maken. Met eenigszins bezwaard hart wachtte ik den loop van zaken af. Bij aankomst aan het bedoelde grenskantoor echter, lag daar reeds een ministeriëele beschik king, vergezeld van een duplicaat-natio- naliteitsbewijs gereed, dat na een korte controle werd uitgereikt. Binnen vijf da gen was de ambtelijke weg van Lugano, naar de standplaats van den ontvanger, via het departement van financiën, naar het grenskantoor afgelegd. Hulde voor deze buitengewoon vlotte overheids-service. De vrachfverdeeling in de binnenvaart. Gisteren is de raad van beroep voor bevrachtingszaken geïnstalleerd, welke is ingesteld op grond van de wet van 5 Mei 1933 om te komen tot een evenredige vracbtverdeeling in de binnenvaart. De raad van beroep werd namens den minister van oeconomische zaken geïn stalleerd door den directeur-generaal van handel en nijverheid aan het departement van oeconomische zaken, den heer dr H. M. Hirschfeld. In zijn rede wees dr Hirschfeld er op, dat deze raad voor een bij uitstek moei lijke taak komt te staan, daar immers deze wet een geheel nieuwe materie be vat en toegepast moet worden op verhou dingen, die soms uiterst gecompliceerd kunnen zijn. Het is aan den rand om door zijn jurisprudentie bij hare toepas sing eenheid te scheppen. DE INVLOED VAN HET ARBEIDS LOON OP DEN PRIJS DER PRODUCTEN. D'e regeering heeft in 1932 aan het Centraal Bureau voor de Statistiek een onderzoek opgedragen naar den invloed van het loon op den prijs der producten. Het eerste deel van het verslag, dat daar omtrent aan den Minister van Economi sche Zaken is uitgebracht, zal dezer da gen bij de Algemeene Landsdrukkerij bet lic'ht zien. Uit dit verslag kan reeds thans het volgende medegedeeld worden: De aan leiding tot dit onderzoek is geweest de motie, die de Hooge Raad van Arbeid in Juli 1931 heeft aangenomen, en waarin drie vraagstukken aan de orde zijn ge steld, n.L: A. de invloed van het arbeidsloon op den prijs van het .product bij het ver laten van de fabriek. B. de invloed van bet arbeidsloon op dien winkelprijs. C. de vraag of door stijging van het per arbeider in de industrie belegde ka pitaal de factor arbeidsloon aan beteeke- nis gaat inboeten. Uit de vraagstellingen A en B blijkt, dat de Hooge Raad de samenstelling van den kostprijs, inzonderheid de grootte van den loonfaotor, voor de opeenvolgende phasen van de productie en distributie van eezrig ojrtilwl wenschte te temen*

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1933 | | pagina 1