Een naam boven
MET PA
EERSTE
Radio-nieuws
Gemengd Nieuws.
Berlijnsche Brieven.
een overzicht van 's Prinsen leven gaf.
De directeur, de heer Dts H. W. J.
Priems, dankte Dr Bouman voor zijn
leerzame en boeiende rede. De bijeen
komst werd geopend en gesloten met het
zingen van bet Wilhelmus.
De directie der Meelfabriek van de
Nederlandsche Bakkerijen alhier heeft
haar personeel bij aanplakking in de far
briek doen weten, dat zij geen lid mogen
zijn of worden van een coöperatie.
Goes. Woensdagavond kwam de Geref.
Mannenvereeniging „Calvijn" in tiende
jaarvergadering bijeen in de groote zaal
van het Scbutersbof, die een eenigszins
feestelijk aanzien had.
Om ruim half acht opende de voorzit
ter, de heer H. G. van Donk, op de ge
wone wijze, sprak een kort openings
woord en riep dé diverse afgevaardigden
en de talrijke aanwezigen een hartelijk
welkom toe.
Daarna zong een gemengd koor, onder
leiding van den heer H. Wolzak, zeer
verdienstelijk eenige liederen, waarna de
jaarverslagen van secretaris en penning
meester volgden. Nadat eenige afgevaar
digden hun wenschen hadden overge
bracht, refereerde Ds W. H. v. d. Vegt
over: „Onze houding tegenover de pu
blieke vermakelijkheden".
Spreker beperkt zich tot tooneel en
bioscoop, een verwaterd tooneel z.i. Deze
heeft niets te maken met kunst, is al
leen vermaak. Spr. toont met cijfers
aan de geweldige macht, die tooneel en
bioscoop hebben, gezien de financieele
offers. Hij acht het bedenkelijk, dat in
Christelijke kringen zich zoo'n verlangen
naar beide openbaart. Nadat Spr. aange
geven heeft, hoe een Christen principieel
staat tegenover de dramatische kunst, be
treedt hij het moeilijke terrein der prak
tijk. De tooneelkun3t in ons land is uit
de Kerk in de Mideleeuwen voortgekomen.
Ook Calvijn staat niet afwijzend. Maar
tóch brengt de Reformatie reactie: prak
tijk is dan, dat het tooneel is een leer
school van ontucht. Ons huidig tooneel is
niets dan een vermakelijkheid. En
wijl we daar geen roeping hebben,
hooren we er niet.
Kunnen we dan niet veredelen? Dit is
steeds mislukt. Bovendien: echte kunst is
duur. Om practische redenen is het thans
ondoenlijk om te beoefenen een Christe
lijke tooneelkunst. Dit is negatief. Maar
nu positief, want Christus is ook opge
staan I
De diepe scheidslijn ziet Spr. dan hier
in, dat achter tooneel en bioscoop zit de
aanschouwelijkheid. Maar hoo
ren (gelooven) staat hooger dan
zien. We moeten leeren leven allereerst
bij het Woord. D i kunst is het hoogst,
die de geestelijke wereld afbeeldt door de
meest geestelijke middelen. De Heilige
Schrift gaat ons daarin voor: ze is aller
eerst waar, duidelijk, inhouds
vol. Daarom hebben tooneel en bioscoop
theoretisch zeer zeker een plaats, maar
een ondergeschikte: het voornaamste is
het geestelijk Koninkrijk Gods. Wie dat
beseft, kan in de korte poos van zijn leven
hier op aarde zich wel stellen buiten de
weelde der wereld, want: alles is Uwe!
Na de pauze, waarin een kop thee aan
geboden werd, volgde een zeer geani
meerde bespreking, waarin door een 9-
tal aanwezigen een groot aantal practi
sche vragen werden gesteld, waarop de
spreker uitvoerig en principieel ant
woordde. Bijzonder stelde referent in het
licht de eenheid van ons volksleven, die
we als Calvinisten steeds moeten mani
festeeren. Daarom in het sociale, econo
mische leven meedoen; overal hebben we
daar onze roeping. Duidelijk moeten
we aantoonen, dat we niet buiten de we
reld wenschen te staan. Alleen op die
terreinen waar God onthouding eischt,
hebben we ons terug te trekken. Overi
gens als burgers van één stad steeds el
kanders belangen behartigen.
Nadat het koor nog op gevoelige wijze
eenige zangstukjes had ten gehoore ge
bracht, en de heer Bustraan een bijdrage
had ten beste gegeven, sloot de voorzitter
tegen twaalven de goedgeslaagde verga
dering, nadat Ds v. d. Vegt in dankgebed
was voorgegaan.
Vier nieuwe leden en één begunstiger
traden tot de vereeniging toe. De firma
Goldschmeding had belangeloos een orgel
ter beschikking gesteld.
Zooals reeds eerder is gemeld, zal
op 19 April a.s. in de Groote Kerk een
Prins Willem van Oranje-herdenkings
avond plaats hebben. De heer Mr P. Die-
leman uit Middelburg zal spreken, het
orgel zal bespeeld worden en een zang
koor van 150 zangers en zangeressen zal
zingen, terwijl nog een viertal blaas
instrumenten hun medewerking verleenen.
Het belooft een mooie avond en een
waardige herdenking te worden. Voor bij
zonderheden verwijzen wij naar de ad
vertentie in dit nummer.
Gaarne brengen wij nogmaals het ver
zoek van het comité aan de burgerij over
om dien dag te willen vlaggen.
Met verwijzing naar de gisteren ge
plaatste advertentie herinneren wij aan
de openbare vergadering van de A. R.
Kiesvereeniging, die hedenavond gehou
den wordt en waarin als spreker zal op
treden de heer Mr G. van Baren, burge
meester van Delft. De vergadering wordt
gehouden in de Chr. Bewaarschool en
vangt aan om 8 uur.
lerseke. Het zal niet algemeen bekend
zijn dat alhier in de wintermaanden door
een bekend oesterkweeker een levendigen
handel in zee-anemonen wordt gedreven.
Het volk geeft ze den schitterenden naam
van zee-muizen. i
Niet alleen de aquariums van onze die
rentuinen in Amsterdam, Rotterdam en
Den Haag, maar ook speciaal het buiten
land vraagt veel van deze zee-anemonen.
Zoo ging b.v. deze week nog een zending
van 200 stuks naar Lyon. Als men deze
onaanzienlijke bloemen beziet, kan men
niet begrijpen, dat ze in zoo'n variëteit
voorkomen en zoo schitterend in geel,
blauw, rood, wit en oranje kunnen bloei
en in allerhande vorm: dahlia's, rozen,
anemonen, lelies, enz. enz. Gesloten niet
grooter dan 610 c.M. in doorsnee, heb
ben ze bloeiende de grootte van een tafel
bord. Vischplaatsen zijn speciaal de Berg-
sche Bank en onder Wemeidinge, maar
daar zijn ze vaak klein. Een dankbare
winningsplaats is ook onder ïerneuzen,
daar waar men van 't najaar en de win
ter zooveel mosselzaad vischte. Als een
eigenaardigheid zij ook vermeld, dat de
zee-anemoon daar voorkomt op prae-his-
torische schelpen. De kokhanenschelpen,
daar gevischt, zijn zeldzaam groot. 3 4
maal grooter en dikker van schelp dan op
andere plaatsen.
Het is wel gebeurd dat een visschers-
man die onder Terneuzen had gevischt,
een 200 van die zee-anemonen mee
bracht. Ze worden hier onder den wal
verkocht voor 5 ct. per stuk. Naar we
vernemen moet het aquarium van den
Antwerpsdhen dierentuin de mooiste ver
zameling hebben. Zeker een 25 verschil
lende bloemsoorten.
De zwemclub de Oosterschelde alhier
heeft evenals verleden jaar een goed ter
rein aan den Harden Hoek (Cokzo) in
huur. Daar heeft ze nu in de steenen
loods een 10-tal kleedhokjes laten maken
voor dames, en de houten loods in twee
afdeelingen gesplitst, een voor dames en
een voor heeren. Van de kleedhokjes laat
de vereeniging een tegelpad leggen naar
het zwemterrein, op den kant komen een
springtoren van 3 Meter hoogte met glij
baan en cementtrap. Bovendien heeft ze
een aantal zwemgordels aangeschaft voor
eventueele ongevallen.
0. en W.-Souburg. De vereeniging „Het
Groene Kruis" hield Woensdag haar
jaarvergadering. De voorzitter, Dr Plug-
ge, sprak een welkomstwoord tot de niet
vele (32) aanwezigen en wees op den toe
stand der vereeniging, welke tot tevreden
heid stemt.
Uit het verslag van den secretaris ver
namen wij, dat de financieele toestand
gunstig kan genoemd worden, het leden
tal nog steeds uitbreidende is en op Sou
burg op 1 Januari 1002 bedroeg en te
Ritthem 150.
Uitgereikt werden 638 stuks verple-
gingsartikelen, 58 maal werden porties
ijs verstrekt.
Het aantal artikelen in het magazijn
werd uitgebreid tot 433 stuks.
Door zuster Zwitters werd een Moeder
cursus gegeven, waaraan een 20 vrouwen
en meisjes deelnamen.
De zuster huisbezoekster verrichtte
haar taak tot aller tevredenheid, terwijl
door haar ook de kinderhygiëne praktisch
wordt beoefend.
29 gezinnen met 48 patiënten waren in
1932 onder toezicht; dit verminderde in
den loop van het jaar tot 26 gezinnen met
30 patiënten. Zeven patiënten werden uit
gezonden naar een sanatorium.
Uit het jaarverslag van den penning
meester bleek, dat de ontvangsten be
droegen f 1936,59, de uitgaven f 1696,63.
Die der t.b.c.-bestrijding: ontvangsten
f 952,38, de uitgaven f 998,40.
Van het batig saldo is een fonds ge
sticht tot aankoop groot materiaal.
Besloten werd op 13 April de Emma-
bloemcollecte te houden, welke door den
voorzitter warm werd aanbevolen.
's NACHTS GEEN SLAAP.
OVERDAG GEEN RUST.
Nu zenuwrheumatiek verdwenen.
Tot goed voorbeeld van anderen, die
misschien aan dezelfde kwaal zouden
kunnen lijden waaraan zij zelf leed,
schrijft een dankbare vrouw ons als volgt:
„Het vorige jaar kreeg ik een ernstigen
aanval van zenuwpijnen in het been;
overdag vond ik geen rust, 's nachts kon
ik niet slapen, om maar niet verder te
spreken van de intense pijnen die ik leed.
Verschillende middelen brachten mij wei
nig of geen verlichting, tot een vriendin
mij aanraadde Kruschen te probeeren,
omdat zijzelf er succes mee had gehad
toen zij op dezelfde manier leed als ik.
Ik ben nu zoo dankbaar dat ik haar raad
opvolgde! Vanaf den allereersten flacon
Kruschen voelde ik al een verbetering en
tegenwoordig ben ik absoluut vrij van
pijn en slaap 's nachts uitstekend. Van
deze verklaring mag U naar goeddunken
gebruik maken, want ik ben nu uiterst
dankbaar voor het succes dat ik verkre
gen heb." Mevr. H. C.
Zoovele pijnen waaraan de menschen
lijden, hebben alle een en dezelfde oor
zaak hardlijvigheid. Niet alleen gere
geld, maar ook volledig moeten dagelijks
alle afvalproducten der spijsvertering ver
wijderd worden. Ischias, evenals spit en
rheumatiek worden meestal veroorzaakt
door een teveel aan urinezuur, hetwelk
zich heeft opgehoopt. Kruschen Salts zal
dit overtollige urinezuur en andere afval
stoffen, die de gezondheid benadeelen,
langs de natuurlijke wegen, zacht en vol
komen verwijderen. En omdat de „kleine,
dagelijksche dosis" Kruschen Salts Uw
inwendige organen regelmatig en volko
men vrijhoudt van alle afvalproducten
kunnen kwaadaardige stoffen als urine
zuur zich nooit meer ophoopen.
Kruschen Salts is uitsluitend verkrijg
baar bij alle apothekers en drogisten a
0.90 en ƒ1.60 per flacon. Stralende ge
zondheid voor één cent per dag.
WSST-ÏMU^UfiÖ
1633 1& A PR ik. 1933.
Zaterdag a.s. is het 100 jaar geleden,
dat men begon aan den afbraak van de
kerk te West-Souburg.
De kerkelijke gemeente was 1 Juli 1832
reeds met die van Oost-Souburg ver-
eenigd. Spoedig volgde ook de samen
smelting van beide burgerlijke gemeenten
(1 Jan, 1835).
De oude kerk te West-Souburg was,
evenals alle oude kerken op Walcheren,
vroeger een Roomsch bedehuis geweest
en was gewijd aan St. Maarten.
Tijdens de Spaansche troebelen werd
de kerk verwoest en bleef ruim twintig
jaar in een desolaten toestand.
Door het ijveren van den bewoner van
het naburige kasteel, den bekenden Mar-
nix van St. Aldegonde, werd de kerk we
der hersteld en werd in 1595 de eerste
predikant L. de Herde beroepen, die reeds
vier jaar predikant was te Grijpskerke.
Een 18-tal predikanten hebben de ge
meente West-Souburg gediend. De laat
ste was Ds Jac. de Rochefort, wien in
1832 zijn emeritaat werd gegeven.
De betrekkelijk arme kerkelijke gemeen
te, die in den Franschen tijd een groot
deel van haar gebied aan Vlissingen heeft
moeten afstaan, schijnt niet meer In staat
geweest te zijn het oude kerkgebouw, dat
meer en meer verviel, voldoende te onder
houden.
Ook woedde in geheel ons land tij
dens de eerste helft der 18de eeuw het
vandalisme, zoodat men geen eerbied
had voor, noch waarde hechtte aan oude
historische gebouwen. In de kerk te
West-Souburg waren prachtige grafmo
numenten, o.a. van Marnix van St. Al
degonde.
De kerk werd verkocht aan H. F. Ha-
man, heel- en vroedmeester te Oost-Sou
burg voor f 1800.
Volgens de conditiën van verkoop ble
ven de preekstoel, de banken, de opstal
der zerken en het uurwerk uit den toren
het eigendom der kerkvoogdij. De preek
stoel werd overgebracht naar de kerk
te Oost-Souburg om den ouden, minder
fraaien te vervangen. Het torenuurwerk
werd verkocht aan de gemeente N. en St.
Joosland, die toen nog geen uurwerk in
den toren had. De banken verhuisden
naar de Gasthuiskerk te Middelburg. De
grafsteenen werden verkocht aan parti
culieren, die ze als stoepsteenen gebruik
ten. De twee steenen klimmende leeuwen,
het wapen van West-Souburg omvatten
de, en die op de pilaren aan den ingang
van het kerkhof prijkten, staan tlians op
twee hoeken van het woonhuis der boe
renhofstede Triton onder West-Souburg.
R. B. J. d. M.
Programma van Vrijdag 14 April 1933
HUIZEN, 1875 M. Algemeen program
ma verzorgd door de NCRV. 8 Schiftle-
zing en meditatie. 8.15-9.30 Gramofoon.
10 Lijdensdienst o.l.v. Dr P. Stegenga. 11
Concert. 12.15 Gramofoon. 1 Orgelcon
cert. 2.30 Chr. Lectuur. 3 Voor de huis
vrouw. 3.30 Concert. 5 Botanisch half
uur. 5.30 Voor jqlugdige amateur-foto
grafen. 7-8 Orgelconcert. 9 Causerie door
Ds Th. G. Vriezen. 9.30 Concert door de
HOV. 10 Vaz Dias. Hierna concert. 10.45
-11.30 Gewijde dagsluiting door Ds K. H.
Wallien.
HILVERSUM, 296 M. 8-12 VARA. 12-4
AVRO. 4-7 VARA. 7-10 VPRO. 10-12 u.
VARA.
Brutale inbrekers. Gister
nacht is ingebroken in de transportkan-
nenfabriek van de Groningsche firma v.
Wijk en Boersma, welke haar fabriek
heeft te Vries-Zuidlaren. Ondanks het
feit, dat den geheelen nacht personeel in
de fabriek is aanwezig geweest, hebben
de inbrekers twee groote kasten kunnen
openbreken. Zij hebben echter geen buit
weten te bemachtigen. Van de daders
is geen spoor ontdekt.
Twee boerderijen afge
brand. Donderdagavond tegen 10 uur
zijn te Donderen, gemeente Vries, twee
kapitale boerderijen afgebrand. Vermoe
delijk tengevolge van kortsluiting ont
stond brand in de boerderij van den heer
J. Hoving. Het vuur greep zoo spoedig
om zich heen, dat de bewoners, die zich
juist ter ruste hadden begeven, in nacht
gewaad moesten vluchten. Zoowel de in
boedel als het vee kwamen in de vlammen
om. Tengevolge van den vonkenregen, die
zich verspreidde, ontstond kort hierop
brand in de boerderij der familie Kals-
beek. Uit dit perceel kon de inboedel nog
worden gered. De boerderij brandde ech
ter geheel af.
De vliegende kuikens
in Indië aangekomen. Den
30sten Maart vertrok de „Snip" van de
K. L. M. naar Batavia met een heele kip
penren aan boord; een kloek met vijftien
kuikens en een prijsgekroonden haan.
Den 8sten April kwam het geheele ge
zelschap springlevend en gezond te Bata
via aan. De kuikens waren al flink ge
groeid, de kloek was door gebrek aan be
weging wat corpulenter geworden, de
haan kraaide van plezier, dat hij zich
ten langen leste eens vertreden mocht.
De vreugde der ontvangers in Indië
was groot.
M i 1 i 4 41? t 1 a su 1 ig in
b ir a n d. Omstreeki 12 u»jr idstermiddag
is oe:i militair toestel boven Harskamp in
brand geraakt.
De bestuurder heeft de brand spoedig
ontdekt en kans gezien het toestel zoo
snel mogelijk omlaag te brengen, dat hij
en zijn collega er uit konden springen
voor het geheele toestel in brand stond.
Bij de haastige landing is het toestel
over den kop geslagen.
De bestuurder, de sergeant-majoor
maandvlieger Buwalda en zijn collega
zijn er met lichte verwondingen goed af
gekomen.
Waar de brand door is ontstaan heeft
men nog niet kunnen vaststellen.
Bosch- en heidebrand.
Gistermiddag is door onbekende oorzaak
langs de spoorlijn AmersfoortUtrecht
ongeveer ter hoogte van de Vlasakkers,
een bosch- en heidebrand ontstaan, De
brandweer uit Soesterberg en de later
gealarmeerde militairen der infanterie te
Amersfoort, hebben den brand gebluscht.
Ongeveer 2,53 HJ.A. bosch en heide zijn
verbrand.
Aan de trap van een
paard overleden. Dezer dagen
werd een knecht van den landbouwer
Wijers te Heteren door een paard ge
trapt. De man werd naar het ziekenhuis
vervoerd en is thans aan de bekomen
verwondingen overleden.
CRUCIFIX EN HAKENKRUIS.
De Dom van het Derde Rijk. De
leer der „Duitsche Christenen. Een
kerkelijke revolutie in den geest van
Maarten Luther.
Millioenen Duitsche Christenen hebben
het oogenblik der nationale herleving met
geestdrift begroet. Omwenteling op elk
levensterrein is in vollen gang. Den 21en
Maart 1933 was het begin van een nieuw
tijdperk in de Duitsche geschiedenis. Men
hoorde de geloovigen met een zucht van
verademing stamelen; „Der Herr had
Grosses an uns ge tan I"
In de Garnizoenskerk te Potsdam ga
ven rijkspresident en rijkskanselier in 't
openbaar te kennnen, dat zij hun taak
voor God willen beginnen. In Zijn genade
zochten zij hun kracht. Een regeering
kan dankbaar zijn, wanneer zij weet, dat
op dit beslissend oogenblik de meerder
heid van het volk achter haar staat.
Het nieuwe rijk, dat in verjongde ge
daante thans voor ons staat, is niet hei
Rijk van God. Ook een „Deulschland lioch
in Ehren" blijft een aardsch instituut,
waaraan schuld en zonde kleven. Niette
min en juist derhalve is de kerk ver
plicht, in actieven vorm aan den weder
opbouw van den staat mee te werken,
voorzoover dat binnen haar vermogen ligt.
De tijd der religieuss neutraliteit ligt ach
ter ons. Dat was een leugen, want achter
deze neutraliteit lag de vijandschap te
genover het geloof verborgen. Aan het
einde van dezen breeden, gladden weg lag
het bolsjewisme en wij weten thans, hoe
dicht ook Duitschland voor dit gevaar
heeft gestaan. Op het laatste oogenblik
is het Duitsche volk van een vreeselijk ge
vaar gered. Daarom moet ook door ons
het werk van hen gewaardeerd worden,
die met vereischte doortastendheid het
stuur van den staat ter hand hebben ge
nomen.
Het blijft de taak der Kerk, het gan-
sche volk in al zijn geledingen juist in
dezen moeilijken tijd van staatsbewind te
herinneren aan een ander Rijk, dat niet
van deze wereld is. Dat is geen kerkelijke
willekeur, maar gehoorzaamheid aan hel
geloof. De Kerk kan en mag niet ophou
den, ernaar te streven, dat alle Duitschers
op deze basis met elkaar vereenigd wor
den. Kerkelijke neutraliteit ten opzichte
van religieuse tegenstellingen is op den
duur onhoudbaar, wijl hierdoor de geeste
lijke gemeenschap des volks als een le
vend lid der schepping wordt vernietigd
De Kerk kent een heilige intolerantie,
wanneer het gaat om den strijd tegen
liberalisme en marxisme. Zij hebben in
het heiligdom der Kerk geen plaats.
Voor groote moeilijkheden komt de
Evangelische kerk in Duitschland te
staan, nu een groot aantal lidmaten,
overtuigde nationaal-socialisten, ernaar
streeft, de verhouding tusschen kerk en
staat radicaal te wijzigen. Er is een stre
ven naar eenheid, naar „Gleichschal-
tung", dat zich op ieder levensterrein be
merkbaar maakt. Het besluit van de
rijksregeering, in alle landen een stad
houder te benoemen, is van historische
en ingrijpende beteekenis en bewijst, dal
men naar een aanheid in het staatsbe
wind streeft, welke zelfs de ijzeren kan
selier niet heeft kunnen doorzetten. Zulk
een Gleichschaltung" wil men klaarblij
kelijk ook op het gebied van wetenschap,
kunst, literatuur, onderwijs en godsdienst
propageeren. Als eefste stap in deze
richting moet te bijeenkomst der „Duit
sche Christenen" in het vroegere Herren-
haus worden opgevat. In Hitler's bedoe
ling heeft het nimmer gelegen, de vrij
heid der kerk aan te tasten. Nog een jaar
geleden was hij tegen de vorming van een
nationaal-socialistische groep binnen het
kerkelijk verband en pas na de herkie
zing van Hindenburg als rijkspresident
schonk hij zijn goedkeuring aan de vor
ming van een groep „Duitsche Christe
nen", die bij de kerkelijke verkiezingen
een derde deel van de gezamenlijk uitge
brachte stemmen veroverden. Op de kerke
lijke synode kan hoogstens met een vijfde
deel der mandaten gerekend worden, zoo
uJan
dat hier van „nSfliühcchaltong"
sprake kan zijn
Daar Kube, de leider der nationaal-
socialistische fractie in den Pruisischen
landdag, tevens president van Branden
burg, op deze bijeenkomst in de Leipziger
Strasse verscheen, kan men aannemen,
dat het werk der „Duitsche Christenen"
de belangstelling der regeering, althans
der N.S.D.A.P. geniet.
Kube begroette de talrijke aanwezigen
en verzekerde, dat de staat, die over de
absolute macht beschikt, ervoor zal zor
gen, dat in den stijl der algemeene her
vorming ook een radicale wending in liet
kerkelijk leven zal worden doorgezet, be
Pruisische fractie der N.S.D.A.P. begroet
de geloofsbeweging der „Duitsche Chris
tenen" als een revolutie in den geest
van Maarten Luther. Geheel in dezen
agressieven stijl waren de besluiten, wel
ke op den tweeden dag van dit congres
zijn genomen: Men hoorde over 'n „rijks
kerk" spreken en ging van de these uit,
dat de staat de kerk voor de volksop
voeding noodig heeft. De kerk moet voor
dit doel gereorganiseerd worden. (Gleich-
schaltung!) Een groot aantal vooraan- j
staande kerkelijke autoriteiten Dibe-
lius, Burghart, Doering moet door an
dersdenkenden vervangen worden! De
kerkelijke grondwet moet gewijzigd wor-
den! Het kerkelijke parlementarisme zal i
door deze nieuwe grondwet worden opge
heven! Men is voornemens in Frankfort
a. d. Main zulk een grondwet bij wijze
van proef ten uitvoer te brengen! In deze
nieuwe kerk moet een heldhaftige vroom-
heid toonaangevend zijn! Zuiverheid van I
ras is een eerste plicht, met andere woor- 8
den: het anti-semitisme moet ook in de I
kerk haar intrede doen! Protestanten, die f
met iemand van een ander ras natuur-
lijk bedoelt men van joodschen bloede - I
een huwelijk aangaan, mogen niet kerke
lijk getrouwd worden! De kerkelijke be
lasting welke juist dezer dagen wee: 9
werd verhoogd wordt vervangen door F
een cultuur-belasting van staatswege 5
Door den staat moeten commissarissei.
worden benoemd, welke de kerk tot eei, 9
hervorming in dezen zin dwingen! Als
voorbeeld hoorde men vertellen, dat di-
eerste burgemeester van Hamburg reedt f
een nationaal-socialistischen predikan:
benoemde, die zulk een „reichskirchliche" ij
hervorming moet ondernemen! Eventueel 1
zullen geen kerkelijke verkiezingen mee:
worden uitgeschreven en zal men de lei- E
ding overdragen aan den Pruisischen
landdag! Subsidie van staatswege moet f
uitblijven, totdat de kerkelijke revolutie is I
voltrokken!
De 29 nog bestaande Duitsche lands F
kerken moeten opgeheven worden, om t
een Algemeene Duitsche Rijkskork tot I
stand te brengen! Aan het hoofd van
zulk een rijkskerk moet een leider ge I
plaatst worden, die over dictatorische
macht beschikt!
Opzettelijk plaatste ik achter al deze j
wenschen en eischen een uitroepteeken j!
Wij geven gaarne toe, dat de Evangeli-
sche kerk in Duitschland sedert de ramp- f
zalige omwenteling in November 1919
groote moeilijkheden moest overwinnen jj
om haar zelfstandigheid door te zetten ij
Haar invloed op het volksleven nam zien- b
deroogen af, naarmate de invloed der 60- B
ciaal-democraten in het staatsleven aan I
omvang 'toenam. Talrijke volksgroepen I
streefden ernaar, de kerk in dienst van Lj
hun partij te stellen. Duitsch-nationalen,
democraten en nationaal-socialisten be- 9
vochten elkander jaren achtereen vanaf 1
den kansel. Menige trouwe kerkganger E3
werd dit gekijf moede en het was waar- H
lijk geen wonder, dat haast alle kerken in I
het groote Berlijn slecht bezocht werden. I
Avonddiensten bleven in de zomermaan- jt
den menigmaal uit. Een herleving van de I
kerk zou dus ook door ons begroet wor-
den maar wij scharen ons niet om den
nationaal socialistischen propagandist I
Feder, die de heilige Drievuldigheid wil 1
vervangen door Staat, Volk en Ras! Lie- ffl
ver scharen wij ons met alle Superinten r.
denten der Koermark achter den General-
superintendent, D. Dibelius, die in een ,j
geheim bedoeld herderlijk schrijven alle a
onder zijn beheer staande kerken waar- I
schuwde voor de actie der „Duitsche i
Christenen": „Wij moeten het met elkan- 8
der eens zijn, dat het Evangelie niet den
willekeurigen mensch, maar den gerecht-
vaardigden zondaar erkent, dat het niet
den haat, maar de liefde verkondigt, dat ra
niet een rijk des volks, maar een rijk des <|l
Heeren het onderwerp der verkondiging
moet zijn. Wij moeten derhalve met ai- j
kander eens zijn, dat het Evangelie tegen- -
over alle menschelijke ideologie staat
welke zich als nationaal-socialistisch, A J
socialistisch, liberaal of conservatief aan - j
kondigt, dat het Evangelie den mensch in J
zijn egoistische wenschen niet bevestigt,
maar veroordeeltl"
De beslissing over het lot van de Evan-
gelische kerk berust tenslotte in handen
van den kanselier Hitler. In den rijksdag
verklaarde hij, ook van de kerken meue- j.t
werking bij den wederopbouw van lan
en volk te verwachten. Moch de kerk aan
de verwachtingen van Hitier niet voldoen, ,J
dan is een catastrophe niet ondenkb"-
Op een samenkomst in het Lehrervef- fa
einshaus aan den Alexanderplatz hooi"^
ik den nationaal-socialistischen Pret1^
kant Hossenfelder die ook aan n«-j
open graf van vermoorde S.A.- of 8.
mannen vaak het woord voerde
gen: de geloovige heeft het recht tot ee yj
revolutie ten opzichte van een kerke!-.
bestuur, dat de beteekenis der natmmj?j|
herleving niet in vollen omvang er !-
Men ziet. de strijd tusschen het cruct
en het hakenkruis zal van ingrijpen"
invloed zijn op de nieuwe verhouding - -
schen kerk en staat!
ZATERDAG 15 APR
Uitg.: N.V.
Emergo" ter exploitatie
Bureaux
Uitgevers-A
:ploitati
Lnngo V
Telefoon»)
Postcheque en G
Bijkantoor Middelburg,
Directeur-Hoofdreda
Dit nummer bestaa
OP MAANDAG 17 A
PAASCHDAG) ZAL „D
VERSCHIJNEN.
De opstanding van J
de dooden was een feit
teekenis voor heel het
De Zoon van God h
macht van de zonde te
den val van den mensc
te herstellen, tot het
derd.
Hij, die het geen roof
evengelijk te zijn, Die
was bij den Vader, heel
een dienstknecht
In gestalte gevonden
heeft Hij Zich vernede
zaam te worden tot den
En daarom beeft Go
den naam gegeven, die
is, opdat in den naam v;
buigen alle knie derge
hemel, en op de aarde, e
zijn, en alle tong zoude
is de Heere, tot heerli
Vaders.
Zoo betuigt het de ap
Zelf heeft üe scheidend
Hij opvoer naar den hen
ken: „Mij is gegeven al
hemel en op üe aarde".
En zoó toegroeien wij
dingsmorgen den Kon
Wiens regiment gaat ov
en Wiens souverein gei
hebben te erxennen, V\
hennen te belijden, Wien
te vüinrengen en Wiem
moet woruen gezocht, o
van staat en maatsciiapj;
Paaschfeest vieren wil
ninXlijKe heerschappij va:
te erxennen.
Abe dingen zijn aan
der werelü. onderworpen
De koninklyxe macht v
is universeel. Er is géén
geen zeggenschap heeft.
Hij is maar met eenl
is DE Koning der koni
der heeren, de Vorst e
volken.
Het is bij dit punt, d
genstelbng in het leven
komt.
Immers, er zijn er vel
willen erkennen de waarc
dienst voor het persoonlij
leven en die óók nog w
erkennen als een der
menschelijk geslacht, als
waardig voorbeeld, als d<
voor schoone idealen, me
len weten van het K o n i
Christus.
Hier komt tot uiting
ginsel; den geest van ver
Goddelijk gezag.
Men is bereid veel goec
Jezus, maar men wil nie
tel belijden, dat aan Jez
Naam is gegeven boven
alle tong Zijn Koninklij
heeft te erkennen.
Nog dézer dagen werd
zinnig orgaan in deze om
delijk gezegd: „Wij erkeni
nen krachtens ons begins
een geopenbaarde leer, d
aanvaarden dan wel te 1
Dat is de openlijke verv
Christus-Koning.
Dat is de revo
Daartegenover is het
proclamatie van het a
ginsel.
De Heere is waarlijk oj
Alle macht is in Zijne
't Moet alles naar Zijn
Dit is een belijdenis va
teekenis.
Een belijdenis, die aan
temidden van de stormen
rust kan geven, omdat wi
de opgestane Heiland he
Koninklijke handen hou
scheef het er in de wereld
staat, tóch Zijn raad zal
Maar aan den anderen
belijdenis die onrustig ma
spannen arbeid moet pri
Immers als wij de K
