WOENSDAG 9 AUGUSTUS 1933 DAGBLAD VOOR DE PROVINCIE ZEELAND 47e JAARGANG - No, Buitenland Binnenland. Belangrijkste Nieuws. Uit de Provincie. Uitg.: N.V. Uitgevers-Maatschappij „Luctor et Emergo" ter exploitatie van het blad „De Zeeuw". Bureaux Lange Vorststraat 70, Goes. Telefoonnummer 11. Postchèque en Girorekening 44455, Bijkantoor Middelburg, Lange Burg. Telef. 250. 7)e Zeeuw Abonnementsprijs f 2.50 per kwartaal, weekabonnementen voor Middelburg, Goes en Vlissingen f0.20. Losse nummers 5 cent, Advertentiën 30 cent per regel. Ingezonden mededeelingen 00 cent per regel. Kleine Advertentiën Dinsdags en Vrijdags 10.75, bij vooruitbetaling. Onder letter of motto i 0.85. Bij contract belangrijke korting. Directeur-Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA. DE HOUDING DER ROODE WETHOUDERS. In de hoofdstad, aldus „De Rotterdam mer", hebben de sociaal-democratische wethouders nu ook het bijltje er bij neer gelegd. Van boord gejaagd zoo heet het in hun gelederen. Precies zoo sprak men ook te Rotterdam Natuurlijk is dit wel aller minst waar. Te Rotterdam is de eerste loonsverla ging van het overheidspersoneel door de sociaal-democraten aan de orde gesteld. Men had gehoopt op eenige meegaandheid bij de eigen menschen en op een ietsje dankbaarheid, omdat men bescherming der loonen van het gemeentepersoneel toch zooveel jaren als voornaamste stuk der gemeentepolitiek had beschouwd. Het baatte niet, de vrijgestelden der moderne vakbeweging wonnen volkomen het pleit, en de wethouders trokken af. In Amsterdam ging het wel niet tot in alle onderdeelen precies zoo, maar het verschil is toch niet bijster groot. Er is een tijd geweest, dat de heer De Miranda, om zich te verweren tegen het personeel, een brochure schreef over „De Kip, het Ei en het voer". Die tijd behoort al lang tot het verle den. Sedert heeft het loonvraagstuk bij de sociaal-democraten het in belangrijkheid gewonnen van al het andere. Al nijpt de toestand nog zoo, al wordt het verschil tusschen de belooning in pu blieke en particuliere bedrijven nog zoo groot, het algemeen belang moet wijken voor het groepsbelang. Ook nu heet het weer, dat de sociaal democraten straks in den raad van Am sterdam zullen aangeven, hoe men de fi- nantieele moeilijkheden meende te kun nen overwinnen. Sedert de heer Oude geest behoefte gevoelde zich als finantieele specialiteit te ontpoppen en een zeker sa- neeringsplan in elkaar zette voor de rijks middelen, en sedert de sociaal-democra ten te Rotterdam, slechts negatieve poli tiek voeren, verwachten wij hier bitter weinig van: In 't algemeen kan men gerust zeggen, dat de glorietijd der sociaal-democrati sche stadsbestuurders voorbij is met het doorzetten der crisis. Is straks (ach wanneer?) de inzinking voorbij, dan zal uit den zich thans terug getrokken kring weer menigeen klaar staan in den engen scheepsraad plaats te nemen. De sociaal-democratie noemt zich anti kapitalistisch; zij heeft echter een voor spoedig kapitalisme noodig, om te kunnen floreeren! Met dit al is zulke houding verre van fraai en dus niet bepaald mannelijk. Balboi heeft de Azoren bereikt. Balbo en zijn eskader zijn gisteravond om vijf minuten voor zeven (Greenwich- tijd) boven Horta verschenen. Negen vliegtuigen van het Balbo-eska- der zijn om 19 uur 25 (Eng. tijd) veilig te Horta neergestreken, de andere vijftien, waaronder dat van generaal Balbo, vlogen door naar Ponta Delgad'a. De reis over den Atlantisehen Oceaan is in 11 uur 45 min. afgelegd. Generaal Balbo is met 15 vliegtuigen om acht uur (Greenw. tijd) gisteravond te Ponta Delgada aangekomen en gedaald. Het dalen der vliegtuigen 'had een vlot verloop. De vliegers werden door de menigte en de in de haven liggende schepen geest driftig begroet. Alle huizen hadden ge vlagd. Het eskader wordt heden tusschen 13 en 14 uur te Lissabon verwacht, waar Balbo1 door president Garmona ontvangen zal worden. Vermoedelijk Zal het eskader dan Don derdag naar Ostia terug vliegen. Beleediging van de hakenkruisvlag. In een communistische vergadering, j.l. Maandagavond op het marktplein van Aabenraa in Noord-Sleeswijk gehouden, verscheurde het communistische lid van den Deensöhen Rijksdag Larsen een oogen- schijnlijfc te Sonderborg van een schip ge stolen hakenkruisvlag onder grove belee- digingen van de vlag van de Duitsche re geering, zonder dat de politie daartegen optrad. De leider der nat.-soo. arbeidsgemeen schap Noord-Sleeswijk heeft zich met een krachtig protest tot Kopenhagen gewend. De spanning In Ierland. De spanning in Ierland is toegenomen. Het schijnt, dat het Iersche republikein- sche leger een aanval beraamt tegen de fascistische blauwhemden. Afdeelingen van het republi'keinsohe leger zouden voor nemens zijn, de a.s. Zondag te houden parade der fascisten te Dublin onmogelijk te maken, door de fascisten uit alle deelen van het l'and te verhinderen naar Dublin te gaan. Dit plan heeft groote onrust in het land teweeg gebracht. Berlijn bindt in. Men weet thans, dat toen de Italiaan- sche regeering de vorige week een vriend- schappelijken stap bij de Duitsche regee ring deed in verband met de Duitsch- Oostenrijksche spanning, de Duitsche re geering heeft verzekerd, haar best te zul len doen, om elk bezoek van Duitsche vliegtuigen aan Oostenrijk voor het uit strooien van propaganda-biljetten en aan vallen op de Oostenrijksche regeering door middel van de radio te beletten. De Oostenrijksche zaakgelastigde te Londen heeft een bezoek gebracht aan het Foreign Office. Hem werd medegedeeld, „dat het ant woord van de Duitsche regeering aan den Britschen zaakgelastigde te Berlijn niets afdeed aan de verklaringen, welke die zelfde regeering aan den Italiaanschen ambassadeur had afgelegd. De Italiaansche regeering had Londen den 6den Augustus in kennis gesteld van de verzekeringen, welke de Duitsche re geering ten aanzien van de Duitsch-Oos- tenrijksche incidenten had gegeven. Ber lijn had o.a. zijn afkeuring uitgesproken over de terroristische daden, tegen de Oostenrijksche regeering bedreven, en de verantwoordelijkheid daarvan afgewe zen." Men deelde den Oostenrijkschen ge zant ten slotte mede, dat de Britsche re geering voorloopig haar doel bereikt acht en hoopt, dat de incidenten zich niet zul len herhalen. Dit heeft de Britsche regeering ook te Berlijn doen uitkomen. Korte Berichten. Ook voor de Pruisische scholen is de iz.g. „Hitler-groet" ingevoerd. De des betreffende verordening geldt zoowel voor de leerlingen als het onderwijzend perso neel. De PoolsChe gebrs. Benjamin en Jo seph Adamowitz zijn gistermorgen met 'hun vliegtuig van het New Yorkeche vlieg veld Floyd Bennett gestart voor een Oce- aanvlucht. Zij zouden een tusschenlan- ding maiken te Harbour Grace op New- Foundland. Ze zijn echter te Harbour Grace op het vliegveld neergestort. Beide piloten zijn gewond, doch niet ernstig. Do geheime Duitsche staatspolitie heeft gisteren de 'drie vroegere Rijksdagaf gevaardigden Kinzier, Heilman en Ebert in „Sdhutzhaft" genomen. Zij zijn nog gisteren in het concentratiekamp te Ora- nienburg ingesloten. Ebert is de zoon van den eersten Rijkspresident. Het aantal ongelukken tijdens het einde van de week en den bankvacantie- d'ag in Engeland is vrij groot geweest. In het geheel zijn, voor zoover op het ©ogen blik bekend, 75 personen tengevolge van ongelukken, doch ook door de hitte, om ■het leven gekomen. Een hevig onweer, dat met een wolk breuk gepaard ging, heeft boven Stuttgart gewoed. Er ontstonden groote overstroo mingen. Een persoon is door den bliksem gedood. Aan den oogst werd groote schade aangericht. Te Recklinghausen heeft de plaatse lijke crimineelo politie een dievenbende van 18 man gearresteerd, die in totaal 140 inbraken beeft gepleegd. Te Bonn zijn 27 en te Gelsenkirchen 9 communisten aangehouden. Te Hamburg werden 5 personen gearresteerd, omdat zij de rijksregeering beleedigd 'hebben. Leger des Heils. In de plaats, van den naar Duitschland overgeplaatsten kolonel Stankuweit, heeft generaal Higgins benoemd tot chef-secre taris van het Leger des Heils in Neder land (onder kommandant Bouwe Vlas) Kolonel Carl Nielsen. Kolonel Nielsen is afkomstig uit Dene marken, waar hij in 1894 uit Slagelse in opleiding kwam voor het officierschap. Sindsdien heeft de kolonel verscheidene belangrijke posities in het Leger des Heils bekleed, zoowel in zijn eigen vaderland als in het buitenland. De datum, waarop de nieuw-aangestel- de chef-secretaris in Nederland zal arri- veeren, is nog niet bekend. De Nederlandsche uitvoer naar Sowjet- Rusland. De bestellingen en orders, die de Unie van Socialistische Sowjet-Republieken in het eerste halfjaar van 1933 in Nederland plaatste, beliepen een totaal bedrag van ongeveer 7.4 millioen gulden, d.w.z. een maandgemiddelde van ongeveer f 1.230.000 terwijl de Nederlandsche uitvoer naar de Sowjet-Unie in 1932 volgens de statistiek van den Nederlandschen Buitenlandschen handel een maandgemiddelde van circa f380.000 bereikte. De orders en bestellingen in Juli 1933 hadden een totale waarde van circa f 1.400.000, zoodat in de eerste 7 maan den van 1933 een totaal bedrag van onge veer 8.8 millioen gld werd bereikt. Hiervan werden aangekocht voor on geveer 1.56 millioen gld aan rubber, voor meer dan drie millioen tin, terwijl de rest besteed werd aan kinine, sisal, thee, cacaoboonen, lompen en machines. Ook de bevrachting van Nederlandsche scheepsruimte is verder toegenomen en bereikte in het eerste halfjaar van 1933 een totaal van 302.000 Engelsche ton, te gen 223.000 Eng. ton in het geheele jaar 1932. Leegstaande woningen. Het aantal leegstaande woningen in Den Haag is van 3722 in 1930 via 4150 in 1931 gestegen tot 6244 in October 1932. Dat wil zeggen, dat het percentage leeg staande woningen is gestegen tot niet minder dan 5.08. De huurwaarde van de leegstaande wo ningen is niet minder dan ongeveer 4 millioen gulden en ze vertegenwoordigen een kapitaal van ongeveer 48 millioen gulden. De leegstaande woningen van f1000 huur en hooger zijn sinds 1924 meer dan verdubbeld in aantal. Maar niet alleen in de duurste klasse, in alle huurklassen is het aantal leegstaande woningen ge stegen. Ook die der goedkoopste. Ned. varkensvleesch naar Rusland. Naar „De Telegraaf" meldt, heeft het officiëele Russische Inkoopinstituut van de Nederl. Crisisvarkenscentrale een par tijtje, te weten 300.000 K. G. varkens vleesch en 350.000 K.G. spek afgenomen. Deze order is contant betaald, zoodat de Varkenscentrale geen enkel risico heeft. Landarbeidersstaking. Daar de landbouwers te Zuidland het door den rijksbemiddelaar gedane voor stel, het loongeschil door arbitrage te be slechten, hebben verworpen, heeft de Ghr. Landarbeidersbond de staking laten in gaan. In strijd met eed of belofte. Naar „Het Volk" verneemt zal een wetsontwerp, dat aan de regeering de be voegdheid verleent om leden van verte genwoordigende lichamen, die in of bui ten dat lichaam handelen in strijd met de afgelegde eeden en beloften, op voorstel van den voorzitter van het vertegenwoor digend lichaam, waarvan zij deel uitma ken, de uitoefening van hun mandaat te ontzeggen, binnen enkele dagen het de partement verlaten. Geen collectief contract tusschen apothe kers en hun assistenten. In verband met de nog in vele apothe ken ongunstige arbeidsvoorwaarden voor de apothekersassistenten, heeft de Alg. Apothekers-Assistentenbond zich gericht tot het hoofdbestuur van de Ned. Mij. tot bevordering van de Pharmacie, waarin aangedrongen werd op het tot stand ko men van een collectief contract tusschen beide organisaties van werkgevers en werknemers. De Apothekersbond heeft thans aan den Assistentenbond bericht, dat deze werkgeversvereeniging gezien de onzekere tijden en de nog onzekerder toekomst, het tijdstip om tot invoering van een collectief contract over te gaan, nog niet gekomen achtte. Het begrootingstekort. Wij hebben gemeld, dat de regeering erin geslaagd was de begrooting voor '34 sluitend te maken, wanneer 'althans de Staten-Generaal de gelijktijdig met de be grooting in te dienen maatregelen zou aannemen. Het Amsterdamsch Effectenblad ver neemt thans van bevoegde zijde, dat het gat, dat te stoppen valt, op niet minder dan f 329 millioen wordt geschat. Dit enorm bedrag zal dus uit nieuwe midde len en bezuinigingen moeten worden ge vonden. DE HERSTELPOGING VAN ROOSEVELT. Tegen September moeten 5 4 6 millioen man aan werk worden geholpen. Wij lezen in „Het Vaderland": Het moet nu maar eens uit zijn met die depressie! En een winter als die van 1932—'33 met al de ellende, hoewel dap per door de bevolking doorstaan, mag en behoeft niet herhaald te worden. Dat is in het algemeen het oordeel van de re geering te Washington met Roosevelt aan het hoofd. Nadat het Congres naar huis is gegaan een spoor van zeer ingrijpende wetten achter zich latend, is het met de uitwer king daarvan niet in alle opzichten mee gevallen. De toestand is nu zooMen heeft het publiek tot koopen trachten over te ha len door te waarschuwen tegen de stij ging der prijzen. En in verband met de vermeende en werkelijke opleving zijn de fabrikanten als razenden aan het werk gegaan. Voorzichtige, meer conservatie ve lieden wijzen er echter op, dat spoe dig de fabrieken en de groothandel tjok vol met goederen zullen zitten en dat de vraag van den kleinhandel en de uitein delijke consumenten weinig is vermeer derd. Deze is immers afhankelijk van de koopkracht en van de loonen. Het aantal werkloozen is bij lange na niet evenredig met de verhoogde activiteit verminderd. Wel zijn de prijzen in den kleinhandel aan het stijgen. Men gaat in Washing ton en elders nu het gevaar duidelijk zien: de loonen houden geen gelijken tred met de verhoogde prijzen. En alleen ver hoogde loonen en vermindering der werk loosheid kunnen het land uit het moe ras trekken. Wel is er in dit opzicht eenige verbete ring ingetreden. Volgens gegevens door de American Federation of Labor verza meld, zijn er sinds Maart 1.500.000 men schen aan het werk gezet, maar er blij ven er nog altijd 11.000.000 over. De bouw van de aanbestede oorlogs schepen zal te zamen met den verkorten arbeidstijd een 6000 menschen aan het werk zetten op de scheepswerven, maar indirect veel handen werk geven. Van meer beteekenis voor de directe bestrijding van de werkloosheid is de uit voering van openbare werken. Generaal Johnson verwacht, dat hierdoor en door de reeds in werking zijnde codes, binnen 2 maanden 3 millioen man werk zullen vinden. Op het oogenblik is nu voor een bedrag van meer dan een millioen dol lars aan openbare werken goedgekeurd. Doch dit alles is nog niet voldoende tot bestrijding van den nood. Vandaar dat nu president Roosevelt in zijn radio rede ten derde male na zijn ambtsaan vaarding in eenvoudige taal heeft uiteen gezet, wat hij met de nieuwe wetgeving voorheeft, hoe de verschillende maatrege len alle met elkaar verband houden. En dan heeft hij duidelijk gezegd, dat nu het woord aan het volk zelf is, dat de de pressie overwonnen kan worden als men dat slechts wil. Het middel daartoe is de voorloopige aanvaarding van de zoogenaamde blanco code in afwachting van de speciale rege lingen die voor de afzonderlijke indus- triën zullen gelden, doch welker totstand koming, hoe hard hieraan ook wordt gewerkt, nog wel eenigen tijd op zich zal laten wachten. Doch het woord wachten staat niet in president Roosevelts woor denboek. Nu moet aan de crisis een flinke klap worden toegebracht. Zoolang het nog dag, d.w.z. zomer is; als de nach ten langer worden en de natuur minder mild, dan moet men zich hebben gewa pend tegen den winter die immers geen nieuwe crisiswinter mag worden. Het is zeker bijtijds, nu het met die codes nog niet zoo erg vlot schijnt te gaan. Zoo weet de New Republic te vertellen van de wei nig tegemoetkomende houding die de staalindustrie heeft aangenomen. Zoo waren ook de belanghebbenden van de petroleumindustrie in de verschillende kampen geschaard, die 'het onderling niet eens konden worden, terwijl werkgevers en werknemers ook allerminst vriend schappelijk tegenover elkaar stonden. Wat den scheepsbouw betreft is het hier tot een compromis gekomen tusschen de wen- schen van de scheepsbouwers en van ge neraal Johnson, die niet met zich laat sollen. De oorspronkelijk door hem voor gestelde regeling is sterk gewijzigd. Zoodat men het nu maar met de blan co code gaat beproeven. Deze schrijft voor handen'arbeiders in fabrieken een mini mumloon van 40 per uur en een maxi mum werkweek van 35 uur voor; kantoor personeel mag maximaal 40 uren werken tegen een belooning van 1215 dollar in de week. In vele gevallen zijn deze cijfers afwijkend van den bestaanden toestand, zoodat ze voor de werkgevers groote offers beteekenen. Roosevelt acht zich echter verantwoord deze te eischen, omdat hij een verhoogden omzet ervan verwacht. Hij vraagt de medewerking van de onder nemers om dit risico te loopen om aan de crisis een einde te maken. Er is groote instemming: op het oogen blik zijn er in het Witte Huis en bij de N. R. A. een 17.000 gunstige antwoorden ingekomen. Doch er zijn ook bezwaren geopperd* er is gezegd, dat in vele gevallen de eischen hoog waren, zoo b.v. in het gara- gebedrijf in San Francisco, waarin al meer dan twintig jaren tachtig uren in de week wordt gewerkt. Met verwoeden ijver is de veldtocht, die tot doel heeft om met Labor Day een 56 millioen menschen aan het werk te heb ben, begonnen. Men kan met recht van een veldtocht spreken, een gewezen gene raal staat aan 'het hoofd en verloochent zijn vorig beroep niet. De zaak wordt ge heel op militairen leest geschoeid. Elke stad zal een „generaal" krijgen, bijgestaan ■door een vrouwelijken „luitenant-gene raal" en subalterne officieren. Dit econo- Binnenland. Uitvoer naar Sovjet-Rusland. De Synode der Ned. Herv. Kerk over de predikante traktementen. Het begrootingstekort. Buitenland. Het eskader van Balbo heeft de Azoren bereikt en is op weg naar Lissabon. Spanning in Ierland. Duitschland en Oostenrijk. misch Leger des Heils, 'dat bestaat uit per sonen, die zelf reeds het eereteeken van den adelaar 'hebben verdiend, dat ieder een krijgt, die zijn medewerking belooft, zal zijn medeburgers bewerken om zich bij de rangen aan te sluiten en de blanco code te onderteekenen of op andere wijze mede te werken. Bij vele persstemmen valt echter ook een zekere terughouding waar te nemen. Wij citeeren de Republikeinsche New- York Herald: „Het schijnt zeer onwaarschijnlijk, dat eenige schaal van minimumloonen en maximumwerkuren kan worden aange past aan de moderne industrieele verhou dingen. Een dergelijke reglementeering zal een groot aantal werkgevers er toe bren gen hun fabrieken te sluiten of hun pro ductie te beperken om een faillissement te vermijden". Doch daar staan vele enthou siaste stemmen tegenover. De meeste Hei den verwachten groote instemming van het publiek. Hei Straperlo-spel. Het Verbond voor Nationaal Herstel heeft het volgende telegram aan den voor zitter van den minister raad gericht: „Het Verbond voor Nationaal Herstel dringt er met de meeste kracht bij uwe excellentie op aan, dat zoo spoedig moge lijk maatregelen worden getroffen om een einde te maken aan de gelegenheid, welke in vele plaatsen in Nederland is geopend tot het beoefenen van de z.g. behendig heidsspelen, zooals het o.a. in het Scheve- ningsche Kurhaus gespeelde Straperlo, dat in de praktijk op niets anders neerkomt dan op zuiver hazardspel, waarbij alle lagen der bevolking in verzoeking worden gebracht, ongelimiteerd geld te verspillen. Het Verbond acht tegen dit zich steeds verder over het land verbreidende euvel, hetwelk leidt tot ontaarding van ons volkskarakter de meest ingrijpende maat regelen noodzakelijk!" Weer een goedkoope trein. Volgende week Woensdag rijdt weer een goedkoope trein van de Zeeuwsche sta tions naar Utrecht, Amsterdam, Rotter dam, Den Haag, enz. Ook hiervoor zal in deze vacantiemaand wel weer groote be langstelling zijn. Men zie de advertentie in dit nummer. De Commissaris der Koningin heeft benoemd tot veldwachter in de gemeente Hontenisse, de heer F. M. van de Vijver, thans agent van politie te Breda. Benoemd tot dijkgraaf van den Eer sten en Tweeden Bathpolder dhr W. Ko ning Wzn te Rilland-Bath, uiterlijk tot het einde van het zittingsjaar, waarin hij 70 jaar zal zijn geworden. Verkeersonderricht v o o r politieambtenaren. Uitgaande van de K. N. A. G. is te St Maartensdijk een cursus aangevangen in verkeerson derricht ten behoeve van de rijks- en ge meentepolitie op de eilanden op de eilan den Tholen en St en St Philipsland. De cursus is Zaterdagmiddag door den voorzitter van de K. N. A. G. geopend. In ijn openingsrede stipte hij o.a. aan, dat de steeds verder voortschrijdende mecha niseering van de vervoermiddelen op het platteland het noodzakelijk maakt, dat de handhavers van de orde en veiligheid op de hoogte zijn met de verkeersregelen en met de belangrijkste onderdeelen van den auto. Vlissingen. Dhr M. Balmakers herdenkt heden den dag, waarop hij gedurende 50 jaar werkzaam is bij de Kon. Mij. „De Schelde". De jubilaris ontving een geschenk in enveloppe en van het personeel ook stof felijke 'bewijzen van belangstelling. G. R. E. v a n_ R a a 1 t e f Na een langdurig ziekbed is alhier op 51-ja- rigen leeftijd overleden de heer G. R. E. van Raalte, vroeger eigenaar van den steenkolenhandel F. Wibaut Zoon, en thans directeur der N. V. waarin deze zaak een paar jaar geleden is omgezet. De overledene was vice-consul van Italië en een der oudste agenten der K. L. M.

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1933 | | pagina 1