oopen iloopen SPRUTOL chten. DONDERDAG 15 JUNI 1933 DAGBLAD VOOR DE PROVINCIE ZEELAND 47e JAARGANS - No. 218 schikkende, ik. ig te koop (SEN 'i. SCHOUTEN waar inschrij- bewacht tot op Buitenland. Binnenland. Belangrijkste Nieuws. Zomer sproeten f *iami*£3*.-ïmrTZ ni 1933. oren: Pieter Ma- en Neeltje Anna Adriaan Filius Gillesse, 35 j., Maria de Looff; nit, 85 J,, wed, v, Juni 1933. Cornelis Toore- en Adriana Wal- Viilemstein, 26 j. itanje, 23 j. eb. Jeronimus, z.; Nijssen, z.; J. J. D. van Zonne- EERBERICHT. ran 15 Juni 1933: stelijke tot Noor bewolkt, weinig randering in tem- iddag 3 u.: iag 3 u.: 760. fietsers: >ijn? TJE" hel Loor. t Uw open srder oofd- band weer oren. ulsel elijk. nont. in de iders, dezer Courant te |/an den heer IZ. weg van Baat- Uitg.: N.V. Uitgevers-Maatschappij „Luctor et Emergo" ter exploitatie van het blad „De Zeeuw". Bureaux Lange Vorststraat 70, Goes. Telefoonnummer 11. Postchèque en Girorekening 44455. Bijkantoor Middelburg, Lange Burg. Telef. 259. Directeur-Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA. Abonnementsprijs f 2.50 per kwartaal, weekabonnementen voor Middelburg, Goes en Vlissingen f0.20. Losse nummers 5 cent. Advertentie*» 30 cent per regel. Inseeomlen mededeelingen 60 cent per regel. Kleine Advertentiën Dinsdags en Vrijdags 075, Mi vooruitbetaling. Onder letter of motto i 0.85. Bij contract belangrijke korting. ZIJ DIE ZICH THANS ABONNEE- REN ONTVANGEN DE TOT 1 JULI VERSCHIJNENDE NUMMERS GRATIS. Was 1st das Grosz. Dr Oskar Schabert uit Riga, op wiens arbeid de heer van den Berge te Wemel- dinge, in het nummer van Dinsdag de aandacht vestigde heeft te Amsterdam en in andere plaatsen een rede gehouden over het lijden van de Russische Christe nen. Aan het verslag in de bladen ontlee- nen wij: „De christenvervolgingen in het verle den hadden alle de bedoeling een Gode welgevallig werk te doen. Heeft niet de Turx de Armeniërs geslacht ter eere van Allah? Het bolsjewisme vervolgt echter de christenen uit haat tegen God. Lenin heeft in zijn verblinding gezegd, dat het schrikkelijk is slechts van God te spreken. Zegt de Christen met de woor den van de geloofsbelijdenis: „Ik geloof in God den Vader", dan spot de bolsje wiek: „Waar is Hij, ik zie Hem niet". Niet God, maar de mensch maakt uit wat goed is of kwaad. Verder toont spr. aan, hoe het bolsjewisme beteekent een aan slag op de grondslagen der ethiek. De Zondag is afgeschaft en ook de eerbied voor de ouders. Neemt men het op voor de heiligheid van het huwelijk, dan wordt men van contra-revolutionnaire gevoelens verdacht. Ontroerende staaltjes vertelt spr. van straffen aan geestelijken, die de jeugd in het christelijk geloof hadden willen onderwijzen, maar ook van bemoe digende standvastigheid van jongeren, die van geen „conformeeren" wisten. Er be staat eigenlijk alleen nog maar een ca tacomben-kerk, welker leden bij ontdek king aan de zwaarste straffen blootstaan. Zoo ziet men, dat het vreeselijk is te val len in handen van menschen. Spr. wijst dan, voortgaande, op h e t enorme voorrecht, dat men hier vrijelijk kan samenkomen en den b ij bel mag bezitten. „Was ist das Groszl" roept spr. uit. Zingt men in Rusland bij het graf van een geliefde een troostlied, dan wordt men met knuppels uiteengejaagdGe lukkig is er in deze tijden ook te verhalen van heerlijk uitbottend geloofsleven, van een bereidheid zelfs tot den dood, zoo men maar sterven mag tot Gods eer. Spr. eindigde met een oproep tot hulp, herinnerend aan Jezus' woord: „Wat gij den minste uwer broederen hebt gedaan, dat hebt gij Mij gedaan". Wij vinden het niet meer dan natuur lijk, dat wij hier in volle vrijheid kun nen leven. De vervolgingen waaraan een deel der Christenen nog in de vorige eeuw bloot stond, de jarenlange strijd die gestreden moest worden om vrijheid van onderwijs te verkrijgen, het is ons niet onbekend, maar wij realiseeren ons toch zoo weinig, óe groote voorrechten die wij bezitten. Zóó rijk zijn we en zóó bevoorrecht, dat het een man als Dr Schabert dringt tot de uitroep: Was ist das Groszl En zoo is het ook. Onze Christelijke actie op politiek en ander terrein is rijk door God gezegend. zlij het voer ons een prikkel om ook onder de veranderde omstandigheden te arbeiden voor de doorwerking van onze beginselen om te behouden wat verkre gen werd. DE ECONOMISCHE CONFERENTIE TE LONDEN. De Belgische minister Hymans, die ge- Ik reeds meegedeeld, gekozen is tot vice- voorzitter van de conferentie, zal in de romende dagen de conferentie presidee- ren en Mac Donald vervangen, daar deze egens drukke regeeringsbezigheden weggeroepen wordt. rJif8te /Preker gistermorgen was dr JJoiifuss, de Oostenrijksche kanselier. Met rWc i iartelij,k aPPlaus begroet plaatste stnoif 6j ,ctator zick op ket spreekge- oelte en deelde het standpunt van Oos tenrijk mede. Vervolgens kwam mr Chamberlain voor 6\r delegatie aan het woord. _Qrr'Bt groote spanning werd zijn rede te st moet gezien en met intense aandacht werd dan ook zijn rede, welke, tegen alle spraken in, bijna drie kwartier in be ring nam, gevolgd. Chamberlain gaf een uitvoerig histo ric overzicht van de ontwikkeling in Ebgeland gedurende de laatste jaren en !'u verklaarde hij opnieuw, dat «♦a j reeds *n 1931 van den gouden buaard afgedwongen was en herhaal- j8. pat "ij al zoo vaak verklaard heeft, 17 Engeland graag tot het goud zou wil- ^ugkeeren' maar de les van 1925 beeft hen voorzichtig gemaakt. 1,0 voorwaarden zijn op de eerste plaats de vestiging van een hooger prijsniveau en in de tweede plaats, de uitschakeling van die factoren, welke de werking van den gouden standaard hebben onmogelijk gemaakt. In dit verband noemde Chamberlain ook de oorlogsschuldenbetalingen een ver storenden factor. Daarna behandelde mr Chamberlain de tariefkwesties in verband met den inter nationalen handel. Volgens Chamberlain zijn internatio nale samenwerking en internationale overeenkomsten noodzakelijk voor een be tere regeling der productie. In de namiddagzitting voerde het woord de leider der Amerikaansche delegatie, Cordell Huil. Spr. schetste een uiterst somber beeld van de goudpositie en verklaarde, dat de menschheid er momenteel veel erger aan toe is dan 12 jaar geleden. Wij zouden, betoogde hij, het in ons ge stelde vertrouwen te schande maken, in dien deze conferentie verdaagd moest worden, doordat wij tot de vernederende conclusie zouden komen, dat wij niet in staat zijn, een geschikte nieuwe politiek te vinden. Het economisch nationalisme, vervolg de Huil, belemmert het internationaal ka pitaalverkeer en den handel. Voor de regeeringen is thans de tijd gekomen, op te houden met het opwerpen van handelsbarrières. Huil drong aan op een politiek van ge leidelijke, zorgvuldige aanpassing van de overdreven tarieven -en andere handels belemmeringen op een middelmatig ni veau. De eerste stap in die richting moest zijn een onmiddellijk ingaande algemeene ta- rievenwapenstilstand. Namens België sprak minister Hy mans. HSj betoogde met kracht, dat de monetaire problemen de discussies van de conferentie beheerschen. Met nadruk wees spr. eröp, dat Bel gië lijdt onder de beperkingen, welke an dere landen opleggen aan de internatio nale kapitaalsbeweging. De douane-overeenkomst tusschen Bel gië, Luxemburg en Nederland als voor beeld stellend, voegde Hymans er aan toe, dat de goede wil van de kleine mogend heden niet voldoende is. Op de groote mogendheden rust de verantwoordelijk heid voor de groote maatregelen. Rede dr H. Colijn Toen volgde omstreeks zes uur dr Colijn. Dr Colijn kreeg een hartelijk applaus van alle kanten, toen hij de zaal doorging naar het podium. Hij sprak in het Engelsch, welke taal hij uitnemend beheerscht, met een stem, die hem in de geheele zaal duidelijk ver staanbaar maakte. Dr Colijn volgde het voorbeeld van alle sprekers, die aan hem voorafgegaan wa ren, met de overtuiging uit te spreken, dat spoedig iets zal moeten worden ge daan, om den ondergang der beschaaf de naties te verhoeden. Na een overzicht te hebben gegeven van de verschillende factoren, die dezen toestand in het leven hadden geroepen, wees hijl op het zeer groote gevaar van het verlaten van den gouden standaard. Het radicale geneesmiddel is de on middellijke terugkeer tot den gouden standaard, welke het vrije gebruik van kapitaal en crediet waarborgt, stabili teit terug doet keeren op de internatio nale geldmarkt en het evenwicht her stelt tusschen de internationale goederen productie en het geld, dat er beschikbaar is om die goederen te betalen. Deze remedie was volgens dr Colijn echter onder de tegenwoordige omstan digheden niet toe te passen, hoewel sta bilisatie langzamerhand door oordeel kundige maatregelen in de verschillende landen wel is te verkrijgen. Ik zie, eindigde dr Colijn, geen ande ren uitweg, welke de juiste richting uit gaat. Als we dit plan van de hand wij zen, gelijk wij in het verleden met zoo vele andere hebben gedaan, of geen an deren goeden uitweg vinden, dan blijft ons niets anders over dan de bestaande handelsverdragen in te trekken en onder ling met elkander ruilhandel te drijven, zoo goed en zoo kwaad als dat gaat. En dan gaat de clausule, die zooveel bijge dragen heeft om in het verleden den we reldhandel te bevorderen, meteen teloor. Om deze ramp te voorkomen pleitte hij voor de erkenning van het beginsel van Ouchy. De eenige gezonde oplossing van het werkloosheidsvraagstuk is vermeerdering van werkverschaffing, die echter alleen kan ontstaan, als het volume van den in ternationalen handel wordt vergroot. Door autarkie kan in de verschillende landen het werkloosheidsvraagstuk nim mer worden opgelost. Dr. Colijn pleit voor de opheffing van subsidies aan de scheepvaartmaatschap pijen, welke van onwaarde worden als alle landen gelijkelijk subsidies verleenen. Hij verwachtte onder de bestaande econo mische omstandigheden geen algemeene opheffing of vermindering van tarieven en hij achtte het zelfs wenschelijk om ver dere wanorde te voorkomen, eerst gelei delijk daartoe over te gaan. Om die reden had Nederland met Bel gië een conventie ontworpen, die ten doel heeft langzamerhand de invoerrechten en andere handelsbelemmeringen te vermin deren. Hij wilde het beginsel van die conventie aan de bizondere aandacht de zer conferentie aanbevelen. Het is mijn vaste overtuiging, zeide dr Colijn, dat regelingen in dien zin zullen leiden tot betere handelsbetrekkingen. De aanwezige gedelegeerden volgden met groote belangstelling en volle aan dacht deze rede. Geluk gewenscht door verschillende staatslieden, begaf de heer Colijn zich na het uitspreken van zijn rede naar zijn plaats, waar ook de Belgische gedelegeer de Hymans hem kwam complimenteeren. Bij het uitspreken van de rede was me vrouw Colijn in de conferentiezaal aan wezig. Een Oostenrijksch persattaché te Berlijn gearresteerd. Dr Wasserback, persattaché bij het Oostenrijksche gezantschap te Berlijn, is in zijn woning te Berlijn gearresteerd. De Duitsche regeering heeft, nadat zij betrouwbare inlichtingen had ontvangen nopens de onwaardige behandeling waar aan dr Habich in Weenen is blootgesteld geworden, en nadat haar gebleken was dat de Oostenrijksche regeering geen ver ontschuldigingen wilde maken, besloten tot het nemen van tegenmaatregelen. De eerste is dat de Oostenrijksche pers attaché bij het gezantschap te Berlijn, dr Wasserback, is uitgewezen. De toestand te Weenen. Te Weenen heerschte gisteren groote opwinding over de nieuwe moeilijkheden met Berlijn. Dinsdagavond werd in het Konzerthaus een groote vergadering gehouden van de Heimwehren, waar vele duizenden luis terden naar redevoeringen van minister Fey en prins Starhemberg, die beiden in zeer krachtige bewoordingen tegen het Hitler-regiem en het drijven der nazi's in Oostenrijk opkwamen. De vergadering was een ongekende re actie op de bomaanslagen te Weenen, welke aan de nazi's worden toegeschre ven. De politie had uitgebreide voorzorgs maatregelen getroffen om de veiligheid van minister Fey en van prins Starhem berg te verzekeren. Overal in Weenen stonden Ueberfallkommando's gereed en in den loop van den dag werden honder den personen gearresteerd. Meer dan 7000 man zijn onder de wa penen, vele punten in de binnenstad als- mede de openbare gebouwen worden streng bewaakt, met name de bondskan- selarij en de universiteit. Voorloopig einde der Stillhalte- besprekingen. De Stillhalte-besprekingen, welke te Londen worden gevoerd, zijn voorloopig geëindigd. Het doel van de bespreking was de Stillhaltecrediteuren te bewegen Duitschland tegemoet te komen in ver band met de transfermoeilijkheden en het dientengevolge afgekondigde trans fermoratorium. Van Duitsche zijde werd naar 'n minnelijke schikking gestreefd en, naar men hoort, is de mate waarin de crediteuren geneigd zijn Duitschland te gemoet te komen, voor Duitschland be vredigend uitgevallen. Een formeele op lossing van de moeilijkheden is nog niet verkregen, doch zal een dezer dagen worden verwacht. In het middelpunt van de besprekin gen stond de rentevoet. Van Engelsche zijde wordt opgemerkt, dat de besprekin gen harmonisch zijn verloopen en dat voor de opgeworpen vraagstukken niet een definitieve beslissing is verkregen. In het bizonder werd van Neder- landsche zijde bezwaar gemaakt tegen het verlagen van den rentevoet. Waarschuwing aan de Duitsche werkgevers. In het Roergebied zijn twee fabrikanten in hechtenis genomen, en naar een concen tratiekamp overgebracht, onder beschul diging economische sabotage te hébben gepleegd. Thans wordt door den te Mundhen ze telenden districtsleider voor Westfalen van het nationale arbeidsfront een manifest gepubliceerd, waarin hij den werkgevers op het hart drukt, zich nauwkeurig te hou den aan de bepalingen, welke op 16 Mei door den leider van het Duitsche arbeids front, Dr Ley, zijn uitgevaardigd en waar bij voor den duur van acht weken een „wa penstilstand" op het gebied van den arbeid werd aangekondigd. Alle loon- en andere regelingen moeten gedurende deze periode volstrekt onaangetast blijven. Accoord tusschen Amerika en Engelard. Engeland (heeft aan Amerika de beta ling aangeboden van een bedrag van 10 millioen dollar, als afbetaling op den schuldentermijn van 15 Juni, en in af wachting van een finale regeling der schuldenkwestie. President Roosevelt heeft dit aanbod aanvaard. In het Lagerhuis heeft de Britsche mi nister van financien, Neville Chamberlain, gisteren een desbetreffende verklaring af gelegd. De Britsche regeering betreurt, zoo zeide hij, dat de Vereen. Staten niet heb ben toegestemd in haar verzoek de beta ling van. den Juni-termijn op te schorten in afwachting van een bespreking der sdhuldenkwestie in haar geheel. De Brit sche regeering heeft daarop de bepaling voorgesteld van 10 millioen dollar, welk aanbod president Roosevelt in een geest van medewerking heeft aanvaard, zonder echter vooruit te loopen op de vrijheid der beide regeeringen bij de toekomstige be sprekingen. De moordcampagne (e Sofia duurt voort. Gisterochtend is te Sofia op straat de leider der vluchtelingen uit de Dobroedsja Wisjef, een communist, door een Macedo niër neergeschoten. De moordenaar werd gearresteerd en verklaarde te hebben ge handeld op bevel van de Imro. De ver moorde Witsjef was communist en had een belangrijk aandeel in het bolsjewisee- ringswerk onder de vluchtelingen uit de Dobroedsja en stond op het punt een bui- tenlandsche reis te maken naar Moskou en Weenen, waar de communistische centra le voor den Balkan is gevestigd. Met het oog op de dagelijksche moorden door of op Macedoniërs te Sofia, wordt overwogen in de Bulgaarsc'he hoofdstad den staat van beleg af te kondigen. Het douane-bestand. Gisteren werd ter conferentie medege deeld, dat door toetreding van Denemar ken, Estland, Finland, Nederland en Oos tenrijk tot het douanebestand in totaal 20 landen zich hierbij hadden aangesloten. Reuter meldt nader, dat ook Roemenië, Litauen, Britsch-Indië en Sowjet-Rusland hun adhaesie hebben betuigd. België betaalt niet aan Amerika. De Belgische regeering heeft Woensdag officieel aan Washington laten weten, dat België de 15 Juni vervallen annuiteit zij ner schuld aan Amerika niet 'kan betalen. Deze annuiteit bedraagt 6.325.000 dollar. Korte Berichten. De zuiveringsactie, welke sinds 1 Juni wordt doorgevoerd binnen de com munistische partij in Rusland, heeft tot gevolg gehad, dat reeds 12.000 personen uit de partij zijn gezet. Er zouden nog duizenden leden worden geroyeerd, daar hun aanwezigheid de communistische dictatuur in Rusland zou verzwakken. Gisteren zijn door de autoriteiten 200 personen op vrije voeten gesteld, die in het concentratiekamp te Heuberg waren geïnterneerd. Daarentegen zijn de sociaal democratische Landdagafgevaardigde en voormalige voorzitter van den Wurtem- bergsc'hen Landdag, Dr Pfluger en twee andere Sociaal-democratische Landdagle den in hechtenis genomen. Na de officiëele openingsplechtig heid toont het publiek weinig belangstel ling voor de zittingen der economische wereldconferentie. In de ochtendzitting van gisteren telde men op de publieke tribune drie toeschouwers, in de middag zitting zes. De vrees, dat de 60 voor het publiek gereserveerde plaatsen onvol doende zouden zijn, is dus ongegrond. In de Bismarck-zaal te Berlijn had het personeel van de Rijksbank een ver gadering belegd. Toen aldaar Dr S., één van de directeuren, bezig was het woord te voeren, kwam een aantal met revol vers gewapende S.A.-mannen de zaal binnen en joeg de vergadering met ge weld uiteen. Dr S. werd bloedig geslagen. DE GEMEENTE-FINANCIEN. In de algemeene vergadering van de Vereen, van Nederlandsche Gemeenten heeft de voorzitter Mr. P. Droogleever Fortuyn gewezen op de moeilijke om standigheden van vele gemeenten. Dat de opcenten van de Gemeente fondsbelasting zich over het alge meen in stijgende lijn bewegen, blijkt o.m. uit het feit, dat terwijl voor 1932'33 107 gemeenten 100 opcenten hieven, voor het belastingjaar 1933'34 dat nu reeds bij1 257 gemeenten het geval is, waarbij moet worden opgemerkt dat van 29 go- meenten daaromtrent nog geen gegevens zijn ontvangen. Geheel in overeenstemming hiermede is dan ook het feit dat terwijl de Minister van financiën op 19 Nov, 1932 in de Tweede Kamer mededeelde, dat op dat Binneniand. Het congres van „Vreemdelingenverkeer"-. Vermindering van de werkloosheid. Vijftigjarig bestaan van de Rotterdam- sche Lloyd. Loting voor de militie. Buitenland. De economische conferentie te Londen. Rede van dr H. Colijn. Gespannen toestand in Oostenrijk. Het Duitsche transfermoratorium. Een accoord tusschen Engeland en Amerika. België, Frankrijk en Polen betalen niet aan Amerika. verdwijnen spoedig door een pot Bij alle drogisten. tijdstip 9 gemeenten onderstand ontvin gen als noodlijdende gemeen ten, terwijl daarnaast nog 6 gemeenten daarvoor in aanmerking zouden worden gebracht en van 34 gemeenten een aan vraag om onderstand in onderzoek was, thans het aantal gemeenten waaraan reeds onderstand is toegekend, tot over de 100 is gestegen en dat dagelijks nog nieuwe aanvragen inkomen. Het ligt voor de hand, dat de taak van de gemeentebesturen onder deze omstan digheden zeer is verzwaard en dat er van de bestuurscolleges zeer veel wordt gevergd. Spr. hoopte dat er bij de nood zakelijke inmenging welke bij steun aan de gemeenten door het Rijk niet kan uit blijven, toch zooveel mogelijk naar zal worden gestreefd om een autonomie der gemeenten in stand te houden. Het is zeker niet minder in het belang van de Landsregeering dan in dat der gemeenten zelf, dat de zelfstandigheid van de plaat selijke besturen niet anders dan in geval van noodzakelijkheid wordt beperkt. Belangrijke bezuinigingen te Haarlem. B. en W. van Haarlem hebben den Raad meegedeeld, dat het vermoedelijk nadeelige saldo van den dienst 1932 wordt geraamd op f 600.000. Hiervan is slechts dekking te vinden uit reserve grondbedrijf f 200.000, reser vefonds bijzondere doeleinden f 100.000, tezamen f 300.000. Voor den dienst 1933 zullen meerdere posten aanmerkelijk moeten worden over schreden, zoodat een tekort wordt ge raamd van f 601.500. Wat de dekking betreft wordt overwo gen: opheffing van het openbaar voorbe reidend L.O. en intrekking van subsidies voor het bijzonder voorbereidend L.O., te zamen een besparing van f 30.000; ophef fing van het openbaar vervolgonderwijs f 8000; vervallen van de vergoeding voor het bijzonder onderwijs f 5000 en aan vaarding van het rijkssubsidie voor het M.O. Dit zal 'n jaarlijksch voordeel geven van f 62.000, maar thans is er een bespa ring te verwachten van f 10.000. Vergrooting van het aantal leerlingen per klas bij bet openbaar onderwijs wordt geraamd op f 10.000 aan besparing. Voorts wordt a.m. voorgesteld een bef fing van 8,5 pet. pensioenbijdrage, in gaande met 1 Juli, hetgeen voor 1933 een besparing geeft van f 170.000. Vermindering werkloosheid. De directeur van den rijksdienst van de werkloosheidsverzekering en arbeidsbe middeling deelt mede, dat de werkloosheid onder de 608.000 leden van ingevolge bet Werkloosheidsbesluit 1917 gesubsidieerde werkloozenkassen in de week van 22 tot en met 27 Mei heeft bedragen 25 pet., dat is een weinig minder dan in de week van 8 tot en met 13 Mei. Bij 1060 organen der openbare arbeids bemiddeling stonden op 27 Mei in totaal 319.937 werkzoekenden ingeschreven, waaronder 306.366 mannen. In totaal wa ren werkloos 292.718 personen, waaronder 283.724 mannen. Op 13 Mei waren werk loos 300.747 personen, waaronder 291.551 mannen. Het aantal ingeschreven werk zoekenden is van 13 tot 27 Mei vermin derd met 11.840, het aantal werkloozen met 8029. Vooral in de bouwvakken is het aantal werkloozen vrij sterk verminderd. Mr D. Fock 75 jaar. Mr D. Fock, oud-gouverneur-generaal van Ned.-Indië, lid der Eerste Kamer, zal Maandag 19 dezer den 75-jarigen leeftijd bereiken. Op zijn verzoek zal deze dag zooveel mogelijk onopgemerkt voorbij gaan. Mr

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1933 | | pagina 1