f
MUNDUS
i
Ifi
li
ft
MAANDAG 19 JUNI 1933
DAGBLAD VOOR DE PROVINCIE ZEELAND
c§!
w a s
B-g*§
S i
e*B
I
ftË.
?s
g 3-
0
e s*L
È3
I I
'I
■S 1 6
S 1 5 l
ffP <B 5
I*Sg
0
II
l|s~
I
E.
>n2N
P*
tr
8*
a
3:
S. 8
2 o
f I
w
I
P-
Pr
s
te5 Ï3
O® IS.
Stif
N
1 Ef£ S-K
F3 &^S
g?=S-&?
cx
47e JAARGANG - No. 219
Buitenland
Binnenland.
Dit slachtoffer van een valsehe be-
cr.crq w
ft® g*
5oS
o 2
p-w
p
ra g
P-
e-n- w
H
CD
5L$
r—
sfc,
lis
ffi (5 5
2.
N 2.
a- D* 5
13 2® o
S'ÏS W?
0 gp K
CD
CD f5
<1 r-
Qj PT" P-
g P.S 8
Ir o P- 7
Oq
2.
fep-"gs"gi
P-
CD
l
B.«
p
p-
j»
a:
O
!-< <D
p-
ff
pr
CD
N
CD
Oq
PU
p
O
__gp
g.
0 w
CS1 tr^S O
jü: c^- CD qj»;-»
•&0 4 3
CD
p t-J
Qj
g Ss §-
CD
CD
C
CO
Uitg.: N.V. Uitgevers-Maatschappij „Luctor et
Emergo" ter exploitatie van het blad „De Zeeuw".
Bureaux Lange Vorststraat 70, Goes.
Telefoonnummer 11.
Postchèque en Girorekening 44455.
Bijkontoor Middelburg, Lange Burg. Telef. 259.
Directeur-Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA.
Abonnementsprijs 2.50 pe<" kwartaal,
weekabonnementen voor Middelburg, Goea en
Vliseingen f0.20. Losse nummers 5 cent.
Advertentiën 30 cent per regel. ïngwondsa
mededeelingen 39 cent per regel. Klein?
Advertentiën Dinsdags en Vrijdags i 0.75, bij
vooruitbetaling. Onder letter of motto f 9.35.
Bij contract belangrijke korting.
ZIJ DIE ZICH THANS ABONNEE-
REN ONTVANGEN DE TOT 1 JULI
VERSCHIJNENDE NUMMERS GRATIS.
Ontwapening.
Uit de kringen van de S.D.A.P. worden
almeer stemmen gehoord, die wijzen op
een veranderd inzicht aangaande het ont-
wapeningsvraagstuk.
Tot nu toe heeft men steeds geijverd
voor eenzijdige nationale ontwapening.
Wie er anders over dacht, wie zooals
de A.-R. partij, krachtige medewerking
bepleitte aan alle maatregelen die de
heerschappij van het recht in het leven
der volkeren helpen bevorderen en bij
dragen tot beteugeling van den oorlog
zonder evenwel door nationale ontwape
ning de zelfstadige positie van ons land
in gevaar te brengen en het oorlogsgevaar
te vergrooten, werd zonder meer als mi-
litairistisch veroordeeld en als liefhebber
van het geweld verdacht gemaakt.
Maar nu begint er een kentering te
komen.
Nu begint men plotseling oog te krij
gen voor het gevaar van de eenzijdige
nationale ontwapening.
De heer Duys heeft reeds in een bro
chure van zijn gevoelen blijk gegeven en
de heer Kies, een der ijverigste ontwape
ningspropagandisten, constateert thans in
het orgaan der Nationale Vr edesge
dachte:
„dat in de omstandigheden waarin
wij nu allen verkeeren, het binnen- en
het buitenlandsche element van het
militaire vraagstuk niet van elkaar ge
scheiden kunnen worden, maar gelijk
tijdig en in het groote verband van het
wereldgebeuren moet bezien worden."
Hier wordt dus stilzwijgend erkend, dat
„burgerlijke" partijen als de Antirevolu
tionaire het wat dit vraagstuk betreft bij
het rechte eind hebben gehad.
Wij constateeren dit met voldoening
ook al verliezen wij hierbij niet uit het
oog, dat we hier meer met een tactische
dan met een principieele zwenking te
doen hebben.
In den grond der zaak is de S.D.A.P.
nooit voor ontwapening geweest.
Een harer voormannen heeft het eens
zoo duidelijk gezegd: wat wij wenschen
is niet de wapens neer, maar de wapens
hier!
Zij meende haar eigen leger te heb-
be in de Internationale. Maar dat leger
is machteloos gebleken. En de vrees komt
op dat dezelfde macht, die dit roode leger
uiteensloeg ook hier tot invloed zou kun
nen komen.
En nu herinnert men zich plotseling
dat men 't toch zoo goed heeft in het
veelgesmade vaderland. En nu begrijpt
men plotseling dat het van buiten drei
gende gevaar door nationale ontwapening
vergroot zou worden.
En daarom tracht men nu, uit tacti
sche overwegingen het roer om te
gooien.
Wij hechten aan deze manoeuvre niet
teveel waarde, maar we willen daaraan
toch niet alle beteekenis ontzeggen.
Vooral omdat er nu een nieuwe kans
Is voor betere voorlichting.
DE ECONOMISCHE CONFERENTIE.
Zaterdag regeerden de werksters in de
vergaderzalen van de conferentie, welke
geheel verlaten was. Er was echter óón
uitzondering, n.l. de onvermoeibare Co-
lijn, die met een paar autoroteiten en ge
delegeerden druk bezig was met een
nauwgezet onderzoek van de voorstellen
der verschillende landen om de beloofde
agenda vandaag gereed te hebben voor
de vergadering van de economische com
missie.
Vandaag moet er gewerkt kunnen wor
den.
De kwestie der scheepvaartsubsidies
zal een van de eerste punten zijn, die de
economische commissie ter bespreking
zal worden voorgelegd.
De Amerikaansche delegatie heeft een
voorstel ingediend tot verlaging
met 10 pet van alle op 12 Juni
1933 in de verschillende lan
den geldende invoerrech
ten en overeenkomstige verlagingen op
alle andere rechten.
Een ander Amerikaansch voorstel be
treft de opheffingvan de in
voer beperkingen en het sluiten
van een multilateriaal accoord tot beper
king of verzachting van de douanerechten
en andere douanebelemmeringen, dat van
kracht zou worden, zoodra het geratifi
ceerd is door een aantal invoerlanden,
dat 50 pet. vertegenwoordigt van den in
ternationalen handel van 1933.
De douane-wapenstilstand zou de Ame
rikaansche delegatie ook na de economi
sche conferentie gedurende zekeren tijd
verlengd willen zien.
Groote overstroomingen In Noord-Spanjn.
De Spaansche provincie Guipuzcoa is
door een ernstige onweer- en overstroo-
mingscatastrophe geteisterd.
De overstroomingen verwoestten den
geheelen oogst en hebben groote schade
aangericht. Tot dusver zijn 6 dooden te
betreuren. Er worden echter nog velo
menschen vermist.
In San Sebastian stond het water op
sommige plaatsen twee meter hoog en
drong in vele huizen. Een groot aantal
muren is ingestort.
In de dorpen vluchtten de inwoners
naar de daken. Veel vee is omgekomen.
Het spoorweg en autoverkeer staat geheel
stil.
Ook in de provincie Murcia heeft het
onweder groote schade aangericht. Vier
personen werden door den bliksem ge
dood.
Nog geen accoord over beperking der
graanproductie.
In strijd met een Reuter-bericht van
Vrijdag, dat er overeenstemming zou zijn
bereikt in zake de beperking der tarwe-
productie meldt Reuter thans, dat zich
een scheuring tusschen de verschillende
staten heeft voltrokken. Canada en de
Ver. Staten, die een groot overschot aan
graan hebben, wenschen de productie te
beperken, terwijl Australië en Argentinië,
die geen overschot hebben, tegenstanders
van beperking zijn.
De valutabesprekingen.
De diplomatieke correspondent van de
„Daily Telegraph" meldt aangaande het
valuta-bestand, dat, ondanks de tegen
spraak van bet Amerikaansche ministerie
van Financiën, de vertegenwoordigers der
drie centrale banken van Amerika, Enge
land en Frankrijk Donderdag na overleg
met experts van de drie ministeries van
Financiën in principe, hoewel niet in alle
technische details, een voorloopige over
eenstemming hebben bereikt. Zij hebben
een aantal ontwerp-formules opgesteld,
die aan de goedkeuring der regeeringen
zullen worden voorgelegd.
Van gezaghebbende Amerikaansche
zijde wordt te kennen gegeven, dat de
voorstellen der Europeesche mogendhe
den tot tijdelijke stabilisatie der valuta's,
door de regeering der Vereenigde Staten
niet bevredigend worden geacht.
Londen maakt goede zaken.
Dat de economische wereldconferentie
weder vertrouwen zou schenken aan een
moedelooze wereld, stond bij velen als een
paal boven water en het is thans juist
in de stad, waar de conferentie gehouden
wordt, dat alle teekenen erop wijzen, dat
deze optimisten gelijk beginnen te krij
gen, schrijft de „Daily Telegraph".
Londen is weer eens het middelpunt
der wereldbelangstelling en overal
heerscht er een vroolijke drukte, die de
metropool weer nieuw leven inblaast.
Alle groote hotels in het West-end zijn
overvol en dat niet alleen met gedelegeer
den en bezoekers der conferentie, doch
ook met toeristen, die van plan zijn het
heele seizoen in Londen door te brengen.
Als de voorteekenen niet bedriegen, wordt
1933 het beste van de afgeloopen drie,
vier jaren
Amerika beperkt den tarweverbouw.
De Amerikaansche minister van Land
bouw heeft aangekondigd, dat met ingang
van 1 Aug. a.s. een additioneele belasting
van de koopers van tarwe zal worden ge
heven van maximaal circa 30 dollarcent
per bushel. De opbrengst van deze belas
ting zal dienen om het plan voor de be
perking van den tarweoogst te financie
ren. Er is nog geen beslissing genomen
over de vraag met welk percentage de
met tarwe bebouwde oppervlakte zal wor
den beperkt, maar het is zeker, dat dit
meer dan 20 percent zal zijn.
Volgens dit plan zal gedurende dit jaar
aan de farmers een „bonus" van in totaal
150 millioen worden uitgekeerd. Het
tarwe-plan zal voor een periode van drie
jaren gelden. Er zullen geen pogingen
worden gedaan om de thans reeds mot
tarwe beplante oppervlakte te verminde
ren.
Een ernstige grondverschuiving.
Te Lyon heeft zich boven de plaats,
waar eenige jaren geleden een aardver
schuiving ruim 20 slachtoffers eischte
een nieuwe grondverschuiving voorge
daan, die groote schrik onder de bevol
king heeft veroorzaakt en een massale
vlucht uit de betrokken stadswijk tenge
volge had. De voortdurende regenval van
de laatste dagen had den grond onder de
geheele wijk onderspoeld en leidde er
toe, dat de ondergrondsche kanalen, die
van het hooge stadsgedeelte naar de
Rhone loopen, de watermassa's niet meer
konden verwerken en overliepen. Groote
hoeveelheden water en slib stroomen door
de straten naar de Rhone en maken het
verkeer onmogelijk waardoor ook het ver
keer langs den grooten straatweg naar
Straatsburg werd gestremd. Over een af
stand van 2 K.M. zijn de muren van het
kanaal ingestort, terwijl men vreest, dat
op nog meer plaatsen muren het niet zui
len kunnen houden. De betrokken buurt is
geheel afgezet en groote groepen arbei
ders zijn aan het werk gezet om het ge
vaar te keeren. Steeds meer menschen in
de hoog gelegen wijk ontruimen hun wo
ningen en trekken bij familie in.
Wat wil Hongarije?
Er gaan geruchten, dat Hongarije zijn
buitenlandsche politiek wil drijven in de
richting van Duitschland, omdat het zicü
teleurgesteld voelt in Frankrijk.
Onverwacht heeft de HSongaarsche mi
nister-president Goemboes te Berlijn een
beleefdheidsbezoek gebracht aan den
Duitschen rijkskanselier Adolf Hitler.
Blijkbaar is de reis in alle stilte voorbe
reid en zij verwekte zelfs in Hongarije
groote verwondering.
Officieel wordt omtrent het bezoek van
Duitsche zijde medegedeeld:
„In de Rijkskanselarij is tusschen den
rijkskanselier en den Hongaarschen mi
nister-president Goemboes een bespre
king gehouden, waarbij de economische
en politieke problemen ter sprake zijn
gekomen. Vooral de gemeenschappelijke
economische belangen zijn uitvoerig be
handeld. Vastgesteld kan worden, dat
juist op dit gebied, de ontmoeting van
beide staatslieden van groote beteekenis
geweest is en positieve resultaten opgele
verd heeft."
Men neemt aan, dat te Berlijn alle Mid-
den-Europeesche kwesties en in het bi
zonder het conflict tusschen Oostenrijk en
Duitschland besproken zijn.
Daar Hongarije zelf sterk de gevolgen
voelt van de sluiting der Duitsche gren
zen in de richting van Oostenrijk, wordt
aangenomen, dat Goemboes aan Hitier
zijn bemiddeling heeft aangeboden in het
bestaande conflict.
Zelfs oppert men het vermoeden, dat
Hongarije een buitenlandsche politiek in
de richting van Duitschland zou gaan
voeren, omdat Hongarije zich teleurge
steld gevoelt, dat door het drijven van
Frankrijk, de mogelijkheid van herzie
ning der vredesverdragen vrijwel uit het
viermogendhedenverdrag is geschrapt.
Korte Berichten.
Het Amerikaansche ministerie van
buitenlandsche zaken is bezig met de op
stelling van de antwoordnota's aan
Frankrijk en de andere landen, in ver
band met het niet betalen van den oor-
logsschuldentermijn.
President Roosevelt is per trein
naar de kust van Massachusetts vertrok
ken, waar hij zich zal inschepen aan
boord van zijn klein jacht „Amberjack",
om met zijn zoons en eenige vrienden een
vacantietocht van twee weken te maken.
Bij besluit van den Beierschen mi-
nister van Binnenl. Zaken is aan de
Soc. Dem. leden der Beiersche gemeente
raden, voorzoover ze niet zelf hun func
tie neerleggen, in het belang van de
openbare veiligheid en voor hun persoon,
lijke bescherming, tot nader order ver
boden aan de zittingen deel te nemen.
Het buitengewoon slechte weer in
Italië duurt voort. Ook Vrijdag ..en Zater
dag heeft het overal hevig geregend,
waardoor bij Genua overstroomingen
plaats vonden. In de kleine plaats Porto
Viro aan de Adriatische Zee heeft de
bevolking met de grootste verbazing
waargenomen, dat tijdens de hagelbuien
visschen neervielen. De verklaring van
dit wonderlijk natuurverschijnsel ligt hier
in, dat kort tevoren aan de kust een
waterhoos is geconstateerd, waardoor de
visschen in de lucht waren gezogen.
Reuter meldt uit New-York, dat men
ernstig ongerust is over Mattern, den
Amerikaanschen vlieger, die een tocht
om de wereld maakt. Er is niets meer
van hem vernomen, sinds hij op 14 Juni
uit Habarofsk in Siberië naar Nome, in
Alaska is vertrokken. Zooals men zich zal
herinneren, heeft hij zelf dit traject het
moeilijkste deel van zijn tocht genoemd.
Dr Colijn ie Londen gebleven.
De Minister-president dr H. Colijn heeft
wegens zijn benoeming tot voorzitter van
de economische commissie der wereldcon
ferentie te Londen, afgezien van zijn oor
spronkelijk voornemen om Zaterdag naar
's Gravenhage terug te keeren en Dins
dagavond weder naar Londen te vertrek
ken.
Hij wordt eerst Zaterdag 24 dezer in
Nederland verwacht.
Model POPULAIR
De sterke, „veilige" fiets.
Jarenlang nut en genoegen
voor slechts 35 Gulden
GEEFT ZEEUWSCHE HANDEN WERK.
De klompenindustrie.
De Bond van Noordelijke klompenma
kerspatroons heeft in een adres zijn be
langen bij den minister van oeconomische
zaken aanbevolen.
Voor het geval contingenteering of fi-
üancieele steun onmogelijk zijn, verklaart
de bond het invoeren van een rijksstem-
pel op de in ons land gemaakte klompen
op prijs te stellen. Ook voor het organi-
seeren van een reclameverkopptentoon-
stelling door middel van het rijksnijver-
heidslaboratorium doet de bond een be
roep op den minister.
Telegrammen aanbieden zonder dadelijke
betaling.
De aandacht wordt gevestigd op een fa
ciliteit van den telegraafdienst welke in
het bijzonder van belang is voor zakenlie
den, die dikwijls buiten hun woonplaats
vertoeven.
Voot giro-rekeninghouders bestaat n.l.
gelegenheid op elk Rijkstelegraafkantoor
(dus ook buiten de woonplaats) telegram
men aan te bieden zonder dadelijke beta
ling; de kosten worden dan later van de
postrekening van den betrokkene afge
schreven.
De hiervoor noodige machtiging, welke
bij de aanbieding van een telegram ge
toond moet worden, kan worden aange
vraagd bij het telegraafkantoor in de
woonplaats.
Indien gelden moeten worden afge
schreven van een girorekening, welke niet
ten name van den aanvrager staat, dan
moet een machtiging van den houder van
die rekening worden overgelegd.
Bezuiniging op hef onderwijs.
Met ingang van het nieuwe cursusjaar
zal de voorbereidende klasse van de Leer
school der rijkskweekschool voor Onder
wijzers (essen) te Deventer worden opge
heven. De leerlingen gaan over tot de
eerste klasse, terwijl een onderwijzer op
wachtgeld wordt gesteld en in een be
staande vacature niet wordt voorzien.
Boterexport naar Indië?
De Crisis-Zuivel-Gentrale deelt mede,
dat door haar een commissie is ingesteld,
welke onder oogen ziet, of en zoo ja,
welke mogelijkheden er bestaan ter bevor
dering van den export van boter naar
N ederlandsch-Indië.
Afsluitdijk vrijgegeven.
Het is thans zeker, dat de afsluitdijk
op 1 Juli a.s. voor het verkeer zal wor
den vrijgegeven. Zooals bekend, werd tot
dusverre een vergoeding geheven, welke
ten bate van bet Ned. Crisis Comité
kwam. Met ingang van 1 Juli komt deze
dus te vervallen. Volgens nog niet van
officieele zijde bevestigde verkregen in
lichtingen zal de ingebruikneming op
officieele wijze geschieden door den nieu
wen minister van Waterstaat, ir J. A.
Kalff.
Loonsverlaging te Amsterdam.
Naar de N. R. Grt. verneemt, moet het
advies van het partijbestuur der S. D. A.
P. aan de afdeeling Amsterdam, inzake
de loonsverlaging van het gemeenteperso-
neel, in zeer sterke mate hebben afgewe
ken van de bij de leiding daar ter stede
op dat punt heerschende meening. M.a.w.
het partijbestuur was vóór een zich neer
leggen bij de loonsverlaging; de Federa
tie, naar men weet, tegen. Eh de Fede
ratie zette door, ofschoon zij hierdoor
ook de sociaal-democratische wethouders
in de grootste moeilijkheden bracht.
Het gerucht, dat de sociaal-democrati
sche wethouders zullen aftreden blijft
aanhouden."
Het zou niet zoo'n wonder zijn, als de
roode heeren het bijltje er bij neerlegden.
't Wordt voor hen wel een lastig geval.
Het partijbestuur zegt: vóórstemmenl
De Federatie zegt: tegen stemmen. Hun
verstand zegt: vóór stemmen.
't Is niet gemakkelijk, als men niet zich
zelf mag zijn.
Koningin met een hoofdletter.
In een tweede artikel over de brochu
re van mr. Duys bespreekt „Het Volk"
de houding van de S. D. A. P. tegenover
het Koninklijk Huis. Het blad poseert in
deze met een onschuldig gezicht en weet
niets van een niet-loyale houding jegens
het staatshoofd....
Binneniand.
De Stoomvaartmaatschappij Zeeland.
Loonsverlaging te Amsterdam.
De golflengte-verdeeling.
Buitenland.
De economische conferentie. Ingediende
voorstellen.
De politiek van Hongarije.
Overstroomingen in Spanje.
Dé valutabesprekingen.
Beperking tarweteelt.
schuldiging zou werkelijk deernis wek
ken, indien men zich zijn verleden niet
herinnerde met allerlei boven- en onder
grondsche aanvallen op ons Koninklijk
Etuis.
In één opzicht is er althans in be
doeld artikel geen kleingeestigheid meer,
want voor de eerste maal zien wij' daarin
ook dit was een in de brochure-Duys
aangeroerd punt het woord Koningin
op eenige plaatsen afgedrukt met een.
hoofdletter.
Kan dit, spot de N. R. Gt., zoo maar,
zonder partijcongres?
Belgische contingenteering fruit- en
groenteninvoer.
Het bestuur der Nederlandsche Ver-
eeniging van Fruit- en Groentenexpor-
teurs te Rotterdam heeft het volgende te
legram aan den Ministerraad gezonden:
„België overweegt contingenteering van
onzen fruit- en groentenuitvoer met in
gang van 20 Juni aanstaande.
Het bestuur onzer organisatie verzoekt
u eerbiedig bij de Belgische Regeering
met klem te willen protesteeren tegen de
zen nieuwen slag, die aan Nederlands
export en tuinbouw zal worden toege
bracht.
Door het verdrag van Ouchy alsmede
door het tarief-bestand te Londen getee-
kend, achten wij België moreel verplicht
thans geen nieuwe handelsbelemmeringen
in te voeren."
Geruchten over salarisverlaging*
Bij geruchte vernam „Het Volk", dat
de regeering voornemens zou zijn de sala
rissen der rijksambtenaren wederom te
verlagen en wel met 18 pet. Voorts zou
den maatregelen zijn ontworpen om de
loonen van overheidspersoneel in dienst
van gemeenten en provinciën bij dit ver
laagde peil aan te passen.
Ten departemente deelde zoowel de
thesaurier-generaal als de secretaris-ge
neraal van Binnenlandsche Zaken even
wel mede, dat van deze plannen niets be
kend is.
Uit de S. D. A. P.
Gisteren heeft in tal van plaatsen het
kader van de S.D.A.P. en het N.V.V. ver
gaderd ter voorbereiding van den strijd
tegen communisme en fascisme.
Te Amsterdam waar de heer Albarda
het woord voerde, werd algemeen in
scherpe bewoordingen het verschijnen van
de brochure van mr Duijs afgekeurd.
De heer Albarda sloot zich bij deze
woorden aan. Hij bleek van meening, dat
vraagstukken de sociaal-democratische
politiek betreffende voor het front van de
partij moeten worden behandeld, maar
dat men ze niet, uitgegeven bij een bur
gerlijke uitgeverij en ingeleid door een in
terview in „Dé Telegraaf" aan de bour
geoisie behoorde aan te bieden.
TEGEN ONTDUIKING
VAN REGISTRATIERECHT.
De regeering heeft een wetsontwerp in
gediend, strekkende om te voorkomen het
ontgaan van het registratierecht van over
dracht van onroerend goed, daarin be
staande, dat men in plaats van het goed
zelf, overdraagt aandeelen in een naam-
looze vennootschap, die eigenares van het
goed is.
Aan de toelichting ontleenen wij 'het
volgende:
Daar het niét op den weg van den fis
calen wetgever ligt maatregelen voor te
stellen, die rechtstreeks in het civiele recht
ingrijpen, is niet beproefd 't ontstaan van
de bedoelde vennootschappen tegen te
gaan.
Steeds talrijker worden de naamlooze
vennootschappen, die in wezen niet een
samenhrenging van verschillende kapita
len in een hand zijn, doch die niet anders
beoogen dan naast den natuurlijken per
soon, die haar beheerscht veelal als eenig
aandeelhouder, een afzonderlijken rechts
persoon te scheppen met de verschillende
daaraan verbonden juridische gevolgen.
Al kan niet ontkend worden, dat deze ju
ridische gevolgen niet zelden op fiscaal
terrein liggen, dit wettigt niet een verbod
of maatregelen, die prohibitief werken;
immers het is zeer wel mogelijk, dat er
ook andere dan anti-fiscale drijfveeren be
staan. Deze overweging brengt echter voor
den fiscus den plicht mede, om, waar door
middel van juridische vormen zekere eco-
