AMSTERDAMSCHE BANK N.V. eerste blad. Overspannen MIJNH ARDT's Binnenland. MF- VAN MELLE'S KOEK, OVERAL VERKRIJGBAAR! Buitenland. Belangrijkste Nieuws. GOES ALLE BANKZAKEN SAFE-INRICHTING UIT HET STOP-CONTACT „LICHT, KRACHT, WARMTE" ZATERDAG 6 MEI 1933 DAGBLAD VOOR DE PROVINCIE ZEELAND 47e JAARGANG - No. 134 Qjt nummer bestaat uit 2 bladen Intellect en sentiment. ZENUWTABLETTEN KAPITAAL f 55.000.C00.— RESERVE f 46.590.000.— BIJKANTOOR LANGE KERKSTRAAT 36 TELEFOON 441 WIJ STAAN TOT UW DIENST! k&onsk: H a- J Jannie Neeltje dv p Hoogst,rate; 26. Pilt.: M. Martens, t0t <D. Gehuwd; 13, ua 27 j te 's Heer'enlS de Jong, 31 j. 11 urentius Adrianus Al lis Geerardus de Jong! Cornells, z. v. Nolber Tanse. Groningen, Catharina weduwe van Mattliijs DIJK. Gehuwd; 13 jm. en Willemina Ber- ter Willem, z. v. Mari Martina Willemi^ Willem, z. v. Willeffi Marina Kloet; 24, J0. Louwerse en Jacomiaa lornelis van Strien, 82 Dorneüa Schipper;'28 rpen, 66 j., echtgen. v! (W.). Ondertrouwd 21 j. jm. en Louwe- ke 24 j. jd. ieter Kuijssoon, 23 j 'erkhove 22 j. jd. and Markus, z.v. Gus- ïl Schmid en Ida Ilse lendrik Levinus Meij- van Catharina Wattel, Getrouwd; Pieter Maria Minderhoud, 25 id, 30 j. en Laurina de akobus Verstraate, 34 Peene, 25 j.; Komelie en Laurina Wouters, Stefanus Gabriëlse se; Sentina, d. v. Leu- Jakoba de Pagter. lert Minderhoud, 61 j., mina Roelse; Johanna echtgen. van Andries Minderhoud, 71 j,, iboord Lievense; Janis h. Ondertrouwd; David Johanna Jacoba Hou- Pieter Davidse, 23 j, Barentsen, 27 j.; Si- 26 j. en Jacomina Ma- Jan Olijslager, 30 j. en ft, 27 j.; Adriaan de riaantje Bierens, 25 J. je Poppe, 68 j., eohtg. ER. Ondertrouwd; W, en W. Kuzee, 23 j. jd.; m. en L. v. d. Droeke, Nood, 27 j. jm. en A. P. Mesu, 25 j. jm. en j. jd. Langebeeke geb. de mse, wed. van A. Gi- Gehuwd: 21, Dingenis jm. en Jannetje Meer- Benjamin Johan Fre- 23 j. jm. en Anna z. v. Klaas van Bel- Theune; 17, Grina, Nooijer en Jannetje itje en Sara, dochters Lena van Belzen; 18, Hem Kusse en Janna tje, d. v. Blaas Heul erentevogel; 21, Joaina en Neeltje Cornelisse: Pieter van Belzen en 26, Joos, z. v. Marinus netje Bronke. teven: 3, een kind van labeth Schuit. Ilisabeth Schuit, 22 li n Theune. ■trouwd: .29, Fr. v. d, J. Moeiliker, 23 j.; 29, v. Jagt, 34 j.; 29>^' Scherpenisse en D- de Wilde, 27 j. wedn. xse,3i i.;5, P. J-Ve(' 7. Bout, 28 j.; 27, A. A. Dinteloord en G. vis, Melis Marinus, z. v. J leukelaar; 1, Leendert Zande en I. A. Elen- I. Deurloo en W. v. Marina, d. v. C. J.e' uze; 13, Jannetje Re- oer en M. J. v. Du geven: 22, een kind ïg en J. Slager. aangiften: 20, i Axel en Krina Th° Abraham Jacobus^^ Cornelia Adriana Inthonie Zaamslag Pieter van en Geertrui- Zaamslag en 25, Pieter Smaal, Anna Lantsheer,J» J nllomOTI 1. jCl' olieman, 25 j. 3®"' 24 j. jd. dn Willem, ii. n„4 Z. v. Ben- dn Willem, z. v. dd,t Char»' fanneke, d. v- r ,h Oppeneer; 28, C ■v. Jan Christian <-J ta Pieternella van ntje de Feijter, 82 Ji de Pooter, Uitg" N.V. Uitgevers-Maatschappij „Luctor et Emergo" ter exploitatie van het blad „De Zeeuw". Bureaux Lange Vorststraat 70, Goes. Telefoonnummer 11. Postchèque en Girorekening 44455. Bijkantoor Middelburg, Lange Burg. Telef. 259. Directeur-Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA. Abonnementsprijs f 2.50 per kwartaal, weekabonnementen voor Middelburg, Goes en Vlissingen f0.20. Losse nummers 5 cent Advertentiën 30 cent per regel. Ingezonden mededeelingen 60 cent per regel. Kieine Advertentiën Dinsdags en Vrijdags 10.7b, bij vooruitbetaling. Onder letter of motto l 0.85. Bij contract belangrijke korting. De liberalen zijn ook bij de laatste Ka merverkiezingen, waarbij zij plaatselijk, oa. in Zeeland, door een sympathieken eandidaat betrekkelijk veel stemmen kre gen, niet onbelangrijk achteruit gegaan. Wij hebben hier te doen met een g e- stadige achteruitgang. Met een proces dat zich regelmatig voltrekt. Terwijl de Vrijheidsbond in 1922 nog 10 zetels wist te bezetten, daalde het aan tal liberale Kamerleden in 1925 op 9, in 1929 op 8 en bij de jongste verkiezingen op 7. Een regelmatige teruggang dus. Over het geheel schijnt men zich over deze zaak in liberalen kring niet druk te maken. In de liberale pers zagen wij daaraan althans zeer weinig aandacht geschonken. Toch is het verschijnsel wel van betee- kenis en dat temeer, daar het niet een nationaal, maar een internationaal ka rakter draagt. In andere landen zien we toch precies hetzelfde. Waaraan valt deze achteruitgang toe te schrijven? Wijlen Mr. Dresselhuis heeft reeds ja ren geleden het was in 1922 ge tracht op deze vraag een antwoord te ge ven. Het is aldus het betoog van Mr. D. tegelijk de kracht en de makheid van het liberalisme, dat het geen beroep doet op het sentiment, maar bij; voorkeur en men kan haast zeggen bij uitsluiting op het door zedelijk besef en geweten be- heerscht intellect. Hjet intellect is de liberale kracht, want daardoor richt het zich tot wat het meest objectieve in den mensch is, tot wat zich het best onttrekt aan hartstocht en tijdelijke volksbeweging, tot wat zich in alle tijden en alle omstandigheden het meest gelijk blijft, tot wat in laatste in stantie, wil de mensch en de wereld niet ten onder gaan, de regulateur van het menschelijk handelen moet zijn. Maar het is, politiek gesproken, ook zijn zwakheid. Naar mate het kiesrecht meer uitgebreid is, heeft de politicus tot grooter massa te spreken en de massa laat haar doen en laten grootendeels bepalen door haar sen timent." Geheel juist kan deze teekening niet worden genoemd. Het liberalisme heeft zich in zijn glo riedagen en ook in latere jaren inderdaad laten leiden door wat men zou kunnen noemen het intellect zonder met hoogere normen rekening te houden. Het „vrije zoeken naar de waarheid" werd beschouwd als de allereerste voor waarde voor het menschelijk geluk. De menschelijke rede moest oppermachtig heerschen. En daarbij moest in zeer bij zonderen zin met het intellect rekening worden gehouden. Als uitvloeisel hiervan werd verheer lijkt het vrije spel der maatschappelijke krachten met al de ellende op sociaal ge bied die daarvan het gevolg is geweest. En tegelijkertijd werd, om den vrijen geestelijken groei te bevorderen op het gebied van het onderwijs, een dwangsy steem gehuldigd, omdat men de bijzon dere school beschouwde als de belaag ster van de vrijheid. Het gevolg hiervan is geweest, dat het liberalisme naar alle kanten terrein heeft verloren. In latere jaren echter werd het optre den van het liberalisme vaak meer be- heerscht door het sentiment. Het intellect moet den liberalen geleerd lebhen, dat een Regeering, die wilde po gen ons volk uit het moeras te helpen, zooveel mogelijk gesteund diende te wor den, maar het sentiment deed hen in de eerste plaats zien op de mogelijke gevol gen van zulk een politiek. Maar het speculeeren op het sentiment eed geen baat gebracht, omdat er ande ren waren, die krachtiger en veel meer consequent in deze richting gingen. in beide gevallen heeft het liberalisme gefaald. Sterk daareentegen stond en staat Manks alle gebrek en onvolkomenheid 9 Anti-Revol. Partiji, omdat naar ar opvatting niet het sentiment en niet intellect, maar het Woord van God regulateur van het menschelijk hande- moet zijn ook in het politieke leven. «o ®eeH kracht ook bij de scherpste aanvallen. b0?r kan ^an' door allerlei omstandig- onc*9r den druk van de sterke n van links en van rechts, tijde- «Ke teruggang zijn, er komt toch telkens r opleving, omdat de wortel gezond 8 ®n het fundament vast. zoo zal het ook in de toekomst zijn, als maar gewaakt wordt dat de fout van het liberalisme niet onze fout wordt; als niet het intellect of het sentiment ons po litieke leven beheerscht, maar als er het zoeken is, de ordinantiën des Heeren in ons volksleven tot toepassing te brengen. Geleidelijke groei. Het stemt tot blijdschap dat de Anti revolutionaire partij bij de gehouden ver kiezingen een flinke sprong vooruit maakte. Toegegeven kan worden dat hier ook eenige „crisiswinst" in zit. De bijzondere omstandigheden en het optreden van Dr Colijn zijn oorzaak ge weest dat een aantal stemmen verkregen werden die in gewone omstandigheden niet verkregen zouden zijn. Teveel waarde willen wij hieraan ech ter niet toekennen. De cijfers wijzen toch uit, dat er de laatste jaren was een geleidelijke groei. Zooals er bij de S.D.A.P. was een geleide lijke teruggang. Het percentage der door de A.-R. partij behaalde stemmen was in de jaren 1929, 1931 en 1933 resp. 11.59, 12.47 en 13.44. Bij de S.D.A.P. daarentegen was het resp. 23.81, 22.59 en 21.47. De vraag is nu of het mogelijk zal zijn niet alleen wat bereikt werd te behouden, maar ook dezen geleidelijken groei door te zetten. Daarvoor is noodig dat er gewerkt wordt, krachtig en aanhoudend. Niet alleen in verkiezingsdagen, maar ook en niet minder in den „stillen" tijd. Vrijdag door een tornado zeven steden in dat mijnwerkersgebied verwoest. Er wer den 22 personen gedood. Het aantal ge wonden bedraagt ongeveer 200. De mate rieels schade bedraagt eenige millioenen dollars. Gandhi's nieuwe vastenperiode. Naar Reuter uit Londen meldt, heeft Lansbury, de aanvoerder van de arbei derspartij een telegram gezonden aan Lord Willingdon, den onderkoning van Bri'tsch-Indië van den volgenden inhoud: „Bid U Gandhi vrij te laten. Zijn blijven de opsluiting of dood in de gevangenis zal voor immer een smet werpen op on zen Ghristelijken godsdienst en op onze natie". Naar Reuter uit Simla meldt, zal Gandhi waarschijnlijk den tweeden dag van zijn vasten uit de gevangenis ontsla gen worden, waarna hij zich naar Ahme- dabad zou begeven, waar hij zijn intrek zou nemen ten huize van den plaatselij ken leider van de paria's. Nerveus, Onrustig en Slapeloos. Gebruik hiertegen de Zenuw- stillende en Zenuwsterkende Buisje 75 ct. Bij Apoth. en Drogisten. 50 families, die er woonden, zich ter nau- wernood konden redden. Vier kinderen, die in één der woningen waren opgeslo ten, zijn omgekomen. DE KABINETSCRISIS. Overleg van Dr Colijn met Kamerfracties. Naar de „N. R. Gt." verneemt, heeft Di Colijn in verband met de hem verleende opdracht tot vorming van een parlemen tair kabinet, zich gewend tot de navol gende Tweede Kamerfracties: de roomsch katholieke, de anti-revolutionaire, dechr.- historische, de liberale en de vrijz.-demo- cratisehe, met verzoek, zoo mogelijk voor a.s. Dinsdagavond, hun opvatting te mo gen vernemen over een door hem ontwor pen regeeringsprogram. Crisisbotermerk. De crisis-zuivel-centrale maakt bekend, dat voor de week 7 t/m 13 Mei de prijs voor het crisis-botermerk en die voor de vervoervergunning van buitenlandsche boter zijn vastgesteld op f 1 per Kg. Conflict in de landbouwbedrijven. In verband met het dreigende conflict in de landbouwbedrijven in de provincies Groningen en Drenthe heeft de rijksbe middelaar prof. mr A. G. Josephus Jitta, de partijen opgeroepen tot een bespreking op Maandag 8 dezer op het gemeentehuis te Groningen. Ingezonden mededeelingen. Roosevelt pleit voor loonsverhooging. In een redevoering in de Kamer van Koophandel wees president Roosevelt op de pogingen, welke hij had aangewend, om den handel te vergrooten en werk te verschaffen aan de werkloozen. Roosevelt zeide, dat een lichte verbete ring te constateeren valt in de verschil lende industrieën, gepaard gaande met, in de laatste weken, een stijging der goe- derenprijzen, doch salarisverhoogingen hadden zich nog niet voorgedaan. Dientengevolge verzocht de president den werkgevers af te zien van verdere salarisverlagingen, doch integendeel de loonen zonder dralen te verhoogen, op dat de werknemers zich bij den levens standaard zouden kunnen aanpassen. Bij de Engelsche ingenieurs in Russische gevangenschap. Eenige leden van het Engelsche gezant schap te Moskou hebben een bezoek ge bracht aan de veroordeelde Engelsche in genieurs Thornton en Mac Donald, die in de gevangenis te Sokolniki vertoeven. Beide gevangenen, die voor eenigen tijd in het hospitaal van de gevangenis zijn opgesloten, verkeeren in goede gezond heid. In antwoord op een vraag, verklaarde Thornton, dat zij geen klachten hadden over de behandeling, doch beide veroor deelden zeiden, dat het voedsel, dat zij ontvingen, niet meer zoo goed was als in het begin. Men heeft evenwel toegestaan, dat zij van hun collega's der Metro Vickers le vensmiddelen in blik ontvangen. De gevangenen mogen ook brieven ont vangen en men verschaft hun ook lectuur. Hun linnengoed wordt door de Metro Vi ckers gewasschen. Het bezoek aan de gevangenen, dat drie kwartier duurde, had plaats in tegen woordigheid van den gouverneur der ge vangenis. Tot dusver hebben Thornton en Mao Donald nog geen werk gekregen, doch, naar vernomen wordt, zal Thonton bin nenkort aan Russische arbeiders les moe ten geven in het construeeren van moto ren. Boerenstaklng in Amerika. Het boerencongres te Des Moines in Iowa, dat werd bijgewoond door vertegen woordigers van boeren uit 24 staten, heeft met algemeene stemmen besloten tot liet afkondigen van een boerenstakmg in de Vereenigde Staten. Het is de bedoeling dat de boeren in alle deelen van het land weigeren ook maar iets van hun produc ten te verkoopen of eenig ding, wat niet strikt noodzakelijk is te koopen, teneinde aan te toonen, dat de welvaart der Ver eenigde Staten gebaseerd is op de moge lijkheid voor de boeren om hun producten met winst te verkoopen. De staking zal worden gevoerd onder het motto: „Koopt niet! Verkoopt niet! Blijft thuisl" Zeven steden door tornado verwoest. Naar uit Helene (Alabama) wordt ge meld, zijn in den nacht van Donderdag op Herriot uit Amerika terug. Herriot is te Plymouth aangekomen Hij vermeed de journalisten, doch een intiem vriend verklaarde, dat Herriol zeer tevreden was over de resultaten van zijn bezoek aan de Vereen. Staten en dat hij van meening was, dat er goede vor deringen zijn gemaakt in de richting van een oplossing der wereldproblemen. Over het resultaat van zijn reis legdo Herriot tegenover de pers een verklaring af, waarin hij betoogde, dat hij de hem toevertrouwde opdracht uitgevoerd had. Mac Donald over zijn bezoek aan Washington. In een korte radiorede heeft Mac Do nald gisteravond o.a. gezegd: Ik durf zeggen, dat de besprekingen te Washington een succes geworden zijn om de volgende vijf redenen: 1. Het is ons gelukt den vaak uitge- stelden datum van de bijeenkomst der eco nomische wereldconferentie nu definitief vast te leggen op 12 Juni. 2. Wij hebben de oorzaken van de we reldcrisis besproken en de wegen en mid delen om deze te doen eindigen en wij hebben ingezien, dat slechts samenwer king van allen met allen het eerste nood zakelijke element is. 3. Wij hebben een persoonlijke gedach- tenwisseling gehouden over de brandende kwestie der oorlogsschulden en wij zijn eenstemmig van oordeel geworden, dat van de oplossing dezer vitale kwestie het geheele succes der economische conferen tie moet afhangen. Bovendien hebben wij elkaar beloofd, dat wij niets ongedaan zouden laten, om het succes van die con ferentie te verzekeren. 4. Wij hebben eikaars zienswijze ver nomen nopens de middelen om ook de ontwapeningsconferentie tot een geslaagd einde te brengen en ook hierbij hebben wij elkaar dezelfde belofte gegeven. 5. De vriendschappelijke betrekkingen tusschen onze beide volken zijn door het bezoek en de persoonlijke gedachtenwis- seling bevorderd. Korte Berichten. Te Keulen is op het gebouw der Christelijke vakvereeniging door S. S.- mannen de hakenkruisvlag geheschen als bewijs, dat ook de Christelijke vakveree- nigingen zich bij de ante van gelijkschake ling aansluiten. Vrijdagochtend is in de communis- tenwijk van Dusseldorp een razzia gehou den, waaraan werd deelgenomen door meer dan 1000 man, Schupo, hulppolitie, SA en SS. Een hoeveelheid wapens is in beslag genomen. 90 Personen zijn gear resteerd. i De voorz. van den Bond van Joodsche Veteranen in Amerika, Lewis Landes, die een „Anti-Hitier-Boycot" in het leven wilde roepen, heeft zijn bevel tot het plaatsen van posten voor Duitsche fir ma's herroepen. Landes wil echter een in ternationalen boycot tegen Duitschland ten uitvoer leggen. In een oude kazerne te Dammin in Pommeren, waar noodwoningen wanen gevestigd, is een brand uitgebroken, die zoo snel om zich heen greep, dat de 40— Bij dit conflict zijn 8 a 90Q0 arbeiders betrokken. Personeel van revolutionaire richting bij de artillerie-inrichtingen. Naar van bevoegde zijde wordt verno men, heeft de directie van de artillerie inrichting aan de Hembrug van den mi nister van defensie een brief ontvangen, waarbij de leden van het personeel, die aangesloten zijn bij een van de partijen van revolutionaire richting en die in openbare bestuurslichamen van rijk, pro vincie of gemeente een leidende functie hebben, voor de keus worden gesteld om bij de artillerie-inrichting ontslag te ne men of voor die openbare functie te be danken. Hierbij worden ook de sociaal-democra tische arbeiderspartij en het N.V.V. be grepen. Dit zal tengevolge hebben, dat de heeren P. Brand, wethouder te Zaandijk, G. de Dood, wethouder van Oostzaan, en K. Onrust, raadslid van die gemeente, die allen aan de artillerie-inrichtingen werk zaam zijn in een van de beide aangege ven richtingen zullen moeten besluiten. Deze maatregel geldt, met het oog op den aard van het bedrijf, alleen voor de Artillerie-inrichtingen. Vereenvoudiging polderadministratie. Ged. Staten van Noord-Holland hebben aan het bestuur van het heemraadschap Wormer, Jisp en Nek mededeeling ge daan van het Kon. besluit tot goedkeu ring van het besluit der Prov. Staten be treffende wijziging van de bestuursinrich ting van dezen polder. De drie bansbestu- ren in den polder worden opgeheven en aan de secretarissen en penningmeesters wordt eervol ontslag verleend. Bestuur en administratie worden uitsluitend opge dragen aan het bestuur van het heem raadschap en de inning der polderlasten, tot dusver aan drie penningmeesters op gedragen, wordt mede ondergebracht bij Binnenland. Overleg van dr Colijn met de Kamerfrac ties. De politiek in den aether. De versnelde bruggenbouw. Buitenland. Wat te Washington bereikt is. Herriot weer terug. Gandhi in vrijheid? Ingezonden Mededeeling. OPGERICHT 1871 (2 LIJNEN) het bestuur van het heemraadschap. De leden van de vier oude besturen treden af en binnen zes weken moet één nieuw heemraadschapsbestuur in de plaats daarvan worden gekozen door stemge rechtigde ingelanden. Wijziging van het reglement van orde van de Eerste Kamer. Blijkens het afdeelingsverslag inzake het voorstel van den heer Wibaut tot wij ziging van art. 46, 4e lid van het regle ment van orde der Eerste Kamer, gaf het onderzoek verscheidene leden aanleiding tot de opmerking, dat zij het oogenblik van indiening bijzonder slecht gekozen achten. Zij toch waren van oordeel, dat dit voorstel meer het karakter had van een motie van afkeuring, welke haar grond vond in de onlangs door den voor zitter aangenomen houding bij de behan deling van het voorstel-Van Lanschot be treffende het wetsontwerp tot wijziging der kieswet, dan van een ernstige poging om het reglement van orde te yerbete- ren. Aan zoodanige vermomde motie van afkeuring waren zij geenszins bereid hun stem te geven, en zeker niet in dit geval, ■omdat de houding van den voorzitter ter zake, hun inziens, geen blaam, maar inte gendeel den grootsten lof verdient. Van andere zijde werd het voorstel krachtig verdedigd. De Koningin naar „Het Loo". Naar wij vernemen zal de Koningin heden voor enkele dagen naar „Het Loo" vertrekken. Tegen communistische beroepsopruierij. Zijn wij wel ingelicht, zegt „De Tijd", dan zou er van den Vrijheidsbond en van Ingezonden Mededeeling. was het motief onzer advertenties, van welke wij vertrouwen, dat deze U nader tot ons gebracht hebben. Veel is er nog, dat wij niet door middel van een advertentie kunnen bekend maken. Vraagt ons daarom inlichtingen overtarieven, installaties, apparaten, aansluitvoorwaarden, enz. N.V. P.Z.E.M. Vraagt inlichtingen aan ona kantoor ta Vliaalngan

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1933 | | pagina 1