WRK3LEY
Parol bij Doorzitten - Zonnebrand - Stukloopen
s
MAANDAG 24 JULI 1933
DAGBLAD VOOR DE PROVINCIE ZEELAND
47e JAARGANG - No.
Iftïï
1P
s
1 s P I
I a
ra
f>§
2rs
;»i
ll
e
lil
ïtMlM
m%u
I S
¥<8.1
Buitenland.
Binnenland.
Belangrijkste Nieuws.
Zeeuwsch Profetenbrood
Uit de Provincie
8-ÏSSS
fJ g g
'J*
'3 V
g'
CD
S§ E E-
&S 3
3 tr £2 M
3
:8
er
(O
M«:g;
P (ra
CD
3
-og
e-S B.g.8
5 Et. ET 5?
s ig.g.B
g S-§ k&
a <L er B. ffi
p-
f
Cn
Oï
CD
£2:
n
i
s 23
i J. ®-»?a
(P M r
P-S"
Kgfe-
s g-l
13.
CD
c-*-
E'
e-t
F
S»
pc
°g
f*
f
:£3
2 TO
P
Co pj P
p„
pc M
e> o 5
g ö- -
P-i
pc 2 K
n S
r&s-e
s-Ë
S- 21
CD <Tr
v—(D
PTCD
m °S
cd Pi:
P P F-
pc
ttg g
cp v-
- w
tr S-®?
m -
1
CD /rj
P T
ISS'B.S
,.5 fp a. ®q p
g-E o t
o, e g-
CP <i pj P-1
h2 P-rro
-g S-g.Sg.'S}
P K*
M c
J cd
2
<j P> He- ^2
JI 8 6:2 g
g (3 m R
g-d a
g. er
NPg^S
6. 3 er
td« g.
CD •--PT
- S 3. p
p p
CD
i— M B N
p P- p O'
p tri p S. o
age, -
•ra O w
2, g S
'£gj
te:
g-S
.s-1
■.Pc p
p- d er
1 a
«ff»
te" S-
s-IS
g sra
p. <J -
ip p
ra p
P pc
<1
CD co
'S.S
3'
■3
CQ.
fi CD P-
cl P CP
ö-
2-1 cp
CD lj JA
b"
CD O
p W
ra
ag
ap,E
■B
E
Uitg.: N.V. Uitgevers-Maatschappij Auctor et
Emergo" ter exploitatie van het blad „De Zeeuw".
Bureaux Lange Vorststraat 70, Goes.
Telefoonnummer 11.
Postchèque en Girorekening 44455.
Bijkantoor Middelburg, Lange Burg. Telef, 259.
Directeur-Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA.
De Zeeuw
Abonnementsprijs f 2.50 per kwartaal,
weekabonnementen voor Middelburg, Goes en
Vlissingen f0.20. Losse nummers 5 cent.
Advertentiën 30 cent per regel. Ingezonden
mededeelingen 60 cent per regel. Kleine
Advertentiën Dinsdags en Vrijdags f0.75, bij
vooruitbetaling. Onder letter of motto f 0.85.
Bij contract belangrijke korting.
*a* Gevaar voor da democratie.
Door wat zich thans in de hoofdstad
afspeelt, wordt wel zeer fel belicht de die
pe afgrond waarheen de valsche
democratie, zooals die door de S. D. A. P.
geprogageerd wordt, ons voert.
De sociaal-democraten hebben in Am
sterdam grooten invloed gekregen. De
roode fractie in den Raad was zoo sterk
geworden, dat haar invloed zich ook wel
af moest teekenen in het Dagelijksch Be
stuur.
En de gevolgen daarvan zijn niet uitge
bleven. De gemeentehuishouding is op de
meest royale wijze opgezet. Men leefde uit
de ruime hand, wat vooral uitkwam in
de salarieering van het gemeentep.erso-
neel.
Een tijdlang ging dat goed. In de rijke
jaren, toen de middelen ruim vloeiden
had Amsterdam geen last. De begrootin
gen konden vrij gemakkelijk sluitend wor
den gemaakt, dank zij mede de onge
kend hooge bedrijfswinsten, die in andere
gemeenten als indirecte belastingen, waar
door in de eerste plaats de minst draag-
krachtigen worden getroffen, werden ver
oordeeld.
Maar toen is er een kentering gekomen.
Met de overschotten was het gedaan. En
toen ontbrak bij de roode heeren zooal
niet de wil, dan toch den moed om het
roer om te gooien en te doen wat gedaan
moest worden.
Men leefde op hoop van betere tijden.
De wind zou wel weer draaien. Op hoop
van zegen ging men verder, zonder in te
grijpen.
Tot de zaak hopeloos vastliep.
Aangenomen kan worden, dat de roode
wethouders wel zooveel inzicht en plichts
besef hadden, dat zij, toen het schip ging
zinken, mee aan de pompen wilden gaan
staan.
Maar toen bleek, dat ze niet moch
ten. De „partij-instanties" verboden het.
Toen een paar van de knapste Soc. Dem.
raadsleden den moed hadden voor ingrij
pende maatregelen te stemmen, werden ze
kort en goed aan den dijk gezet. Raadsle
den, die z e 1 f denken en doen, kan de S.
D'. A. P. niet gebruiken.
Maar daarmede waren de moeilijkheden
niet opgelost. Tenslotte heeft daarom de
minderheid van het college van B. en W.
gesteund door de meerderheid van den
Raad gedaan wat noodzakelijk was.
In gewone omstandigheden zou daar
uit gevolgd zijn, dat de onwillige wethou
ders gingen aftreden. Maar in Amsterdam
sprak dat niet vanzelf. Ook daarover
mochten de heeren die zich als zetbazen
van de partij beschouwen en die ook als
zoodanig worden behandeld, niet zelfstan
dig beslissen, maar zij hadden af te wach
ten wat over hen door de Federatie
zou worden beslist.
Deze heeft nu eindelijk gesproken. De
partij-orders zijn afgekomen. De roode
wethouders hebben opdracht gekregen
ontslag te nemen, niet omdat het belang
van de stad dit eischt, maar omdat men
meent, dat op deze wijze het p a r t ij-
belang het best gediend wordt en men
hoopt zoo de kiezers beter in de hand te
kunnen houden.
Het is een droeve vertooning. Een be
spotting van de ware democratie.
Men maakt zich bezorgd over 't steeds
meer doordringen van de Nat. Socialis
tische gedachte.
En men schijnt niet te beseffen, dat het
de zoogenaamde democraten zijn,
die de democratie vermoorden en de pro
paganda voor richtingen als het Nat. So
cialisme bevorderen.
Geen grooter gevaar voor de gezonde
democratie dan deze zoogenaamde
democratie.
Het communisme in Duitschland.
Goering onderbreekt zijn vacantie.
De Pruisische minister-president Goe
ring heeft zijn vacantie tijdelijk onderbro
ken en is per speciaal vliegtuig op Tem
pelhof aangekomen.
In den namiddag begaf Goering zich
naar het Pruisisch departement van jus
titie, waar hij de pers ontving.
Ik heb mijn vacantie onderbroken, al
dus Goering en een buitengewonen mi
nisterraad bijeengeroepen en u vervolgens
hierheen ontboden, om over een zeer ern
stige kwestie klaarheid te brengen.
Het is gebleken, dat de vijand van den
staat slechts schijnbaar totaal over
wonnen is. Blijkbaar als gevolg van ze
kere omstandigheden, die den indruk
wekten, als waren wij toegeeflijker gewor
den, stak het communisme, dan hier dan
daar, den laatsten tijd weer brutaler het
hoofd op.
Zoo zagen wij, dat de aanvallen op
S.A.-mannen weer talrijker worden en
dat in een volle rechtzaal dezer dagen een
S.A.-man overvallen werd. Het is zelfs
gebeurd, dat op den openbaren weg uit
Ingezonden Mededeeling.
een auto met communisten politie-agen-
ten werden neergeschoten.
Ik heb bij het vernemen van deze mis
daden besloten, geen dag langer te wach
ten, maar nu met ijzeren vuist in te grij
pen:
Wie zich in de toekomst nog aan een
drager van het staatsgezag vergrijpt of
aan een lid van de nationaal-socialisti-
sche beweging, hij moge weten, dat hij
zijn misdaad met zijn dood zal boeten.
En het is daarbij volkomen voldoende,
dat de dader het plan heeft gehad zijn
misdaad uit te voeren; de straf zal volgen,
ook al heeft hij het slachtoffer, dat hij
zich uitkoos, niet gedood, doch slechts
kunnen wonden.
En, voor zoover de wetten in dit opzicht
ontoereikend zijn, hebben wij er vandaag
voor gezorgd, dat in de toekomst de
rechtspleging te dien aanzien een zeer
snel en effectief verloop zal hebben.
Russische fabrieken betalen geen loon
meer.
Naar de „Times" verneemt, worden de
loonen en salarissen der Russische arbei
ders en ambtenaren in de laatste weken
in 't geheel niet of met groote vertraging
uitbetaald. De suikerfabriek te Kharkow
is reeds 3 millioen roebel schuldig aan
het personeel en de mijnen in het Oeral-
gebed niet minder dan 10 millioen.
De sovjet-pers werpt de schuld van den
slechten gang van zaken op de directeu
ren der fabrieken. Velen van hen zijn
reeds wegens „sabotage" veroordeeld.
De fabrieken, die niet zooveel producee-
ren als bij de begrooting is geraamd, ont
vangen geen geld om de arbeiders uit te
betalen. Om aan het dreigend spook van
honger en gebrek te ontkomen, ontvluch
ten de arbeiders dan het industriege
bied, waarna de fabriek wegens gebrek
aan werkkrachten nog moeilijker de voor
geschreven hoeveelheid goederen kan
produceeren.
De Gepoe-agenten controleeren scherp
alle paspoorten in de treinen en op de
booten, zoodat het voor de arbeiders zeer
moeilijk wordt, de fabrieken te ontvluch
ten.
Het grootste schip ter wereld.
Volgens de „Daily Telepraph" kan
binnenkort de hervatting van de werk
zaamheden verwacht worden voor den
bouw van het grootste schip ter wereld,
voor rekening van de Gunard Line.
Het blad meent te weten, dat het schip
zelfs reeds in het komende voorjaar van
stapel zal kunnen loopen. Het nieuwe
schip, waarvoor de regeering een groote
subsidie verstrekt uit werkverschaffings
oogpunt, zal grooter en sneller zijn dan
het Fransche reuzenschip „Normandië".
In de oorspronkelijke bouwplannen
zijn den laatsten tijd weer tal van verbe
teringen aangebracht.
De Amerikaansche graanbeurzen gesloten.
Naar vernomen wordt heeft Roosevelt
geen enkele maatregel op het oog in ver
band met de geweldige koersdaling op de
effectenbeurs en is hij van meening dat
aan de fluctuaties der effectennoteeringen
veel te veel notitie wordt genomen.
Roosevelt's aandacht gaat meer uit
naar een stijging van de koopkracht der
werknemers, het ongedaan maken van
de stijging der prijzen en hij werkt met
haast aan een gigantisch program voor
openbare werken.
Roosevelt is dan ook niet voornemens
de de speculatiekoorts op de beurzen der
Vereen. Staten door eenigerlei wettelijke
maatregelen te beïnvloeden. Roosevelt
verklaart, dat hij verheugd is over het
stijgen der prijken voor landbouwproduc
ten in de afgeloopen maanden.
De Board of Trade heeft besloten dat de
operaties van den termijnmarkt in gra
nen Zaterdag gesloten zouden blijven. De
Board of Trade te Duluth en Mineapolis
hebben een zelfde beslissing genomen, De
graanbeurs te Kansas Cily bleef ook ge
sloten.
Alle handelaren in granen zijn voor een
conferentie op vandaag naar New York
bijeengeroepen, teneinde maatregelen te
bespreken, die genomen moeten worden
voor de handhaving van de prijzen voor
de boeren.
Een Oceaanvluchi
Het echtpaar Mollison is van Pendine
Sands gestart voor de vlucht over den
Oceaan.
Boerenstaking In Sleeswijk.
De boeren in Noord-Sleeswijk hebben
besloten een productie-staking af te kon
digen.
Deze staking schijnt onder nationaal-
socialistischen invloed te staan.
De staking op Zondag is bedoeld als
een proteststaking en een waarschuwing
aan de regeering, dat maatregelen moeten
worden genomen in verband met den
nood der boeren.
De geslaagde vlucht om de wereld.
De Amerikaansche wereldvlieger Wiley
Post is Zondagmorgen 5 uur M.E.T., op
het vliegveld Floyd Bennet nabij New-
York vlot geland. Hij heeft hiermede zijn
wereldvlucht volbracht en daarbij zijn
eigen record verbeterd met 20 uur.
Het vliegveld was door schijnwerpers
fel verlicht, toen Post een uur vroeger dan
men verwacht had te New-York aan
kwam. Een menigte van 50.000 menschen
had zich op het vliegveld verzameld om
den vlieger te verwelkomen.
De oogst In Frankrijk.
In Frankrijk wordt een goede oogst
verwacht, zij het minder goed dan het vo
rige jaar. In het algemeen staat het ge
was er gunstig voor. Een ruimer gebruik
van meststof zou het rendement verbeterd
hebben, maar de boer moest het gebruik
bij gebreke aan geld beperken. Meer dem
een goed gemiddelde belooft de oogst niet
te worden.
Voor de haver zijn de vooruitzichten
minder bemoedigend en het hooi is kort
en weinig overvloedig. Omtrent den bie-
tenoogst kan pas over een goede maand
uitspraak worden gedaan. De aardappe
len beloven een even rijke opbrengst als
in 1932. De vruchtboomen staan er prach
tig bij en inzake den wijnbouw luiden de
voorspellingen eveneens gunstig.
Een zilveraccoord bereikt?
Naar gemeld wordt zou thans tusschen
een tiental landen een accoord bereikt zijn
ten aanzien van den verkoop vein zilver.
Men verwacht, dat morgen de ondertee-
kening van het verdrag zal kunnen plaats
hebben.
Overvloedige perziken-oogst.
Uit Genua wordt gemeld, dat de perzi-
kenoogst dit jaar zóó overvloedig is, dat
deze vruchten langs heel de Riviera ver
kocht worden tot een prijs van 20 cente-
simi (234 ent.) per Kg.
De badgasten in de verschillende kust
plaatsen profiteeren ook van de gelegen
heid, om met hun zomervacantie tevens
een vruchtenkuur te verbinden.
Aardbeving In Anaioliü.
Een aardbeving welke met meer of min
der hevigheid gedurende twee maanden
de streek teisterde, heeft de stad Dadia in
de nabijheid van Moeglai Anatolië, geheel
in puin gelegd.
Slechts drie of vier huizen staan nog
overeind. De bewoners der stad zijn in
tenten gaan wonen.
Korte Berichten.
De rechtbank te Innsbruök heeft een
fabrieksarbeider tot drie weken hechte-
nis veroordeeld, omdat hij zijn hoofdhaar
op een zoodanige wijze had laten knip-
pen,, dat er een hakenkruis was ont
staan.
In Dortmund, Bochum, Wattenscheid
en Laxigendreer zijn opnieuw een aantal
communisten in hechtenis genomen. Ook
zijn een aantal geweren en andere wape
nen, die op geheime plaatsen verborgen
waren, in beslag genomen.
Reuter meldt uit Rome, dat generaal
Gazzera, minister van oorlog, op zijn ver
zoek van zijn functe is ontheven. Hij be
heerde zijn portefeuille sedert meer dan
vijf jaar. De leiding van het departement
werd aan Mussolini opgedragen.
Op 3 Augustus zal te Odessa het
33.000 ton groote Italiaansche stoom
schip „Roma" binnenloopen. Aan boord
bevinden zich verscheidene honderden
Italianen en Amerikanen, die een bezoek
aan Rusland zullen brengen. Te Odessa
en te Moskou zulleu zij hijzonder feeste
lijk worden ontvangen.
i Boven Berlijn ontlastte zich een
zwaar onweder, dat met een zware wolk
breuk vergezeld ging. De brandweer werd
tallooze malen ontboden om ondergeloo-
pen kelders en woningen leeg te pompen.
iTe Bremen is de leider van een
Joodsche organisatie in hechtenis geno
men, die verdacht wordt, berichten ,over
de Jodenvervolging in Duitschlandi naar
het buitenland te hebben gezonden.
Ingezonden Mededeeling.
IN DE MOND
IS LEKKER EN
GEZONDt
De fnancieele moeilijkheden te Zaandam.
In de Zaterdag gehouden vergadering
van B. en W. van Zandam heeft het col
lege zich opnieuw bezig gehouden met de
vraag of het mogeli.k zou zijn, en op welke
wijze, tegemoet te komen aan de verlan
gens der regeering, dat op de begrooting
voor 1933 alsnog f 100.000 wordt bezui
nigd.
In dit verband werden eenige voorstel
len tor tafel gebracht, die aan den Raad
zullen worden voorgelegd.
Voor dit doel zal de gemeenteraad te
gen Donderdag a.s. bijeengeroepen wor
den.
Van welken aard deze voorstellen zijn,
daaromtrent kon de burgemeester aan de
pers nog geen mededeelingen doen.
Ver. van Nederlandsche Gemeenten.
In de vacatures in het dagelijksch be
stuur van de Ver. van Ned. gemeenten,
ontstaan door het uittreden van de heeren
Mr Dr W. G. A. v. Sonsbeeck en G. F.
Klaar, resp. burgemeester van Breda en
secretaris van Enschedé, zijn door het be
stuur benoemd de heeren A. Verdijk en C.
A. vanWoelderen, resp. burgemees
ter der gemeente Eindhoven en Vlissin
gen.
De Nederlandsch Spoorwegen.
Blijkens mededeeling der Nederland
sche Spoorwegen bedroegen de geschatte
ontvangsten in Juni f9.319.232' (v. m.
f 9.135.700, v. j. f 11.150.634). In het eer
ste halfjaar hebben de ontvangsten totaal
f 57.936.157 bedragen tegen f 69.017.969
in het overeenkomstig tijdvak van 1932,
zoodat zij dus belangrijk zijn verminderd.
Tegen partij-uniformen.
Het Gentrum verneemt, dat binnen en
kele dagen de indiening van een wets
ontwerp te verwachten is, dat-een verbod-
van partij-uniformen zal inhouden.
De soc.-dem, wethouders treden af.
In de afgeloopen week hebben alle Am-
sterdamsche afdeelingen van de S.D.A.P.
vergaderd om een beslissing te nemen
over het advies van de Raadsfractie en
van de Federatie, er toe strekkende, dat
de heeren De Miranda, Polak en Boek
man, naar aanleiding van het gebeurde
bij het debat over de jongste loon voor
dracht, hunne wethouderszetels ter be
schikking van den Raad zullen stellen.
Met groote meerderheid is in nagenoeg
alle afdeelingen het advies aanvaard. De
afgevaardigden, voor de a.s. Maandag 24
Juli te houden gedelegeerdenvergadering,
die de eindbeslissing neemt, gekozen, heb
ben bindend mandaat, zij moeten als de
legatie stemmen volgens de besluiten der
ledenvergaderingen.
Het pleit is dus beslist.
De drie wethouders zullen nu spoedig
aan den Raad kennis geven van bun
heengaan uit het college van B. en W.,
welk ontslag evenwel zal ingaan op een
bepaalden datum in September, ten einde
den Raad het bijeenkomen in Augustus te
besparen.
Loongeschil landbouwbedrijf Gronlngen-
Drente.
De arbitrage-commissie inzake het loons
verschil in het landbouwbedrijf Gronin-
gen-Drente heeft in baar Vrijdag gehou
den laatste bijeenkomst de volgende be
slissing genomen:
D'e door de werkgevers voorgestelde
loonsverlagingen van 10 tot 15 pet. gaan
te ver, doch het is billijk, dat uur- en stuk-
loonen in dier voege worden verlaagd, dat
Binnenland.
Vreeselijk ongeluk op een onbewaakten
overweg te Barneveld. Drie dooden.
Het ontslag der Amsterdamsche roode
wethouders staat nu vast.
Het douaneverdrag met Duitschland.
De Gasthuiskwestie te Goes.
Buitenland.
Scherpe maatregelen in Pruisen tegen de
communisten.
Eén zilveraccoord bereikt?
De Amerikaansche graanbeurzen gesloten.
het gemiddelde loonsbedrag daalt met 634
pet., zooveel mogelijk met handhaving van
een minimum-uurloon voor volwassen
mannen van 25 cent.
Naar dit richtsnoer zullen partijen voor
elk district loonregelingen hebben te ma
ken. Mocht dit in een bepaald district niet
gelukken, dan zal het scheidsgerecht daar
voor een nadere uitspraak doen.
Indien de omstandigheden, met name
wat betreft kosten van levensonderhoud
en regeeringssteun voor het landbouwbe
drijf, zich belangrijk mochten wijzigen,
dan staat voor. beide partijen een vrij en
hernieuwd beroep open op het scheidsge
recht, teneinde tot tusschentijdsche her
ziening der loonen te komen.
Verstoorde feestvreugde te Arnhem.
De feesten ter gelegenheid van het 700-
jarig bestaan van de stad Arnhem, die
thans een week duren, zijn door ernstige
wanklanken verstoord. Onder de winke
liers in de binnenstad is ernstige ont
stemming gerezen, doordat de burgemees
ter geen toestemming wilde verleenen voor
vermakelijkheden op mime schaal in di
verse stadswijken, als gevolg van het feit,
dat B. en W. aan de organisatoren van
het Lunapark (het officieel herderikings-
comité) het monopolie van de vermake
lijkheden hadden verleend. De drukte in
vele winkelstraten bleef daardoor beneden
verwachting. Verschillende winkeliers en
buuTtvereenigingen hebben in de laatste
dagen bij B. en W. aangedrongen op toe
stemming voor meer vermakelijkheden,
doch Zaterdag hebben B. en W. dit ver
zoek definitief afgewezen. Gevolg was,
dat winkeliers van een aantal straten be
sloten, de straatversieringen weg te halen,
Onder de tonen van den treurmarsch van
Chopin zijn de slingers en versieringen in
de Koningsstraat (waar het gemeentehuis
is gelegen) verwijderd, terwijl de vlaggen
werden binnen gehaald. Zooals begrijpelijk
was er veel belangstelling van de zijde van
bet publiek, terwijl de politie een oogje in
het zeil hield. Andere straten zullen dit
voorbeeld volgen. Men overweegt zelfs in
de Koningsstraat rouwfloers aan te bren
gen.
Minister Slotemaker de Bruine in de
Limburgsche mijnstreek.
Vrijdag heeft de minister van Sociale
Zaken, Prof. Slotemaker de Bruine, ver
gezeld van twee van zijn adviseurs, de
heeren Verwey en Geelen, zijn aangekon
digd bezoek gebracht aan Heerlen. Het
gemeentebestuur heeft de bezoekers ten
gemeentehuize verwelkomd.
In zijn antwoord wees Z. Exc. er op,
dat de regeering met groote belangstelling
volgt, hetgeen er in Limburg plaats heeft
en de menschen wil doen gevoelen, dat zij
leven in het beproefde en toch zoo goede
vaderland. De minister merkte voorts op,
dat er thans ook menschen zijn, die voor
Limburg belangstelling toonen, welke be
langstelling Limburg niet waardeert; de
regeering daarentegen prijst bet in de
Limburgers, dat zij deze belangstelling
afwijzen.
De aanwezigheid van Spr. in de hoofd
stad van de mijnstreek is een bewijs er
van, dat de regeering terdege belang stelt
in hetgeen er in Limburg plaats heeft.
Hierna had de minister een onderhoud
met mgr. Dr Pools, met de mijndirecteu-
ren en de vertegenwoordigers van de ver
schillende mijnwerkersorganisaties.
Ingezonden Mededeeling.
HET ECHTE van NJ„ PETERSE
Patissier) L, Delft Middelburg.
Onweer op Walcheren.
Te Koudekerke zijn tijdens 'ton
weer van Vrijdagavond gedurende 5 mi
nuten groote hagelsteenen neergevallen,
waarvan sommige een middellijn hadden
van 2 c.M. Bij verschillende ingezetenen
werden hierdoor ramen en dakvensters
vernield.
Ook te Biggekerke vielen er ijzer
harde hagelsteenen, waaronder er waren
ter grootte van duiveneieren. Bladeren en
