Doorzitten
WOENSDAG 19 JULI 1933
DAGBLAD VOOR DE PROVINCIE ZEELAND
47e JAARGANG - No. 24§
Buitenland
Binnenland.
Kent gij uw kinderen eigenlijk wel
Belangrijkste Nieuws.
Uitg.: N.V. Uitgevers-Maatschappij „Luctor et
Emergo" ter exploitatie van het blad „De Zeeuw".
Bureaux Lange Vorststraat 70, Goes.
Telefoonnummer 11.
Postchèque en Girorekening 44455.
Bijkantoor Middelburg, Lange Burg. Telef. 259.
Directeur-Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA.
Ve Zeeuw
Abonnementsprijs f 2.50 per kwartaal,
weekabonnementen voor Middelburg, Goes en
Vlissingen f0.20. Losse nummers 5 cent.
Advertentiön 30 cent per regel. Ingezonden
mededeelingen 60 cent per regel. Kleine
Advertentiën Dinsdags en Vrijdags f0.75, bij
vooruitbetaling. Onder letter of motto f 0.85.
Bij contract belangrijke korting.
Op den goeden weg.
Met de bezuiniging op de onderwijs-
uitgaven, waartoe door Minister Mar-
chant een wetsontwerp was ingediend,
komen we op den goeden weg.
Voor de bezwaren door de pers en in
de Kamer tegen het ontwerp ingebracht,
is de Minister niet doof gebleven.
Op meerdere punten zijn niet onbe
langrijke wijzigingen aangebracht.
Aan het bezwaar van de verdubbeling
der aantallen leerlingen, benoodigd voor
de oprichting van een bijzondere school,
wordt tegemoet gekomen door de getallen
anderhalf maal zoo groot te stellen.
Verder wordt de maximum-afstand die
kinderen naar de naastbijgelegen school
moeten gaan teruggebracht van zes op
vijf K.M.
Voorts wordt de bepaling, dat aanzien
lijke toeneming of verplaatsing der be
volking tot schoolstichting aanleiding kan
geven uitgebreid in dien zin, dat ook an
dere gewichtige omstandigheden in aan
merking kunnen worden genomen.
En tenslotte en dat is van zeer groot
belang wordt tegemoet gekomen aan
het bezwaar, dat gelegenheid tot beroep
ontbreekt.
Nog niet alle gevaarlijke haakjes zijn
verwijderd.
Maar we (komen zoo toch op den goe
den weg.
Voorzichtig.
Minister Marchant heeft bij de indie
ning van zijn bezuinigingsontwerp met
nadruk betoogd, dat hij aan het beginsel
der vrijheid van onderwijs en aan dat der
financieels gelijkstelling op geen enkele
wijze tekort wil doen.
Dit kan van velen zijner geestverwanten
die het ontwerp verdedigen, niet worden
gezegd.
Zoo betoogt b.v. „De Vrijzinnig-Demo
craat" in strijd met de feiten, dat de bij
zondere scholen een onbehoorlijk gebruik
maken van de wettelijke bepalingen, met
als gevolg opdrijving der uitgaven.
Dit wordt neergeschreven, terwijl toch
volgens de laatste bekende gegevens uit
de overheidskassen voor gewoon en voor
uitgebreid lager onderwijs per jaar en per
leerling wordt uitgegeven bij het open
baar onderwijs f 120 en bij bet bijzonder
onderwijs f96.
In betzelfde blad wordt verder betoogd,
dat door de onderwijspacificatie bet volk
is verscheurd, bet platteland vergiftigd,
de financiën der gemeenten in deplorabe-
len toestand gebracht enz. waarom bet
dan ook aan bet slot heet: „weg met dit
vergiftigde wanproduct van 1920".
- Waar in een thans invloedrijk orgaan
zulk een toon wordt aangeslagen, is het
duidelijk dat bij de beoordeeling van be
zuinigingsmaatregelen groote voorzich
tigheid geboden is.
Bezuiniging is- noodig. Maar aan de nog
altijd zeer betrekkelijke gelijkstelling moet
niet worden getornd.
Balbo's terugreis.
Balbo heeft verklaard, dat hij met het
eskader van New-York via de Azoren
naar Italië zal terugvliegen.
Vermoedelijk zal hij a.s. Zaterdag uit
New-York vertrekken.
Naar intusschen een telegram uit Chi
cago meldt, heeft generaal Balbo ver
klaard, dat de route die het Italiaansche
eskader op den terugweg zal volgen, nog
met was vastgesteld. Hij voelde er veel
voor, een meer „avontuurlijken" weg te
volgen, doch thans is hij nog bezig, de
verschillende routes te bestudeeren.
Het schijnt vast te staan, dat bet es
kader morgen uit Chicago vertrekt en
over het meren- en kanalengebied naar
New-York zal vliegen, waar Balbo eeni-
gen tijd denkt te blijven, teneinde gele
genheid te hebben een bezoek te brengen
aan president Roosevelt te Washington.
In deskundige kringen worden de kos
ten van de Oceaanvlucht van het eskader
van generaal Balbo geraamd op ongeveer
40 millioen lire. De kosten, die onderweg
worden gemaakt, waarbij o.a. is inbegre
pen het stationeeren van trawlers in den
Atlantischen Oceaan worden geschat op
ongeveer 700.000 lire die gedekt worden
uit de opbrengst van de speciale lucht
postzegels.
In een interview met een vertegenwoor
diger van de „Associated Press" ver
klaarde generaal Balbo, dat het succes
van zijn vlucht het gevolg is van de uit
stekende organisatie, de goede discipline
onder de manschappen en het perfecte
werk der vliegbooten.
Hij zeide van meening te zijn, dat zijn
vlucht bewezen heeft, dat zwaarder-dan-
lucht-vliegtuigen de eenige practische
toestellen zijn voor vluchten over den lan
gen afstand.
Italië, aldus Balbo, beeft sinds zeven
jaar geen bestuurbaar luchtschip meer
gebouwd en thans heb ik het overtuigend
bewijs, dat mijn meening juist was."
Aan het slot van bet onderhoud ver
klaarde generaal Balbo nog, dat bij na
zijn terugkeer te Rome waarschijnlijk
plannen zou ontwerpen voor een vlucht
rond de wereld.
Naar nader vernomen wordt, zal de
terugtocht van bet eskader van generaal
Balbo over den Atlantischen Oceaan in
de volgende étappes geschieden.
ChicagoNew York;
New-YorkShediac;
ShediacShoal Harbor;
Shoal-HarborValencia (Ierland).
Eventueel kan bij ongunstige weersge-
steltenis de terugweg ook over de Azoren
genomen worden.
Nationaal-socialistische propaganda in
Oostenrijk.
Een groot wit Swastika-teeken, waarvan
de armen eenige bonderden meters lang
zijn, is geschilderd op de loodrechte zijde
van de „Hohe Nock", een der hoogste
bergen van het Sengsen-gebergte in Op-
per-Oostenrijk, waarvan de top 1800 mei-
ter boven den zeespiegel ligt. De plek
waar dit Nazi-embleem is geschilderd is
nagenoeg ontoegankelijk.
De schilders moeten zich voor dit
werkje met touwen van den top omlaag
hebben laten zakken, onder het motto:
de dood of propaganda.
Daar de autoriteiten geen menschenle-
vens in gevaar willen brengen om het
embleem te verwijderen, zal dit blijven
zitten.
Geen Roomsche vakbonden of poliieke
vereenigingen in Duitschland meer
toegestaan.
In het Rijksministerie van Binnenland-
sche Zaken te Berlijn is gisteren een be
spreking gehouden tusschen den direc
teur-generaal Buttmann eenerzijds en de
vertegenwoordigers van het Duitscbe epis
copaat anderzijds. De bespreking gold de
vaststelling der lijst van de toe te laten
Katholieke vereenigingen.
Nu reeds kan worden medegedeeld, dat
een reeks van vereenigingen niet meer
toegelaten zal worden, of zelf tot ontbin
ding zal overgaan.
De overblijvende vereenigingen zijn in
twee groepen ingedeeld. De vereenigingen
van de eerste groep streven uitsluitend
godsdienstige, zuiver cultureele of liefda
dige doeleinden na en zijn aan de kerke
lijke overheid ondergeschikt. Zij worden
in haar inrichtingen en haar werkzaam
heid door het Rijk bestuurd.
Organisaties, die, behalve religieuze,
cultureele en liefdadigheidsdoeleinden,
ook andere waaronder sociale en beroeps
doelstellingen nastreven, kunnen in
staatscorporaties worden ingelijfd. Zij
moeten waarborgen bieden, dat haar
werkzaamheid niets uitstaande heeft met
partijpolitiek of vakvereenigingspolitiek.
Henderson aan het werk.
De president der Ontwapeningsconfe
rentie, Henderson, heeft de buitenland-
scbe pers ontvangen.
Naar zijn meening is zijn bezoek aan
Berlijn van buitengewoon veel nut ge
weest. Hij beeft met Von Neuratb drie
maal en met Nadolny en den rijksminis
ter van de rijksweer Bromberg tweemaal
een langdurig onderhoud over de ontwa
peningskwesties gehad. Zonder de nog
bestaande moeilijkheden te willen verklei
nen, was bij van meening, dat de mee-
ningsverschillen op verschillende punten
waren verminderd. Hij had hoop, dat de
conferentie toch nog een aantal goede re
sultaten zou hebben. Men moet steeds één
ding in het oog houden, wanneer men een
resultaat wil bereiken: een vriendschap
pelijke verhouding tusschen Duitschland
en Frankrijk. Die verstandhouding is de
sleutel voor den toestand in Europa.
Het Pact van Vier, verklaarde Hender
son verder, is zeer toe te juichen, maar
op de onderteekening moet eigenlijk on
middellijk een hartelijk onderhoud tus
schen Daladier en Hitier volgen. Slechts
langs dezen weg zouden de nog bestaande
twijfel en bet wantrouwen uit den weg
kunnen worden geruimd. Zoolang dat
niet gebeurd is, kan bet Pact van Vier
niet tot zijn volle waarde komen.
Henderson zeide, dat hij Woensdag naar
Praag vertrekt. Van Praag zal hij' naar
München komen, waar hij Hitier zal ont
moeten. Daarna vertrekt hij naar Parijs
en vandaar naar Londen. Wellicht zal hij
later nog andere hoofdsteden bezoeken.
Het practlsch einde van de civiele
ongehoorzaamheid in Indië.
Gandhi is gisteren na de tweede tele
grafische weigering van een onderhoud
door den onderkoning van Poona vertrok
ken en zal zich over Bombay naar Alla
habad begeven.
Hij verklaarde, dat Ani, de voorzitter
van de Gongrespartij op de jongste bijeen
komst een verklaring zal afleggen over
bet besluit om de burgerlijke ongehoor
zaamheidsbeweging als politiek strijdmid
del in elk geval 1 Augustus op te geven.
Gandhi beeft in een onderhoud te Bom
bay verder nog gezegd, dat men voorne
mens is een dictator voor geheel Britsoh-
Indië te benoemen, met dictators voor elke
provincie. Hijzelf zou niet als dictator
voor geheel Britsch-Indië optreden. Ook
zal hij zich aan geenerlei daad van bur
gerlijke ongehoorzaamheid schuldig ma
ken zonder vooraf de regeering te waar
schuwen en in geen geval voor 31 Juli.
Het burgemeestersambt niet altijd een
eerebaantje.
Bij de wet tot bezuiniging in het be
heer der gemeenten van April was be
paald, dat in Duitsche plaatsen van niet
meer dan 10.000 inwoners het ambt van
burgemeester, wethouder en raadslid een
eerebaantje moest zijn en niet bezoldigd
zou worden. Thans heeft men, door de
praetijk geleerd, hierin wijziging gebracht
en bepaald, dat ook in steden beneden de
10.000 inwoners het ambt van burgemees
ter of een der andere leidende posten be
zoldigd zal worden en als hoofdbetrekking
zal worden beschouwd. Hiervan mag ech
ter afgeweken worden als zulks zonder
bezwaar mogelijk is. Ook in dorpen van
nog geen 3000 inwoners kan voortaan een
bezoldigd burgemeester worden benoemd
als zulks noodig is, waarbij vooral aan
badplaatsen gedacht is.
De vliegtocht om de wereld.
De Amerikaansche vlieger Wiley Post
is op zijn reis om de wereld in zijn toestel
Winnie Mae, komende van Novosibirsk,
gistermiddag te 15.45 (plaatselijke tijd) te
Irkoetsk geland.
Post wil trachten, hedennacht den tocht
voort te zetten tot Chabarofk.
Korte Berichten.
Perkins, de minister van arbeid,
schat, dat in Juni in de Ver. Staten een
half millioen werkloozen werk gevonden
heeft.
Gemeld wordt, dat de Japansche mi
litaire begrooting voor 1933 met 150 mil
lioen yen is verhoogd. Verder zijn bijzon
dere middelen voor de gas- en luchtbe
scherming ter beschikking gesteld. De Ja-
pansche regeering heeft verklaard, dat
bezuinigingsmaatregelen op 't gebied der
verdediging niet kunnen worden geno
men.
De omzetbelasting.
Naar de „Rotterdammer" verneemt,
zullen als gevolg van het overleg tusschen
r^geering en Kamercommissie in het ont
werp der Omzetbelasting verschillende
wijzigingen worden aangebracht. Zoo zal
het bedrag van één tot vier procent wor
den verhoogd, doch zal deze belasting
slechts éénmaal, n.l. bij de bron worden
geheven, waardoor aan tal van bezwaren
wordt tegemoet gekomen en de controle
zeer zal worden vereenvoudigd.
De omzetbelasting op luxe-artikelen
wordt tot 10 pet. verhoogd. Daarnaast zal
de lijst der vrijstellingen worden uitge
breid.
Steunmaatregelen.
De minister van Economische Zaken
heeft op schriftelijke vragen van dr ir H.
J. Lovinck geantwoord:
Inderdaad is met ingang van het tijd
stip der inwerkingtreding van de steun-
regeling-1933 ten behoeve van verbouwers
van warmoezerijgewassen, in welke rege
ling ook is opgenomen het handhaven van
minimumprijzen op de veilingen, een
soortgelijke, provinciaal werkende rege
ling, welke in Noordholland in het door
Ged. Staten van deze provincie in het le
ven geroepen in- en verkoopbureau voor
tuinbouwproducten was belichaamd, bui
ten werking gesteld en wel op een desbe
treffend voorstel van den minister, da!, de
volle instemming had van Ged. Staten.
Evenals deze gewestelijke regeling voor
ziet de thans getroffen rijksregeling in de
handhaving van minimumprijzen op alle
veilingen; deze handhaving geschiedt op
soortgelijke wijze als krachtens de gun
stig gewerkt hebbende provinciale rege
ling.
De actie van „Het Anker".
„De Telegraaf" meldt, dat er binnen
zeer korten tijd van rijkswege stappen te
verwachten zijn tegen den heer G. A.
Ver steegen, burgemeester van Koog aan
de Zaan, die een leidende rol heeft ge
speeld in het weder verschijnen van „Het
Anker".
„Het Vaderland" verneemt echter, dat
de zaak wel bij de bevoegde autoriteiten
in onderzoek is, maar dat er nog geener
lei beslissing is genomen of er maatrege
len genomen zullen worden, zoodat het
bericht als voorbarig moet worden be
schouwd.
Oud-minister van der Vegte.
Het Ned. Correspondentiebureau deelt
mede, dat blijkens de jongste te 's-Gra-
Ingezonden Mededeeling.
U denkt zeker, dat ze geen peper
munt lusten, omdat die volgens him
zeggen „bitter smaakt". Maar wan
neer U hun KING geeft, zult U be
merken, dat ze er dol op zijn. De
kwestie is, dat de origineel© KING
Pepermunt bereid is uit een edel
natuurproduct, waardoor het de
bittere smaak mist, die aan alle
kunstmiddelen eigen is. KING is
een lekkernij en medicijn tegelijk.
KING Pepermunt
venhage ontvangen berichten, de toestand
van oud-minister Van der Vegte zich de
laatste dagen iets minder ernstig laat aan
zien.
Bezuiniging te Rotterdam.
Met ingang van 19 September a.8. is aan
300 man personeel van het gemeentelijk
trambedrijf te Rotterdam ontslag aange
zegd. Het betreft hier voornamelijk con
ducteurs en hulpconducfeurs, maar onder
de slachtoffers bevinden zich ook werk
lieden van den weg en uit de centrale
werkplaateen.
Onrust in da S. D. A. P.
Nu weer heeft de aid. Hardenberg der
S. D. A. P. een motie aangenomen, waar
in zij: i 'I i li
haar verontwaardiging over de hande
lingen van p.g. Duijs uitspreekt;
het Partijbestuur verzoekt de scherpste
maatregelen tegen Duijs te nemen.
Voor het partijbestuur wordt het zoo
langzamerhand een lastige historie.
Handhaaft het Duijs, dan neemt de on
tevredenheid toe en neemt het maatrege
len tegen hem, nu.dan is het ook nog
niet gelukkig.
De leiding der C. H. Unie.
De heer J. J. de Nie te Scheveningen
heeft in het bestuur van Centraal Den
Haag der Chr. Hist. Unie zijn zetel inge
ruimd voor Jhr Mr de Geer.
Dit besluit staat in verband met bet
streven van de afdeeling om Jhr de Geer
gekozen te krijgen als voorzitter der Unie,
waarvoor hem een plaats in het hoofd
bestuur zal moeten worden ingeruimd.
Deze afvaardiging is daartoe de eerste
stap.
De Zaandamsche gemeentefinancien.
Het tekort op de Zaandamsche gemeen
terekening over het jaar 1932, dat aan
vankelijk op f 350.000 was geraamd, is
blijkens de jongste definitieve gegevens
opgeloopen tot f 437.000. Het bedraagt
dus f 87.000 meer dan men vermoedde.
Het st'aat wel vast, dat ook de gemeen
terekening over het jaar 1933 bij den
voortduur van de werkloosheid een aan
zienlijk tekort zal aanwijzen.
Intusschen heeft de Soc. Dem. fractie
besloten niet te voldoen aan den eisch van
Ged. Staten om tot een sluitende begroo
ting te komen.
Of de heeren niet willen of dat ze
niet mogen van hun organisatie blijkt
niet.
Waarschijnlijk het laatste.
Retorsie-bevoegdheden voor de regeering.
Verschenen is de Memorie van Ant
woord over het wetsontwerp tot verlee
ning van enkele retorsiebevoegdheden.
De minister zet daarin uiteen, dat de
feiten hebben aangetoond, dat het hier
niet alleen gaat om eventueele toekomstige
gevaren, doch dat toestanden, als in de
toelichting geschetst, zij het dan ook als
uitzonderingsgeval, reeds bestaan.
Er bestaat geen gevaar, dat een even
tueel gebruik van de gevraagde bevoegd
heden het afglijden in protectionistische
richting zou kunnen beteekenen. Bescher
ming van de binnenlandsche markt wordt
met dit wetsvoorstel dan ook niet nage
streefd. Bij de toepassing zal de regeering
stellig overleg met deskundige belang
hebbenden plegen.
Een retorsiebevoegdheid was tot voor
korten tijd nog geen dwingende noodzaak.
De grief, dat de economische politiek niet
wordt gezien in een algemeen kader, mist
dan ook voldoenden grond.
D'e regeering blijft - behoudend de
door haar erkende en voorgestane uitzon
deringen i vooralsnog de onvoorwaar
delijke meestbegunstiging op tarifair ge
bied als grondslag aanvaarden van haar
handelsverdragspoli tiek.
Wat met de retorsiewet zal kunnen
worden bereikt zal de toskomst Iearen,
Van de invoering van een onderhande-
lingstarief verwacht de regeering voor
alsnog geen grootere bevordering van on
zen export, dan zij door deze wet hoopt te
zullen verkrijgen.
Een wijziging van de crisis-invoerwet
is in voorbereiding.
Binnenland.
De bezuiniging op de keuringsdiensten.
De wijziging der L.O.-wet.
Wijziging in de omzetbelasting?
Buitenland.
Dé pogingen van Henderson.
De vliegtocht om de wereld.
Balbo's terugreis.
De wenschelijkheid, afzonderlijke maat
regelen te treffen om dumping tegen te
gaan, is in verband met het verscherpte
gevaar van valutadumping, opnieuw bij
de regeering in onderzoek.
BEZUINIGING OP DE KEURINGS
DIENSTEN.
Nog geen salarisvermindering.
Aan de memorie van antwoord inzake
het ontwerp betreffende de bezuiniging
op de keuringsdiensten ontleenen wij:
Wat. betreft de bijdragen aan gemeen
ten in de jaarlijksche kosten van keu
ringsdiensten, deelt de minister mede, dat
het plan van bezuiniging met betrekking
tot de keuringsdiensten voor waren, dat
hij bij de aanvaarding van zijn ambt
vond, tweeledig is:
1. meer rationeele bezetting van de
keuringsdiensten met personeel en wel in
vei houding tot het zielental der distrie
ten. Er zijn enkele diensten, die eenigs-
zins ruim, andere diensten, die karig be
zet zijn met personeel. In totaal zouden
door deze reorganisatie 68 ambtenaren
kunnen afvloeien. Daardoor zou in totaal
f252.164 worden bespaard;
2. door verlaging van het salarispeil
der ambtenaren tot het peil der rijksamb
tenaren, zou een bezuiniging van rond
f30.000 worden bereikt.
Op de begrootingen van de diensten
voor 1933 was reeds door korting op de
salarissen en door besparing op materieel
f 68.900 bezuinigd. In totaal zou zoo
f 350.000 bezuinigd worden, waarvan
f 175.000 ten voordeele van het Rijk zou
komen.
In het boven ontwikkelde plan zal de
personeelinkrimping met 68 plaats vin
den op een totaal voor alle diensten van
381.
De minister heeft zich na de aanvaar
ding van zijn ambt zoo spoedig mogelijk
op de hoogte gesteld van deze aangele
genheid. Hij is tot de slotsom gekomen,
dat zoo drastische salarisver
minderingen, als in het voor-
loopig verslag gesignaleerd,
die inderdaad zouden voorko-
men, moeilijk te aanvaarden
zijn. Bovendien meent hij, dat de sala
risvermindering van deze ambtenaren
niet afzonderlijk moet geschieden, maar
moet worden bezien in het kader van de
algemeene wettelijke voorziening betref
fende de salarissen der gemeente-ambte
naren, die de regeering voorbereidt.
Bij dit alles komt de omstandigheid,
dat de termijn van 1 Augustus a.s. aan
de gemeentebesturen gesteld voor de ver
langde bezuiniging, voor deze te kort en
voor personeel, dat zou moeten afvloeien,
onbillijk kort is. De maatregel zal, wil
men de billijkheid betrachten, niet vóór i
Januari kunnen ingaan.
Dit maakt eenige verhooging van den
begrootingspost noodzakelijk. Voor het
loopende jaar wordt het artikel daarom
verhoogd met f 106.101 en dus gebracht
op f766.001.
DE WIJZIGING VAN DE L.O.-WET.
Eenige wijzigingen in hef ontwerp aan
gebracht.
Aan de Memorie van Antwoord in zake
het wetsontwerp-Marchant tot wijziging
der Lager-onderwijswet, wordt het vol
gende ontleend:
Bezuiniging is noodzakelijk. De moei
lijkheid is alleen, dat naar een methode
moet worden bezuinigd, die aan het on
derwijs zoo min mogelijk schade doet
In deze methode past dit wetsvoorstel.
Werden maatregelen als hierbij voorge
steld, niet genomen, dan zou de regee
ring zich tot andere maatregelen zien
gedwongen, die het onderwijs wèl of
ernstiger zouden schaden. Het alterna
tief is niet: al dan niet bezuinigen; het
alternatief is: zóó bezuinigen of anders.
De motiveering van de stelling, dat het
wetsvoorstel de Grondwet zou schenden,
zou alleen dan hout snijden, indien de
eischen door de L.O.-wet 1620 gesteld, in
