Wat heeft Londen gebracht
EERSTE BLAD.
L L E N
ZATERDAG 5 AUGUSTUS 1933
DAGBLAD VOOR DE PROVINCIE ZEELAND
47e JAARGANG - No. m
Dit nummer bestaat uit 2 bladen
Buitenland.
J. G E E N S E
Binnenland.
Belangrijkste Nieuws.
Staten-Beneraal.
crtels' Oliefabrieken N.V,
Amsterdam.
Kwaliteits producten:
Uitg.: N.V. Uitgevers-Maatschappij „Luctor et
Emergo" ter exploitatie van het blad „De Zeeuw".
Bureaux Lange Vorststraat 70, Goes.
Telefoonnummer 11.
Postchèque en Girorekening 44455.
Bijkantoor Middelburg, Lange Burg. Telef. 250.
Directeur-Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA.
Abonnementsprijs f 2.50 per kwartaal,
weekabonnementen voor Middelburg, Goes ea
Vlissingen 0.20. Losse nummers 5 cent.
Advertentiën 30 cent per regel. Ingezonden
mededeelingen 60 cent per regel. Kleine
Advertentiën Dinsdags en Vrijdags 0,75, bij
vooruitbetaling. Onder letter of motto i 0.85.
Bij contract belangrijke korting.
Als zijn indruk van de Londensche
conferentie constateert „De Standaard"
eenerzijds, dat de overtuiging van het
schadelijke der handelsbelemmeringen die
per geworteld was dan bij eenige vorige
conferentie; maar aan den anderen kant,
dat men aan "de moeilijkheden der op
ruiming heelemaal niet toegekomen is.
Intusschen is de toestand eir niet beter
op geworden.
♦Het Amerikaansche experiment brengt
het gevaar van nieuwe ineenstorting, na
een korte periode van schijnbloei, in
het land van Uncle Sam met zich. En de
terugslag daarvan zal zich ongetwijfeld
ook elders doen gevoelen. Maar nog af
gezien daarvan Is er thans meer dan
één land aan te wijzen, dat zich nu voor
de vraag gesteld ziet: Wat nu?
Als de wereld-economie steeds meer in
een schrompelt, dan wordt de toestand
van landen, wier nationale economie
daarop ingesteld was gelijk b.v. bjj
Ned'erland het geval is steeds be
nauwender en moet men kiezen tusschen:
verder afwachten, of de keer ten goede
toch nog komen zal èn nationaliseering
van het economisch leven.
D i e keuze is niet gemakkelijk. Doet
men het eerste, dan loopt men gevaar,
ten doode uitgemergeld te worden. En
doet men het tweede, dan wordt het in
een halve eeuw zorgvuldig opgetrokken
economisch bouwwerk gesloopt met de
zekerheid, dat de nieuwe woning heel
wat eenvoudiger ingericht zal :zijn dan
de oude.
Toch zal die keuze niet lang meer
uitgesteld kunnen worden. Er is pericu.
lum in mora.
Misschien, maar het is een flauw mis
schien, mag men nog hopen op toenade
ring van eenige Staten wier belangen
thans in één opzicht saamvallen. Hierin
n.l. dat zij een stabiel geldwezen bezit
ten en.willen houden. Daarvoor is
echter een vrijere goederencirculatie
noodzakelijk.
Naar verluidt zijn dan oök de eerste
voelhorens in die richting reeds uitge
stoken. En indien het mogelijk zou blij
ken, om landen als Duitschland, Polen,
Frankrijk, Zwitserland, België, Italië en
Nederland tot nauwer samengaan op eco
nomisch gebied te bewegen, dan zou
wellicht ook Engeland wel wat water
in den wijn willen doen.
Het is naar de wet der tegenstellingen,
dat het land, hetwelk meer dan eenig
ander aan de mislukking der besprekin
gen schuldig staat, in de laatste zitting
der Economische Commissie onverhoeds
met een voorstel kwam, dat in deze
richting wijst.
Amerika kwam daar voor den dag met
de gedachte, dat het beginsel van Ouchy
toelaatbaar was, mits toegepast op een
gebied van aanmerkelijken omvang. Dat
wil dus zeggen, dat landen welke onder
elkaar tot tariefsverlaging en opruiming
van andere handelsbelemmeringen over
gingen, niet verplicht zouden zijn die
onderlinge "begunstiging automatisch te
doen overgaan op andere landen, waar
mee gjj een meestbegunstigingsverdrag
hebben. Tenzij die landen, op hun beurt,
tot de overeenkomst toetraden. En mits,
dat zulk een overeenkomst een niet te
gering gebied bestrijken zou.
Dit is nieuw. En wel is hiervoor geen
beslissing, maar het feit, dat Amerika
thans dit beginsel aanvaardt, is niet zon
der beteekenis.
Klaarblijkelijk doelde Dr Colijn, in zijn
slotrede ter conferentie, hierop, toen hij
gewaagde van een schemering van hoop.
Maar dat is dan ook het eenige, dat
iets beteekenen kan voor de economie
van Nederland.
Het eenige positieve voordeel, dat wij
mit Londen mee thuis brachten, is de
saamwerking tusschen de centrale banken
van zes landen (met Danzig mee zeven)
ter bescherming van ieders geldwezen.
In vereeniging met een sluitend bud
get voor 1934, brengt dit op althans één
punt de noodige rust. Zonder 'Londen
zou men elkaar op dit punt niet in 24
uur hebben gevonden.
Deze troost is mager. Maar een troost
is het. f
Appelen uit Australië.
De export van appelen van uit Austra
lië heeft dit jaar een recordhoogte bereikt
In totaal zijn niet minder dan 5.657.710
kisten appelen verscheept hetgeen ruim
een millioen kisten meer is dan het vorige
jaar.
Ook de export van peren is verdubbeld.
Balbo geeft den noordelijken koers op.
Met het oog op de blijvende slechte
weersgesteldheid tusschen New Found-
land en de Iersche kust, heeft generaal
Balbo besloten, voor den terugtocht naar
Italië den weg te kiezen over de Azoren
en den noordelijken koers, in weerwil van
de te Valentia getroffen toebereidselen,
op te geven.
De schepen, die zich langs de noorde
lijke route hadden gestationneerd, hebben
reeds bevel gekregen, hun standplaats te
verlaten en zich langs den zuidelijken
koers op te stellen.
Een nazi-centrale te Weenen.
De Weensche politie deelt mede, dat zij
in een huis, op grond van geheime aan
wijzingen, een onderzoek heeft ingesteld.
In het huis was een vereeniging „voor
cutureele belangen van Oostenrijk" geves
tigd, met een „centraal Europeesch pers
bureau". Dit bleek een nationaal-socialis-
tische centrale te zijn. Vijf en twintig per
sonen werden gearresteerd en veel bezwa
rend materiaal is in beslag genomen, dat
onderzocht zal worden.
De Oostenrijksche regeering verklaart
in het pas verschenen bruinboek, dat on
loochenbaar is komen vast te staan, dat
de Oostenrijksche nationaal-socialisten
deze actie met geldelijken steun van hun
Duitsche partijgenooten gevoerd hebben.
Gandhi veroordeeld.
Gandhi werd gistermorgen in vrijheid
gesteld. Even later werd hij opnieuw ge
arresteerd, omdat hij weigerde te beloven
in Poona te blijven en zich van de poli
tieke actie te onthouden.
Gandhi is gistermiddag tot 12 maanden
gevangenisstraf veroordeeld.
Na een langdurige pauze hebben de
„posters" te Bombay hun actie hervat.
Voor tal van Britsche winkels werd ge
post en er werden blaadjes uitgedeeld,
waarin tot boycot van Britsche waren
werd aangezet. De politie arresteerde ne
gen personen.
De onrust te Straatsburg.
Thans heeft ook het spoorwegpersoneel
besloten zich bij de staking te Straatsburg
aan te sluiten. Het personeel van het ge
meentelijke abattoir is eveneens in staking
gegaan. De voorraad vleesch is nog
slechts voldoende tot Zondag, terwijl het
kalfsvleesch reeds uitverkocht is. De
tramdirectie heeft het personeel aange
zegd, dat ieder, die niet onmiddellijk het
werk hervat, ontslagen zal worden. Alle
onderhandelingen bleven zonder resul
taat. De politie is versterkt.
Op de belangrijkste punten staan 15
vrachtauto's met politie gereed.
Gasaanval op de beurs te New York.
De effectenbeurs te New York moest
gistermiddag kort na de opening plotse
ling gesloten worden, omdat zich een prik
kelend gas door de ruimte verspreidde.
Volgens een eerste telegram was een huis
van de ainmoniakleiding gebroken, wel
ke 'dient voor afkoeling van het gebouw.
Volgens een ander telegram heeft Lind-
by, de vice-president van de beurs later
verklaard, dat een onderzoek aan het licht
had gebracht, dat onbekenden een cylin
der met traangas bij de uitmonding van
één der ventilatoren hadden geplaatst.
Er ontstond groote verwarring toen de
„gasaanval" plaats had; de beursbezoe
kers haastten zich de straat op.
Een hulpbrigade, voorzien van gasmas-
kers, snelde naar de plaats waar het gas
vandaan kwam. Niemand is gedeerd, maar
alle verdiepingen onder de vijfde etage
moesten ontruimd worden.
De stakingen in Pennsylvania.
Naar Reuter uit Washington meldt, stelt
Roosevelt persoonlijk pogingen in het werk
om een eind te maken aan de staking in
de steenkolenmijnen van Pennsylvanië,
welke op het oogenblik 35000 mijnwerkers
omvat.
Daar de mijnindustrie nog niet door
een code geregeld is, 'heeft Roosevelt op
het oogenblik nog geen mac'ht om zijn wil
door te zetten tegenover de mijneigenaars.
Indien deze echter niet zelf voor 1 Sep
tember een bevredigende code voorstellen,
zal Roosevelt hun zijn eigen code kun
nen opleggen.
Op 'het oogenblik staken in Pennsyl
vanië ongeveer 100.000 arbeiders in ver
schillende industrieën. In de maand Juli
zijn 163 stakingen uitgebroken.
Stakingsonlusten op Cuba
Te Havanna is als protest tegen de aan
gekondigde nieuwe belasting op autobus
sen een staking van autobus-chauffeurs
uitgebroken, waardoor een gedeelte van
het verkeer in Havanna en in verschillen
de streken van het eiland Cuba geheel is
stopgezet. Gisteren is de bemanning van
de veerbooten, dij het havenver'keer on
derhouden, in sympathiestaking gegaan,
zoodat thans ook het havenverkeer geheel
stil ligt.
Te Havanna kwam het reeds herhaal
delijk tot incidenten en vechtpartijen
tusschen stakers en eigenaars van parti
culiere auto'si, die van de staking gebruik
willen maken om passagiers te vervoeren.
Nader wordt gemeld: De staking
der taxi-chauffeurs te Havanna heeft
zich ontwikkeld tot een algemeene sta
king, met demonstraties tegen de regee-
ring. Alle industrie-arbeiders, 'het perso
neel van traan en spoorweg en dat van de
drukkerijen der bladen hebben zich bij' de
staking aangesloten. Daar de levensmid
delentoevoer volkomen verhinderd is, zijn
alle winkels gesloten. In een buitengewone
kabinetszitting is besloten tot mobilisatie
van politie en militairen.
De groote brand te Korinthe.
De brand veroorzaakte een schade van
ruw geschat 150.000 pond. De minister
president en een zijner collega's zijn uit
Athene naar Korinthe vertrokken.
De brand is thans geblusCht. Meer dan
300, voor het meerendeel niet-verzekerde
huizen en barakken zijn vernield. De
schade bedraagt vele millioenen. Van de
algemeene opwinding hebben vele dieven
en plunderaars gebruik gemaakt om hun
slag te slaan.
De oorlog tusschen Bolivia en Paraguay
hervat.
In een oorlogccommuniqué, dat door
het Paraguaansche ministerie van oorlog
is gepubliceerd, wordt medegedeeld, dat
de Bolivianen met behulp van vliegtui
gen en artillerie een nieuw offensief zijn
begonnen.
De vijand werd na een langdurig ge
vecht onder zware verliezen teruggewor
pen en nam tenslotte de vlucht met ach
terlating van munitie en geweren.
Verbanning van Oostenrijkers.
Nu in Oostenrijk opnieuw een vervol
ging van Duitschers is begonnen, heeft
de geheime Duitsche staatspolitie een
aantal Oostenrijkers, die zich als onge-
wenschte buitenlanders hebben laten
kennen, gearresteerd en uit het rijk gezet.
Met deze verbanning zijn de van Duit-
schen kant te treffen maatregelen ver
moedelijk nog niet geëindigd.
Mocht in Oostenrijk de vervolging van
Duitschers voortduren, dan zullen ver
dere maatregelen tegen ongewenschte
buitenlanders worden getroffen.
Dr Paul Goldmann, die, vermoedelijk
als represaillemaatregel tegen de arresta
tie van Schepky, den correspondent van
het Scherlconcern (Lokalanzeiger, enz.)
te Weenen, is gevangen genomen, is se
dert meer dan een kwart eeuw Berlijnsch
correspondent van de Neue Freie Presse.
Terwijl het Duitsche gezantschap te
Weenen voor den aldaar gearresteerden
Duitschen journalist in de bres kon
springen kan het Oostenrijksche gezant
schap te Berlijn voor Goldmann niets
doen, want hij is van Duitsche nationa
liteit.
Een paar dozijn Oostenrijkers zijn over
de grens gezet.
Razzia te Luebeck.
Een communistische koerier werd
Woensdag in de woning van een arbei
der te Lubeck gearresteerd. Bij de huis
zoeking vond de politie een hoeveelheid
illegale communistische vlugschriften.
Behalve de koerier werden nog vijf
personen gearresteerd.
Vrijdag werd in de stadswijk Schlutup
een groote razia gehouden, waarbij even
eens een hoeveelheid illegaal propagan-
da-materiaal alsmede dolken, geweren,
boksbeugels, gummistokken, pistolen en
munitie gevonden werden.
De politie heeft een verordening uit
gevaardigd, volgens welke in de toekomst
voor alle daden van communisten, of an
dere linksche elementen in het staatsge-
bied van Luebeck, waarbij de daders niet
terstond worden ontdekt, de communis
tische, resp. Marxistische leiders ter ver
antwoording zullen worden geroepen.
Voor daden, waarvan de plegers be
kend zijn, maar niet gearresteerd kun
nen worden, zullen alle volwassen fami
lieleden der daders in hechtenis worden
génomen.
Zelfs GROOTMOEDER bocht reeds het
ZEEUWSCH PROFETENBROOD bi] M.
PETERSE, Fa GRAVESTEIN, Patissier,
Middelburg. (Adv.)
Korte Berichten.
Gistermorgen is de gewezen Rijks
dagpresident Loebe overgebracht naar het
concentratiekamp bij Breslau, wegens de
verspreiding van onware berichten over
het kamp.
De directie van de Bank van Enge
land heeft besloten met ingang van 1
Maart 1934 de salarissen der ambtenaren
en bankbeambten te verlagen. De vol
gende jaren zullen nieuwe verlagingen
volgen. Deze salariskortingen hebben ten
doel, den zeven jaar geleden verleenden
duurtebijslag in een tijdsverloop van
vier jaar op te heffen.
Ingezonden Mededeeling.
naar Dokters Recept
Prima Kwaliteiten
LAGE PR IJ ZEN
Grootste sorteering
dan naar
Opticien, Lange Vorststr. 49, GOES
Zie Etalage Zie Etalage
Werkverruiming in West-Brabant.
Te Roosendaal is onder voorzitterschap
van burgemeester van Aken te Zevenber
gen, een vergadering gehouden van de
commissie tot voorbereiding van Werk
verruiming in West-Brabant. Een bespre
king werd gehouden naar aanleiding van
de audiëntie, welke een deputatie uit de
commissie heeft gehad met den minister
van sociale zaken, prof. dr J. R. Slotema-
ker de Bruine. Ingevolge de afspraak met
den minister werd besloten dezen een op
gave te doen toekomen van het kostenver
schil tusschen 't machinaal dorschen van
graan en het dorschen door handenar
beid, met daarbij het verzoek, om door be
schikbaarstelling van rijkssubsidie te wil
len bevorderen, dat reeds dezen winter
het graan met de hand zal worden ge-
dorscht.
Op advies van minister Slotemaker werd
tevens besloten een onderhoud aan te
vragen bij den directeur-generaal van
Rijkswaterstaat, ter bespreking van het
kanaal-project Terheijden''s Heerenhuis
en de verzwaring der zeedijken in West-
Brabant.
Tekort aan derde klasse rijtuigen bij de
spoorwegen.
Door de vele extra treinen en het toe
nemend vervoer 3e klasse, is er bij! de
Ned. Spoorwegen een groot 'gebrek aan
3e klasse rijtuigen ontstaan.
Aangezien door verminderd ie en 2e
klasse reizen een groot aantal rijtuigen
over zijn, zullen deze voor 3e klasse rei
zigers ingericht worden.
Staking onder de landarbeiders te
Zuidland.
Te Zuidland is een staking onder de
landarbeiders uitgebroken. Het loopt over
een loonverschil van feitelijk 1 cent per
uur. Voor het lichte werk, dat nul is al-
geloop en en bestaat uit wieden, enz.,
werd 24 cent per uur geëischt en 22 cent
geboden. Voor het zwaardere werk (voor
den oogsttijd enz.) dat nu is ingetreden,
werd 28 cent geëischt en 27 cent geboden.
Ter handhaving van de orde zijn vijf
veldwachters gearriveerd.
De marinezaken In Nederlandsch-lndië.
Aneta meldt uit Batavia:
Het Hoog Militair Gerechtshof is de be
handeling in hooger beroep begonnen van
de zaken der Europeesche dienstweige
raars, korporaal-machinist Teune en ma
trozen der eerste klasse Byleveld en Wy-
sake, allen beschuldigd van opruiing.
Tijdens zijn pleidooi gewaagde de ver
dediger, de officier van administratie Van
't Hof van de lichte straffen in Nederland
aan burgers-opruiers opgelegd, die nooit
worden ontslagen, doch daarentegen nog
in de Tweede Kamer komen.
De advocaat-fiscaal requdreerde beves
tiging van de vonnissen van den Zee-
krijgsraad te Soerabaja resp. een jaar,
een jaar en zes maanden, en 8 maanden
gevangenisstraf, allen met aftrek van den
tijd, doorgebracht in voorloopige hechte
nis, met ontslag uit den dienst.
De uitspraak werd bepaald op 11 Aug
Nazi's in de mijnstreek.
Wolff seint uit Berlijn:
Van welingelichte zijde wordt het vol
gende medegedeeld:
Dé nieuwe uitwijzing van Duitschers in
de Nederlandsche mijnstreek, alsook het
door de commissarissen van politie te
Heerlen en Kerkrade uitgevaardigde ver
bod voor in Nederland wonende Duit
schers om aan de overzijde van de grens
deel te nemen aan weerbaarheids-sport-
oefeningen berusten klaarblijkelijk op on
juiste persberichten.
Daarin werd gemeld, dat de in de Ne
derlandsche mijnstreek wonende Duitsche
nationaal-socialisten, nu de Nederland
sche regeering hun elke politieke werk
zaamheid heeft verboden, zich thans over
de gTens zouden begeven om daar hun
vergaderingen en oefeningen te houden.
Hiertegenover moet worden geconsta
teerd, dat deze voorstelling van zaken vol
ledig in strijd is met de feiten. Immers
wegens het bij de Nederlandsche autori-
Binnenland.
De Eerste Kamer nam de landbouwcrisis-
en retorsiewet aan.
De Nazi's in Limburg.
Buitenland.
De onrust in Straatsburg.
Gasaanval op de New-Yorksche beurs.
Onlusten op Cuba.
Oostenrijkers uit Duitschland gezet.
teiten ontstane misverstand en bezorgd
heid is de kring Limburg der N.S.D.A.P,
met zijn onderafdeelingen reeds onlangs
van Duitsche zijde opgeheven. Er vinden
geenerlei oefeningen en officieels verga
deringen meer plaats en aan de vroegere
leden van den kring Limburg der N. S.
D. A. P. is zelfs verboden de grens te
overschrijden om deel te nemen aan eeni-
gerlei oefeningen en bijeenkomsten op
Duitsch gebied.
Staatsbegrooting 1934.
Naar de „Telegr." verneemt, is do
Staatsbegrooting 1934 gisteren aan den
Raad van State toegezonden.
EERSTE KAMER.
Aangenomen wordjt helt wetsontweijp
tot aanvulling en wijziging der hooger
onderwijswet.
Minister Marchant zegt nog, dat
de klachten over het volgen van 'het hoo
ger onderwijs door eigenlijk onbevoegden
menigvuldig zijn. De toevloed moet wor
den tegen gegaan.
Aan de orde is daarna het wetsontwerp
totwijziging van de Land-
bouwcrisiswet 1933.
De heer R u i t e r (R. K.) heeft ben
zwaren. De landbouworganisaties moeten
ten volle worden gekend. In tegenstelling
met wat de minister in de Tweede Kamer
zeide, is spr. van oordeel, dat dit niet in
voldoende mate geschiedt. Met name is
dit het geval met de Crisis-zuiveloentrale,
welker werkwijze spr. bovendien critiseert.
Bij de vermindering van den veestapel
zal indirecte dwang niet zijn te vermijden.
Doch ook hier wordt te zeer gestreefd
om de macht alleen te leggen in de han
den van de ambtenaren.
De heer B1 o m i o u s (R. K.) wijst op
de vruchtelooze pogingen van onzen mi
nister-president om in Londen en elders
anderen tot heizinning te brengen.
Dit ontwerp is een stap naar de autar
chie. Doch we kunnen niet anders, nu het
water over de lippen dreigt te stijgen.
Er moet meer naar worden gestreefd
de toestanden in de industrie te verbete
ren, naast die in den landbouw.
Het is een hopelooze strijd onzer nij
verheid tegen de buitenlandsche dum
ping.
De Memorie van Antwoord is voor spr,
zeer teleurstellend.
De heer J. W. J. baron De Vos v.
S t e e n w ij1 k (G. H.) acht beperiking
der melkprodhctie noodzakelijk. Een ge
heel vrijwillige inkrimping zal niet tot
het 'begeerde resultaat leiden; ze moet
gereglementeerd worden, doch niet met
het domme potlood.
Dé heer S m e e n g e (Lib.) vraagt de
aandacht der regeering voor de moeilijk
heden der turfproductie.
De "Minister van Economische Zaken,
de heer Verschuur, constateert, dat
geen bezwaren tegen het ontwerp in het
algemeen zijn gemaakt.
Spr. dankt de Kamer voor de spoedige
behandeling ervan.
De belangen van de Nederlandsche
fruitteelt hebben de aandacht van de
regeering die zal streven naar een be-
boorlijfcen marktprijs, b.v. door invoer-
manopoliseering. In de tuinderij treffen
we toestanden aan, waarvan de ver
schrikking wel het allergrootst is; oofe
daarmede houdt de regeering rekening.
Het is niet het voornemen, de resultaten
in de veenderijen buiten beschouwing
te laten.
Ingezonden Mededeeling.
Murwe en halfz.
Lijnzaadkoekjes
Lijnzaadschilfers
Lijmneel
Soyaschilfers
Soyakoekjes
7-872
vocht, dat is
5% vocht
minder dan
gewoonlijk
in de koeken.
Ratiokoekjesv.rationeele voedering
Kunstkorrel geeft meeste eieren
en sterkste kuikens
Vitaminenmeel beter dan vlschmeel.
Vraagt merk BERTELS.
Let op ons ongeschonden LOODJE.