MAANDAG 7 AUGUSTUS 1933
DAGBLAD VOOR DE PROVINCIE ZEELAND
47e JAARGANG - No.
Buitenland
Binnenland.
Uit de Provincie.
Belangrijkste Nieuws.
Zeeuwsch Profetenbrood
TIM I I I III I I I Mill I II I I I"
Uitg.: N.V. Uitgevers-Maatschappij „Luctor et
Emergo" ter exploitatie van het blad „De Zeeuw".
Bureaux Lange Vorststraat 70, Goes.
Telefoonnummer 11.
Postchèque en Girorekening 44455.
Bijkantoor Middelburg, Lange Burg. Telef, 250.
Directeur-Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA.
Abonnementsprijs* f 2.50 per kwartaaï(
weekabonnementen voor Middelburg, Goes ets
Vlissingen f0.20. Losse nummers 5 cent.
Advertentiën 30 cent per regel. Ingezonden
mededeelingen 60 cent per regel. Kleine
Advertentiën Dinsdags en Vrijdags f 0.75, bij
vooruitbetaling. Onder letter of motto 1 0.85.
Bij contract belangrijke korting.
De stratosfeer niet bereikt.
Kapitein Settle is te Chicago <te 3 u. 5
(plaatselijke tijd), d. i. 9 u. 25 (Amsterd.
zomertijd) met zijn ballon opgestegen voor
zijn onderzoekingsvlucbt naar de stra
tosfeer.
De ballon bereikte echter slechts een
hoogte van 250 M.
Toen werd hij afgedreven en moest, na
ruim 20 minuten een noodlanding maken
op het spoorweg-emplacement van Bur-
mington.
Settle, die ongedeerd bleef, wijdt de mis
lukking van den start aan een lek in het
omhulsel van den ballon.
Protesten tegen Duitschland.
Volgens een Reuterbericht zijn naar de
Engelsche ambassade te Berlijn instruc
ties gezonden om samen met de regeerin
gen van Italië en Frankrijk een monde
ling vertoog tot de Duitsche regeering te
richten betreffende het uitwerpen van na-
tionaal-socialistische brochures door Duit
sche vliegmachines boven Oostenrijk en
het verspreiden door de Duitsche radio
van redevoeringen, waarin geëischt werd,
dat Oostenrijk zijn tegenwoordige regee
ring onderstboven werpt.
Volgens een bepicht uit Rome zal Italië
zich niet bij de démarche te Berlijn aan
sluiten. De regeering van Italië is reeds
officieus te Berlijn in verzoenenden geest
tusschenbeide gekomen.
Deze afzonderlijke démarche der Itali-
aansche regeering te Berlijn heeft te Pet-
rijs onaangename verwondering gewekt.
De regeeringen van Engeland en Frank
rijk hebben nu besloten een gemeenschap-
pelijken stap te ondernemen.
De Economische Conferentie.
Op bet zomerverblijf van president
Roosevelt heeft de aangekondigde con
ferentie tusschen Roosevelt en staatsse
cretaris Huil plaats gehad.
Men krijgt den indruk, dat de Ameri-
kaansc'he regeering voortzetting van de
Economische Conferentie hopeloos acht en
dat zij bij een eventueel opnieuw bijeen
roepen zou weigeren er aan deel te ne
men.
De pest in Sovjet-Rusland.
De correspondent van de „Chicago Tri
bune" te Riga seint aan zijn blad, dat de
pest is uitgebroken te Swerdlowsk en dat
deze vreeselijke ziekte reeds eenige weken
heerscht in den Oeral en in Siberië.
De wegen, die uit de besmette streken
naar het Westen leiden, worden bewaakt
door bijzondere detachementen, die nie
mand en onder geen enkel motief laten
passeeren.
In Moskou heerscht de hongertyphus.
Alle ziekenhuizen en barakken zijn reeds
overvol met patiënten. De Russische pers
bewaart een absoluut stilzwijgen over de
epidemies, om de Amerikaansche reisge
zelschappen, die verwacht worden, niet
af te schrikken.
In Duitschland verboden bladen.
Onder de bladen, waarvan bij besluit
van de regeering de invoer in Duitsch
land verboden wordt, is ook „Die Ghrist-
liche Gewerkschaftsinternationale", ver
schijnend te Utrecht.
Roosevelt's bemiddeling maakt aan de
staking een einde.
Door persoonlijke interventie van pre
sident Roosevelt is een einde gekomen
aan de staking der mijnwerkers in Penn-
sylvanië.
President Roosevelt heeft n.l. aange
kondigd, dat het geschil zal worden gere
geld door een nieuwe code voor de mij
nen en dat er scheidsrechters zullen wor
den benoemd om intusschen elk geschil
dat ontstaat te regelen.
Als gevolg hiervan zullen 70.000 arbei
ders het werk hervatten, terwijl de be
staande arbeidstijd en loonen zullen wor
den gehandhaafd.
Roosevelt kondigt een industrieelen
wapenstilstand af.
In verband met de vele plaatselijke sta
kingen, vooral in het bruinkolengebied
van Pennsylvanië, heeft Roosevelt een in
dustrieelen wapenstilstand afgekondigd
tusschen werkgevers en werknemers. Ge
durende dit bestand moeten alle geschil
len, stakingen en uitsluitingen, blijven
rusten totdat de code voor nationaal her
stel in werking is getreden.
De leiders der werkgevers en der werk
nemers steunen het plan van Roosevelt.
Korte Berichten.
De Oostenrijksche bondskanselier
heeft het Duitsche dagblad „Der Angriff"
in Oostenrijk voor drie maanden verbo
den.
De Fransche vliegers Godos en Ros
si, die een poging ondernemen om het
record voor de langste vlucht op hun
naam te brengen, zijn uit New York ver
trokken. Zij willen over Parijs naar het
Oosten vliegen en zullen niet landen voor
dat hun laatste benzine is uitgeput. Ze
zijn gisteravond Le Bourget (Fr.) gepas
seerd.
i In de laatste dagen is het te War
schau herhaaldelijk tot anti-semietische
uitspattingen gekomen, waarbij het tot he
vige vechtpartijen is gekomen. De politie
heeft een streng onderzoek ingesteld en
134 personen gearresteerd, die zich te ver
antwoorden zullen hebben wegens anti-
semietische agitatie.
Gedurende het laatste halve jaar zijn
opnieuw 268 kerken in Rusland overge
nomen door de „anti-God"-vereeniging.
De (kerken zijn verbouwd tot clubs, bios
copen en musea.
De 'hittegolf die reeds twee weken in
Spanje heerscht, duurt nog steeds1 voort.
Te Cordoba en Gorceres steeg de tempe
ratuur tot 108 gr. F. Verscheidene perso
nen zijn tengevolge van de hitte onwel
geworden.
i Uit Weenen wordt gemeld, dat aan
twee der Vrijdag gearresteerde journalis
ten ter kennis is gebracht, dat zij voor
altijd uit Oostenrijk zijn uitgewezen.
Als het weder gunstig is, zal gene
raal Balbo met zijn eskader a.s. Woens
dag opstijgen, om naar de Azoren te vlie
gen. Daar de weersgesteldheid over de
Noordelijke route nog steeds ongunstig is,
heeft generaal Balbo n.l. thans definitief
besloten, de Zuidelijke route te nemen. Van
de Azoren zal het eskader naar Lissabon
vliegen, waar reeds toebereidselen worden
getroffen om het te ontvangen.
Een Russisch ingenieur heeft een
groot plan ontworpen, om door het af-
ta'kken van een warmen Oceaanstroom,
de onbewoonde, kale wildernissen van het
door ijs ingesloten Siberië te herscheppen
in een vruchtbaar land. Volgens berichten
uit Rusland zouden de Sovjet-autoriteiten
het plan ernstig overwegen.
De Staking te Straatsburg heeft ook
gisteren onverminderd voortgeduurd. Het
trampersoneel heeft geweigerd den arbeid
te hervatten. Soldaten hebben Vrijdag
nacht voor de reiniging der straten moe
ten zorgen.
De Duitsche minister voor Voedsel-
vooziening en Landbouw heeft thans de
aangekondigde regeling van den tarwe-
maaldwang getroffen. De molens moeten
in dien tijd van 16 Aug. tot 30 Sept. 1933
in alle maanden van October 1933 tot Juli
1934 en in den tijd van 1 tot 15 Aug. 1934
minstens 97 pet. Inlandsche tarwe malen.
Do fruiiinvoer belast.
D'e „Telegr." vraagt welke de beteekenis
is van het door minister Verschuur aan
gekondigde importmonopolie voor fruit.
Het woord monopolie kan de gedachte
wekken aan een diep ingrijpen van het
staatsapparaat in het bestaande particu
liere bedrijf, zelfs aan een geheel aan zich
trekken door den Staat van den verkoop.
Men kan wat dat betreft gerust zijn,
zegt het blad, zulks zal geenszins het ge
val zijn. Het monopolie, dat hier bedoeld
wordt, zal zonder twijfel groote overeen
komst vertoonen met de Duitsche mono
polies, d. w.z. dat aan de importeurs zoo
veel mogelijk vrijheid gelaten zal worden.
Men zou een dergelijk monopolie als een
„papieren monopolie" kunnen kenschet
sen: de bestaande importhandel blijft ge
heel ingeschakeld en behoeft slechts en
kele formaliteiten te vervullen, waardoor
hij op papier de goederen aan de regee
ring consigneert.
Daarbij zal men een bepaald bedrag
moeten betalen, een heffing, die in het al
gemeen crisisfonds zal worden gestort.
Die heffing zal natuurlijk op den consu
ment worden verhaald en dus een kleine
prijsverhooging van ingevoerde vruchten,
bananen en sinaasappelen b.v., teweeg
brengen.
De geheele figuur lijkt dus, wat haar
practische gevolgen betreft, wat op de hef
fing van een invoerrecht. Zij biedt echter
boven een invoerrecht belangrijke voor-
deelen. Een invoerrecht legt de zaak vast
en is star, terwijl bij deze methode men
bij wijze van spreken van dag tot dag kan
ingrijpen en veranderingen aanbrengen.
De vraag ligt voor de hand, hoe hoog
de heffing zal zijn en hoeveel zij' in totaal
zal kunnen opbrengen. Deze cijfers staan
nog niet vast.
De veronderstelling lijkt niet te ge
waagd, dat door dezen maatregel enkele
millioenen ten goede van het crisisfonds
zullen komen.
Tegen de speelwoede.
Nu 'tz.g. behendigheidsspel, dat in di
verse badplaatsen beoefend wordt niet be
perkt is gebleven tot deze seizoen-ressor
ten en in diverse plaatsen in den lande
clubs gesticht worden, met het doel een of
ander behendigheidsspel te ezploiteeren,
treft, naar „De Avondpost" verneemt, de
regeering thans maatregelen om paal en
perk te stellen aan de speelwoede.
De regeering is thans doende met zich
te laten voorlichten over de verschillende
spelmethoden, die worden beoefend.
Naar verluidt ligt het in de bedoeling,
hetzij door wetswijziging, dan wel door
het in het leven roepen van nieuwe bepa
lingen, ook het z.g. behendigheidsspel
hier te lande te verbieden.
Verwacht wordt, dat nog vóór October
aan deze speelwoede een einde zal worden
gemaakt
Likeuren uit wijn.
De regeering heeft een wetsontwerp in
gediend waarbij, ter bescherming van den
gedistilleerd-accijns, verbodsbepalingen
omtrent bereiding van alcoholhoudende
likeuren uit wijn worden vastgesteld.
Gezant te Brussel neemt afscheid.
Zaterdagnamiddag heeft de Nederland-
sche kolonie te Brussel afscheid genomen
van jhr mr O. F. A. M. van Nispen tot
Sevenaer, den aftredenden gezant der Ne
derlanden. Hij en zijn echtgenoote zullen
dezer dagen Brussel definitief verlaten.
Strenge maatregelen jegens tewerk-
gestelden.
Naar men verneemt is met stelligheid
te verwachten, dat in verband met moles
tatie en ongeregeldheden, welke zich in
den laatsten tijd op verschillende werk
verschaffingen hebben voorgedaan, met
de meeste gestrengheid zal worden opge^
treden.
Elementen, die ongeschikt blijken te
zijn en den geest bederven, zullen onver
wijld worden verwijderd. Het spreekt van
zelf, dat werkloozen, die om een derge
lijke reden uit de werkverschaffing moe
ten worden verwijderd, ook geen aan
spraak kunnen maken op uitkeeringen in
gevolge de steunregeling.
Nat. Christen Geheel-Onthoudersvereen.
Verschenen is de agenda van de 54e al-
gemeene vergadering van de Nat. Ghr.
Geheel-Onthoudersvereeniging te houden
op 28 en 29 dezer te Zeist.
De vergadering zal werden gepresi
deerd door Ds P. Veen, Ned. Herv. pre
dikant te Utrecht.
Aan de jaarvergadering gaat Maandag
28 Aug. een begroetingssamenkomst voor
af. Aan den avond van den eerste zit
tingsdag wordt in de Nieuwe Kerk te
Zeist een wijdingssamenkomst gehouden.
D'aarin zal Prof. Slotemaker de Bruine
.een toespraak houden.
Geen enkele werklooze meer.
Mede tengevolge van het feit, dat de
Twentsche Damast-, Linnen- Katoenfa-
briek aldaar weer van voldoende orders
is voorzien, heeft de gemeente Ootmarsum
thans geen enkele werklooze meer onder
haar ingezetenen
Sint Bureaucratius.
Men meldt uit Strijen:
Zoogenaamd ter vereenvoudiging, is een
paar jaar geleden het officieele gemeen
teverslag afgeschaft. Tegelijkertijd werd
de directeur-generaal voer de Statistiek
gemachtigd, enkele formulieren naar ana
logie van bet gemeenteverslag ter invul
ling aan de gemeentebesturen te zenden,
omdat, naar het heette, verscheidene ge
gevens niet konden worden gemist. Do be
wuste formulieren zijn er inderdaad geko
men en hebben meteen de illusie „ter ver
eenvoudiging" weggenomen, want de in
vulling er van leverde een werk op, waar
over de gemeente-ambtenaar in zijn be-
nauwdste nachtmerrie nimmer had ge
droomd.
Het gemeentebestuur van Strijen heeft
er voorgoed genoeg van gekregen, zooals
blijkt uit een „hartigen" brief, dien het
onder dagteekening 26 Juli jl. aan den di
recteur-generaal van de Statistiek heeft
gericht en waarvan het een afschrift heeft
gezonden aan de besturen van alle ge
meenten in Nederland, met verzoek, in
stemming aan het epistel te betuigen.
Dr Schacht naar Amsterdam.
De Duitsche Rijksbankpresident, Dr
Sabacht, is Zaterdag naar Amsterdam
vertrokken ten einde zijn aangekondigd
bezoek bij dien president der Nederiand-
sohe Bank, Mr Trip, te brengen.
Steeds meer geld noodigi voor steun-
uitkeeringen.
Gedurende het eerste halfjaar van 1933
werd te Rotterdam in totaal uitgekeerd
f 11.558.100 tegen f 9.814.849 in het eer
ste 'halfjaar van 1932.
Aan brandstoffentoeslag werd in het
eerste halfjaar van 1933 uitgekeerd
f 419.460 tegen f 283.203 in hetzelfde tijd
vak van 1932.
Het budgetair evenwicht verzekerd?
Zooals wij reeds meldden, heeft de ont-
werp-Rijksbegrooting voor 1934 het De
partement van Financiën verlaten.
In verband hiermede wordt van be
voegde zijde medegedeeld, dat het herstel
van het budgetair evenwicht is verzekerd
Ingezonden Mededeeling.
wanneer verschillende door de Regeering
gelijktijdig met de begrooting in te dienen
maatregelen door de Staten-Generaal zul
len zijn aangenomen.
Salariskorting.
Gedep. Staten van Gelderland hebben
een schrijven gezonden aan de besturen
van de polderdistricten, polders en water
schappen in Gelderland, waarin wordt
meegedeeld, dat het in het voornemen
van Ged. Staten ligt om te (bevorderen,
dat op de door de Provinciale Staten ge
regelde bezoldiging van bestuursleden en
ambtenaren, in dienst van polderdistrict
enz. en op andere belooningen en vergoe
dingen een korting van 10 pet. zal worden
toegepast. Ged. Staten zullen zelf overgaan
tot 'het toepassen van zulk een korting met
betrekking tot de door hen vastgestelde
wedden, belooningen enz.
In navolging van de van rijkswege ge
troffen maatregelen willen Ged. Staten
deze korting bepalen voor den duur van
drie jaren, met ingang van 1 Juli 1933.
Handel met Rusland.
In het weekblad „Visscherij Nieuws"
van 5 dezer lezen wij:
„Naar wij vernemen maakt een hooge
Sovjet-autoriteit, die te Scheveningen ver
toeft, van deze gelegenheid gebruik, om
onderhandelingen met particuliere hande
laars en ook met onze regeering aan te
knoopen over de levering van verschil
lende waren.
„De regeering stelt zic'h op het stand
punt, dat van credietverleening, om deze
aankoopen te financieren geen sprake kan
zijn, doch dat een wederzijdsche levering
van waren en verrekening met gesloten
beurzen wellicht mogelijk zou zijn.
De Russen zouden dan vooral hout en
rogge kunnen leveren, terwijl onzerzijds
vooral vleesch en pekelharing voor leve
ring in aanmerking zouden komen.
Reeds zouden stappen zijn gedaan om
tot den verkoop van een belangrijke partij
haring van deze teelt aan Sovjet-Rusland
te geraken".
Een zaak met Rusland, die inderdaad
tot stand is gekomen en wel tegen gereed
geld, doch waarover reeds sedert gerui-
men tijd met de „Exportohlep" te Rotter
dam onderhandeld was, is aan de „N. R.
Crt" ter oore gekomen. Het betreft den
verkoop door de Varkenscentrale van
300.000 K.G. varkens en 350.000 K.G. spek
waarbij de firma W. de Kroes te Over-
sc'hie haar bemiddeling 'heeft verleend.
Zeeuwsche Polder- en Waterschapsbond.
Voor de jaarvergadering van den
Zeeuwschen- Polder- en Waterschaps
bond, die telken jare in een ander deel
van onze provincie wordt belegd, bestond
ditmaal wederom een goede belangstel
ling. Uit alle deelen van Zeeland was
men naar Terneuzen gekomen, al jeverde
ditmaal Zeeuwsch-Vlaanderen een be
langrijk grooter aantal bezoekers, dan
anders het geval is.
Toen de voorzitter van den Bond, mr
P. Dieleman, lid van Ged. Staten, te on
geveer half elf de vergadering opende,
was de geheele zaal vrijwel bezet.
De voorziiter wijdde allereerst een
woord van welkom aan enkele aanwezi
gen, die door hun tegenwoordigheid blijk
geven in het werk van den Bond belang
te stellen.
Spr. heette welkom dhr J. A. van Rom-
pu, die hier namens het college van Ged.
Staten tegenwoordig is; mr D. H. Teile
gen, griffier der Staten, burgemeester
Huizinga van Terneuzen e.a.
Vervolgens, den kring der aanwezigen
rondziende, zegt de voorzitter een ledige
plaats te ontdekken door het heengaan
van een, die aan den Polderbond zulk
een goed hart toedroeg: de heer A. v. cL
Weijde. Langen tijd heeft hij deel uitge
maakt van het bestuur van den bond,
van welke hij ook een der oprichters is
geweest. Spr. wijdt een woord van groote
waardeering aan de nagedachtenis van
den overledene.
Vervolgens brengt de secretaris, jhr mr
A. F. C. Casembroot, verslag uit over de
werkzaamheden van den Bond in het af-
geloopen jaar, waarop het financiëel ver
slag over '32 aansluit. De commissie tot
nazien der stukken rapporteert, dat het
onderzoek der boeken bevredigend is ge
weest; er is een batig slot van f6.50.
Binnenland.
Plannen der regeering tegen de speel
woede.
Maatregelen tegen ongeschikte werkloo
zen.
Een sluitende staatsbegrooting,.
De fruitinvoer belast?
Buitenland.
Dé actie van president Roosevelt.
Pest in Rusland?
Vertoogen van Engeland en Frankrijk te
Berlijn.
Ingezonden Mededeeling.
HET ECHTE van M. PETERS E
Patissier, L, Delft Middelburg.
De voorzitter doet vérvolgens mededee
ling van de benoeming van jhr Casem
broot, voorheen adjunct-secretaris, tot se
cretaris van den Bond. Tevens, dat door
verlaging van uitgaven voor het secre
tariaat, de contributie voor polders en
waterschappen die meer dan f5 betalen,
iets verlaagd kan worden; voor 1934 zal
een crisis-korting van 15 pet. worden toe
gestaan. Spr. hoopt, dat deze verlaging
vooral de niet-aangesloten polders en wa
terschappen in deze provincie zal bewe
gen, zich bij den Bond aan te sluiten.
Vervolgens verleent de voorzitter het
woord aan den vertegenwoordiger van de
N. V. „Limfalt", die enkele mededeelin
gen doet in verband met het door deze
N. V. in den handel gebrachte fabrikaat
voor verharding van wegen. Spr. geeft een
overzicht van de practische waarde van
zijn fabrikaat onder alle weersgesteld
heden, terwijl de ervaring leert, dat de
aldus behandelde wegen verscheidene ja
ren kunnen liggen zonder dat zij onder
houdskosten met zich brengen. Belang
stellenden wordt verwezen naar den weg
's GravenpolderHoedekenskerke, die
voor de provincie Zeeland als een voor
beeld van de doeltreffendheid van deze
wegsverharding mag genoemd worden.
In de bestuursvacatures, ontstaan door
vertrek en overlijden, alsmede door per.
aftreden, worden bij acclamatie herko
zen de aftredenden, de heeren I. J. Ris-
seeuw te Oostburg, en C. H. M. Plas-
schaert te St. Jansteen. In de vacature,
ontstaan door het overlijden van dhr A.
van der Weijde, wordt met 55 stemmen
gekozen dhr S. J. Gast te Duivendijke;
in de vacature ontstaan door vertrek van
dhr P. Dumon Tak, dhr L. Simonse te
Biggekerke, met 48 stemmen. Alle ge- en
herkozenen verklaren hun benoeming te
aanvaarden.
Vervolgens komt aan de orde: Bespre
king over de oprichting van een controle
bureau voor polderkassen. De voorzitter
doet aangaande de wenschelijkheid van
een goede controle door een vertrouwd
accountantskantoor enkele mededeelingen
Al blijft de verantwoordelijkheid natuur
lijk in de eerste plaats bij de betrokken
besturen, er is toch alles voor te zeggen,
dat men door middel van een controle
bureau eenige meerdere aandacht be
steedt aan het richtige beheer der pol
derkassen; vooral in Zeeland heeft men
ervaren dat hieraan veel ontbroken heeft
en weet men van beteekenende malver
saties door ontvangers van polders. Ook
in het college van Ged. Staten is dit
punt ter sprake gebracht. Dit college
voelde in principe veel voor een werk
wijze in de hierbedoelde richting. De ver
gadering hechtte haar goedkeuring aan
de motie, om werkzaam te zijn tot het
bereiken van het gestelde doel en op
richting van een controlebureau, waar
bij dan de leden van den Bond zich voor
de controle op het geldelijk beheer tegen
speciaal tarief kunnen aansluiten.
Hierna houdt de heer C. D. Grijns, adj.
secretaris der vereeniging Grondbezit, een
lezing over het onderwerp: Urgentie van
verlaging der waterschapslasten.
Na een korte inleiding, waarin spr. o.a.
de aandacht vestigt op de zeer groote
pluriformiteit in het waterschapsbeheer
en de zeer uiteenloopende plaatselijke
omstandigheden, waardoor een algemeen
oordeel schier onmogelijk wordt, betoogt
hij, dat de verlaging der waterschaps
lasten over de geheele linie ver bij de
enorme daling van de opbrengst der
gronden is achter gebleven. Sommige
waterschappen verkeeren reeds in een
zeer slechten financieelen toestand, vaak
tengevolge van verbeteringen en andere
werken in de achter ons liggende jaren
van hoogconjunctuur uitgevoerd.
Dan volgt een overzicht van de voor
naamste denkbeelden omtrent middelen
tot lastenverlaging gerezen. O.a, die, door
Dr Ir W. van Konijnenburg op het laat
ste Ned. Landhuishoudkundig Congres te
Tiel geuit, O.a, bestaande in verbetering
