Kerk en Staat in Duitschland. EERSTE BLAD. Zomer sproeten SPRUTOL WOENSDAG 12 JULI 1933 DAGBLAD VOOR DE PROVINCIE ZEELAND 47s JAARGANG - Ne. ?M Dit nummer bestaat uit 2 bladen Buitenland. Dubbeltjes van dubbele waarde Binnenland. Belangrijkste Nieuws. verdwijnen spoedig door een pot Ui tg.: N.V. Uitgevers-Maatschappij „Luctor et Emergo" ter exploitatie van het blad „De Zeeuw". Bureaux Lange Vorststraat 70, Goes. Telefoonnummer 11. Postchèque en Girorekening 44455. Bijkantoor Middelburg, Lange Burg. Telef. 259. De Zeeuw Abonnementsprijs f 2.50 per kwartaal, weekabonnementen voor Middelburg, Goes en Vlissingen f0.20. Lcsse nummers 5 cent. Advertentiën 30 cent per regel. Ingezonden mededeelingen 60 cent per regel. Kleine Advertentiën Dinsdags en Vrijdags f 0.75, bij vooruitbetaling. Onder letter ol motto I 0.85, Bij contract belangrijke korting. Directeur-Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA. Wij hebben reeds meermalen gewezen op het bedroevende feit, dat in Duitsch land door het nieuwe regime, de Kerk onder staatscurateele is geplaatst. De nieuwe Nat. Soc. leider van de „Evangelische Pressdienst", pastor Mül- ler, komt nu echter in een correspon dentie voor de buitenlandsche pers be- toogen, dat dit oordeel op een misver stand berust. „In het proces dezer worsteling om een nieuwen, geordenden en gezonden staat en gemeenschap, zoo betoogt hij, heeft de inzet van alle religieuse krachten des te grooter beteekenis, naar mate met het opdringen vooral van marxistische ideo logieën scepticisme, atheïsme en anti-reli- gieuse propaganda in groote volkskrin gen meer en meer de overhand namen. Wie deze verderfelijke verschijnselen werkelijk bestrijden wil, moet beginnen met religieuse „aufklarung". Hier ligt, zoo heet het verder, het aan- knoopingspunt voor de kerkelijke gebeur tenissen. Het volk, dat van de Kerk stelselmatig is vervreemd geworden, vindt den weg tot haar weer terug. De staat stelt prijs op de Kerk, „niet om in haar een ge schikt werktuig te bezitten, maar omdat hij weet, dat daar de fundamenten van een volk liggen." Verder wordt betoogd, dat de Duitsch Evang. Kerken niet in staat zijn de taak te vervullen, welke haar door het evan gelie voor het volk is opgedragen. In de laatste weken zijn zij in een chaos ver vallen, waaraan door de benoeming van een kerkelijk commissaris, een einde is gemaakt. Het eigen leven van de Kerk, het geloof en de belijdenis worden door dit ingrij pen van den staat, op geen enkele wijze aangetast. Een z.g. Staatskerk wordt in eiken vorm afgewezen. Daarom heeft de commissaris slechts een voorbijgaande taak. Vervolgens wordt er op gewezen, dat de positief-chr. overheid met niets ont ziende beslistheid zich verzet tegen een onverantwoordelijke scheiding van kerk en staat. Wanneer in dit verband b.v. een generaal-superintendent door een gevol machtigde van den staat, die het lands- kerkelijke bestuur vertegenwoordigt, met verlof gezonden wordt, zoo is het geeste lijke recht in werkelijkheid aan de zijde van het leekendom van den staat. Het gewone eeuwige voorbehoud tegen over den staat, verwekt een onvrucht baar pathos en bedriegt door een onwaar achtig aureool van heiligheid. Dit is de eigenlijke noodtoestand van de protest, christenheid. De innerlijke nood der Kerk de wereldvreemdheid om haar dogma tisch vocabularium kan door den staat niet worden genezen. Indirect echter kan hij allen, die hun Kerk liefhebben, dwin gen de historische feiten in de oogen zien. Dat is een geestelijke noodzake lijkheid. In haar is het revolutionaire recht van het tegenwoordig gebeuren ver ankerd. Het wezen van de tegenwoordige ure is „dat wij revolutie hebben, en die willen doorzetten", en de Evang. Kerk moet de brandende golven der massa's in zich opnemen om haar volle kracht voor het Evangelie te stellen." Erg duidelijk is dit alles niet. Maar zooveel blijkt hieruit toch wel, dat de staat zich het recht aanmatigt over de Kerk te heerschen en aan de Kerk de wet te stellen. Dat het eigen recht en de eigen taak van de Kerk niet worden erkend. Gemeentelijke autonomie. In de rede, waarmede Minister De Wil de de salarisnormen-commissie instal leerde, werd er door dezen bewindsman op gewezen, dat de autonomie der „lagere corporaties" niet een begrip is, dat voor alle tijden vaststaat. „Het wijzigt zich en moet zich wijzi gen naarmate de taak der publieke licha men en hun onderlinge verhouding ver andert en andere denkbeelden zich baan breken ten aanzien van de grenzen van de bevoegdheidssferen van het Rijk en zijn samenstellende deelen. De voorbeelden zijn voor het grijpen, dat, wat gisteren nog omnium consensu werd geacht te behooren tot de huishou ding der gemeente, heden als Rijkszaak wordt geregeld. In die richting heeft zich ook bewogen het onderwerp der bezoldigingen van de provinciale en plaatselijke ambtenaren en die der waterschappen, veenschappen en veenpolders. Nog maar eenige decen niën geleden twijfelde niemand er aan, of het gold hier onbetwist een terrein van de autonome werkzaamheid der la gere colleges. Maar in lateren tijd heeft de Rijkswetgever het onderwerp binnen de sfeer zijner regeling getrokken. De verklaring daarvan ligt in een exces, waartoe het instituut van de autonomie aanleiding geeft. De autonomie is een fundamenteel element in onze staatsin richting en een levenwekkende kracht, doordat de plaatselijk verschillende toe standen tot hun recht kunnen komen en het meeleven en meewerken der locale gemeenschappen er door bevorderd wordt. Maar de autonomie verliest haar aantrekkelijkheid, indien zij het aanzijn geeft aan zoodanige verschillen in locale regeling, dat zij den toets der redelijkheid niet kunnen doorstaan en in breeden kring als onrecht wordt gevoeld." Dat zich geheel andere denkbeelden ten aanzien van deze materie hebben baan gebroken, is juist. Niet te weerspreken is ook, dat het Rijk de bezoldigingen van provinciale en plaatselijke ambtenaren binnen de sfeer zijner regeling heeft getrokken. De verklaring hiervan zoeken wij ech ter niet in de excessen, waartoe het in stituut van de autonomie aanleiding geeft, maar veelmeer in de zucht naar centra lisatie en uitbreiding van machtsbevoegd heid bij de hoogere colleges. Zeker, er zijn wel gemeente- en polder besturen geweest, die tegenover de amb tenaren te schriel waren en die geen oog had voor de noodzakelijkheid van een behoorlijke bezoldiging. Maar het voordeel van de autonome werkzaamheid op dit gebied was, dat het verband met den plaatselijken loonstan- daard niet uit het oog werd v.erloren. Het is over het algemeen de fout ge weest, van de regelingen van bovenaf, dat hiermee geen rekening is gehouden. De plaatselijk verschillende toestanden komen nu veel minder tot hun recht; men heeft nu keurige uniforme regelin gen, maar die in tijden als we thans beleven, heel wat moeilijkheden met zich brengen Als de minister dan ook spreekt van excessen bij de regeling door de „lagere colleges", dan heeft hij o.i. wel wat al te eenzijdig gelet op sommige groote ge meenten, die nog maar al te veel als maatgevend worden aangemerkt. Naar verdaging der Londensche conferentie? Het bureau der economische conferen tie te Londen heeft gistermiddag in een vergadering, die slechts een kwartier duurde het voorstel van het comité van redactie goedgekeurd. De taak om te be slissen van welke onderwerpen de confe rentie de behandeling zal voortzetten rust derhalve op de verschillende sub-commis sies. Bij degenen, die de vergadering van het bureau bijwoonden, heerscht algemeen de indruk, dat de conferentie zal voortduren tot zij de kwesties, welke besproken zul len worden, beeft voorbereid of geregeld, waarmee, naar men meent, ongeveer veer tien dagen gemoeid zullen zijn. Het is waarschijnlijk, dat de conferentie dan voorloopig zal worden verdaagd tot Sep tember of October. Men hoopt, dat do in ternationale toestand alsdan wat de de viezen betreft, een uitgebreider veld van bespreking zal bieden. De Fransche ministerraad heeft beslo ten, dat Frankrijk zich niet van de eco nomische conferentie te Londen zal terug trekken. De ministerraad zou erin hebben toe gestemd, dat de besprekingen zouden wor den voortgezet over alle kwesties, behalve over de monetaire en daarmede verband houdende kwesties, zooals de douane-ta rieven, omdat de Fransche stelling is, dat het niet mogelijk is handelsovereenkom sten te sluiten met landen, die een ver anderlijke valuta hebben. De te Londen, vertoevende buitenland sche politieke correspondent van de Echo de Paris meent te constateeren, dat de Amerikaansche en Canadeesche gedele geerden een soepeler standpunt gaan in nemen ten topziehte van bet valuta-vraag stuk. De overstroomingen langs de Theiss, Nu bet water van de Theiss begint te zakken en thans twee meter boven nor- maal staat, blijkt, dat te Vylok van de 620 woonhuizen 350 volkomen zijn vernield, terwijl de andere op het punt van instor ten staan. Honderden stuks vee, waarvan de cadavers thans zichtbaar worden, zijn verloren gegaan. Bij de groote hitte dreigt het gevaar van epidemie. Het staat thans vast, dat de inwoners 12 uur vóór de ramp zijn gewaarschuwd. Daar men echter in deze streek aan over stroomingen gewend is, was men toch gaan slapen. Zelfs toen de klokken be gonnen te luiden, waren de inwoners nog optimistisch genoeg om te denken, dat zij konden volstaan met op stoelen en tafels te klimmen, tot zij eindelijk naar de da ken werden gedreven, waar militaire patrouilles hen ontdekten. Heldhaftig gedroeg zich de postmeester. Hij bleef tot bet laatste oogenblik aan zijn telefoontoestel om hulp roepen. Tenslotte zette hij op zijn werktafel een stoel en hing het toestel aan den zolder op. Toen hij het laatste gesprek voerde, riep hij in den microfoon, dat 'het water hem tot aan den hals was gekomen en hij niet ver der kon. Op het laatste oogenblik kon men hem nog in een reddingsboot sleepen. De schade, welke aan den oogst is toe gebracht, wordt op 50, en die aan de ge bouwen op 100 millioen geschat. De regee ring beeft als eerste hulp een bedrag van 600.000 kronen uitgetrokken. De economische moeilijkheden in Amerika Gisteren is door Roosevelt een sensati- oneele maatregel getroffen om tegen den economischen nood te strijden. Het kabi net en alle bijzondere ambtenaren zijn door den president georganiseerd tot een „herstelraad", om de moeilijkbeden te be strijden waarmede de natie te kampen beeft. De Amerikaansche minister van Land bouw heeft aan de burgemeesters van 49 steden in 25 staten telegrafisch medege deeld, dat de regeering al haar gezag zal aanwenden om „een niet gerechtvaardig de prijsverhooging van brood" te beletten op grond van de prijsverhooging van het graan en de nieuwe belasting van 30 cents per bushel graan, die zij, welke graan tot brood verwerken, te betalen hebben. Naar uit New York verluidt, is te ver wachten, dat een tweede beslissende maat regel ter bestrijding van de werkloosheid zeer spoedig zal worden afgekondigd. Het betreft in dit geval de kolennijverheid. Ook voor deze industrie zal een verkorting van den werktijd worden ingevoerd en een mi nimumloon worden vastgesteld. Het terroristisch complot in Japan. Volgens nadere inlichtingen is bet be richt omtrent een terroristisch complot in Japan sterk overdreven. Alle aange houden personen, op negen leiders na, zullen vermoedelijk heden in vrijheid worden gesteld. In verband met de ontdekte samenzwe ring van terroristen werden te Osaka, Kobe, Yokohama en andere steden in bet geheel meer dan 380 personen gearres teerd. De woning van den Japanscben minis ter-president Saito wordt door politiebe ambten bewaakt. Eveneens staan onder politietoezicht de woningen der andere ministers. De werkloosheid in Engeland. Op 26 Juni j.l. bedroeg het aantal ge registreerde werkloozen in Engeland 2.438.108, of 144.771 minder dan een maand tevoren en 309.235 minder dan in het vorige jaar. De Engelscbe pers maakt met groote koppen melding van deze da ling en begroet baar als een teeken van economische opleving. De huidige cijfers van tewerk gestelde arbeiders zijn de gunstigste sedert Juni 1930. Vertrekt Balbo heden? Reuter meldt uit Reykjavik dat het es kader van generaal Balbo waarschijnlijk beden. Woensdagmorgen, in de vroegte zal vertrekken. Korte Berichten. Reuter meldt uit Poena dat het ze ker wordt geacht dat bet beden bijeenko mende Indische congres zal besluiten de campagne van burgerlijke ongehoorzaam heid te staken. Gandhi heeft gisteren met de leiders van het congres geconfereerd. Voor de bevordering van den natio- nalen arbeid in Duitschland zijn in de laatste helft van Juli (de inzameling was 15 Juli begonnen) ongeveer 4 millioen mark ingekomen. Dagelijks worden zoo wat 300.000 mark ontvangen. Te Offleben in Brunswijk is een ge heime communistische drukkerij ontdekt Machines, drukkersmateriaal en druk werk werden in beslag genomen. Zes communisten werden gearresteerd en naar de dietrictsgevangenis overgebracht. Er wordt nog naar eenige communisten gezocht. Even buiten Brandenburg werden de lijken gevonden van twee Hitlerjon- gens, een van 18 en een van 17 jaar. Naast de lijken lag een revolver. Een on derzoek wordt door de politie ingesteld Naar uit Albany (New-York) wordt gemeld, hebben bandieten een familielid van Democratische leiders, de broers O'Connell, ontvoerd en 'n losgeld geëisebt van 250.000 dollar. De ontvoerde is een jongmensch van 24 jaar. De bandieten dreigen hun gevangene te zullen dooden, Er zijn dubbeltjes, die tien cent waard zijn, maar er zijn er ook, die de dubbele waarde vertegenwoor digen. Dat zijn die, waarvoor een rol KING gekocht wordt, want de origineele KING Pepermunt ver schaft niet enkel een genot, doch verkwikt bovendien Uw geest door de opwekkende eigenschappen, die het bezit. KING Pepermunt wanneer de politie in bet geval wordt ge mengd. Uit Alton in den staat Minois, wordt gemeld, dat August Luer, een groothan delaar in ingemaakt vleescb, die reeds vroeger dreigbrieven had ontvangen, waarin hem werd aangezegd, dat bij zou worden ontvoerd, indien hij niet 5000 dollar betaalde, thans werkelijk in ban den is gevallen van ontvoerders. Op aanstichting van de centrale con trolecommissie der communistische partij zijn te Moskou en in andere steden van Centraal Rusland 388 oppositioneels com munisten uit de partij gezet. Na den grooten teruggang van bet aantal Oostenrijksche radio-luisteraars als gevolg van politieke agitatie in de eer ste maanden van dit jaar, vertoont bet aantal der aanmeldingen sinds eenigen tijd weer een stijgende lijn. Er zijn thans 485.214 luisteraars tegen 481.721 op 30 April. Prinses Juliana naar huis. Prinses Juliana zou vanochtend 10 uur met den trein naar Harwich vertrekken, waar zij zich zal inschepen op de boot naar Vlissingen. Minister Colijn. Minister Colijn die Maandagavond per vliegmachine uit Londen terugkeerde en gisteren een vergadering van den Minis terraad presideerde is vandaag weer naar Londen vertrokken, waar hij eenige com missievergaderingen beeft te leiden. Dr Colijn hoopt Vrijdag weer in Den Haag terug te zijn. De Amsterdamsche Soc.-Dem. wethouders Nadat de vorige week de voordracht tot loonsverlaging door den Gemeente raad van Amsterdam was aangenomen, werd gemeld, dat de soc-dem. wethouders ontslag zouden nemen. Dit lag ook eigenlijk wel voor de hand. Thans wordt echter gemeld, dat bet af treden volstrekt niet zeker is. De heeren hebben hierover nl.. niet zelf te beslissen, maar evenals bij het aanne men van een benoeming moeten zij eerst de orders van de partij vragen. Eerst moeten de raadsfractie en de fe deratie een advies uitbrengen. Dit advies komt dan in huishoudelijke vergadering der afdeelingen, waarna opnieuw een ver gadering van gedelegeerden uit die afdee lingen der S. D. A. P. wordt gehouden, waar de beslissing zal vallen. Korting Indische verloftractementen. De regeering diende bij den Volksraad een ontwerp-ordonnantie in, beoogende om met ingang van 1 Augustus 1933 de korting op de verlofstractementen op 17 pet. te brengen, waardoor een bespa ring van f200.000 wordt verkregen. De bedoeling is deze korting bij de invoering der nieuwe salarisregelingen te laten ver vallen. In boeverre dan het degressieve tarief voor de berekening van de verlof salarissen zal moeten worden gewijzigd, maakt nog een punt van overweging uit. Mooie opdracht aan Stork. Naar gemeld wordt, heeft de Société Internationale de Plantations et de Fi nance (S.I.P.E.F.) te Antwerpen besloten tot den bouw eener palmoliefabriek voor baar thans spoedig in productie komen de oliepalmonderoeming Periabian op Sumatra's Oostkust. De geheele complete levering dezer nieuwe fabriek, welke een capaciteit zal krijgen van vijfduizend ton palmolie per jaar, is na scherpe concurrentie, ook van buitenlandsche zijde, gegund aan de Ma chinefabriek Gebr. Stork Co. Steun aan werkloozen in natura. De Centrale Besturenbond van Zuivel handelorganisaties in Nederland, heeft zich tot den minister van oeconomische zaken gewend, met bet verzoek niet over te gaan tot bet door de commissie-Lam- booij aanbevolen stelsel tot bet uitgeven van steunbons aan werkloozen. De wijze, waarop deze regeling in on- derdeelea is geconcipieerd, doet den bond de vraag stellen, of de commissie op de Binnenland. Zitting van de Prov. Staten. Het uitwate ringswaterschap voor Oost Zeeuwsch- Vlaanderen opgericht. De brug bij Tho- len. De autobusdienst op Noord-Beve- land. Prinses Juliana weer naar Nederland ver trokken. Een kapitein 'in Atjeh vermoord. De steun aan werkloozen in natura. Buitenland. Verdaging der Londensche conferentie. De economische moeilijkbeden in Amerika, Het complot in Japan. Bochbranden in Zweden en Finland. hoogte is van bet winstpercentage in het door hem vertegenwoordigde bedrijf. Voor dit bedrijf beteekent de in de voorstellen bedoelde korting een zoodanig bedrag, dat in de meeste gevallen zonder winst gewerkt moet worden. De algemeene malaise in het bedrijf verscherpt de concurrentie en de vermin dering van koopkracht bij de cliënteele doet den omzet steeds meer dalen. De centrale organisaties van handel en industrie hebben harerzijds reeds ar gumenten tegen de voorstellen van de commissie aangevoerd waarmede boven vermelde bond volkomen accoord gaat. De Bond beeft den minister verzocht, nog eens in bet bijzonder op de moeilijk- beden van dit aan alle zijden bedreigde bedrijf, aandacht te verleenen. De invoering van steunbons op de wijze als door de commissie voorgesteld, beteekent vooral in bovengenoemd bedrijf, waarin nog veel op crediet wordt ver kocht, onvoorwaardelijk een verlies aan geld voor de belanghebbenden, wanneer de koopers bun inkoop ineens op een an dere wijze konden regelen. Dit laatste punt is volgens den Bond eveneens voor andere bedrijven van be teekenis. Notarissen. Bij Kon. besluit is benoemd tot notaris binnen het arrond. Rotterdam, ter stand plaats Rotterdam, M. C. Samson, candi- daat-notaris te Rotterdam. Steungelden voor den tuinbouw. Het Tweede Kamerlid de beer Kramer heeft den Minister van Economische Za ken de vraag gesteld of hij bereid is te bevorderen, met bet oog op de groote ar moede, die in den tuinbouw heerscht, dat de steungelden, in verband met de Wet van 5 Mei 1933 Stbl. 255, zoo spoedig mo gelijk worden uitbetaald. Strijdformaties van politieke partijen. Het Tweede Kamerlid Albarda heeft tot den minister van Koloniën, voorzitter van den raad van ministers de volgende schriftelijke vragen gericht: 1. Is de minister bereid mede te dee len, of de regeering, mede wegens de on geregeldheden, die reeds in sommige plaatsen van het land hebben plaats ge had, alsook met het oog op de beroering die de fascistische actie in Limburg te weeg brengt, het niet dringend noodzake lijk acht, dat wettelijke maatregelen wor den getroffen tegen strijdformaties van politieke partijen? 2. Is de overweging van een verbod van alle partijkorpsen en van een uniform verbod, waarvan de minister op 2 Juli 1.1. in de Tweede Kamer gewag maakte, reeds zoover gevorderd, dat de indiening van desbetreffende wetsontwerpen nog vóór den aanvang van het reces der Tweede Kamer kan worden tegemoet gezien'? Kapitein van het Indische leger vermoord. Een telegram uit Atjeh aan bet leger bestuur van 10 dezer meldt, dat de kapi tein der infanterie C. E. Schndd, te Lbo Soekon, door een Atjeher op den open baren weg voor het kampement zeer ern stig werd gewond door een steek met een rentjong in de maagstreek. De reden voor dezen aanslag is voor loopig onbekend. Een onderzoek is ter zake ingesteld. De aanvaller werd neer gelegd. Later werd gemeld, dat kapitein Schmid is overleden. De dader was een land schapskoelie. De noodlottige aanslag, waarvan een Nederlandsch officier in de kracht van zijn leven nog geen 41 jaar oud het slachtoffer is geworden, doet naar ds Bij alle drogisten.

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1933 | | pagina 1