Kerknieuws
Onderwijs.
Rechtzaken
de export »»n lar>d- en tuinbouwproduc
ten is komen te verkeeren maken het
noodzakelijk dat de steun aan dun land
bouw in andere banen wordt geleid. De
steunmaatregelen aan het zuivelbedrijf,
waarbij tegen zeer lage prijzen zuivelpro
ducten worden geëxporteerd zijn op den
duur niet vol te houden, zoodat terecht
een beperking van den veestapel nood
zakelijk wordt geacht. De wanverhouding
tusschen het stedelijk loon- en prijspeil
en dat op het platteland zal dienen te
worden gewijzigd om te komen tot verbe
tering van den toestand op het platteland.
Een beperking van de productie, zooals
deze reeds is vastgelegd in de steunwet-
ten ten behoeve van de tarwe, suikerbie
ten en vlasteelt, alsmede de varkenshou
derij werd noodig geacht.
In verband met de zeer verminderde
export onzer landbouw en tuinbouwpro
ducten zal men zich noodzakelijkerwijze
meer op voorziening van de binnenland-
sche markt moeten toeleggen.
Aangedrongen dient te worden op het
heffen van een invoerrecht op granen.
Hierdoor zal een deel van het bouwland
beteeld kunnen worden met haver en rog
ge, waarvan de verbouw thans niet loo-
nend is.
Invoer van land- en tuinbouwproduc
ten, die tegen eiken prijs op de Neder-
landsche markt worden geworpen, dient
te worden voorkomen door het heffen van
een invoerrecht naar het gewicht en niet
naar de waarde. In België en Amerika
wordt o.a. dit systeem toegepast, waar
door de heffing van het invoerrecht meer
aan het doel beantwoordt. Bij de heffing
van invoerrechten zal een verschillend
tarief moeten worden toegepast voor de
verschillende landen, teneinde de han
delsbetrekkingen met die landen naar
welke wij meer uitvoeren dan invoeren,
niet te schaden.
Het buitenlandsche fruit, dat hier op
bepaalde tijden beneden de productie
prijs wordt ingevoerd, dient met een in
voerrecht per K.G. te worden belast. Aan
gedrongen werd op het treffen van
maatregelen voor den aardappeloogst '33.
Een eventueel overschot aan aardappe
len dient tijdig uit de markt genomen te
kunnen worden. De aanwezigheid vau
zeer groote hoeveelheden goede consump
tieaardappelen op een tijdstip dat bui
tenlandsche vroege aardappelen op de
Nederlandsche markt worden aange
voerd, wettigt het heffen van een invoer
recht op deze aardappelen.
Inkrimping van den veestapel wordt
noodzakelijk geacht om een verbetering
van de zuivelprijzen te verkrijgen.
Aangedrongen dient te worden op een
verlaging van de waterschapslasten en
het verstrekken van een uitkeering uit
het Wegenfonds ten behoeve van het on
derhoud der tertiaire wegen.
Besloten werd het nieuwe concept-ur
gentieprogramma op de e.v. Hoofdbe
stuursvergadering aan de orde te stellen.
Hationaliseering landar
beid. Besloten werd bij de regeering aan
te dringen om een consulent aan te stel
len die de mogelijkheid van rationalisee
ring van den landarbeid in studie kan
némen en voorlichting kan verleenen over
de aanschaffing en verbetering van land
bouwwerktuigen.
Ambachtstarieven. Mededee-
ling werd gedaan van een ingekomen
schrijven van de commissie Ambachtsta
rieven, ingesteld door de Z.L.M., waarin
een aantal conclusies over de geldende
tarieven voor verschillende werkzaamhe
den zijn opgenomen.
Besloten werd deze in afschrift aan de
afdeel ingen toe te zenden. De commissie
vestigde O'.a. de aandacht op de aanzien
lijke besparing welke uit gezamenlijke
aankoop van landbouwmachines kan wor
den verkregen.
Opgemerkt werd dat de Friesche Mij.
van Landbouw hiermede groote voordee-
len voor hare leden heeft kunnen berei
ken.
Commissie Belas tingwe
z e n Z. L. M. Besloten werd de commissie
Belastingwezen te verzoeken een onder
zoek in te stellen naar de mogelijkheid
om een herziening te verkrijgen van den
aanslag van de huurwaarde van wonin
gen in de personeele belasting. Uit de
kring Hulst werd gewezen op de onbil
lijkheid van de bepaling dat in vele ge
meenten het aantal opcenten op de belas
ting van de huurwaarde in de bebouwde
kommen lager is dan in de buitenwijken.
Besloten werd een onderzoek in te stel
len en zoo mogelijk wijziging te verkrij
gen.
Hoofdbestuur s- en Alge-
meene Vergadering. De rege
ling van Hoofdbestuurs- en Algemeene
Vergadering welke op 5 resp. 6 Juli a.s.
te Oostburg zullen worden gehouden,
wordt besproken.
De heer Ir S. L. Lonwes, Hegeerings-
commissaris voor de uitvoering van de
Tarwewet en Crisisvarkpnswet, heeft, zich
bereid verklaard een inleiding op de Al
gemeene Vergadering te houden. Het te
behandelen onderwerp zal nader worden
medegedeeld.
Tn verhand met, de tijdsomstandigheden
zal het 90-jarig be«taan van de Z. L. M.
in niet op bijzondere wijze worden
herdacht.
Uitvoercontrole uien. Door
de 3 centrale landbouworganisaties is hij
den Minister van Economische Zaken en
Arbeid aangedrongen om de uitvoercon
trole op uien te ontnemen aan de U.C.B.
en deze on te dragen aan een te stichten
vereeniging. Besloten werd den heer Tr J.
D. Borst aan te wijzen om de hesnrekin-
gen over de te stichten organisatie mede
voor te bereiden.
Vereeniging van Kerkvoogdijen in de
Ned. Herv. Kerk. Afd. Zeeland.
Middagvergadering.
De voorzitter deelt na heropening der
vergadering eerst den uitslag der be
stuursverkiezing mede. Tot bestuursleden
bleken gekozen te zijn de heeren M. Laer-
noes te Vlissingen, B. J. van Oeveren te
Bruinisse, P. W. M. Hoegen van Hooge-
lande te Serooskerke; J. K. C. Matthijs
te Kortgene, W. J. Geluk te Tholen, J. A.
Flink te Goes, W. Verplanke te Biervliet,
G. Dees te Waarde en L. G. Wabeke te
Terneuzen.
Daarna volgt bespreking op het refe
raat van Mr de Jong.
De heer Chr. Hondius te Middel
burg gaat accoord met de grondbeginse
len van het reglement op predikautstrak-
tementen. Inderdaad waren de traktemen
ten te laag. Traktementen van f 1200 op
de dorpen waren regel. Volgens spr. zijn
dan ook de kerkvoogdijen verplicht
het reglement te gehoorzamen. De protes-
teerende kerkvoogdijen noemt Spr. dan
ook liever rebelleerende.
Toch heeft Spr. enkele grieven. Aller
eerst tegen den naam Raad van Beheer,
daar de kerkvoogdijen het beheer voeren.
Verder komt Spr. op tegen de soms wille
keurige wijze waarop de aanslag wordt
bepaald. De kerkvoogdij kan daarop geen
invloed uitoefenen. Er moet daarom in
het reglement verandering komen, anders
staat het ergste te vreezen. Het aantal
vacatures zal sterk toenemen, zeer ten na-
deele van de kerken. Vele candidaten
zullen geen beroep ontvangen. We moeten
meer doen dan beschouwingen houden.
Daarom stelt Spr. een motie voor, waarin
gewezen wordt op de bezwaren tegen art.
9 van bet reglement op de predikants
traktementen en met name tegen de wijze,
waarop de aanslagen worden bepaald,
waarom het artikel met het oog op de
moeilijke tijdsomstandigheden onverwijld
moet worden herzien en het H. B. wordt
uitgenoodigd daartoe pogingen bij do
Synode aan te wenden.
De heer v. d. Harst te Middel
burg keurt ook af de houding van de
protesteerende kerkvoogdijen. Laten we
liever samen trachten een billijke re
geling te treffen. In Middelburg gaat
bijna de geheele Hoofdei. Omslag weg aan
predikantstraktementen en schiet voor
onderhoud weinig over. Daarmee schijnt
niet voldoende rekening te worden ge
houden. Spr. keurt ook het marchandee-
ren door den Raad van Beheer af, even
goed als de weigering van kerkvoogdijen
om te betalen. Spr. zou willen, dat de
Raad van Beheer inzage vroeg van den
kapitaalsdienst.
Dhr Van Nieuwenhuyzen te
Steenbergen vraagt of de Raad van
Beheer den aanslag mag verhoogen, we
gens de opbrengst van een stuk land, dat
vermaakt is aan de kerk ter verbetering
van het predikantstraktement.
De heer Mr de Jong geeft in prin
cipe de bezwaren tegen den naam Raad
van Beheer toe. Traktementsraad zou be
ter zijn. De motie noemt Spr. te algemeen
gesteld. Meer concrete formuleering was
wel gewenscbt.
De heer Hondius heeft opzettelijk
een algemeene redactie aan de motie ge
geven.
De heer de Jong zegt dan toe, dat
het H. B. de motie zal overwegen. Verder
zegt Spr. dat de aanslag voor Middel
burg is verhoogd, doordat meer trakte
ment dari het minimum wordt gegeven.
De heer Hondius antwoordt, dat,
als dit niet gebeurt, er een vacature zou
blijven, wat niet gewenscht is. Daarom is
juist wijziging van het reglement noodig.
De heer de Jong kan zich met hel
door den heer v. d. Harst gesprokene vrij
wel vereenigen. Spr. wil liever niet van
marchandeeren spreken. Er moet soms
met allerlei factoren worden gerekend.
De vraag van den heer v. Nieuwenhuy
zen moet Spr. bevestigend beantwoorden
krachtens bet reglement.
Op voorstel van den heer Bakker
(voorzitter der alg. vereeniging) zal de
motie worden besproken in de vergade
ring van bet H. B. met de afgevaardigden
der prov. afdeelingen.
Ds Pijnacker te Zierikzee be
pleit de billijkheid van een Hoofdei. Om
slag in alle gemeenten. Ook wijst Spr.
er op, dat de predikanten recht hebben
op f 160 periodieke verhooging, maar in
de meeste gevallen slechts f 80 krijgen. Er
wordt in vele pastorieën nog erg geleden
Dhr d e J o n g antwoordt, dat het H.B.
in studie heeft een plan om elk lid f0.25
te doen bijdragen aan de Generale Kas.
Rede van den heer Bakker.
Hierna houdt de heer J. A. Bakker,
voorzitter der vereen, van Kerkvoogdijen
in Nederland, een rede over „De kerk en
de crisis".
Deze crisis aldus Spr. is geen
gewoon conjunctuurverschijnsel, maar
vooral van zedelijk-geestelijk karakter, ge
heel anders dus dan in de tachtiger jaren.
Op dien geestelijken kant van de crisis
wil Spr. vooral wijzen.
Groot is de vooruitgang van de tech
niek in de laatste tientallen jaren (elec-
triciteit, radio, enz.). Het geheele wereld
verkeer is anders geworden.
We hebben geleerd, dat het economisch
leven internationaal is en niet kan wor
den begrensd binnen de nationale gren
zen.
De geestelijke crisis nu is terug te bren
gen tot het egoïstisch nationalisme, dat
zulke rampen heeft gebracht.
De kerk heeft in deze crisisdagen zulk
een belangrijke taak. Stoffelijke achter
uitgang kétn zich wreken in het kerkelijk
leven, In de tachtiger jaren echter wae de
invloed van de crisis zoo anders dan nu.
Het wae toen een tijd van kerkelijke actie
(Doleantie). Ook het sectarisme bloeide
(Zevende dags Adventisteu, Apostoli-
schen, Baptisten, enz.). De Hervormde
Kerk ondervond toen groote schade van
die beroeringen.
Het b 1 ij v e n d gedeelte had toen ech
ter meer liefde voor de Herv. Kerk dan
nu. Ook de offervaardigheid was grooter.
Het blijft nu in onze kerk zoo stii. Hel
is alsof er geen geestelijke crisis is. Er
wordt weinig gesproken over de geeste
lijke belangen der kerk. Spr. zou willen,
dat er weer eens een geestelijke ontwaking
kwam. Al zou het sectarisme er ook van
profiteeren, de Herv. Kerk zou er ook
wel bij varen.
Spr. had zoo graag gezien, dat er ook
van de Synode wat meer actie uitging en
zoo nu en dan eens een bijzondere bood
schap tot de kerk uitging, o.a. tot op
wekking der offervaardigheid. Niet op
het eerste plan moet staan de verlaging
van de predikantstraktementen. Daar
om had Spr. graag gezien, dat de Synode
was ingegaan op het idee tot oprichting
van een crisis-comité en dat er biddagen
waren uitgeschreven. We moeten den
band der eenheid voelen.
Maar belaas, het blijft zoo stil, terwijl
toch de crisis de kerk raakt. Wanneer
God het niet verhoedt, zal de kerk te
gronde gaan. Het wekt de schijn, alsof
men over de crisis heen leeft.
De kerkelijke organen moeten trachten
samen door den crisisnood heen te wor
stelen. Er moet samenwerking en geen
scheiding zijn tusschen beheer en be
stuur, tusschen kerkeraad en kerkvoogdij
Spr. betreurt het, dat de Synode hierover
geen boodschap tot de kerken heeft doen
uitgaan. De kerkvoogdijen hebben ook
een taak ten opzichte van de geestelijke
belangen, die met de stoffelijke zoo nauw
verbonden zijn. Daarom zou de vereeni
ging van kerkvoogdijen in de Synode ver
tegenwoordigd dienen te zijn, waarbij
eenige heilige buisjes afgebroken zouden
moeten worden. We moeten met de ge
wijzigde omstandigheden rekenen.
Spr. bepleit ook meer eenheid in het
kerkelijk organisatieleven. Er is nu te
veel decentralisatie.
Noodig is b.v. één kerkelijk bureau,
waar de verschillende organisaties in sa
mengebracht worden. Dat zou een goeden
indruk maken. In dit verband betreurl
Spr. het gemis aan samenwerking bij den
Bond van Predikanten.
De vereeniging zal trachten jong en
oud in actie te stellen om de offervaar
digheid te doen toenemen. Men moet
kerkcollectes invoeren en geld voor de
kerk gaan inzamelen.
De zaken moeten zoo zuinig mogelijk
worden beheerd. Wat niet tot de kerk
behoort, moet worden afgewenteld (on
derhoud bruggen, wegen, kerkhoven,
enz.) Alle leden moeten rijp gemaakt voor
een bijdrage aan de Generale Kas.
Doel en streven van de vereeniging
worden vaak nog misverstaan. Ze streeft
naar samenbinding. Daarom is ook de
medewerking van de prediking onmis
baar. In het belang der kerk is meer sa
menwerking tusschen beheer en bestuur
noodig. Dan kan ze weer worden een
stad op den berg.
Dhr Chr. Hondius wijst er op, dat
het heffen van een hoofdelijken omslag
zuiverend heeft gewerkt. D'at vindt Spr.
niet zoo erg. Een Gideonsbende is beter
dan een gemengd volk. Er is toch ook.
nog veel, waarvoor we dankbaar kunnen
zijn, ook nog de zin tot offervaardigheid
De heer Bakker hield vol, dat er in
de tachtiger jaren meer liefde tot de Ned.
Herv. Kerk was dan nu.
De hoofdelijke omslag is een noodzake
lijk kwaad. We moeten zien ze uit de we
reld te helpen. De vrijwillige offervaar
digheid moet toenemen. Er zijn nu ge
meenten. die dreigen onder te gaan. Du
Herv. Kerk heeft nu de greep op de
massa verloren. Dat is niet de schuld
van de massa.
De verzekering.
De heer mr. H. K i p p e r s 1 u y s gal
daarop een toelichting over de mogelijk
heid en wenschelijkheid van gemeen
schappelijke verzekering. De premies voor
collectieve verzekering zijn lager dan
bij' z.g. normale verzekeringen, mede
omdat men geen agenten met recht op
provisie als tusschenpersonen heeft. De
regeling van collectieve verzekering van
kerkelijke goederen heeft men ook in En
geland en daar werkt ze ook goed. Men
kan bij' verzekering niet rekenen met de
verkoopwaarde van een kerkgebouw, maar
moet rekenen met de opbouwkosten. In de
collectieve polissen komt niet de lastige
bepaling voor, dat men bij afbranden de
kerk weer op dezelfde plaats moet her
bouwen. Men krijgt het geld van de ver
zekering en is vrij hoe er mede te han
delen. Men kent ook hierbij niet de be
langentegenstellingen, die bij particulie
re verzekeringen voorkomen, omdat men
aanneemt, dat de polis de werkelijke
waarde aangeeft op den dag van den
brand. Voor oude kerkgebouwen, waar
van de waarde haast niet te schatten is,
zal men een bedrag moeten nemen, dat
voor een modern kerkgebouw op dezelfde
plaats noodig zou zijn.
Behalve tegen brandschade kan men
ook tegen stormschade verzekeren en dan
is de premie samen 60 cent per f 1000,
dus lager dan anders voor brand alleen.
Ook tegen inbraak en explosie (het
laatste voor 5 ct. per f 1000) kan men po
lissen nemen en ten slotte ook tegen het
financieel risico van tijdelijke voorziening
in kerkruimte.
De heer Bakker wees er op dat hier
een goed object voor bezuiniging is, om
dat men er voor brand alleen reeds met
40 ct. per f 1000 af ie.
Spr. wees or op, dat in het Noorden
nog al eens veel branden voorkomen in
den laatsten tijd, waarbij de kerken ge
vaar zouden kunnen loopen.
De voorzitter zeide, dat in Zeeland
ook het aantal branden met „oorzaak
onbekend" niet gering is.
De heer G. v. Harderwijk zeide
verheugd te zijn over de tot standkoming
van de afdeeling Zeeland en hoopte dat
het deze goed zal gaan. Men voelt ook
hier dat eendracht macht maakt. Nu met
volle kracht aan den arbeid, zeide spr.
God helpe de afdeeling.
De heer M. Laernoes meende na
mens allen te spreken als hij het hoofd
bestuur dank bracht en vooral den voor
zitter voor zijn mooie rede. Ook spr. hoopt
dat de afdeeling goed werk zal verrichten
en alle kerkvoogdijen in Zeeland tot sa
menwerking zal brengen.
De voorzitter bracht dank aan al
len voor hun tegenwoordigheid en mede
werking, waarna ds A. F. W. de Kluis uil
Vlissingen in dankgebed voorging.
Vereen. „Schoolmuseum" ie Middelburg.
Woensdag hield bovenstaande vereeni
ging haar algemeene vergadering te Mid
delburg, onder voorzitterschap van den
beer G. Wit, inspecteur van bet L. O.
De voorzitter heette de in vrij
flinken getale aanwezigen welkom.
Het jaarverslag, waarvan het voornaam
ste reeds is gepubliceerd, keurde de ver-
gadering goed.
Naar a.anleiding van de gehouden ten
toonstelling van Tsjecho-Slowaaksche tee-
keningen enz. deelde de voorzitter
mede, dat het in de bedoeling ligt in het
a.s. najaar een tentoonstelling te houden
van teekeningen van scholieren in Zee
land. Verder zijn er nog twee plannen.
Het eerste is meer direct uit te voeren.
Te Rotterdam is een schoolfilm, die Zee
land in beeld geeft, en die uitstekend is
geslaagd. De film is eigendom van de ge
meente Rotterdam, doch deze is gaarne
bereid haar af te staan en daarom wil
het bestuur deze film in verschillende
centra in Zeeland laten loopen voor de
kinderen bijv. van de 5e, 6e en 7e klassen
der lagere scholen, maar dan om de kos
ten te dekken des avonds tegen betaling
voor iedereen.
Het tweede plan is er meer een van
verdere toekomst, namelijk een biblio
theek te vormen van boeken van hooge-
ren prijs, die dan gratis voor een bepaal
den tijd aan de leden kunnen worden uit
geleend. Daarvoor is echter een verster
king van de kas noodig en spr. wekte
daarom met klem op leden te werven.
De heer Schippers had vernomen,
dat er in Den Haag speciale teekenonder
wijzers aan de lagere scholen zijn en zou
gaarne een hunner eens willen verzoe
ken een inleiding te houden.
De voorzitter zeide, dat dit zeker
te overwegen is voor een volgende ver
gadering.
De rekening over 1932'33 was reeds
door de controle-commissie nagezien, en
bij monde van den heer P. M. W o 11 e r s
verklaarde deze, dat staat van bezit en
gegevens over het beheer in orde waren.
De commissie is verbaasd geweest over
het reuzenwerk, dat de secretaris-pen
ningmeester, de heer C. Roelands, ver
richt voor de vereeniging. Wellicht was
het beter de functies te scheiden, omdat
het werk als secretaris belangrijk toe
neemt. De commissie meende, dat tegen
aanschaffing van een hectograaf geen be
zwaar zou kunnen worden gemaakt.
De heer Roelands zeide dankbaar
voor de waardeering te zijn, doch ach I te
de voorstelling van het werk wel iets
overdreven. Spr. achtte het beter beide
functies in één hand te houden en be
schikt reeds over een multiplicator, ter
wijl hij machtiging heeft een schrijfma
chine van besoheiden prijs aan te schaf
fen. Een adresseermachine kan in de toe
komst wellicht volgen.
De begroeting 19331934 ging zonder
opmerkingen onder den hamer door. De
voorzitter wees er nog eens op, dat
men veel meer zou kunnen doen als ieder
lid een nieuw lid aanbrengt en de contri
butie van f 450 op f 900 steeg.
Voor de verkiezing van twee leden van
het bestuur waren 55 stemmen uitge
bracht. Herkozen bleek te zijn de heer B.
J. A. Stoopman te Terneuzen met 51
stemmen en gekozen in plaats van wijlen
den beer A. van der Weijde, de beer J
G. A. Bannink te Zierikzee.
Middagvergadering.
De des middags voortgezette vergade
ring was zeer druk bezocht.
De voorzitter ziet in deze bijeen
komsten een soort inspectievergaderin
gen en juicht het houden van zulk een
Zeeuwschen Schooldag op bescheiden voei
toe. Welkom beette spr. Prof. Dr J. H.
Gunning, die een inleiding zou houden;
verder den beschermheer der Vereeniging,
Jhr Mr Quarles van Ufford, Commissa
ris der Koningin, den nieuwen burge
meester van Middelburg, den heer Fern-
hout. Voorts alle overige genoodigden,
onder wie de inspectrice van het bewaar-
schoolonderwijs, Mej. Houba, die zich na
afloop der vergadering bereid verklaarde
in het museum inlichtingen over de af
deeling voorbereidend onderwijs te ge
ven.
Kleuters en Kleuters-onderwijs.
De heer Prof. Gunning verkreeg
yervolgens het woord voor zijn inleiding
over bovengenoemd onderwerp.
Als eerste Hollandsche benaming voor
de bewaarschool noemt Spr. de maitres-
seschool, welkt naam reads uit de mid
deleeuwen dateert. Het was in den tijd,
dat het lager onderwijs niet meetelde en
Frederik de Groote meende, dat oud
kleermakers en oud-schoenmakers het
beste geschikt waren voor het geven vau
dat onderwijs. Onder een school verstond
men alleen een middelbare of hoogere
school en daarnaast ontstond de Fran-
sche school maar de onderwijzers daar
aan beschouwde men als onderkruipers
en nu waren de mai tressen nog lagere
onderkruipsters. De opkomende industrie
was mede oorzaak, dat men iets voor de
kleine kinderen doen moest, en zoo ont
stond in Duitschland het eerst de be-
w a a r-scholen. 't Ging er daar niet zoo
zeer om de kinderen iets te leeren, maai
meer om ze veilig te doen zijn. Het is de
grootste verdienste van Fröbel, dat hij
ten deze regelen ontwierp.
De groote gedachte is de menschelijke
eenheid, die echter veelvormig is.
De eerste levensperiode van een kind
omvat volgens spreker de drie eerste le
vensjaren, de 3de de periode van 't school
kind, de vierde wat men thans verstaat
onder rijpere jeugd.
Spr. sloeg opzettelijk de tweede perio
de over, want die omvat juist de leerlin
gen der kleine kinderscholen, dus de
kleuters.
Het leven van een kind is zóó, dat het
eerst zichzelf moet leeren kennen en dan
doet het ook ontdekkingen bij anderen
De organen zijn bij een kind direct aan
wezig, maar het weet niet direct hoe ze
te gebruiken. Dit leert het langzaam aan,
wat Spr. door voorbeelden aantoont.
Het leert zijn lichaamsdeelen gebrui
ken. Daardoor komt het tot zelfoefening.
Als een kind van drie jaar in eens ging
naar het lager onderwijs zou dat niet
goed zijn. Het moet eerst zijn eigen we
reldje maken, en dan moeten de groote
menschen 'het daarbij behulpzaam zijn.
Dat het kind zijn eigen gang wil gaan,
blijkt o.a. uit het feit, dat het liever eer
voudig speelgoed heeft dan iets bijzon
ders. Men moet het kind leeren werken,
want dat doet het zelf ook in de eerste en
tweede periode. De bewaarscholen noemt
men tegenwoordig voorbereidende scho
len, wat er op duidt, dat het een voor;.'
reiding is voor het lager onderwijs, maar
feitelijk moet de lagere school omgekeer I
aansluiten aan de voorbereidende.
De kleuters moet men zooveel mogelijk
laten zijn in hun eigen wereldje, hen te
hulpzaam te zijn is de taak der volwasse
nen. Spr. is niet voor het Fröbelonderwijs
in buis.
Spr., wiens boeiende rede met groote
aandacht was gevolgd, zeide ten slotte bit
zijn woord een uiting is van iemand, die
op ruim 70-jarigen leeftijd voor het des
tijds genoten fröbelonderwijs nog dank
baar is.
Op de rede volgde een dankbaar ap
plaus en na een korte pauze eenige be
spreking.
Hierna sluiting.
In de zaal waren keurig gesneden en
gekleurde voorwerpen van hout geëta
leerd. Deze pasten eeheel bij het onder
werp van Prof. Gunning.
De heer Wim Abeleven heeft verschil
lende sprookjes van Moeder de Gans en
andere kinderverhaaltjes in hout weer
gegeven, waarbij de afzonderlijke figu
ren ingeschoven kunnen worden om ie
handelingen duidelijk voor de kinderen te
demonstreeren. Het zijn voor het kleuter
onderwijs practische leermiddelen.
Een administrateur,
die 20 jaar knoeit. Voor de
rechtbank te Haarlem stond gistermor
gen terecht een 64-jarige administrateur
van een coöperatie aldaar, die zich ge
durende 20 jaar ten nadeele van deze ver
eeniging had schuldig gemaakt aan ver
duistering van ongeveer f 24,000. In den
beginne was de controle oppervlakkig ge
weest, maar bij een uitgebreide en mo
derne controle was de fraude aan het
licht gekomen. De accountant, die de frau
de ontdekt had, legde eenige verklaringen
af, terwijl vrienden van verdachte zei
den, dat de man zeer eenvoudig geleefd
had en voor eigen rekening weinig aan
het geld had gehad.
Het reclasseeringsrapport luidde gun
stig en vooral met het oog op den leeftijd
en het gezin van den man eischte de of
ficier van justitie een voorwaardelijke ge
vangenisstraf van een jaar met een proef
tijd van drie jaar.
Verwaarloozing van
dieren. Het gerechtshof te Leeuwar
den heeft een 39-jarigen arbeider te Kale-
kluft, die in den winter zes paarden en
vijf koeien in de weide het noodige voed
sel onthield, veroordeeld -tot 14 dagen ge
vangenisstraf voorwaardelijk met 3 jaar
proeftijd onder bijzondere voorwaarden,
met verbeurdverklaring van de paarden
en koeien.
De fraude bij de gasfa
briek te Ede. Voor de rechtbank te
Arnhem heeft terecht gestaan W. v. d. B..
oud 40 jaar, hoofdboekhouder van het
gemeentelijk gasbedrijf te Ede, aan wien
was ten laste gelegd, balansen van het
gasbedrijf te hebben vervalscht.
De verdachte bekende het hem ten laste
gelegde. Hij verklaarde, dat hij tot de ver-
valsching was gekomen, omdat hij gp®
kans meer zag, den post debiteuren. d"!
voor een belangrijk deel bestond uit »ie;
meer invorderbare posten, welke post
een buitensporige hoogte was opgeloopen,
te verantwoorden.
Eisch: drie maanden.