WOENSDAG 28 JULI 1933
DAGBLAD VOOR DE PROVINCIE ZEELAND
47e JAARGANG - No, 28!
Buitenland.
Belangrijkste Nieuws.
Binnenland.
Uitg.: N.V. Uitgevers-Maatschappij „Luctor et
Emergo" ter exploitatie van het blad „De Zeeuw".
Bureaux Lange Vorststraat 70, Goes.
Telefoonnummer 11.
Postchöque en Giroroltcning 44455.
Bijkantoor Middelburg, Lange Burg. Tclef. 250.
ve Zeeuw
Abonnementsprijs f 2.50 per kwartaal,
weekabonnementen voor Middelburg, Goes en
Vlissingen 10.20. Losse nummers 5 cent.
Advertentiën 30 cent per regel. Ingezonden
mededeelingen 60 cent per regel. Kleine
Advertentiën Dinsdags en Vrijdags f 0.75, bij
vooruitbetaling. Onder letter of motto f 0.85.
Bij contract belangrijke korting.
Directeur-Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA.
Tot 's lands behoud.
Er is bij de behandeling van het be-
zuinigingsontwerp-Marchant in de Twee
de Kamer een belangrijk verschil open
baar geworden tusschen de houding van
de rechter- en die van de linkerzijde.
Onder het vorige Kabinet bepaalde de
linkerzijde zich meestal tot het ontwik
kelen van hare bezwaren, die haar ver
hinderden aan den bezuinigingsarbeid
deel te nemen. De linksche partijen
wilden wel bezuinigen, maar als regel op
een andere wijze dan werd voorgesteld.
De rechterzijde handelde anders.
Tegen het ontwerp-Marchant werden
door de rechtsche groepen zeer ernstige
bezwaren ingebracht. Maar zij toonden
zich tot overleg gaarne bereid. En toen
de Minister op verschillende punten een
tegemoetkomende houding aannam, stap
ten de rechtsche leden over hun bezwa
ren heen en stemden voor het ontwerp.
Zoo komen we op den goeden weg.
Als er de bereidheid is om in 's lands
belang samen te werken, dan kan er zoo
als in dit geval, wat bereikt worden.
Eigenaardig is wel, dat de Soc.-Demo-
cratische pers in verband hiermede niet
weinig verstoord is op de rechterzijde.
Inplaats van te waardeeren wat gedaan
werd, spreekt zij met groote bitterheid
van de tragi-comedie van haat en ver
zoening, die werd opgevoerd.
Alsof er iets heel verschrikkelijks ge
beurd is, betoogt „Het Volk", dat de be
handeling van het ontwerp-Marchant een
element van onoprechtheid bevat, dat
voor de toekomst voor ons politieke leven
gevaarlijk kan worden.
„Het heele verzet", zoo heet het verder,
„is eigenlijk niets waard geweest. Het
heeft er allen schijn van, dat men bij
voorbaat voornemens was, de voorgestel
de bezuinigingsmaatregelen te aanvaar
den; dat men heeft geschreeuwd om de
ontevredenen in eigen kring gerust te
stellen; dat men de geschiedenis van den
schoolstrijd een geschiedenis, die, naar
wij tot heden aannamen, den rechtschen
partijen heilig was heeft misbruikt
om het onwaarachtig spel van de „na
tionale eenheid" te kunnen spelen.
Schijnverzet, met ongebruikelijk groote
woorden, doch zonder inhoud. Schijnver
zet, dat het ergste doet verwachten voor
den tijd, dat de levensbelangen van de
groote massa der niet-bezitters door dit
kabinet in net geding zullen worden
gebracht."
Allemaal groote woorden zonder eeni-
gen inhoud.
Het roode orgaan, dat blijkbaar op een
negatieve critiek van de rechterzijde ge
hoopt had en dat slechts één belang kent,
-het partijbelang, het belang van „de be
weging", kan zich, naar het schijnt, niet
indenken, dat andere partijen bereid zijn,
in het algemeen belang offers te brengen.
Wat nu gebeurde doet inderdaad iets
verwachten.
Dit n.l., dat de groote meerderheid
bereid zal zijn de Regeering bij de ver
vulling van haar zware taak te helpen
en mee te werken tot 's lands be
houd.
BURGEMEESTER VERSTEGEN EN
„HET ANKER".
Een tegen het gezag gerichte actie.
Naar aanleiding van verschillende pers
uitingen in den laatsten tijd, deelt de
burgemeester van Koog aan Zaan, de
heer A G. A. Verstegen, het volgende
mede:
„Ik gevoel de behoefte openlijk in te
trekken mijne mede-onderteekening van
het artikel in het blad „Het Anker" van
7 Juli j.l.
Heb ik mij bij die onderteekening niet
voldoende rekenschap gegeven van de
beteekenis hiervan, ik ben thans over
tuigd, dat het blijk van instemming met
den inhoud van het artikel, dat uit die
mede-onderteekening blijkt, niet te ver
eenigen is met de plichten, die op mij
rusten als burgemeester eener Nederland-
sche gemeente. Als zoodanig toch is het
mijn taak het gezag hoog te houden
een taak, die ik onder alle omstandig
heden tot het uiterste zal vervullen
en dit is niet de strekking van het ar
tikel."
Voor „Het Volk" moet deze verklaring
niet bepaald aangenaam zijn.
In verband met in de pers gemaakte
opmerkingen, schreef het nog de vorige
week:
„Wat nu de aanvallen betreft op de
beide sociaal-democraten, burgemeester
en gedeputeerde, die deel uitmaken van
de groep, welke „Het Anker" uitgeeft, wij
ontkennen ten allerstelligste, dat die hier
mede iets doen wat een burgemeester of
gedeputeerde niet past. Wat een gede
puteerde betreft, is zoo'n bewering heele-
maal onzin; hij staat zoomin als een
wethouder onder het gezag van de regee
ring, maar is een om zijn politieke over
tuiging gekozene, die geheel vrij is zich
politiek uit te leven. Maar ook een bur
gemeester is geen regeeringsambtenaar,
die aan centrale bevelen te gehoorzamen
heeft.
Wij hebben het eenige tot dusver ver
schenen nummer van „Het Anker" goed
doorgelezen. Daarin staat niets hoege
naamd, wat een ambtsdrager van soci
aal-democratische overtuiging niet ten
volle voor zijn rekening kan nemen. Ver
ontwaardiging over minister Decker's ge
lijkschakeling, waarmee hij de marine
schepelingen van een krachtige rechts
bescherming beroofd heeft, is volkomen
geoorloofd; het is een opinie van groote
deelen van het Nederlandsche volk en
zij beantwoordt aan de beste liberale ge
voelens, door het officiëele liberalisme
smadelijk in den steek gelaten. Waarom
zou een burgemeester als particuliere
politieke persoonlijkheid aan die gevoe-
les niet uiting mogen geven?"
En nu komt zoowaar de betrokken bur
gemeester zelf verklaren, dat de mede-
onderteekening van bedoeld artikel niet
te vereenigen is met de plichten, die op
hem als burgemeester rusten.
De Londensche conferentie.
Men treft de noodige toebereidselen
voor de slotzitting van de conferentie van
Donderdag, die vermoedelijk den heelen
dag zal duren.
Reuter meent te weten, dat het rap
port van het bureau voor de plenaire ver
gadering van Donderdag de conferentie
adviseert om aan het bureau de taak toe
te vertrouwen, toebereidselen te maken
met het oog op een hervatting der ple
naire zittingen der conferentie.
Het bureau heeft besloten een kleine
commissie te benoemen, die zal hebben te
beslissen vóór of op 1 November, of de
conferentie al dan niet zal worden hervat.
Reuter verneemt in Amerikaansche
kringen te Londen, dat Cox tegen Donder
dag een rede voorbereidt, waarin hij een
soort regeeringsvaluta zal aanbevelen, die
in Europeesche oogen eenigszins revolu
tionair zal schijnen, en die, indien zij aan
genomen wordt vérstrekkende gevolgen
kan hebben.
Tengevolge der beslissing van het bu
reau acht men de toekomst der economi
sche conferentie zeer onzeker. De verda
ding, de geheele conferentie betreffend,
zal waarschijnlijk verscheidene maanden
duren, tot de wereldtoestand beter wordt.
Slechte contributiebetalers.
Steeds meer leden van den volkenbond
blijven in gebreke, hun contributie te be
talen.
In de eerste tien jaar van zijn bestaan
waren slechts drie of vier staten niet bij
machte hun contributies te betalen, doch
in 1930 werden het er reeds 12, in 1931
waren er 16, en in het afgeloopen jaar be
taalden 28 leden geen contributie.
Aangezien het grootendeels de kleinere
staten zijn, bedraagt het verlies slechts
ongeveer 21 procent, doch het feit geeft
toch te denken.
Duitschland, dat ook in gebreke is ge
bleven, heeft den bond medegedeeld, dat
een bedrag in marken, gelijk aan de con
tributie is gedeponeerd bij een bank in
Duitschland. Het geld kan echter niet
buiten Duitschland worden gebruikt.
Balbo's eskader in de lucht.
Het eskader van Balbo is gistermiddag
te 14.20 (Amsterd. tijd) van het vliegveld
Floyd Bennett gestart naar Shediac in
Nw. Brunswijk. Vandaar zal de vlucht
worden vogrtgezet naar Shoal Harbor op
Newfoundland. De weerberichten luiden
gunstig.
Het eskader heeft de eerste etappe van
de terugreis volbracht. Te 20.16 (Amster-
damsche tijd) daalde het eskader te She
diac.
Nader wordt gemeld, dat slechts 22
machines in Shediac zijn aangekomen.
Een der vliegtuigen van het Italiaansche
eskader heeft een noodlanding gemaakt
in de nabijheid van Rockland in den staat
Maine, wegens een breuk in de olielei-
ding.
Een tweede vliegtuig moest een nood
landing maken bdj St. John aan de kust
van Nieuw-Brunswijk. D'e oorzaak van
deze noodlanding is tot dusver niet be
kend.
De Belgische Kamer betuigt vertrouwen
in de regeering.
De Belgische Kamer heeft gisteren ge
stemd over de moties, die waren inge
diend ten besluite van de socialistische in
terpellatie over het gebruik, dat de regee
ring heeft gemaakt van de speciale be
voegdheden, welke haar waren verleend.
De motie van vertrouwen in de regee
ring werd aangenomen met 97 tegen 79
stemmen en 6 onthoudingen.
Sterilisatie-wet in Duitschland.
Gisteren is een Rijkswet afgekondigd
ter voorkoming van een erfelijkbelast na
geslacht. Déze wet, die vrijwillige of ge
dwongen onvruchtbaarmaking (sterilisa
tie) mogelijk maakt, zal 1 Januari 1934
in werking treden.
De wet gaat uit van de opvatting, dat
zij geenszins alle erfelijk belasten moet
omvatten, met name niet de lichtere ge
vallen van geestesziekten en ook niet de
gezonde dragers van erfelijke ziekten. Zij
wil zich om te beginnen alleen met die
ziektegroepen bezighouden, waarbij krach
tens de wetten der erfelijkheid met
groote waarschijnlijkheid een ziek nage
slacht mag worden verwacht.
Om goed te doen uitkomen, dat de steri
lisatie njet als een straf moet worden be
schouwd, vallen misdadigers er buiten.
Voor dezen zal een speciale wet worden
opgesteld.
De Belgische Kroonprins over de
koloniale politiek.
Prins Leopold, de Belgische kroonprins,
heeft gisteren bij de bespreking der be
grooting van Koloniën het woord gevoerd
in den Senaat, om mededeeling te doen
van eenige gedachten, die hij opgedaan
heeft op zijn talrijke reizen in de Belgi
sche, Nederlandsche en Fransche kolo
niën.
De Prins gaf een overzicht van de Bel
gische koloniale politiek, waarbij hij deze
vergeleek met wat door andere koloni-
seerende mogendheden bereikt is. Hij
kwam tot de conclusie, dat België zijn
werkzaamheid tot het geheele gebied van
den Congo heeft moeten uitbreiden, ter
wijl men elders zijne inspanning beperkt
heeft tot een aantal uitverkoren gewes
ten. Ondanks dit, betoogde hij, was de
uitslag der Belgische inspanning prach
tig. Maar de zedelijke en nationale toe>-
stand van den inboorling is niet voldoen
de ontwikkeld.
In de toekomst zal in de koloniale eco
nomie een nieuwe plaats moeten worden
ingeruimd aan den landbouw. Men zal
moeten streven naar de vestiging van een
boerenstand en een ontwikkeling der par
ticuliere ondernemingen.
De regeering zal gedurende een aantal
jaren geen nieuwe concessies moeten ver-
leenen in gewesten, die voor agrarische
ontwikkeling in aanmerking komen.
Het oogenblik is gekomen om moedig
een politiek te kiezen en de prins dringt
aan op moreele en stoffelijke verbetering
van den toestand van den inboorling. Men
moet hem een belooning verstrekken,
evenredig aan zijn inspannng.
In Nederlandsch Oost-Indië zijn, na
300 jaar, nog altijd zeer uitgestrekte ge
bieden ongeëxloiteerd gebleven. Buiten
Sumatra, waar ook cultuurondernemin
gen bestaan, hebben de Nederlanders hun
activiteit vooral op Java geconcentreerd,
welk eiland de 2/3 van de bevolking van
Nederlandsch-Indië en bijna die totaliteit
der cultures bevat. Dank zij deze verstan
dige politiek is het Nederlandsche gezag
er in geslaagd den inboorlingen een wel
stand en ontwikkeling te bezorgen, die
anders nimmer bereikt zouden zijn. De
methodische geest, waarvan de Nederlan
ders in Indië blijk geven, verdiént onze
bewondering.
Gandhi's geheime plannen.
Uit Bombay wordt gemeld, dat de voor
zitter van het Indische congres officieel
het begin der nieuwe campagne tot het
weigeren van de burgerlijke gehoorzaam
heid heeft afgekondigd.
Om hieraan uiting te geven, zal o.a. een
hoeveelheid laken uit Lancashire worden
verbrand.
De plannen van Gandhi worden geheim
gehouden, teneinde zijn gevangenneming
te verhinderen.
Geen vliegtuigen voor de Duitsche politie.
De Engelsche regeering heeft thans
haar antwoord doen toekomen aan kapi
tein Goering, Pruisisch premier en rijks
minister van luchtvaart, die onlangs den
Britschen attaché voor luchtvaart te Ber
lijn om inlichtingen verzocht over het be>-
richt, dat Oostenrijk eenige Britsche mili
taire vliegmachines voor politiedoelein
den had verkregen en de mogelijkheid be
pleitte, dat ook Duitschland vliegmachi
nes van soortgelijke type voor dezelfde
doeleinden zou verkrijgen.
De Britsche regeering deelt thans aan
Goering mede, dat geen vliegmachines
van het aangeduide type aan de Oosten-
rijksche regeering waren verschaft en dat
de Britsche regeering niet voornemens
was, oogluikend schending toe te laten
van de luchtvaartovereenkomst van Pa
rijs van 1926, waarbij 50 leden van het
Duitsche politiecorps werd toegestaan,
vliegopleiding te krijgen op voorwaarde
echter, dat dit politiecorps geen dienst
doet in de lucht, noch vliegmachines be
zit.
Een groote razzia in Duitschland.
Op bevel van de geheime staatspolitie
werden Dinsdagmiddag om 12 uur in ge
heel Pruisen op de auto- en spoorwegen
alle personen gefouilleerd en alle wagens
doorzocht.
Do overige Duitsche landsregeeringen
hadden zich gelijktijdig bij deze actie
aangesloten.
Alle als staatsvijandig verdachte per
sonen werden in hechtenis genomen.
Ter doorvoering van deze razzia wer-
I den alle politieorganen van het rijk, met
j inbegrip van de hulppolitie, en gedeelte
lijk ook de S. A. en S. S. gealarmeerd.
Bij de doorvoering van bovengenoemde
maatregelen heeft men ervoor gezorgd,
dat het verkeer zoo weinig mogelijk stag
natie ondervond.
Het onderzoek in de treinen is in het
geheele rijk op zijn laatst om 12.40 be
ëindigd.
Deze voor de eerste maal doorgevoerde
reuzen-razzia geschiedde om thans met
alle macht aan de communistische actie,
welke overal in het rijk 'weer merkbaar
werd, een einde te maken.
Daar in de laatste maanden een aan
zienlijk aantal automobielen gestolen
werd, werd de opsporing van de gestolen
auto's tegelijk met deze actie verbonden.
De razzia is geheel zonder incidenten
en op voorbeeldige wijze verloopen.
Talrijke bij verstek veroordeelde per
sonen zijn gearresteerd.
In talrijke plaatsen werden bij de door
zoeking van de bagage der reizigers ille
gale geschriften gevonden.
De mislukte samenzwering in Spanje.
Omtrent het laatste mislukte complot in
Spanje deelde minister-president Azana
mede, dat de beweging een zuiver bur
gerlijk karakter droeg. De voornaamste
aanstokers zijn reeds gearresteerd. Pre
ventieve arrestaties waren noodzakelijk
om erger te voorkomen.
Volgens binnengekomen berichten zou
den tot dusver in Spanje niet minder dan
500 personen in hechtenis zijn genomen.
Hongerstaking gestaakt.
De 486 communistische gevangenen,
te Helsingfors (Finland), die op
20 Juli in hongerstaking waren ge
gaan, omdat aan hen niet de voorrech
ten van politieke gevangenen werden ver
leend, hebben wederom voedsel tot zich
genomen.
Eenige der gevangenen, waaronder
vrouwen, waren reeds enkele dagen tevo
ren kunstmatig gevoed, terwijl sommige
gevangenen na drie dagen de hongersta
king opgaven. De gevangenen hebben met
hun betooging niets bereikt, daar er geen
verandering in hun behandeling zal wor
den gebracht.
Is de ex-Keizer rijk?
Daar in den laatsten tijd de Duitsche
bladen weer berichten over het vermogen
van den vroegeren Duitschen keizer ge
bracht hebben, waarin beweerd wordt,
dat dit vermogen 700 millioen mark zou
bedragen, heeft de administratie van het
Pruisische koningshuis opnieuw een ver
klaring gepubliceerd, waarin vastgesteld
wordt, dat dit vermogen nog geen tiende
gedeelte van het genoemde cijfer bedraagt.
Het vermogen van het Pruisische ko
ningshuis is uit het verdrag met den
Pruisischen staat van 6 October 1925 be
kend. Het koningshuis heeft onder de
toenmalige omstandigheden van 5/6 van
zijn particuliere vermogen afstand ge
daan ten gunste van den staat en moet uit
het overgebleven gedeelte het onderhoud
van 17 prinselijke huishoudingen met 49
personen bekostigen, benevens de talrijke
ambtenaren en het overige personeel on
derhouden, dat het koningshuis uit den
staatsdienst heeft overgenomen.
Hoe krijgt men stipte belastingbetalers?
Een honderdveertigtal Fransche Ka
merleden heeft een wetsontwerp inge
diend, dat de Kamer in de a.s. zitting zal
behandelen. Het ontwerp heeft ten doel te
bewerkstelligen, dat de belasting-betalers
regelmatig aan hun verplichtingen vol
doen. Volgens niet-officieele opgaven zou
den thans slechts ongeveer drie millioen
van de 1114 millioen belastingbetalers aan
dezen eisch beantwoorden.
Bedoeld wetsontwerp bepaalt, dat allen
die aangifte doen voor de belasting, on
geacht of zij belasting moeten betalen of
niet, een kaart krijgen, zonder welke het
niet mogelijk is een bankrekening te ope
nen, een safe te huren, dividenden te in
nen, acten te doen registreeren, pensioe
nen of zelfs salarissen in ontvangst te
nemen.
Mevr. Göbbels treedt af als mode-
dictatrice van Duitschland.
Mevrouw Göbbels, Hitler's minister van
Mode, die tot taak had de Duitsche vrouw
af te brengen van de Fransche mode en
haar weer terug te voeren tot kleeren van
Duitsch maaksel, meer geschikt voor de
keuken en de kinderkamer, heeft haar
functie neergelegd.
Voor het aftreden werd geen reden op
gegeven.
Mevrouw Göbbels had de opdracht ge
kregen een nieuwe mode te ontwerpen
voor vrouwen en jonge meisjes. Alleen
in Duitschland gemaakte kleeren moch
ten gedragen worden. Kleeren naar Fran
sche mode waren verboden en mevrouw
Binnenland.
"Wetsontwerp inzake het uniformverbod
ingediend.
Kerkbrand te Leiden.
De uitvoer van aardappelen naar Enge
land.
Buitenland.
Het Italiaansche eskader op de terugreis.
Twee noodlandingen.
De Belgische kroonprins over de koloniale
politiek.
Gandhi's plannen.
Razzia in Duitschland.
Göbbels moest het voorbeeld geven aan
de Duitsche vrouwen wat betreft de plich
ten van de huisvrouw in de keuken en
kinderkamer.
Mevrouw Göbbels gehoorzaamde, maar
de Duitsche meisjes meenen, het recht te
hebben, haar opschik naar persoonlijk
inzicht te kiezen.
Korte Berichten.
Bij den door den franschen staaf
gesubsidiëerden woningbouw in het De
partement van de Seine is .een schan
daal aan het licht gekomen, .waarbij de
Fransche staat en het Departement voor
een bedrag van 22 millioen francs blij
ken te zijn opgellbht, en (lat geleid heeft
tot het in staat van beschuldiging stel
len van een aantal vooraanstaande per
sonen. v
De politie heeft gisteren jten Noor
den van Berlijn bij Sumnet jen Mehleri-
beofc een onderzoek ingesteld in /de ten
tendorpen, die daar aan de pieren zijn
ontstaan. Zij vond o.a. voorbereidingen
voor een nietjwe uitgave van de com
munistische „Rote Fahne" en verder .do
cumenten en wapens. Een deel wan de
tentbewoners werd gearresteerd.
Volgens ontvangen berichten' zijn
de suikerplantages nabij Mopra aan dé
Zambesi in Portugeesch Oost-Afrifca,
door enorme zwermen sprinkhanen na
genoeg verwoest. Met man en macht
wordt aan de bestrijding van deze plaag
gewerkt.
Een bericht uit Koningsbergen
meldt: Thans zijn 30 districten ,van da
provincie Oost-Pruisen vrij van werk-
loozen.
EERSTE KAMER.
De Eerste Kamer heeft gisteren niet
minder dan 29 ontwerpen van wet z.h.st.
aangenomen.
Hierbij waren o.m. de voorstellen tot:
Regeling van den invoer van versch,
gekoeld en bevroren rund- en kalfs-
vleesch;
van den invoer van rijwielbuiten- en bin
nenbanden;
van den invoer van porselein, fijn en
sanitair aardewerk en muur- en wand-
tegels;
van den invoer van kousen en sokken;
van den invoer van tapijten, tapijtgoed,
karpetten, loopers, kleedjes en matten;
van den invoer van naaigaren;
van den invoer van tafel- en servetgoed,
handdoeken en ander huishoudgoed, zoo
wel afgepast als aan het stuk; beddela-
kens en sloopen;
van den invoer van schoeisel en leest-
klaar schoenwerk;
van den invoer van bedrukte, geverfde
en bontgeweven katoenen manufacturen;
van den invoer van boter;
van den invoer van wollen en halfwollen
stoffen, van tricotgoederen en van boven-
kleeding;
en verder een ontwerp tot wijziging
van de wet van 24 Mei 1924 houdende be
palingen ter wering van voor planten
schadelijke dieren en van plantenziekten
bij in- en doorvoer van droge bollen, knol
len en wortelstokken van bloemgewassen.
De financieele moeilijkheden te Zaandam.
Ten einde bet overleg tusschen de par
tijen te bevorderen, is besloten de op Don
derdag uitgeschreven raadsvergadering,
waarvoor de leden de agenda reeds had
den ontvangen, niette doen doorgaan. Ver
moedelijk zal nu de eerstvolgende raads
vergadering worden gehouden op Maan
dag a.s.
Gistermiddag zijn B. en W. nog weer
bijeen geweest ter bespreking van de
brandende kwestie. Naar de „N. R. Gt."
verneemt, is de toestand van de geldmid
delen der gemeente van dien aard, dat
men het niet heel lang meer zonder hulp
van buiten zal kunnen stellen.
Van de zijde der „burgerlijke" raadsle
den is, naast andere voorstellen tot dek
king van het geraamde tekort van
f 101,000 op de begrooting voor 1933,
voorgesteld op de bezoldiging van de amb»