INK'S De werking van den tijdgeest. eerste blad. W9~ VAN MELLE'S KOEK, OVERAL VERKRIJGBAAR! ïartikelen. stingzakgQ Buitenland. URG >ons/ f DONDERDAG 11 MEI 1933 DAGBLAD VOOR DE PROVINCIE ZEELAND 47e JAARGANG - No. pjt nummer bestaat uit 2 bladen Pd?gChD^^°<|hayin,g van 1161 gezaS is Binnenland. Belangrijkste Nieuws. n 21, Peeën 13—14, Se- pen 5—11, Narcissen 1, 14 ct., alles per bos. )er chip. Ter Rotterdamsche moezierstraat 3739, jren aangevoerd. [2.90, Eendeieren 11.50 H WEERBERICHT. len avond van 11 Med: Westelijke tot Noord- zwaar bewolkt met tij- waarschijnlijk regen of verandering van tem- 1 I i J edenmiddag 3 u.; ermiddag 3 u.: 360. voor fietsers: min. elijken er ons, taande nbons :n zwaren druk weg te :t en Uw geheele gestel :rs van Dr. J. B. MEENK othekers en Drogisten, iwezig zijn. imachines, Hakken, Schoffels, Hegge"" Grasscharen, enz- £R - Ijzerhandel ortstraat 24 - G°eS' invullen van aangifte'1"'' 1 - - Q0J1 be- ouden van boekhouding^ en van bezwaar- en en belast zich ,Z U'tK' N.V. Uitgevers-Maatschappij „Luctor et Emergo" ter exploitatie van het blad „De Zeeuw". Bureaux Lange Vorststraat 70, Goes. Telefoonnummer 11. Postchèque en Girorekening 44455. Bijkantoor Middelburg, Lange Burg. Telef. 259. Directeur-Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA. Abonnementsprijs f 2.50 per kwartaal, weekabonnementen voor Middelburg, Goes en Vlissingen f0.20. Losse nummers 5 cent Advertentiën 30 cent per regel. Ingezonden mededeelingen 60 eent per regel Kleine Advertentiën Dinsdags en Vrijdags fO./B. bij vooruitbetaling. Onder letter of motto i Bij contract belangrijke korting. rwearders VERVAAT lORDSE zijn voorne®6 ..DAG 13 MEI 1933' uur, aan het woonhuis- verzoeke van deïlm an. M te Middelburg (Baa 233) te verkoopen: tasten; Tafels; st0® Schilderijen; Vouws Orgel; Taboure gr .chel; Tuinbank, 1 met toebehooren; Fietspomp; BioemP0 Aardewerk; Kippen met hok; Br enz. De vroegere vlootpredikant Ds War ners heeft er altijd bezwaar tegen ge maakt, dat matrozen en soldaten meer malen' zoo ongeveer buiten de volksge meenschap worden gesteld. Leger en vloot, zoo oordeelde hij, zijn een deel van ons volksleven. Wat er in de kazerne en op de vloot tot uiting komt is niet anders, dan wat er toch eigenlijk in ons volk leeft. De uitspattingen die daar voorkomen, mogen we niet op zichzelf bezien, maar wij hebben die te zien als een symp toom van de kwalen die ons volksleven bedreigen. Hieraan mag wel worden gedacht bij het beoordeelen van wat eenigen tijd gele den op de vloot plaats greep. Het is toch niet zóó, dat we hier te doen hebben met een abces dat vrijwel bui ten het lichaam omgaat en dat daarom ook met uitwendige middelen alleen kan worden bestreden. Wij moeten de zaak zoo zien, dat hier tot uiting kwam wat toch eigenlijk in vele kringen leeft. Toen Groen van Prinsterer in zijne voorlezingen over Ongeloof en Revolutie behandelde den toestand waarin ons land in de eerste helft van de vorige eeuw verkeerde, stelde hij de vraag: I „Vanwaar die achteruitgang, die wan orde, dit algemeen verval? Wijt gij' het aan de regeeringsvormen? Wij hebben alle soorten gehad: democra tie, aristocratie, eenhoofdig bestuur, des potisme, constitutioneel bewind; de gan- sche voorraadschuur der revolutionaire gouvernementen heeft ons ten dienste ge staan. Aan de lomstandigheden? Ze zijn niet altijd ongunstig geweest, f Aan de verbastering van het volk? Dit was zoo diep gevallen, dat er geen opbeu ren mogelijk was. Ontbrak het aan mannen van be kwaamheid en energie? Er zijn staatslie den geweest, aan wie ik althans talent en karakter, evenmin als goede bedoeling ontzeg; zoodat we des te meer gedrongen worden naar de reden te zoeken, waar door ook hunne wijsheid bedrogen en hunne veerkracht verlamd werd." Alles, zoo gaat Groen voort, wij'st dus op eenalgemeene oorzaak, aan der invloed staatsvormen en omstandig heden en volkskarakter en handelende ersonen ondergeschikt zijn geweest; deze moet gezocht worden in de begrip pen welke den boventoon gehad hebben. Met instemming wordt dan aange naaid een uitspraak van De La Men- nais: „alles hangt af van de leer stellingen: de zeden, de literatuur, de staatsregelingen, de wetten, het geluk der staten en hun tegenspoeden, de be schaving, de barbaarschheid en deze verschrikkelijke crisis, die de volken mee~ sleepen of die ze vernieuwen, al naar ge lang er meer of minder leven bij hen is", waarna Groen dit gedeelte van zijn be oog aldus besluit: De gebeurtenissen zijn e omtrekken en vormen waarin oe gestadige werking van den tijdgeest «ch openbaart. p T" Sewichtige les van Groen van 6rer maS ook in onze dagen niet worden vergeten. J:rmoet, ze®r zeker aan de gebeurtenis- vorL U dingen die zich aan ons oog jschonkeia' V°^6 aan<*acllt worden ge- fc- daarbij hebben we indachtig te ilprVik- »;\ie gebeurtenissen toch eigenlijk Ak v1311 0'mtrekken en vormen, bii rit, r! -i aad °Penbaart, zooals dan 'is t ïï- 'n de lodische wateren, Lewn flg ingrÜPen noodzakelijk Maar m°eten worden verwijderd, dat allJr,m0et voor worden gewaakt, den terwiii s symptomei1 worden bestre- 'veroorL aaldie de verschijnse- te wwkemn nheid he®ft rUSÜg PrinSr ?mder noodzakelijk is Eerst ak te ttf*11! Van he£ gezag" »schijiKel«, de vaak onrustbarende dentÜdgees\ei1 werking van de kracht rva en ons opmaken om in Afrijdente gaan be- °E3 volk hnri,, p dat de gevaren die dat we worden weggenomen, W6 geestel& weer gezond worden! 8 V00r wp8'm"b der economische Ia h *ereldconferentIe. beteren op VO^MM °ndss]cretariaat zijn P T00rstel de voorbereiden- de commissie van de economische wereld conferentie de vertegenwoordigers van do vier groote niet-Europeesche graan uit voerende landen, de Ver. Staten, Canada, Argentinië en Australië bijeen gekomen De leider van de Amerikaansche delega tie, Morgenthal, oud-gezant in Turkije, beeft een verklaring afgelegd, waarin er op wordt gewezen, dat de nieuwe Ameri kaansche regeering de noodzakelijkheid inziet dat maatregelen genomen moeten worden in samenwerking met de overige graan-uitvoerende landen om de produc tie te beperken en zoodoende de prijzen te verhoogen. De beraadslagingen zullen he den worden voortgezet. toestand bestaan, blijkend uit berichten zoo nu en dan omtrent krijgsbedrijven. Een hakenkruis in de haven van Antwerpen. Bootwerkers hebben geweigerd de la ding te lossen van bet Duitsche s.s. „Wa- tussi", dat met een bakenkruisvlag in top in de Antwerpsche haven ligt. Toen de ka pitein van de „Watussi" om instructies aan zijn directie in Hamburg vroeg, werd hem opgedragen de vlag1 niet omlaag te halen. Havenarbeiders en communisten blijven in de buurt van de Duitsche boot, maar tot dusver hebben zich geen inci denten voorgedaan. en omgeving tegen gisteren te Assen bij een geroepen. Bij deze besprekingen is geen overeen stemming bereikt. De verveners blijven op hun standpunt staan en eischen 5 pet. loonsverlaging, behalve voor het persturfmaken. De ar beiders willen geen verlaging en wen- schen het peil van vorig jaar te hand haven. Nieuwe directeur Rijkswaterstaat. Bij Koninklijk Besluit is benoemd tot directeur van den Rijkswaterstaat mr J. Draaijer, te Den Haag, referendaris bij het Departement van Waterstaat. Ingezonden mededeelingen. Relletjes aan de technische hoogeschool te Weenen. Gisteren is bet aan de technische hoo geschool te Weenen tot betoogingen van de Studentenschaft gekomen, waarbij bot singen met tegenstanders ontstonden. Er werden vier studenten gewond. Op de colleges aan de hoogeschool heb ben deze gebeurtenissen geen invloed ge had. Tijdens de relletjes heeft een student met een traangaspistool geschoten. Een optimist. Sir Francis Goodenough, een bekend financier, heeft gisteren moedgevende woorden gesproken. Volgens hem is bet economische tij al gekeerd. Aanvan kelijk zal men hiervan nog niet veel merken, maar als bet eenmaal doorzet, zal een peil van welvaart bereikt worden, zooals de menschheid nog niet gekend heeft. Sir Francis verwacht spoedig een vermeerdering van de productie en wel vaart over de geheele wereld. De beslaglegging op het S.P.D.-vermogen. In verband met de beslaglegging op het vermogen der soc.-democratische partij in Duitscbland wordt nog gemeld, dat deze actie begonnen is om de terugbeta ling te waarborgen van de gelden, door de vakvereenigingen en de Arbeidersbank aan de soc.-democratische partij1 betaald. In de betaling van ontzaglijke hooge sommen aan de soc.-democratische partij leiding, welke zelfs in de eerste maanden van dit jaar nog eenige honderdduizen den Marken bedroegen, wordt een soort fraude gezien, zoodat op een strafvervol ging van Leipart c.s. eerstdaags gerekend moet worden. In verband met de beslaglegging op het geheele vermogen der S.P.D. verneemt de „Voelkische Beobachter", dat de politie de fractiebureaux der S.P.D. in het rijks daggebouw beeft verzegeld en al bet ma teriaal in deze ruimte opgesloten. De be dienden zijn weggezonden. De stand der oniwapeningsbesprekingen. De onderhandelingen tusschen Nadol- ny en Eden zijn gisteren voortgezet zon der tot een resultaat te hebben geleid. Eden zou er, naar verluid, thans op staan dat de Duitschers al hun amendementen intrekken, ook deze, die betrekking heb ben op bet materieel der landmacht, de zeemacht en de militaire luchtvaart. De Duitschers zijn bereid in principe de uni- formiseering der legertypes aan te nemen, wanneer zij, zooals bekend, weten, wat zij voor deze concessies op de bovenge noemde punten in de plaats kunnen krij gen. Dit schijnt op het oogenblik de stand van zaken te zijn. Onder deze omstandig heden acht men het noodzakelijk, dat de algemeene commissie voor de aanstaande week weer bijeen zal kunnen komen. Aanneming Belgische machtigingswet verzekerd. De aanneming der Belgische machti gingswet is verzekerd, daar de christen democraten hebben besloten voor te stem men. Een speciale commissie uit de Kamer, die tot opdracht heeft het ontwerp tot het verleenen van bijzondere volmachten aan de regeering te overwegen, heeft het ont werp goedgekeurd met 15 stemmen tegen 11 stemmen. Tornado teistert Kentucky en Tennessee. De staten Kentucky en Tennessee zijn gisteren door een hevigen tornado geteis terd. Volgens de tot dusver ontvangen be richten werden 35 personen gedood. Het district Overton in den staat Ten nessee werd het zwaarst door deze cata strofe geteisterd. Paraguay verklaart Bolivia den oorlog. Paraguay heeft officieel den oorlog verklaard aan Bolivia wegens het geschil over den Gran Chaco. Het conflict over het grensgebied tus schen beide landen, den Gran Chao, dag- teekent reeds van eenige jaren geleden. Ondanks de bemoeiingen van andere sta ten en ook van den Volkenbond, bleef tus schen beide landen een feitelijk» oorlogs- Gandhi's krachten nemen af. De dokter, die Gandhi behandelt, heeft verklaard, dat bij verbaasd en teleurge steld is over het snelle verval van krach ten, dat na pas twee dagen vasten bij den mahatma valt waar te nemen. Hij zeide evenwel te gelooven, dat Gandhi de hon gerstaking zou overleven, mits hij be spaard blijft voor onnoodige inspanning en zorgen. Gandhi zelf blijft optimistisch en is er vast van overtuigd, het vasten te zuUen overleven. De viHa, waarin Gandhi vertoeft, is ge heel van de buitenwereld afgesloten. Hij mag in bet geheel geen bezoek of corres pondentie ontvangen. Congres Duitsch arbeidersfront. Gisteren is te Berlijn bet groote congres van het Duitsche arbeidersfront gehou den, waarop Rijkskanselier Hitler in een lange rede de ontwikkeling van het Duit sche economische leven en bet arbeiders- en arbeidswezen schetste. Het werkverschaffingsplan door Hitier ontwikkeld bevat in hoofdzaak werk zaamheden op de volgende gebieden: landkolonisatie, verbetering van water- en straatwezen, reguleering van rivieren, in polderingen, woningbouw, werkzaamhe den voor Rijksspoorwegen en Rijksposte- rijen, gas-, water- en electriciteitsvoorzie- ning, kanalisatie en ten slotte scheep- en luchtvaart. Opmarsch van Japanners. In snel tempo zetten de Japansche troepen in Noord-Ghina hun opmarsch ten Zuiden van den Grooten Muur voort, waarbij zij op verschillende fronten de Chineesche afdeelingen aanvallen. Eener- zijds bewegen de Japanners zich in de richting van Peking, anderzijds in die van Tientsin en op deze beide belangrijke fronten hebben zij sucessen geboekt. Ver scheiden steden, die de Japanners eerst hadden ontruimd, zijn thans weer door ben bezet. Korte Berichten. Het huwelijk van den oudsten zoon van den Dnitscben ex-kroonprins met Dorothea von Salviati dat a.s. Dinsdag zou plaats hebben, is plotseling tot Juni uitgesteld. Reden voor dit uitstel wordt niet opgegeven. Op dezelfde plaats waar Maandag de locomotief van den luxetrein Etoile du Nord, ParijsAmsterdam, ontspoorde, is Dinsdagavond half tien de locomotief van den trein ParijsAntwerpen, L'Oiseau Bleu eveneens uit de rails geloopen en ge kanteld. Ook ditmaal werd niemand ge wond en kon, na een half uur, het verkeer worden hersteld. DE KABINETSFORMATIE. Nader overleg mef enkele fracties. De antwoorden, door den formateur van de verschillende fracties ontvangen, hebben nader overleg met enkele fracties noodzakelijk gemaakt, hetgeen gisterna middag beeft plaats gehad. Tweede Kamer. Ter aanvulling van het gisteren mee gedeelde moet nog worden gemeld, dat als no. 3 op de nominatie voor het voorzitter schap werd geplaatst Prof. Slotemaker de Bruine. Neerbosch. De Weesinrichting te Neerbosch heeft van een onbekende een gift van f 500 ont vangen. Van N.N. ontving zij voor het te stichten nieuwe gebouw een gift van f 500, waarmede het voor dezen voorgenomen bouw aan giften verkregen bedrag is ge stegen tot f 13.977. Hef conflict in hei veenbedrijf. De rijksbemiddelaar in het eerste dis trict, de heer J. B. Westerdijk, had de vervenersorganisaties en de landarbei dersbonden, betrokken bij de staking van veenarbeiders te Emmererfacheiderveen Een pleidooi voor Nederland. Het conservatieve Lagerhuislid Sir Wilfrid Sugden wijst er in de „Times" op, dat op Australië na Nederland per hoofd der bevolking de meeste Engelsche goede ren invoert. Hij bepleit, dat Nederland bij de komende onderhandelingen met an dere landen op geen enkele wijze zal wor den achteruitgezet bij de bepalingen van het aandeel van den invoer in Engeland. Invoer is In April verminderd. Volgens een mededeeling van het Cen traal Bureau voor de Statistiek bedroeg de waarde van den Nederlandschen in voer (zonder goud en zilver) in April in millioen gld. 90, tegen 113 in dezelfde maand van 1932 en 99 in April 1933. De uitvoer in April had een waarde van 54 (v. j. 69 en v. m. 65). De invoer in de maanden Januari tot en met April 1933 bedroeg 369, tegen 469 in dezelfde periode van het vorige jaar. De uitvoer beliep in Januari/April 1933, 232, tegen 288 in dezelfde maanden van het vorige jaar. Het percentage, waarmede de invoer door den uitvoer in April 1933 werd ge dekt, beliep 60.7 tegen 61.6 in April 1932 en 65.6 over Maart 1933. Dit percentage bedroeg voor de periode Jan./April 1933, 62.8 (v. j. 61.3). D'e invoer van goud en zilver over de maand April bedroeg f20.023.742; de uit voer beliep f 64.989.988. De muiterij op „De Zeven Provinciën". Uit zeer betrouwbare bron vernam bet R.K. Marineweekblad iets omtrent bet lid der R.K. Vereeniging van Marineperso neel St. Christoforus, dat aan boord van „De Zeven Provinciën" door de vallende bom werd gedood. Uit het voorloopig onderzoek moet ge bleken zijn, dat de jongeman zich aan boord van „De Zeven Provinciën" ver zet heeft tegen de muitende bemanning, waarop men hem wilde fusileeren. Hij is zelfs geboeid geweest en een korporaal is voor hem gaan staan toen zij hem wilden neerschieten. H. M. de Koningin. H. M. de Koningin is gistermiddag van het Loo op den Ruigenhoek terug gekeerd. Loonsverlaging in de Twentsche textiel. Reeds gedurende vijf zes weken was er sprake van, dat in de Enschedésche loonspinnerijen, aangesloten bij de fa- brikantenvereeniging een nieuwe loons verlaging zou worden ingevoerd. Naar wij thans vernemen, zullen de directies der Enschedesche katoenspin nerij en de spinnerijen Tubantia, Ooster- veld, Roombeek en Bamshoeve nog deze week een nieuwe verlaging van 10 pet. aankondigen. Ongeveer 14 1500 arbeiders worden door dezen maatregel getroffen. Einde 1931 en begin 1932 ondergingen de be trokkenen reeds een verlaging van in totaal 10 pet., welke toen in alle ge organiseerde bedrijven werd toegepast. Deze verlaging was toen aanleiding tot het bekende textielconflict. Verschillende firma's voerden sindsdien afzonderlijk nieuwe loonsverlagingen in. Zoo aan vaardden de arbeiders der spinnerij van Heek Co. in den afgeloopen winter noodgedwongen een tweede 10 pet. loons verlaging. Dienstweigeraars bij de marine. De Zeekrijgsraad te Soerabaja heeft wegens dienstweigering tot zes maanden gevangenisstraf onder aftrek van den tijd doorgebracht in preventieve hechte nis veroordeeld de matrozen Beun, Zwak- man, Schorsy, Van Tricht, Hoekmeyei, Oele, Dirksen, Schutte en Edcius. Tot zes maanden gevangenisstraf, onder af trek van den tijd doorgebracht in pre ventieve hechtenis benevens verwijde ring uit den militairen dienst werden veroordeeld de matrozen Peppinck, de Ridder, van Waardenburg, Blikman en Willemse. Tot acht maanden gevangenisstraf on der aftrek van den tijd doorgebracht in Binnenland. De Kabinetsformatie nog niet gelukt. Gemeenteraad van Middelburg. Een hoogere varkensrichtprijs. Prof. dr A. van Gijn overleden. Buitenland. Amerika en het schuldenvraagstuk. Hitier op het arbeiderscongres te Berlijn. De opmarsch der Japanners. Tornado in Amerika. Paraguay verklaart Bolivia den oorlog. Roosevelt financieel dictator. preventieve hechtenis benevens verwij dering uit den militairen dienst werden veroordeeld de matrozen Salverda en Kamp. Tot 10 maanden gevangenisstraf onder aftrek van den tijd doorgebracht in pre ventieve hechtenis benevens verwijde ring uit den militairen dienst werd ver oordeeld de matroos Cornelis. De matroos Belgraven werd vrijge sproken. Kamerlid of arrestant? In het „Bataviaasch Nieuwsblad" van 2 Mei, dat gisteravond per luchtpost ont vangen werd, vond de „N.R.Crt." 'n arti keltje, getiteld: Kamerlid of arrestant?, waarin de redactie zegt, dat zij nog een appeltje te schillen heeft met den tot lid der Tweede Kamer gekozen commu nist Alimin Prawiradirdja. Alimin, zegt het blad, is uit het land gevlucht, vóór de politieke recherche hem bij zijn jasje kon grijpen. Men kan echter veilig zeggen, dat hij, in Indië terugkeerende, als deelnemer aan de voorbereidingen tot den opstand niet lang op vrije voeten zou loopen en en dit geldt dus ook voor Holland. Wanneer het de Indische justitie be kend was, dat Alimin in Holland ver toefde, zou zij waarschijnlijk onmiddel lijk zijn uitlevering verzoeken, en, daar de regeering voor het rijk buiten Europa ten aanzien van de uitlevering van poli tieke misdadigers niet dezelfde gedrags lijn inneemt als voor het buitenland, zou aan dat verzoek ongetwijfeld worden voldaan. Ten aanzien van Alimin valt dus de vraag te beantwoorden of de regeering beslissen zal, dat hij, nu hij tot Kamer lid verkozen is, niet meer gerechtelijk zal worden vervolgd voor hetgeen hij op zijn Indischen politieken kerfstok heeft Ook hierin zal wel in overleg met Hol land een beslissing worden, genomen, maar er kan dunkt ons geen twijfel bestaan of de regeering zal van meening zijn, dat het recht ook ten opzichte van tot Kamerlid gekozen strafschuldigen zijn loop moet hebben. Overtreding Crisiszuivelwef. Te Amersfoort is gister bij den melk handelaar S. door de zuivelinspectie uit 's-Gravenhage beslag gelegd op den ge- heelen inventaris. S. mag gedurende een maand zijn bedrijf niet uitoefenen. Deze straf is toegepast, omdat S. ondanks her haalde waarschuwingen, niet de voor schriften der Crisiszuivelwet heeft op gevolgd. Salarisverlaging in Groningen. Ged. Staten der provincie Groningen hebben den Staten dier provincie een voorstel doen toekomen om gedurende het tijdvak van 1 Juli 1833 tot en met 31 De cember 1935 op de belooningen der aml>- tenaren in dienst der provincie een tijde lijke korting toe te passen; voor gehuw den van 6 pet. van de eerste f 2000 en 9 pot. van het meerdere der bezoldiging en voor ongehuwden resp. 1% en 10 pet. Ook voor de leden van Ged. Staten wordt een gelijke korting voorgesteld. Ged. Staten zeggen in bun toelichting, dat de provinciale geldmiddelen nog wel gezond mogen worden genoemd, maar bij de heerschende onzekerheid blijft ook bij bet beheer dier middelen nog meer dan anders voorzichtigheid geboden, terwijl niet moet worden vergeten, dat de finan cien van een sterk verarmde maatschappij moeten worden verkregen. Hoewel in de commissie voor georga niseerd overleg geen overeenstemming kon worden verkregen, vinden Ged. Sta ten daarin geen aanleiding bun voorstel terug te nemen. DE KAMERVERKIEZINGEN EN DE VAKBONDEN. Men schrijft van arbeiderszijde aan de N. R. Crt.: Het is weer enkele weken geleden, dat de kiezers van Nederland zich hadden uit te spreken over de richting, die moet wor den ingeslagen door ons staatsbestuur. Het stembiljet illustreerde, dat de ver deeldheid in ons volksleven zich meer en meer toespitst. Zoo was ook uiterst rechts verdeeld over meer dan een fascistische lijst. Het fascisme kan hier geen toekomst hebben, als de formateur slaagt in eea

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1933 | | pagina 1